Het Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelervvaard.
M 1920.
FEUILLETON.
De nieuwe Kok.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 14 JULI.
1900.
LAND VAM ALTENA-
YOOE
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATE.UDAG.
Abonaementiprgi: per 3 maanden 1.00.
Franco per post zonder prjjsvevhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentien van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentien worden tot Dinsdag- en VrjjdagavonJ
ingewacht.
Wanneer we eens alles wat tegen de
werkelijkheid strjjdt, verbanden uit ons
spraakgebruik, wat zon dan onze schoone
taal plotseling tot armoede vervallen, wat
zou ze verliezen aan kracht, aau schoon
heid, aan liefelgkheid, in één woord, aan
poëzie.
Dan zouden we niet meer bjj het zien
van een misdaad onze haren te berge voelen
rjjzende zon zou niet meer opkomen en
de maan endergaanniemand zou door
koude bevangen, omkomen's avonds zou
de duisternis niet meer op aarde neerdalen
geen schip mocht meer den oceaan door
ploegen, geen storm het leven bewegen
ook zou geen enkel sterveling meer in een
poel van ellende omkomeD, evenmin een
ander tot de wolken verheven worden. We
zouden dan wel winnen dat er niet meêr
door nufjes en modeheertjes gesproken werd
over jjseljjk warme dagen, ontzettend lieve
meisjes en goddeljjke actrices, maar overi
gens zou 't verlies niet te berekenen zjjn.
Daar is bjjv. het woord hart. Een een
voudig woord van vier lettertjes, doch dat
in ons spraakgebruik, zoowel als in de wer
kelijkheid een bjjzouder groote rol speelt.
Wanneer we op een zomerschen dag de
schoonheid van 't landschap bewonderen,
dat zich voor onzen voet uitstrekt en de
speling van licht en donker waarnemen in
't geboomte, 't welk langs den zoom zich
verheft, dan klopt ona hart van verrukking
over de heerljjke sehepping.
Zien we een medemensch kampend) met
de golven en breekt ons 'g angstzweet uit
in 't gevoel onzer onmacht om dien onge
lukkige te redden, dan springt een oogen-
blik later ons hart van vreugde op, zoo 't
een koene zwemmer gelukt hem van een
wissen dood te redden.
Bjj 't onverwaeht vinden van een tooneel
va» menscheljjke ellende, krimpt ons 't hart
van wee eu bjj 't naderen van een dreigend
gevaar, zinkt ons niet zelden het hart in
de schoenen.
Zoo kan derhalve ons hart van bewon
dering kloppen, van vreugde opspringen,
van jammer krimpen, van angst wegzinken.
Het kan ook overvloeien van dank, schreien
van droefheid en iemand juichende tegemoet
vliegen.
Wat zegt de werkeljjkheid van deze
dingen?
De werkeljjkheid schudt het hoofd over
£ene Humoristisch© Vertelling
GEORG HöCKER. 20)
«Ik heb 't dadeljjk gedacht, dat de nieuwe
'kok op zjjn latjjnsch kookteriep de knaap.
«Daar het ie zoo'n latjjnsch ding geschre
ven, ik heb het hierc En daarbjj toonde
hjj het briefje, dat Madtke hem gegeven had.
Wat is dat Wie kan dat recept lezen
»Ikstamelde Madtke. «Dat is
mjjn eigen schrift en stommeling!*
viel hjj zichzelf in de rede. «Heb ie dat in
den deeg geschud?*
»Ja, u zei het tcchl* stamelde Max.
Allemachtig, dat was voor de vrouw
van den hofraad!* zuchtte Madtke.
«Maar wat is het dan?* klonk het in
*t rond.
Braakwijnsteen 1 Zes gram! Het gansche
gezelschap is misseljjk geworden!* st-unde
Madtke en kroop, terwjjl er rondom hem
een algemeen oproer ontstond, in een hoek.
Een uur later was de grootste verwarring
voorbjj, behalve natuurlgk de gevolgen van
den te rgkeljjk gebruikte braakwijnsteen,
die zelfs met de geneeskundige bekwaam
heden van Madtke niet zoo snel konden
worden weggenomen.
dergelijke buitensporigheden van 't men-
schelijk hart en meent dat we er een Iastie
orgaan aan zouden hebben, indien 't zoo
was. Wat zou iemand doen met een sprin
gend hart, een hart, dat wegkrimpt en iu
de schoenen zakt? Een hart, dat tranen
stort, uit het lichaam een ander tegemoet
ijlt en tusschenbeide op de tong liggende,
een luchtje schept 1
Onzin zegt de werkeljjkheid.
Het hart is het middelpunt van den bloeds
omloop, een langwerpige spierzak, in 't
midden der borstholte gelegen tusschon de
longen. Het is door een schot in tw8«
deelen gescheiden, een linker- en rechterdeel,
die op hun beurt weer in twee holten ver
deeld zjjn; in vier deelen dus, waarvan de
bovenste boezems, de onderste kamers ge-
heeteu worden. De rechter helft bevat het
bloed dat de reis door 't menscheljjk
lichaam volbracht heeft; hat stuwt dit bloed
naar de longen, de ververschingsplaats, van
waar het naar de linker helft van het hart
terugkeert, door de lucht gezuiverd eu ge
voed, om van daar den tocht te vervolgen.
Het hart is een bloedpomp. Met krimpt
in en stuwt het bloed voort, het zet zich
uit en vult zich daardoor weder. Dit in
krimpen en uitzetten heeft plaats van 60
tot 80 malen in de minuut bjj een volwassen
persoon eu veroorzaakt het kloppen aan de
linkerzjjde.
In vroeger tjjd meende men in bet hart
den zetel te moeten zoeken van 's menschen
voortreffelijkheid. De wetenschap is eerst
vóór 250 jaren achter het geheim van den
bloedsomloop gekomen, doch nog lang daar
na heeft men h°t hart beschouw 1 als de
plaats van waar de uitgangen des Wens
zjjn. Tegenwoordig kan hiervan geen kwestie
meer zjjn. De hoogere fanctiën van ons leven
vinden ban werkplaats in de hersenen en
het hart is niet meer maar ook niet minder
dan het voornaamste orgaan van den bloeds
omloop.
Vandaar dat het in ons spraakgebruik nog
steeds omgeven is met een aureool en we
aan het hart eigen°chappen t'oeschrjjven, die
het nooit bezeten heeft.
Het is de bewaarplaats onzer geheimen,
vooral van dat groote zoetei geheim, dat aan
geen enkel gezond jeugdig leven onbekend
bljjfthet kan daarvan zelfs zoo vervuld zjjn
dat het overloopt en een ander hart behoeft
om zich uit te storten, 't welk zich in den
regel tot dat dosl vinden laat.
Ge kent toch het goede hart, niet waar,
van uw kind, dat dikwjjis zeer erg stout
Voor alles bad natuurlijk de hotellier,
die reeds een vermoeden had hoe de zaak
eigenljjk was, om opheldering gevraagd, en
deze was hem door Bruno Hörner in tegen
woordigheid van Elise volkomen gegeven.
>Wees nu niet langer boos, maar ver
geef mezoo eindigde hjj.
»Wat moet ik doen!* bromde Schuricb
half boos, half lachend. «Ik kan slechts bljj
zjjn dat ik u eindeljjk b.eb. Waarljjk als ik
bedenk, hoe door uw schuld de dokter van
mjjn concurrent in mjjn keuken kwam't Is
nog tamelijk afgeloopen!*
»'t Was werkeljjk oaa te vertwjjfelen
bekende Elise, die nog doodsbleek zag van
den uitgestanen angst.
Daar kwam Madtke in den vriendelgken
tuinzaal waar de gasten bijeenwaren.
«Hoe gaat het met den fijnproever?* riep
Bruno hem tegen.
»Naar omstandigheden redeljjk wel! Een
goedaardige verstoring in de maag niet mee
gerekend! Iets ergers is gelukkig niet te
vreezen.*
»Dan ben ik gerust!* zei Hörner. »Maar
kerel, welk eeu ongeluk bad uw verstrooid
heid kunnen aanrichten!*
Dat was den goeden Madtke te erg. >Ten
slotte zal je mjj nog de schuld geven!* zei
hjj boos. Dat is toch te ergLaat Papri-
koff je naar niet zien! Die spuwt vuur en
vlam als hjj je naam hoort! Hg houdt stjjf
en vast staande, dat je hem den braakwgn-
steen hebt toegediend ooi karnt beet te hebben.*
>Je hebt hem toch zeker gezegd, dat ik
zoo onschuldig ben als een kind?* vroeg hij.
ia en ge weet dat vele menschen met goede
harten bepaald ontkennen dat er lieden be
staan wier bart absoluut slecht is. Wel zjjn
er verstokte harten, die hardnekkig gesloten
bljjven ook bjj de meest barteljjke toespraak
of behandeling, en steenen harten, die door
het leven wandelen alsof er geen jammer
te zien ware en booze harten, waarin aller
lei duistere overleggingen tot rjjpheid komen,
maar in die alle, meent men, woont toch
zeker nog een sprankje van die deugd, die
in een goed hart ruimschoots en in een
gouden bart overvloedig te vinden is.
't Is bekend hoe moeiljjk 't is iemand te
brengen tot het blootleggen van zjjn hart
en hoeveion hun hart sluiten voor edele
gevoelens, hoe weinig open haften men in
't dageljjksch leven ontmoet en hoe weldadig
ons de kennismaking' is nst iemand, die
't hart op da tong draaft.
Het hart is de zetel va^i de liefde. Wjj
drukken hen, die we beminnen aan 't hart
en in het avonctnur nemen we niet zelden
onze jongste lieveling, onze h&rte&ap, op de
knie. We bewaren de herinnering aan ge
storvenen in ons hart en we nemen van
harte deel in 't geluk der levenden.
En wie heeft wel niet eens een hartroerend
schouwspel bjjgewoond of hartverscheurende
kreten gehoordwie he<?ft zjjn hart niet
dikwjjis opgehaald «of een steen z9a hart
zien vallen en uit bljjdschap daarover een
hartversterking g<motnen?
Ziedaar in enkele trekken de groote plaats
geschetst die ons hart in de poëzie der t&al
inneemt.
De vleeziga spier ia ons binnenste is in
't spraakgebruik verheven tot den zetel van
geheel ons innerljjk leven, onze liefde, nei
ging, lust, i. e. w. van ons gemoed. Aan
deze oude opvatting danken we laL van
sierlgke, in haar kortheid veelzeggende uit
drukkingen, die we niet gaarne in onza taal
zouden missen.
onwelkomen bezoeker niets bemerkt, zoodat
men baar waarscbjjnlijk misleid heeft.
De Engelsche politiek wandelt, sinds zjj
den oorlog in Zuid-Afrika begon niet op
rozen. Do Ashantjjnen toonden zich hoogst
ondankbaar voor het vele goede, dat zjj als
onderdanen van het Britsche keizerrjjk te
genieten hadden en sloten den Engelschen
gouverneur in hun hoofdstad op, terwijl de
Chineezen, niet minder ongevoelig voor de
zegeningen der Westersche beschaving, iets
dergeljjks deden met den Pekingschen ver
tegenwoordiger van Koningin Victoria en
zjjn collega's. Zuid-Afrika, Ashanti en China,
zij vragen alle de aandacht van 't Foreign
Office en Koloniën en bljjken reeds te veel
Kooi te zjjn op de vork van het imperia
lisme. Hoe zal het nu worden als Indië
zich bjj het genoemde drietal aansluit? Die
kans is niet uitgesloten. Wjj weten, dat in
de laatste maanden Indië ontbloot is van
Engelsche zoowel als inlandsche troepen, die
noodig waren voor Zuid-Afrika en China.
De gevolgen zijn niet uitgebleven. Bevrjjd
van den druk, door de Engelsche geweren
op hen uitgeoefend, beginnen de Afridi's,
dit met moeite in toom gehouden bergvolk,
zich te roeren en doen in Engeland de vrees
ontstaan voor een nieuwen Afridi-oorlog.
Een troep van zeshonderd man heeft, volgens
een bericht nit Peshawar, een tweehonderd
Afghanen, die bezig waren een fort te bou
ten tnsBchen deo Khaiber-pas en Kaboei,
overvallen en hen op de vlucht gejaagd. Het
fort werd tegen den grond gehaald en ver
dwenen waren de Afridi's in hun ontoe-
fȕjkeljjke bergen.
Indien dit volk, dat in onafhankelijk-
heiü.N®® 'SD heldenmoed de Boeren evenaart,
weder Efiaï de wapenen mceht grjjpen, zal
Engelam^ *1°^ gedwongen zien zjjn strijd
macht in Zuid-Afrika aanmerkeljjk te ver
zwakken, w"R het niet «den besten vriend
van het Keizerrijk,* den Emir van Afgha-
Het door den Keizer van Rusland uitge
vaardigd besluit, waarbjj de verbanning naar
Siberië met ingang van 14 Januari 1901
grootendeels wordt afgeschaft, handhaaft dia
straf voor beleediging van den godsdienst,
maar bepaalt dat de tot verbannen veroor
deelden alleen voor den duur van hun straf-
tjjd hun persoonljjke rrjjheid verliezen. Yol-
gens de teg-nwoordige bepalingen verliezen
die lieden al hunne burgerljjke rechten en
worden zjj als dood voor de maatschappjj
beschouwd, zelfs hunne bezittingen verval
len aan hunne erfgenamen.
De avondbladen bezatten berichten uit
Shanghai van den 10 en Juli. Daarin wordt
gezegd, dat de strjjd op den 6an Juli de hef
tigste was tot dusverre. De Russen alleen
begroeven tweehonderd dooden. De Chinee-
zen beschieten de stad van den noordweste-
ljjken wal van het stedeljjk fort. Da toa-
tai (regeeringspresideni) en de leden van het
Tsoeng-Li-Yamen betwgfelen, of den aan
wezige vreamde strjjdkrachten in staat zjjn
stand te houden, indian niet spoedig groote
versterkingen aankomen.
De verbondenen zjjn door het voortdurend
vechten vermoeid. Het is aan den schitteren
den ordonnance-dienst der kozakken te dan
ken, dat de stellingen niet reeds eerder be
stormd zjjn.
Volgens bericht nit Washington zal men
zich voorloopig bepalen tot de afzending van
6000 man versterkingen uit de Philippjjnen
naar China. Op Cuba worden 3 Ameri-
kaansche regimenten vrijgemaakt, die naar
behoefte naar de Philippjjnen of naar China
zullen vertrekken.
Y«U Li*-
We zou len er 't hart niet toe hebben. aistai3i aan zjjn lot overlaten en het gevaar
geheel het Noorden va» Indië in
Buitenland,
De veiligheidsdienst te Parjjs heeft mede-
deeling ontvangen dat de ex-majoor Ester-
hazy voornemens zon zjjn, dezer dagen naar
de hoofdstad te komen om zich gevangen
te stellen, teneinde zich te verzetten tegen
verschillende tegen hem gewezen vonnissen.
Zelf* werd haar het hnis aan den Faubourg
Saint Honoré aangewezen, waar hjj intrek
zou nemen bjj een vriend. Sedert Zondag
nn laat de politie het huis zorgvulig be
kaken, maar tot dusver heeft zjj van den
Maar Madtke trok met slecht verborgen
leedvermaak de schouders op en zei dat bjj
zelfs den naam vau zjjn vriend in Papri-
kofï's tegenwoordigheid niet durfde uit
spreken.
Gaarna had Bruno nog meer gehoord,
maar de gedachte, dat zijn hoop van schoon
zoon op nul stond, was niet heel vroolijk.
Daar trad de hotellier juist op Madtke toe.
>En nu een woord tot u!« zei hg afge
meten. «Weet ge, dat door uw schuld vjjf
mijner gasten zjjn vertrokken? De familie
Sagebein is dadeljjk afg reisd. Ik mag niet
aannemen dat uw verstrooidheid een on
waardig concurrentiemiddel is geweest
voegde hg er dreigend bjj, zonder op den
biddenden blik van zjjn dochter te letten.
Maar toen deze zjjn hand greep, wendde
hjj zich boos tot haar,
Elise, je zal zoo vriendeljjk zjjn, deE
chef in zijn nieuw gebied te leiden gebood
hg, «wat ik met dezen heer heb uittemaken,
gebeurt het best onder vier oogen.*
«Papa!* Weide het lieve meisje.
«Dadeljjk! Ga nu!< drong Schurich met
den voet stampend.
Er bleef Elise niets over dan zich met
Bruno te verwjjderen. Nauweljjks waren
ze weg of de hotellier wendde zich onstui
mig weder naar Frits, die als een slachtof
fer stond te bjj ken.
«Nu staat ge daar voor den bitter ge-
krenkten vader!*
«Maar ik bid u
«Hm, ik weet haast niet wat ik zal zög-
gen! Ik kwam juist toen ge 't in u ge-
l^open
en vlaui te zien.
vuu
jn San Francisco is men zeer opgewon
den ten daar ontvangen berichten,
nieuw Klondike, ontdekt in Zuid-
over een
Californië
Drie
mgnw
zijn aangekomen met
n goudstof, in een
paar maanden ver WeD- Xba'r0, een
40.000 p. st. wi aa'
Mexicaan, kreeg in ee. ïWr voor 20.
000 pst.
Het
acres.
goudveld beslat* t MJgQveer 250.'
^00
stelde vertrouwen misbruiktet en mjjn doch
ter stond te kussen! Gjj »sen beschaafd
maneen doktergjj misbruikt iemands
vertrouwen dat is sterk 1
«Heel sterk 1 steunde Madtke.*
«Goed dat ge dat zelf ook vindt. Ik ver
zoek thans om opheldering
Madtke haalde diep adem. Dan zette hg
zich vast besloten in postuur. «Mjjn-
heer Schurich, begon hg met waardige vrjj-
moedisrheid, vermogen heb ik niet!*
«Wat moet dat? vroeg de hotellier ver
rast:*
«Maar, maar, ging Madtke rrjjmoedig
voort, tot vergoeding hm zeker
helaas Michelberger.*
Schurich zag verschrikt om, maar haalde
verlicht adem toen hjj niemand zag.
«Hm, ging Madtke voort. Michelberger
hm, ja, ja het is om zoo te zeggen,
afschuwelijk, maar het geMt me den moed
u mjjn liefde te bekennen.*
«Wat? mg? En Schurich sprong ver
schrikt terug; die vent is gek!
«Uw dochter heb jk lief en ge zult
uw kind heel gelukkig utaken, als ge haar
met mjjn hand vereert of neen
omgekeerd! vergeef me, ik ben wat in de
war!*
«Gjj zjjt openhartig, ik wil 't ook zjjn,
viel Scöurich hem in de rede, die intusschen
van zjjn eerïte ver baring was bekomen. De
toestand van mjjn vermogen dwingt me,
helaas, naar een rgken sc&oonzoon uit te
zien, die me in mjjn hotel kan bgstaan.
Dat kunt gjj niet
Ofschoon er nog geen aankondiging is
gedaan, is het zeker, dat Japan bjjna 50,000
man naar China zendt.
De Japansche pers verklaart, dat het
willekeurig optreden van Duitschland én
Rusland in China grootendeels verantwoor
delijk is voor de tegenwoordige onlusten.
Behalve de 2000 man Italiaauscbe troe
pen, die de volgende week naar China ver
trekken, wordt de afzending voorbereid van
nog 3 of 4 bataljons in verband met de
jongste berichten.
Volgens bericht uit Russische regeerings-
kringen wil Rusland den staat van zaken in
China zooals die was, vóór de laatste moeie-
ljjkheden, gehandhaafd zien. Indien Japan of
Engeland bjjzondere voorrechten verkregen
in China, zouden de belangen van Rusland
^ehaad worden in moreelen zoowel als iu
11 stotterde Frits, misschien als
«O ja we*,
baddokter
«Maak u niet
belat
heljjk! zei Schurich
Gelooft ge mis-
met een vernietigenden blik.
schien, dat mjjn gasten alle
wjjnsteen toegediend kan worden? v
zelf, dat aan een verbinding met mjjn doc..
ter niet te denken valt. Dat zeg ik u zoo be
daard mogelijk.
«En ik zeg u zoo bedaard mogeljjk, dat
ik van Elise geen afstand doe! antwoordde
Frits openhartig.
«En mjjn antwoord is: adieu! zei de
hótellier njjdig. Daarbij wees hjj zoo dui-
deljjk naar de dear, dat Frits niets anders
overbleef, dan zich te verwjjderen, terwjjl
ook mjjnheer Schurich uit den salon ver
dween door een deur met het opschrift:
Bureau.
De kamer stond nauweljjks een oogen-
blik leeg of daar strompelde Paprikoff bin
nen steunend op zjjn zuster en dochter.
«Maar zou 't wel goed voor je zjja beste
broer, vroeg Kathinka bezorgd. Ik zou nog
niet naar buiten gaan! Je ziet er nog zoo
betrokken uit!*
«Betrokken zie ik er nit,< steunde Papri-'
kofi, is dat een wonder, als men in zjjn hei
ligste gevoelen zoo gekwetst is? o o
De beide dames streelden hem teeder de
wangen.
«Och wat! weerde Paprikoff haar af.
De duivel zal die heele kokerg halen, en het
eerst dien ellendigen giftmenger, dien Hör
ner 1
kWm
ËKgfifëi
VAN
Wordt vervolgd).
