Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Kleeren maken den man. De Avonturier, FEUILLETON. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. WOENSDAG 13 EEBR. 1901. UND van ALIENS VOOR Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonaementsprjjs: per S maanden f l.OO. Franco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. M 1981- Advertentiën ran 16 regele 50 ct. Elke regel meer 71/, ct. Groote lettere naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavoad ingewacht. Godfried Keiler vertelt in een zjjner no vellen over de lieden van Seldwyla een allerliefste historie, hoe een kleermakers knecht, die door toeval in een vrfemden reis wagen en een voornaam logement aanlandde, door zjjn met fluweel afgezetten schouder mantel en een Poolsche pelsmuts voor een edelman gegroet werd, de heele stad het hoofd op hol bracht en de dochter van een der voornaamste ingezetenen tot vrouw kreeg. Hoe phantastigch de genoemde vert illing ook opgegmukt moge zjjn, bevestigt ze toch de ervaring, dat we de verschoning van een oabekende het eerst onwillekeurig naar zjjn kleederen beoordeelen. Wie in een goed pak zit, die moet ook, zijn kleeren niet meegerekend, wel iets beteekenen; wie in lompen gehuld is is niets waard vun dit vooroordeel komen wjj niet licht los. En wanneer door een verwikkeling der om standigheden uit schamele kleeding een graat te voorschgn komt of een geharnast ridder blgkt een huisknecht te zjjn, bljjven we een poos lang onder den invloed van het b«- lacheljjk bedrog, door het valeche kleed verwekt. Het duidelgkst kan men den invloed der kleeding op het tooneel waarnemen. Hi<r herkent men de rol, waarin du uitbeeldende personen optreden, nog eer ze den mond geopend en aan de handeling deelgenomen hebben, vooruit aan haar garderobedeu koning aan zjjn purperen mantel, den rid der aan zgn harnas, den bediende aan zgn livrei, de dienstbode aan haar keukenschort. Hier wordt de dichter bggestaau door den tooneelkleermaker, doordat de laatste de gestalten, door den dichter geschapen, i» 't werkelgke leven brengt door den vorm en de kleur der stoffen, waarmee hjj hen omkleedt. Zelfs het meest aangrijpende treur spel versmaadt het duarbjj voorgeschreven masker niet en wat ons bjj historische stuk ken met één slag in vervlogen tjjden en ruimten terugbrengt, is dikwjjls minder de inhoud, de taal, de geest van 't stuk, dan wel de schaal, het kostuum, de dtcoratië i. In onzen tjjd onderscheiden de standen zich niet meer algemeen door overgeleverde (29 Zjj moesten daar blgven toeven tot den nacht, want vroeger durfden zjj zich niet in den tuin wagen. Eenmaal daar gekomen, moesten zg weder wachten tot den morgen, om dan door de geopende dear weg te sluipen I Dit laatste deel van hun tocht was voor hen met meer gevaar verbonden dan hun welvolbrachte arbeid in mr. Snowards kabinet. Naderhand beschouwde Snoward het als een goede ingeving, dat hjj dien Maandag vroeg reeds bjj de opening van het kantoor aanwezig was en nog vóór den bediende het kabinet binnentrad. Hg wilde geen oogen- blik verzuimen om de zaken af te doen, die hg Zaterdagavond had uitgesteld wegens zgn verloving. Nauweljjks was hg over den drempel, of hg bemerkte, dat de stoelen niet op hun gewone plaats stonden. Toen hg naar de schrgftafel ging, viel hg bjjna over de stukken gzer, die uit de brandkast gezaagd waren. Hjj riep om licht, zeer on tevreden, dat de bediende hem niet dadeljjk daarmee gevolgd was. De deurwachter verscheen met de lamp van de schrgftafel in de hand; de man was geheel verbluft. »Neem me niet kwnljjk, mjjnbeer stotterde hg, »maar ik heb daar zoo juist gezien ik weet niet wat dat te betee kenen heeft ik denk aan inbraak. De munr beneden bjj de wenteltrap is doorge broken en m jjahser, waarachtig eu voorgeschreven kleederdrachtde zeden van den tegenwoordigen tjjd veroorloven met een enkele uitzondering een iegeljjk zich naar zjjn smaak en zijn middelen te kleeden. Daardoor kan het gebeuren dat een welgestelde man zjjn eenvoudig gekleed# schoonmoeder zonder groeten voorbjjgaat. en voor de opgedirkte waschvronw zjjns huizes den hoad afneemt. Die standen, welke nog het uiterlijke teeken hunner kaste dra gen, weten recht goed welk een invloed hun daarmee verleend wordt. Trek den officier zjjn uniform uit en er zgn geen offi cieren meer. De stand als zoodanig kan voort bestaan, ook zonder niterljjk herkennings- teeken, maar de nimbus is verdwenen, de korpsgeest bedreigt. Menig soldaat, die in zgn wapenrok een kranig figuur slaat, ljjkt in civiel veel op den held van Geller's verhaal. Een arme reiziger bracht een bezoek aan e«n letterkundige en bleek in 't gesprek een man van ontwikkeling en literaire be schaving te zgn. Vroeger had hjj hier eu en daar dramatische vo rleziugen gehouden, waarom zjjn gastheer heru aanraadde dit weer op te vatten. De man duidde met een stomme beweging op zjjn afgeloopeu schoe nen en opgelapte jas. Hg had geljjk; welke ondernemer verhuurt zjjn lokaal, welk pu bliek persoon schrjjft een aanbeveling voor een man, die zoo achteruitgegaan is, ook wanneer hij overigens de deugdeljjkste be wijzen zjjner bekwaamheid bjj zich draagt? Menige sollicitant naar een ambt is daar door voorbijgegaan, door dat zjjn overjas afgedragen en zjjn linnen niet helder was een nette, zuivere kleeding is ook een brief van aanbeveling. Omtrent sommige vorsten vertelt de over levering dat ze incognito hun woonplaats doorkruisten om een goeden kjjk op 't volk te krjjgen. In Westfalen verhaalt men nog hoe de gouverneur Von Bincke om land en volk te leeren kennen, in een boerenkiel gekleed, een korte pjjp in den mond en een ruwen stok in de hand, de wegen langs liep en de bierhuizen bezocht en aldoende meer notitie's verzamelde dan al zjjn amb tenaren hem leveren konden. Menig minister zou door zulke incognito-reizen zgn land beter leeren kennen dan door feesteljjke conferentiën, die hg als minister, met orde- zie eens hier Hjj liet het licht der lamp op de brand kast vallen het uitgezaagde gat liet geen twjjfel meer over omtrent hetgeen hier ge beurd was. »Inbraak waarachtig!* riep de Ame rikaan vlug naderbjj tredende, terwgl Gart ner de lamp op de schrijftafel zette en naar het venster snelde om de jalousieëu op te halen. Snoward haalde zijn sleutel uit den zak, opende de deur der brandkast, vervolgens de binnendeur en zag met één oogopslag wat er ontbrak; de twee geldnappen daar lagen ze op den vloer. En dan de portefeuille en de ijzeren cassette. Zgn leder- kleurig gelaat werd plotseling aschgrauw. Met een vlugheid, die men niet van hem zon verwacht hebben, bukte hjj naar de voorwerpen op den grond, woelde in den hoop papieren en nitte half binnensmonds een zwaren vloek, toen hg niet vond wat hg zocht. »Het kistje de dief heeft het meege nomen,* liet hjj zich halfluid ontvallen. Gartner kwam van het venster terug, nog geheel van streek door de gedane ont dekking. »Ik zal de politie halen, dan kan die dadelgk »Geen politie halen!* viel Snoward op gebiedenden toon inhg bad zgn koele be daardheid reeds teruggekregen. »\laa- dat is Is er dan niets ge stolen »Een paar honderd mark; dat is een kleinigheid. Wat is mg daaraan gelegen Gartner tikte met den vinger tegen het voorhoofd. »Ha, ik heb reeds verdenking op iemand. Herinnert ge n dien bedelaar, het was een neger, die zieh bg n liet aandienen als teekenen op de borst, presideert. Ook hier heet hethet kleed maakt den man, in zoover de autoriteit van het ambtskleed de onbevangenheid verjaagt, die de burger onder de burgers ongezocht vindt. Dat onze stemming op Zondag anders is dan op werkdagen, ligt niet bloot aan de kerkeljjke overlevering, maar ook aan de wisseling der kleeder^n, want een nieuw en zuiver gewaad is vaa oudsher een sym bool van verheffing en vernieuwing des harten. Buitenland. Een vergiftigingstreurspel op bav slot Saint-Maurice. De misdadige heldin is een aardig dienstmeisj», Charlotte Salins, die op het slot Saint-Maurice-sur-Aveyron in dienst was. Op hetzelfde slot werkte de jonge tuinmau Louis Robert. Robert was gehuwd, leefde gelukkig en tevreden met zijne vrouw an een kindje in de nahjjheid van het slot; zjjn schoonmoeder was de waschvronw van hat slot en de geheele familie verkeerde in goede omstandigheden. De mooie Cbarlotta vond dat Robert een passende partjj voor baar was, zjj plaagde en haalde hem aan tot hjj haar kuste en lief kreegzjj liet zich door hem geschen - ken geven, een horloge, e«n collier, een zjjden japon en ook geldzjj wist het zoo ver te brengen dat ook Robert vond dat samen moesten trouwen. Twee menschen stonden echter dit, plan m den weg: Ro bert's vrouw en Charlotte's hoogst fatsoen lijke vader. Eens op een dag bezocht Char lotte haar vader en bracht hem een kom metje heerljjke kippenbouillon uit de keuken van het Hof; deu dag daarop was de oude Salins dood. Eenige dagen later stierf Robert's vrouw. In het slot had men de verliefdheid van beiden opgemerkt en het geheele dienstper soneel vertelde aan ieder die het hooren wilde, dat vader Salino en Robert's vrouw vergiftigd waren. De ljjken werden ge schouwd en de doktoren constateerden dat Salino en Robert's vrouw werkeljjk aan arsenicum-vergiftiging gestorven waren. De mooie Charlotte had met rattekruid de twee personen, die hun hnweljjk in den weg stonden, vergiftigd. De beide gelieven werden kapitein Murle, of zoo iets?* »Wat weet je van hem?* »Ik heb dien kerel den laatsten tjjd dik wijls om het huis zien sluipen. Ik heb hem zelfs eenmaal in den tnin aangetroffen en toen hield hg zich zoo terzgde alsof hjj niet door mg gezien wilde worden. Ik wil mjj laten hangen, als die schooier niet bjj deze inbraak betroken is.< »Hm, dat zon wel kannen zjjn,* zei Snoward peinzend, en zgn gelaat verhel derde een weinig. Welnu, dan zonden wjj dadelgk een spoor hebben. Het zon der politie dus niet moeilgk vallen »Neen, zeg ikDe politie moet buiten deze zaak bljjven, en je moet er ook het diepste stilzwijgen over bewaren, zelfs tegen over mjjn kantoorpersoneel. Ik wil niet, dat de inbraak bekend wordt. Het is voor mjjn zaken niet goed, dat men overal daar over praat. Ruim de kamer liever op, dat men niets bemerkt. Wjj zullen het vuur scherm voorloopig maar voor de brandkast zetten om het gat in den wand te bedek ken, totdat ik een nieuwe heb gekocht.* Snoward ging naar de deur, die toegang gaf tot de aangrenzende kantoorlokalen en schoof den grendel dicht. >Maak spoedig voort na en slait eerst de vleugeldeuren. Voorloopig ben ik voor niemand te spreken. Als je met opruimen gereed bent, haal je een mets-laar, maar niet hier uit de buurt, en onder een passend voorwendsel laat je hem den doorgebroken muur weer dichtmetselen. Dat moet in stilte gebeuren. Wanneer je het zoo behandelt, dat mjjD bankierszaak niet in opspraak komt, kan je op een goede belooniDg re kenen.* Gartner antwoordde niet, maar volgde vlug de bevelen zjjns meesters op. Hjj be- tot levenslange dwangarbeid veroordeeld. Hoez°er het Duitscbe volk verbitterd is op den Keizer, wgl hjj lord Roberts met de orde van den zwarten adelaar begiftigd heeft, bljjkt uit een artikel van de »Ham- burger Nachrichten,* welke de echo is van alle andere dagbladen Wjj hebben nie*s tegen lord Roberts en gunuen hem ook de gunst dps Keizers, als hjj die heeft, maar de verleening v»n den zwarten adelaar aan dien man na zgn terugkeer uit Z.-Afrika, kan niet anders opgevat worden dan als eene erkenning en belooning voor zjjn diensten, welke de ge neraal zich verworven beeft in een oorlog, die, wel beschouwd, slechts eene voortzet ting is van den Jameson-rooftocht op groo- tere schaal, van denzelfden inval, dien de Keizer destgds in zgn telegram aan presi dent Kruger voor de geheele wereld als een schandeljjke vredebreuk gebrandmerkt, hef ft. Ook moet dit feit als een schending der on- zgdigheid beschouwd worden, welke Dnitsch- land tot nu toe in den oorlog tusschen Engeland en Transvaal onderhouden heeft. Tot nu toe?.... En de afwijzing van president Kruger dan? Eu h$t zenden van Duitsche wapenen en muniti* naar Enge land? Wjj hopen slechts eene zaak: dat het Duitsche volk bjj het aanstaand bezoek van koning Edward, zgn afkeer voor al wat Engelsch is, zjjn misnoegen over de houding van den Keizer duideljjk lucht geve. Koning Milan heeft het tjjdeljjke met het eeuwige verwisseld. Zoowel in Servië als in het buitenland zal deze tjjding met niet al te groote droefheid worden ontvangen. Servië heeft onder zjjn bewind niet veel anders gekend dan onlusten en processen wegens hoogverraad en majesteitsschennis. Met een zucht van verlichting heeft het hem zien heengaan in 1891. Het buitenland was daarom vooral weinig met hem ingenomen, omdat de herinneringen en souvenirs, die bjj in verschillende plaatsen aohter liet, geregeld uit onbetaalde rekeningen beston den. Het plunderen door de troepen der be schaafde mogendheden wordt, naar het scbjjnt, te Peking ongehinderd voortgezet. Onlangs werd ontdekt dat enkele Boedha- «*reep, dat de bankier geljjk hadvoor zjjn firma zou het nadeelig zgn, als het sensa tie-makende nieuws van de inbraak overal werd rondverteld. En gelukkig was er geen belangrjjk bedrag gestolen, naar zjjn mees ter verzekerde. Toen Snoward alleen was, doorzocht hjj de brandkast nog eens van onder tot beven. De vakken, waarin de geheime boekhou ding en andere gewichtige papieren lagen, waren onbeschadig 1. »Het is dus slechts dat beetje geld en dut vervloekte ding, dat Bah De dief of de dieven zullen er wel voor oppassen het te gelde te maken; zij zullen bang zjjn zichzelf te verraden. Hoogstens zullen zg het verkoopen, wanneer ze het in een on- herkenbaren toestand hebben gebracht en d in mag ik eigenljjk big zgn dat ik het diDg kwjjt ben.* Met zgn gelaat in de gewone plooi nam hjj plaats voor zgn schrijftafel en begon aan zgn gewonen kantoorarbeid. HOOFDSTUK VII. Schwerdtner vernam de verloving van Elvira eerst na verloop van eenige dagen uit den mond van zgn leerling, nadat het bediendenp9rsoneel er reeds lang kennis van droeg. »Hebt ge al vernomen, dat mjjn zuster verloofd is, vroeg Robert hem. SchwerdtnT zette groote oogen op. »Met wien?« »Ik ken den man niet: papa zegt, dat ik dezer dagen aan hem zal worden voorgesteld. Het most een Amerikaan we zen, zgn naam is Snoward. Vindt ge hem mooi?* Schwerdtner sprong op, alsof hjj door een adder gebeten was. >Is dat waar?* bracht hjj stot- tempels gouden dak»n hadden, waarop de soldaten aan het werk togen en de pannen stalen. Tot hun teleurstelling bleek dat deze slechts vergald waren, maar zs brachten toch tien dollar per stnk op. De Engelschen bieden nn drie groote afgodsbeelden te koop aan. Deze zjjn geheel van koper, zwaar vergald en wegen twee ton elk. Kleinere afgodsbeelden worden eiken dag verkocht. Het overljjden van koningin Victoria, de vrouw die een 60 jaren wereldgeschiedenis vertegenwoordigd, heeft ook in Amerika diepen indruk gemaakt. Van vele particuliere gebouwen hangen de Amerikaansche en Engelsehe vlaggen halftopdeelneming be- toonen duizenden in New-York. En wjj kunnen met onzen eerbied voor de nage- gedachtenis van koningin Victoria, volko men een luid bravo* roepen voor den burgemeester van New-York, Robert van Wijck, als hjj verbood om da vlag te doen hjjscben op het raadhuis. Men vroeg aan den burgemeester, waarom op het Raadhuis da vlag niet wapperde, en zjjo antwoord was correct. »Geen vlag op het Ra dhuis. Nooit he-ft een vlag voor zulk «en gelegenheid gewap perd boven het Raadhuis. Men heeft niet gevlagd bjj den dood van koning Hamhert, bjj den dood van de keizerin van Oostenrjjk, bjj die van president Carnot. Toen generaal Joubert stierf werd ik door duizenden ver zocht om de vlag van rouw op het Raad huis te hjjscben. Hjj was een persoonljjk vriend van mjj; had ik naar de ingevingen van mjjn hart geluisterd, ik zou bevolen hebben de rouwvlag van de tinne des Raads huis te doen wapperen, want ik geloof dat Joubert en het Transvaalsche volk vochten voor hun land tegen de Britsche moorde naars.* Galden woorden van burgemeester Van Wyck en hg toont een echte afstammeling te zgn van dat geuzenvolk, dat daar in Transvaal strjjdt tegen het hooghartig Albion Volgens de »Daily Mail* heeft de man, die te Cardiff aan de pest is gestorven deze ziekte gekregen door in aanraking te ko men met een doode rat. Er worden tal ran doode ratten gevonden, zooals men weet een verschijnsel, dat meest aaa het uitbre ken van een pestepidemie vooraf gaat. terend uit. »Papa zegt het. Maar wat scheelt u? Kent ge misschien mjjn aanstaanden zwa ger?* »Uw zwager? Wel, het is goed, dat ge mjj er aan herinnert, dat ik ge8n afkeurend oordeel over uw nieuwe familie betrekking mag uitspreken.* Hjj keerde zjjn gelaat, dat geheel ver trokken was, van den knaap af. Robert wist niet, wat hg er van denken moest; alleen begreep hjj, dat zgn vriend en leermeester zwaar leed, daarom snelde hg toe en hield hem aan den arm vast. Spreek toch, mijnheer Schwerdtner? Zeg mjj wat u scheelt!* smeekte hjj met har- teljjken aandrang. Schwerdtner nam het hoofd van den knaap tusschen zjjn bevende handen eu keek hem met bgna kraakzinnige oogen in bet glaat. »Hoe is het mogeljjk? Hoe is het moge lijk? Mjjn jongen, je ziet er nit als eea engel; maar is dat misschiea ook alleen om aan de wereld te bewjjzen dat znlk een schoon gelaat het masker kan zjjn, waar achter lage gemeenheid zich verbergt? Wil jjj ook doen gelooven, dat achter je kinder lijke gebreken toch een rein goed hart stak, om met een tevreden lachje de achting, die je geniet bg je ware vrienden, te verkwan selen voor de smerige milliosuen van een beurs ioning Hg stiet den knaap van zich en met een sujjdendea hoonlaca liet hg zich op een stoel neer. Sprakeloos keek Robert hem aan; hjj vreesde, dat zgn leermeester het verstand had verloren. Hg herkende zgn gelaat nau welgks, zoo slap en verou.ïerd was het nu. (tf-oraï vervolgd) NIEIIWSBLtl .«UT* •try*- 'i<in'»»iB>iiVilWP»aS—SMS—S—SÜWWS

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1