(let Land van flensden en Allena, de Laiisjslraal eir de ilommelmvaard.
Volksfeesten.
De Officier van Justitie.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1939.
WOENSDAG 19 SEPT.
1900.
E i
S-' 1
1 1 m
1 - 1 .-*:V
i
- -- r
1 •- Am r
-* - .tV at
1 1
1
3
'^T LAND VAN ALTEN&-
voor
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
F anco per post zonder prgsrerhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentien van 16 regels 50 et. «.Elke regel
meer 7Vi ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adrertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavord
ingewacht.
II (Slot).
Een jaarljjksch plaatseljjk volksfeest zou
misschien in elke gemeente niet mogeljjk
zjjn. Niet wel uitvoerbaar zou misschien het
denkbeeld wezen, om enkele gemeenten tot
dit doel te combineeren. Er kan natuurljjk
geen wezenljjk feest zjjn zonder bepaalde
aanleiding. Men vergete echt-r niet dat ook
nationale volksfeesten kannen bestaan.
Immers, ons verleden en onze gemeen
schappelijke belangen, zjjn waarborg, dat
op het bewuste gebied, zeer goal sprake kan
zjjn van ééuh-dd van gedachten en ban Ieleo.
Een dag, of dagen, waarop het volk zich
wjjdt aan ééa doel, ééa groot nationaal
belang gedenkt, «en feit, uit het verledene
herdenkt, of aan een bigde gebeurtenis zjjn
aandacht en belangstelling geeft, zulke dagen
hebben wjj waarljjk niet te veel, of liever,
wjj hebben ze te weinig.
Niemand die niet wil, behoeft immers mee
feest te vierenmaar dat verandert niets
aan de groote waarheid, dat een betameljjk
feestgenot nu eenmaal een vrjj algomeene
behoefte is.
Ook is het uit e<n ander oogpunt zeer
wenschelgk, dat het volk eens aan het ver
ledene herinnerd wordt, dat het de beste
daden van het voorgeslacht en zgn groote
mannen en vrouwen in eere hoult. Want
men verge te niet, dat ieder volk een toe
komst hteft, zoowel als een heden en dat
in het verleden het heden ligt en in het nu
wat worden zal. Vooral nationale feest- en
gedenkdagen kunnen daarom de goede eigen
schap hebbeD, dat ?g bjj het jeugdige ge
slacht de geestdrift wekken, die zoo ver-
beffend werken kan, en dat zjj bg de ouderen
de belangstelling gaande houden ia de pu
blieke zaakook dat zg bij allen den moed
er in honden en de goede stemming doen
big ven, die wel eens ljjden onder den een-
tonigen, dngeljjkschen loop in den tred
molen van den maatscbappelgken arbeid.
Men heeft het wel eens een kwaal van
onzen tjjd genoemd, dat men geneigd is om
veel af te breken, maar zonder daarvoor in
de plaats wat op te bon wen, en de beschul
diging is riet geheel onverdiend.
Zoo wordt er tegenwoordig veel strjjd
gevoerd tegen de eeuwenheugende jaar
markten of kermissen. Voorzeker, die eens
1NOVELLE
VAN
HANS WACHENHUSEN.
l3)
«Bljjf!* fluisterde zg, terwjjl tranen over
hare wangen vloeiden. Ik ben angstig; 't
is mg of zg reeds komen om Hilda te
halen. Zeg mg, om mg te troosten, wat ge
kant, maar de waarheid Wat kan de
ongelukkige Hilda gebeuren, wat kan zg
gedaan hebben? Mjjn hoofd is niet in staat
dat alles te begrgpen. Ik wil haar spreken,
zg moet mg alles bekennen. Mgn Godt wa9
ik Bltchts tot iets in staat! Dat alles kan
niet zoo zgn
Amsfeld drukte haar zacht we Ier op den
stoel.
»Ik ben vast en onwrikbaar overtuigd,
mevrouw, sprak bg, dat een meisje als zg,
slechts door de ongelukkigste omstandig
heden in (en drama kan gewikkeld zijn
geworden, dat ons tot nu toe onbegrjjpeljjk
is. Ik zie de draden haar tot hier volgend
zg waren misschien gisteren nog onver
breekbaar en eerst doorsneden door den
kogel die wellicht aan het leven van den
onbekende een einde maakt. Was het licht
zinnigheid, goedhartigheid, was het een
oiivermgdelgke noodzakelijkheid, een be
hoefte des harten, die uw nicht er tos be
woog zich naar die plaats te begeven, dat
weet ik niet te beoordeelen. Ik weet slechts
dat, welke oorzaak bier werkzaam is ge
in de middeleeuwen zoo nuttige of onmis
bare instellingen, zgn dit laatste niet meer.
Wanneer ze door natuurlijke oorzaken van
zalf verdwenen, dan zou vermoedelijk nie
mand er veel spijt van hebbenmaar ove
rigens zg mm voorzichtig om ook hier
alleen maar te sloopen en niet tevens te
stichten. Die aan het volk zij a f eeststonde,
zjjn dagen van ontspaming, die oul of ver
ouderd zgn, zou willen qntnemen, zonder
het daarvoor iets anders in de plaats te
geven, die zou het volksbelang, het gezond
maatschappelijk leven, eer tegenwerken dan
bevorderen, de natuur zon zich vroeg of
laat op zulk een onnatuurlijke onthouding
wreken.
Wg voor ons zouden met opbouwen wil
len beginnen en willen trachten het volks
feest, als een groot nationaal belong, in
eere te brengen. Natnurljjk is daartoe een
krachtig initiatief noodig, een beweging,
die alom haar vertakkingen heeft, een be
weging liefst ook van overheidswege te
steunen.
Zou het in deze niet gemakkeljjk vallen
ora ee» punt van vereeniging aan te grjipen,
dat vlak voor de hand ligt. Er zijn zaken
die schier algemeen instemming en vreugde
verwekken en met het belang des vader
lands nauw samen hangen. Met welk een
opgewektheid werd niet twee jaren geleden,
de Koninginnedag alom gevierd. Ook nu is
het weer Koninginnedag geweest en ver-
eenigden aller wenochen zich voor da draag
ster van Neerlands kroon. Maar de pogingen
ora volkomen eenheid te brengen zgn nog
niet gelukt, en terwgl de eene gemeente met
opgewektheid feest vierde, ging elders de
dag bjjna ongemerkt voorbjj.
Daarom stemuien wjj van harte in, met
den wensch, elders reeds bjj vernieuwing
geuit, dat er een krachtig initiatief worde
genomen, om de 31 Augustus alvast in waar
heid een nationale feestdag te doen zgn
met de bepaal le bedoeling om het zuivere
volksfeest in eere te brengen en de volks
opvoeding langs dien weg te bevorderen.
Waarlgk, er zjjn oai hiertoe te geraken,
middelen en wogen genoeg.
Als het volk leert feest vieren in den
zuiveren, goeden zin van het woord, dan zal
wat raw en smakeloos is, wat misschien
geen zin of beteekenis meer heeft, langza
merhand den weg van alle vleesch gaan.
Maar wat met het volksleven en het volks-
weest, de hoop van mjjn ar ra hart, die
buitendien slechts hoop was, vernietigd is.
Ik geloofde een vrjj, nog onbeproefd, oner
varen meisjeshart ontmoet te hebbenik
bedroog mjj. Ik heb geen recht mjj te be
klagen, want nog was het niet beantwoord
wat gisteren in mgn hart leefde. Ik zal
het zien te bevredigen, maar de plichten
die mjjn ambt van mjj vordert zal ik met
al de toegevendheid uitoefenen, di9 mjj ver
gund is.*
Hjj drukte da hand der oud9 dame en
maakte zich gereed om heen te gaan.
«Nu behoort het u, mevrouw, voegde hjj
er met nadruk bjj in mjjne plaats een be
kentenis te vorderen; want ik verklaar u,
mjj niet in sta .t te gevoelen, zulks in mijn
ambteljjke hoedanigheid te begeeren, z roals
ik doen moet om de eer van uw huis te
ontzien, zoolang de omstandigheden dit
mogelgk maken. Ik kom heden namiddag
terug om uit uw mond ta hooren wat voor
mjj een wreeden taak zou zjjn uit den mond
der frenle te vernemen, zoolang mjjn plicht
het mg niet onverbiddelijk gebiedt. Ik spoed
mg van hier naar den gewonde, die trou
wens, wanneer nog in leven is, nau
welijks in staat zal zgn voldoende verkla
ringen af te leggen, en zulks veroorzaakt
een uitstel, waarvan ik met vreugd gebruik
maak. Houd moed, geê'srde mevrouw. Hg
nam tot afscheid nog eens hare hand. Gg,
als de moederljjke vriendin, zgt het naast
gerechtigd een bekentenis te hooren, die
God geve het ten minste de eer uwer
familie redt. Voor mg zoa het nog een
troost kunnen zjju.«
Amsfeld verv. jjderde zich. Nog laag zat
de oude dame gebroken, vernietigd, ala
wezenloos de oogen om hulp smeekend
karakter samenhangt, moet men nooit met
geweld opheffen. Ook hier geldt het: Zoo
lang men het betere voedsel niet heeft kan
men het minder goede toch niet ontberen.
Buitenland.
De uitbarsting der tentoonstelling te Pa-
rjjs, die reeds lang dreigde, is eindeljjk
gekomen. Zestig restaurateurs, theater-di
rect uren en andere ondernemers vereenig-
den zich tot een syndicaat, dat tot de
directie der tentoonstelling de beschuldiging
richt, de huurders door overdreven beloften
bedrogen en daardoor tot veel te hooge
hunrprjjzen te hebben verleid, hen door
het niet gereed zgn bg de opening, door
het niet geven van feesten en door het ont-
houien van het beloofde elektrische licht,
zwaar benadeel! te hebban.
Het syndicaat eischt, dat terstond een
scheidsgerecht zal worden benoemd om zjjn
aanspraken op schadevergoeding van den
Staat te onderzoeken. Wordt vóór Dins lag
aan dezen eisch niet toegegeven, dan zul
len alle leden van dit syndicaat hun onder
nemingen sluiten.
Volgens een telegram uit Parjjs zjjn de
Eagelsche officieren, dia Donderdag te
Chartres zgn aangekomen om de manoeu
vres bjj te wonen, door de bevolking zeer
vjjandig ontvangen. Een groote menigte
volgde hen overal waar zjj gingen, onder
't schreeuwen van: «Lang leven de Boeren!
Weg met de E o gelachen
Prins Albert van Saksan is Zondagavond
bjj het terngkeeren van Pillnitz naar h-t
hoofdkwartier der mauo8uvres te W»lhau,
tengevolge van het op hol slaan der paar
den, uit het rjjtnig geslingerd. Hij overleed
na tien minuten.
[Prins Albert van Saksen, de ongehuw
de, oudste zoon van prins George van Sak
sen en van wjjlen Marie Anna Infante van
Portugal, werd den 25?n Febr. 1875 ge
boren. Hg bekleedde den rang van kapi
tein in het eerste Saksische uhlauen-regi
ment van keizer Franz Joseph v ra Oosten-
rjjk. Zgn vader, prins George, is 'n jon
gere broeder van den kinderloozen koning
Albert van Saksen].
Italië wordt bedreigd met een schandaal,
dat een der meest geruchtmakende van
onzen tjjd kan worden en door geheel de
hemelwaarts gericht, dan we Ier door tranen
bevochtigd in den zakdoek begraven, tot
zjj eindeljjk de macht had haar kamenier
te schellen.
Hildariep zij met inspanning het
meisje toe, het gelaat afgewend, om niet
ongeroepenen te verraden, wat in haar ge
moed plaats. Vervolgens zoak zg weder
ineen.
De kamenier stond voor haar. Deze hou
ding, deze klank der stsm had zjj bjj hare
meesteres, zelfs als deze door rheuraatische
pjjnen werd overweldigd, nog niet onder
vonden.
«De freule is uitgegaan!* sprak zjj.
>Waarheen?c vroeg zjj stamalend.
«Naar de stad, zooals zjj zaidedaar
mevrouw bezoek had, wilde zjj haar niet
storen.*
»Naar de stad.* Hilda had ze tot heden
slechts eens bezocht en wel in het gezel
schap harer oule tante.
«Zjj had door een boodschapper een
briefje ontvangen, dat de man haar, vol
gens bevel, persoonljjk moest terhandstel-
len.<
«Persoonlijk! Een briefje!* klonk het
weder in de oude dame.
«Zjj zeide mjj dat zjj eerst tegen het uur
van het middagmaal terug zou zjjn.«
Hilda had derhalve hier betrekkingen,
welke zjj tot nu toe verzwegen had.
»Ik had mjj vroeger met haar familie
betrekkingen moeten bemoeien, vóór dat
ik c De presidentsvrouw zag haar kame
nier nog staan.
Deze schrikte van het ontstelde gezicht
har r meesteres, dat haar steeds als een
helderen avondhemel voorgekomen was.
Zjj begreep dat er iets gebeurd moist zgn.
beschaafde wereld de aandacht zal trekken.
Uitgelekt is, dat wjjlen Koning Hambert
maaudeljjks 150,000 Ure van zgn civiele ljjst
ter zjjde legde, om die te doen verdeelen
onder de nagelaten betrekkingen van sol
daten, die in de oorlogen, door Italië ge
voerd, het leven hadden verloren.
Zoo moet langzamerhand door koning
Hambert een bedrag van 40,000,000 lire
zjjn afgestaan, en nu rwoet gebleken zjjn,
dat niet een der vereenigingen, die zich het
lot van invaliden en van weduwsn en wee
zen van soldaten aantrekken en voor wie
de vorsteljjke giften bestem! waren, ooit
een cent ontvangen he ft.
Waar het geld gebleven is, weet men nog
niet, maar de verklaringen van hen, die
belast waren met de verdeeling, werden niet
voldoende geacht, en een onderzoek zal wor
den ingesteld, hoe het mogeljjk was, dat,
waar Koning Hambert de betrekkingen
zjjner krjjgslieden zoo vorsteljjk bedacht,
deze toch in de bitterste armoede verkeerden.
De vrouw van een onderwjjzer in Varna
(Bulgarjje), noodigde eenige dames op een
theekransje, waar de dames zoeten room
aten. Nadat zjj rjjkeljjk veel van deze lek-
kernjj hadden gesmuld, voelde het gezrl-
schap zich niet lakker, zoodat een dokter
moest worden gebaald. Deze constateerde
vergiftiging. Na ingesteld onderzoek bleek,
dat er vergif in den room was gedaan,
door een weggeloopra knecht, die iets op
zjjn boekje had. Hg had nameljjk een
quitantie van zgn heer vervalscht, en bang
zjjnde dat de vrouw des huizes dit zou
verraden, vergif door den room geroerd om
haar onschadeljjk te maken. Allen zgn ge-
sterven en de dader zal zich voor zijn aard-
sche rechters hebben te verantwoorden.
In het museum te Florene heeft een op
passer uit wraak over een berisping, die
bg van zjjn overste had gekregen, ver
schei lene kunstvoorwerpen vernield, onder
anderen een vaas uit de zesde eeuw voor
Christus waarvan de waarde wordt geschat
op een half millioen.
Eeu vischsloep uit Yarmouth heeft, na
Maandag te Grimsby eeu goeie vangst te
hebben aangebracht, Woenslag te Yar
mouth 160,000 haringen afgeleverd, die in
een nacht waren gevangen. De opbrengst
was 200 pd, st.
«Ik zag van uit mjjn koraer de freule den
straatweg opgaan, voer zjj schuchter, ver
trouwelijk voort; onder den kastanjeboom
bg het gele huis werd zjj door eene in het
zwart erekleade dame verwacht, die waar
schijn ljjk den boodschapper gezonden had.*
«Een in het zwart gekkede dame!* klonk
het weder in de presidentsvrouw.
«Haastig ging zjj met haar stadwaarts.*
»'t Is goed!* zei de presidentsvrouw, en
het gelaat afgewend, wenkte zjj de kame
nier zich te verwjj leren. «Ik moet haar
spreken, zoodra zg te huis komt,* riep zjj
de kamenier nog na.
Toen het meisje weg was, richtte de
oude dame zich steunend op, wankelde naar
de deur, strompelde, op hare meubels steu
nend, door verscheidene vertrekken en be
reikte haar huiskamer, waar zg gisteren
avond nog met Hilda gezeten had.
»Had ik kunnen vermoeden, dat dit
meisje zooveel ellende over mgn huis zou
brengen!*
Kreunend wierp zg zich op het rustbed.
VI
Ook hier in de diepste eenzaamheid vond
de presidentsvrouw geen rust.
Met gesloten oogen had zij nauweljjks de
koortsige hartklopping kannen matigen,
toen het kloppen der kamenier haar weder
opschrikte.
Mgn heer de referendaris Hellwach zoekt
mjjnheer von Amsfeld hier; maar vermits
hg reeds vertrokken is, verzoekt hg drin
gend mevrouw te mogen storen.*
«Lastig vallen, ja Misnoegen riep haar
dit woord op de lippen.
Bevend richtte zg zich overeind, steunde
wankelend op de leuning, en drukte zich de
Uit Petersburg meldt men aan het Turk-
sche blad «Stamboul*
Het ter dood brengen van luitenant Cordua
heeft in Rusland een pjjuljjken indruk ge
maakt. Men weet bier zeer wel, dat de zoo
genaamde samenzwering slechts een kunst
greep van lord Roberts was. Hg had een
samenzwering nood g om Eagelaud wat af
te leiden en luit. Cordua is doodgeschoten
om aan het verzinsel een scbjjn van waar
heid tê geven.
Het feit, dat dr. L-yls door den Czaar
is ontvangen, bewjjst Europa dat da vrede
lievende vorst bslang stelt in het ongeluk
der Boeren, die tot hun dood voor hunne
onafhankelijkheid moeten strjjden. Men zou
bjjna kunnen zeggen, dat hij eindeljjk be
reid is tnsschenbeide te komen en een voor
beide partgen eervollen vrede te bewerkeH.
Van vjjf nieuwe gevallen van pest te
Glasgow behooren er vier tot ééa gezin. Het
totaal aantal Ijjders bedraagt thans 22 en
voorts is er ééa verdacht geval. Het aantal
personen, dat in observatie is genomeD, be
draagt 115.
Het Engelsche departement van oorlog
heeft bekend gemaakt, dat tegelgk met de
eerste troepen van het Engelsche leger die
uit Znid-Afrika terug zullen keeren, zoo
mogeljjk van alle koloniale hulptroepen een
afdeelïng meekomt om een bezoek aan En
geland te brengen. De koningin hoopt ze
te kunnen inspecteeren en zg krjjgen her
inneringsvaandels.
Zaterdag hebben reeds 50.000 werklieden
in de kolenmijnen van Pennsylvanië het
werk gestaakt Maandag st eg hun aantal
tot 200.000. De mjjnbesturen leveren geen
kolen meer af.
De moordenaar van den Dnitschen gezant
in China, baron Von Ketteler, heeft ver
klaard dat hg onderofficier was in het Chi-
neesche feger en gehandeld heeft op last
van een hoog ambtenaar die hem had aan
gezet alle vreemdelingen te vermoorden. Wie
zgn slachtoffer was, wist hg toen niet.
De berichten uit Cbina zgn zeer mager.
Het scbjjnt alsof de diplomaten, zoowel de
Oostersche als de Westersche, zoo veel
mog-ljjk willen geheim houden van he'geen
er nog in het Hemelsche Rjjk gebeurt.
Men hoort van het komen van troepen
en van het gaan van troepen, maar alles
hand tegen hpt voorhoofd.
«Als ik toch moe»! Ik zal mijnheer
in de receptiezaal vinden Mjjn flakon.
Ik bezwjjk onder dit alios,* riep zg om zich
heen ziende.
De kamenier haalde de flakon en verwij
derde zich.
«Het beste is dat ik den kelk tot den bo
dem toe ledig.*
Wankelend keerde zij op den weg terug,
dien zij zooeven afgelegd had.
Hellwach stond voor den schoorsteen en
beschouwde met de oogen vau een inkwisi-
teur het portret in de ebbenhouten ljjst. Da
komst van de oule dame stoorde hem hierin.
«Ik betreur het onuitsprekelijk, mevrouw,
u te moeten lasstig vallen.* Met die woor
den, diep buigend en glimlachen!, wat het
gevoel der oule dame niet weinig ergerde,
naderde hjj haar.
Zjj antwoordde niet. Zg had slechts moe
ten bevestigen wat hij zeide. Helwach zag
verwonderd de verandering op het gelaat
der gisteren nog zoo big moedige dame.
«Mjjnheer von Amsfeld heeft mjj zoo
even eerst verlaten.* Verdrietig en ver
moeid wees zjj hem een stoel.
«Ik durf niet raden, mevrouw, wat mgn
kollega u van de treurige omstandighei 1
verhaald heeft
«Alles viel zg, voor hem staande, hem
met doffe stem in de rede. Ge ziet mg, oade
vrouw, in een, toestand, die mjj het orerige
mg oer dagen, waarop ik geloofde nog te
knnnan rekenen, ontneemt.*
Helwach was zeer onthutst. Hjj was
blgkbaar gekomea om Amsfeld gewichtige
mededeeliugen t9 doen.
1 Ém
i
m
.Vy
_--:.C. '-ï» -
rJUSMamWülHI'SI Pi UW 3Bfc
Wordt vervolgd