Hel Land van Hensden en Ailena, de Langstraat en dè Boniinelerwaard.
Een Rechterlijke Dwaling
Land- en Tuinbouw.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 18 MEI
1901.
M 2008.
O
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementaprga: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
Ao^ertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer VV« Groote letters naar plaatsruimte.
Adve.rtentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacb t.
Diepe grondbewerking. (Slot). Onkruid
vernietiging.
VIII.
Ook wanneer men niet van den ploeg
gebruik kan maken, kan het tweevoren
het bewerken van den grond tot dubbele
diepte worden toegepast. Het twee-ste^k
diep spitten dient echter zoodaniv te ge
schieden, dat da bovenste steek boven, de
onderste steek onder blijftan Iers toch zon
de minst vruchtbare aarde boven komen.
Geen wonder dat zij, die het tweevoren
averechts toepasten, daarmee bedrogen uit
kwamen en door de ongunstige uitkomsten
geheel werden afgeschrikt. Men gaat bjj het
tweevoren aldus te werk. Vau de eersta
greppel legt men de aarde van den eersten
steek aan de buitenzjjde op den kant en
laat ze daar liggen, tot men aan het einie
van den tuin gekomen is, om er de laatste
greppel mee te vullen. De tweede steek
wordt eenvoudig omgekeerd en bljjft dus
op de plaats. Da greppel wordt daarna ge
vuld met den eersten steek uit da 2a greppel.
Zoo gaat men voort tot het einde, telkens
den ondersten steek omkeerende en op de
plaats latende, en daarna de greppel val
lende met den eersten steek uit de volgende
greppel. Op soortgelijke wgze is het mogeljjk
om, waar een zesr diep8 grondbewerking
wenscheljjk wordt geacht, drie-steek diep
te spitten. Men neemt dan drie greppels te
gelgk in bewerking. De bovenste en mid
delste steek van de le greppel komaa aan
de bnitenzjjde te liggen, den ondersten steek
keert men om. Nu wordt de greppel gevuld
met den middelsten steek uit de 2e en den
bovensten st-ek uit de 3a greppel. De bo
venste steek uit de 2e greppel komt na
tuurlijk eveneens aan de buitenzijde, om
later de laatste greppel te helpen vullen. Me
nigeen zal er tegen opzien zulk een tjjd-
roovende schijnbaar omslachtige en kostbare
bewerking uit te voeren. De omslag is
echter veel minder dan hij te vorea ljjkt,
terwijl mpn, wat de kosten en meerdere
moeite betreft, daarvoor in ruime mate door
de oogsten schadeloos wor lt gesteld. Dik-
wjjls zal de uitkomst de verwachting verre
overtreffen. Op grond van eigen en anderer
ervaring durven we een herhaling van het
tweevoren, om de zes, zeven jaar, een ieder
aanbevelen. De waarde van zgn grond zal
er belangrijk door worden verhoogd. Vol
gens H. R. Schneider neemt de waarde van
den grond met 8 toe voor iedere 21/9
centimeter, die da voor meer dan 2 deci
meter of palm diep is, terwjjl diezelfde
waarde voor elke 21/, c.M. beneden de
2 d.M. met 15 a 20 °/o afneemt. Wie dus
de bonwvoor van zjjn tuin of akker ver
diept van 20 centimeter of 2 palm tot b.v.
28 c.M., zal daarloor de waarde van zjjn
REINHOLT ORTMANN.
(12
De crimineele politie te Berlijn had, door
bet uitvoerig schrijven van Urbacb op de
hoogte gebracht, de woning van mejuffrouw
Elise Arankow zonder moeite gevonden, en
de dame had in 't geheel niet getracht te ont
kennen dat zö den brief ontvangen had, toen
zjj door twee heeren, die zich als twee beamb
ten der politie bekend maakten, daarnaar ge
vraagd was geworden. Ongeopend, gelgk zjj
bet ontvangen had, had zg bet pakjs afge
geven, en een onder het adres van docter
Sandow opgegeven telegram had Urbach
onmiddellijk er van in kennis gesteld, dat
zjjn vermoeden juist geweest was, en dat
de gestolen tien duizend mark gelukkig in
beslag genomen waren. Het kon aan geen
twijfel onderhevig zjjn, dat het geld der
halve aan den rechtmatigen eigenaar weder
grond met 25 °/o °f kierde doen toe
nemen. Ieder begrijpt, dat deze cjjfers een
betrekkelijke waarde hebben en volstrekt
niet als geldende onder alle omstandigheden
genomen mogen worden. Toch kan gerust
iedere landbouwer of tninbezitter hierin esn
opwekking vinden om eens met een diepe
grondbewerking een proef te nemen.
Als een der voordeelen van znlk een
bewerking noemden we ook: de betere ver
nietiging van het onkruid. We mogen niet
nalaten in dit verband mede te deelsn, wat
daaromtrent door Rosenberg-Lipinsky in
zjjn werk »der praktische Ackerban* wordt
gezegd. Deze keurt daarin tea zeerste af
de behandeling der stoppelvelden, waarbjj
de grond herhaaldelijk en ook diep wordt
geploegd. De structuur van den grond (dat
is de samenhang der gronddeeltjes) wordt
daardoor, volgens zjjn oordeel, niet beter:
de aarde wordt min of meer poedervormig.
Rust acht hg noodig voor den bouwgrond
om in vruchtbaren toestand te komen, daar
men de dampkringslucht gelegenheid moet
geven om op den bodem in te werken en
daarin de gewenschte scheikundige omzet
tingen te doen plaats hebben.
Meer toch dan het ploegen en eggen is
het zegt Rosenberg-Lipinsky de in
vloed der dampkringslucht, welke den bodem
in gescbikten staat moet brengen. Zal die
invloed niet gestoord worden, dan is daar
voor, evenals voor het rjjzen van 't deeg,
na vermenging met gist, rust noodig. Is
het land. door onkruid (kweek) verontrei
nigd, dan begint ook hjj met. een opper
vlakkige bewerking, ongeveer 4 cM. diep,
met den schilploeg, een ploeg met 3 scharen,
waarmee 7 a 8 cM. breed en 1,6 a 3.9 cM.
diep geploegd wordt; hierdoor worden de
on kruid wortels afgesneden en verdrogen.
Loopen de in den groad geblevene weer
uit, dan gaat hg den groei daarvan tegen
door herhaald eggen of, als dit niet baat,
door bewerking, na 3 a 4 weken, met een
cultivator tot een diepte van slechts 2,5 a
7,8 cM. Vormt zich na een plasregen een
korst, dan laat hjj zoodra mogelijk opnieuw
eggen. Aldus verkrjjgt hjj een goede struc
tuur, de in den grond voorkomende wor
tels zjjn grootendeels verteerd, de grond
wordt los en »gaar.« Op deze oppervlakkige
bewerking volgt het ploegen op de volle
diepte vóór het zaaiengeschiedt dit eerst,
in 't voorjaar, dan blijft het land ongeëgd,
op de ruwe vurg zoogenaamd, tot dien tjjd
liggen. Vooral voor de vernietiging van
kweek of het puingras acht Rosenberg-
Lipinsky de door hem gevolgde methode
doeltreffend. Door hem genomen proeven
toonden aan, dat de kweekwortels, wanneer
ze slechts eenige malen worden afgestoken,
te gronde gaan, terwijl zjjn bewering, dat
door het ploegen de kweek- en andere
wortelstokken vaak te veel woeden verdeeld,
zou worden ter hand gesteld, doch Geirge
was op 't oogenblik niet in eene stemming
zich veel daar nu te bekommeren. AI zjjne
gedachten golden enkel en alleen het ge
liefde meisje, en het duurde veel te lang voor
zgn vurige begeerte, totdat al die kleine
formaliteiten vervuld waren, welke de in-
vrgheidsstelling van Helena noodzakeigk
moesten voorafgaan.
Toen de gerechtsdienaar eindeljjk meldde,
dat mejuffrouw Reinfeld in de voorka uer
was, wist de rechter van instructie hem te
bewegen voorloopig zich schuil te honden,
zoodat de jonge dame hem niet zoo dade-
ljjk zon kunnen gewaar worden. George had
echter moeite om bedaard te bljjven, toen
hjj ontwaarde, hoe bleek haar lief gezichtje
geworden was en welk een harde, verbit
terde uitdrukking het bad aangenomen.
In korte, vriendelijke woorden helderde
de rechter van instructie baar op, welken
ommekeer de zaak genomen had, door de
behendigheid van den commis-'aris Urbach,
en voegde er met harteljjke warmte bjj
»U is bet beklagenswaardige offer van
een rechterlijke dwaling geworden, mejuf
frouw, en zeker zal u geneigd zgn, mg
dienaangaanie hevige verwijten toe te voe-
ons niet oDgegrond voorkomt. In elk geval
achten wg zjjn methode de overweging door
onze landbouwers ten volle waard. C. B.
Buitenland.
In de bergwerken van Silvarosa. Spanje,
zgn, door het te vroeg springen van een
mgn, vjjf mijnwerkers gedood en zeven
ernstig gekwetst.
In Zweden zullen de voornaamste treinen
voortaan een telefoontoestel medenemen, dat
verbonden kan worden met de telegraaflij
nen en aldus gemeenschap verkregen kan
worden met het naHstbjjzjjnde station. Bg
spoorwegongelukken is deze inrichfing van
veel waarde. Het apparaat wordt in wer
king gesteld door een der telefoondraden te
verbinden met de telegraafljjn, terwjjl de
andere draad aan de rails wordt vastge
maakt.
Een kwestie die ook hier te lande de
juristen wel eens heeft beziggehouden, heeft
zich dezer dagen in Denemarken voorge
daan. Twee graanhandelaars hadden tele
grafisch een zaak beklonken, waarbjj de een
zich verbond, den ander maïs te leveren
tegen 4 kronen 25 ore per centenaar. Door
een seinfont echter werd de prjjs veranderd
in 3 kronen 25 öre. De kooper verkocht
daarop weer voor 3 kronen 50 ore, den
kende te winnen maar, toen het voor hem
op betalen aankwam, natnurljjk een zwaar
vprlifs ljjdend. Hjj sprak daarop hst tele
graaf bestuur om schadevergoeding aan maar
dit antwoordde dat de wereldtelegraafnnie
al lang had uitgemaakt dat voor seinfonten
geen schadevergoeding werd gegeven, zoodat
de benadeelde op een klacht hoogstens de
sffnkosten terug kon kijjgen 50 öre.
De ambtenaren aan een telegraafkantoor
zjjn das niet aansprakelijk voor hunne fou
ten tegen over het publiek, zoodat iemand
die telegrafische orders verzendt of ontvangt
wel een afschrift mag vragen van zgn tele
gram.
Donderdagnacht heeft eën hevige brand
bet werkhuis te Stafford (Engeland) ver
woest. Niet minder dan zeven verpleegden
hebben daarbg den dood gevonden, terwjjl
de overige vier slechts met moeite gered
werden. De materiëele schade bedroeg slechts
f 6000.
Een Finsch blad deelt mede, dat de Tsaar
aan den Finschen Senaat heeft bevolen, de
verordeningen van den minister van binnen-
landsche zaken, waarbjj het gebruik van
Finsche postzegels wordt verboden, uit te
voeren.
Een jong geneesheer in New-York heeft
aangekondigd, dat hg zich wil laten ver
loten Drieduizend loten a vjjf dollars per
stuk worden uitgegeven e:r hjj zal de win
nende trouwen, op voorwaarde, dat zij geen
geD. Ik zelf heb deze neiging in geen ge
ringe mate in rag bespeurd en hei in eeu
slapeloozen nacht nog eens tot in de klein
ste bijzonderheden alles voor mjjnen geest
laten voorbjjgaan en overwogen, wat op
mgn gevolgtrekkingen, besluiten en hande
lingen in deze zaak van invloed in geweest.
Wees er van verzekerd, dat ik daarbg niet
overdreven toegevend jegens mg te werk
ben gegaan. Maar ik kon toch ten slotte
tot geen andere conclusie geraken, dat al
leen aan het noodlottig toeral alle sohnld
moet geweten worden. Ook een verstandi
ger, scherpzinniger man dan ik zon, volgens
mjjoe eerljjke overtuiging, dezelfde onge-
lakkige, betreurenswaardige misgreep heb
ben begaan.c
»Ik ben deswege volstrekt niet boos op
n,« antwoordde Helena kalm.
»Het most inderdaad wel den schgn ge
had hebben, dat ik een moordenares was,
wanneer zelfs zg, die mg beter kenden,
daaraan konden gelooven.*
»Maar niemand heeft daaraan geloof ge
hecht, Helena, niemandIk zweer n
zuIkb met de dnurste eedea, dierbaar, innig
geliefd meisje I*
George was niet langer in staat geweest
negerin is, geen gebreken heeft en niet
onder is dan dertig jaar. Naar het schjjr|t,
neemt de loterjj bg de New-Yorksche dames
naar wensch op.
Van Konstantinopel uit wordt gemeld,
dat de minister van financiën, Rechad Bey,
de wjjde vlakte gekozen heeft wat van
een Turksch minister altgd een beetje ver
dacht is, hoewel de soltan met zjjn peper
dure huishouding wel zorg draagt, dat de
voorraden in de schatkist niet te ruim zjjn
Misschien heeft de minister, die aanspra
kelijk wordt gesteld voor den ongunstigen
financieelen toestand, wel gevreesd van
daag of morgen verrast te worden met de
toezending van een worgkoord!
Peking, 15 Mei. In de Hota der Chi-
neesche gevolmachtigden betreffende den ge-
zamenljjken eisch der mogendheden tot
schadeloosstelling ten bedrage van 450 mil-
lioen tael, wordt de betaling in jaarljjksche
termjjnen van 15 millioen tael de uiterste
grens van China's draagkracht genoemd.
De gevolmachtigden verzoeken de mo
gendheden echter, eene vermindering van
het bedrag van 450 millioen in overweging
te nemen en eene verhooging der zeerechten
met een derde toe te staan.
Het antwoord der Chineesche regeering
wordt hier over het algemeen gunstig be
oordeeld de voornaamste moeilijkheid is
gelegen in eene overeenstemming der mo
gendheden over de beste wgze van betaling
en de meest gepaste waarborgen daarvoor.
De »Petit Bleu* zegt, dat men, omdat
president Krnger en de andere vertegen
woordigers van Transvaal en den Oranje-
Vrjjstaat in stilte handelen, zich ten on
rechte inbeeldt, dat het Engeland vergund
zal zgn, om tot het einde in zjjn misdadig
werk te volharden. Eenige omstandigheden
hebben zich verzet of verzetten zich nog
t-gen interventie, maar er zjjn eenige wel
ingelichte personeel, die weten, dat zich
langzaam een actie ten gunste van Trans
vaal en den Oranje-Vrgstaat ontwikkelt.
Wg kunnen er niet meer vau zeggen, om
het werk niet te belemmeren. Wanneer
Engeland zal gelooven, definitief de Boeren
overwonnen te hebben, zal een (zullen mis
schien wel eenige) der mogendheden zich
tegenover dat land plaatsen, om het de
vrucht van de overwinning te betwisten en
een woordje mede t« spreken bg het af
sluiten der rekening.
Rosmead, 15 Mei. Niet officieel wordt
gemeld dat De Wet de Kaapkolonie weer
binnentrok en nu met een Lange Tom in
de Zuurbergen is. Kleine troepjes Boeren
verschjjnen weer in dit district.
Londen, 16 Mei. De cffieieele verlies-
ljjst toont aan, dat de Boeren dertien man
van de politie-troepen gevangen namen bjj
den stitrm van hartstochtelijke gewaarwor
dingen te beteugelen, welke sedert Heiena's
binnentreden zijn gemoed vergulde. Hij
vloog op haar toe, om bare handen te
grjjpen, maar zjj week voor zjjne aanra
king terug.
»En toch liet gjj het toe, mgnheer de
baron, dat men mg als eene gemeene mis
dadigster wegvoerde?!* Toch had gjj voor
mg geen woord van troost en opbeuring
over in de moeilijkste are mjjns levens?!*
George stond verbluft, want in de geluk
zaligheid zjjus harten was hg op znlk eene
beschuldiging te weinig voorbereid, om zich
oogenblikkeljjk krachtdadig daartegen te
verdedigen. Doch nu nam de rechter' vaa
instructie die taak van hem over en spiong
voor hem in de bres. Hg schilderde zoo
levendig het heftige tooneel, dat zich tns-
schen den baron en de twee rechterlgke
ambtenaren bg de inhechtenisneming van
H«lena had afgespeeld, hg wist zoo geloof
waardig van George's onkreukbaar ver
trouwen in hare onschuld te vertellen, dat
in plaats van de beleedigde uitdrukking er
een bigde flikkering over het gelaat van
de jonge gouvernante vloog, en dat zg in
weerwil van de aanwezigheid eens derden
Abrahamskraal, ten Westen van Bloem
fontein.
Central News seint nit Durban: Mevrouw
Botha heeft gazegd dat zjj zeer veront-
j waardigd was over de berichten in de pers,
VDig'-ns welke zjj haren man verscheidene
mslen in het belang van den vrede had
bezocht. Haar man wist zelf wat he a te
doei stond, en zjj zou er zich niet in mo»ien.
Ook was het onwaar dat zg naar Engeland
ging o,f met president Krnger een onder
hond wilde hebben.
Een Jhaïf dozjjn transportschepen, zegt de
Evening Standard,* naderen nu Sout
hampton met' ongeveer 5000 man troepen
nit Zuid-Afrika, meest vrjjwilligerscompag-
nieën, aan boord.
Kolonel De Wit scbrjjft over den En-
gelsch-Transvaalschen oorlog
De toestand in de Kaapkolonie wirlt er
voor de Engelschen niet beter op. De re
geering te Kaapstad zegt in een officieel
bericht, dat kleine afdeelingen Boeren heen
en weer trekken in districten Richmond,
Middelburg en Murraysburg; zjj had hier
gerust Cradock en Graaff Reinet kunnen bg-
voegen.
Al deze districten vormen een groote
voorraadschuur voor de commando's, die
een stelling bezetten in de Sneeuwbergen,
en hunne tochten zelfs nog meer zuidwaarts
uitstrekken, want in hetzelfde officieele be
richt lezen wjj, dat een twintigtal Boeren
te Pearston zgn gekomen en d&ar twee
winkels hebben geplunderd. Deze plaats
ligt in het district Somerset, ongeveer 65
K.M. ten zuidwesten van Cradock. De over
stroomingen, die de krijgsverrichtingen van
de Engelschen in de Kaapkolonie belem
meren, hebben dus bljjkbaar geen invloed
op de tochten der Boeren. Krentzinger
scbjjat weder eens naar den Oranje Vrij
staat te zjjn gegaan en gedurende zjjne af
wezigheid het commando aan Foucbé te
hebben overgegeven; waarscbgulgk zal hg
eenigen aan de Engelschen ontnomen voor
raad noordwaarts hebben gebracht.
Volgens particuliere berichten zgn weer
nieuwe afdeelingen de kolonie binnengerukt
en zoude zelfs De Wet thans met een Long
Tom in de Zoutbergen staan.
In strjjd hiermede wordt uit Pretoria aan
de Daily VTail* geseind, dat deze gevrees le
Boerenaanvoerder nit den Vrjjstaat naar
Transvaal is gegaan en zich daar met de
la Rey heeft vereenigd. Wg weten nu een
maal, dat het niet gemakkelijk is oui de
gangen van De Wet na te gaan; en zgn
talent, om zjjna bewegingen voor den vjjand
verborgen te houden, blgkt nu weer uit
het tegenstrijdige van deze beide berichten,
die zjjne tegenwoordigheid vermelden op
zoowat 500 K.M. van elkander verwijderde
pnnten van het oorlogstooneel
zich er niet langer tegen verzette, torn
George hare handen vatte, ora haar onstui
mig aaa zjjn hart te drukken.
Een pgnljjk wederzien met Ast» bleef
hnn, dank zg eene onverwachte bestiering,
bespaard.
Terstond nadat zjj in de gevangenis ge
bracht was, had men de arrestante in da
zieken-afdeeliug moeten opnemen, daar er
zich onmiskenbare verschijnselen van eene
zeer ernstige ziekte vertoonden. Den vol
genden morgen constateerden de dokters
eene zware hersenontsteking, en alhoewel
zjj al hnnue kunde in 't werk stelden, ge
lukte het hun toch niet de patiënte te red
den. Asta von Politz stierf na veertien da
gen, die zjj voortdurend in bewnstsloosheid
had doorgebracht. Met haren dood werden
ook de processtukken van de zaak Otten-
hofen gesloten. In de herinnering van hen,
die in dit drama als Igdende personen deel
genomen hadden, werd de gedachte aan de
zware schold der overledene meer en meer
verzacht door aan te nem-n, dat hare mis
dadige handelingen misschien reeds onder
den invloed van een beginnende hersenont
steking waren gepleegd.
/O!ol).
DOOK