Hel Land van fleusden en Allena, de Langstraat en de Bommelervvaard.
Tweede Blad,
haarlemmerolie
M 1946.
La Nobleza,
Fa mos,
Flor de Juan,
Uitgever: L. J. YEEHMAH, Heusden.
A, A. G. TAN SERMONDT,
C. DE KONING TILLY,
ZATERDAG 13 OCT.
1900.
Aanbevolen
3 cents Sigaar.
4 cents Sigaar.
5 cents Sigaar.
Waarschuwing,
LAND VAN ALTEN^
VOOE
Dit blad versch^nt WOENSDAG en ZATEBDAG.
Abonaementiprji: per S maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsvevhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentien ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/, et. Groote letters naar plaatsruimte.
Adrertentiën worden tot Dinsdag- en Yrgdagarord
ingewacht.
Unit en land.
Uit Peking wordt bericht, dat aldaar
gedurende den winter zullen bljjven 2000
Japanners, 8000 Duitschers, 1500 Ameri
kanen en evenveel Rassen, terwjjl de En-
gelschen waarsehjjnljjk vertegenwoordigd
znllen worden door een brigadp. Onmiddel-
ljjk na de ontruiming van de keizerljjke tui
nen door de Russen, trokken de Duitschers
er in, welke laatsten de eertjjds door de
keizerin-wed uwe bewoonde gebouwen hebben
ingericht tot hoofdkwartier voor graaf Von
Walder8ee en diens staf. Van het zomer
paleis hebben 600 Engelschen bezit genomen.
In de provincie Bombay zjjn in de laat
ste week van September 6816 gevallen van
cholera voortrekomen, waarvan 438 met
doodelgken afloop.
Een aanzienlijke dame schreef uit Kaap
stad, 13 September 1900, aan dr. H. P.
Muller:
Waarde vriendGewoonlijk beu ik mjj
zelf meester, maar in de laatste dagen ge
beuren dingeD, die men niet weet hoe ze
op te namen. De Romeinen haddan voor
zekere misdaden geen straf, omdat z-* ver
ondersteld werden niet te worden gepleegd
hier sta ik als christin; zie mjjne land-
genooten, niet mannen, neen vrouwen en
kinderen, behandelen als honden, erger. De
Bjjbel leert dat ik niet baten mag, maar
Gods woord is nooit eenzijdig, beide par-
tjjen mogen dat nietwat moet nu ge
schieden? De Vrijstaat is geheel vernield,
het is een groote aschhoop met doodsbeen
deren. De vrouwen ljjden ongelooflijk door
honger en gebrek, aan huisvesting, aan
alles, en men kan niets doen, ze zjjn niet
te bereiken. Ik ken uit Wcpener (Vrflataat)
een dame, mrs. Van Ouren, die om 10 uur
's avonds op d« postkar is gezet met haar
dochtertje van 12 jaar, en niets mocht mee
nemen, geen stukje deksel of kleeren, geen
centdie dame heeft haar oudsten zoon
te Ladysmith verloren, haar man en tweede
zoon zitten te St. Helena, an haar zoontje
van 14 jaar is haar, toen zjj vertrok, af
genomen «n naar Basoatoland, naar het
Eagelache kamp gezonden waar meer
jongetjes tot van 9 jaar worden opgehou
den waarvoor? Zjj weat niet waarom
weg moest, de drjjver van de kar wien
zjj vroeg: Waarom word ik weggestuurd
antwoordde goedig: »Juffer, ik het die En
gelsche hoore zeg, Christiaan de Wet zal
hierkom, en dan zal juffer hem dingen
vertel.Ik vraag n, die arme is hier aan
het station afgezet met »you can go« zon
der geld of goed, en waar zjj niemand
kende. Gelukkig heeft een vriendeljjk heer,
wien zjj vroeg wat zjj doen moest, haar
gez«gd: ga naar den gereformeerden pre
dikant. Ds. Van Hserden heeft haar naar
ons kinderzendingshuis gebracht en zoo
kwam zjj hier. Ik heb haar van kleeren voor
zien, maar wie moet baar nu onderhouden,
en waar zit haar zoontje?
De Vrjjstaters vechten steeds, en hebben
het oosteljjke gedeelte weer ingenomen.
Steyn beeft een contra-proclamatie uitgege
ven dat szekere Roberts* geen recht heeft
zjjn land te anmx^eren. Waan. president
Borger heeft hetzelfde gedaan. Maar vriend,
zal men verder stilzitten in Earopa? Zoo
lang het tegen mannen vechten was, nu
hoe ook, was het te verstaan, maar als
men nn tegen vrouwen zoo handelt, is dat
mogeljjk in deze eeuw?
De Tel. neemt ten correspon lentie op
over De Wet, waaraan wjj 't volgende ont-
1 -.nen
De heer Canère schrjjft in de Matin over
De Wet: Toen Kitchener uittrok, dacht
iedereen, dat De Wet nu binnen eenige
iMBMMMawwwwwHiiiiM.tiiiij.iiii
dagen gevangen zou zjjn. Zoo vast whs men
in dat vertrouwen dat, toen ik op zekeren
dag, nadat Kitchener reeds verscheidene
dagen vertrokken was, aan ven kapitein
vertelde, dat De Wet nog steeds in vrjjheid
was en dat Potchefstroom door de Engel-
schen ontruimd was, hjj antwoordde
Dat is taktiek. Men is er zeker van, De
Wet te pakken. Daarom laat men Potchef-
stroom ontruimen. Dan zal De Wet er na-
taurljjk binnentrekken. Men omsingelt de
stad en nit is het met Christiaan.
Zoo schjjnt het nog al gemakkeljjk maar
het is jammer, dat het veel heeft van het
verhaal hoe men kanonnen maakt. Men
neemt een gat en giet er brons omheen en
gereed is het kanon. Zooals deze kapitein
zjjn zjj allen. Zjj bluffen niet voor Europa,
zolfs niet voor de Boeren, maar alleen voor
zich zelf.
Gwynne, een Engelsch correspondent die
Tartarin heeft gelezen, beweert, dat het een
gevolg is van de zon en de heldere luchten
van Zuid-Afrika. Ongelukkig vindt men
dezen karaktertrek door de geheele geschie
denis van Engeland en ik geloof niet, dat
er een heldere lucht is in den Londenschen
mist.
Hoe het echter zjjn moge, een feit is het,
dat de goede Christiaan nog steods kalm
door de velden dwaalt en dat Lord Kit
chener te Pretoria is teruggekeerd.
O, deze De Wet I Het is oen fautaisist
van de daad. Op zekeren morgen, een der
vele dageD, dat hjj gevangen zou worden
genomen, kwam Lord Methuen bjj een
laager, dat in diepe rust was gedompeld en
waar slechts een schildwacht onbewegeljjk
voor een tent stond.
Zeer voorzichtig naderden de Engelschen
en de voorhoede kwam na zeer veel om
wegen bjj de eerste tenten. Zjj waren ledig.
»Bjj Jupiter! wat zou dat beteekenen
Een weinig moediger geworden, omsin
gelde men het kamp en overmeesterde den
schildwacht. O noodlot, het was een pop.
Aan een touwtje bengelde een brief, ge
adresseerd aan Lord Methuen. In dezen
brief stond het volgende.
Vergun mjj, deze oude tenten bjj u te
cleponeeren. Ik heb deze week °en nieuwe
bezending voor het Engelsehe leger bestemd,
buitgemaakt, die uitstekend zjjn, waarvoor
mjjn dank. Neem mjj niet kw&ljjk, dat ik
niet op u gewacht heb, maar binnen twee
jaar zult gjj hier nog wel eens langs komen.
Christiaan db Wet.
De Engelschen waren zoo wjjs om over
het avontuur te lachen en vertrokken weer
om Christiaan te vangen.
De fijnste streek werd echter tegenover
Lord Roberts uitgehaald.
De Wet, die ieder oogenblik treinen on
derschept, kreeg op zekeren dag in zjjn
hoofd, de telegraaf! jjnen door te snjjden en
ze aan zjjn Morse-toestel te verbinden. Het
duurde niet lang of er kwam een telegram.
Hunter seinde aan Lord Roberts:
>Ik heb De Wet*, zei generaal Hunter.
»Zendt versterkingen.*
Uitstekend, dacht Christiaan. En als be
leefd man antwoordde hjj Hunter:
»Begrepen. Zend versterkingen. Roberts.*
En aan Lord Roberts:
»Oanoodig versterkingen te zenden. De
Wet is met 5000 man gevangen genomen.
Hunter.*
Welk een vreugde in Pretoria! De de
pêche kwam te last om z-i aan het volk
mede te deelen maar de oflicieren werden
ervan in kennis gesteld. Welk een feest.
Champagne, whisky, God save the Qaeen.
Men fuifde tot laat in den nacht.
Ongelukkig werd men bjj het aanbreken
van den dag onaangenaam getroffen.
Een nieuwe dej êche, nu uit Bloemfontein,
vroeg in allerjjl versterkingen om Hunter
uit een netelige positie te verlossen. Die
gentleman Christiaan de Wet was zoo goed
geweest, zelf voor de versterkingen te zor
gen. Alleen waren deze troepen zoo onbe
leefd geweest, Hunter aan te vallen ioplaats
van hem te steuneD.
Ten slotte zegt de heer Carré re: Ik be
gin zoo langzamerhand te gelooven, dat
onze goede La Fontaine niet altjjd goed
gezien heeft. Hjj heeft de fabel van den
Wolf en het Lam geschreven maar niet
gedacht aan het geval, dat het lam weer
spannig zou zjjn.
Men seint uit Colombo aan de Daily
Express, dat de 4000 gevangen Boeren veel
last veroorzaken aan hun bewakers, door
de vele pogingen om te ontvluchten; hun
veelvuldige twisten maken het tevens nood
zakelijk dat er arrestaties plaats vinden.
De ernstige pogingen tot ontkoming
werden gedaan door Franschen en Span
jaarden. Doch alle vluchtelingen werden
w<êr gevat.
1000 andero Boerengevangen worden
binuenkort verwacht.
Lord Roberts seint aan het departement
van oorlog van Woensdag: Een trein werd
gisteren, terwjjl hjj de brug over Kaaprivier
passeerde bjj Kaapmuiden tot ontsporing
gebracht. Drie man aan Engelsche zjjde
werden gedood en een officier en 15 man
gewond, allen behoorende tot de 66ste
batterjj. Vesrtig paarden kwamen om. Ka
pitein Paget van da Riffla brigade trok
daarna met 18 man en 2 genieofficieren
langs de ljjn om de schade te onderzoeken.
De Boeren, die in hinderlaag lagen openden
het vuur. Kapitein Steward van de R ffla
brigade, trok op het gerucht van den aanval
uit met 40 man om bulp te bieden.
De verliezen aau Engelsche zjjde zjjn zeer
ernstig. Steward en één man werden gedood,
kapitein Paget, nog een officier en 5 man
werden gewond, één genieluitenant en 10
minderen werden gevangen genomen.
Ervaringen van een wielriider-rapport-
ganger in Zuid-Afrika.
III.
In een land waar ik mjjn levensloop nie
anders als 'n mislukking kan beschouwen
tot op heden, met 'n drooge keel, leege
maag; bjjkans doorgeloopte voeten en een
stokkende rjjwiel. Sakkerloot oop ging die
hek en daar staat ik toen weer onder die
vierkleur* met den rug op het verleedene
en met bet gezig op dat land dat ik in den
toekoms mjjn huis in willen bouwen, op
dat volk met wien ik kennis willen maken
hetgeen een eer is en een genot. Heerljjke
gedwebte, en als met nieuwen moet bezield
zette ik mjjn reis voort, maar weinig wist
ik dat ik nog dat self ie dag in die tronk
zon kom.
Welk ondervinding niet waar?
Ik het nie ver geloop nie of ik kom bjj
'n spruitje waar ik op mjj maag gaan lê
het, en trommel dik gedrink. Die Trans
vaalse water het booi lekker gesmaak, en
toen ik o'er die tweede bultje geloop bet,
kom ik bjj 'n winkel waar gelukkig een
was die ook 'n bicycle had en zoo kon ik
mjjne heel maak. En bietje gerus, booi ge-
eet en toe oor-eind-die-nek die lange gras-
vlak door, en toen zien ik twee ruiters te
pert in die dwarste viuneg na die pad
toe gaa. Ik spring toe van Bes af en dag
ik zal en bietje gesels met die twee neefs.
Hulle kom nader en toe zien ik dit, was
twee Poliesmanne. Bjj mg gekom en toe
afgeklim, en gegroet; die een was Com
mandant van Niekerk, hij met mg 'n bietje
bekjjk en toe tê bjj ik moet mjj bril af haat
(ik had een groene bril op voor de zon)
Toe het bjj in mg goetjes gekr«p 2) terwjjl
ik met die aod-re staat te praat, want ik
het alles voor grappies geneem, tot dat die
Comdt. op mg schou-er klop en sê jjj is
mjj presenier. Hg wijs mg toe 'n telegram
dat hjj 'n man moes vang die 'n winkelier
vermoord had dig bjj Johannesburg, en die
op 'n bicycle gevlugt het, draag 'n groen
bril, het mg kleur van haar, en omtrent
net soo leelgk. Dus was ik beschouwd als
die gesocüie moordenaar en moes mg maar
onderwerp. Hg gê toe order aan die ander
policeman om mg na Schweizecke toe te
n°em en in die fatsoenlijkste kamer van
die tronk moes sit totdat die zaak kon be-
wjjs word. Ik dag aan die schande van in
die tronk te geweas het en weiger toe be
slis om na die dorp te gaan. Oos het toe
warm woorde gernil en wonderljjk kom dit
in die gesprek uit dat die Comdt. vroeger
in Kolonie op school was en op Stellen-
bosch het ons twee »foetbal« tegen mekaar
gespeel. Hjj sé toe dat bjj spjjt het dat ik
mjj zoo versleg had, maar hjj zal mjj
vararnt nog uit die tronk houw, ik kan
met hem saam gaau naar zjjn plaas, neem
toa mjj fhts zak* en revolver op zjj pert
en sê toe dat ik die linker-handsche pad
moet neem die gaat na zjj huis. Ik zei toe
goed en toe hulle die beese laat stap was
ik net op 'n rantje en dag ik zal hulle
toch ook 'n skrik maak. Ik trap toe zoo
bart ik kon en toe zjj op die rantje kom
was ik al die tweede o'er soo dat daar geen
kans was om op mjj te schiet.
G"j*ag tot bjj die huis, die vrouw ge
groet, koffie gedrink en toe, ééa been o'er
die ander, onder die werenda gaan zit,
alsof ik daar tbuis was. Die policeman kom
toe hals-oor-kop die werf in en kort daarna
kom die Comdt., zjj pert stond flauw en
wit van die schuim en hjj soo kwaat als
een pofadder, begon op mg afteklim, omdat
ik zjj peerde zoo laat verniel het. Weer tot
en beeter verstandhouding gekom werd
»Bess« van mjj afgenoem en ik kon vrjj
rond loop op die werf, dog onder die oog
van die poliesman.
Natuurlgk wis ik dat ik niets kon over
kom, en dag toe om te prebeer of dit waar
is dat die Transvaal ambtenare hulle soo
makljjk laat omkoop, volgens ons vertel
word in die kolonie. Ik vraag toe aan die
Comdt. of ik hom 'n bietje privaat kon
praat en ons twee stap toe in die tuin,
waar ik hem 50 pond presenteer als hg mjj
'n kans laat krjj om in die nag te kan
vlagt. Hjj wou daar nie van hoor nie, en
eê toe aan die poliesman dat die 'n streng
oog op mjj moes hou. Die a tut na eete
moes ik met die politieman in ééi kamer
slaap. Ik had een slegte maag van al die
verschillende waters en wou toe 'n paar
druppels medicjjn drink voor dat ik naar
bed gaat. Ik baal die bottelje uit mjj binne-
sak, maar voor dat die prop af was, spring
mjj maat uit zjj bed en grjjp mg twee hande:
Policeman.Man, los die bottel, jjj wil
gif in neem, neh?
Ik. Ezel jjj is gek, dit is medisjjne,
maak die bottel je oop en ruik self als jjj
mjj nie gloo wil.
De reis van President Kruger.
De »Echo de Paris* bevat de volgende
mededeelingen van dr. L°yds, die bezocht
werd door haar medewerker Marcel Hutin.
Na veel moeite gelukte het mjj schrjjft
Hstin doctor Leyls, den vertegenwoor
diger in Europa van het dappere volk der
Boeren, te spreken. Geheel Brussel is ver
vuld van de aanstaande komst van presi
dent Kruger in Europa. Ik had mg nu
voorgenomen, dr. L^yds te interviewen over
de maatregelen, dia genomen zjjn betreffende
het verbljjf van Kruger in België.
»Ik verlaat Brussel binnen een uur,* zeide
dr. Leyds; »ik ga naar Den Haag en
Amsterdam, waar ik een conferentie moet
hebben met de Hollandsche ministers over
den overtocht van de >Gelderland«, het
Hollandsche oorlogsschip, dat de Nederland*
sche regeering welwillend ter beschikking
van onzen geëerbiedigden president heeft
gesfcld voor zjjn reii naar Europa*.
»Weet Uw Excellentie, in welke haven
president Kruger zal binnenkomen?*
>Ik weet niet wat de heer Kruger van
plan is in dezen. Het is u natuurljjk be
kend, dat de Engelsche censuur op de tele
grammen het mg onmogeljjk maakt, om in
directe communicatie met hem te staan.
Maar daar ik de eer heb mg a land te ver
tegenwoordigen, moet ik zorgen en dit
doe ik met geDoegea dat den president
het verbljjf in Europa gemakkeljjk wordt
gemaakt. Dit in aanmerking genomen, ljjkt
het mjj passend om, gezien zjjn hoogen
leeftjjd, en het heldhaftig besluit om naar
Europa te gaan, den tijd, dien hjj op zee
zal moeten doorbrengen, zooveel mogeljjk
te bekorten.
»De »Gelderland« wordt den lOen of
11 en van deze maand t« Lorenzo Marques
verwacht; eenige dagen daarna kan de pre
sident dan scheep gaan.
tDaar da overtocht lang duurt en de
maand November niet gunstig is voor zee
reizen, zjjn wjj van plan, om den president
te laten aan wal gaan in de eerste haven
van Zuid-Europa en hem per spoor naar
België en Holland te laten reizen.
»Het is dus waarscbjjnljjk, dat, in plaats
van te Rotterdam of te Amsterdam te lan
den, de »GeMerland« zich terstond zal be
geven naar Marseille of Triëst. Maar er is
nog niets besloten in dezen.
»De Nederlandsche regeering geeft aan
den commandant van de »Gelderland« geen
dffiiitieve instructies, dan nadat deze den
president zal hebben gesproken, die hem
zjjn plannen zal kenbaar maken. Ik ga nu
spreken met de regeeringsmannen in Den
Haag, en dan, binnen eeH dag of tien, ga
ik naar Parjjs
Het is dus zoo goed als zeker, voor zoo
ver ik kan opmaken uit de korte woorden
van dr. Luyds, dat hg bjj de Belgische en
Hollandsche regeeriugon al het mogeljjke
zal doen, om den president te Marseille
aan wal te laten gaan, ten einde zjjn krachten
te sparen. Van daar zal hjj dan over Parjjs
en Brussel naar Den Haag reizen. Bet
Fransche gouvernement zal, hopen wjj, geen
hinderpalen in den weg leggen aan dit plan.
De Westminster Gazette* deelt mede
dat de jonge Koningin Wilheltnina zelve
de naaatregelea heeft genomen voor de vei
lige reis van president Kruger en dat zjj
zelve heeft geregeld de honneurs, die zullen
worden bewezen aan het hoofd van een
vrjjen staat.
Deze Koningin heeft méét moed dan de
souvereinen van de grootst# staten
ADVERTENTIEN.
(Uitsluitend eigen fabrikaat).
Monsters worden op aanvrage franco
toegezonden.
LEIDEN.
Het beste bewijs, dat
mgn
de eenige echte is, bljjkt
duidelok uit het feit, dat
mjjn OLIE uietalleen wordt
nagemaakt, maar mgn naam
zelfs gebmikt wordt, om
ander fabrikaat aan den man
te brengen.
SSF~ Men bestelle nim
mer aan Reizigers,
daar die door MIJ niet
worden uitgezonden.
13 Achterstraat 15,
Haarlem.
RIJWSBLU»
1) Snel.
2) Mijn voed nagezien.
8) Achteruitgegaan.
Wordt vervolgd.
•*^aMieasuaioAasMiiMiiMiifiMMMMMMggMMMaMMMgaMBaBrMMMMM>ni'iiin-rriinTiii>iSM