81 m; Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de liommelerwaard. de Stembus. m IC-T UusWaLTEN8 M 2015. FEUILLETON. Tot s wij gen gebracht Uitgever: L. J. YEEBMAH, Heusden. WOENSDA.G 12 JUNI 1901. ipSp >Hb" r VOOB Dit blad versch^at WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementiprgi: per S maanden f l.OO. Franco per poat zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regela 50 et. Elke regel meer 71/» ot. Groote lettere naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond iagewacbt. We staan aan den vooravond der ver kiezingen. Die voor de Prov. Staten zjjn reeds ten deele afgeloopen. Tendeele, want tal van herstemmingen volgen nog. Over 't algemeeD worden OBze landgenooten niet warm voor de Statenverkiezing. Of ze daar geljjk in hebben, laten we voor 't oogen- blik daar. Men bedenke, althans bp de herstemming, dat uit de Prov. Staten onze Eerste Kamer geboren wordt, die een nog altjjd gewichtige macht uitmaakt in het raderwerk van den Staat. We staan dan aan den vooravond voor de verkiezing van een nieuwe Tweede Kamer. Om de vier jaar treden alle leden af, zegt de wet en zoo worden we in 1901 geroe pen oude leden te herkiezen of nieuwe te kiezen. Voor deze verkiezinrjen wordt het volk wel warm, al is dat deze maal niet. zoo als vroeger wel 't geval was. 't Ontbrak lang aan een vraagstuk, dat waardig was bp zulk een gewichtig work op den voorgrond te treden. En eigenlijk ontbreekt dat nog, al is er van zekere zjjde een leus opgeworpen, die dienst kan doen bjj de stembus. In de meeste districten is geen sprake van een onderzoek naar des kandidaats meening over een of ander punt en wordt de slag ge slagen tuBSchen de partgen, eenvoudig om te zien wie de meerderheid heeft. Toch ontbreekt het deze maal niet, zeiden we, aan een lens. En die lens is grondwets herziening, om te komen tot algemeen stem recht. De Liberale Unie heeft daar niet aangewild en daardoor is onder de geavan ceerde liberalen een scheuring ontstaan en een nieuwe partjj in 't leven geroepen, die zich de »vrjjzinnig«democratischec noemt. Op 't oogenblik heeft ze nog geen groote vlocht genomen en alleen in de groote steden, vooral in Amsterdam, van zich doen spreken. Dezelfde lens wordt ook, de stem bus in 't oog houdende, door de sociaal democraten aangeheven, en zoo zien we nu de uiterste linkerzjj der liberale partjj op dit eene punt broederlijk eenstemmig samen gaan met de sociaal-democraten. Dit neemt echter den scheidsmuur tusfchen hen niet weg en 't is prof. Treub zeer kwaljjk ge nomen dat hg bjj gebreke van een vrjjzinnig- democratisch kandidaat aan een der sociaal- ROBERT EUSTACE. (7 Op dat oogenblik werd er aan de deur getikt en ging de verpleegster baar openen. Ik hoordo haar een uitroep slaken, daarna keerde zjj op de punten harer voeten naar mjj terug. »Wat deBkt gjj wel dat er gebeurd is?« vroeg zjj. »Men komt u een groote eer be- wjjzenniemand meer of minder verzoekt n te zien dan Miss Trefusis, de braid in persoon. Wilt gjj dat ik haar binnen zal laten. Mjjn oogen verkondigden haar heel dui- deljjk mjjn antwoord en andermaal hief ik de hand zoover ik slechts kon omhoog. Een minnnt later trad Leonore binnen. Nooit te voren had ik haar zoo schoon gezien. Haar gelaat had iets buitengewoons en aangrjjpends verkregen, ofschoon het letterljjk spookachtig bleek zag, en haar zachte donkere oogen waren vervuld van een ondoordringbare smart, ik gat zuster Martha met de hand een wenk ons alleen ta laten. Leonore kwam onmiddelljjk vlak bjj mjj zitten. >lk hoopte zoozeer dat gjj wat beter zondt zjjn;< fluisterde zjj mjj toe, zich dicht over mg heen buigende. >In elk geval was het mjj niet mogeljjk heen te gaan zonder u weer te zien of vaarwel te hebben gezegd. Ja, ik zal zoo democraten de voorkeur hepft gegeven. Prof. Treub is nl. een van de oprichters der nieuwe partjj en geheel consequent wendde hjj -zich tot den kandidaat die hem op 't punt van ki-srechtnitbreiding 't naast stond. Yan vele candidaten weten we dat zjj, bjj aldien 'van de regeering een ontwerp mocht worden ingediend tot uitbreiding van 't kiesrecht, zjj dit hun steun niet onthouden zullen. Men kan echter gerust zjjn. Zoolang deze regeering aan 't roer zit, is van haar geen zoodanig ontwerp te wachten. En moet ze plaats maken voor een ander, dan zal 't zeker wel niet zjjn voor een vrgzinnig of sociaal-democratische regeering. Toch zetten de twee bedoelde partjjen 't op haren en snaren en hebben ze zelfs voor de Prov. Staten het benoodigd getal mannetjes weten bjj elkaar te vinden. En ook voor de Tweede Kamer doen ze hun uiterste best, opdat maar zoo spoedig moge ljjk aan de groene tafel een stel plaats neemt, dat het vaartuig va a Staat stuurt op den weg door Troelstra, Gerhard etc., aan te wjjzen. Men herinnert zich nog levendig de dagen der grondwetsherziening onder Tak en Yan Houten, toen 't de grootste moeite inhad behoorljjk te formuleeren wie tot de stembus zonden toegelaten worden, ofschoon 't vast stond dat dit alleen zou toegestaan worden voor hen, die zelf in hun onderhoud en dat van hun gezin konden voorzien. Dat is toen door Yan Houten tot stand gebracht en we genieten nu een tameljjk uitgebreid kies recht, waarvan nog maar een betrekkeljjk klein getal gebruik maakt. Na willen de twee vooruitstrevende par tgen door grondwetsherziening komen tot het algemeen kiesrecht van alle meerder jarige mannen en vrouwen voor Kamer, Prov. Staten en Gemeenteraad en daar dit niet onder de tegenwoordige gaat, allereerst aansturen op grondwetsherziening. Hoe mannen als prof. Treub, rar. Van Gilse, mr. J. N. van Hall, C. V. Gerritsen en tal van anderen, wier namen een goeden klank hebben, er toe komen met de sociaal democraten, met wie ze niet vereenzelvigd weaschen te worden, deze kaart uit te spelen, verklaren we niet te begrjjpen. Alle meer derjarige mannen en vroawen, zonder eenige beperking, ook zjj, die economisch geheel afhankelyk zjjn, ondersteuning genieten uit armenkassen, niets te verliezen en alles te straks naar de kerk gaan om daar mjjn huweljjk te zien voltrekken. Ochzaster, lieve zuster, hjj is niet wedergekeerd en over een paar uur zal ik mevrouw Herts iet wezen, c Ik bewoog de hand op en neêr en smeek te haar met de oogen: »Bljjf nog een poosje bjj mjj. Bauenk hoe ontzettend mjjn lot is; vertroost mjj ten minste nog eenige minnten langer met uw bjjzjjn.* Het was als ontcjjferde zjj mjjn gedach ten, want zouder «en woord te zeggen, zette zjj zich wederom naast mjj neder. Daarna greep zjj mjjn hand en drukte er een kus op; terwjjl zjj dat deed voelde ik haar brandende tranen op mjjn vingeren rol len. En haar aldus iu haar droefheid gedom peld ziende, en bedenkende hoe angstwek kend snel de tjjl verstreek, daar waar bin nen slechts enkele uren haar toekomst voor altjjd verwoest zou wezen, ontwaakte er op eenmaal een hopeloos besluit in mjj. In dien mjjn lippen mg dau den dienst wei gerden, was ik ten minste nog altjjd in staat mjjn gedachten tot de Voorzienigheid Daarboven te richten. Ik begon hartstocateljjk en als een wan hopige te bidden. Ik dwong den Almach tige letterljjk af mg het spraakvermogen weder te geven. >Heer, laat mjj nog eenmaal mogen spreken!* smeekte ik, al zg het ook slechts voor een enkel uur, voor een half uur, of voor enkele oogen blikken. Ik vraag a niets anders dan tjjd genoeg om naar te redden Terwjjl ik aldus tot God sprak, moet het licht in mjjne oogen wonderbaar geweest zjjn, want Leonore raakte onverwacht mjjn arm aan. winnen hebben deze allen zoo maar tot d« stembus toelaten! Dan zou eerst de strjjd tasschen de bezittende en de niet-be- zittende klasse een aanvang nemen en spoe dig beslist zjjn, want de laatste groep vormt verreweg 't grootste aantal. En als 't dan zoover gekomen was, ja dan zonden Treub c.s. halt roepen en zich afscheiden, want hunne economische idealen zjja niet die der socialen. Maar nu kan een kind wel op zjja vingers narekenen, dat de niet-bezitters, een maal meester van den toestand, dien niet terwille van de vrjjzinnig-democraten, uit de hand zullen laten glippen. Wat hun ook niet kwaljjk zou te nemen zjjn. Daar komt bjj, dat een ministerie, op tredende met no. I van zjjn programma grondwetsherziening, een groot deel van het volgende 4-jarig tijdperk tot onvruchtbaar heid doemen zon, en er wordt op sociaal terrein zooveel verwacht van de volgende vier jaren Ieder wete dus wel aau wien hjj straks zjjn stem geeft. Maar aan wien we die schenken mogen, laat ons in geen geval verzuimen van ons kiesrecht gebruik te maken. Want dit is ook een grief en geen ongegronde vaB de tegenwoordige kiezers, die allen wegens de wet een zekeren wel stand genieten, bljjft in den regel een groot deel afwezig en toont daardoor niet waardig te zjjn het kiesrecht te bezitten. Laten zjj dan door hun nalatigheid, de op verovering uit zjjnde partgen, geen stok in de hand geven Bnitenland. Terwjjl de ontdekking van prof. Schüller te Beiljjn, die de kankerbacil beweert ont dekt te hebben, de aandacht der geheele wereld trekt, heeft prof. Adamkiewicz uit Weenen melding gemaakt van een geval, dat van groot belang schjjnt. Hjj heeft een 58-jarige vrouw door inspuiting met een serum van kanker genezenzjj was al sedert een jaar zoo ziek, dat men niet meer dacht, haar te kunnen redden. Nu doet zjj weer gewoon haar werk. Wal is het maar één geval, 8chrjjft prof. A. in een artikel in de Berl. KliDiscben Wochenschrift*, maar de genezing kan ni«t betwjjfeld worden. Al 14 dagen werden twee jongens uit Polaun vermist, en men geloofde dat zjj zich bjj een kermistroep hadden aangesloten. Wat is er?« vroeg zjj, »uw oogen nen te spreken; het ljjdt geen twjjfel ineer of er is -ets dat u van zorg vervult. O! zuster, zuster, wend nog slechts ééa poging aan. Ik ben overtuigd dat, zoo gjj het uit alle macht beproeft, gjj die zwjjgende tong zult kunnen losmaken.* Mjjn hart klopte alsof het barsten moest. Een woord, Heer, maar ééa enkel woord,* pleitte ik, »zoo Gjj mg niet meer wilt toe staan, laat mg dan ten minste één woord mogen uiten, om te voorkomen dat er een groot en schandelijk onrecht geschiede.* En ik bewoog de lippen; hetzelfde ge reutel van voorheen steeg weer naar mjjn keel. Eensklaps, dank zjj een schier boven- menscheljjke inspanning, waarbjj ik het bloed naar de slapen voelde dringen, keerde de lang verloren macht tot spreken voor een oogwenk terug. Leonore,* fluisterde ik. Goede hemel! zjj spreekt, zjj spreekt!* riep het jonge meisje. Zjj zonk op de knieën neer en vatte mjjn beide handen in de hare: »Lieve, liefste ziel, zeg mjj wat gjj op het hart hebt. Ik ben zeker dat het iets heel gewichtigs is.* Bjj al de verschillende aandoeningen, die zich in mjjn ziel verdrongen, behield deze gedachte de bovenhand>Indien u de macht tot spreken hergeven wordt, zal dit slechts voor he 1 kort zjjn, want de inspanning, die gjj daartoe aan moet wenden, gaat uw krachten te boven. Kies daarom vooraf zorg vuldig de enkele woorden uit, welke gjj zeggen moet.* En wat ik ten slotte uitbracht, was dit: •Laister, Leonore. Trouw niet met dok ter Hertsiet. Kapitein Gifford bevindt zich onder dit dak. Word nooit de vrouw van Toen een handelsman nu dezT dagen ter gelegenheid der jaarmarkt te Polaun eenige kisten opende, waarmee hg op een feest te Dusseldorf was geweest, werden daarin de ljjken der jongens gevonden. Men veronderstelt dat zjj zich te Dussel- dorf in de kisten hebben verborgen, ten einde goedkoop naar huis te komendoch do koopwaar werd te Polaun in een afga- sloten gewelf geplaatst, zoodat de jongens gestikt zjjn. Op korten afstand van Budapest is Za terdag de postkar uit Retsag door roovers overvallen, di« den kondukteur wurgden en zich met een buit van f 60.000 uit da voe ten maakten. Door het uitbljjven reeds gedurende twee maanden van berichten van vjjf visschers- vaartuigen van de Cóte-du-Nord vreest men voor een ramp. Er zijn 117 mannen aau boord, allen uit deze streak: men vreest, dat de schapen met de IJslandsche visschers in dan hevigea storm van 6 April zjjn ver gaan. De Amerikaanscha milliardair Carnegie heeft aan de Universiteiten van zjjn ge boorteland, Schotland, de reusachtige som van 25 millioan geschonken en hield er de volgende toespraak bjj Yroeger dacht ik altjjd, dat de groot ste dienst dien een zeer rjjk geworden man zjjn land kon bewjjzen, was, de nationale schuld te verminderen. Daarom had ik voor een paar jaren bjjua mjjn geld het Britsche rjjk aangeboden. Maar nu weet ik beter. Als ik het aan het Britsche rjjk zou geven, zou het ge bruikt worden voor een of twee nieuwe legercorpsen, en ik wil niet dat mjjn geld zoo maar in den put van militaire en im perialistische politiek valt.* Deze som komt dus voor Engeland ook op rafeening van den Transvaalschen oorlog. Drie bandieten, die tusschen Modena en St. Michel een Amerikaan tjjdens zjjn slaap in een spoorwagen hadden geplunderd, wer den door dezen aan* het station te St. Jean de Marienne herkend en aan de gendarmen aangewezen. De dieven zetten het op een loopen en trachtten, op het oogenblik dat zjj bjjna gegrepen waren, d^ rivier over te zwemmen. Alle drie zjjn daarbjj echter ver dronken. dien slechten man. Ik had mjj niet vergist, dit was alles wat ik vermocht te stamelen. Mjjn hoofd dui zelde, alles in het vertrek scheen in duister nis gehold te worden, en ik verloor geheel en al het bewustzjjn. Langen tijd bleef ik buiten kennis liggen, heel, heel lang ook, was ik gevaarljjk ziek. Toen ik eindeljjk weer in staat was mjj rekenschap van de werkeljjkheid te geven, verhaalde Leonore mjj al wat er voorge vallen was sedert het oogenblik, waarop ik het stilzwijgen had verbroken, 'k Laat het hier in korte trekken volgen Hoe groot ook de weerzin mocht wezen haar door het vooruitzicht op dat huweljjk ingeboezemd, en hoezeer zjj tot daartoe ook tegen alle hoop in was bljjven hopen op den terugkeer van deu in aller oogen verloren man, toen zjj dien wanhoopskreet van mjjn lippen hoorde weerklinken, meende zjj niet anders of ik was krankzinnig. De wanhopige, bjjüa woeste uitdrukking injjner oogen kwam haar weder te binnen en zette dat vermoeden nog slechts te meer waarscbjjnljjkheid bjj. Hoe iaderdaai aan te nemen dat Gifford, zoo hjj dan al waarlgk leefde, in die woning kon zjjn? Zich haastig over mjj heea buigende, be tastte zjj mjjn jjskoude ledematen, en op de alectrische schel toeanellende, drukte zjj krampachtig op den knop. Yerzoek dokter Hertsiet hierheen te ko men, terstond, terstoudl* riep zjj zaster Martba toe. De verpleegster spoedde zich heen en keerde met den geneesheer wedermaar op het oogenblik dat de zuster den drempel zou overschreden, voegde hg haar jjakoud toe: In de Scientific American van 16 Maart j.l. wordt een gfeïllustreerde bescbrjjving ge geven van een zonnemoter, die naar het schjjnt, met sukces in Califoraië wordt ge bruikt voor den landbouwer. Deze machine bestaat nit een ketel, die, verwarmd door zonnestralen, den stoom levert voor een stoommachine. Een groote reflektor van 10.20 Meter middellijn is geheel bezet met niet minder dan 788 kleine spiegels, die zóó geplaatst zjjn, dat zjj de zonnestralen in een centraal punt koncantreeren. Daar bevindt zich een stoomketel met 500 Liters water, die een machine van 15 paardekracht in beweging brengt. Deze machine wordt gebruikt om water op te pompen. De spiegel is zoo opgesteld, dat hjj door een uurwerk in beweging wordt gebracht en zoo als het ware den loop der zon volgt. Zoo lang de zon schjjnt, worden de warmte stralen das steeds op den ketel geworpen. Bjj goeden zonneschijn duurt het ongeveer een uur, voordat de stoomspanning groot genoeg is om den motor in beweging te brengen. Het apparaat staat te Los Angelos in een streek waar de zon gedurende het gunstige seizoen bjjua altjjd schjjnt. Een aar na het opkomen van de zon kaa het toestel in ge bruik worden gesteld en dan doorwerken tot een half uur vóór zonsondergang. Een oude verpleegde in een bestjeshuis te Beilingham (Massachusetts), verlangde niets liever dan te sterven en herhaalde haar verlangen daartoe ieder oogenblik van den dag. Da oorzaak hiervan was het aan staand vertrek van den directeur der inrich ting, van wien het tachtigjarig oudje ziels veel hield. De oude Migaïl wenscht te sterven, fluisterden de overige verpleegden onder el kaar. Laten wjj haar dooden en haar ver lossen van alle rampen des levens. Zoo ge zegd, zoo gedaan. TjjdeDS de afwezigheid van den directeur, bond men de oude Mi gaïl vast op haar stroomatras, die vervol gens in brand gestoken werd. Een oppas ser, die op het hulpgeroep toesnelde, be vrijdde het oudje, maar zjjn hulp is waar- schjjnljjk nutteloos geweest, want de genees- heeren zjjn van meening, dat zjj vertwoedeljjk aan de bekomen brandwonden bezwjjken zal. De beide vrouwen, die de oude Migaïl Wacht iu kamer No. 3 mjjn bevelen af. Ik zal u bellen zoodra ik u noodig heb.* En de deur achter haar sluitende, trad hjj op Leonore toe. •Is er iets bjjzonders gaande, dat gjj mg liet roepen?* vroeg hjj met een snellen blik op mjj. >0ik zie het reeds, de zieke is bewusteloos geraakt, en dat heeft u ver schrikt. Mas.r stel u gerust, zulk een ver schijnsel is licht verklaarbaar bjj een al te hevige inspanning om te willen spreken. Gjj hebt huar waarschjjnljjk gezegd dat gjj afscheid kw&amt nemenzjj zal toen meer moeite dan ooit hebben aangewend om u nog vaarwel te zeggen en voor uw vrien delijkheid te danken, en zjj is heel zwak.* De jonge bruid blaef bovenal bjj ééa woord van het door hem gesprokene stil- staan: hjj die niet vermoeden kou dat mjjn tong voor eeu oogwenk het stilzwjjgen had verbroken, gaf duidelgk als zjjn overtuiging te kennen dat ik volkomen bjj het verstand was gebleven, en dat was genoeg om haar op haar hoede stellen. Help mjj haar wt«r bjj te brengen en daarna zullen wjj samen spreken, Paul,* zeide zij op gtsuioorden toon. Andermaal zag hg huar doordringend aau en het was op snjjdenden toon dat hg ant woordde: Zuster Martha kan dat zeer goed alleen af. Ik zal haar roepen, dau zal zjj haar ulaats weder bjj de zieke innemen. Wat u bei reft, Leonore, volg mg naar uuga spreek vertrek: wjj zjjn zeker aldaar niet gestoord te zullen woraen.* m w^i DOOR '.wwwmw«wannenihiiimmh ttmnnm i «rwrsanjwj*. Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1