Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Bene Hygiënische fout.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. YEERMAN, Heusden.
M 1894.
ZATERDAG 14 APRIL.
1900.
EEN GEHEIMZINNIGE MISDAAD.
TRANSVAAL en ENGELAND.
LAND VAN ALTENA
VOOB
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Adyertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Onder ons leefeen heerscht onder vele
andere verkeerdheden ook deze, dat we el
kander gaarne een of ander voedsel of middel
aanraden, 't welk we zelf gaarne losten of
waarvan we de goede uitwerking op ons
zeiven meenen bespeurd te hebben.
Er bestaat nauwelijks een spijs of drank,
welke niet zjjn vereerders heeft, die 't aan
aanbevelingen niet laten ontbreken.
Niet slechts ooft en vruchtensappen, groen
ten, vleescb, visch en menigvuldige voort
brengselen van keuken en fornuis raoetsn
zich laten welgevallen als bjjzonder nuttig
en zeer gezond geprezen te worden, ook
wijnen en bieren van alle soorten, thee en
koffie, ongeroomde, geroomde en zure melk
en wei, koolzuurhoudend water, gewoon
water in- en uitwendig en wat nog meer
door natuur en kunst voortgebracht wordt,
't wordt alles aan gezonden en zieken als
heilzaam voor de gezondheid, als wonderbaar
middel in zieke dagen aangeprezen.
De een slaapt met de ramen opgeschoven
en daar 't hem goed bekomt, beveelt bjj
het iedereen aan. Een ander ne9mt iederen
dag een koud bad, in den winter zoowel als
in den zomer. Nog een ander meent in warme
of Russische of Romeinsche baden heil ge
vonden te hebben. Allen prediken op hun
beurt: »Gaat heen en dost desgeljjks!*
Men behoeft geen arts te zjjn om te zien,
dat niet alles wat den een nut is, dit ook
zjjn moet voor alle anderen.
Voedsel, rjjk aan zetmeel en vet, goed
bekomende en krachten schenkende aan hen,
die dagelijks zwaren lichaamsarbeid ver
richten, is te zwaar voor dezulken, die zittend
werk hebben en stoort hunne denkkracht.
Volwassenen kunnen niet van m«lk alleen
leven, ofschoon die toch voor kleinen een
volkomen voedingsmiddel aanbiedt. Wie door
zwaren arbeid veel warmte ontwikkelt en
water verdampt, moet nood wendig veel vocht
tot zich nemen. Wanneer een ander, die
weinig beweging neemt, geljjke hoeveelheid
water gebruikte, zou hem dat zeker slecht
opbreken. Wjj weten toch dat b.v. niet alleen
bier, maar ook wjjn en zelfs water, vooral
wanneer het in den vorm van koffie of soep
genuttigd wordt, bjj vele menschen doch
ook weder niet bjj alle de vetvorming
begunstigt en de bezwaren, aan bovenmatige
vetvorming verbonden, zeer verergeren kan.
Uit het Engelsch.
(60
Het gelaat van Kilsip betrok aanmerkeljjk.
»Wat voor papieren?*
»Het huweljjkscontract van Mark Frettly
en Rosanna Moore, die vrouw, die in dat
krot gestorven is.c
Kilsip, die zich zelden over iets verwon
derde, keek nu vreemd op, terwjjl dr. Chin-
ston geheel verslagen, achterover in zjjn
stoel geleund, den advocaat aanzag.
>En wat meer zegt,« vervolgde Calton
triomfantelijk, »weet ojj, dat Moreland nu
twee avonden geleden bjj Frettly was en
daar een zekere som machtig werd, om hem
den mond te stoppen?*
»Wat?« zei Kilsip.
»Ja, Moreland zag Frettly hoogst waar-
schjjnljjk, toen hg het café verliet en dreigde
hem te verklappen, zoo hjj hem niet voor
dit stilzwjjgen beloonde.*
»Zeer vreemd!* zei Kilsip binnensmonds,
terwjjl de teleurstelling op zjjn gelaat te
lezen stond. »Maar waarom hield Moreland
zich zoo lang stil?*
>Dat kan ik u niet zeggen,* hernam
Calton, »de bekentenis zal alles ophelderen.*
»In Gods naam lees die dan,* viel dokter
Beroep en leefwjjze, ouderdom en lichaams
gesteldheid, beaevens vele andere bestendige
of wisselende invloeden en omstandigheden
maken, dat 't geen voor den een nuttig is,
den anderen schaadt, zoodat men nooit be
palen kan dit of dat is van zichzelf gezond
of ongezond, nuttig of schadeljjk. Het oor
deel daarover moet zich richten naar de
persoonlijkheid en naar omstandigheden. Is
dit nu waar voor gezonden, hoeveel te meer
dan niet voor zieken, veor zwakke gestellen
en voor hen, die voor sommige krankheden
blootstaan.
Een genezing8wjjze of middel, 't welk den
een heilzaam is, zijn ziekte verdwjjnen doet
en hem de gezondheid teruggeeft, kan bjj
een ander, die misschien aan dezelfde ziekte
ljjdt, geheel tegengestelde gevolgen hebben
hoeveel meer nog bjj dezulken bij wie
de aard der ziekte verschilt en slechts schijn
baar dezelfde is, dewjjl ze geljjke verschijn
selen opmerken of 't geen ze opmerken op
geljjke wjjze uitleggen.
Wjj zien b.v. twee menschen op voor hen
lastige wjjze in zwaarte toenemen. Beiden
leven goed en hebben niet overmatig veel
beweging. De een neemt een waterkuur, met
gebruik van eenvoudige kost en veel be
weging en verliest daarbjj betrekkelijk veel
van 't geen hem te veel is. De rjjkeljjke
watertoevoer, zoo wordt hem verklaard, lost
de harde massa's op, verdunt de sappen en
doet de afscheiding toenemen.
Zjjn confrater, deze ervaring en verklaring
vernemende en evenals hjj doctorale hulp,
vanwege de kosten, onnoodig achtende, be
gint dezelfde kuur met water. Hjj baadt,
stilt zjjn honger slechts matig, althans bjj
vroeger vergeleken, drinkt veel water, maar
vreemd, ofschoon 't een tjjd lang goed gaat
en hjj in gewicht afneemt, langzamerhand
komen allerlei vreemdsoortige verschijnselen
dikwjjls stjjgt hem het bloed naar 't hoofd
bij bewegingen, die hem vroeger geen moeite
kostten, wordt bjj aamborstig en krjjgt hart
kloppingen hjj neemt, trots zjjn dieet, weder
toe in gewicht, en wel naar mate bjj tot
krachtige lichaamsbeweging minder in staat
is en door veel waterdrinken vermeent zjjn
te dik en te veel bloed naar behooren te
verdunnen en te verminderen. Wendt hg
zich dan eindeljjk tot een kuudigen arts, dan
kan hjj tot zjjn verbazing hooren, dat bjj
zjjn lichaamsgesteldheid water juist het tegen
gestelde bewerkt heeft van 't geen hjj er
van verwachtte, het heeft zjjn bloedmassa
vermeerderd, de spieren, in 't bjjzonder het
hart verzwakt en de vetvorming begunstigd.
Chinston hier ongeduldig in. »Ik weet van
niets en het is mjj of gij Grieksch praat.*
»Een oogenblik geduld!* zei Kilsip een
pak van onder zjjn stoel te voorschjjn
brengende, en dit losmakende. »Wanneer
gjj geljjk hebt, wat beteekent dit dan en
dit zeggende hield hg een lichtkleurige, be-
modderde en verweerde jas in de hoogte.
»Van wie is die?* vroeg Calton verbaasd,
»toeh niet van Whyte?*
»Ja, wel van Whyte! herhaalde Kilsip
met groote voldoening. »Ik vond die jas in
de Fitzroy-tuinen, dicht bjj het hek, dat
tot de Georgestraat, Oost-Melbourne, toe
gang geeft. Zjj was verborgen in een
denneboom.*
»Dan zou Frettly in Powlettstraat uitge
stegen, door de Georgestraat en daarna
door de Fitzroy-tuinen in de stad gekomen
moeten zjjn,< zei Calton.
Kilsip sloeg geen acht op deze woorden,
maar nam een kleine flesch uit den zak van
de jas en hield die in de hand.
Dit vond ik ook,* zei hjj.
»Chloroformriepen alle aanwezigen uit,
eensklaps begrjjpende, dat dit het vermiste
fleschje was.
Juist,* zei Kilsip, het weder in de zak
stekende. Dit was het fleschje, dat het
vergif bevatte en gebruikt werd door
doorwel, laten wjj hem den moorde
naar noemen. Daar de naam van den
apotheker op de etiquette staat, ging ik
naar dezen en kwam te weten, door wien
Buitenland.
De heer de Smet de Nayer, hoofd van
het Belgische Kabinet, las Woensdag een
boodschap voor, waarin koning Leopold al
zjjn onroerende goederen aan België ten
geschenke geeft. De rechterzjjde hoorde de
lezing staande aan en applaudiseerde
langen tjjd.
In gansch Portugal openbaart zich, vooral
in de midden- en lagere klassen, een toe
nemend verzet tegen de voorgestelde belas-
tingverhooging, die tot ernstige ongeregeld
heden dreigt te leiden. Als een bewjjs hoe
zwaar de belastingen reeds drukken, voert
een geneeskundig blad aan, dat te Lissabon
van 1891 tot 1897 het vleeschverbruik niet
minder dan 20 pCt. is afgenomen, terwjjl
het in de provincie nog treuriger gesteld is.
Als een bewjjs dat Rusland op het
oogenblik geen veroveringsplannen koestert,
wordt uit Petersburg gemeld dat de Czaar
aan den gouverneur-generaal van Turkestan
een buitenlandsch verlof heeft verleend.
De vredesdeputatie der Boeren wacht uit
Pretoria nadere instructies, naar aanleiding
van de laatste gebeurtenissen in Znid-Afrika.
Uit Port Said wordt aan de Daily Mail*
geseind, dat van de troepen van het Fransche
vreemdelingen-legioen, die naar Madagascar
bestemd waren, 60 man tjjdens de vaart
door het Suez-kanaal gedeserteerd zjjn.
Het schjjnt dat president Mac Kinley aan
den heer Peek, commissaris van de Atneri-
kaansche afdeeling op de Parjjsche ten
toonstelling, getelegrafeerd heeft om hem te
verzoeken alles in 't werk te stellen, dat de
afdeeling gereed zal zjjn op den dag der
opening dat wil zeggen op den 14den.
Dat is goed.
Maar terzelfder tjjd heeft president Mac
Kinley order gegeven om op Zondag de
Amerikaansche afdeeling te sluiten, omdat
dit anders den eerbied voor God zou
schenden.
De brave president zegt de correspon
dent der »Petit Bleu* verkeert in 't
zelfde geval als de deugdzame Engelschen,
die eveneens de sluiting op Zondag van de
Engelsche afdeeling willen. Hjj verbood
evenwel admiraal Dewey niet op de Spaan-
sche vloot te verwoesten op Zondag evenmin
als de Engelsche generaals bang zjjn om
God te beleedigen door op Zondag de Boeren
dood te schieten.
het gekocht werd. Nu, wat denkt ge zei
hg triomfantelijk.
»Door Frettly,* zei Calton zeer beslist.
»Neen, door Moreland!* uitte Chinston
zeer opzewondeu.
»Noch door den een, noch door den
ander,* antwoordde de rechercheur uiterst
kalm. »Hg, die dit kocht, was Oliver Whyte
zelf.
Whyte?* herhaalde Brian, nu al even
verbaasd als al de aanwezigen.
»Ja, dank zjj de vergiftenwet, kostte het
mij geen moeite dit uit te vinden. Daar
ik begreep, dat niemand zoo dwaas zou
zjjn dagen achtereen chloroform in zjjn zak
te dragen, noemde ik den dag, waarop de
moord gepleegd werd, als den waarschjjn-
ljjken datum waarop het vergift gekocht
werd. De apotheker sloeg zjjn boek op en
zag, dat Whyte de kooper was.*
»En waarom kocht hjj dat?* vroeg
Chinston.
>Dat is meer dan ik u kan zeggen,*
luidde Kilsip's antwoord, terwjjl hg de schou
ders ophaalde. >Het stond geboekt als ge
kocht voor geneeskundig gebruik, waaron
der men alles kan verstaan.*
>De wet eischt getuigen,* merkte Calton
voorzichtig op. »Wie was de getuige?*
Weder glimlachte Kilsip triomfantelijk.
Dat kan ik wel raden,* zei Fitzgerald.
Moreland.*
Kilsip knikte toestemmend.
>En ik vooronderstel,* merkte Calton
Het heet thans weer, dat noch Cleveland
noch Harrison zich ditmaal kandidaat zal
stellen voor het Presidentschap der Ver-
eenigde Staten of dat hunne kans toch uiterst
gering zou zjjn. Daarentegen nemen de
kansen van admiraal Dewey sterk toe.
De afgetreden onder-secretaris van 1 in-
nenlandsche zaken der Vereen. Staten,
Webster Davis, heeft veel succes met zjjne
rondreis door het land om sympathie voor
de Boeren op te wekken. Wat hjj zelf in
Zuid-Afrika gezien en gehoord heeft, kjrat
hem daarbjj goed te pas. Zoo kon hjj de be
schuldigingen dat de Boeren de witte vlag
misbruiken en die van het Roode Kruis
schenden, beslist tegenspreken en uit het
gebeurde van Spionkop aantoonen dat de
Engelschen zulks voortdurend doen. Ver
schillende motiën, sympathie voor de Boeren
betuigende, werden dan ook aangenomen en
een daarvan, welke in een groote bjjeen-
komst van schooljongens te Philadelphia
werd aangenomen, zal door een schooljongen
persoonljjk aan president Kruger worden
gebracht. Die afgezant zal een groote Ame
rikaansche vlag meenemen en worden ver
gezeld door een medewerker van de Phila
delphia North American,* welk blad de
kosten voor zjjne rekening heeft genomen.
Het Newyorksche >Journal and Adver
tiser* zegt te weten, dat de Engelsche regee
ring in de Vereenigde Staten een contract
heeft gesloten voor den aankoop van
30.000 a 35.000 paarden voor Z.-A. Deze
paarden zullen eenige millioenen dollars
kosten.
De inhoud van het smeekschrift, dat de
ouders van Sipido aan Koningin Victoria
te Dublin gericht hebben, luidt als volgt:
Aan Hare Majesteit Koningin en Keizerin
Victoria. Ongelukkige ouders wenden zich
tot u, om u hun leed te klagen en uw
medeljjden af te smeeken. Een vader en
eene moeder bidden Uwe Majesteit, hunnen
rampzaligen zoon den aanslag te vergeven,
waaraan hg zich heeft schuldig gemaakt.
Wjj zjjn arme, bjjna behoeftige, maar eer-
ljjke menschen en nog nooit heeft een onzer
zjjn plicht verzaakt.
Ons kind, dat deze verschrikkelijke mis
daad gepleegd heeft, is een onschuldige, die
daartoe aangezet door onedele ophitsingen
die zjjne onervarenheid en zjjn gevoel mis-
bruiktsn. Thans ziet hg het slechte zjjner
daad in, hg weent met ons en smeekt om
vergiffenis. O, Koningin, wjj hebben negen
kinderen, die allen nog klein zjjn en al deze
gepijnigde harten met al hHnne tranen
eenigszins sarcastisch op, >dat dit een nieuw
bewjjs voor u tegen Moreland is. Hjj wist
dat Whyte chloroform bjj zich had en volgde
hem daarom dien avond, om hem te ver
moorden.*
»Welnu, ik
>Het is niets dan onzin,* merkte de
advocaat vol ongeduld op. Er kan Moreland
niets ten laste gelegd worden. Als hjj Whyte
vermoordde, waarom zou hjj Frettly dan
bezocht hebben?*
»Maar,« zei Kilsip zeer wjjs het hoofd
schuddende, wanneer, zooals Moreland be
weert, hg de jas van Whyte vóór den moord
in zjjn bezit had, hoe zou ik hem dan later
in een denneboom in dj Fitzroy-tuinen ge
vonden hebben, met een leege chloroform-
flasch in den zak.*
>Hjj kan medeplichtig geweest zjjn,*
vooronderstelde Calton.
»Wat beduiden al die gissingen?* vroeg
Chinston, ongeduldig geworden door al dit
redekavelen. >Lees de bekentenis, dan zullen
wjj spoedig zonder al die praatjes de waar
heid leeren kennen.*
Calton stemde hiermede in en nadat allen
zich hadden neergezet, om te luisteren, be
gon hg voor te lezen wat de overledene had
geschreven.
XXXII.
De bekentenis.
Wat ik hier zal neerschrjj ven, moet dienen,
om de ware omstandigheden aan het licht
wenden zich tot u met hetzelfde doel, met
dezelfde smeekbede, want alleen van uwe
welwillende goedheid kunnen wjj troost ver
wachten.
Ons kind zit in de gevangenis. Deze ge
dachte is zoo vreeseljjk en wjj kunnen ze
niet verdragen. Heb medeljjden met ons en
met hemZjjn misdaad is ontzettendwjj
zeggen en denken dit zooals ieder. Maar
het is ons kindwjj weten dat zjjn hart
goed is en dat hjj zjjn daad verafschuwt en
het schjjnt ons onmogeljjk dat men hem
van ons neemt en dat men hem, die zoo
zacht is, onder de ellendigste misdadigers
werpt.
Aan Uwe voeten bidden wjj u, iets voor
hem te doen. Hjj is pas vjjftien jaar. Hjj
is nog nooit bjj ons vandaan geweest. Hg
was het achtenswaardigste, onderdanigste
en liefderjjkste kind, een kind waarvan wjj
de grootste liefde en het meeste geluk he bben
ondervonden. Zjjn gouden hart, dat van
niets slechts afwist, is misleid en opgezet
geworden door ellendige leugens tegen uwen
zoon, Zjjne Koninkljjke Hoogheid den prins
van Wales.
O, groote en edele Koningin, werp genadig
een blik van medeljjden op onze ellende, op
ons ongeluk, en ons geheele leven zullen
wjj vol dankbaarheid en hoogachting zjjn
voor uwe verhevene Majesteit.
Verziende lieden beweren, dat het verbljjf
van den Czar en de Czarina te Moskou ge
wichtige politieke beteekenis haeft. Hjj zou
n.l. van plan zjjn vandaar zjjn interventie
in den Zuid-Afrikaanschen oorlog aan te
bieden. Daar Engeland nog zoo kort geleden
den tusschenkomst van Amerika afsloeg is
het moeiljjk aan te nemen, dat het nu die
van Rusland aan zal nemen.
Er is de laatste twee dagen bjjzonder
weinig telegrafisch nieuws uit Zuid-Afrika.
Nadere bjjzonderheden omtrent hetgeen in
de afgeloopen dageu gebeurde worden door
de correspondentea geseind, maar het offi
cieels lichaam, het departement van oorlog,
zwjjgt.
Men moet dus aannemen, dat de toestand
weinig veranderd is, dat Je Boeren nog
steeds Lord Roberts ernstig bedreigen, die
dan ook maar het beste heeft gevonden om
zjjn troepen binnen Bloemfontein te houden,
hetgeen tenminste op te maken is uit het
bericht van den correspondent van de Daily
Telegraph,* die meldt, dat Bloemfontein nog
nooit zoo vol soldaten was als op het oogea-
te brengen, waarmede de moord in de
hansom gepaard ging, die in 18te Mel
bourne plaats vond. Ik ben een bekentenis
schuldig, in de eerste plaats aan Brian
Fitzgerald, daar deze van da misdaad be
schuldigd werd. Ofschoon ik weet, dat hjj
naar volle recht werd vrjjgesproken, verlaag
ik, dat hjj de gansche zaak leere kennen,
niettegenstaande ik, uit zjjn veranderde
houding tegenover mjj, overtuigd ben, dat
hjj beter van alles op de hoogte is, dan hjj
erkennen wil. Om den moord van Oliver
Whyte te verklaren, moet ik tot de eerste
jaren van mjjn leven in de kolonie terug-
keeren en de opeenvolging van gebeurte
nissen aantoonen, welke op het bedrjjven van
de misdaad uitliepen.
Mocht het in belang der justitie noodig
zjjn, deze bekentenis publiek te maken, zoo
kan ik hier niets tegen inbrengenhet zou
mg echter hoogst aangenaam zjjn, zoo dit
voorkomen kon worden, zoowel in het be
laag van mjjn goeden naam als in dien van
mjjn geliefde dochter Margaretha, die mjjn
leven door haar liefde en teederüeid zoo
zonnig en gelukkig maakte.
Wanneer zjj van den inhoud van deze
bladzjjden kennis mocht nemen, smeek ik
haar zacht te handelen met de nagedachtenis
van iemand, die aan ernstige verleiding
blootstond en zware beproevingen had te
doorstaan.
(Wordt vervolgd
Riiuwm
Slot volgt./
