Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelervvaard.
FEUILLETON.
DE ERFENIS.
UitgeverL. J. VEERMAN, Heusden.
M 2092.
ZATERDAG 8 MAART.
1902.
land van alten*
AMBTENAREN.
§pl|
sLlJ.'v
YOOB
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden 1.00.
Franco par poat zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Teder kent de zaak Ter Laan van
Delft. Dit hoofd eener school, in Sep
tember 1901 tot lid der Tweede Kamer
benoemd, worstelt sedert dien tijd voort
durend met de over hem gestelde mach
ten om de hem opgedragen taak te
aanvaarden. De grondwet waarborgt
hem, als ieder ander, zijn rechten als
staatsburger, verklaart hem ten volle
bevoegd een mandaat als volksvertegen
woordiger aan te nemen, maar zijn amb
tenaarschap legt hem allerlei struikel
blokken in den weg en 't zal er op
loopen dat hij pas zijn plaats in de
Kamer kan innemen, na eerst ontslag
gekregen te hebben.
Dat is toch wel wat ergMilitairen,
rechters, predikanten nemen een man
daat aan met behoud van hun ambt
en de daaraan verbonden bezoldiging,
terwijl een ambtenaar als de heer Ter
Laan alle mogelijke hinderpalen worden
in den weg gelegd.
Zoo zijn er meer gevallen, waarin
ambtenaren te klagen hebben over onze
wetten, of liever over leemten in onze
wetten, 't Is daarom dat tegenwoordig
de ambtenaarswereld zich begint aan
een te sluiten, ter verkrijging van een
ambtswet, waarin haar rechten en ver
plichtingen nauwkeurig omschreven
worden.
Daar is b.v. het salaris, dat men wil
opgelost zien als onderhoudsplicht van
dengene, die den ambtenaar aanstelt.
Yanzelf volgt daaruit dat dan ook reke
ning moet gehouden worden met ver
schil in woonplaats, en met de grootte
der gezinnen. Een ambtenaar, die zich
geheel in dienst der gemeenschap moet
stellen, moet van broodzorgen ontheven
zijn, en het mini mum-salaris mag, voor
groote plaatsen niet met dezelfde maat
gemeten worden als voor kleine. Ook
mag men eischen dat de staat zooniet
vooruit, dan toch betaald over kleiner
termijn dan thans, die drie maanden
bedraagt. En dat aan abnormaliteiten
een eind gemaakt wordt, als b.v. in
sommige gemeenten plaats hebben, waar
Terwgl op een morgen Henrietta Bar
doncel, modiste te Ronaan, drak aan den
arbeid was, kwam haar hospita plotseling
de kamer binnen.
Henriettel Hebt ge nog niets gelezen?
riep zjj nit. Kfjk eens! Zie eens hier!
En zjj legde haar de conrant voor, met
den nagel wjjzende op een advertentie, lui
dende
Mejuffrouw Henriette Emilienne Bar-
donnel, dochter van Augusts Bardonnel, in
leven pianostemmer, wordt in haar belang
verzocht haar adres te doen weten aan den
heer Thiébault, zaakwaarnemer te Havre.
Erfenis.*
Ben jjj dat?
Wel zeker, stamelde de modiste bevend.
Je moet hem dadeljjk schrijven, dien zaak
waarnemer, mjjn kind, dadelijk!
Zeker, zeker, madame Dufresnes, stamelde
Henriette.
Den volgenden avond ontving mejuffrouw
Bardonnel een antwoord van mijnheer Thié
bault, die haar uitnoodigde onverwijld ten
zjjuent te willen komen. Tevens was een
postwissel van 50 francs bjj den brief ge
voegd. Dat beloofde veelmadame Dufres
nes zag dat dadeljjk in.
Ge zjjt onder een gelukkig gesternte ge
boren, lieve, ik heb 't altjjd wel gezegd
En mijnheer Léonce is ook gelukkig, niet?
Mijnheer Léonce Carpentier was de zoon
van een grooten linnenkoopman, een flinke
jongen van 28 jaar, die sinds vgf jaar met
Henriette verloofd was.
Werkzaam op het kantoor zjjns vaders,
maar schrikkeljjk >kort gehouden*, kon
Léonce zjjn genegenheid voor de kleine mo
diste uiterljjk slechts zeer spaarzaam doen
blgken.
Toen hg van Henriette het bigde nieuws
de ambtenaren betaald worden als er
geld in kas is en ze soms langer dan
een half jaar moeten wachten.
Verregaande willekeur heerscht ook
in het inhouden van salaris. In som
mige gemeenten leent de ontvanger het
oor aan schuideischers en trekt de
schulden van het uittebetalen maand
geld af, zoodat het gebeurd is, dat de
ambtenaar geen cent ontving. Vanwege
het Rijk mag wel geen beslag op het
heele tractement gelegd worden, maar
toch is aftrekking wegens schulden ge
oorloofd. Het wordt aan de autoriteiten
overgelaten met de omstandigheden reke
ning te houden, zoodat ook willekeur
niet uitgesloten is. Een vaste regeling
is ook hier gewenscht. De Duitsche wet
bepaald dat van een salaris beneden
f 900 geen schulden mogen ingehouden
worden, daarboven slechts op Vs- Dat
zou de winkeliers wel tegenvallen, doch
ze moeten dan tegenover ambtenaren
maar minder scheutig zijn met het
geven van krediet.
Dat aan alle ambtenaren recht op
pensioen, ook voor de weduwe, moet
verzekerd zijn, ligt voor de hand. De
Duitsche rijkswet van 1888 maakt het
voor de ambtenaren zeer mooi. Ze vraagt
nl. van hen geen bijdrage, zelfs niet
voor de weduwe en kinderen. Bij ons
zon de ambtenaarswereld al in de wolken
zijn, wanneer ze daarvoor jaarlijks een
deel storten mocht. Daarheen is dan ook
haar streven gericht.
Ook zullen de plichten der ambte
naren nauwkeuriger dienen omschreven
te worden. Dat ze hun superieuren
moeten gehoorzamen, spreekt vanzelf.
Maar als hen een onwettig bevel ge
geven wordt? Er zijn voorbeelden dat
ambtenaren gestraft zijn om het op
volgen van bevelen, die tegen het recht
indruischten. Er dienen dus vaste regelen
te bestaan, in hoever het een ambtenaar
geoorloofd is zich tegen een gegeven
bevel te verzetten. Thans zon het een
zoowel als het ander hem ingepeperd
worden. In Wurtemberg bepaalt de wet
dat hij zijn superieur het onwettige van
diens bevel onder het oog mag brengen,
doch wanneer deze op zijn stuk blijft
staan, ook gehoorzamen moet. De ver
hoorde, was hjj opgetogen.
Wanneer ja maar een honderdduizend
francs hadt, kind minder zelfs, tachtig
duizend, dan zou ik vader wel overhalen. Je
zou mgu vrouw zjjn binnen het halfjaar!
Henriette vertrok alleen van Ronaan naar
Havre; op het kantoor werd ze doormjjn-
heer Thiébault zelf ontvangen.
Hebt ge uw geboorteakte bjj u, zooals ik
u heb verzocht?
Hier is zij, meneer.
De zaakwaarnemer las aandachtig het
papier.
Pierre Auguste Bardonnel. Juist, juist!
Meneer uw vader beeft Frankrjjk in 1866
verlaten, nietwaar juffrouw? ging hjj voort.
Ja, meneer. Ik was toen vjjf jaar oud.
Wjj zouden hem naar New-York volgen,
maar wjj hoorden niets meer van hem
nooit. Mjjn moeder is zes jaar geleden ge
storven, en ik heb alleen nog maar eene
nicht te Elbeuf.
Welnu, juffrouw, uw vader is den 22sten
Januari 1879 in Zuid-Amerika, te Buenos-
Ayres overleden, een vermogen nalatende
van ongeveer 650.000 franks, waarvan u de
eenige erfgenaam zjjt. Om dat bedrag te kun
nen ontvangen zal het noodig zjjn, dat u
zelve daarheen gaut en mjjn collega meneer
Guastalla opzoekt, die mg van de onbeheerde
nalatenschap heeft gemeld en er de curator
van is.
Er heengaan? Maar meneer.
We zullen u de noodige gelden voor
schieten, wees gerust!
En wanneer zou dat moeten zijn?
Meneer Thiébault keek een paar ljjstjes
na en zeiMaandag. Het is wel wat gauw.
U hebt slechts den tjjd om naar Ronaan
terug te keeren en uw toebereidselen te
maken. Ik zal uw plaats bespreken en alles
voor u regelen. Nu, ik wacht a dan
Maandagochend, mejuffrouw
Vgf en twintig dagen later was Henriette
Bardonnel te Buanos-Ayres en liet zich met
haar bagage, naar een notel brengen in de
Advertentien van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 77» ot. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
antwoordelijkheid is dan echter van hem
afgewenteld
Groote willekeur heerscht ook in het
verleenen van ontslag. Het is gewoonte
aan het woord ontslag den term „eer
vol" te verbinden, zonder die bijvoeging
wordt het ontslag gerekend een straf
te zijn. Toch gebeurt het dat eervol"
verleend wordt, zonder aanvraag om
ontslag. Dan is het een zware straf,
vooral als het geschiedt vóór de persoon
in kwestie in de termen valt om pen
sioen te verlangen. Het geven van ont
slag is bovendien aan iedere controle
onttrokken, zonder eenigen waarborg
van onpartijdig en grondig onderzoek.
Ziedaar eenige leemten in de rechts
positie van ambtenaren, om welke te
herstellen een vereeniging is opgericht.
Men heeft gegronde hoop dat dit mi
nisterie het oor leenen zal aan der
ambtenaren bezwaren en een nieuwe
ambtswet niet lang op zich zal laten
wachten.
JUniteiiiJ&ïici.
Omtrent den Boycot in Frankrjjk wordt
gemeld
De Ligne d'action pro-Boer, onlangs te
Parjjs gesticht, heeft den volgenden brief
verspreid, die door de Parjjzenaars aan hnn
leveranciers gezonden kan worden.
M.
Lettende op den toestand in Zsid-Afrika;
van oordeel, dat het de plicht, en het
welbegrepen belang van alle eerljjke men-
schen is elkaar te steunen
verzoek ik U, mjj tot nader order eeen
Engelsche koopwaren meer te willen leveren.
Het bezoek van president Loubet aan
Rusland, waartoe de Czaar hem thans heeft
aitgenoodigd, zal vermoedelijk in het aller
laatst van Mei plaats hebben. De Oostzee
is dan geheel vrjj van jjs, wat noodig is,
daar een Fransch eskader den President tot
Peterhof zal vergezellen.
De President wil in elk geval vóór de
opening der nieuwe Kamer op 2 Juni te
Parijs terug zjjn.
Te Schaarbeek is Woensdag een goede-
Calle Piedad.
Het was avond, te laat om naar meneer
Guastalle te gaan. Maar een uur na haar
komst wist men aan het hotel reads alles
van het doel harer komst. Een van haar
huurlieden aan tafel was een elegante Span
jaard van 'n dertig jaar, die van het Fransch
precies genoeg verstond om er een soort
van gesprek in te kunnen houlen. Hg heette
Manoel Alvarez en woonde te Montevideo,
waar hjj een veehandel dreef; hjj vertoefde
slechts enkele dagen te Baenos-Ayres.
Hjj bood Henriette zjjn hulp en zjjn steun
aan, en stelde zich tot haar beschikking.
Den volgenden ochtend begaf Henriette
zich, vergezeld van een tolk, naar de Bo-
livarstraat, naar het adres van mjjnheer Gua
stalla.
Geen Guastalla atn het aangeduide num
mer; evenm n in de belendende huizen. Men
kan zich Henrietta's angst voorstellen. Waar
moest de erfenis worden gehaald?
Meneer Manoel Alvarez gaf haar den
raad om zich tot den Franschen consul te
wenden. Daar bleek het, dat van een Fran-
sche erfenis, een zekere juffrouw Bardonnel
toekomende, hoegenaamd niets bekend was.
Bljjkbaar, zei de consnl, zjjt n het slacht
offer geworden van een oplichterjj.
Een oplichterjjriep Henriette nit, die
haar illusie nog niet wilde prjjsgeven. Maar
meneer, waarom zou men dat gedaan heb
ben?
Helaas mejuffrouw, misschien zult u, goed
nadenkende, vindenmaar ik ken uw
zaken, uw relatiën niet. Ik kan u slechts
nogmaals verklaren, dat er hier gaen va
cante erfenis-Bardonnel is, u kunt daar be
slist zeker van zjjn!
Toen Henriette in haar hotel terug was,
peinsde zjj nog steeds over de vraag, wie
er belang bjj zon kannen gehad hebben om
haar het land te doen verlaten.
En zjj vond het antwoord zonder veel
moeite. Het was de vader van Lé mee, papa
Carpentier! Geen twjjfel mogeljjk...
Herhaaldelijk had hjj getracht de verbin-
rentrein die uit Antwerpen kwam, gebotst
op een waggon, waarin vier gevangenen
zaten, die naar Leuven moesten worden
gevoerd. De schok was zoo hevig dat alle
vier de mannen ernstig gekwetst wer ien.
Een krachtige aardsch ->k is in verschei
dene plaatsen van de provincie Lucca (Italië)
gevoeld. Persoonlijks ongevallen zga niet
voorgekomen en de materieele schade is ook
onbeteekenend, maar de bevolking verkeert
niettemin in een toestand van paniek en
is uit haar hnizen gevlucht. Ook te Flo
rence en te Ferrara zjju lichte schokken
waargenomen.
Vol trens een bericht nit Madrid aan de
»Petit Parisien* zijn Dinsdag een aantal
tijdens de jongste onlusten te Barcelona
eearresteerde anarchisten te Montjuich ge
fusilleerd.
Te Bilbao zjjn twee Fransche en zeven
Catalonische anarchisten aangehouden, die
ia het bezit waren van zeer gevaarljjke
stokken.
Te Bilbao (Spanje) hebben de gearres
teerde anarchisten, nit Catalonië afkomstig,
gevraagd niet daarheen te worden terug
gezonden, maar om over de Fransche grens
te worden gezet, met uitzondering van een
zekeren Vidal, die nit Frankrjjk is gezet
en nu naar Engeland wil. Vidal heeft be
kend, dat hjj was gekomen om in April een
vrijheidsbeweging* op touw te zet.en.
Vervolgingen, arrestaties, verbanningen
en moorden zjjn in het land der Turken
aan de orde van den dag. Bjj voorkeur zijn
in den laatsten tjjd hoofd-offici«ren en gene
raals de slachtoffers van deze onaangename
verrassingen, waarvan de oorzaken gewoon
lijk onbekend zjjn. Er schjjnt tegenwoordig
een waar schrikbewind te heerschenduistere
machten scbjjnen voortdurend bezig strik
ken te spannen, te intrigeeren tegen per
sonen, die haar in den weg staan en de
omkooping8munt circuleert op overvloedige
wjjze tusschen de eerzuchtige grooten aan
den Bosporus en hunne hebzuchtige loon-
dienaars. Niet zelden gebeurt het, dat een
tenis van zjjn zoon met haar af te breken;
hjj wilde hem met een betere partij* doen
trouwenthans was eene zekere juffrouw
Hennrquin, de dochter van een rjjken win
kelier, aan de orde. Henriette wist het:
Lé once had haar zelf van alles op de hoogte
gebracht.
Henriette kende zeer wel de koppigheid
en de sluwheid van meneer Carpentier. Voor
een beetje geld had hjj dien zaakwaarnemer
te Havre omgekocht
En opgewonden door verontwaardiging
en toorn, keerde Henriette naar het consu
laat terug om reiskosten te vragen, daar
deze haar thans ten eenenmala ontbraken.
Men beloofde haar aanvrage te zullen
ondersteunen, doch zjj moest tien dagen
wachtendan eerst zon er een schip naar
Frankrjjk vertrekken.
Wees gerust, mejuffrouw, zei de consul,
wjj zullen u bjjtjjds waarschuwen.
Toen deze waarschuwing echter aan het
hotel kwam, bevond mejuffrouw Henriette
Bardon nel er zich niet meer.
Op een avond, dat zjj aan den arm van
meneer Manoel Alvarez wandelde en hem
haar verdriet vertelde, had de rjjke Span
jaard op teederen toon tot haar gezegd
MignonneAls gjj in plaats van naar
Europa terug te gaanmet mjj wildet
tronwen.
En zjj, na alles gewikt, na alles gewogen
te hebben en den Spanjaard te hebben lee-
ren kennen als een braaf, flink en degeljjk
man, nam zij zjjn hand aan.
Vgf jaren later, op een Mei-ochtend,
stapte mevrouw Manoel Alvarez, geboren
Bardonnel, nit een waggon aan het station
te Ronaan en begaf zich naar de rne des
Charettes.
Zjj had Frankrjjk (waarheen zij haar
man, die voor zaken te Parjjs en te Mar
seille moest zijn, vergezelde) niet willen
doorkruisen zonder haar geboortestad weer
te zien.
Haar vroegere hospita dwong Henriette
grootheid, na langen tjjd in blakende snnst
van den Sultan te hebben gestaan, plot
seling onder een of ander onschuldig voor
wendsel naar bniten gelokt, verraderlijk
wordt gevangen genomen, zon ier dat hg
de reden er van vermoedt.
Een der intiemste vrienden van maar
schalk Fuad Pacha, maarschalk Reouf Pacha,
commandant van de Keizerljjke wacht, oud
minister van Oorlog, een der aanzienlijkste
personen te Constantinopel, is b.v. onlangs
gevangen genomen, en men weet niet, waar
hjj nu is.
Een andere maarsehalk, generaal Chakir
pacba, broeder van den gewezen groot
vizier Djevad pacha, die twee jaar geleden
overleden is, is nu in zjjn »kouak« of villa
te Prinkipo, om 3 uur 's morgens, in arrest
genomen. Saad Eddin Pacha, de militaire
commandant is in eigen persoon met de
arrestatie belast geweest.. Met 16 officieren
vertrok hg tegen middernacht in een boot.
Daar een dikke mist deze reis belemmerde,
"ingeu zjj om 2 uur te Haidar Pacha aan
land, lieten onmiddellijk een extra-trein
voor Kartal, een dorp aan de kast tegen
over het eiland Prinkipo, klaar maken en
hier aangekomen, verrasten zjj Chakir Pa
cha met hun bezoek, die zich tot nu toe
steeds in het volste vertrouwen van den
Sultan mocht verheugen. In denzelfden nacht
zjjn nog verscheidene andere officieren, die
eveneens te Prinkipo wóonden, gevangen
genomen.
Bovendien zjjn twee oud-ministers, Raif
Pacha, van Openbare Werken en Riza
Pacha, van Justitie, op het paleis oatboden
en aan een langdurig verhoor onderworpen.
Het gerucht gaat nu te Constantinopel,
dat de politie een militair complot tegen
den Sultan heeft ontdekt. Indien dat het
geval is, kan de zaak ernstige afmetingen
aannemen, ondanks deze arrestaties, of
liever, dank zjj deze arrestaties, zegt de
»Gaulois«. Want de gaheele militaire we
reld begint wanhopig te worden.
En dat is voor Turkjje het gevaar.
De nieuwste maatregel iu het Russische
leger is dat de compagnie-chefs der troepen
om bjj haar te big ven déjeuneeren en be
handelde haar allervriendelgkst.
Kind, ik heb altgd wel gezegd, dat gjj
onder een gelukkig gesternte geboren zijt.
Herinnert ge het n nosr wel?
Maar de Carpentier's? Die arme Léonce.
Wat is er van hen geworden? vroeg Hen
riette.
Och, mjjn beste Henriette, zjj hebben niet
geboft hoor!
Hoezoo?
Vier maanden na «w vertrek is Léonce
met juffrouw Féiicie Hann'-quin, ge weet wel,
uit dien grooten winkel.
Ja wel, zeker! en was het huwelijk niet
gelukkig?
Dat kan ik u niet zoggen. Want ze zjjn
uit Rouaau vertrokken na gefailleerd te zjjn.
En nu moeten zjj ergens armoe ljjden in
Parjjs of zooDe oude man is versuft.
Hg bedelt tegenwoordig! Wanneer ge de
straat ingaat tot bjj de comedie, dan zult
ge hem wel aan den hoek zien staan.
Inderdaad bemerkte Henriette, nadat zjj
afscheid had genomen van Mme. Dufresnes,
op straat een ouden, haveloozen man. Zjj ging
naar hem toe.
Zeg eens, vader Carpentier, kent ge me
niet meer.
De grjjsaard richtte een doffen blik op de
jonge vrouw.
Ik ben Henriette Bardonnel, de modiste
uit de rue des Charettes. Herinnert gg n nu?
O, ja ja ja zei het man
netje, dat een oogenblik als uit een droom
scheen te ontwaken.
U hebt mg indertgd een laelgke poets
gespeeld met uw Amerikaanscbe erfenisge
schiedenis! Het was erg leeljjk! Maar
het doet er niet toe, toch hebt ge mjj geluk
aangebracht. Kgk eens, vriend, dat is voorn!
En zg liet in zjjn hand al het goud vallen,
dat haar beurs bevatte.
msm
-
-