Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
President Kruger.
De Avonturier.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1958.
ZATERDAG 24 NOV.
1900.
YOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
franco per post zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer T1/* ot. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Van alle zjjden maakte men zich onge
rust over het lange uitblijven van de »Gei-
derland*, waarmede Transvaal's President
de reis naar Europa maakte; door dan storm
echter wurd deze vertraging verklaard, en
eindelijk, Donderdagmorgen om 11 uur
stapte Kruger te Marseille aan wal.
Eeu groot deel van zjjn onnoemelijk leed
zal bjj wel tjjdeljjk vergeten zijn bjj de ont
vangst, dia hartelijker was dan men zich
voorstellen kan.
De voorz. van het Marsailliaansche comité
voor de onaf hankeljjkheid der Boeren spreekt
een welkomstrede uit, waarop voor bet Cen
traal comi'é, Pauliat Kruger het wdkom toe
roept nam-ns de geheele baschaafda wereld,
zelfs namens het denkende gedeelte van
Engeland.
De treffende woorden in deze beide toe
spraken worden door toejuichingen begroet.
Nu neemt President Kruger bet woord. Met
een bewogen, en voor een grjj-aurd op
merkelijk doordringende stem zegt bjj, in
het Nederlandscb
>Ik zeg hartelijk dank tan den voorzi'ter
van bet comité van Marseille en aan den
voorzitter van het centrale comi voor de
onafhankelijkheid der Boeren, voor hun
goede wenscben en hun welkomstwoord. Ik
dank dit volk dat ia zoo groote menigte
saamgekomen is om mjj te begroeten. Al
draag ik rouw over de ongelukken die mjjn
land getroffen hebber), en al kom ik üiet
om feesten, toch aanvaard ik van ganscher
barte uw toejuichingen, want ik weet dat
ze u worden ingegeven door de ontroering
die onze beproevingen bjj u opwekken, en
door uw sympathie voor onze zaak, die de
zaak is van de vrjjheid.
»Ik ben werkeljjk trotsch en gelukkige,
zoj gaat de President voort, »dat ik een
Fransche baven beb uitgekozen om aan wal
te gaan, en dat ik den voet mag zetten op
een vrjjen grond, en door u als een vrjj
man ontvangen wordt. Mjjn eerste plicht
is uwe regeering te danken voor al de be
tuigingen van sympathie en achting die zjj
ons nog onlangs, te midden van onze be
proevingen, heeft willen schenken. Ik geloef
Nog nooit had bjj bier een veet in hnis
gezet; hp had met baron Von Ellerich nooit
anders het verkeer onderhonden dan door
briefwisseling, in de laatste jaren ontmoette
bjj hem slechts ééamaal, dat was bp den
rector Krng. Hjj kende ook zjjn leerling
niet en trouwens niemand van zjjn toe
komstige bui&genooten.
Zonder eenige bedoeling, als in verstrooi
ing opende hjj nogmaals een deur en kwam
in een ruime tuinzaal, door het daglicht
helder verlicht. Een wand bestond bjjna
geheel uit glazen deuren. Men kon daar-
dcor een terras overzien, vanwaar een trap
naar den zonnigen tuin voerde. Afgevallen
bruine bladeren, waar de wied mee speelde,
bedekten het terras en den tuin. De gulden
zonnestralen verspreidden een helder licht,
zoodat wen koa wanen nog in den zomer-
tjjd te zpn.
Schwerdtner bleef verschrikt staan en
hield de ba&d omhoog, om zjjn oogen te
beschutten. De pracht rondom hem benam
hem bjjna den adem. Een oogenblik voelde
hjj een aandrang om te vluchten als voor
een gevaar of als ware hp op verboden
parieD. Doch toen bp zjjn hoofd ter zjjde
wendde, viil zjjn blik op een heerlpk schoone
schild.rp attii de door de zon b> schenen
Whnd, die door zjjn grootte reeds de aan-
dtuht moest trekken.
Plotseling werd bjj aangegrepen door de
grootste nieuwsgierigheid en trad nader.
dat Engeland, als het goed ingelicht ge
weest was, nooit dezen oorlog gevoerd zou
hebben. Sedert den tocht van Jameson, die
zich van de heide republieken had willen
meester maken, zonder een schot te lossen,
heb ik onophoudelijk gevraagd om »9n
scheidsrechterlijke beslissing, maar tot dus
ver is die mp altjjd geweigerd. De oorlog,
dien men tegen ons voert in de beide repu
blieken, heeft de uiterste grenzen van bar-
baarschbeid bereikt. Ik heb in mjjn Wen
dikwjjls strijd moeten voeren tegen de wilde
volksstammen van Afrika, maar de barbaren
die wjj nu te bestrpden hebben zjjn heel
wat erger. Zjj ontzien zich niet Kaffers tegen
ons te wapenen. Zjj verbranden onze hoeven
die wp met zooveel moeite hebben opge
bouwd, zjj verjagen de vrouwen en kinderen,
wier mannen en vaders gesneuveld of ge
vangen zjjn, laten ze zonder bescherming,
zonder dak, en vaak zonder brood. Maar
wat men ons ook moge aandoen, nooit
zullen wjj het opgeven. Wp zullen strjjden
tot bet einde toe. Ons groot en onwankel
baar vertrouwen is op den Eeuwige, onzen
God. Onze zaak is rechtvaardig, en al mocht
de gerechtigheid der menschen te kort
schieten God, die de Meester is der vol
keren, en aan wien alléén de toekomst be
hoort, zal ons niet verlaten.
>Ik kan u verzekeren dat de Transvaal
en de Oranje Yrpstaat "bun onafhankelijk
heid niet zullen verliezen voordat de twee
BoAren-volkeren met hun vrouwen en kin
deren uitgeroeid zullen zjjn.
>Nn een groot deel van onze mannen
gesneuveld is en de oorlog wordt voortgezet
tegen vrouwen en kinderen, ben ik naar
Europa gekomen om voor onze vrouwen
gerechtigheid en bescherming te vragen.*
Het volk juicht de rede van President
Kruger loe, welke door den Groningschen
hoogleeraar van Hamel met luider stem
vertaald wordt. Prof. van Hamel wordt
dikwjjls in de rede gevallen door de toe
juichingen, Bravo's vol geestdrift begroeten
dé laatste volzinnen van den President.
Mevrouw Eloff, die met haar man naast
haar grootvader staat, weende.
Bjj het verlaten van de omheinde rnimte
ontstaat een hevig gedrang, en Kruger heeft
groote moeite om zpn rjjtnig te bereiken.
Als de menigte den President in het oog
krjjgt, die zjjn hoed in de hand houdt en
op zpn stok steunt, verdubbelen de kreten
Hij stond voor het lerensgroot portret
van eene schoone jonge dame, zóó prachtig
uitgevoerd, dat men zou gewaand hebben
haar levend voor zich te zien. In het bjj-
zonder viel bet rjjke, goudglanzende baar
in het oog. Als door ernstige gedaehtan
beziggehouden waren de oogen onder de
bevallig gebogen wenkbrauwen balf neer
geslagen. De mond was zeer aantrekkelijk,
de licht gesloten lippen schenen voortdurend
van uitdrukking te veranderen.
De eerste indruk was een zachte glim
lach bleef de blik er langer op rusten, dan
scheen men een spotachtig trekje bp de
mondhoeken op te merkendoch eindeljjk
kreeg men een indruk van zachte mnlan-
cholie, die zich qver het geheele liefeljjke
gelaat scheen te verspreiden als de lang
zaam zich openbarende ondergrond eener
fijngevoelige vrouwenziel.
Schwerdtner wist niet, wat ham in dit
portret zoo stark aantrok. Hp bespeurde
geen verrukking of eenig ander sterk spre
kend gevoel. Zonder aan critiek te denken,
liet hp het kunstwerk zpn invloed uitoefe
nen; slechts ééu ding begreep hp: menzon
dir. gelaat uren lang kunnen beschouwen,
zonder het karakter te hebben doorgrond.
Het toonde een afwisseling van leven, zoo
als bij nog nooit in een schilderstuk had
opgemerkt. Daarbjj kwam in hem niet eens
de vraag op: wie zou dat zpn? Hp genoot
den aanblik als van een natuurverschijnsel,
waarvan men de verklaring zelfs niet be
proeft te vinden.
Zpn gedachten zweefden in de onmete
lijke rnimte, die zich achter deze gestalte
scheen mt te breiden. Hg droomde met open
oogen een ond, vergeten sprookje mis
schien om dan esnsklaps tot de wer-
Leve Kruger! en op zjjn forsch gelaat staan
verrassing en dankbaarheid te lezen.
Tal van ruikers en kransen worden den
President aangeboden. De banierdragers der
vereenigingen namen plaats naast het rjjtuig
van des Presidenthet Transvaalsche volks
lied wordt gespeeld. Het volk juicht in de
grootste opgewondenheid. Gedurende den
gebeslen tocht door de stad klinken onaf
gebroken de kretenLeve Kruger Leven
de Bovren! Zoo trekt de stoet langs den
boulevard des Dames, de rue de la Répu
blique, de quai de la Fraternité, de Can-
nabière en de rue de Noailles. Overal bedekt
een ontzagljjke menigte de straten en de
trottoirs. De rptnigen kunnen er met moeite
doorheen komen. Hoewel de afstand slechts
kort is, duurt het een uur. Het is een
prashtig gezicht. De balkons en vensters
zien zwart van de menschen, allerwegen ziet
men vlaggen. De geestdrift neemt nog voort-
dureud toe. Het verkeer is gestoord, de
trams worden overrompeld; mannen en
vrouwen staan op vensterbanken.
Er is een opstootje voor het Hö^el du
Louvre. Eagelschen, die 's morgens daar
aangekomen waren, stonden op het balkon
van de eerste verdiepingzjj hielden den
hoed op toen de President 70orbjjging. De
menigte schreeuwde: hoecjaf! hoed afmaar
de Engelschen bleven, zonder het hoofd te
ontblooten, op het balkon sSian, en zjj
wierpen handen vol geld onder de menigte,
die hen uitjouwde en - floot. De berrie duurde
totdat de Engelschen ve dwenen.
De President reed, door de opgewonden
menigte omstuwd, naar zjjn hotel, en daar
moest hjj zich op het balkon vertoonen.
Hg bedankte het volk voor de harteljjke
ontvangst, en trok zich daarna in zjjn kamers
terug met de gezanten en de heeren uit
Transvaal en Oranje-Vrjjstaat.
^Buitenland.
De werkstaking van de glasblazers in de
omstreken van Charleroi hoult nog steeds
aan. Zjj krjjgen veel steun, o. a. dezer dagen
fr. 28.000 van Amerikaansche kameraden.
De eigenaars van de glasblazerpen hebben
gisteren in een bpeenko nst opnieuw beslo
ten, de eischen van de werklui niet in te
willigen.
Uit Weenen zal binnenkort een reusach
tig adres voor president Kruger verzonden
keljjkheid terng te keeren. Hjj knipte met
de oogleden, om de vermoeide oogen wat
op te frisschen, trad een schrede terng en
beschouwde het portretmet meer nnch-
teren blik.
En wonderlijk .~tm was de uitdrukking
van melancholie nit het gelaat verdwenen
nu lag er een trek van spotlustige vroolpk-
heid in spottend met hembjj gevoelde
zich daardoor ontstemd.
Op datzelfde oogenblik hoorde hg een
geluid als van het ruischsn eener japon en
tegeljjkertjjd zag hjj een schaduw bjj den
glazen wand.
D»ar hjj geen deur had hooren openeD,
keerde bij zich verrast om en zag een
schoone jonge dame op den drempel van
een der glazen deuren. Zjj had haar ge
opende parasol op drn schouder liggen en de
roode voering daarvan weerkaatste een pur
peren gloed op haar gelaat. Wegens het
helle zonlicht bon hij dit gelaat niet dui
delijk onderscheiden; maar toch herkende
hjj het originefl van het portret, waar hp
voor stond, hp herkende die bevallige ge
stalte en vooral het prachtige blonde haar.
Wanneer deze verschijning hem een halve
minnut vroeger tegemoet was getreden en
hem nit zpn drosmerig peinzen had opge
schrikt, dan zon hjj zeker met zjjn hou
ding verlegen geweest zpn. Nu was hp
zelfs niet verwonderd. NatnurljjkHg
moest toch eindeljjk wel iemand in dit hnis
ontmoeten, en waarom kon dat niet de
oauie ijjn wier portret daar aan den wand
hing? Zonder eenige bescaroomüeid boog
hy voor haar.
De dame sloeg een vlnchtigen blik op
he
Goeden morgen, mynheer!* ztside zjj,
worden. Het zal een half millioen hand-
teekeningen bevatten van vrienden van de
Boeren en de namen van 4000 corporaties
die verklaren met het adres in te stemmen.
Nadat een aanzienljjke politie- en troepen
macht weken lang vergeefs jacht beeft ge
maakt op den berucbten bandiet Mussolino,
die in het gebergte van Calabrië gevlncbt
is, beeft de regeering 200,000 lire uitge
loofd voor wie hem levend of dosd in hare
handen levert.
De stad Colombia, in Tennessee, Amerika,
is Dinsdagavond grootendeels verwoest door
een cycloon. Reeds zpn 15 ljjken gevonden,
maar het aantal slachtoffers moet veel groo-
ter zpn.
Dit Kopenhagen wordt thans verzekerd,
dat in den loop der volgende maand te
Parjjs een nieuwe Russische leening van
500 millioen zal worden uitgegeven.
Te Odessa zjjn bjjaonderheden bekend
geworden omtrent een verschrikkelijke ramp,
die op de Zwarte Zee is gebeurd en 39 per
sonen bet leven heeft gekost.
Eenige dagen geleden huurden een veer
tigtal Turksche onderdanen, mannen, vrou
wen en kinderen, die Turkije wilde binnen
gaan, zonder zich te onderwerpen aan de
gewone paspoort formaliteiten, een boot te
Cbouronk en namen twee zeelieden in dienst,
om hen op Turbsch gebied over te brengen.
De boot ging bjj zwaar weer onder zeil
en kort daarna werd zjj overvallen door
ean verschrikkelpken storm. Toen de pas
sagiers het vaartuig aan alle zijden water
zagen maken, ontstond een paniek. Een
vreeselpk tooneel volgdeeerst werden de
kinderen over boord geworpen om het vaar
tuig te ontlasten, vervolgens de vrouwen.
Tod slotte werden de mannen zelf door de
golven meegesleurd en van de 40 personen
bleef alleen een kleine jongen over, die zich
wanhopig had vastgeklemd aan den mast.
Door hem zpn de bijzonderheden van dit
sombere drama bekend geworden.
Voor het bof van appèl te Londen is in
behandeling gekomen de zaak van de erfenis
van baron Hirscb.
Men zal zich herinneren, dat in 1891 baron
Hirseh een philantropische maatschappij
vormde met een kapitaal^van 25 milliosn
gulden, die ten doel had de vestiging van
terwijl ze naar het midden der zaal trad
om haar parasol op de tafel te leggen. >U is
zeker mijnheer Schwerdtner?*
»Om u te dienen, jonkvrouw.*
>Pspa is verhinderd u te ontvangen;
zoo valt mp de taak ten deel u in ons
huis te begroeten.*
Zjj sprak op koelen, bjjna hoogmoedigen
toon, daarbjj wees zjj onachtzaam naar een
der stoelen rondom de tafel.
Frederik sloeg daar echter geen acht op.
Hjj was te zeer verbluft.
>Is u de barones? Werkeljjk? Is u de
dochter van baron Hugo von Eltarich
Vindt ge dat zoo vreemd?* vroeg zjj
met een blik, die hem moest terug wjjzen
binnen de betamelijke perken.
Doch Schwertdtner had geen kennis van
den toon der salons. Ik zake van etiquette
was hp nog zoo onknndig als een kind.
Waarachtig, het is belaeheljjk, dat ik
het niet begreep, toen ik daar voor uw
portret stond 1 Maar mjjn gehengen hield
geen gelijken tred met de jaren.*
»Uw geheugen?*
»Neem me niet kwaljjk, jonkvrouw I Ik
spreek voor u in raadselen. Ik zinspeel op
een herinnering uif mjjn jengd. Ik ben nit
Berghausen, het stadje waar nw landgoed
dicht bjj ligt.*
»A.ch j*,« zesde zjj misnoegd, »papa
heeft daarvan gesproken. En nu wilt ge
zeggen, dat ge mjj daar reeds vroeger ge
zien hebt. Dat moet wel lang geleden zpn,
want ik ben daar in twaalf jaar niet ge
weest.*
»Dat weet ik, het is dertien jaar gele
den. Ik doolde rond tusscaen de stad in bet
landgoed van nw papa. Daar kwam het
rjjtuig van den baron aanrjjden, de lichte
arme Joden uit Polen en Rusland in andere
streken. Van de 25 millioen had baron
Hirseh zelf ongeveer alles bjjgedrageD.
In 1892 stortte hg opnieuw 68 millioen
gulden, zoodat het geheel kapitaal 85 milli
oen gulden bedroeg. Van die 85 millioen
werd 12 millioen gulden aan de banken van
Londen en van Westminster gedeponeerd
en 75 millioen bjj banken op het continent.
Toen de baron in 1896 overleed, maakte
de Engelsche fiscus aanspraak op suecssie-
reebten van 90 millioen. De maatschappjj
weigerde deze te betalen en wilde alleen die
van de 12 millioen, welke zich in Engeland
bevonden, voldoen. Vandaar het proces, dat
nu reeds vier jaar duurt.
In eerste instantie verloor de maatschappjj
en binnenkort zullen wjj vernemen hoe het
hof van appèl over de zaak denkt.
De toestand in China wordt eer ongun
stiger dan beter. Een telegram uit Tientsin
van 21 dezer meldt, dat pr zwaar wordt
gevuurd in de buurt van Tientsin. Ia den
afgeloopen nacht zou volgens ontvangen
berichten de Duitscbe wjjk worden aange
vallen. De Duit8che schildwachten werlen
verdobbeld en een regiment patrouilleerde
op den anderen oever der rivier, terwjjl de
overige Daitsche troepen bevel kregen, zich
gereed te houden voor gebeurlijkheden.
Er gebeurde niets, doch heden vertrok
ken alle Chineesche bedienden en inland-
sche troepen, bewerende ingelicht te zjjn,
dat de Boksers in grooten getale naar
Tientsin en Peking marcheerden. Vele an
dere inlanders in dienst der vreemdelingen
vertrokken eveneens, doch noch de Eogel-
sche, noch de Amerikaansche officieren hech
ten geloof aan dit gerucht.
Da Daily News* ontvangt uit Sjanghai
van deDzelfden datum een bericht, waarin
verklaard wordt dat een telegram door
Sjanghai ging, bevattende een geheim be
sluit van de keizerin-weduwe aau alle onder
koningen en gouverneurs om den verbon
den mogendheden op alle punten tegenstand
te bieden.
In een telegram uit Peking wordt van
19 dezer gemeld, dat in de vergadering der
gezanten onverwacht een punt van geschil
zich heeft ontwikkeld, waardoor de onder
handelingen tjjdeljjk tot stilstand zpn ge
komen.
Van het voorgvallene is kennis g*geven
kales met de appelschimmels ik weet
het heel nauwkeurig. Eu weet ge, waarom
ik dien dag en die ontmoeting zoo lang heb
onthouden? Wel, ik had destjjds mjjn
eerste sprookjesboek gelezen. Dat mag
vreemd schijnen, want ik was reeds e«n
lang opgeschoten knaap van twaalf jaar.
Maar men bad mjj streng en nuchter opge
voed op kosten van de gemeente en
mjjn leeraren hielden bij het licharaeljjk zoo
wel als bjj het geestaljjk voels 1 voor rap
steeds het oog gericht op het nodige, alleen
op bet nuttige. Doch op een Zondagmor
gen had ik in een oude kist op zolder bjj den
rector een gedeelte van een sprookjesboek
gevonden. Ik legde de losse bladeren bjj
elkaar en verslond den inhoud dat het
brokstukken waren, maakte voor mjj de lec
tuur misschien nog aantrekkelijker. Ik werd
er koortsachtig door meegesleept, ik had
een blik geslagen in een wereld, waarvan
ik het bestaan tot dien dag zelfs niet ver
moed had. Ik tagde de bladeren in volg
orde en ging naar buiten om alles nog
eens met hartatochtelij k weloehagen te ge
nieten. De heerljjke morgen en het schoone
landschap waren recht geschikt olu den
tooverachtigen indruk van dia bofieude kin
derlectuur te versterken. Aau den raud der
sloot langs den straatweg lag ik op den rug
in het gras. Ik had den helder blauwen
hemel boven en achter mp lagen de gol
vende korenvelden, zoo liet ik mjjn sterk
geprikkelde verbeelding opnieuw ia het
wonderland rondwaren. Doch neem.
me niet kwaljjk ik vrees u te vervelen.*
jWwa—www—uus us n—awrasis jw i.n-».
Wordt wrvo'gd
