Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bominelerwaard.
M 2168.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 29 NOV.
1902.
alten*-
LAND VAN
YOOB
Dit blad versch^nt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
III.
Daar het bij den meerderen of min
deren bloei der beetsuikerindustrie,
waarvan we in grove trekken den ont
wikkelingsgang bebben geschetst, niet
enkel gaat om het kapitaal van eenige
fabrikanten en de broodwinning van
een zeker aantal werklieden, doch tevens
om de welvaart van duizenden land
bouwers, voor wie de bietencultuur met
het oog op de lage graanprijzen, een
uitkomst in den nood was, komt het
ons alleszins begrijpelijk voor, dat de
regeeringen van verschillende landen
op middelen zonnen, om deze industrie
op de eenmaal bereikte hoogte te houden,
kon het zijn, ze te prikkelen tot nog
grootere uitbreiding. In protectionis
tische landen begon men daartoe met
het heffen van een invoerrecht boven
den accijns, die reeds geheven werd, met
het heffen van een extra-belasting dus
op de van buiten komende suiker. Deze
extra-belasting nu, is wat men pleegt
te noemen een surtaxe. De surtaxe was
in die landen, waar ze geheven werd,
een welkome aanleiding voor de fabri
kanten, om zich tot een kartel oï syn
dicaat te vereenigen. Dan konden ze
zich immers bij onderlinge afspraak
meester maken van de binnenlandsche
markt en den wereldprijs der suiker
voor hun landgenooten verhoogen met
het bedrag dier surtaxe. De schatkist
van hun land voer er natuurlijk slecht
bijwant het suikerverbruik vermin
derde en in dezelfde mate ook de op
brengst van den accijns, terwijl de sur
taxe zelf wel nagenoeg niets opleverde.
Nadat men door de heffing van een
aanzienlijke surtaxe de buitenlandsche
suiker zoo goed als buitengesloten had
van de binnenlandsche markt, ging men
in zijn liefde voor den bietenteelt zoo
ver, dat men een premie uitloofde voor
eiken ton suiker, die uitgevoerd werd,
opdat de fabrikanten op de wereldmarkt
een voorsprong kregen op hun mede
dingers uit andere landen.
Het behoeft nauwelijks gezegd, dat
het eenige gevolg van dezen protectio-
nistischen maatregel was, dat de ver
schillende regeeringen als het ware tegen
FEUILLETON.
20)
Die is verduiveld mooi,* mompelden de
heeren. Wie is zjj toch?
»Een arme bloedverwante van de Staarts,
zjj is aangenomen sis juffrouw van gezel
schap voor Beatrice,* wisten de dames te
vertellen.
Bertha bemerkte de medeljjdende blikken
der dames wel, maar als een koningin
trotseerde zjj die met opgeheven hoofd. Zg
begreep instinctmatig met welke bittere,
stekelige woorden die blikken vergezeld gin
gen, maar tevens gevoelde zg de hulde, die
haar door de voorkomende behandeling van
den graaf werd bewezen. Graaf Norton was
haar niet meer onverschillig. Zonder zelf te
weten waarom, werd zg aangetrokken door
den droefgeestigen tr^k op zjjn gelaat, die
verbazing wekte bjj een jonkman, wien het
leven niets dan rozen had gebaard.
Een bejaarde dame met innemend uiter-
ljjk, zat naast de vrouw des huizes, terwgl
men aan haar andare zjjde een vreemdeling
opmerkte, wiens borst met vele ridderorden
was versierd. Weldra werd Bertha aan
eerstgenoemde dame voorgesteld. Lady Eli
sabeth Carley liet haar blik zacht op de
jonge Atuerikaansche rasten. Bertha boog
zoo diep zg kon en luisterde eenige minu
ten naar vriendelijke complimenten. Daarna
boog zjj voor den gedecoreerden heer, die
bleek de Russische gezant te Washington
te zgn.
Opnieuw klonken de tonen der dans ma-
ziek en de danslastige jeugd stroomde weer
naar de balzaal.
elkander gingen optreden in het uit
loven van uitvoerpremiëu. Oostenrijk-
Hongarije betaalde aan de fabrikanten
f 1.50 per iedere 100 K.G. suiker, welke
ze uitvoerden, Duitschland f2, Frank
rijk meer dan f 5, België bleef in den
algemeenen wedstrijd niet achter en
Nederland, dat van de surtaxe niet had
willen weten, stelde de uitvoerpremie
vast op f 1.50. Duitschland betaalde
zoodoende in één jaar tijds aan uitvoer-
premiën ongeveer 21 millioen gulden,
Oostenrijk-Hongarije 9 millioen, Frank
rijk 31 millioen, België TVs millioen,
en ons land om en bij de 2 millioen.
Geen geringe sommen voorwaar, opge
bracht door de belastingbetalende bur
gers der genoemde landen. Engeland
gaf geen premiën op den uitvoer, doch
vergenoegde er zich mede, het invoer
recht, op suiker te verhoogen. Wel
was dit de dood voor de suikerindustrie
in dat land, doch de Engelsche burgers
voeren er wèl bij. Eerstens hadden ze
goedkoope suiker, te meer omdat er
weinig accijns op lag, doch in de tweede
plaats kwamen er geen onbelangrijke
baten in de schatkist, die andere landen
wel zoo goed waren er in te storten.
In 6 maanden tijds was het bedrag der
invoerrechten op suiker niet minder dan
20 millioen gulden, zoodat men met
eenig recht kan beweren, dat het voeren
van den Zuid-Afrikaanschen oorlog voor
een deel bekostigd werd door de Duit-
schers, de Franschen, de Belgen, de
Hongaren, ook door ons, Nederlanders.
Op een zeer kunstmatige wijze werd
door de uitvoerpremiën de wereldprijs
der suiker met ongeveer f 2 per 100
K.G. verlaagd. Welk een dwaze manier
van beschermenzegt iemand, die niet
met politiek op de hoogte is. Wij, Ne
derlanders, storten eerst al in onze eigen
schatkist 27 cents op ieder K.G. suiker,
die we zelf gebruiken en moeten dan
nog gezamenlijk een paar millioen gal
den offeren, om de Engelschen aan
goedkoope suiker te helpen of wel de
Engelsche schatkist te stijven.
Echter schijnen ook de politici van
beroep eindelijk overtuigd te zijn ge
worden van de dwaasheid van zulk een
manier van doen, althans in 't begin
van dit jaar werd er te Brussel een
internationale Conferentie gehouden,
waar de verschillende suikerproducee-
rende landen, met uitzondering alleen
Hoe langer hoe meer scheen Bertha alles
een droom toe, dat gewoel der dansende
paren, hefe vriendeljjke knikken van haar
rjjke nicht, als deze in haar nabijheid kwam,
de onrHstige blik van Charles Staartdat
was zeker slechts een droom. Het eenige,
waarvan zjj volle bewustzijn had, was de
wensch: Mocht dit alles zoo big ren!
De avond vervloog snel. Bertha was in
levendig gesprek met den graaf en deze,
ofschoon geen minnaar van danspartijen,
werd bekoord door het aantrekkelijke der
nieuwheid, welke eg als Amerikaansche aan
het geheel bjjzette. Nog een poos, en alles
was voorbij. Graaf Victor en zgn tante
drnkten haar nogmaals harteljjk de hand
en vertrokken.
Het feest was voorbjj. Beatrice had den
grooten Blag geleverd, Bertha's eerste bal,
haar eerste dag van een nieuw leven waren
achter den rug. En de droom stond onuit
wisbaar in haar geheugen gegrift. Zou het
altjjd slechts een droom bljjven?
XV.
»Twee walsen, eon galop, een quadrille,
een polka en den cotillon, dat is zes! Zes
maal met den graaf gedanst, Bertha!* riep
Beatrice triomferend. „Dat wil nog al iets
zeggen, vindt ge ook niet Denk eens, zes
maal 1*
Bertha's eenig antwoord was een raad
selachtige glimlach. De meisjes zaten samen
in de woonkamer. - Beatrice in prachtig
toilet met een borduurwerkje op haar schoot,
Bertha eenvoudig gekleed, maar beminneljjk
en schoon.
>Natuurlgk was de graaf wel eenigszins
verplicht aan de dochter des huizes eenige
oplettendheid te toonen, vooral met het oog
op de reden, waarom het feest gegeven
werd*, vervolgde Beatrice, terwgl zg aan
van Rusland, hun gemachtigden heen
zonden, om, zoo mogelijk, middelen te
beramen, tot beëindiging van den on-
gezoDden toestand, waarin de suikerin
dustrie verkeerde.
Het hoofddoel dezer Conferentie was,
om tot algeheele afschaffing der suiker-
premiën te geraken. Tevens echter moes
ten de surtaxes ingetrokken of aan
merkelijk besnoeid worden. Gebeurde
dit niet, dan zouden de tot kartels ver-
eenigde fabrikanten immers den suiker
prijs in hun eigen land kunstmatig
blijven opdrijven om door de aldus
behaalde overwinsten in staat te zijn,
goedkooper naar 't buitenland te kunnen
uitvoeren. Dan zouden de staatspremiën
als het ware slechts vervangen worden
door particuliere premiën, vastgesteld
door de fabrikanten onderling. Schafte
men de surtaxes af, dan was deze weg
afgesloten, want de binnenlandsche
marktprijs zou in dat geval gelijken
tred houden met don prijs op de wereld
markt.
Den 5den Maart dezes jaars nu werd
de zoogenaamde Brusselsche Conventie
vastgesteld, waarvan de hoofdbepaling
luidde, dat de contracteerende Staten
de uitvoerpremiën op suiker met ingang
van 1 October 1903 niet meer zouden
uitkeeren. Om het vormen van kartels,
althans in groote landen, onmogelijk
te maken, werd bepaald, dat de Re
geeringen geen hooger surtaxe zouden
mogen heffen dan 6 francs per 100 KG.
(Slot volgt).
Buitenland.
De begrafenis van Krupp heeft Donder
dag onder deelneming van de gansche be
volking van Essen en de voornaamste over
heidspersonen, op plechtige wjjze plaats
gehad. De Keizer volgde den lgkwagen te
voet van het stamhuis der familie Krupp
naar hut kerkhof.
In zjjne rede sprak de Keizer o.m. het
volgende
De bijzondere omstandigheden die de
treurige gebeurtenis vergezelden, hebben mg
aanleiding gegeven, als hoofd van het Duit-
sche Rjjk hier aanwezig te zgn, om het
schild van den Duitschen Keizer te heffen
boven bet gezin en de nagedachtenis van
den overledene. Wie den gestorvene goed
gekend heeft, weet, met welk een fijnge-
haar handwerkje voortging. »Maar ik ge
loof toch niet, dat bjj zesmaal met me
gedanst zou hebben, als Zeg eens, Ber
tha, hoeveel maal heb jjj met ham gedanst
»Hoeveel maal? Wel dat weet ik zoo
precies niet meer. Ik geloof vier maal. Ja
vier maal! Waarom vraag je dat zoo?*
>Ik zes maal. Mama gelooft, dat hg plan
nen heeft. Bjj het souper spruk hjj veel
over zgn vaderland. Ach Bertha, de gedachte
graviH Norton te worden, maakt me bjjna
gek
»Denk er dan niet aan!* laid Je de ver
standige raad van haar nicht. Overigens
zie ik niet in, waarom ge je doel niet zondt
bereiken. Ge zjjt van denzelfden rang als
hg, en graaf Victor is zgn eigen heer en
meester, voor zoover ik weet.*
>Acb, ik weet het toch zoo zeker niet,*
antwoordde Beatrice met een zucht. »Hjj is
graaf en die Engelschen hechten veel aan
adeldom, terwgl ik eenvoudig miss Stuart
ben. En dan er is iets vreemds in hem.
Hebt ge zgn oogen gezien? Ze hebben een
matte, treurige nitdrukking
In gedachten verdiept knikte Bertha toe
stemmend en zeide: Misschien bloedt zgn
hart om een ongelukkige liefdeWaar
om schadt ge het hoofd met zoo'n besliste
zekerheid?*
»Dat is het niet, daar ban ik van over
tuigd,* zeide Beatrice ernstig. »Het is veel
erger!*
»Nog erger?* vroeg Bertha verwonderd.
>Wat moet dat dan zjjn?*
>Het is met een enkel klein woordje
gezegd, maar het knaagt aan zgn leven,
't is een moord!*
Bertha zette groote oogen.
Beatrice! om 's Hemels wil, wat wilt
ge daarmee zeggen?*
>Niets dan de waarheid*, antwoordde
voelige, licht ontvankeljjke natuur hg be
giftigd was, en dat daarin zgn eenige doo-
dvljjk kwetsbare punt lag voor wie hem
wilde treffen. Hjj is het slachtoffer geworden
vnn zgn onaantastbare rechtschapenheid.
Een daad is in Duitschland geschied, zoo
laag en gemeen, dat zg ieders hart heeft
doen trillen en iederen vaderlandslievenden
Dnitscher het schaamrood naar de wangen
moest drjjveD, over de schande, ons gansch»
volk aangedaan. Ean echten Dnitscher, die
altjjd slechts voor anderen leefde, die steeds
het welzjjn van het vaderland, en in de
eerste plaats dat van zgn werklieden op
het oog had, heeft men in zgn eer getast.
Deze daad met haar gevolgen staat geljjk
met moord, want er is geen onderscheid
tusschen hem die den voor een ander be
stemden giftdrank mengt en aanbiedt, en
hem die uit den veiligen schuilhoek van
een redactiebureau ruet de vergiftigde pjjlen
van zjjn laster een medemensch treft in
zjjn goeden naam, en hem zulk een ziele-
smart aandoet dat hg eraan sterfr.
Wie hebben zich zoo schandelgk aan
onzen vriend vergrepen Mannen, die tot
tot dasver voor Duitschers-doorgingen, maar
thans dien naam onwaardig zgn, voortge
komen nit diezelfde klasse van het Daitsehe
arbeidersvolk, die aan Krupp zoo oneindig
veel te danken heeft.
Zich tot de vertegenwoordigers der werk
lieden keerende, ging de Keizer voort:
Gfi, werklieden van Krnpp, hebt u altgd
tronw om uw werkgever geschaardzjjt
hem toegedaan geweest; de dankbaarheid
is niet uitgedoofd in nw hart. Lieden, die
leiders der Daitsehe werklieden willen zjjn,
hebben uw goeden meester van u wegge
rukt. Aan u staat het thans de eer van
uw meester te beschermen en hoog te hon
den, en zgn nagedachtenis te beveiligen
tegen smaad.
Ik vertrouw, dat gjj den goeden weg
zult inslaan, om aan de Dnitsche werklieden
dnidelgk te maken en te doen gevoelen,
dat voortaan iedere betrekking met de aan
stichters van deze schandelgk daad voor
brave en eerlgke Dnitsche werklieden, wier
eereschild bevlekt geworden is, onmogeljjk
wordt. Ik stel genoeg vertrouwen in de
Duitsche werklieden om te gelooven dat zg
het gewiekt van het oogenblik ten volle
Beatrice.
»Er is in zgne familie een moord gepleegd,
toen deze graaf nog in de wieg lag. Zgn
mama werd vermoord en tot heden is de
dader niet ontdekt!*
»Ontzettend,« riep Bertha uit.
»Ja«, zei Beatrice. Het is ontzettend!
Het is een volmaakt familiedramaDe vader
van graaf Victor was met een Spaansche
verloofd, maar hg trouwde een meisje, dat
slechts de dochter van een koopman was.
Maar daar vraagt de liefde niet naar! Hjj
stelde het telkens uit zjjn vrouw naar het
stamslot der familie te brengen, daar hjj
tegenover zgn nicht Blanca Norton inder
daad zgn woord had gebroken en haar
vreesde. Eindelgk trok hg toch naar het
stamslot met zjjn vrouw en den jongen
erfgenaam, die zjj hem geschonken had, en
die gebeurtenis veroorzaakte een waren
storm. Van het eerste oogenblik waren de
jonge vrouw en Blanca Norton verklaarde
vjjanden. Op een schoonen avond vond men
de jonge vrouw in de kinderkamer ver
moord. Door dit voorval verloor de graaf
zgn verstand en Blanca werd als verdacht
van moord in de gevangenis gezet. Toen
vernam men, dat Blanca nog een broeder
had, een echten deugniet, die zich als den
vroegeren echtgenoot van de vermoorde
gravin had aangemeld. Men schreef nu den
moord aan hem toe, maar zgn spoor kon
niet ontdekt worden.
Blanca Norton zon echter de straf niet
ondergaan. Zg ontvluchtte uit de gevange
nis en sedert heeft men van haar niets meer
gehoord,- evenmin als van haar mooien
broeder.*
Bertha had opmerkzaam geluisterd.
>Dat is werkeljjk al heel treurig,* zei
ze. >Maar hoe weet je dat zoo, Beatrice?*
»Wel, Hampton, de vader van vrouw
beseffen, en als echte Daitschers de oplos
sing van bet moeiljjke vraagstuk zullen
weten te vinden.
De weduwe van Krupp heeft ter nage
dachtenis van haar man drie millioen mark
voor werkliedeDfondsen geschonken.
De »Davoser Anzeiger* deelt een erger
lijke dwaling van de Zwitsersche politie
mede. Een teringlijder, op reis van Ham
burg naar Davos, overnachtte in een hotel
te Bazel. Den volgenden ochtend reed hjj
met den hotelomnibus naar het station,
's avonds zon hij in Davos aankomen. De
portier van het hotel zette twee koff-re van
een anderen logé, di* naar Biel mest, in
denz«lfd»n omnibus. Bjj aankomst dacht, de
conducteur dat die koffers vau den zieke
waren en plaatste ze in diens spoorwegcoupé
in het net. De patient vond het wel vreemd,
die bagage daar te zien liggen, omdat er
geen medereizigers in zjjn compartiment
waren, maar hjj dachtde eigenaar zou op
het laatste moment in een anderen wagen
bebben plaats genomen. De taringljjdar,
vermoeid van de reis, ging aan het station
te Zurich zich wat verfrisschen. In het
restaurant werd hjj plotseling gearresteerd
de agenten verklaarden: er was uit Bazel
telegrafisch bericht gekomen dat hjj de twee
koffers gestolen had. De zieke bezwoer de
mannen ontsteld, dat hjj onschuldig was,
liet zjjn papieren zien, zjjn pas, en een
brief van een hotelhouder te Davos. En
om der wille van zjjn zwakte smeekte hjj
hem tegen een borgstelling van da 700 fr.
die bjj bg zich had, in vrjjheid te laten.
Maar niets hielp; als diaf werd hjj tnsschen
de twee agenten in de derde klas naar
Bazel teruggevoerd.
Hier kwam hjj 's avonds doodop aan, en
werd in een cel gesloten. De ongelukkige
voelde zich zóó ziek, dat hjj de beambten
bad om een dokter te laten haleu, maar zjj
weigerden, zeggende dat hjj niet in een
sanatorium maar in de gevangenis zat. De
arme teringljjder moest in de cal over
nachten den volgenden ochtend werd hjj
pas in verhoor genomen; toen bleek zgn
onschuld dadeljjk zonneklaar, waarop hjj
zonder meer werd losgelaten.
In een hevige koorts arriveerde de pa
tient dien avond nog te Davos. Hjj was
Martin, is nit Cheshire afkomstig en hjj
kende den papa ran dezen graaf. Hjj bleef
jaren lang door Engelsche couranten op da
hoogte van hetgeen in Engeland voorviel
en hjj stelde veel belang in dit treurige
voorval iu een familie, die hjj kende.*
»En die couranten?*
»Die heb ik! Met je permissie, een oogen
blik, ik zal ze halen voor je.«
Weinige oogenblikken later keerde zjj
tem* met een pak oude couranten.
»Hier zjjn ze,« sprak Beatrice. »Het ge-
heela drama van het slot Northminster
Hier hebt ge het begin! Ik ben al aan nom-
raer vLr.«
Het borduurwerk werd neergelegd en de
beide meisjes vsrdieprea zich in het verslag
van de >Chesholmar Courant*, die dria-en-
twintig jaar oud was. Het was eenige mi
nuten doodstil. Beiden gingen geheel op in
da lectnurmet koortsachtige belangstelling
was haar oog gericht op het door ouderdom
geel geworden papier, toen eensklaps graaf
Victor onmiddelljjk ca het aankloppen bin
nentrad.
Beide meisjes sprongen op en kleurden
vreeseljjk, als waren zjj op een misdaad ba-
trapt.
In voorname houding trad de graaf glim
lachend nader en richtte zich allereerst tot
Beatrice.
In haar verwarring hield zjj nog altgd de
courant vast, waarop zgn oog met verba
zing rnstte. Met dikke letters stond daar:
»Caesholmer Courant* en verder: »Het
drama van het slot Northminster*. De glim
lach bestiert op zgn lippen en hg verbleekte.
Langzaam sloeg hjj het oog op en liet zgn
blik op Beatrice rusten.
lilEllWSBLtl
(Wordt vervolgd).