Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Gouden appelen. FEUILLETON. DE DOODGRAVER. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M 1834. W0ENSD4G 20 SEPT. 1899. land van alten^ VOOB Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. In Noord-Amerika in de stad Brooklyn is een kansel, vanwaar de op Zondag uit gesproken rede over den beelen aardbodem gehoord wordt. Aan de voeten des gevierden sprekers zit een schare stenografen, die zorgen dat alle groote bladen op Maandag morgen een uitgebreid telegrafisch verslag ontvangen, terwjjl binnen zeer korten tfid de woorden des predikers in meer dan 30 taten overgezet, de gansche beschaafde wereld doortrekken. De naam van dezen alom bekenden pre dikant is Thomas de Witt-Talmage, geboren te New-York in 1832. Zijn richting is de orthodoxe, maar op het stuk van vormen is Talmage zeer liberaal. Hjj laat b.v. de godsdienstoefening aanvangen met concert muziek, uitgevoerd op het orgel en begeleid door trompetgeschal. Zjjn gewaad op den kansel is een tot boven toegeknoopte jas, met een nummer op den schouder, want hjj predikt in zijn uniform van veldprediker bjj het 13de linieregement. Op den kansel schreven we, maar Talmage wil niet inge- sperd zjjn. Hjj staat op een verhooging, waar hjj zich vrjj bewegen kan. Zjjn rede voeringen moet men ook niet meten met onzen maatstaf. Ze zijn dikwjjlszeerorgineel. Hjj deinst er niet voor terug een lach te voorschjjn te roepen, ook schroomt hg niet namen te noemen en den een of ander ge ducht, wat wjj zouden noemen, door te halen. Genoeg over den man Talmage. Ons troffen in een zjjner bier te lande pas uit gekomen preeken enkele gouden appelen, die we plukken willen en onze lezers voor zetten. Wanneer een moeder zegt Talmage aan haar kind zegt, als het niet zoet is, dat een boeman hem zal komen halen, kan de aldus opgewekte vrees het kind tot een lafaard maken; en de ontdekking van het feit, dat er geen boeman bestaat, kan een leugenaar van hem maken, en de echo van dat looze alarm zal misschien nog ge hoord worden, nadat vijftien geslachten ver schenen en verdwenen zjjn.« Wanneer een moeder aan haar kind een belooning voor goed gedrag toezegt, maar na het goede gedrag de belooning vergeet te geven, kan dat bedrog nog een half Een mjjner vrienden had mjj verzocht, toe te willen zien op de verzorging van een hem dierbaar graf op Père-Lacbaise. Het was het graf van zijne beminde vrouw en het ging mjjn vriend zeer aan het hart, dat hjj, toen hjj naar elders ver plaatst werd, deze zorg aan vreemde handen moest overgeven. Zoolang wjj de verblijf plaats van onze dooden kunnen bezoeken en bloemen kunnen planten in de aarde, die hen dekt, is het, alsof zjj ons niet ge heel en al verlaten hebben. Komen er echter omstandigheden in ons leven, waardoor wjj dit geliefd bezoek aan den doodenakker niet meer kunnen brengen, dan doet de smart der scheiding zich weder in haar volle kracht gevoelen. Ik had getracht mjjn vriend te troosten, door bem te beloven, dat ik zjjne opdracht zoo stipt mogeljjk zou nakomen en op een schoonen Julimorgen begaf ik mjj op weg om mjj voor het eerst van dezen plicht te kwjjten. Ik verzocht den opzichter inlichting om trent de ligging van het graf en deze gat mjj tot geleide een der werklieden mede, die in dat gedeelte van de stad der dooden werkzaam was. Het was een man van middel baren leeftjjd, met rosachtige bakkebaarden, vriendeljjke blauwe oogen en een door de zon verbrand gelaat. Hjj had een strooien hotd op, terwjjl zjjne overige kleeding slechts bestond uit een verschoten blauw katoenen duizendtal jaren op een trouweloosheid uit- loopen.* Dat is nog wat anders dan het bezoeken tot in het derde en vierde geslacht voor de feilen der ouders. Na vjjftien geslachten kan de invloed van moeders bedrog nog gevoeld wjrden. Let op dit kan en mis schien. Het kan g"beuren dat een bang- makerjj met een boeman geen nadeelige gevolgen heeft, dat hangt geheel van den aard van 't kind af. Ia den regel zal het wel kwaad werken. Een ouderpaar had met omzichtigheid gewaakt dat hun tweetal kin deren nooit iets van boeman of spoken of geesten te hooren kreeg en de eerste vrucht daarvan was volkomen gerustheid der kin deren, ook in 't donker. Toen nummer drie kwam moest een kindermeisje te hulp komen en het kind, gedeelteljjk aan haar zorgen toevertrouwd, kreeg behoorlijk zjjn portie van den boeman en durft in het donker zelfs niet naar de keuken gaan. Wanneer eenmaal die vrees in 't hart gevaren is, praat geen redeneeren, dan is zwjjgen en doen alsof men niets merkt, 't allerbeste. Later gaat de angst wel over, maar toch heeft 't gemoed een kreukje ontvangen, dat niet nalaat invloed op 't karakter uit te oefenen. Ja, een moeder en ook een vader kan niet omzichtig genoeg met een kind omgaan en niet voorzichtig genoeg waken over degeen, aan wie ze het kind van tjjd tot tjjd toevertrouwen. En de moeder, die het kind een prjjs belooft, en dien niet geeft! Maar dat is zoo erg niet, zal licht iemand tegenwerpen, een kind moet aan teleurstellingen leeren wennen; als zjjn gedrag nu goed is, dan heeft het daarin reeds prjjs genoeg. Doch balt, daarover is hier geen sprake. We laten daar of goed gedrag met een prjjs moet beloond worden, we meenen zelfs van niet maar wanneer een moeder een maal beloofd heeft, dan moet ze haar woord houden. Nog een halfduizend jaar later zal die trouweloosheid zich wreken, zegt Tal mage. Op het woord van een ouder moet een kind aan kunnen. Kan het dat niet, dan krjjgt het feiteljjk les in bedriegen en 't zal bjj de eerste proeven zijner kunst de ouders tot dupe kiezen. Over de lippen der ouders mag slechts waarheid vloeien en lang nog, nadat ze heengegaan zjjn, zullen hun woorden voor de kinderen als starren broek en een aschkleurig lianen hemdhjj bad een zwaren gang en zjjn geheele per soon kenmerkte zich door zulk eene boersch- heid, dat ik oamogeljjk een Parijsch werk man in hem kon herkennen. Nadat wjj ongeveer tien minuten door verschillende lanen hadden geloopen, kwamen wjj waar ik zjjn moest. Het aan mjjne zorgen aanbevolen graf bestond uit een eenvoudigen steen van gra niet, omgeven door een rand van bloemen een jjzeren hek beschermde het graf tegen de onbescheidenheid der voorbjjgangers. Bjj den eersten oogopslag kon ik mjj al dade- ljjk van de noodzakeljjkheid van mjjn bezoek overtuigen. Tengevolge van de verschroeiende Julizon, verkeerde de bloemenrand in een erbarmeljjken toestand, de rozenboomen waren geel geworden, de viooltjes hadden hunne blaadjes geheel omgekruld en de heliotropen lagen, door gebrek aan water, verdroogd op den grond. Ik sprak met den man, die mjj vergezelde, over de vernieuwing der planten, en om zjjn jjver te prikkelen, gaf ik hem een flinken fooi. Zjjn verbrand galaat klaarde geheel en al op; hjj begon in zich zeiven te lachen. Gjj zjjt een goede klant mjjnheer! zeide hjj, terwjjl hjj hut geld in den zak van zjjn broek liet gigden. Nu, u kunt gerust zjjn ik zal voor dat graf goed zorgenik zal er mooie, sterke bloemen planten en ze iederen morgen begieten U kunt er op rekenen, dat dit dageljjks mjjn eerste werk zal zjjn! Zjjn boersch accent klonk mjj bekend in de ooren aan sommige uitdrukkingen in zjjn gesprek meende ik een landsman van mjj te herkennen. »Komt gjj niet uit Lotharingen vroeg ik hem. Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel meer 7ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. in den nacht zjjn. Tussehen ouders en kin deren mag zich het spook van den leugen niet plaatsen. Hun woorl moet voor het kind »de waarheid* zjjn. Wanneer een moeder, zegt Talmage, de jjdelheid van haar dochtertje aanwakkert en een lofspraak houdt op hare lokken of op de koolzwarte of hemelsblauwe of kastanje bruine oogen van het meisje, en in hare tegenwoordigheid de bewondering der be zoekers uitlokt, kunrien de daardoor opge wekte trots en verwaandheid nog voortduren, nadat er reeds een half dozjjn familieregisters vernietigd zjjn. Let wel, niet ingevuld, volgeschreven, maar vernietigd, in schande ondergegaan. Er is voor een kind, voor een meisje geen grooter gevaar, dan een moeder te bezitten, die jjdel is op de schoonheid harer dochter en niet schroomt in het bjjzjjn van 't kind die schoonheid te roemen, 't Zjjn wel bjj- zonder krachtige naturen, die aan kitteling der jjdelheid weerstand kunnen bied an en één enkel onbedacht woord der moeder kan genoeg zjjn om het m isje het breade pad te toonen, waarop zoovele mooie meisjes ellendig omkomen. Talmage zegt nog veel behartigenswaarde woorden in dit 31ste nummer zjjner preekeD, over den enormen invloed dér moeders ten goede en ten kwade. Men kan dien invloed nooit te hoog schatten en 't is daarom dat een kanselredenaar als Talmage gemeend heeft een zjjner preeken speciaal aan dit onderwerp te moeteif wjjden. 13 u.i t e n I an d Te Antwerpen is Zondag een groote meeting gehouden ten gunste van Trans vaal. Een adres, bedoelende een krachtig protest tegen Engeland's doen in Zuid- Afrika, werd aangenomen en zal aan de Britsehe regeering worden gezonden, terwjjl een Transvaal-vriendeljjke motie werd ge voteerd. In verband met het gerucht, dat Dreyfus voornemens zou zjjn, cassatie aan te tee kenen tegen het vonnis van den krijgsraad van Rennes, hoewel tot dusver alle dergeljjke voorzieningen door dit rechtslichaam niet ontvankeljjk zjjn verklaard, wordt bericht, dat noch de veroordeelde zelf, noch zjjn verdedigers zich zullen verzetten tegen gra tieverlening. »Dat raadt u inderdaad al heel goad, antwoordde hg glimlachend»ik kom van Florent in Argonne.* Ik had mjj dus niet vergist, wij waren landslieden, ik zeide hem dit en onwille keurig werd ons gesprek toen meer ver- trouweljjk. Ik ondervroeg hem over zijn dorp en hjj vertelde mjj, dat hij het al zes jaar gelede^ verlaten had. Hjj werkte op het land en bezat zelfs een paar stukjes grond. >En,< hernam ik, >hoe is het in u op gekomen om het bedrjjf van landbouwer te verwisselen met uw tegenwoordig beroep?* »Dat zal ik u zeggen,* antwoordde hij, »daar is die duivelsche politiek de schuld van. Ik was getrouwd, had een hoop kin deren vjjf in zes jaar en jonden, dan komt er heel wat kjjken, om hun allen ge noeg te geven. Bovendien brengt het land in de laatste jaren lang zooveel niet meer op als vroeger. Om dus nog een beetje boter op mjjn brood te hebben, ben ik, zooals ze dat noemen, verkiezingsagent geworden. Ik had den afgevaardigde van dien tjjd, een houthandelaar uit de Maas-vallei, dien u misschien wel zult kennen, eenige diensten bewezen. Eens, toen ik hem mjjn nood klaagde en hem vertelde hoe moeieljjk het mjj viel, om door de wereld te komen, zeide hjjMaar beste kerel, ruim je land op en kom bjj ons te Parjjs, ik zal je daar een goede rijksbetrekking bezorgen. Dat was vóór de verkiezingen Toen die waren afgeloopen en onze afgevaardigde was herkozen, dacht ik bjj mgzelven; Ik zou toch wel een ezel wezen, als ik van die aanbieding geen ge ruik maakte! Ik verhuur mjjn grond, doe vrouw, kinderen Het heet, dat de president der R epubliek naar middelen omziet, om Dreyfus zjjn verderen straftjjd bwjjt te schelden, op grond van de wet, door de jaren van deportatie dubbel te doen gelden en den kapitein dus niet te doen profiteeren van een genade- bewjjs. Uit Parjjs wordt van Dinsdag geseind De ministerraad besloot in beginsel aan Dreyfus gratie te verleenen. Binnen eenige dagen zal deze werkeljjk verleend worden. Dreyfus heeft afstand gedaan van zjjn beroep in cassatie. De »Aurore« heeft een reuzen-v erzoek- schrift voor Dreyfus op touw gezet. Het stuk bevat alleen de woorden: »Wjj eischen gerechtigheid voor Dreyfus.* Meer dan 50.000 personen, waaronder vele uit de aanzienljjkste standen, hebben Zondag deelgenomen aan de groote meeting ten gunste van Dreyfus, welke in het Hyde- park te Londen werd gehouden. Na tal van schoone redevoeringen werden adressen van sympathie aan Dreyfus en diens vrouw bjj acclamatie aangenomen, evenals motiën, waarbjj bet gedrag der officieren die tegen de onschuld strjjden, in krachtige termen wordt afgekeurd. Ook werden adressen van gelukwensching verzonden aan Zola, Picquart, Labor en Demange. Louiss Michel, prins Kropotkiue en Ellen Teuy hadden zich laten verontschuldigen de meeting niet te kunnen bjj wonen, maar betuigden daar bjj hunne volle instemming. Tot nog toe hebben 80 Engelsche firma's zich teruggetrokken van deelneming aan de Parjjsche Wereldtentoonstelling. De British Empire Cycling Club* heeft het voornemen, de tentoonstelling te bezoeken, opgegeven en zal nu een toer door Duitschland maken. Niet alleen in regeeringskringen te Berljjn vindt het denkbeeld om de Parjjsche ten toonstelling van 1900 te boycotten, weinig bjjval; ook de »Vorwarts«, het hoofdorgaan der sociaal-demoeraten, noemt dat idee kin derachtig en belacheljjk. Het blad verwacht dat de handelsgeest en de zucht tot vermaak zullen zegevieren op de eerste opwelling van boosheid en dat iedereen naar Parijs zal gaan, Dreyfus en Rennes ten spjjt. ©n mjjn geheelen inboedel op den trein, en zoo vertrekken wjj near Parjjs. Ik neem met mjjn geheels gezin mjjn intrek in een logement, dicht bjj het Ooster- station, en ga er op uit, om onzen afge vaardigde op te zoeken. Maar, dat was nu zoo gemakkelijk niet. Ik kon dien man maar moeieljjk vinden. Als ik bjj hem aan huis kwam was hg naar de Kamer en als ik hem in de Kamer opzocht vond ik hem nooit. Zoo liep ik een week lang heen en weder en werd van Herodes naar Pilatus gezonden. Eindeljjk trof ik hem op een morgen, toen hg juist was opgestaan en ik leg hem mjjne zaak bloot. In het rerst herinnerde hjj zich mjj niet en deed, alsof hjj niet begreep wat ik be doelde, maar toen ik voet bjj stuk hield, zeide hjj »Het is goed, kom over aeht dagen terug.* Den achtsten dag liet ik mjj bjj hem aandienen. Zoo! zjjt gjj daar, mjjn vriend, ik geloof, dat ik een goede betrekking voor je ge vonden heb. Weet gjj wat van den tuin bouw af?« Ik had bjj ons op het land genoeg ge spit en gewied om dat vak grondig te kennen en ik antwoordde dus bevestigend. »Goed! laat ons dan gaan!* zeide hjj. Wjj stapten in zjjn rjjtuig, dat vóór de deur op ons wachtte. Onderweg dacht ik: Nu, tuinman, dat is geen onpleizierig vak. Het rjjtuig bracht ons hier op Père-La- chaise. Onze afgevaardigde vroeg naar den hoofdopzichter en stelde mg voor: >Hier is onze man!* zeide hjj. Daarop wenschte hjj mjj veel geluk in mjjne nieuwe betrekking, stapte in zjjn rjjtuig en reed De oud vice-president van den Senaat Scheurer Kestner, zoo bekend als verdediger van Dreyfus, is gister overleden. In den nacht van Zaterdag op Zondag heeft men opnieuw getracht, de belegerden in de Rue de Chabrol door middel vau met een catapult overgeschoten ljjnen van het dak van een huis aau den overkant van levensmiddelen te voorzien. De politie ont dekte deze pogingen, doordat eenige pakken op straat vielen. Een wilde jacht bogon op de daken. Een agent viel, waardoor zgn revolver afging en bjj een der vluchtelingen ernstig wondde. Twee personen, onder wie de gewonde (de zoon van een oud-commis saris van politie) zgn gearresteerd; zjj ver klaren Jules Guérin en de zijnen voor onge veer 14 dagen van levensmiddelen te hebben voorzien, doch weigeren de namen van hun medeplichtigen te noemen. Met inbegrip van de aan de winkeliers in de Rue de Chabrol uit te betalen schade vergoeding kost het beleg van het fort Chabrol den regeering tot nog toe 700.000 fraDes ongeveer. De terreinen der staalfabrieken te Cy- fartpha in Engeland zijn het tooneel geweest van een even zonderlingen als verwoeden strijd tussehen twee machinisten. De loco motieven moeten op de bedoelde terreinen water en kolen innemen. Een zeventienjarige machinist, Hopkins geheeten, bevond zich met een rangeermachine op een der ljjnen bezig met het iulalen vau kolen, toen op dezelfde ljjn, maar van tegenovergestelde richting, een andere locomotief aankwam, bestuurd door den machinist Edward. De laatstaangekomene verzocht Hopkins uit den weg te gaan, daar hjj bjjna geen droppel water meer in den ketel had. Hopkins weigerde evenwel, waarop Edward trachtte de andere machine met de zjjne achteruit te duwen. De jeugdige machinist liet dit niet over zgn kant gaan maar stootte op zgn beurd zoo hard tegen Edward's loco motief aan dat deze een groot eind achter uitschoof. Een nachtwaker, die vau dit tooneel getuige was, trachtte het geschil nog te beslechten, door Hopkins aan te raden voor zjjn colega uit den weg te gaan, doch dit was olie in het vuur geworpen. Alsof het bjj onderlinge afspraak ging, zetten beide machinisten tegeljjk de machines in voorwaartsche beweging. Het gevolg ervan zoo spoedig mogeljjk heen... Eerst thans legde men mjj uit, waarin die mooie be trekking, die hjj mij bezorgd hal, bestond Ik was benoemd tot doodgraver, mjjn heer! DoodgraverEr ging mjj eene rilling door de leden. Zooals u wel zult weten, is bjj ons op het dorp alles wat op den dood betrekking heeft, niet erg in trek. Men durft er niet aan denken, veel minder nog, het van nabjj beschouwen. Het stuit tegen de borst! Men gaat 's avonds niet gaarne langs het kerkhof en een graf graven, met doodkisten omgaan, wordt beschouwd als een van de minste ambachten. Ik had wel lust om te weigeren. Maar jongen! mjjn beurs begon plat te worden en ik dacht aan mjjne vrouw en mjjne vjjf kinderen daarginds in het loge ment. Die snuiters hadden allen een uit stekenden eetlust en een ledige maag. Als ik nu weder een anders betrekking ging zoeken, liep ik gevaar, dat zjj intusschen van honger omkwamen... Ik hield mjj dus goed en nam de af- schuweljjke betrekking, die men mjj aan bood, aan. Het viel mg zwaar in het bsgin. Toen ik voor hst eerst de schop in die vette, wit achtige aarde stak, bezaaid met doodsbeen deren en stukken van verrotte planken, draaide mjj het hart in het lichaam om. Ik werd er zoo akelig van, dat ik eenige oogen- blikken op een steen moest gaan zitten. Dat was heel wat anders dan de grorid bjj ons, dat verzeker ik u 1 Terwjjl ik bezig was de aarde op den rand van den kuil te werpen, werd ik met sombere gedachten vervuld. Ik dacht aan mjjne velden en ik zag mgzelven weder achter den ploeg. Heel ons landschap 1IIIIWIIMI V

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1899 | | pagina 1