Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
M 2032.
GEZAG.
FEUILLETON.
Kaleb en Kohra
Uitgever: L. J. YEERMAK, Heusden.
ZATERDAG 10 AUG.
1901.
LAND VAN ALT EN A
TOOK
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO.
Franco per poet zonder pr|'sverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 eent.
Advertentiën ran 16 regel» 50 et. Elke reg*l
meer 71/, et. Groote lettere naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
L
Het »ch{jnt wel een aangeboren eigen
schap van den menseh, om zich te verzetten
tegen al wat boven of over hem gesteld is.
Wjj zien bjj het jonge kind die eigenschap
al heel gauw ontluiken en wjj herinneren
ons uit onze eigene jeugd zeer goed van die
tooneeltj»s uit school of kinderkamer, waar
uit telkens bleek, welke vorderingen de
overdreven vrijheidszucht reeds bij ons ge
maakt had.
En, in lateren tjjd, wel, we zjjn er allen
sinds lang van overtuigd dat er orde in de
hut en dus ook «^n gezag moet wezen, dat
die orde handhaaften toch hebben we, wel
beschouwd, ons beele leven te strijden tegen
dat ingeboren gevoel van valsche fierheid,
dat altjjd ons in het oor tracht te fluisteren,
dat wij niet geregeerd willen worden; dat
men zjjn eigen baas moet wezen en zich
de wet niet moet laten stellen.
Het gezag, en meer in het bjjzonder het
openbaar gezag, waaraan in hoofdzaak de
handhaving der orde is toevertrouwd, mag
daarom wel een voorwerp van groote be
langstelling wezen. Het beweegt zich mid
den in het volk; het publiek komt er da-
geljjks en in tal van aangelegenheden mee
in aanraking en de verhouding tusschen
dat publiek en het openbaar gezag, een
goed begrip van het wezen en de taak der
politie, zjjn zaken van het uiterste gewicht.
Wanneer in de straten of waar dan ook,
want dit geldt van de eerste stad van
het land af tot het kleinste dorp toe, alles
zoo rustig zjjn gang gaat, dan denkt men
er wel eens niet aan, dat die toestand in de
eerste plaats het gevolg is van de maatre
gelen, door het openbaar gezag genomen,
om orde en wet te handhaven. Het gezag
is als een altjjd geopend oog. Het waakt
en werkt steeds; maar men ziet het niet
altjjd. Men ziet die geheimzinnige draden
niet, die zich door en over alles heen bewe
gen. Natnurljjk is dat zeer goedmaar het
zou niet goed wezen, wanneer het ons ou-
billjjk maakte en wjj b.v. terstond aan het
openbaar gezag de schuld gaven, bij de
minste rustverstoring of bjj het plaats heb
ben van een misdrjjf waarvan men den
dader zoo maar niet terstond op het spoor
kan komen.
ANDRÉ THEURIET.
5)
•Wel, begrjjpen jullie dat niet? zeide de
oude vrouw, »hjj heeft eene gelofte gedaan
en wil ons in de St. Jobanneskapel brengen
mjjnheer werkt voor kerken, we znllen daar
allen in mooie vergulde ljjsten hangen en
de menschen komen dan voor ons knielen.
Is 't niet, mjjnbeer?«
>Ja zoo is bet,* gaf Ladislas lachend ten
antwoord. »Komt allen morgen in »Het
gouden Schaap* te Pfalzburg, dan zal ik u
uitteekenen.c
Niets zal u ontbreken. Ik zal vader Boestel
order geven om n op te disschen wat gjj
wilt, verstaat ge. En ge behoeft eene maand
lang niets anders te doen dan feestvieren
en muziek voor mg makenalle inwoners
van Pfalzburg en de meBschen nit de om
liggende plaatsen zullen n komen zien en
de kleinste onder u zal als hg oud gewor
den is, zich dit feest nog herinneren. Bevalt
n dat?*
Heel best,* zeide de oude vrouw, »maar
ik kan niet zoover loopen, wie zal mjj
dragen?*
»Er zal voor u een draagstoel van wilge-
takken worden gevlochten en er zal beneden
in het dal een kar voor u gereed staan.*
>Dan is het goed, mjjnheer, maar ik zou
gaarne den klank van uw geld willen
Voor zulk eene onbillijkheid zullen wjj
ons vooral wachten, wetende hoe gewichtig
en veel omvattend, maar ook hoe moeiljjk
de taak der politie is.
Zeker zouden wjj de betrekkingen bjj de
politie niet voor vrouwen geschikt achten
maar toch is het een feit, dat er gevallen
zjjn, waarin eene bjjna vronweljjke zacht
heid, gevatheid en vooral waardigheid in
den man van het gezag worden vereischt
omdat op het publiek niets een slecbteren
indruk maakt, dan ruwheid, ongemanierd
heid en overdreven jjver.
Wanneer msn dit ernstig bedenkt, wan
neer men in aanmerking neemt, dat de
man van het gezag steeds allen meten moet
naar dezelfde maat; dat voor hem alle bur-
gprs van wat rang, stand of fortuin, geljjk
moeten zjjDdat bjj zich nimmer mag
dringen in de gunst van hooger geplaat
sten; dat hg geen giften of gaven mag
aannemen, ja zelfs geen scbjjn van gunst
betoon, zonder in strjjd te komen met plicht
of wet, dan zal men gaarne onze stelling
onderschrijven, dat de taak der politie eene
uiterst gewichtige is en eene juiste beschou
wing eu waardeering ervan, van het hoogste
belang zjjn.
Met voldoening mogen wjj in deze op
merkbare teekenen van vooruitgang wjjz«n.
Lang is de tjjd heen, toen men de uit
oefening van het politiegezag nog als een
bjjbaantje beschouwde, bjj voorkenr geschikt
voor iemand, die ar niet zoo heelemaal van
behoefde te leven. Wanneer een politieman
een gepasporteerd militair was, liefst met
een lintje of medaille, en dan vrjj van
sterken drank, dan was men al heel gauw
klaar. Dat zelfs de lagere ambtenaren den
kende, beschaafde wezens moeten zjjn, aan
wier handen de beste belangen der maat
schappij ZÜQ toevertrouwd, bedacht men
toen nog niet.
Thans openbaart zich alom een streven
om jongelai opleiding voor de politie te
verschaffen. Dit bewjjst alvast, dat men de
groote waarheid gevoelt, dat voir het poli -
tiecorps beschaafde en handige menschen
noodig zjjn, die zoowel theoretisch als prac-
tisch onderlegd moeten wezen. Wel is waar
heeft die opleiding nog meer de hoogere
raDgen op het oog; maar wjj bewegen ons
toch in de goede richting, daar ook de
politiebond zich reeds met de zaak bemoeid
heeft en de regeering op den langen dnnr
hooren.*
Hierop diepte Ladislas «enige zilverstuk
ken nit zjjn zak op en wierp ze haar toe
na ze aandachtig beschouwd te hebben ver
borg de Zigeunerin het geld in hare lompen
en zeide tot hem:
•Ge zjjt op en top een mjjnheer, we znllen
allen komen, maar we moeten toch ergens
slapen
>0, ge kunt op den hooizolder slapen,
daar is plaats genoeg,* riep Timothens nit.
Toen ging het wantronwen der Zigeuners
in geestdrift over, en de gefaeele bende
toonde dit, zooals alle nomadenvolken, door
te springen, te dansen, op de fluit, de kla
rinet of da hobo te spelen en de castagnetten
en trommels te laten weerklinken.
Zelfs Znchetto's broeder, die van zjjne
woede bekomen was, zette zjjn jachthoorn
voor den mond en de langgerekte droef
geestige trillingen plantten zich van eeho
tot echo door het geheele dal voort.
Terwjjl dit zonderlinge tooneel in vollen
gang was, sloegen wjj het pad in, dat naar
de hontvesterswoniog leidde, en kwamen
daar tegen 12 nnr aan.
Wjj begaven ons bjj 't vallen van den
avond op weg, nadat we afscheid hadden
genomen en Charlotte en hare moeder el
kander harteljjk hadden omhelsd.
Ladislas en Timothens samen bjj >Het
Gouden Schaap* afscheid van ons en Char
lotte en ik gingen onzen winkel binnen.
De avondklok sloeg juist op het gemeen
tehuis, Rosine ea Madeleine waren reeds
lang naar bed, en Vader wachtte ons in
het kantoortje op, terwjjl hg de courant zat
te lezen.
•Zoo, zjjt ge daar,* riep hjj glimlachend
niet zal achterblijven.
Het openbaar gezag is ten deele machte
loos, wanneer het niet kan rekenen op de
waardeering en den steun van het welge
zinde deel van het publiek. Omgekeerd moet
de politie de vraagbaak van het pnbliek
wezen, zjjn helper en raadgever, zjjn on
partijdige, onbevooroordeelde leidsman, ja
zjjn vriend, op wien het zich gaarne ver
laat.
Zjjn er in dit opzicht nog wel eens recht
matige grieven Ongetwijfeld, en dat van
weerszjjden.
Wat het openbaar gezag betreft, behalve
dat er geen enkele instelling volmaakt is of
zonder fouten werkt, heeft het vooral dit
tegen, dat het totnogtoe zeer stiefmoederlijk
door de wet werd bedacht.
Het is een treurige waarheid, dat de po
litie niet, eens de eer eener wetteljjke regeling
geniet. Is het dan wonder, dat hier en daar
hare inrichting gebrekkig is; dat zjj voorts
allen samenhang mist en eigenljjk geheel
berust op de zelfstandigheid der gemeenten
Neen, het is zelfs zeer natuurljjkmaar het
moest toch anders wezen.
Bjj gebreke van wetteljjke regeling zjjn
voor de ambtenaren der politie nergens al-
gemeene eischen gesteld. Van voorschriften
die opleiding en voorbereiding beoogen, is
geen sprake. Evenmin is er sprake van eene
algemeene regeling der bezoldigingen of van
een minimnm van bezoldiging. Wanneer de
hoogere ambtenaren de lagere aanstellen of
bevelen, dan bestaan er geene voorschriften
waaraan zjj zich te honden hebben.
Vaak is op dit alles aangedrongen, maar
het was steeds geklopt aan een 's dooven
mans deur. Steeds heeft men verznimd znlk
een uitnemend belang ter hand te nemen,
of, zoo men het al eene enkele maal be
proefde, is het, helaas, bjj een bloote poging
gebleven.
(Slot volgt).
önitenland.
Men meldt uit Brussel, d.d. 8 Aug.:
In een vergadering van den algemeenen
raad van de partg-bestnren der socialisten
in België is besloten om aan bet Engelsche
partjj-bestuur »en voorstel te doen om een
internationaal congres te saam te laten roe
pen, waarop de mogelijkheid zon worden
besproken om de oorlog in Zuid-Afrika te
doen eindigen.
nit, »ge znlt wel vermoeid zjjn.c
>Niet zoo heel erg, mjjnheer Gërard,*
antwoordde Charlotte met een frisch en stra
lend gezichtje, terwjjl ze haar mandje op
de tafel zette. Zjj lichtte het servet op, dat
de heerlijkste sappige peren en prachtige
druiven bedekte en zeide:
•Ik moet n de groeten van Vader en
Moeder overbrengen, en zij verzoeken u
dit kleine geschenk aan te willen nemen.
>0, wat zjjn dat mooie vrnchten,* zeide
Vader, »bjj de eerste de beste gelegenheid
zal ik Perlot zelf voor dit geschenk komen
bedanken. Ik vind hat heel aardig mjjn
kindIntnsschen heeft het klokje van ge
hoorzaamheid geslagen, ik hoop datje geene
booze droomen znlt hebben
»Dat zal wel gaan, mjjnheer!* zeide het
meisje, dat zich daarop naar boven begaf.
Dns jullie tocht is goed afgeloopen, Ln-
cien vroeg Vader opgewekt.
>Zeer goed.*
Ik vertelde hem van ons bezoek in de
•Holle Bots* waar de Zwarte Ekster, even
als Zapheri, de broeder van Zucheito nog
leefden.
Hg luisterde met belangstelling naar mjjn
verhaal en antwoordde eindeljjk:
Dat alles verwondert mg niets Om
te beginnen is je kameraad Lidislas Duvo-
sier een tzigane; zjjne koperkleurige huid,
zwarte oogen, dikke lippen, zwaar haar,
blinkende witte tanden, kortom zjjn ge
heele voorkomen bewjjst zjjne afkomst. De
onde vronw heeft hem stellig herkend en
tot de and-jren gezegd: »Dat is een der
onzen* Timothens en gjj hebben het
niet begrepen, maar Ladislas vermoedt het
wellicht. Onze herinneringen dagteekenen
van veel vroeger dan men over 't algemeen
Uit Metz wordt aan de Libre Parolee
gemeld dat, bljjkens het vertronweljjk rap
port van generaal Haeselar, aan den Kei
zer, de desertie bjj het 16e legerkorps in
Elzas-Lotharingen steeds toeneemt en waar-
scbjjnljjk nog grooter zal worden als de
nieuwe vestingwerken op enkele bonderden
meters van de Franscbe grens gereed zjjn.
In het eerste halfjaar van 1901 bedroeg
het aantal deserteurs 198, waaronder 2
luitenants, 5 sergeants-majoor en 8 sergeants.
De meeste hunner namen dienst bjj het Fran-
sche Vreemdelingen-legioen.
Uit Berljjn wordt, d.d. 7 Aug., gemeld
Op nadrukkeljjken weiisch v«n de over
leden Keizerin zelve wordt de lijkdienst ge
houden in de stadskerk te Kronberg. De
Keizerin moet gezegd hebben dat zjj wensch-
te te rusten niet op de plaats waar zjj zoo
veel te ljjden heeft gehad, maar in de Jo-
hanneskerk, waar zjj zoo vaak troost heeft
gevonden. De eikenhouten kist, waarin het
lichaam gelegd is, komt uit Londen.
Te Potsdam worden reeds toebereidselen
gemaakt voor de teraardebestelling, aan
staanden Dinsdagmiddag. Eerst zal een lijk
dienst gehouden worden bjj de baar, die in
de jaspisgalerjj van het Nieuwe Paleis wordt
neergezet; daarna neemt de ljjkstoet zjjn
weg door het aangrenzende park van Sans-
sonci naar de Friedenskirche, waar keizer
Friedrich rnst. Naast diens stoffeljjk over
schot is reeds een groeve gemaakt. Op den
weg van het Nienwe Paleis naar de Frie
denskirche trekt de stoet maar door een
paar straten van Potsdam, waar het publiek
achter de langs den weg geschaarde vereeni-
gingen toegelate wordt; in de Friedens
kirche zelf hebben alleen de naaste betrek
kingen en de vertegenwoordigers der vreem
de regeeringen toegang. De regeling der
plechtigheid te Potsdam is overigens dezelfde
die indertjjd bjj de begrafenis van keizer
Friedrich in acht genomen is.
Voor 's Keizers veiligheid in de bnurt
van Kronberg zjjn uitgebreide maatregelen
genomen. Voortdurend komt daar kavalerie
aan, die de bosschen in den omtrek door
zoekt.
Welke ziekte het eigenljjk is, die keizer
Frederik's weduwe heeft ten grave gesleept,
wordt voor het publiek verborgen gehou
den, zoodat allerlei geruchten daarover in
omloop zjjn. Het meeste geloof vindt het
verhaal, dat de Keizerin geruimen tjjd ge-
denkt Het leven der beschaafde wereld
kan ze niet geheel nitwissen, want die her
inneringen bestaan als een soort van in
stinct in ons en nemen somtjjds in den
droom een vasteH vorm aan Dat heb
ik honderdmaal bjj mgzelven opgemerkt.
Wie weet of die jonge man niet het door
Zuchetto verkochte kind is?
Al de nog in leven zjjnde bewoners van
Pfalzbnrg herinneren zich nog het feest van
Balthazar, dat de Zigeuners in de herberg
»Het Gouden Schaap* vierden. Men kan
zich onmogelijk voorstellen hoeveel gebra
den vleesch, gehak, Volscheiiner, Barrer en
Biban viller wjj u en andere spjjzen bjj deze
gedenkwaardige gelegenheid door hen ver
orberd werden.
Zaphto, wiens plaats aan het hoofd der
tafel was, stond tusscbenbwide even op, alsof
hjj iets wilde zeggen, als ieder dan zweeg,
ging hg plotseling weer zitten en riep nit:
>Geef mjj wat te drinken!*
Ladislas nam dien dag geen schets van
hen, want niemand zon in staat zjjn ge
weest om de trap te bereiken.
Het verwonderde ons zeer dat hjj de
Holle Bots* niet als tooneel van het door
hem te schilderen schouwspel had gekozen,
't geen ons veel natnarlgker ware voorge
komen, doch w<d mjjne kamer in de Kapu
cijners teeg.
>Hjj staat in zjjn vest en hemdsmouwen
op het plankier; zjjne voeten steken in gele
sloffen van Tarksch leder, ea hjj draagt
eene hnzarenpantalon, terwjjl zjjn hoofd
deksel zooals gewoonljjk bestaat nit de roode
baret met den blauwen pompoen* vertelde
Timothens.
Bjj heeft een bundel penseelen in de
hand en zjjn daim steekt door het groote
leden bjj een wandelrit van baar paard is
geworpen en, nadat een arbeider haar op
de been had geholpen, te voet naar Fried-
richshof terugkeerde. Sedert werd zjj door
inwendige pjjnen gekweld, totdat nu zes
maanden geleden een ernstige krisis intrad,
die geen hoop op herstel meer liet en zelfs
een spoedig einde wenscheljjk maakte.
Haar stoffelijk overschot wordt Zondag
per spoor naar Potsdam gebracht, om daar
Dinsdag in de Vredeskerk naast dat van
haren gemaal te worden bjjgezet.
Te Klaasenburg (in Zevenbergen) zjj a
ernstige ongeregeldheden voorgekomen.
De bevolking, verbitterd over eenige bru
tale dade» der politiebeambten, is Zondag
te hoop geloopen, heeft het stadhuis be
stormd, waar de politie gevlncht was en
zich zoo goed verschanst had, dat de menigte
er niet in heeft kannen doordringen. De
gevangenis werd opengemaakt en een der
tigtal gevangenen vrggelaten, en in bet
huis van den burgemeester alles kort en
klein geslagen. Daarna beproefde de burge-
rjj even het stedeljjk theater in brand te
steken.
E*n prettige gevangenis moet op het
oogenblik die van SzegediD in Hongarjje
zjjn. Althans te oordeelen naar de afwis
seling in het soort van haar bewoners.
Op het oogenblik zjjn daar bjjeen 21
heeren, die men heeft opgesloten wegens
duel-zaken. Onder die vechtersbazen zjjn:
1 burgemeester, 1 ontvanger, 1 rechter, 1
notaris, 1 rentmeester, 10 journalisten, 3
advokaten, 2 studenten en, lest best, 1 ge
vangenis-directeur
Door de wolkbreuken in de Beiersche
Alpen is de Isar weder bjjna even hoog
als in September 1899. Zjj richtte toen
groote schade te Mnnchen aan. De kaden
werden vernield en de Prins-Begentbnrg
medegesleept. Men mag te Mnnchen bigde
zjjn dat de stad zoo doortastend en snel de
rivier weer heeft genormaliseerd.
Te Pallejo in Californië is een bedrag
van 340,000 dollars gestolen aan goud
staven in de metaalsmelterjj van Sheldy.
De dieven waren door een onderaardsche
gang van 100 meter lengte in het gebonw
doorgedrongen en zjj hebben hun bnit over
water vervoerd.
Uit Konstantinopel wordt aan de Times*
palet en zoo staat hjj zonder ophouden met
flinke streken over zjjn doek te wrjjven;
van tjjd tot tjjd roept hjj tot Vignerella,
die al de kien ren in kleine blazen heeft
•Geef eons ganw wat okerna joden!jjm
een weinig van dit, van dat, vlug wat
Ladislas is zoo in zjjn werk verdiept, dat
niet eens het hoofd omdraait als ik na
schooltjjd op den zolder kom. en zonder om te
zien vraagt: »Timothens, zjjt gjj daar?*
•Ja mjjnheer Dnvosier.c
•Zoo! hoe vindt gjj dat?*
•Prachtig alsof het leeftOch
haal een der Zigeuners eens even, ik heb
een model noodig.* Dan ga ik naar bene
den om een dier schelmen van de tafel te
halen. Terwjjl het model naar boren gaat
veegt hg zjjn nens aan de onderzgde zjjner
mouw af en wordt, op den zolder gekomen,
door Ladislas zelf in de goeie bonding ge
zet. »Bljjf stil staan zonder je te bewegen,
of anders geef ik je eene streek met mjjn
penseel over je gezicht.*
Bosine, Madeleine en Coarlotte, die de
stuivers telden, welke Vader in rolletjes van
drie francs op een stoel l»gde, luisterden
verwonderd toe.
•Je bent er zeker van, Timothens, dat
hg Lnciea's k imer afbeeldt?* vroeg Vader.
•Of ik er zeker van ben! Men zon mee-
nen er te zjjn, mjjnheer Gérard; achterin
ziet men de twee vensters en de spinneweb-
ben, die er als gordjjnen voorhangen; de
balken aan de zoldering, het luik, het hekje
boven aan de trap, alles is hetzelfde, er is
niets in veranderd behalve de tafel, stoelen
en banken. Maar ter linkerzijde schildert
hjj een vervallen steenen haard en aan de
rechterhand een hoop stroo, die over den
grond is uitgespreid.* {Wordt vervolgd.)
XBMI
(Naar het FranschJ
DOOK
BB*
