Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Het verborgen testament.
M 3033.
De Woningwet.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 30 JULI.
1902.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentien van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 77i ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
II (Slot).
Het besluit tot onbewoonverklaring
bevat tevens het bevel tot ontruiming
binnen zekeren termijn, hoogstens 6
maanden en wordt onmiddellijk ter
kennis gebracht van den hoofdbewoner
en den eigenaar, terwijl de woning een
kenteeken bekomt waarop met duide
lijke letters: Onbewoonbaar verklaarde
woning. Geen nieuwe bewoners mogen
daarna er hun intrek nemen. De ont
ruiming en sluiting geschieden op ver
toon van het bevel daartoe, in tegen
woordigheid van kantonrechter, burge
meester, wethouder of commissaris van
politie. Zelfs in uiterste gevallen kan
tot afbraak worden overgegaan, zooals
by gebleken gevaar of overwegenden
hinder, voor de bewoning der andere
woningen, indien dat aan het Gemeente
bestuur blijkt en na advies van de
Gezondheids Commissie.
Kan het gevaar of de hinder weg
genomen worden, dan worden die maat
regelen genomen, die afbraak onnoodig
maken. De afbraak wordt in het open
baar verkocht en komt de opbrengst
aan den rechthebbende, na aftrek van
de kosten.
Opheffing van de onbewoonbaarver
klaring kan verkregen worden, wanneer
blijkt dat de woning in bewoonbaren
staat is gebracht. Sprak de Gemeente
raad de onbewoonbaarverklaring uit,
dan besluit deze ook tot opheffing, in
andere gevallen besluiten Ged. Staten.
Handelt het bovenstaande over maat
regelen tegen ongezonde woningen, de
wet is ook dienstbaar tot bevordering
van goeden woningbouw op ruime schaal.
De wet erlangt hier op gemakkelijke
wijze de beschikking over terreinen en
perceelen, die voor verbetering van
woningtoestanden noodig zijn. Ont
eigening geschiedt nu bij raadsbesluit,
behoudens goedkeuring der Koningin,
nadat zij den Raad van State heeft
gehoord.
In 4 gevallen moet het bizonder
eigendomsrecht, tegen vergoeding, plaats
maken voor het hoogere belang der
volkshuisvesting, nl.
le. tot ontruiming van oppervlakten,
waarop langs anderen weg afdoende
verbetering van woningen bezwaarlijk
uitvoerbaar is, wegens gebrek aan lucht
en andere noodzakelijke vereischten
2e. ter verwijdering van een of meer
woningen, waarvan afdoende verbetering
FEUILLETON.
25)
In zeer nette burgerkleeding zat hjj daar
met eenige kameraden. Allen stond hun
luchthartige opvatting van het leven op het
aangezicht te lezen. Zjj leefden allen in de
hoogere kringen en sloegen geen acht op
het meisje uit het volk; hg alleen zat daar
met de oogen onophoudelgk op haar ge
richt, terwjjl hjj aan zjjn knevels draaide.
Zjj kon den blik zjjner oogen niet langer
verdragenmet een licht zuchtje stond zjj
op en zei:
♦Oom ik ga het bosch eens in. Binnen
tien minuten ben ik weer terug.*
♦Ga maar, mjjn kindl Wjj zullen nog
driemaal geven, en dan rjjden wjj weer
wtg.«
Greta snelde heen, maar niet rechtstreeks
het boech in, want zjj wilde niet dat hg haar
zou volgen. Zjj ging het huis binnen en
verborg 2ieh daar iu den donkersten hoek
Van een der kamers, die geheel ledig was.
Na een poos sloop zg toen door den tuin
van den boschwachter. Greta zette zich bg
een kreupelboschje neder; zg gevoelde zich
zeer aangedaan; zg kon haar tranen niet
bedwingen. Hevig snikkende lag zg daar,
met het gelaat in het hooge gras verborgen.
Plotseling schrikte zg; ze hoorde voet
stappen naderen op de droge, afgevallen
dennennaalden, die den bodem bedekten.
in verband met ligging bezwaren mede
brengt.
3e. ter verwijdering van woningen
die beletten dat andere woningen in
bewoonbaren staat worden gebracht.
4e. ter verkrijging van de beschik
king over ongebouwde of gebouwde
eigendommen, noodig ter uitvoering van
een bouwplan, in het belang van de
volkshuisvesting of van een uitbreidings
plan der gemeente.
Deze punten maken dus ook de op
ruiming van nauwe overbevolkte stegen,
gangen of sloppen mogelijk.
Een onteigening kan zijn ten name
van een gemeente, een vereeniging,
vennootschap, stichting, werkzaam in
het belang der volkshuisvesting.
Heeft de raad op het verzoek van
een Vereeniging enz. afwijzend beschikt,
dan kan de laatste binnen 4 maanden
bij de koningin in beroep komen. Wordt
na het hooren van Ged. Staten, bij
kon. besl. de onteigening toegestaan,
dan moet nog bekrachtiging bij de wet
volgen. Aan de onteigende partij wordt
schadevergoeding verleend. Hiervoor
komt de werkelijke waarde in aanmer
king, d. i. de som welke de goederen
hadden kunnen opbrengen, binnen 6-18
maanden vóór de nederlegging. Was
een perceel onbewoonbaar verklaard, dan
krijgt de onteigende partij slechts de
waarde van den grond vergoed. Telt het
perceel meer bewoners dan geoorloofd
is, dan mag de hoogere huurprijs daar
uit voortvloeiende, bij de waardebepaling
niet in aanmerking genomen worden.
De onteigende partij kan óf het goed
terugvorderen, óf een door den rechter
te bepalen schadevergoeding boven het
reeds genotene vragen, wanneer na 10
'jaar aan het onteigeniDgsplan geen uit
voering is gegeven.
De onteigening tengevolge uitbreiding
van bebouwde kommen, waakt er voor,
dat geregelde aanbouw in gemeenten
niet belemmerd wordt door de onbe
perkte vrijheid van gebouwen op open
terreinen.
Hiertoe moet elke gemeente van bo
ven 10.000 zielen of andere waar in
de laatste 5 jaar de bevolking met meer
dan 20 pCt. is toegenomen, een plan
van uitbreiding vaststellen, met aan
wijzing van de gronden die voor toe
komstige straten, grachten en pleinen
zijn bestemd. Dit plan moeten Ged.
Staten goedkeuren, doch zij kunnen er
ook vrijstelling van verleenen. Eenmaal
in de 10 jaar moet het plan worden
herzien. Op de gronden in het plan ge-
Met een kreet sprong zg op. Daar stond hg
voor haar, die zg had willen ontvluchten.
Heb ik n doen schrikken, juffrouw?*
vroeg hg lachend, terwgl hg beleefd den
hoed voor haar afnam. Dan vraag ik wel
verschooniag.*
»Laat mg met rust!« beet Greta hem
toornig toe, en zg wilde ontvluchten.
Maar luister dan toch eens één enkele
maal naar mg, juffrouw! Hg zei dat zoo
smeekend, dat zg weifelend bleef staan en
hem aankeek.
Wat wilt u van mg vroeg zg op zacht
verwijtenden toon. Waarom vervolgt ge mg
bg elke schrede, die ik doe?*
»Maar, juffrouw, ik vervolg u volstrekt
niet. Een toeval, een goedgunstig toeval
brengt ons telkens weer samen, en zoo heb
ik toch wel een weinig recht, als ik u ver
zoek, mg eenige oogenblikken gehoor te
schenken?*
Nu lachte hg weer zoo schelmachtig en
toch klonk zjjn stem week en smeekend.
Zg was een dwaas meisje, dat zjj zoo bang
voor hem was en voor hem vluchtte. Toen
ze daaraan dacht, vloog een glimlach over
haar gelaat. Wat moest hg wel van haar
denken? Was het niet beter, dat zg hena
aanhoorde en dan ernstig antwoordde? Dat
was een waardiger houding dan weg te loo-
pen als een schoolkind.
»Ziet u, nu lacht u weer*, vervolgde hg.
>Ik neem dat lachen als een gunstig toeken
voor mg op.«
Wees zoo goed mg spoedig te zeggen,
wat u mg mede te doelen hebt, mjjnheer!
Ik moet naar mgn oom terug.*
noemd, kan de gemeenteraad den bouw
of herbouw van gebouwen verbieden,
in het belang eener regelmatige ver
bouwing. In dit geval is er goedkeuring
van Ged. Staten noodig, en beroep op
de koningin mogelijk.
De behoorlijke naleving dezer wet
gaat natuurlijk gepaard met groote kos
ten, waartegen niet alle huiseigenaren
en gemeenten opgewassen zijn.
De Wet geeft nu eenige voorschriften
omtrent geldelijken steun van gemeente
wege, aan huiseigenaren en vereeni-
gingen, en van rijkswege aan gemeenten.
De Gemeente kan huiseigenaren voor
schotten toestaan onder hypothecair ver
band en aflossing binnen 20 jaar
aan Yereenigingen voorschotten met
aflossing binnen 50 jaar.
Het rijk kan de gemeenten, die zulks
behoeven, voorschotten geven, met af
lossing binnen 50 jaar, met gelijke an
nuïteiten. Voor het onderzoek der aan
vragen en toezicht op het gebruik der
voorschotten is een commissie van 3
leden benoemd.
Het laatste gedeelte der Woningwet
bevat bepalingen omtrent hechtenis of
boete bij niet handhaving der voor
schriften. Elk jaar brengen B. en W.
aan den Raad breedvoerig verslag uit
omtrent alles wat in de gemeente voor
de verbetering der Volkshuisvesting is
gedaan, terwijl afschriften daarvan aan
Ged. Staten, het College van Bijstand,
en den Centralen Gezondheidsraad wor
den gezonden. De Regeering doet jaar
lijks een algemeen verslag aan de Sta-
ten-Generaal toekomen.
Bij een flinke, krachtige uitvoering
kan de Woningwet zeer veel nut stich
ten. Men behoeft niet ver te zoeken
om tot de conclusie te komen dat de
Wet in een behoefte voorziet.
Buitenland,
In de buurt van Keulen is Zaterdagmid
dag tjjdens een zwaar onweer een wervel
storm losgekomen, die in esn wjjden omtrek
onbeschrijflijke verwoesting heeft aangericht.
De storm, die een pad van 2 K.M. breed
volgde, trok van EschweilerJülich in N.-
Oo8teljjke richting naar den Rijn, en over
LevwrkusenOpladen het land van Berg in.
Afgeknapte en ontwortelde boomen, inge
storte gevels, omgerukte pchuren, wegge
waaide daken, vernielde oogstvelden en tui
nen wjjzen den weg aan dien de drar.istorm
genomen heeft. In de buurt van Keulen
hebben bjjzonder zwaar geleden de plaatsjes
>Wat? Is mgnheer Tiedemann uw vader
niet?*
♦Kent u den naam van rajjn oom?*
»Bjj de belangstelling, die ik voor u ge
voel, is dat zeer natuurlgk, juffrouw. Is u
dus geen dochter van den ouden heer. Dan
voert u zeker ook niet denzelfden naam
»Neen, ik heet Margherita Montelli.*
Hjj glimlachte. »Ik dank u, juffrouw Mon
telli. Een vreemde naam voor eene Duitsche
dame, maar neem mg niet kwaljjk: mgn
naam is Harry von Alten brak,*
♦Uw naam is mg niet onbekend, mgn
heer
>Werkelgk ?c
Mgn broeder is ingenieur aan de fabriek
te Neurode, een klein uur van het slot Al
tenbrak.*
Ei, dat is zeer interessant. Dan hoop ik
u nog meermalen te zien, ondanks den af
keer, dien u vatf mjj schjjnt te hebban.*
Wel een kwartier praatten zjj zoo geheel
onschuldig voort: alleen, wanneer hunne
blikken elkaar ontmoetten, beefde zg over
al hear ledematen en dan werden haar
wangen gloeiend rood. Zonder er acht op
te slaan, waren zg onder het praten dieper
het bosch ingegaan. Plotseling blies een
koele wind tusschen de boomen door, en
het scheen of een donkere wolk voorbjj de
zon dreef en haar licht een oogenblik ver
duisterde. Verschrikt bleef Greta staan. Nu
zag zjj opeens het ongepaste van haar toe
stand in. Haar schuldeloos vertrouwen was
verdwenen, haar vriendelijk lachend gezicht
kreeg een angstige, droevige uitdrukking,
en haar lichaam trilde als een bloem voor
Bocklemünd, Widdersdorf, Brauweiler, Sint-
hem, Geyen, de gehuchten Altenhof, Stöck-
heimer Hof, Pesch, Longerich, Gross- en
Klein-Lachem en het allerergst het dorpje
Merkenich. In de eerstgenoemde plaatsen
waren van bjjna alle huizen aan den West
kant de ruiten en daken vernield door ha
gelsteenen die met de kracht van groote
kiezelsteenen ne-rkletterden. De te velde
staande vruchteD van haver, tarwe en rogge
zjjn platgeslagen, de aren zjjn door den
hagel gedorscht, kool- en beetwortel velden
in een modderpoel herschapen. Te Glessen
was het dak van de kerk zoo erg bescha
digd dat er Zondag geen dienst gehouden
koa wordon. Veel menschen en paarden,
die in het vrjje veld waren, zjjn door de
hagelsteenen deerlijk gewond. Alleen te
Bocklemüad moesten 3 paarden om de won
den afgemaukt worden. Langs de heirwegen
zag men tal van omgewaaide telegraafpalen
en vruchtboomen. De schade aan het gewas
is niet te schatten. Alle boeren zjjn bang
dat zjj geen voer zullen hebben voor hun
vee. De storm moet, toen hjj de spoorljjn
van Keulen naar Krefeld overtrok, met groot
geweld boven de gehuchten Gross- en Klein-
Lachem en het dorp Merkenich aan den Rjjn
huisgehouden hebben. De hoeven en de
woonhuizen zien er uit, alsof zjj langen tjjd
aan kanonvuur zjjn blootgesteld geweest.
Te Merkenich is van vele huizen de gevel
ingewaaid. Verscheidene schuren, waaronder
een van 50 M. lengte, zjjn ingestort. Er
werden daar ook veel menschen gewond
door dakpannen of hagelsteenen. Menschen
die het noodweer zagen aankomen en wil
den vluchten, zjjn een eind weegs door de
lucht gevoerd.
Te Jürich zjjn veel fabrieksschoorsteenen
omvergevallen en twee menschen onder het
puin gedood. Te Eschweiler ligt een heele
fabriek in puin. Een aantal arbeiders die
hun loon kwamen halen, konden nog bjj-
tjjds naur buiten vluchten, waar zjj plat op
den grond gingen liggen, om niet weg te
waaien.
Te Aken zjjn telefoonleidingen, plantsoe
nen enz. vernield, een hooge fabrieksschoor
steen werd er door een bliksemstraal ge
troffen en brak af. Gelukkig kwam hg neer
op vrjj terrein.
In België is het ook erg geweest. Daar
woedde in het Zuid-Westeljjk gedeelte een
onweer, dat vooral het Maasdal geteisterd
he fft.
den stormwind.
♦Groote goedheid*, sprak zjj schuw rond
ziende, wjj zjjn zoover het bosch ingegaan.
Er schjjnt een onweer op te komen, ik
bid u, mgnheer, verlaat mjj als men ons
bjj elkaar zag
♦Wat zou dat, juffrouw Margherita? Is
u dan werkeljjk zoo bevreesd voor rag Of
heeft u een afschuw voor mjj?«
Hoe kon hg zoo iets vragenO, als zjj
hid durven spreken! Hjj boog een weinig
voorover en fluisterde: ♦Greta, dierbare
Greta, stel toch vertrouwen in mjjIk ben
niet slecht en lichtzinnig, zooals u denkt
Ik meen het eerljjk en oprecht met u! Ik
bemin u met geheel mjjn hart en zou u
gaarne gelukkig zienGreta, lieve, beste
Greta, zeg me toch, of ge mjj een beetje,
een heel klein beetje moogt ljjden.*
Zjj voelde dat hjj zjjn arm om haar heen
sloeg, en bemerkte, hoe zjjn hart bjjna
hoorbaar klopte. Zjj hoorde het zachte beven
van zjjn stem bjj die liefkoozende, vleiende
woorden zjj sloeg haar vochtige oogen
naar hem op en glimlachte.
Haar hart werd met onuitsprekeljjke za
ligheid vervuld; zjj gaf zich geen rekenschap
van dit gevoel, zjj wist niet wat ze deed,
zjj dacht aan niets ter wereld, alles was
vergeten in de omhelzing van den geliefde
zg drukte zich nog vaster in zjjn armen en
dulde zjjn kussen. Zg sprak niet, zjj ant
woordde niet op zjjn onstuimige vragen
stil lag zg in zjjn armen en blikte naar
hem met een zaligen glimlach.
Daur blies een hevige windvlaag door de
bladeren. En tusschen het suizen van den
Om Namen zjjn talrjjke gemeenten over
stroomd. In sommige plaatsen hebben zware
hagelsteenen den oogst vernield.
In het Luxemburgsche moesten vele stal
len ontruimd worden, om te beletten dat
het vee zou verdrinken.
Te Vi«é werden huizen zwaar beschadigd.
Op het kanaal LuikMaastricht is de
scheepvaart belemmerd, door de op den
oever omgevallen boomen.
In de gemeente Lixhe zjjn meer dan 100
populieren ontworteld.
Ook te Londen heeft Zaterdagavond en
Zondagochtend een hevige storm gewoed.
De straatversiering, die voor de kroning was
aangebracht, is op vele plaatsen vernield.
O. a. woei de tribune op de Strand om. Een
aantal voorbjjgangers werden door neerplof
fend hout gekwetst. Alweer een slecht voor-
teeken
De Berljjnsche bladen berichten naar aan
leiding van de aanstaande reis van Keizer
Wilhelm naar Posen, dat de vorst op de
hoogte is van zjjn impopulariteit in Pruisch
Polen. Inderdaad wordt gezegd, dat ♦het
programma van het bezoek gewjjzigd is
tengevolge van de vjjandeljjke gezindheid
van de Poolsche bevolking.* Het keizerljjke
bezoek zal een streng militair karakter heb
ben, d. w. z. dat Wilhelm II omringd zal
zjjn door een klein leger. De receptie van
den Keizer bjj de civiele autoriteiten gaat
niet door. De ramen langs den weg van
den optocht moeten gesloten bljjven. Het
is de bewoners verboden op de balkons
plaats te nemen.
Een blad zegt, dat de Keizer Posen zal
binnenkomen ♦als in een veroverde stad,
om te laten zien dat hg meester is* (maar
dat hg bang is). Posen is vol militairen en
de politie is versterkt.
Toch kan men er zeker van zjjn, dat d«
Poolsche bevolking wel zal manifest eren
niet door geweld, maar door kalme teeke
nen van rouw over de tyrannie, die niet
minder beteekenend zjjn.
In Zuid-Ruslaüd is de hitte onverdraag
lijk. Sedert vele dagen wjjst de thermome
ter 100 graden Fahrenheit in de schaduw
en 128 graden in de zon. Het aantal ge
vallen van zonnesteek met doodeljjken af
loop is zeer groot.
In het Italiaansche dorp Surado heef: een
arend een drie-jarig kind gegrepen en is
er mee weggevlogen. Toen de vader het
wind door, hoorde men een zware mannen
stem roepen: ♦Greta, waar zjjt ge?«
Dat was Hendrik Tiedemann, die haar
kwam zoeken. Bevend maakte zjj zich uit
Harry's armen los, en snelde weg naar de
restauratie.
Als in een droom bleef Harry von Alten
brak een poos staan. Toen vloog een lach
over zjjn knap gelaat, en langzaam keerde
hg naar huis terug.
In het gevoel zgner jeugd en zgner levens
kracht stapte hg voort, aan niets denkende
dan aan zjjn liefde, aan zjjn zielsverlangen.
Voor zjjn oog stond in helderen glans het
beeld van zjjn geliefde; hg zag alleen haar
schoonheid, haar bevallige vormen, haar
roode lippen en zacht stralende oogen. Doch
hg bedacht niet dat hjj de onschuld van
een rein kinderhart had verstoord; hjj kon
het lieve meisje niet zien, toen zjj 's avonds
voor haar bed neerzonk, overmeesterd door
schaamte en berouw, wanhopig de handen
wringend en zacht fluisterende: wat zal
er van worden!*
XVI.
In het schrijfvertrek van den baron von
Altenbrak heerschte een drukkende stilte.
Willy zit ineengedoken in zjjn armstoel
voor de schrjjftafel, de vuist krampachtig
gebald, somber voor zich heen te staren.
Intusschen stond Rogalla bjj het venster en
trommelde met ongeduld tegen de ruiten.
Na een poos keerde zjj zich om en vroeg
op snjjdenden toon: ♦Wat wilt ge doen in
deze omstandigheden! Waar zjjt ge toe
besloten?* Wordt vervolgd).
