Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Een liefhebberij der Eogekk
M 1899.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 2 MEI.
1900.
O
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
franco per post zonder prjjs verhooging. AfzonderLgke
nummers 5 cent.
Advertentiên ran 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiên worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Wanneer niet elke Engelschman in de
ziel overtuigd was dat binnenkort de Britsche
luipaard den Transvaalscben leeuw met huid
en baar verslinden zal, zouden er gewis in
Engeland reeds tal van weddenschappen zjjn
aangegaan omtrent dpn vermoedeljjken af
loop van den oorlog. Want wedden ligt diep
in het karakter van 't Britsche volk en
komt reeds uit in den hartstocht, waarmee
de Brit de genoegens smaakt, welke onder
den naam sport begrepen zjjn. Wjj hebben
voor sport geen woord dat 't begrip juist
weergeeft, zoodat we 't eenvoudig hebben
overgenomen. Onze beoefening van sport is
echter van heel anderen aard. De Em. eischen
sporten met een ernst, die op ons een ko-
mischen indruk maakt. In ieder vau hen
ligt een sterken drang in sport p rsoonljjk
uit te munter», 't zjj als zwemmer, looper,
balslager, roeier enz. en ieder is overtuigd
dat die zncht onder zgn landslieden toejui
ching vindt. Zoo ontstaat verschil van mee
ning, al spoedig vormen zich partgen en
deze uiten zich in den vorm eener wedden
schap.
Er zgn in Engeland tal van lui, die door
wedden een vermogen gewonnen hebben en
ook, die 't op dezelfde wjjs verloren. Dat is
echter niets nieuws, daar 't wedden reeds
eeuwen lang gewoonte is. Op groote schaal
geschiedt het bjj de wedrennen, die heden
ten dage zóó talrjjk zgn dat vele renclubs
hun eigen kalender hebben, opdat de ren-
dagen der aangrenzende graafschappen niet
verwisseld zouden worden.
Bg de renfeesten stroomt alles te zamen,
hoog en laag, rjjk en arm, oud en jong.
Daar wedt de vader met de dochter, de
meester met den knecht, de schoolknaap met
den loopjongen. En wie niet 't genoegen
mag smaken met vrienden of verwanten te
wedden, wordt van een anderen kant ge
legenheid geboden. Tal van lieden noodigen
luid het publiek tot wedden uit. Dat zgn de
ware zendelingen van godin Fortuna, die
aan de wedrennen een bjjzonder karakter
ge*en en met wie het publiek zich meer be
moeit dan met de paarden. Het wedden is
bg de wet verboden, maar 't is nooit gelukt
het bg de wedrennen den kop in te kngpeD.
Het is verbazend welke hooge sommen
daarbjj dikwgls op 't spel gezet worden. E«n
der beroemdste wedders van Engeland,
EEN GEHEIMZINNIGE MISDAAD.
Uit het Engelsch.
(65
Moreland haalde de schouders op.
»Ik zei immers reeds dat ik geen lafaard
ben,c antwoordde hg koel. »Ja, ik ver
moordde hem, het was zgn eigen schuld.
Toen ik hem dien avond ontmoette, ver
telde hg mg, dat Frettly zgn toestemming
tot een huweljjk met zgn dochter weigerde
te geven, maar dat hg hem daartoe wel
dwingen zou, en toen toonde bg mg de
trouwakte. Ik dacht, dat wanneer ik die
machiig kon worden, ik daardoor aan Frett
ly een aardig buitenkansje kon hehben, daar
om zorgde ik, toen Wbyte zich bedronk,
niet te veel op te krjjgen. Nadat hg het
café verlaten had, nam ik zgn jas, die hg
had achtergelaten. Ik zag kern tegen de
gaslantaarn lennen, en Fitzgerald aaderko-
men, en hem daarna weer verlaten. Toen
g jj de straat inkwaamt,c vervolgde hg tot
Fitzgerald, »trok ik mg in de schaduw terug,
en toen gjj voorbjj waart, kwam ik op
Wbyte af, juist toen de koetsier hem bg
het instguen van het rjjtuig bahulpzaam
was. Deze zag mg voor u aan, dus liet
ik hem in dien waan, maar ik zweer, niet
de mimte bedoeling te hebben gehad, om
Wbyte te vermoorden, toen ik in het rg
tuig stapte. Ik trachtte de papieren mach
tig te worden, maar hg liet mg niet begaan
en begon te tieren. Toen dacüt ik aan de
chloroform, in de zak van den jas, die ik
Crsckford, een man van nederige afkomst
moet bg één enkelen ren door gelukkig wed
den 300,000 pd. st. gewonnen hebben.
Overigens hield men vroeger en houdt men
ook nu nog in 't geheim gevechten tusschen
ratten en bonden, hanen en kon jjnen, waarbjj
de wedzucht op de meest ongebonden wjjze
optreedt.
Maar 't hoogst staat voor een volbloed
Brit de kamp aangeschreven tusschen mensch
en mensch. Hoewel verboden vinden ze nog
immer ongestoord plaats en worden zelfs in
de lokale bladen aangekondigd. Men heeft
daarvoor een kunsttaal uitgedacht, waarin
overwinning en nederlaag aangekondigd
wordt. De blauwe plekken, door 't boksen
veroorzaakt, noemt men indigo, bloed heet
roode wjjn, het hoofd verstandstrommel, de
maag broodbak. De weddenschappen daarbg
door vermogende lieden aangegaan, ver-
eischen geen contante betaling. Een enkel
visitekaartje met de letters j.o.y. (I owe jon,
ik ben n schuldig) is genoeg. Ofschoon ook
hierbjj het wedden voor de wet verboden
is, is geen voorbeeld bekend dat ooit een
Engelschman geweigerd heeft, dergeljjke
schuld te betalen. Wel is het gebeurd dat
menig lord bg aanvaarding van de erfenis
zgns vaders na afbetaling der wedschulden
geen cent overhield.
Den hoogsten bloei bereikte het wedden
in de vorige eeuw, toen tal van rgk geworden
nabobs uit Indië terugkeerden. Men had toen
in Londen bepaalde koffiehuizen, waar de
wedlustigen bg voorkeur samenkwamen.
Men wedde daar b.v. of een zeker lid der
club, weduwnaar geworden, eer hertrouwen
zou dan een ander, ev- neens weduwnaar.
Ongehoorde sommen werden gewed of een
zekere minister na een bepaalden tjjd nog
zgn ambt zou waarnemen. Alle mogelgke
toevallige gebeurtenissen werden tot een voor
werp van weddenschap gebezigd. Zoo viel
eens een man voor 't koffiehuis in onmacht;
hg werd binnengedragen en in een oogen-
blik waren tal van weddenschappen aange
gaan of hij er boven op zon komen, ja dan
neen, of een aderlating hem helpen zou, of
een braakmiddel hem op de been zon
brengen enz.
Ze zgn, geljjk boven reeds opgemerkt is,
te zeer overtuigd dat Zuid-Afrika ten slotte
aan Engeland komen zal, om in 't publiek
de weddenschappen aan te gaan omtrent den
uitslag van Roberts vechtkunde. Maar ze
zouden geen Engelschen moeten zgn, om
aangetrokken had. Ik haalde de flesch er
uit en zag dat de kurk er los op zat. Daarna
nam ik W byte's zak-loek, die ook in de jas
zat, stootte den inhoud van het fLscbje er
over uit en stak hem weer in mjjn zak.
Weder trachtte ik de papieren te bemach
tigen, zonder gebruik te maken van de
chloroform, m ar het ging niettoen hield
ik drn zakdoek voor zgn mond en na en
kele oogenblikken was hg bewusteloos eH
nam ik de papieren weg. Ik dacht dat hg
alleen maar flauw was gevallen, en eerst
uit de couranten vernam ik zjjn dood. Ik
liet het rijtuig op de St. Kildaweg stilhou
den, stapte nit en hield een rjjtnig aan,
dat naar de stad terug ging. Toen steeg
ik in de Powlettstraat nit, ontdeed mg vaD
de jas en droeg haar over mjju arm. Door
de Georgestraat ging ik naar de Fitzroy-
tuinen en verborg de jas daar in een boom,
waar gg haar zeker gevonden hebt, Kilsip,
ik liep naar hnis en zoo heb ik jnllie allen
aardig beetgehad, maar
»Eindeljjk ben je gepakt,* voltooide Kil
sip bedaard.
Moreland viel met uitdrukking van tota
le uitputting op het gelaat in een stoel
neder.
Niemand kan op tegen het noodlot,*
zei hg droomerig. Ik heb het spel verloren
en gg zjjt de winnende partg, op die ma
nier is het leven slechts een groot schaak
bord en zgn wjj de stnkken in handen van
het Lot.*
Verder weigerde hij een woord te spreken.
Calton en Kilsip met hem alleen latende
vertrokken de dokter en Brian en hielden
een rgtuig aan. Dit reed tot voor de deur
van het gerechtshof, waar Calton zjjn kan
deze welkome gelegenheid ongebruikt te laten
passeeren en niet eens te wedden of Roberts
b.v. in Mei of daarna te Pretoria de En-
gelsche vlag zal hjjschen of Kruger en Steyn
naar St. Helena of naar elders zullen gevoerd
wordenof Zuid-Afrika als kolonie één ge
heel, dan wel in verschillende deelen gesplitst
zal worden.
Hun geloof in de zegepraal van 't onrecht
evenaart dat van hun tegenstanders in de
zegepraal van recht en gerechtigheid. Deze
kamp van mensch tegen mensch, van hun
rensachtigen John Bull met den nedrig klei
nen boer is voor den Engelschman geen voor
werp van weddenschap; de laatste moet
verpletterd neerstorten, als de eerste zich met
zjjn gebeele zwaarte boven op hem stort,
maar de tgd binnen welken dat kunststuk
zal worden volbracht, kan met schik als
zoodanig worden gebezigd en de Engelschen
zouden hun aard moeten verlooehenen als
ze nu de zaak zich zoo gunstig laat aan
zien, niet in eenige weddenschappen ver
luchting zochten voor den angst, in het eerste
halfjaar van den oorlog nitgsstaan.
Buitenland.
Een treurig ongeluk heeft Zondagmiddag
op de Wereldtentoonstelling te Parijs plaats
gehad. Buiten het tentoonstellingsterrein,
aan de overzjjde van de Avenue Snffren,
staat de reusachtige globe céleste,* met
een middelljjn van 40 meter op een prachtig
bewerkt voetstuk, die een allegorische voor
stelling geeft van den sterrenhemel. Langs
den equator van de globe kunnen de be
zoekers den top bereiken, vanwaar men een
prachtig panorama geniet over het geherle
tentoonstellingsterrein. Binnen in de globe
beeft men een planetarium van een zonne
stelsel.
De globe céleste is met de expositie ver
bonden door een lichtblauw geschilderde
voetbrug met vergulde leuning over de
Avenue Suffren. Deze brug was nog niet
geheel voltooid; de houten stellingen, die
het versch gemetselde gewelf schraagden,
en de hoofdbouwkundige van de stad, de
heer Binel, had dan ook uitdrukkeljjk last
gegeven de steunsels voorloopig te laten
staan. Maar door de Avenue Saffren gaat
een drukke passage van en naar bet ten
toonstellingsterrein, vooral des Zondags,
reden waarom men Zondag, temeer omdat
de brug zelf toch nog niet voor het publiek
toor hield, waarna Moreland als in een
droom het vertrek verliet en door Kilsip
gevolgd in het rjjtuig plaats nam.
»Weet gjj,« zei Chinston in nadenken
verzonken, terwijl zg het rjjtuig stonden
na te kjjken, »weet gg wat het einde van
dien man zal zjjn?*
»Men behoeft geen profeet te zijn, om
dit te voorspellen,* zei Calton droogjes. »Hjj
zal gehangen worden.*
»N en, dat zal hg niet,* antwoordde de
geneesheer, »hjj zal zelfmoord begaan.*
XXXIV.
Daar zgn van die tijdperken in het men-
schelgk leven, waarin het lot zich meedoogen-
loos tegen ons schjjnt te keeren en waarna
elk ongeluk dat ons overkomt, met een zekere
wjjsgeerige 1 erusting wordt gedragen, als
het noodzakelijk gevolg van vroeger naam
loos ljjden. Fitzgerald bevond zich in dien
toestand hjj was kalm, maar die kalmte
grensde aan wanhoop de ongelukken van
bet afgeloopen jaar schenen in een climax te
zgn opgegaan, en bg zag het ruchtbaar wor
den van die afschuwelijke geschiedenis met
een onverschilligheid tegemoet, die hem «el
ven verbaasde.
Zgn naam, die van Madge en van haar
overleden vader, zouden op ie Iers lippen zgn
en toch gevoelde hg zich totaal onverschillig
voor alles wat over dit onderwerp gesproken
zou worden.
Als Madge maar in betersehap toenam,
en zg in een ander werelddeel Australië en
al zgn treurige herinneringen konden ver
geten, bekommerde hg zich daar weinig
om. Moreland zon voor zgn misdaad boeten
en daarna alles vergaten worden. Het zou
toegankeljjk was, besloot de stellingen weg
te nemen, wat geschiedde.
Te kwart voor vieren Zondagmiddag nam
men het laatste steunpunt weg en op het
zelfde oogenblik stortte de brag met don
derend geraas ineen. Honderden voorbij
gangers bevonden zich op dat oogenblik in
de nabgheid of onder het gewelf. Ieder
maakte zich zoo snel mo?elijk uit de voeten.
Vrouwen en kinderen werden omver geloo-
pen en huilend en gillend verspreidde de
menigte zich in alle richtingen om hbt ont
zettend onheil in geheel Parjjs te gaan
mededeelen. Men sprak van honderden
dooden en gekwetsten, en inderdaad moest
de omvang van het gebeurde ontzettend
scbjjnen voor wie de paniek had gezien.
Een groote stofwolk omhulde op het eerste
oogenblik de plaats des onheils, balken en
steenen lagen in de grootste wanorde
dooreen en de passage door de Avenue was
aanvankeljjk geheel gestremd.
Gelukkig was men met het reddingswerk
vlug bg de hand. Een zestal dokters waren
weldra ter plaatse om de gewonden te ver
binden, terwjjl de inmiddels op het terrein
verschenen brandweer zich bejjverde de puin
hopen weg ts mimen en een aantal voorbij
gangers, die er onder geraakt waren, uit
hun benarde positie te verlossen.
Na een langen moeitevollen arbeid had
men 9 ljjken van ODder het puin te voor-
schjju gehaald en waren een kleine 40 ge
kwetste verbonden en naar huis geleid of in
een geïmproviseerde ambulance onder dak
gebracht.
Em vrouw, wier kind gewond was, liep
jammerend rond; een andere wrong wan
hopig de handen, toen men de lijken van
twee bloedverwanten te voorscbjjn baalde.
Enkele ljjken waren bjjna onkenbaar van
het bloed, dat uit de gapende wonden aan
het hoofd stroomde.
De Parjjsche Tentoonstelling werd Zondag
jl. bezocht door 230.160 personen.
Maandagmiddag heeft weer een ernstig
ongeluk op de tentoonstelling plaats g8had.
Een bljjkbaar te zwakke stelling, waarop
vier decoratie-schilders bezig waren mst de
versiering der bovenste galerjj der groote
feestzaal, is onder hun gewicht bezweken.
Drie der werklieden bleven op de plaats
dood, terwjjl de vierde met gespleten schedel
in hopeloozen toestand naar het hospitaal
gebracht werd.
maar beter zjjn, dat alles bekend en elke
tjjdeljjke onaangenaamheid verdragen werd.
dan voort te gaan met alle schande te ver
bergen, die elk oogenblik aan het licht zon
kunnen komen. In gansch Melbourne was
bet reeds bekend, dat de moordenaar van
Oliver Wbyte gevat was en dat door zjjn
bekentenis eenige verbazingwekkende feiten
pnbliek zouden worden betreffende den over
leden Mark Frettly.
Brian wist, dat de wereld de oogen sluit
voor alle ondeugden, zoolang er gepoogd
wordt die verborgen te houden, maar daaren
tegen verbazend streng oordeelt over elke
tekortkoming, die aan het licht komt en
dat menigeen, wiens leven veel strafschul
diger is dan dat van den armen Mark
Frettly, bereid zon zgn den eersten steen
op hem te werpen. De publieke nieuws
gierigheid zou echter niet bevredigd worden,
daar het den volgenden dag bekend werd,
dat Roger Moreland zich in den afgeloopen
nacht in zjjn cel had opgehangen, zonder
eenige bekentenis na te laten.
Toen Brian dit vernam, sprak hg een
hartgrondig dankgebed uit voor zgn bevrjj-
ding en ging hg naar Calton, wien hjj in
druk gesprek vond met Chinston en Kilsip.
Zg allen kwamen tot het besluit, dat nu
Moreland dooi was, en er dus niets ge
wonnen zou worden door publiciteit te geven
aan de bekentenis van Mark Frettly, zg het
document zouden verbranden en, toen Fitz
gerald van die ellendige geschiedenis niets
zag over big ven, dan eenig verkoold papier,
gevoelde bg zich aanmerkelijk verlicht.
De advocaat, Chins on en Kilsip, zg allen
beloofden een diep stilzwjjgan te bewaren.
Zjj hielden trouw huu woord, zoodat geen
Gisteren hebben de Belgische minister van
spoorwegen en de minister-president de plan
nen geteekend voor het maken van Brussel
tot zeehaven, zoodat dit groote werk nn
weldra zal kunnen worden aangevangen.
De socialistische arbeiderspartij heeft te
Brussel een reusachtige betooging gehouden
om pensioen van staatswege te eischen voor
werklieden, die den leeftjjd van 55 jaar
bereikt hebben en om te protesteeren tegen
het wetsontwerp van de regiering, betref
fende de pensionneering van arbeiders. On-
g3veer 25.000 personen namen aan de be
tooging deel. Aan het eind van een door
de betoogers gehouden vergadering werd
besloten, zjjn toevlucht te nemen tot be
toogingen op straat, indien aan hun eischen
geen voldoening wordt gegeven.
Ds vier jongelieden, die te Brussel zgn
gearresteerd in verband met den moordaan
slag op den Prins van Wales, zjjn Zaterdag
ochtend naar het paleis van justitie gebracht
om kennis te nemen van hun dossier. Het
bevat 187 stnkken, waaronder het requisi
toir van den officier van justitie tot hunne
gevangenhouding: Sipido wegens poging
tot moord; tegen Meert en Meire wegens
rechtstreeksche medeplichtigheid, door aan
den eersten beklaagde eene hulp te hebben
verschaft zonder welke de misdaad niet had
kunnen worden gepleegd; tegen Peuchot
wegens het geven van inlichtingen om de
misdaad te plegen. Verder bevat het dossier
den uitslag van schietproeven met het re
volver, waarvan Sipido zich bedien 1 heeft,
op een Ijjk proefnemingen welke de ver
dediging als hoogst ongepast zal aan de
kaak stellen. A.s. Zaterdag zal de Kamer
van in beschuldiging stelling over da ge
vangenhouding der beklaagden en de ver-
wjjzing hunner zaak naar de rechtbank be
slissen.
Ook in het Buitenland begint de houding
van Portugal meer en meer afgekeurd te
worden. Uit Petersburg schrjjft menDe
»Nowoje Wremja* laat zich in een hoofd
artikel scherp uit over de schending der
neutraliteit door Portagal. Het blad wjjsterop
dat het verdrag van 1891 bepaalt dat aan
Engelsche troepen alleen de doortocht over
Portugeesch gebied is toegestaan tot verde
diging van Rhodesia, zoodat de troepen van
Carrington slechts defensief mogen optreden,
daar er anders verdragsbreuk plaats heeft,
enkele omstandigheid bekend werd, welke
aanleiding had gegeven tot den dood van
Oliver Wbyte en algemeen vooronderstelde
men, dat de oorzaak hiervan gelegen was
in een of ander oneenigheid tusschen het
slachtoffer en zjjn vriend, Roger Moreland.
Fitzgerald vergat echter niet, welk een
grooten dienst Kilsip hem bewezen had en
gaf hem een som geld, die hem tot zjjn dood
onafhankeljjk maakte, ofschoon hg nit ware
liefhebberjj zjjn betrekking bleef bekleaden
en algemeen met bewondering werd aange
zien als de man, door wien het geheim van
den afschuwelijken moord ontsluierd was.
Brian kwam, na Calton geraadpleegd te
hebben, tot het besluit, dat het tot niets
nut zou zgn, Sal Rawlins met haar afkomst
bekend te maken, daar Madge bjj testament
tot universeel erfgenaam was benoemd en
de mededeeling haar hoegenaamd geen
geldeljjk voordeel zou aanbrengen, terwjjl
baar verleden haar toch ongeschikt maakte
voor de positie diezjj zon m neten bekleedea.
Daarom werd een ruim inkomen, meer dan
voldoende voor haar behoeften, voor haar
vastgezet en liet men haar onbekend met
haar afkomst voortleven. De invloed van
het vroeger leven, dat Sal Rawlins geleid
had, was echter zoo groot, dat zg zich ten
taak stelde, gevallen meisjes te redden. Daar
zjj de achterbuurten in al hnn bijzonder
heden kende, was zjj in staat ontzagljjk veel
goeds te doen en menige ongelukkige vrouw
werd door de hand van Sal Rawlins terug
gebracht van de gemeenheid en de ellende
van dat Lven.
Langzamerhand herstelde Madge, en daar
zjj door het testament van Mark Frettly
met zoo veel woorden als eigenares van zgn
T V/V J*
uil rmHYMII I I III ifrTWaWVT*-**'