Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Iin fipugblïks M 2074. FEUILLETON. De Vrouw van den Dokter, Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. ZATERDAG 4 JAN. 1902. yooB LAMB VAN .ALTEM^ Dit blad verschat WOENSDAG en ZATEEDAG. Abonsementsprjjs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke rege meer 77» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- eH Yrpdagayond ingewacht. Als we een blik slaan op het jaar dat achter ons ligt, dan treft ons in de eerste plaats het feit, dat alles zoo precies gelijkt op 't geen verleden jaar te zien was. Geen wonder, zal de lezer zeggen. Doch hij weet immers wel dat ons schip van Staat in 't afgeloopen jaar een nieuwe schipper en dito stuur lui aan 't hoofd en 't roer gekregen heeft en dat niet weinigen bevreesd waren dat 'tnu een gansch anderen koers zou uitgaan En waarvoor velen bevreesd waren, dat hoopten de anderen en wel de meerderheid en nu bij de intree van 1902 wordt het schip in 't zog gestuurd door de vorige vierj aar lij ksche reis nagelaten. Men had gehoopt dat het nieuwe ministerie een bescheiden woord zou spreken ten gunste der arme Boeren, gehoopt op grond van uitla tingen uit een vroegere periode, toen de leider nog leider der oppositie was, maar de hoop is niet vervuld, 't klonk precies als vroeger: het kleine Neder land past het niet hierin zijn mond te steken! Men had gehoopt dat nu ein delijk de Staatsloterij zou ten grave gebracht worden eveneens niet ver vuld, we zullen ook in 1902 het Staats- dobbelspel voortzetten. Men had gehoopt dat den drankduivel paal en perk zou gesteld worden, doch van hem wordt ook in 1902 een aanmerkelijke bijdrage voor de schatkist verwacht. Men had nog meer verwacht maar 't is alles bij het oude gebleven, de opperste leider heeft 't immers zelf gezegd: 't gaat zoo goed! 't Gaat goed in de Nederlanden, dat kunnen we hem nazeggen. Het jaar 1901 heeft het wèl met ons gemaakt. Op stoffelijk gebied is vooruitgang te bespeuren. Er is hier en daar werke loosheid, maar ze is op verre na niet van zoo groote afmetingen als we ze vroeger wel zagen. Op geestelijk gebied hopen we veel van de nieuwe wet op den leerplicht, in 't oude jaar tot stand gekomen, 'tls te wenschen dat deze hoop moge vervuld worden. De vrees dat het nieuwe ministerie ze zou in trekken, is ijdel gebleken. Maar ze eemgszins vereenvoudigen dat mag men verwachten. Zooals ze daar nu ligt is ze een oorzaak van papierverspilling. Yan 't ministerie van Binnenlandsche Naar het Dnitsch van FEIEDEICH THIEME. O •Zou Theodoor mg zoo mooi vinden?* Deze vraag kwam op bjj eene schoone, jonge vrouw, maar haar stralend lachen gaf al dadeljjk het bewjjs, dat het zoo was. In een zeer mooi, wit balkleed stond zjj voor haren spiegel, jjverig bezig het laatste sieraad te bevestigen, terwjjl hare kamenier naast haar knielde om de vouwen uit haar kleed glad te strjjken. Waar zou hg nu toch zoo lang big ven,* mompelde Else bezorgd. Op hetzelfde oogenblik wordt er gebeld, het dienstmeisje staat haastig op, maar de jonge vrouw houdt haar terug. »Het zal mjjn man zijn, Emma; bljjf maar, ik zal zelf wel open doen en hem verrassen.* Haastig trippelt zg de trap af en opent de deur. •Nu, Theod Onthutst houdt zg op en perst de lippen op elkaar; de stoere en plompe gestalte, die haar met goedige, blauwe oogen aankgkt, behoort niet aan den lang verwachte, maar aan een man in een blauwe kiel gekleed, geheel het type van een voerman, die ge wend is de zweep te hanteer en. Wat wilt gjj?« De eenvoudige voerman, geheel verblind door de ongewone, witte verschijning, ant- Zaken is bij de invoering niet minder dan 25000 KG. papier uitgegaanWe hebben èn voor deze wet èn voor andere zaken, 't sociale leven rakende, veel hoop op Dr. Kuijper. Hij heeft in de begrootingsdebatten getoond geheel op de hoogte te zijn van de landszaken en volkomen berekend voor zijn taak. Een blik werpend op 't vorige jaar, kan 't niet anders of we verwijlen een poos bij 't Noordeinde in den Haag, waar thans het jonge Koninklijk Paar vertoeft. Met vreugde had 't land, al was 't niet langs officieelen weg, ge hoord welke verwachtingen in 1901 gekoesterd werden. Dat die teleurgesteld werden, hebben we met deelneming vernomen, maar dat in dezelfde dagen uit een nog niet bekende bron allerlei praatjes over 't jonge Paar naar 't buitenland werden uitgestrooid, heeft ons met verontwaardiging vervuld. Tegelij kertijd deden ook dergelijke nieuwtjes, andere gekroonde hooiden rakende, de rondte. De veronderstelling is niet ge waagd, dat die alle uit eene, onzuivere bron zullen blijken afkomstig te zijn. Zij 1902 voor 't Vorstelijk Huis een in alle opzichten gezegend jaar! Hebt ge wel eens opgemerkt lezer, dat ge ook dit vorige jaar niet met iemand een langdurig gesprek kondet voeren, zonder te land te komen in Zuid-Afrika En zoo kunnen we achter dezen terugblik geen sluitteeken zetten, zonder nogmaals van onze bewondering en deelneming te doen blijken. Met vreugde vernemen we de enkele goede tijdingen, die tot ons komen, met nog meer vreugde boe in Engeland al meer stemmen tegen dezen afschuwelijken krijg opgaan, maar nog altijd schudt zuster Anne 't hoofd als we vragen of ze ook eeuige mogendheid ziet opdagen ter bemiddeling? Officieus is van Rus sische zijde een zeer afkeurend woord over dezen krijg in druk gezonden door den generaal Dragomirofonder den veelzeggenden titel„de ondergang der politieke macht van Engelandmaar dat is niet genoeg, 't groote woord moet van hoogeraf komen, alle stemmen van lager orde stuiten af op 't duim dikke pantser van Engelands zelfzucht en eigengerechtigheid. En Europa is stom, zoowel als Amerika. De arme, be rooide boeren zullen 't zelf moeten uit vechten. Deze krijg werpt een zwarte schaduw op dit eerste jaar der 20ste eeuw. Zoo woordt niet dadelgk; eindelgk herstelt hg zich en zegt langzaam: Goeden avond is mjjnheer de dokter thuis?* »Op het oogenblik niet,* antwoordde Else kort, want, op het punt staande een bal te bezoeken, wilde zij niet graag, dat haar echtgenoot op het laatste oogenblik nog zou worden opgehouden. Dat is slim,* bromde de voerman ont daan. Wat wilt gjj dan van hem? Bet spreek uur is immers al lang voorbjj •Ik kom ook niet voor voor mgzelf,* antwoordde hg trouwhartig. De Fliednern uit Groszwelsen hebben mg gestuurd; hun kleinste is plotseling erg ziek geworden, mgnheer de dokter moet dadelgk komen.* Nu was het de jonge vrouw, die den man onthutst aanzag. Groszwelsen! Wat afschuwelijk! Gros zwelsen lag twee uur van de stad verwij derd met het rjjtuig duurt het dus heen en terng zoolang, nog niet eens de tjjd meegerekend, die het oponthoud daar kost. Daarbij, het had nu acht aur geslagen, het was dus hoog tgd om te gaan. Drie uur verliezen, dat beteekende heel wat voor een bal, waar zg zoo naar had verlangd. •Is het kind dan gevaarljjk ziek?* vroeg zg angstig. De bode trok de schouders op en vertrok oogen en mond als een teeken van beden kelijkheid. Dat weet ik ook eigenljjk nietFliednern heeft mg gezegd, mgnheer de dokter moest maar komen.* »Goed, ik zal het hem zeggen, zoodra hg thuis komt.* >Dank a wel, maar vergeet u het alsje- zwart, dat daardoor al 't andere ook duister schijnt. Moge 1902 verheldering brengen Buitenland. De Duitsche geheimraad Conrad te Halle, een man van gezag op landbonw-gebied, heeft zorgvuldig nagegaan, wie van de ver hooging van de graanrechten profijt zouden trekken. Daarbjj is gebleken, wat trouwens algemeen werd aangenomen, dat veel meer dan de helft van het landbouwbedrijf met het overgroote deel der natie dat duurder brood te betalen zal hebben, nadeel moet ljjden ten bate van de groote landeigenaars. Zjjn redeneering is deze. Een voordeel van het graanrecht heeft slechts de landbouwer die meer produceert dan gebruikt, d. i. bjj die meer dan 2 H.A. verbouwt. Blgkens de telling van 1895, waren er toen in Dnitsch- land 3.236.000 landbouwbedrijven met min der dan 2 H.A. bebouwbare oppervlakte, d. i. 58.2 percent van het geheele aantal (5.560.000), terwgl bedrijven van 2 tot 5 H.A. (981.000 bedrijven of 17.6 percent) volstrekt niet altjjd belang hebben bg duur dere graanprijzen. Bg hooge graanprijzen hebben volstrekt belang de eigenaars van I.233.106 bedrjjven waarbjj 6 millioen in woners of 12 percent vaa de bevolking be trokken zgn. Eakent men er de bedrjjven van 2 tot 5 H.A. bg, dan zgn het 11 mil lioen of 21 percent, dus iets meer dan een vjjfde van de bevolking. (Deze laatste bij voeging zou echter onjuist zgn, omdat een ander statisticus, dr. Eudolf Köaig, heeft uitgecijferd, dat pas de eigenaars van 3 H.A. bebouwbare oppervlakte voordeel hebben van hooge graanprjjzen. In het geheel heb ben, volgens zgn berekening, 3.684.000 be drijven van de 5.560.000 nadeel bg graan rechten.) Hoe groot het gebrek aan slachtvee in Duitschland moet zgn, bewjjst een besluit van den gemeenteraad te Guben, in Bran denburg, waarbjj een voorstel van het dageljjksch bestuur werd aangenomen, be helzende dat honden die tot menscheljjk voedsel moeten strekken, voortaan slechts in het abattoir geslacht mogen worden. Een aantal warmoezeniers, daarin ge steund door eenige agrariërs met klinkende namen als graaf Merveldt, graaf Fincken- blieft niet, bjj Fliednern te Groszwelsen, die het vorig jaar van het paard is gevallen, het kleine huis achter het logement.* Else knikte dat ze het begrepen had en sloot de deur. Tranen sprongen haar in de zachte, bruine oogen en een akelig, ellendig gevoel kwam over haar. Opofferen en altjjd maar weer opofferen. Sedert achttien maanden was zij nu met doktar Brünner getrouwd en nog geen drie maal had zjj zoo'n soort genoegen gehad, dat haar toch eigenljjk in hare jeugd toe kwam. Haar man was altjjd uit en druk bezig en had door zjjne patiënten dag noch nacht rust, nauweljjks verging het derde gedeelte van zjjnen nacht zonder stoornis. En namen zjj zich eens eenmaal iets voor op eenen tgd, dat er weinig patiënten wa ren, of dat hg niet bang behoefde te zgn, ineens ergens ontboden te kunnen worden, dan kon zjj er zeker van zgn, dat een of ander plotseling toeval hem ineens verhin derde zjjne belofte te honden. Zeker was 't heel eervol voor hem en zg was er trotsch op, de echtgenoote te zjjn van een zooveel begeerd en gezien man, maar zg was toch ook nog zoo jong. Zon zjj nn reeds alles moeten opgeven? Op dit bal had zjj zich nn al volle drie maanden verheugd; kaar man had haar zoo vast beloofd er met haar heen te gaan, en wat had zg zich mooi gekleed, ook om zjjnentwil, om hem eer aan te doen. En nu kwam weer op het laatste oogenblik die akelige man, om haar den geheelen koste- ljjken avond te vergallen. Die vervelende kinderen, die moeten ook altjjd ziek worden!* snikte Else, haar gezicht in den donkersten hoek achter de dear verbergende, opdat Emma, als zjj haar stein, graaf Schwerin enz., hebben een verzoekschrift aan den Dnitschen Rjjksdag gericht, om een invoerrecht op kool vra gende. In het stuk wordt beweerd dat Nederland en Denemarken met witte, sa- voye ea roode kool en Italië met bloem kool de Daitsche koolverbouwers scherpe concurrentie aandoen; daarom verlangen deze laatsten op de drie eerstgenoemde soorten een invoerrecht van 6 mk,, op bloemkool van 8 mk. en op spruitkool van 12 mk. de 100 K. G. De Oostenrjjksche justitie gaat graaf Jozef Potoeki, die met baccarat in een paar uren 2,200,000 kronen verspeeld en graaf Szemere, welke die som gewonnen heeft, vervoleen. Beiden zjjn buitenlanders, de een een Rus en de ander een Hongaar, welke, na veroordeeld te zjjn, over de grens moe ten gezet worden. Zg hebben het land reeds verlaten en de Keizer heeft gedreigd de Jockey-club te laten sluiten als de leden weer op kansspel betrapt worden. Graaf Potoeki is zoo rjjk, dat hem dit enorme verlies niet deert. Maar in welk scherp con trast staat deze lichtzinnigheid tot de armoede in de fabriekswjjk Ottakring waar 13,000 kinderen wegens honger en gebrek de school niet bezoeken kunnen en waar een collecte tot leniging dier ellende slechts 780 kronen heeft opgebracht! De Spaansche Staatscourant heeft een statistiek gegeven van de schulden van de gemeenten aan de onder wjjzers, de achter stallige tractementen dus. Daaruit bljjkt dat er maar heel weinig provinciën zgn waarin het gewenscht is naar een onderwjjzersbe- trekking te dingen. In 35 provinciëa be loopt de achterstand nu te zamen 8.326.809 pesetas. Er zjjn gemeenten waarin in de laatste 2 of 3 jaren geen cent meer aan de onderwijzers is betaald. De nieuwe wet waarbjj de Staat op zich neemt, de onder wijzers te bezoldigen zal dus wel populair kunnen worden onder de onderwijzers als de Staat nu maar niet te krap bjj kas bljjkt te zgn. Er gaan reeds stemmen op, die een tekort van rnim 20 millioen op de begrooting van het komend jaar voorspellen. Een spoorwegongeluk onder bjjzondere omstandigheden is gebeurd bjj Lynchburg, in Yirginië. Een personentrein werd daar opgehouden door een landverschuiving en een overstrooming. Terwgl het treinperso- soms volgde, haar tranen niet zien zou. Waarom ben ik ook eigenljjk met een dok ter getrouwd! Het is een verschrikkelijk lot, de vronw van eenen Yerschrikt door hare eigene theorieën hield zg op en verzekerde zichzelf met innig berouw, dat zg dat toch niet in ernst meende, dat hij haar lieve, goede, edele man was, dien zjj boven alles liefhad, boven alles op de wereld. Daar steeg plotseling eene reddende ge dachte in haar op. •Och wat,* mompelde zg, »altgd roepen zjj mjjn armen Theodoor zoo gauw er bjj, zelfs 'a nachts bellen zjj feem op, en dikwjjls is het niet eens de moeite waard. Ik zal het hem maar niet eens zeggen. De arme man heeft werkeljjk wel eens eene afleiding en verstrooiing noodig, hjj weet haast niet meer, dat hg leeft. Het is mjjn plicht als vrouw, daarvoor te zorgen.* En terwgl Else zich zoo voorpraatte, dat zg het alleen voor het bestwil van haren man deed, terwgl het toch eigenljjk alleen maar om haar eigen pleizier te doen was, opende zjj de deur vau de voorste kamer een weinig, en boog zich luisterend in den gang voorover, door de vrees gepjjnigd, dat de bode, die met plagende langzaamheid de stoep afging, haren thnis komenden echtgenoot soms nog mocht ontmoeten. Zjj was eerst gerust, toen zjj wist, dat de man uit het gezicht was verdwenen. Toen jjlde ze naar hare kamer terug, om de laatste hand aan haar toilet te leggen. Weder werd er gebeld. •Theodoor,* mompelde zij bevend. Het was inderdaad de dokter. Yrooljjk en liefdevol als altjjd trad hjj binnen, om armde en kuste Else, bekeek haar bewon- reel met medewerking van de reizigers bezig was, de wagen3 terng te schuiven, had een nieuwe landverschuiving plaats, tengevolge waarvan een groot deel van een heuvel op den trein viel, de locomotief en een goederenwagen in de rivier sleurende. Omtrent 25 menschen werden bedolven. Na Frankrjjk is het thans Engeland, dat eenige zaken met den Sultan van Turkjje heeft te regelenen morgen zal het misschien weer een ander zgn, want bjjna alle indu- strieële staten van Europa krjjgen op hun beurt eenige rekeningen met den zieken man te vereffenen. Het handelt thans over een Engelsche vordering ten bedrage van 108,000 Turksche ponden, die de Porte verschuldigd is aan het huis Armstrong voor de levering van een kruiser. De Sultan had uitdrukkelijk aan den Engelschen gezant beloofd deze som den 20en van de vorige maand te beta len. En thans, nn wjj reeds Januari schrjj- ven, heeft de firma Armstrong nog geen cent ontvangen. De Engelsche gezant heeft daarom een onderhoud aangevraagd met den Sultan, en onmiddellijke betaling van het bedrag geëischt. Maar hoe zal deze som betaald worden de schatkist is leeg en de troepen van Los- sovo zgn aan het muiten geslagen omdat hun soldjj niet betaald wordt. Doch dit zgn dingen, waaraan de Engel sche gezant zich niet stoort. Hg heeft bg Tewfik Pacha, den minister van Buiten- landsche Zpfeen, zgn eisch herhaald. De berichten uit Constantinopel stellen den ver tegenwoordiger van Engeland voor als vast op zgn stuk staande. Hjj heeft stellige in structies gekregen van zjjne regeering, die een einde wil maken aan den systematisch slechten wil van Turkge ten opzichte van Engeland. Uit Londen komt het bericht, dat het bestuur van de Marconimaatschappjj zich zeer gunstig heeft nitgelaten over de laatste proefnemingen van Marconi. Binnen zes maanden zal de telegraaf zonder draad tus- schen Amerika en Engeland in gebruik genomen kunnen worden. Marconie komt naar Engeland terug, en zal daar ernstig aan het werk beginnen. Het Engelsche station zal in Cornwall zgn, en het Amerikaansche vermoedelgk te Cap Cod gevestigd worden. Ballons zui derend van het hoofd tot de voeten, kaste haar nog eens en zeide met een' zekeren trots: »Wat zie ja er aardig uit vrouwtje en wat hebt gjj je mooi geanakt!* •We gaan toch,* vroeg Else bezorgd? Binnen tien minuten ben ik klaar,* antwoordde hg, terwgl hjj naar zjjne kamer ging. Met de deurknop in de hand bljjft hg nog even staan en zegt: >Heeft soms nog iemand naar mg gevraagd?* Else dook in elkander van schrik, het gezicht ter zjjde wendend, om haar opko mende kleur te verbergen, riep zjj terug: •Ik weet het niet, neen, ik geloof van niet. Staat er niets op de lei?* •Neen, lieveling.* Des te beter. Maar maak gauw voort, Theodoor, het is al laat.* Toen hg de deur uit was, zuchtte zg zeer diep. Zjj had gelogen. Voor het eerst niet in haar leven, want wie van ons heeft zich niet als kind eens van een leugentje bediend Maar wel, sinds zjj wist wat liegen beduidt. Maar, handelde zjj niet uit bezorg- heid voor hem? Else riep hare geheele philosophie ter hulp, om over haar beter gevoel te triomfeeren. In de kunst van zelfbedrog, zjjn wjj allen virtaosen. Even was zjj reeds vast besloten het hem te zeg gen, zjj stak haar hoofd tusschen de deur, zag een oogenblik toe, hoe hjj zich scheerde en riep op een toon, die zoo onbevangen mogelgk klonk: «Theo, als er na nog eens iemand kwam om je te halen, liet je me dan in de steek Dr. Brünner liet het scheermes zinken, •als het een dringend geval was, kind.* •Kon. je er dan niet een ander heeastu- ren, een collega verzoeken?* (Wordt vervolgd). MIE11W 8B11D

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1902 | | pagina 1