t
Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Een Rechterlijke Dwaling
M
Schaadt een middagdutje
FEUILLETON.
n^T landalteN^
Uitgever: L. J. YEERMAH, Heusden.
WOENSDAG 24 APRIL 1901.
2001.
voob
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en YrjjdagavoBd
ingewacht.
Op gezette tjjden komt tot ons een wel
doener; tot den een ongeroepen en onge
merkt, tot den ander met lootne schreden.
Hem danken we ongestoorde rnst, nlgeheele
vergetelheid. Wat zjjn we nit ons humeur,
wanneer de vriend niet op tg i komt of zgn
goede gaven ons karig toebedeeltWjj ge
voelen ons den ganschen dag mat en neer
slachtig en hebben geen lust in onzen arbeid.
Wordt de slapeloosheid tot een kwaal, dan
ondermijnt ze de gezondheid, men wordt
geheel ontstemd, prikkelbaar, zwartgallig
en vermagert bij den dag.
Hoe geheel anders is de mensch na een
nacht diepen en gezonden slaap! Hg gevoelt
zich gesterkt en ziet de wereld en de wereld
ziet hem met opgewekt oog aan; hg gaat
vrooljjk en met frissche kracht aan het
dagelgksch werk.
En tochwelk vreemd schepsel is de
menschniet tevreden met het kostelgk
geschenk, dat de natuur hem geregeld en
gratis in den nacht aanbiedt, verlangt hg er
dikwijls ook naar gedurende den dag, ge
voelt zich niet lekker, wanneer hg het mis
sen moet en zeer ontstemd wanneer hg er
in grstoord wordt. Heeft hg ook des nachts
een rgkelgk deel aan slaap genoten, toch
ontbreekt er iets om zich welbehagelgk te
gevoelen, wanneer hjj over dag zgn gewoon
dutje ontberen moet. Menigeen is al tevreden,
wanneer hg zich maar tien minuten, een
kwartier ter sluimering kan neervleien
anderen meenen ziek te worden, wanneer
men hun niet twee volle uren gunt, tot
het genieten van een middagslaapje. Som-
wjjlen, b.v. bg groote zomerhitte overmant
de slaap ons tegen onzen wil. Wie aan zulk
een siësta niet gewoon is ontwaakt dan met
een zwaar hoofd en heeft moeite weer in
zgn gewone doen te komen. En het hin
kende paard bljjft niet uit wg moeten
de over dag verslapen kwartieren dikwgls
met even zooveel volle uren van slapeloos
heid gedurende den nacht boeten!
Hier hebben we nu tegelgk een antwoor 1
op de vraag of eea middagslaapje goed doet.
De natuur hult zich over het grootste deel
der aarde ieder etmaal gedurende een reeks
van uren in haar donker gewaad, zg ge
biedt haar schepselen rust en stilte, zg ver
REINHOLT ORTMANN.
(5
»Ga te bed, lieveling!* fluisterde de jonge
baron haar toe. »Je hebt genoeg van deze
ijselijkheden gezienhet gaat je krachten
te boven.*
Helena gevoelde, dat hg gelgk had, want
hare voeten konden ter nauwernood haar
meer dragen, en in hare slapen hamerde
het bloed, alsof de aderen springen wilden.
Met wankelende schreden verliet zjj het ver
trek, om zich naar hare kamer te begeven,
en geheel gekleed wierp zg zich in de kus
sens van haar 1 ed, huiverend, alsof zg de
koorts had.
Tegen drie nnr ratelde het rjjtuig van
den dokter de binnenplaats op, en de kleine
arts met grjjz m baard betrad aan de zjjde
van George de sterfkamer, welke Asta en
de diacones tot na toe niet hadden verlaten.
Hg nam het witte laken van het gelaat des
overledenen en beschouwde het gedurende
eenige minuten onafgebroken, om zich ver
volgens hoofdschuddend tot de verpleegster
te wenden.
»Ik begrjjp er niemandal van*, zeide hg;
heeft deze tweede aanval zich te voren
door eenige onrustbarende verschijnselen
aan gekondigd?*
»lk was er helaas niet bg, dokter,* ant
woordde de liefdezuster. Mejuffrouw R«in-
feld waakte sedert middernacht bg den pa
tiënt, en ik werd eerst door haar geroepen,
Apen de baron reeds in den doodsstrgd lag.
wjj lert van ons al wat storen kan en noodigt
ons aldoende uit zelf ook rast te nemen.
De dag voor den arbeid, de nacht voor de
rust! En niet ongestraft wordt dit gebod
overtreden. We ontwaren dit reeds aan de
bleeke wangen en verzwakte zmnwen van
hen, die vooral in de groote steden, van
den nacht een dag en den dag tot nacht
maken.
Om over de schadelijkheid of onschade
lijkheid van een middagdutje een oordeel
uit te spreken, moeten we ons herinneren
dat het juist samenvalt met de teak, die
ons lichaam wordt opgelegd na het middag
eten. De meeste menschen weten uit hun
ervaring dat na een laat en zwaar avond
maal de slaap onrustig is en een drukkend
gevoel ontstaat, dat aanleiding gaeft tot
zware, schrikaanjagende drooimn. De slaap
met volle maag zal alzoo ook over dag
geen zeer verkwikkende zgn, ja hg kan bg
volbloedige menschen m na 't gebrnik van
alkoholische dranken licht een beroerte ver
oorzaken. Aan de Romeinsche slempers Lu-
culius en Op'cius, die zich bal ve dagen aan
een rjjk bezetten disch vet mestten, werd
als gezondheidsmaatregel voorgeschreven
na den maaltgd gaan staan of duizend
passen loopen. Door een wandeling in de
vrije natuur wordt een gelijkmatige ver
deeling van het bloed bewerkt en allen aan
drang naar de hersenen verhoed.
Met dezen raad moet men echter niet
aankomen bg de ouderwetsche hygiënisten.
Terstond na den maaltijd wordt veel gevor
derd van de verteringsorganen; er komt
beweging in verscheidene deelen van het
darmkanaaleen sterke afzondering van
maagsap en gal, een krachtige bloedstroo-
raing naar de organen van het oaderljjf.
Door het loopen echter wordt het bloed 7an
deze afgeleid en de vertering van het voed
sel tegengehouden. Yanda ^r is het geweuscht
na beëindigden maaltgd nog een wjjle aan
tafel te zitten, een onderhoudend gesprek
te voeren of in lichte lectuur ontspanning
te zoeken.
Niet te ontkennen is dat na den maaltgd
elke arbeid, van licbamelgken of geestelijken
aard onwelkom en zelfs schadelijk is en dat
een behoefte aan rust zich gevoelen doet.
Men kan daaraan gevolg geven, mits men
zich voor een slaap van uren lang in acht
neemt; een korte sluimering zal in zulk
Maar als het mjj veroorloofd is mjjne mee
ning te zeggen, dat is mijnbeer von Otten-
hofen volstrekt niet aan een aanval van
beroerte gestorven.*
De dokter trad met haar ter zijde, om
van haar eene uitvoerige schildering der
verschijnselen te ontvangen, welke zich in
den doodsstrijd van den baron hadden voor
gedaan. Telkens schudde hjj, blgkbaar ver
baasd, zgn hoofd; daarna ging hjj met
rassche schreden naar het nachttafeltje,
waarop medicjjnflescbjes stonden. Hg nam
er een van, dat met een klenrlooze, water
heldere vloeistof nog ongeveer half gevuld
was, in de hand, hield het langen tijd aan
dachtig tegen het licht, en, nadat hjj de
knrk ervaD had afgenomen, bracht hjj het
onderzoekend onder zgn nens. Een uitdruk
king van verrassing en schrik vertoonde
zich vluchtig op zgn bjjna altjjd geljjkmatig
kalm gelaat.
»Wil u zoo goed zgn, mg een stukje lak
en een cachet te laten brengen, mgnheer
de baron aldus keerde hg zich tot George,
die zjjne handelingen met klimmende be
wondering had gadegeslagen. Tevens zoh
ik u willen vragen, mg een kort gesprek
onder vier oogen toe te staan.*
>Mag ik u dan verzoeken, om het studeer
vertrek van papa binnen te gaan Wg
znllen daar alles vinden, wat u noodig
heeft
Asta von Politz, die op een stoel aan
het hoofdeinde van 't ledikant zat, had
klaarbljjkeljjk niet de minste aandacht ge
schonken aan hetgeen er in deze laatste
minnten was voorgevallen. Met beide han
den hield zg den zakdoek voor haar oogen,
en scheen zachijs te weenen. Ook toen de
beeren in het zg vertrek waren gegaan en
de dear achter zieh sloten, veranderde dit
nitts aan hare houding. De grievende smart,
geval niet slechts niet schaden, maar bij
dragen tot herstel van de krachteB. Heeft
echter aan tafel de maag al te zwaren arbeid
te verrichten gehad, dan hoede men zich
voor den slaap en ga liever een poosje naar
bniten. Yooral doe men dit, wanneer vóór
den eten een offer, zjj 't een klein, aan
Bachns gebracht is.
Maar achDe arts heeft goed raadgeven.
Sterker dan alle raadgevingen is de macht
der gewoonte, 't Zgn juist de onverbeter-
Ijjkste middagdutters die 't meest den arts
bestormen met de vraag of ze daarmee ook
hun lieve leven in gevaar brengen. Ze reke
nen natunrljjk op een geruststellend neen
De lezer zal uit het hier overwogene het
besluit getrokken hebben dat van 't stand
punt des arts een middagslaapje in 't alge
meen af te keuren en slechts onder deze
voorwaarde kan toegestaan worden dat het
geen slaap van uren lang worde. In geon
geval zullen gezonde, krachtige personen
op jeugdigen en middelbaren leeftgd er zich
aan overgeven, tenzjj dat bovenmatige ar
beid dringend rust voorschrijft. Wie niet
zwak of ziek is, behoeft in den namiddag
niet te slapen. Want de slaap na den maal
tgd, wordt niet veroorzaakt door een wer
kelijke, maar een ingebeelde behoefte, die,
wanneer er gevolg aan gegeven wordt, zich
wreekt door slapeloosheid en zeer moeilijk
is af te wennen. Men probere slechts een
paar maal de verzoeking te weerstaan, wat
door een wandeling ot een lichten arbeid
spoedig gelukt, en het goede gevolg zal niet
uitblijven.
Yoor zieken en ouden van dagen maken
we natuurljjk een uitzondering. Voor dezen
is de nacht niet altjjd de tgd van rust en
moeten ze wat ze daaraan te kort komen
over dag wel inhalen.
Buitenland.
Uit de papieren, in beslag genomen bjj
Romagnoli, die verdacht wordt een samen
zwering tegen het leven van den Duitschen
Keizer te hebben gesmeed, moet gebleken
zjjn dat er een belangrijk anarchistisch ge
nootschap bestaat in de Argentjjnsche pro
vinciën Rosario en Santa Fé.
Een zware brand heeft het Russische
grensstadje Kozieglow in den asch gelegd.
Het vuur verspreidde zich snel, doordat een
bitter verdriet over het verlies van haren
goeden bloedverwant, die haar. de eenzame
en verlatene, zoo vaderlijk had aangetrok
ken, deed ontegenzeggelijk geen neiging tot
nieuwsgierigheid in haar hart ontkiemen.
Dokter Peeters had het medicijnfleschje
medegenomen en het op 't blad van de
schrjjftafel neergezet. Toen George hem een
pjjp lak en het cachet van zgn papa ter
hand stelde, zjjde hg
»U kan getuigen, mjjnheer de baroia,
dat er met den inhoud van dit fleschje, se
dert het oogenblik, dat ik het daarbinnen
vaH het nachttafeltje heb genomen, niets
gebeurd is, wat eenige verandering daarin
zou kunnen teweegbrengen. Ik verzegel het
nu voor uwe oogen en geef u het cachet
terng. Er bestaat derhalve volledige waar
borg, dat de medicgn precies zóó is, als ik
deze bjj mgn komst alhier heb gevonden
en in handen der politie zal genaken.*
George staarde den spreker aan, zonder
hem te begrijpen.
»In de handen der politie?* herhaalde
hjj. >Ja, maar vertel mg dan eerst eens
in 's hemelsHaau., dokter, wat heeft de
politie daarmede nit te staan.
De dokter legde hem medeljjdend de hand
op den schouder.
Zelfs op gevaar af van eene vergissing,
waarde heer baron, mag ik het niet langer
voor a verzwjjgen, dat mgnheer uw papa,
volgens mjjne overtnigi g, niet een natuur
lijken dood gestorven is.«
Dokter!* stoof George op. »Neen, dat
is niet mogeljjk! U gelooft, dat hg
>Dat hg door deze medicgn vergiftigd
werd? ja, dat geloof ik, alhoewel eerst
een scheikundig onderzoek ons daarom
trent algeheele zekerheid verschaffen kan.
De afschildering van zgn doodsstrgd, gelgk
deze mjj is geschetst door de in zulke zaken
orkaan woedde en de hnizen bijna alle van
hont zgn. Binnen 5 uur waren 240 ge-
boawen verbrand en 500 personen zonder
dak. Eenige kinderen zgn omgekomen. Ook
ging veel vee verloren. Bjj het reddingswerk
werden velen zwaar gewond. Uit de vele
nabnrige Dnitsche grensplaatsen rukte de
brandweer aan, die nn op de grenzen niet
door vele formaliteiten werd opgehouden,
en wakker hielp.
In Znid-Rusland danrt de hongersnood
voort. Geheel Besarabië moet zich voeden
met het slechtste brood dat men zich den
ken kan en o.a. onkruid uit de steppen
bevat. De correspondent van de »Standard«
die dat bericht, voegt er aan toe, dat het
vee het brood weigert te eten en de menschen
bjj duizenden door besmettelijke ziekten als
typhus aangetast worden. Yele dokters lig
gen ook ziek.
In Engeland zgn de nieuwe accjjnzen
Zaterdagmorgen onmiddellijk na hunne aan
neming door het Lagerhuis in werking ge
treden. De winkeliers hebben de suikerprijzen
reeds een halven stuiver per pond verhoogd.
De nieuwe Engelsche leening van 60 mil-
lioen pd. st. is reeds voor de helft door
groote bankiershuizen overgenomen. De an
dere helft wordt uitgegeven in den vorm
van konsols, die niet vóór 1923 aflosbaar
znllen zgn, tot dat jaar een rente zullen
dragen van 28/4 en daarna van 21/, pet. De
koers van uitgifte is bepaald op 94% pet.,
geen voordeelig cjjter zeker, als men nagaat,
dat de konsols een paar jaar geleden nog
115 pet. noteerden.
Yolgens een bericht nit Tsjifoe aan de
Times* zgn sedert Februari 40 a 50 lui
zend koelies uit Sjanhing naar Port Arthur,
Nioetsjwang en Wladiwostock vertrokken,
ter vervaüging van de sjouwers, die den
vorigen zomer door de Rassen werden weg
gezonden.
Het aantal personen, die in Juli en Au
gustus van verleden jaar in Mandsjoerjje
vermoord werden, moet ten minste 10.000
balragen, behalve de 5000 die te Blago-
vesfcjensk door de Russen werden verdron
ken, en de menigts onschuldige Chineezen,
die zdfs te Wladiwostock door de Rassen
werden gefusilleerd of opgehangen, onder
verdenking van tot de Boksers te behooren.
De aanleg van vestingwerken en spoor-
wel ervaren liefdezuster, beantwoordt niet
aan het beeld, dat eene herhaling van de
beroerte zou hebben gegeven. Het overig
den zou mjj ten eenenmale onverklaarbaar
zjjn geweest, wanneer niet de aard van dit
geneesmiddel en vooral de doordringende,
verraderlijke reuk naar bittere amandelen,
de treurige opheldering daarvoor schjjnen
te geven. Ik verhaal, dat ik rog kan ver
gissen, maar reeds het bloot vermoeden legt
mg de plicht op, overwgld er aangifte van
te doen.*
»Dat is verschrikkelijk... ondenkbaar!...
Alleen zulke veronderstelling zou in staat
zijn iemand het verstand te doen verliezen,
dokter! En n zelf heeft het recept ge
schreven. Er moet dus bg den apotheker
een abuis hebben plaats gehad, een verwis
seling van medicamenten!*
Dokter Peeters schudde het hoofd.
»Zoo iets is geheel buitengesloten. Want,
wanneer die karakteristieke renk inderdaad
van blauwzuur voortkomt, hetgeen ik ver
moed, dan kan het vergift eerst bg de me
dicgn zgn gevoegd, nadat uw papa de voor
laatste maal heeft ingenomen. '5e werking
zon ontegenzeggelijk ziek moeteu geopen
baard hebben bjj de eerste dosis, al ware
deze hoeveelheid ook nog zoo gerin -. Den
apotheker kan das iH geen enkel opzicht
iets verweten worden.*
Een onbeschrijfelijke ontsteltenis weer
spiegelde zich in het gelaat van den baron.
M«t beide handen greep hjj den dokter bg
de schonders.
>En als bet de apotheker niet was
almachtige God, dokter, wilt ge dan daar
mede de verdenking uitspreken, dat er
iemand hier in hnis en voorbeachte-
ljjk met het doel mgn vader te ver
moorden neen, neen, dat is onmoge-
lg.k n kunt niet in ernst gejooven aan
wegen wordt thans door de Rassen met
koortsachtigen spoed voortgezet.
In Edinburg woonde nog kort geleden
een journalist, die zeker nog leven zon ia-
dien er geen doktoren bestonden. Hg werd
onlangs 's ochtends wakker en bemerkte
dat hg zjjn valsch gebit niet meer in zjjn
mond had, terwjjl hjj een benauwd en
drukkend gevoel in de keel had. Denkende
dat hjj het gebit ingeblikt moest hebben,
snelde hjj naar de Royal Infirmary* en
werd daar op staanden voet geopereerd, ten
gevoige van welke operatie hg nog den
zelfden dag overleed. Yóór hjj overleed vond
men zjjn valsch gebit in zgn bed liggen.
Het gevaar, verbonden aaD telefoneeren
gedurende een onweder, is dezer dagen op-
nienw gebleken door een ongeluk te Berljju.
Daar is in het Musenm van Kunstnijver
heid een bediende, die aan den telefoon
was gedurende een onweder, door den blik
sem getroffen en over het geheele lichaam
verlamd.
Het aantal pelgrims te Mekka moet dit
jaar buitengewoon groot zjjn. Reeds nn
liggen er 200.000 om den Heiligen Berg,
den Mont Ararat, gekampeerd in de op m
lucht. Men neemt aan, dat Mekka door
meer dan een millioen pelgrims bezocht zal
wordenAlgiers en Tunis hebben er reeds
60.000 gezonden.
Yolgens de >Gazette dell Emilia* is
Bresci, de moordenaar van koning Um >ertr>,
naar de strafgevangenis op het eiland Yen-
tolene in de Thyraenscbe zee, gebracht. H4
schip dat hem overbracht heet de »Més-
saggero* en nam hem te Spezzia aan boord,
op het oogenblik dat de hertog der Am-
bruzzen van zgn Noordpool-expeditie terug
keerde. De overtocht duurde 48 uur. Bresci
was aan handen en voeten geboeid en werd
door vier karabiniers met den revslver in
de hand bewaakt.
De Italiaansche politie had alle mogelijke
voorzorgen genomen om de verblijfplaats
van Bresci geheim te honden, zoo men
echter ziet zonder resultaat.
Aguinaldo, de gevangen genomen aan
voerder van den opstand der Philippjjaen,
heeft thans een manifest uitgevaardigd,
waarbjj hjj zgn partjjgenooten aanspoort
tot onvoorwaardelijke overgave. Als gevolg
iets zoo afschnweljjk monsterachtigs, zm...
zoo ik weet er geen woord voor te vin
den
»Ik geloof niets, waarde heer baron, en
het komt allerminst bjj mg op, om iemand
te verdenken. Maar het is ook mgne zaak
niet, dat raadsel op te lossen. Wanneer mgn
vermoeden waar blgkt, zullen de politie en
de rechtbank zich met die aangelegenheid
bezig honden, en dan zal zekerljjk de op
heldering niet uitbljjven. Voorloopig zon
ik u vriendeljjk, maar dringend willen ver
zoeken, tegenover al uwe huisgenooten,
zonder uitzondering, een streng stilzwjjgen
betreffende den inhoud van ons gesprek in
acht te nemen. Zoo lang de mogelijkheid
niet is uitgesloten, dat ik in dwaling vei-
keer, vergt reeds de eerbied voor de nage
dachtenis van den overledene, dat wjj -lke
onnoodige opschudding bg zgn lgk vermjj-
den.c
George had zich op een stoel laten val
len en drukte de handen tegen zjjn pjjnljjk
kloppende slapen. Hg had een gevoel, alsof
al zjjne ledematen gekneusd waren, in één
woord, hg scheen doodziek. Er drukte een
zware, verlammende 1 ist op zjjne hersenen
en met gselgke benauwdheid bekroop hen*
de akelige gewaarwording, dat hjj er dicht
aan toe was. om de heerschappij over zgn
woest dooreenwarrelende gedachten te ver
liezen.
>Ik wenschte, dat n mjj niets gezegd
bad, dokter,* znchtte hjj. Wanneer ik nog
lang in deze onzekerheid moet blgven, word
ik krankzinnig!*
W jj zullen binnen een paar nar zeker
heid hebben.
(Wordt vtrvol/d
-•
door
-■ r._
