tl Laiid
til?,.
POMKH! INRICHTING
C. F. CORDES,
Kunstschilder en Photograaf,
TWEEDE BLAD ZATERDAG 21 JUM 1902.
UiteeTer L. J. VEERMAN te Heusden.
BUITENLAND.
De koning tan .Saksen is Donderdag
avond, om vpf minuten over achten, zacht
en kalm ontslapen.
De overleden vorst was den 2Sen April
1828 geboren en sedert 1873 koning van
Saksen. Zgn regeering heeft zich niet ge
kenmerkt door belangrgke politieke gebeur
tenissen. Daar het huweljjk van den koning
kinderloos is gebleven, is zgn broeder, prins
George, (jjeboriB 8 Aug. 1832) eerstrecht-
hebbende op den troon.
In den loop van een geding te Sligo (Ier
land), waarin togen Mhugb, lid van het
Lagerhuis, en twee andere Ieren de aan
klacht werd behandeld dat zg samengespan
nen hadden, om zekere pachters vrees aan
te jagen, noemde Mhugb een rechter een
vervloekten leugenaar. Toen Mhngh uitge-
noodigd werd zgn woorden te herroepen,
antwoordde bg de rechters dat hg zich nooit
tegenover schoften van hun slag had ver
ontschuldigd. Mhngh werd staande de zit
ting, wegens beschimping van het hof, tot
3 maanden gevangenis veroordeeld.
De Daily Mail* verneemt uit Gibraltar
dat W ?yler's aanstaande inspectie-reis de
geruchten verlevendigt, volgens welk* En-
gsland een coup voorbereidt met de bezet
ting van het achterland van Gibraltar. Dit
verontrust de Spanjaarden.
De Ieren hebben in een commissiekamer
van het Lagerhuis onder voorzitting van
John Redmond een vergadering gehouden
en daarin het volgende besluit genomen:
De Iersche nationale partg besluit, als pro
test tegen het wanbestuur van hun land,
niet deel te nemen aan de kroningsplech
tigheden. De Iersche partg wordt uitgenoo-
digd op den Kroningsdag, 26 Juni, om 11
uur, te Dublin bjjeen te komen, om over
den toestand van Ierland te beraadslagen.
Tien roovers hebben een in het gouver
nement Tiflis gelegen klooster van den
Heiligen Antonis, terwgl een zielen-mis ge
houden werd, overvallen. In de kerk wer
den door hen verscheidene schoten gelost,
wa rop de aanwezigen de vlucht naman.
De roovers wilden toen de mis lezende
monniken dwingen hun de kloosterbrand-
kast te wgzen. Zg bereikten hun doel ech
ter niet en moesten zich tevreden stellen
mat het medenemen van een deel van de
kerksierraden.
Professor Herbert, van de universiteit van
Pennsylvanie, heeft onlangs in eene lezing
te New-York verklaard, dat de steden in
het dal van de Hudson met een eren groote
ramp worden bedreigd, als die St. Pierre
heeft getroffen. Hg zeide, dat Peakshill op
misschien de gevaarlgksto vulkaan ter we
reld lag.
Volgens dezelfde autoriteit zakt de bodem
▼an New-York langzamerhand naar beneden,
een feit, dat door den vloed wordt bewezen,
die nu reeds Troy, aan de Hudson, bereikt.
Wetenschappelijke onderzoekingen, di* hier
naar zgn ingesteld, toonen aan, dat de
Hudson vroeger in zee uitstroomde van een
hoogte, die driemaal zo® groot was als die
van da Niagara-watervallen.
Laffan seint uit Peking dat d« Engelsche,
Chineesche en Russische autoriteiten een
verdrag hebben geteekend, waarbg aan alle
bezwaren van Rusland in zake de spoor
wegen wordt tegemoet gekomen.
Uit Port de Prance wordt gemeld dat
de vulcaan Peléa op Martinique weer e°n
5 meter hooge modder zuil heeft uitgeworpen,
welke 22 huizen te Basse Pointe vernield
heeft.
Terwgl vorst Ferdinand de gastvrgheid
des Czaren genoot, hebben te Sevres naar
uit Sofia wordt gemeld, Turksohe autori
teiten in het openbaar het schild en den
vlaggestok van het Bulgaarsche consulaat
afgerukt, vernield en door het slgk gesleurd.
De regeering van het vorstendom heeft on
middellijk op de krachtigste manier bg de
verheven Porte geprotesteerd en eischte, dat
schild en vlaggeatok waar in het openbaar
op hun plaats teruggebracht zullen worden,
en onmiddellijk terugroeping van de auto
riteiten en de justitie, die deze schending
hebben begaan.
Ook de Russische regeering, die diplo
matiek hier eveneens is getroffen, maakt
zich gereed, omsbjj de Ottomaansche regee
ring tegen de onbezonnen beleediging, de
Bulgaarsche vlag aangedaan, op het oogen-
blik dat vorst Ferdinand de gast was van
Keizer Nicolaas, te protesteeren.
Omtrent den toestand in klein Rusland
bevat de »Temp>« een belangwekkende
mededoeling van een harer medewerkers,
die zich met eigen oogen en ooren op de
hoogte bad gesteld.
Omtrent de bemoeiingen der geheime po
litie vernam hg en nog wel van een ambte
naar, dat hetgeen verteld werd over het
openen der brieven niet was overdreven.
>Vgf dagen duurde het,* sprak deze,
»dat een aangeteekende brief van mg te
Pargs arriveerde en ik kan mg niet ander»
verklaren dan door die bemoeiingen, die ik
betreur, want bet is met de politie evenals
met de maag, als men haar voelt doet zg
haar werkzaamheden slecht.*
Het viel schrgver voorts bgzonder op,
dat men tegenwoordig allerwegen in Rus
land over politiek spreekt. Te Moskou, de
heilige stad van het Czarisme, de stad van
koophandel en ngverheid hoort men mee
ningen verkondigen die tien jaar geleden
verontwaardiging zouden hebben verwekt;
te Sint Petersburg geneert men zich niet
in streng conservatieve kringen om zich
even vrgmoedig uit te laten als men het
in een liberale omgeving zou doen, somdat
er is iets wat niet goed gaat.*
Hoe komt dit? Hierover loopen de opi
nies uiteen, zelfs die der revolutionairen.
Omtrent een punt is men het echter eens:
dat de persoon van den keizer en het be
staan der monarchie buiten de quaestie
staan. Nooit bleek de gehechtheid en trouw
aan het hui3 Romanov meer dan thans.
Sedert Maandagavond woedt er een hevige
brand bg de naphthabronnen van Bibi-Eibat
bg Bakoe (Rusland). Zestien boortorens zga
reeds geheel verwoest en drie reservoirs
gesprongen.
Lord Kitchener heeft het volgend draad-
bericht aan de generaals Botha, De la Rey
en De Wet gezonden
Thans, nu het inleveren van de wapenen
in het bezit van de burgers der Transvaal
en der Oranjerivierkolonie geheel is volein
digd, verlang ik u mgn hooge ingenomen
heid te kennen te geven met de toomelooze
energie en takt, waarmede gg overal deze
taak van mgn commissarissen hebt verge
makkelijkt. Ik erken, hoeveel uw pogingen
overal hebben bggedragen om door de bur
gers met zooveel loyaliteit de verandering
van regeering te doen aannemen, en ik kan
u zeggen, dat de wgze, waarop de burgers
zich hebben overgegeven, Zgne Majesteit
zeer heeft behaagd, en het Engelsche volk
diep heeft getroffen, dat hen hartelijk als
medeburgers wenscht aan te nemen. Ik ver
trouw, dat een nieuw tjjdperk van verzoening
van alle rassen is aangebroken in Zuid-
Afrika.*
Er loopt een gerucht, dat een syndicaat
van Duitsehe bankiers zich voorstelt in Zuid-
Afrika een groote bauk op te richten met
een kapitaal van 100 millioen mark. D*
bank zal te Kaapstad gevestigd worden.
Het doel is om alle Boeren en Hollanders,
die daar behoefte aan hebben, aan fondsen
te helpen en hen zoodoende financieel on
afhankelijk te maken vaa het Engelsche
gouvernement.
Reynolds Newspaper, gewoonlgk goed in
gelicht met betrekking tot de Zuid-Afri-
kaansche aangelegenheden, deelt mede, dat
de Portugeesche bezittingen aan Afrika's
oostkust verdeeld zullen worden tusschen
Groot-Brittanië en Dnitschland. Duitschland
zon de havsn van Beira krijgen als belooning
voor da in den oorlog betrachte onzijdigheid.
>Le France militaire* zegt in staat te zgn,
twee artikelen van het tusschen Engeland
ea. de Boeren gesloten vredesverdrag te
kunnen mededeelen, welke tot dusver niet
zgn gepubliceerd. In de eerste plaats zou
koning Edward op den kroningsdag, Don
derdag der volgende week, de amnestie voor
de Kaapsche opstandelingen afkondigen,
terwgl de door Engeland aan de Boeren te
betalen som voor den wederopbouw der
hoeven niet 3, maar 7 millioen pond sterling
zou bedragen.
Redmond maakte eergisteren in het La
gerhuis aanmerking op de voorgestelde gra
tificatie van 50,000 pd. st. voor Lord Kit
chener. Deze had eenvoudig zga plicht ge
daan en was er voor betaald, meende hg.
Temidden van een doodsche stilte op de
banken van de ministerieelen, herbaalde
Redmond vervolgens zgn vroegere verkla
ring dat hjj Kitchener persoonlgk verant
woordelijk stelde voor wat er in de concen
tratie-kampen gebenrd was: vijftienduizend
vrouwen en kinderen waren daar doodge
marteld.
Mac Neill vond het onzinnig dat de
levensmiddelen van zjjn kiezers belast zou
den worden, opdat Kitchener goede sier
kon maken. In den loop van zgn rede werd
dit Iersche lid tot de orde geroepen, waarop
een andere nationalist rifp: >Weer een
staaltje van Engelsch fair-pley.«
De Speaker stond nu hevig gebelgd op
en zeide dat zoo iets niet geduld kon worden.
Verder spraken nog Power *n Keir Hardie
tegen de gratificatie, maar voor het Huis
uiteenging werden de 50,000 pd. st. toe
gestaan met 227 tegen 48 stemmen.*
Pretoria, 18 Juni. Bg Calvinia heb
ben zich 690 man overgegeven, meest re
bellen. Het geheele aantal is nu 18,400.
Londen, 19 Jnni. Chamberlain zeide
heden in het Lagerhuis, dat schadeloos
stelling voor de verliezen, in Natal en de
Kaapkolonie geleden gedurende den inval
der Boeren, zal worden betaald uit Trans-
vaalsche fondsen en wel uit de eerste lee
ning die gesloten wordt. De schadeloos
stelling wordt begroot op meer dan twee
millioen pond sterling.
Lord Methuen heeft nit hst hospitaal te
Johannesburg esn brief geschreven aan Sir
John Goldney te Corsham zgn woon
plaats waarin hg zegt, vernomen te
hebben, dat men hem een feestelgke ont
vangst wil bereiden bg zgn terugkomst. Hg
vraagt uit eerbied voor de kameraden, die
gevallen zgn in den oorlog, in alle stilte
bniswaarts te mogen keeren.
Dit verzoek «trekt Methuen zeker tot eer.
Maar zou er ook niet een beetje de gedachte
aan ten grondslag liggen, dat na Tweebosch,
om nu van de onde tgden maar te zwggen,
een triumphator's intocht nog al mal zou
staan? Dat te gevoelen is ook geen schande
voor den Lord.
BINNENLAND.
De politie in den Haag heeft Dinsdag
nacht een goede vangst gedaan. Omstreeks
half één bemerkten de rechercheurs van het
hoofdbureel, Warris en Koningkramer, in
de Sarinamestraat twee mannen, die ver
dacht in de buurt rondsloopen. Aanstonds
herkenden de politiemannen in die twee
personen oude bekenden van de justitie. D«
rechercheurs wisten ongezien in een boom
te klimmen, en sloegen vandaar de hande
lingen van de beide mannen gade. Deze
gingen de onafgesloten brandgang in, welke
zich bevindt tusschen de Surinamestraat en
het Nassauplein. Eenmaal in die gang,
trokken de bespionneerden hunne schoenen
uit, waarna zg over een vrg hoogen muur
klauterden, waardoor zg kwamen in den
tuin van een huis aan de Javastraat. De
rechercheurs begaven zich daarop ook in de
brandgang. Duidelgk hoorden zg aan den
anderen kant van den tuinmuur geritsel.
Na verloop van een kwartier kwamen de
beide personen die overgeklommen waren,
weder langs denzelfden weg in de brandgang
terug. Zg werden toen gegrepen, en naar
het hoofdcommissariaat van politie op het
Alexanderveld gebracht.
In het bezit van de aangehoudenen wer
den o. a. gevonden eenige sleutels en drie
breekijzers.
Ondervraagd over hunne handelwijze be
weerden zg, dat zg zich in den tuin te
slapen hadden willen leggen.
B^ een ingesteld politie-onderzoek, bleek
dat getracht is aan de tuinzgde een hnis,
uitkomend* in de Javastraat, binnen te
dringen. Aan de serredeur waren dnidelgk
sporen van breekijzers waarneembaar.
De beide aangehoudenen zgn naar het
huis van bewaring overgebracht.
Behalve daze twee personen zgn er ook
nog drie andere jonge mannen door de po
litie opgespoord als verdacht, met de twee
eerstbedoelde de daders te zgn van de in
braken in de Banstraat en het Prinse-Vinke-
park. Het vjjftal is ter beschikking van de
justitie gesteld en naar het huis van bewa
ring overgebracht.
Uit verschillende omstandigheden valt af
te leiden, dat deze personen bg de bedoelde
inbraken betrokken waren. Ten huize van
één hunner zgn voorwerpen gevonden die
door den eigenaar van een der perceelen,
waar ingebroken werd, zgn herkend als
daaruit vermist.
Ia het buis van bewaring aan de Prinse
gracht te 's Gravenhage is Woensdag voor
middag onder eenige gedetineerden eene
brutale muiterp voorgevallen.
Omstreeks 12 uur bevonden zich ouder
bewaking van twee bewaarders 9 gevan
genen op de wandelplaats. Geheel onver
wachts werden beide bewaarders tegelgk
door de gevangenen aangegrepen.
Door het dichthouden vaa den mond en
het vasthouden der handen werd den be
waarders belet te schreeuwen of door te
bellen alarm te maken. Spoedig werd aan
een der bewaarders de sleutel van de plaats
deur ontnomen.
't Openen van deze dear was toen 't werk
van een oogenblik en achter elkander wisten
daarop 6 gevangenen door deze deur, die
toegang geeft tot een op de Varkenmarkt
bg de Assendelftstraat uitkomende poort te
ontsnappen.
Drie gedetineerden slaagden er niet in te
ontvluchten, want een der bewaarders had
zich bereids weten los te rukken en had
snel de plaatsdenr dichtgeworpen.
Een uur na de ontvluchting was reeds
een der ontsnapten gegrepen en voorloopig
naar een politiebureèl overgebracht.
Donderdag werden er nog drie in Schie
dam gepakt, zoodat ze op twee na weer
achter slot en grendel zitten.
Onder de ontsnapten waren een paar zeer
beruchte personen, die enkele weken ge
leden ter zake van inbraak en diefstal door
de rechtbank veroordeeld werden resp. tot
5 en 3 jaren gevangenisstraf.
Een van dit tweetal, zekere R., moet ook
degene zgn die op de wandelplaats van het
huis van bewaring zjjn bewaarder tegeu den
grond wierp en hem den sleutel van de
plaatsdeur afhandig maakte.
Uit alles schjjnt te blgken dat de gedeti
neerden, volgens vooraf beraamd plan ge
handeld hadden.
De vervolging tegen den koster Van Ister-
dael, wegens meineed (naar aanleiding van
de klacht welk? mr. Pels Rjjcken, verleden
jaar tjjdens de terechtzitting der rechtbank,
tegen den koster indiende *n voor het Hof
te 's Hertogenbosch, de vorige week heeft
herhaald), zal, naar het Volksblad* uit
goede bron verneemt, onmiddellijk na de
uitspraak van het arrest van het Hof wor
den doorgezet.
Mutsaer's vrijspraak wordt als zeker be
schouwd.
Uit Haarlem meldt men d.d. 20 dezer
Sedert gistermiddag doen de stakende
opperlieden, metselaars en stncadoors wan
deltochten ook in de omstreken, om het
volk, dat daar nog aan den arbeid is, te
bewegen het werk neer te leggen. Het ge
volg is o. m. geweest dat vanochtend de
eenige stucadoor die nog te Bloemendaal
bezig was, niet terugkwam, zooals hg later
verklaarde, uit vrees voor bemoeilijking.
Het stakingscomité vergadert steeds en
houdt tweemaal per dag appèl. Hedenoch
tend had de burgemeester een conferentie
met de bestuurders van den patroonsbond
de heeren: Geyl, Van Sar vellen en Groe
ne wegen.
Nog twintig bazen sloten zich aan bg de
motie tot uitsluiting.
In een vergadering van den R. Kath.
Volksbond, het Nederl. Werkliedenverbond
en het Chr. Werkliedenverbond is de houding
der opperlieden zeer afgekeurd en aangeno
men een motie, luidendeHet bestuur, gelet
op de groote gevolgen, zoowel financieel en
moreel, die uitsluiting zal kunnen hebben,
besluit de patroons uit te noodigen, die in
te trekken of uit te stellen tot alle vakver-
eenigingen zich hebben uitgesproken.
Men meldt uit Enschedé van 17 dezer:
Hedennamiddag ontstond ®r een woor-
denwis8eliHg tusschen een ouden en een
nieuwen arbeider der firma Van Heek
Co. in de fabriek de Kortesteeg. Een der
patroons kwam tussohenbeide en werd ge
brutaliseerd door den onden arbeider, di*
daarop door hem nit de fabriek gezonden
werd.«Zgn medekameraden verlieten daarop
eveneens de fabriek. Reudink, de oud-voor
zitter van hst stakingscomité, kreeg gedaan,
dat allen de fabriek weer binnengingen.
Nog waren de gemoederen niet tot rust
gekomen en spoedig ontstond er in de fa
briek een kleine vechtpartjj, waarbg 2 der
nieuwe arbeiders werden verwond.
Dadelgk werd er om de politie gezonden,
die een onderzoek instelde, doch er kwam
niet veel aan het licht.
En van 18 dezer:
De nieuwe arbeiders, die in de fabriek
Kortesteeg werken, hervatten hedenmorgen
daar het werk niet, uit vrees te worden
gemolesteerd door de verbitterde andere ar
beiders. Ten Hove en ook Mina van Essen
zjjn vertrokken; de eerste denkt terug te
keeren. Heden zgn een 20tal der nieuwe
arbeiders vertrokkenmorgen gaan er weer
een aantal. Ofschoon zg geheel vrg willig
vertrekken ligt het toch voor de hand, dat
dit geschiedt uit vrees voor de gevolgen van
de verbittering der andere arbeiders.
19 Juni: De laatsten der nieuwe arbei
ders van de firma Van Heek Co. zgn
heden vertrokken, gedwongen door de vijan
dige houding in de fabriek van de nu weer
aan het werk gekomen oude arbeiders, die
de eersten op allerlei ergerlgke manieren,
tgdens hun werk en op straat, het leven
lastig maakten. De moedigsten onder hen
zagen zelfs geen kans, hoe gaarne zij aan
het werk wilden blgven, aan de plagerijen,
tegenwerking en molestatiëa weerstand te
bieden.
De meesten van hen waren reeds zoover
gevorderd, dat zg met een middelmatig
vroeger wever gerost konden wedgveren
sommigen waren zelfs in staat geregeld
tegen een geosfend wever te werken. Het
is voor deze menschen zeer te betreuren,
dat de omstandigheden verhinderden, in
hun nieuwe ambacht brood voor zichzelf en
hun gezin te kunnen verdienen.
De firma had alle mogelgke maatregelen
genomen om de plagergen en molestatiën
tegen te werken. Met een geregeld opzicht
zelfs was het totaal ondoenlgk, de bescher
ming zoover nit te strekken, dat de nieuwe
arbeiders konden blgven doorwerken. De
firma heeft deze arbeiders, onder welke zg
zeer velen heeft leeren kennen als degelgke
nette werklui, noode zien vertrekken, en
gaf als bewgs harer tevredenheid elk hun
ner boven zgn loon een gratificatie.
De maatregel van het 2 dagen stopzetten
der fabrieken is opgeheven.
Dezer dagen was de 10-jarige v. D. on
deugend op school aan den Verversdgk te
Delft. De betrokken onderwgzer meende
hem daarvoor een tuchtiging te moeten
geven, doch deed dit met zooveel kracht op
het hoofd, den rug en zg'de van het kind,
dat het bewusteloos werd. Thuis gekomen,
werd geneeskundige hulp ingeroepen en
werd opneming in het gasthuis noodig ge
oordeeld. De toestand van het kind moet
zeer ernstig zgn en tegen den onderwgzer
is een gerechtelijke vervolging ingesteld.
Te Amsterdam vervoegden zich bg een
bewoner van de Vinkenstraat, die een munt
gasmeter heeft, twee personen met petten
op het hoofd, waarop aan weerzjjden in
rood het wapen van Amsterdam, terwgl
één daarenboven ook nog nummer 68 aan
zgn pet voerde. Heel kalm en bedaard alsof
het hun ambacht was, en alsof zg opdracht
tot uitvoering hadden, verbraken zjj het
zegel der meter, nameu de aanwezige munt
stukken er uit, doch zonderling genoeg
zegelden zg den meter niet weder. Toen een
paar dagen daarna de echte beambten der
gasfabriek kwamen om de gelden op te
nemen, bleek dat onbevoegden hun voor
waren geweest.
Een automobiel reed te Alfen een 65-jarig
man aan, die enkele uren later aan de ge
volgen bezweek.
De berjjder der automobiel bekommerde
zich echter na zjjn daad om niets en reed
door, waardoor hg tot heden onbekend is
gebleven.
Te VHertogenbosch is Dinsdag j.l. door
een politie-agent op den weg naar Orthen,
in de onmiddellijke nabijheid der barrière,
een pasgeboren kind gevonden, dat nog
teekenen van leven gaf.
ADVERTENTIEN.
's Bosch, aan de Parade,
Haarlem Groote Houtstraat.
Specialiteit in VERGROOTINGEN naar
kleine Portretten in KOOLDRUK (onveran
derlijke Fotografie), CRAYONTEEKENING
AQUARELLOLIEVERE en gewone FOTO
GRAFIE in alle verlangde formaten van af
f 5 met lgst. Aan het Atelier bestaat dage
lijks gelegenheid tot poseeren. Opname met
het instantané procédé.
N.B. Op verschillende tentoonstellingen
bekroond voor vergrootingen in Kooldruk
en andere Fotografiën. Met de Hoogste
Onderscheiding op de Tentoonstelling van
Kunstnijverheid te 's-Hage en met de Groote
Koninkljjke Medaille voor teekening naar
't leven.
Des Zondags wordt het Atelier
om half een gesloten.
Steeds L LJ S T N voorhanden in de
nieuwste modellen.