Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bonnnelerwaard. Het verborgen testament. Ook een geneeswijze. Uitgever f L. J. YEEHMAH, Heusden. M 3017. WOENSDAG 4 JUNI. 1902. De vrede in Zuid-Aïrika. UND VAN aliens VOOR Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO. Franco per poat zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke reg»l meer 71/» Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. De een gaat om van ongesteldheden of kwalen genezen te worden naar den doctereen ander schuwt dezen geleerde en wendt zich tot een ongeleerden kwak zalver een derde mijdt zoowel den een als den ander en doktert zelfnog een ander heeft evenmin vertrouwen in een wereldschen geneesheer en wendt zich in benauwdheid tot den Grooten Ge neesmeester en verwacht alleen van het Gebed genezing. Een schrijver in de V. v. d. D. schijnt dit een voor ons land geheel vreemd geneesmiddel toe. Toch is het dat niet. Hier te lande, op vele plaatsen verspreid, wonen ook lieden, die bij ziekten alleen van het gebed genezing verwachtenin Amsterdam komt zelfs op gezette tijden een groep menschen samen in de Schot- sche kerk, genezing zoekend voor ziel en lichaam, gelijk het heet in de op roeping. We zijn eenmaal in de gelegen heid geweest zulk een geval na te gaan. Een kind leed aan een beeneter, maar geen geneesheer werd daarbij vertrouwd. Voor de leus werd hij er bij geroepen, maar de man sprak van 't gasthuis en opereeren en daar moest men niets van hebben. Het werd nu gebracht naar iemand, die zich aan een klein kuddede tot voorganger opgeworpen had, die voor den joBgen bad. Ook gaf hij den raad, alsof hij niet genoeg vertrouwen had in zijn eigen gebed, op vochtige plaatsen onder steenen naar duizendpooteu te zoeken, die levend in een linnen zakje te doen en*)p de wond te leggen. Onder wijl ging hij voort enkele malen per week te bidden maanden en maanden lang 't ventje is in 't leven gebleven, maar van genezen zijn is geen sprake. We halen dit voorbeeld aan om te doen zien dat het zoeken van genezing langs dezen weg ook in ons vaderland niet onbekend is. Elders, o. a. in Amerika en sedert kort ook in Duitschland, wordt ze veel meer toegepast. In A. noemt men de gezondbidders beoefenaars der „christe lijke wetenschap" (Christian Science). De grondvester dezer wetenschap is een dame, mevr. Eddy, die in verschillende werken haar methode heeft ontvouwd, waarvan het voornaamste binnen 25 jaren 148 oplagen gedrukt werden. FEUILLETON. 9) Beuedeu in het dal wordt de slag voort gezet, op de hoogten donderen de kanonnen, en rondom het plateau ziet men een kring wolken van kruitdamp, waarbinnen de dood een rjjken oogst maakt. Vergeten is nu alles, wat de soldaat in zjjn vaderland achterliet. Vergeten zjjn nu vrouw en kind, vergeten de tranen en jam merklachten bjj het afscheid. Eer en plicht doen nu alleen hun eischen gelden. Daar worden de Pruisische gelederen te ruggedrongen. Hun hoera sterft weg in den donder der kanonnen, waarmee de Fran- schen ginds op de hoogten van Bruville den vjjand vervolgen. Met een groote overmacht werpen zg zich op de langzaam terugtrek kende Pruisen, en thans nadert met een d». verend geweld ook een Fransche divisie ruiterjj; blinkende kurassiers met hun wui vende paardestaarten op de helmen, bont- gekleede spahis en Algergnsche jagers met hun witte boeruoes. Daar zet de comman dant der garde-dragonders zich in postuur, hg wenkt met zjjn degen, de trompetten schetteren, en in duizelingwekkende vaart werpen de Pruisische dragonders zich op de vjjandeljjken. Eduard von Altenbrak ziet nog even om naar zgn manschappen; zgn oog ontmoet den ernstigen blik van Hendrik, zgn op- pa ser. Hendrik knikt zgn heer toe, en deze denkt een oogen blik aan de vilia bg Fried- richshagen, waar zgn vroaw en kinderen wonen. Hg ziet als 'fc ware het bleeke ge laat van Murgherita; hg ziet zgn zoon en Een harer leerlingen juffr. Schon, een Duitsche, heeft de beweging in Duitsch land overgeplant, 'andere dames staan haar daarin bij en nu heeft de „chris telijke wetenschap" haar beoefenaren in HaDover, Berlijn, Hamburg, Bresleu en elders. Vreemd is het dat Amerikaan- sche dames niet voor Duitsche patiënten bidden kunnen. Niet minder vreemd dat deze methode ook op verren afstand werkt en per telegraaf hulp gevraagd kan worden. De aanhangers van de Christian Science gronden zich op de verschil lende uitspraken in de heilige schrift, o.a. Jac. V 14. In Amerika hebben ze zich vereenigd tot een kerkelijk genoot schap, dat in Chicago vier kerken be zit, in Duitschland is 't nog zoover niet, al scheiden velen zich van de kerk af. Hun eerste stelregel is dat van alle ziekten zonde de oorzaak is en dat dit te gelooven noodzakelijk is om gene zing te verkrijgen. De mensch is een ongedurig, driftig wezen. Openbaart zich een ziekte dan wil hij daarvan genezen worden en spoedig ook. Kan zijn huisdocter hem er niet afhelpen, dan zoekt hij een andere, met of zonder wetenschap. Hij is dan nog het meest geneigd zich toe te vertrouwen aan een ongeletterde. En soms geneest die hem of liever geneest hij trots diens behandeling. De natuur doet in ziektegevallen wonderen en het geloof in den geneesmeester eveneens. Zoo kunnen ook zij, die uitsluitend in 't gebed genezing zoeken, wijzen op vele goed geslaagde gevallen. Toch ligt er een groot gevaar in deze geneesmethode, die wetenschappelijk heet, maar met de wetenschap heel weinig uitstaande heeft. Dat men voor lichte kwalen, hoofdpijn, kiespijn etc. langs dien weg hulp zoekt, wie zal 't wraken, maar er zijn gevallen, waarin tijdverlies met den dood gestraft kan worden. Kanker b.v. We hebben lijders gekend, die het mes van den heelmeester vreezende, van den een naar den ander liepen, van dezen een pot zalf ontvingen, door dien lieten bidden. Niets hielp, de kwaal woekerde intusschen voort en nam zulke groote proportiën aan, dat er toen de chirurgijn er 't mes inzette, geen hoop op behoud meer was. erfgenaam in den zadel zitten en hem toe lachen hg ziet de rozige, ronde wangetjeg en de lieve oogjes van zgn dochtertje; hg boort zgn kinderen lachen en juichen het volgende oogenblik stooten de vjjande- ljjke ruiters tegen elkander. De sabels klet teren kokend en bruisend, als twee snelle bergstroomen, dringen de vjjandeljjke troe pen op elkander in. Andere regimenten cavallerie mengen zich in den strgd. Generaal von Barby voert zg a divisie van vgf regimenten den vjjand te gemoet; een breeden stroom van ruiters spreidt zich uit over het plateau van Mars la Tour tot aan Flavigny, en in zgn vaart wordt alles meegesleept en vertrapt. Sedert de slagen van Rossbach en Leuthen, sedert Waterloo heöft men zulk een ontzagljjk ruitergevecht niet gezien. De donder der kanonnen zwjjgt, het geweervuur verstomt, de blanke sabel en de lans zgn de wape nen, waarmee het bloedig gevecht wordt voortgezet. Men ziet Btofwolken in plaats van wolken kruitdamp, men hoort zwaard- gekletter, trompetgeschal, het briesohen en stampen der paarden, het hoera der ruiters in plaats van den donder der kanonnen en het geknetter van het geweervuur, en daar tusschen het gekerm der vertrapt wordende gevallenen. Man tegen man vechten Duit- schers en Franschen, beide legers staan en wachten tot de drom van strjjders uit eengaat. Ze gaan uit elkander. Over het slagveld rennen een menigte paarden, wier ruiters gevallen zgn. Een donderend hoera klinkt over het slagveldde Franschen trekken terughoera, de zege is onsklinkt het uit duizenden keelende Duitschers her ademen; het gevaar van door den vgand onder den voet gereden te worden is geluk kig voorbjj. Hoerade zege is ons. En nu, trompetters, verzamelengeblazen. Dat is 't gevaar van alle geneeswijzen, buiten den weg der wetenschap om. En zij, die dat niet grif toegeven, laten ze zich de vraag ook eens voorleggende wetenschap, is die uit den booze of is die aan den mensch toevertrouwd door den Hem eischen vader? Zou het ge compliceerd menschelijk organisme beter gekend worden door een ongeletterden kwakzalver dan door iemand, die er zijn speciale studie van maakt? Zijn de middelen uit de apotheek, door de ervaring tot geneesmiddelen gestempeld, ook niet geschonken door den Gever alles goeds? Dat de zwakke mensch kracht zoekt in 't gebed, nog eens wie zal 't wraken, maar dat hij tegelijk grijpe naar de middelen die onder zijn bereik liggen. Buitenland. Londen, 1 Juni. Esn telegram van Lord Kitchener, d. d. 31 Mei, luidt; Het document, inhoudende de voorwaar den van capitulatie, werd hedenavond half elf door alle Boerenafgevaardigden, Lord Milner en Kitchener geteekend. Wjj herinneren ons den tjjd niet, zoo schrgft de »T<d.«, dat wij een bericht om trent den oorlog in Afrika ontvingen, waar van de indruk zoo verbijsterend is. Er zal dus vrede zjjn in Zuid-Afrika. De moordtooneelen zullen opbonden, de hoeven sullen weder opgebouwd worden, de naar «11e windstreken verspreide Afrikaners zullen naar hun geboorteland terugkeeren, de vrou wen en kinderen zullen uit de moordkampen verlost worden. Bevestigd zullen worden Ie woorden van het Transvaalsche volkslied »Ons Ijjden is voorbg c Maar, helaas, daarop zal niet meer kun- aen volgen: Roemt in den zegen onzer dapp'ren Dat vrjje volk zgn wg. Onze keel snoert zich samen van leed en spjjt, een gevoel van eindelooze droefheid maakt zich van ons meester, dat zóó de uitkomst moest zgn van den gevoerden hel- denstrjjd; wjj voelen al het snerpende van het machteloos verdriet over de zegepraal van het onrecht over deugd en broedertrouw. Wg hadden 't zoo anders gehoopt, ge dacht, verwacht. Wg hebben niet kannen aannemen, dat de mannen, die een zoo harde leerschool in de laatste jaren hebben door gemaakt, zouden te vinden zgn voor een regeling, die hun volkomen onafhankeljjk- De tegenstand des vjjands is gebroken, maar ook de kracht der Dnitschers is ver lamd. Hier en daar vlamt de strgd nog even op, maar als de nacht medelijdend zjjae duistere vleugelen over de bloedige, ver trapte velden uitspreidt, zwggt het kanon en bet geweer; de echo van het laatste schot sterft weg, alles wordt stil, doodstil in de rjjen der strgders. Alleen hoort men nog het kermen der gewonden, de aangrij pende jammerkreten van stervende mannen en paarden. Het gseljjk tooneel wordt droe vig verlicht door de brandende dorpen in den omtrek. Inderdaad, zg, die den oorlog vervloeken als broedermoord op groote schaal, zg hebben geljjk, en ieder die de jammeren des oorlogs gezien heeft, zal dit met overtuiging moeten beamen. Donkere gestalten doorzoeken het slag veld het zjjn de dienaren der barmhartig heid, die de gewonden opzoeken, ze met de meeste zorg opnemen en naar het lazareth dragen, waar de geneesheeren hun treurigen plicht vervullen. Hoe menig jong leven zien zg gebroken, hoeveel hoop is dien dag ge knakt de jammer daarvan wordt dui zendmaal gevoeld in het vaderland, dat zg hielpen beschermen. Somber zwggend zitten de garde-dragon ders bjj de bivouac-vnren. Hoevelen van hnnne kameraden liggen na kond en stjjf daarginds op bet slagveld Een der dragonders richt zich op en fluistert een kameraad eenige woorden toe. >Ja, ga maar heen, Hendrik, c antwoordt deze; »hjj heeft naar je verlangd. Hg zal den dag van morgen niet beleven.* En Hendrik richt zgn schreden naar het veldlaz&retb, dat aan het niterste eind van het bivouac is opgericht. Hier liggen de zwaargewonden op veldbedden; de lichtge wonden zgn reeds vervoerd naar plaatsen, heid niet waarborgde. Wg vleiden ons ermee, dat door volhouden van den reuzenkamp Engeland ten slotte zon worden gedrongen aan de Boerenzaak recht te doen weder varen. Er zullen allerlei berichten tot ons komeD, die van de honding der Boeren een ver klaring zullen gevenmen zal ons waar- schjjnljjk zelfs spreken van deedelmoedigheid, die de Engelschen tegenover den dapperen vgand zullen betrachten. Maar dat alles zal nooit geheel kannen wegnemen onze teleurstelling over den afloop van den oor log, ons groote leed over de zware beproeving, die aan het Afrikaner volk is opgelegd. De Boeren hebben zwaar geleden en hnn moed in den oorlog kan nooit genoeg geprezen worden. Moreel hebben zg het trotsche Albion geknakt. Zg hebben dat gedaan met eigen kracht, want Enropa verkoos niet op te komen tegen het inter nationale onrecht, dat in Zuid-Afrika werd gepleegd. De vorsten, die hadden kunnen tusschen beiden treden maar 't niet hebben gedaan, zullen op dezen dag een zwaren kamp met hnn geweten te voeren hebben. Duisternis hangt er heden voor ons over de velden, waar geworsteld is voor de vrjjheid. Zal het licht er nog weer doorbreken? Zullen Vrjjstaters, Trans valera en Kaapko lonisten, wier aanvoeiders zoo eenstemmig zgn geweest bg het onderteekenen van de vredesvoorwaarden, geen anderen weg heb ben gezien dan dezen om te komen tot hun ideaal, dat zg niet verloochend kunnen hebben Geve de Hemel, dat de Verbondenen zich nooit hnn besluit van den 31 en Mei 1902 zullen hebben te verwgten! Londen, 2 Juni. In een stampvol Lagerhuis leest Balfour de vredesvoorwaar den voor. De voornaamste artikelen van de overeenkomst zjjn de volgende: 1. De burgers te velde leggen aanstonds de wapenen neer en leveren alle geweren en mnnitia ia hun bezit in. Zjj zien af van alle verzet tegen het gezag des konings, dien zjj erkennen als hun wettigen vorst. (Toe juiching). 2. Alle burgers te velde buiten de gren zen van Transvaal en van den Vrjjstaat en de krjjgsgevangenen buiten Zaid-Afrika, die burgers zgn, worden, bjjaldien zjj verklaren hnn positie als onderdaan van den koning te aanvaarden, naar hun woonplaats terug gebracht zoo spoedig er vervoermiddelen verschaft kannen worden en hun middel van bestaan verzekerd is. 3. De burgers die aldus zich onderwerpen die verder van de vechtlinie verwjjderd zgn hier ligt een Fransch grenadier met grjjzen baard naast een jong Pruisisch officier van de garde, ginds een bruine Afrikaanscbe jager naast een Pruisisch dragonder. Er wordt geen woord gesproken; nauweljjks komt een smartkreet over de vast samenge perste lippen der gewonden. Ia koortsach tig en spoed helpen de geneesheeren en ziekenverplegers de ongelukkige krjjgslieden. Doch menigmaal is alle hulp vergeefach. Hier en daar buigt de dokter zich over een, wiens oogen reeds voor immer gesloten zgn. Wat verlangt ge, dragonder vraagt een dokter aan Hradrik, die juist binnentreedt. >Neem me niet kwaljjk, dokter, ik wou gaarne eens naar rajjn ritmeester zien ritmeester Yon Altenbrak ik ben zgn oppasser.* Daar ligt hjj hjj zal wel gauw sterven.* Doodsbleek en met gesloten oogen ligt Edaard von Altenbrak daar neder. Zgn ademhaling is buitengewoon versneld, en telkens vertoont zich bloedig schaim op zgn lippen. Weenend knielt Hendrik bg dj leger stede van zjjn heer neder en vat zgn kille hand. Ritmeester ach mjjnheer.* De gewonde opent langzaam de oogen en ziet den trouwen oppasser niet zonder eenige verwondering aan. »Zjjt ge daar, Hendrik?* zegt hjj met groote inspanning. »Ach, ik droomde mjjn kinderen mjjn zoon. Hendrik, ga naar mjjn vronw verlaat mjjn zoon niet. O, tnjjn zoon, laat mg niet sterven 1 Een vreeselgke aanval van kramp doet den gewonde kermende dokter komt toe gesneld. Richt hem een beetje op; hg stikt.* Te laat! Een stroom van bloed golft uit en terugkeeren worden niet beroofd van hnn persoonljjke vrgheid en eigendom. (Toe juiching). 4. Geen burger- of strafrechtelijke ver volging wordt ingesteld tegen burgers die zich aldus onderwerpen of aldus terugkeeren voor eenige daa 1, die in verband staat met het voortzetten van den oorlog. Deze be paling strekt zich echter niet uit tot zekere daden in strgd met het oorlogsgebrnik, welke daden na het einde van de vjjande- ljjkbeden voor den krggsraad komen. 5. De Nederlaudsche taal wordt op de openbare scholen in Transvaal en Vrjjstaat onderwezen, waar de ouders der kinderen het verlangen, en wordt bg de rechtbanken toegelaten, waar het noodig is. 6. Het bezit van geweren wordt toege laten aan wie er om vragen tot zelfver dediging en rerlof er toe krjjgen. 7. Het militaire bewind wordt zoo spoe dig mogeljjk vervangen door burgerljjk be stuur en zoo spoedig als de omstandigheden het bepalen worden vertegenwoordigende instellingen als inleiding tot eigen bewind (selfgovernment) ingevoerd. 8. Er wordt een commissie in ieder dis trict benoemd ten einde hulp te verleenen om de menschen naar hun woonplaats terug te brengen en hun van middelen te voor zien vooj het herstel van hun hoeve. De regeering stelt 3,000,000 pd. st. ter be schikking van de commissies en behalve doze vrjje gift is de regeering bereid voor hetzelfde doel geld te leenen, gedurende twee jaar vrjj van intrest en terug te be talen over een tjjdperk van jaren tegen 3 pet. intrest. Geen vreemdelingen of opstan delingen kunnen van deze bepaling voor deel trekken. Wat de behandeling van de opstande lingen betreft, heeft Lord Milner aan de Boerenafgevaardigden een verklaring voor gelezen, waarvan de hoofdzaak het volgende is: De behandeling van de Kaapsche en Natalsche opstandelingen, dia zich onder werpen, zal, als zjj naar hun kolonie terug keeren, bepaald worden door de koloniale regeeringen in overeenstemming met de wet ten dier kolonies. De Kaapsche regeering is van oordeel, dat het gros der opstandelingen levenslang van het kiesrecht verstoken moet zgn en den mond van den ongelukkige een trilling het hoofd zinkt op de borst Edaard von Altenbrak is dood. Langzaam legt de trouwe dienaar hora op zjj o legerstede en bedekt zgn gelaat met zjjn handen. Met ernstig gelaat staat de dokter naast hem. »Ge zjjt een brave borst 1 Raak nu maar niet zoo van streek, hg laat tenminste geen huishouden na.c »Geen huishouden !c Hendrik springt op. Die laatste hartverscheurende woorden van zgn heer klinken hem nog in de ooren; hjj legt de hand op zgn hart en fluistert: >Ik zal ze niet verlaten die arme vrouw en die aruse, ongelukkige kinderen.* Daar klinkt door den nacht het verza- melsignaal der dragonders; nog eenmaal legt Hendrik zgn hand op de gebroken oogen van zgn heer en nu snelt hjj weg ook hem roept de plicht. VIL Onder het woelige rumoer van den krjjg is het Daitsche keizerrjjk als herboren op gestaan, en na is Berljjn, de keizerstad, iu feestdos. Vau alle huizen wapperen de vlag gen met de kleuren van het niewe rjjk; ia vele straten ziet men ze in rjjen langs de huizen. Korven met bloemen ziet men bjj de geopende vensters staan, en van geluk stralende gezichten zien de straat langs en luisteren of ze de muziek nog niet hooren. Vandaag keeren de gardetroepen in Berljjn terug, de dappere krggers, die de hoogten van Saint Privat bestormden, bjj Séian keizer Napoleon gevangeu namen en bg La Bonrget den ovtrmachtigen vgand terug dreven. Aan de spits ziet men den eersten keizer van het nieuwe rjjk, den grjjzen held. Wordt vervolgd). NIEUWSBLAD

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1902 | | pagina 1