ilet Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
TREURIG.
Het verborgen testament.
M 3015.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 28 MEI.
1902.
LAtNiD VAN ALTEN^-
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regele 50 et. Elke regel
meer 71/, ot. Groote lettere naar plaatsruimte.
Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrjj dagavond
ingewacht.
Men heeft aanleiding gevonden tot
het instellen van een zeer eigenaardig
feest, een feest ter gedachtenis van iets,
dat zoo het al gedachten opwekt, niets
dan treurige te voorschijn roept. Een
blad schrijftook dit jaar ging de datum,
waarop de vredesconferentie in het jaar
1898 werd geopend en de rij der his
torische gebeurtenissen van groote be-
teekenis, die binnen onze stad plaats
grepen, met één vermeerderd werd, niet
voorbij als een gewone dag.
De vredesconferentie een historische
gebeur ten is van groote beteekeD isschrij ft
het Haagsche blad. We konden onze
oogen niet gelooven en hebben in zoo
veel bladen als we machtig konden wor
den, gelezen wat de feestredenaars wel
te zeggen haddeD tot verheerlijking van
deze historische gebeurtenis en haar
groote beteekenis.
De heer Yan Houten, die het wel
weten zal, vertelde dan dat er reden
tot teleurstelling was. Men mag vragen
was er dan wel reden tot een feestelijke
bijeenkomst. Een gebeurtenis herdenken,
die tot heden niets dan teleurstelling
gebaard heeft, is toch wel wat veel ge
vergd. Men denke zeide v. H. aan Fin
land. Ja, men denke aan Finland! De
zelfstandigheid van dit arme lana werd
vernietigd door denzelfden man die den
eersten stoot gaf tot de vredesconferentie,
door keizer AlexanderDoor denzelfden
man, die de Finsche taal ter dood ver
oordeeld heeft en ze door het Russisch
wil vervangen, die het Finsche leger
heeft afgeschaft op volkomen onwettige, j
eigenmachtige wijs. Die man, die een
bevriende natie, met nog een schaduw
van zelfstandigheid eenvoudig inpakt,
roept terzelfder tijd, waarop hij dit plan
uitvoert een bijeenkomst samen der mo
gendheden, waaropmen beraadslagen zal
over arbitrage, d. i. over de instelling
van een scheidsgerecht.
Teleurstelling ziet ook de heer van
Houten, als hij ziet naar het volk van
Cobden, dat leefde van vrijheid, vrij
handel en eerlijkheid. De heer de Beau
fort ziet die ook, maar weet er een
verontschuldiging voor te bedenken. Als
men dat moet dan de vredesconferentie
zijn of het daaruit voortgekomen Hof
FEUILLETON.
7)
Het rgtuig verdween in de donkere poort,
die den slottuin afsloot. Nog een laatste
maal keerde Eduard zich om en groette de
achterbljj venden met de hand, nog eens
wuifde Rogalla met haar kanten zakdoek,
toen verdween het rjjtnig uit het gezicht en
Rogalla wendde zich tot haar echtgenoot.
«Daar rjjdt hg weg, de ijjke erfgenaam
van Altenbrak, om de millioenen, die aan
de gezamenlijke familie toebebooren, over
te leveren in de handen van de kinderen
eener avonturierster.*
«Ge vergeet, dat ge vun uw schoonzuster
spreekt, lieve Rogalla,* antwoordde Willy.
«Mjjn schoonzuster? Gelooft ge dan wer-
keljjk dat praatje?*
«Eduard heeft mg de iocumentan laten
zien en ze in het familie archief neergelegd.
Er is geen twjjfel mogelgk: Margherita
Montelli is zjjn vrouw.*
Rogalla drukte de lippen op elkaar en
ging naar binnenhaar echtgenoot volgde
haar. In het salon zette zjj zich in een leun
stoel en staarde in gepeins verzonken voor
zich heen. Willy stond bjj het vsnster en
keek naar de rookwolkjes van zjjn cigarette.
«Is er dan geen middel om dat huweljjk
onwettig te verklaren vroeg Rogalla na
een poos.
«Maar in de oude familie-wetten is be
paald, dat het erfrecht niet geldt voor kin
deren uit een huwelgk met een niet-adelgke
partjj.*
«Die oude wetten gelden reeds lang niet
meer.*
«Waarom?*
«Omdat ze door meer dan een van onze
van Arbitrage als men Engeland
eens had kunnen brengen tot een afzien
van den oorlog, zou het volk vol ver
ontwaardiging de regeering tot aftreding
gedwongen hebben en een nog meer
oorlogzuchtig ministerie aan het bewind
gekomen zijn. Nog oorlogzuchtiger dan
Chamberlain, die met wijlen Rhodes
dit vuurtje gestookt en aangeblazen heeft?
Wat een vreemde redeneering trouwens.
Chamberlain gooit het volk van John
Buil een stuk vleesch toe en nu het
zich moe gekauwd heeft want het is
taai boerenvleesch en zijn krachten
gesloopt ziet en dankbaar zou wezen
als men het terugnam, zou het een
nieuw ministerie vragen om verder te
kunnen knagen?
Teleurstelling, volgens van Houten,
baarden twee groote mogendheden, niet
bij name genoemd, wegens handelingen,
die met een eerlijke neutraliteit niet
waren overeen te brengen. Mogendheden,
die ook voor een hof van arbitrage zijn
in theorie w. t. v.
En dan vraagt de geleerde spreker
heel naiefzoudt ge denken dat zonder
de conferentie Finland niet gerussificeerd
zou zijn en do misdaad van Transvaal
niet bedreven
Neen, er is geen haar op ons hoofd,
dat daaraan denkt, maar wel denken we
dat nu zulke gruwelen plaats vinden
op aanstoking van mogendheden, die
zelf aan de conferentie meegewerkt heb
ben, dat nu het recht van kleine staten
geheel en al overgeleverd is aan de
willekeur der groote en dat het geheele
Hof v. A. een groote wassen neus is!
Dat de volkeren voor vrede zijn, be
hoefden de heeren ons niet te zeggen,
dat is natuurlijk. Yele leden der con
ferentie zouden bij hun handteekening
wel gezet willen hebben vi coactus,
d. i. door het volk gedwongen. Zou
Chamberlain dat ook kunnen zeggen
van zijn daden, die Transvaal tot den
oorlog dwongen?
Is er nu wel reden om de instelling
van het Hof feestelijk te herdenken?
Als de musici op dit jaarfeest een
Requiem hadden gespeeld en de heeren
en dp mes daarna zonder een woord te
zeggen zeer stil waren heengegaan, zou
dat meer in overeenstemming met de
werkelijkheid geweest zijn.
voorvaderen niet zgn opgevolgd. Onze over
grootvader bjj voorbeeld trouwde met de
dochter van een niet-adelljjk officier nit het
leger van Frederik den Groote.*
«Die vader was tenminste officier en werd
later door den koning in d*n adelstand ver-
heven. Thans is de zaak heel anders gele
gen. Een wildvreemd msieje, eens buiten-
landïche, wier verleden niemand kent.*
>Rogalla, ik bid je, bedenk dat ge over
de vrouw van mjjn broeder spreekt. Ik kan
op zulke woorden geen antwoord geven.*
Met een heftig gebaar stónd mevrouw
von Altenbrak op. «Als ge mg niet wilt
verstaan, zal ik het je met dnidelgke woor
den zeggen,* zeide zjj lnid. «Ik ben zoo'n
l»veD, als wjj thans leiden, hartelgk moede
het hindert me, dat wg af hankeljjk zjjn van
je broeder. Ik beklaag mgn kinderen, die
later ook in armoede en afhankelgkheid
hun leven zeilen moeten sljjten; ik acht het
je plicht, alle mid leien aan te wenden om
althans een deel der rgkdommen voor ons
te verkrggen, die nu je broeder toevallen.
Als er geen kans is om hem geheel van het
majoraat uit te sluiten, dwing hem dan om
je de helft af te staaD, door de verdeeling
van het groote eigendom in twee majora
ten. Er is reeds meer sprake van geweest
Neuenbrak af te scheiden voor een jongeren
zoon. Nu is daarvoor het geschikte oogen-
blik gekomen, als je broader voor de kenze
wordt gesteld, Neuenbrak af te staan of al
de gevolgen van zgn schandelgke verbinte
nis te dragen. Als je hem dreigde de zaak
publiek te maken, geloof ik, dat je broeder
niet lang zou twjjfelen om ja voorslag aan
te nemen.*
Willy's gelaat kleurde zich vluchtig rood.
«Mjjn broeder heeft mg zoo grootmoedig
mogelgk geholpen; ik zou onrecht plegen,
ja een eerlooze daad begaan, als ik zgn ver
trouwen teleurstelde.*
>IntegendeelHg handelde verkeerd, toen
Dubbel treurig is ook, dat op die
bijeenkomst moest geconstateerd worden,
dat de houding der Christelijke kerk
afkeurenswaardig is. De Heilige Rus
sische Synode zette Rusland aan tot de
vrij hei dsborooving van Finland en de
Engelsche Staatskerk stijft de regeering
in haar handelingen tegenover Zuid-
Afrika.
Als het groene hout zulke dingen
doet, wat mag men dan van het dorre
verwachten
Buitenland.
In Parjjs werd onlangs een op straat
zwervend meisji in hechtenis genomen, dat
zich bg de politie als dochter van een zeer
rjjke familie van ouden Franschen adel
legitimeeren kon. Bovendien legde zg een
huweljjksacte over, volgens welke zg vóór
vjjf jaar de echtgenoote van ten zekeren
Douglas Willard, boekhouder bjj een Bank,
geworden was.
Mevrouw Laura Willard, geboren de Ver-
neuil, had een treurige geschiedenis te ver
tellen. Als mooi jong meisje maakte zjj bjj
een bezoek aan de Scdnestad haar outers
woonden in Provence kennis met een
jeugdig inwoner vau Boston, die bjj een der
groot® Amerikaansche banken op een be
scheiden salaris werkzaam was.
Daar Laura wist lat haar vader, trotsch
op zgn geld en adel, nooit toestemming tot
een huweljjk met Douglas geven zou, traden
zjj in het geheim in het 'eaweljjk. De ver
onderstelling van de jongelui, spoedig den
zegen en de bruidsgift van de ouders te
zullen ontvangen, ging niet in vervalling.
Men vergaf de ondankbare dochter niet wat
zg gedaan had, ofschoon zij eenig kind was
na drie jaar kreeg zjj een document, waar
uit bleek, dat zjj geheel onterfd was.
Spoedig daarop verliet Willard zjjn vrouw
en keerde naar Amerika terug. Iu een achter
gelaten brief verklaarde bg tegen haar per
soon niets te hebben, maar dat zgn salaris
te klein was om haar en zichzelf het leven
aangenaam te maken. Hg gaf haar den
raad alleen naar haar ouders terug te keeren.
Dit deed zjj echter niet, maar zg trachtte
met naaien zooveel te verdienen, als zjj voor
haar bestaan noodig had. Aan groote ont-
hjj je vader misleidde omtrent zgn verhou
ding tot die vronw. Of denkt ge soms, dat
je vader onder zulke omstandigheden h»t
majoraat aan je broeder zou hebben laten
vervallen en de kinderen van die vrouw als
zjjn kleinkinderen erkend hebben? De dood
van den ouden man kwam je broeder on
getwijfeld zeer te pas.*
Mevrouw von Altenbrak glimlachte boos
aardig en trad aan het venster, terwjjl zjj
in heftige opgewondenheid aan haar kan-
tui zakdoek plukte. Willy liep in de ka
mer met vluggen tred heen en weer; plot
seling bleef hg voor zgn vrouw staan en
zeide aangedaan«Spreekt dasr nooit weer
over, Rogalla. Je woorden dringen als ver
gift in mgn zielmaar ik kan, ik wil
tegenover mgn broeder niet als een schurk
handelen.*
Rogalla keerde zich om; hare oogen
bliksemden, een scherp antwoord zweefde op
hare lippen, doch zg sprak het niet uit.
Een bediende trad binnen en reikte een
telegram over.
Dit telegram is zoo pas gebracht, ba
ron,* zeide hg.
«Uit mjjn garnizoen!* riep Willy ver
wonderd. Wat mag daar waei gebeurd zjjn?*
Hg scheurde den omslag open en las
het bericht. Dit bevatte slechts weinige
woorden, maar genoeg om zgn gemoed in
hevige ontroering te brengen.
«Het telegram is van den regimentsad-
jndant,* zeide hg, het papier aan zgn
vrouw overreikend. «Wegens dienstaange
legenheden moet ik daieljjk terugkeeren.
Men verwacht, dat het leger mobiel ver
klaard zal worden.*
«Inderdaad*, zeide Rogalla, eveneens ver
rast, «zoo lmidt het slot van het telegram.*
«Waar zjjn de courante» van vandaag?
In de laatste dagen hebben we hier geleefd
als op een eenzaam eiland in den Grooten
Oceaan; geef bier
beringen ten prooi werd zjj ten slotte ziek
en to >n zjj geen hoor betalen kon, werd
zjj nit baar armoedige woning verdreven.
Ook nu nog te trotsch om haar familie
om hulp te vragen zwierf zjj dag en nacht
loor de straten. Toen men haar wegens
i landlooperjj arresteerde, had zjj ia 48 uur
niet) gegeten. Zjj zakte dadeljjk na het ver
hoor ineen en moest in de ziekenafdeeling
van het tehuis voer dakloozen opgenomen
worden. De door de politie gewaarschuwde
ouders kwamen zoodra mogelgk over, maar
zjj vonden hun dochter zoo zwaar ziek, dat
zjj de wedergevondene voorloopig niet naar
huis konden medenemen.
Toen de Tsaar zich Vrjjdag aan boord
van de «Montcalm* begaf om President
Lonbet uitgeleide te doen, woei er een hevige
storm, die oorzaak was, dat een stoomsloap
stootte op een der booten van het keiaarljjk
jacht Alexandra*, die totaal verbrjjzeld
werd. Aan boord van de «Montcalm* hal
het slechte weder echter weinig invloed op
den goeden afloop van het schitterend
déjeuner.
O u vier uur $>ing Lonbet op de Alexandra
afecheid nemen van het keizerljjk puar. Na
een zeer hartelgk afscheid voer om 5 uur
het Fransche eskader, met de «Montcalm*
aan de spit?, onder het bulderen van de
kanonnen, weg om naar Kopenhagen kosrs
te zetten.
Nu het bezoek van President L mbot te
Potersburg is afgeloopen, houden bjjna alle
buitenlandsche bladen van eenige beteekenis
een napraatje over diens visite bjj den Czar.
De Russische pers wjjst eenstemmig op
de vredelievende intenties van het Fransch-
Russisch verbond. Geea wapengekletter werd
gehoord in de toasten, die te Krasnoe-Selo
gehouden zijn, zegt de «Swet*. Rusland
noch Frankrjjk hebben den degen getrokken,
maar het is ook niemand geraden hen daar
toe te verplichten.
De «Novoia Vremia* roept zeer enthou
siast uit, dat de woorden van den Czar door
da geheele menschheid met geestdrift op
gevangen zullen worden, want zij heeft den
tweeboni noodig.
De «Petersbourgkaia Gazetta* schetst den
Bijna onbeleefd trok hg zgn vrouw de
couranten uit de hand, die zjj van het
tafeltje bjj den schoorsteen had genomen.
Vlug vloog zgn oog over de telegrafische
berichten.
«Kjjk, daar staat hut. Om de bezetting
van den troon in Spanje is er tusschen
Frankrjjk en Pruisen een botsing ontstaan.
De Fransche ambassadeur is naar den ko
ning te Ems gereisd. Koning Wilhelm heeft
hem niet willen ontvangen en de oorlog
is dientengevolge verklaar Oorlog tegen
Frankrjjk. Hoera!*
«Ik bewonder je krjjgshaftige geestdrift*,
sprak Rogalla, «maar denkt ge volstrekt
niet aan je huisgezin? Op dit oogenblik
8cbjjnt me die oorlogsverklaring zeer onge
legen te komen voor onze belangen.*
«Integendeel, lieve Rogalla 1 Onder deze
omstandigheden kan Eduard zgn ontslag
niet vragen. Zoodoende bljjffc de zaak han
gende; wjj winnen daardoor tjjd om alles
te overleggen. Daarmee is veel gewonnen.*
«Of alles verloren! Men weet niet, wie
door het geluk van den krjjg begunstigd
zal worden, en evenmin, wie uit den krjjg
levend terugkeert.*
Rogalla 1*
«Nu ja, het zou toch geen wonder zgn,
als je sneuvelde, men moet op alles
voorbereid zjjn.*
Een onaangenaam, jjzig gevoel scheen
het hart van den officier te verstjjven. Zo®
koel, met zooveel berekenende kalmte kon
zgn vrouw over zgn dood spreken! Dat
was een harde slag voor Willy's eigenliefde!
Hg zag in, dat de liefde van zgn vrouw
reeds lang was nitgebluscht, anders zou zjj
zoo niet spreken. Hjj keerde zich af en
sprak bewogen
«Niet alle kogels zjjn raak. Overigens
morgen vertrek ik. Voorloopig bljjtt ge met
de kinderen hier; mgn broeder zal daar
niets tegen hebben.
levendigen en big venden indruk, dien de
feesten te Petersburg op de groote massa
hebben gemaakt; Fransch-Rusfische sym
pathie-betuigingen hebben nu driemaal te
Petersburg plaats gehad en telkens met
meer geestdrift.
De «Times* verneemt uit OdessaDe
regeering heeft een opzienbarend bevel uit
gevaardigd, waarbg de beste kruisers van
de vrjjwillige vloot aan den dienst op Wla-
diwostok worden onttrokken en naar Se-
bastopol zgn gedirigeerd.
De vorige week is er bjj het Zwitsersche
plaatsje Mett een verwoede leeuwenjacht
gehouden. Een menagerie, die eenigen tjjd
voorstellingen had gegeven te Biel, ver
huisde per extra-Dein naar Solothurn. Dicht
bjj Mett gelakte het een leeuwin uit haar
kooi los te komen en vaa den trein te
springen. Door het geschre9nw van het
personeel werd de maehiaiat gewaarschuwd,
en de trein stopte. Met hooivorken trokken
toen de wachters uit, om de koningin der
dieren weer op te vangen. Daar kwam een
wielrijder aangesnord. De mannen trachtten
tevergeefs hem op het gevaar te wjjzen, en
met groote felheid rende de leeuwin den
sportsman achterna, greep hem toen
juist op tjjd de l ewakers het dier van hem
af wisten te slaan, waarop de doodeljjk
verschrikte flitser in record-vaart verdween.
Vervolgens wisten de mannen het dier in
een stal te drjjvan, waar hat moest worden
doodgeschoten. De leeuwenhuid is aan het
museum ta Biel geschonken.
De Koning en de Koningin vau Italië
kwamen Zondagavond om 7 uur te Napels
aau op weg naar Palermo, om daar de
landbouwtentoonstelling te openen. Terwjjl
de koninkljjke trein bjj het arsenaal stil
stond, wierp een persoon twee steanen tegen
den trein. Hjj werd onmiddelljjk gevangen
genomen. Hg heet Vincenzo Guerriero en
is reeds eenmaal wegens diefstal veroordeeld
geweest. Op het oogenblik van zgn aanhou
ding hield de menigte een indrukwekkende
betooging voor het vorstelijk paar.
De regeering van Natal zal bjj het Par
lement een voorstel indienen om jaarljjks
«Tot zoolang die die vronw hier als
meesteres optreedt.*
«Rogalla! Mgn broeder is een man
van eer; al heeft hg tegen de gewoonten
van onzen stand en tegen de wetteljjke
voorschriften gezondigd, in strjjd met onze
begrippen van eer zal hg niet handelen.
Hjj zal je niet in de pjjnljjke moeieljjkheid
brengen, dat je hier zgn vrouw moet aan
treffen.*
«Ik zou zoo'n ontmoeting wel weten te
ontwjjken.*
«Rogalla, hebt ge dan voor mg geen
enkel woord van liefde over? Het is mis
schien de laatste maal, dat wg bjj elkander
zjjn.*
Hg stak zgn vrouw beide handen toe;
langzaam legde zg haar fijne, aristocratische
vingers daarin en zei: «Je weet, dat ik een
afschuw heb van zulk comediespel. Ik heb
je lief Willy, zooals ik ja lief had op den
eersten dag van ons huwelgk! Ik acht en
eer je als den vader vau onze kinderen
God behoedde je in den strjjd tegen den
vjjand van ons vaderland.*
Willy trok zgn vronw aan zgn hart en
kuste haar. Een oogenblik rustte Rogalla
aan zgn boezem, toen richtte ze zich weer
op en zeide met vaste stem: Willy, ge
moet nw plicht als krjjgsman vervallen,
maar ge hebt ook plichten tegenover ja
kinderen, en ik bid je, verlies die nooit uit
het oog. Ge hebt volkomen geljjk: Eduard
kan nu zgn ontslag niet vragen; hjj kan
zgn verbintenis met die vreuw niet wettigen,
misschien wordt hjj door het vjjandeljjke
lood neergeveld, wat denkt ge te doen?*
Er volgde een lange stilte. De eebtge-
nooten stonden oog in oog tegenover elkaar
Rogalla's blikken waren doorborend op
Willy gevestigd, die langzaam zgn oogen
neersloeg.
EI1WSBMD
VI—I—HMB—MK—WWW
mmMMMPMBWiBwin wifimwB—BBHB—neiiinii'MiMM
Wordt vervolgd).