Hel Land van Hensden en Aliena, de Langstraat en de Bommelervvaard.
Onze gedachte.
Udtgever: L.. J. YEERMAH, Heusden.
WOENSDAG 25 MAART.
1903.
lAm VAN ALTEN^
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden l.OO.
Franco per poat zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
■M 2201.
Adyertentiën yan 16 regela 50 ct. Elke regel
meer 7Vi ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagayond
ingewacht.
„Gedachte" stamt af van „denken".
Hoe dikwijls hoort men niet zeg
gen men mag zijn gedachte toch
vrijuit zeggen!
Wel zeker, maar ook dikwijls zouden
wij moeten vragenhebt gij bij die „ge
dachte" werkelijk gedacht? Öf was 't
soms een overneming van eens anders
gedachte
Wij nemen eens aan, dat alles wat
bestaat, een gevolg is van „nadenken",
dus van denlcen.
Een architect denht eerst, daarna
bouwt hij een huis; een schilder ziet
in zijn gedachte van te voren, wat hij
meent te zullen schilderen, hij overziet
in den geest zijn werk, zooals 't zich
voltooid voor zal doen, reeds vóór hij
er in werkelijkheid aan begonnen is.
Uit bekende wetten (een gevolg van
de gedachte) trekt men gevolgtrekkingen,
waaruit een nieuwe toepassing ontstaan
kan, men bouwt voort op de gedachte
van een ander; wat anderen vóór ons
wellicht honderden ja duizenden jaren
ter overdenking gekost heeft, is ons een
grondslag waarop wij kunnen voort
bouwen; doordat wij niet hebben te
zoeken naar vele bewijzen die wij zonder
eenig gevaar kunnen aannemen, kunnen
onze gedachten verder, steeds verder
gaan: wij denken verder, op 't geen
anderen vóór ons reeds gedacht hebben.
Yelen, die in onzen tijd meer denken
dan vele anderen, zien wat „zij missen",
weinigen wat „zij bezitten."
Alom begint er echter een vragen
en antwoorden, een zoeken, een trachten
te vinden.
Menig antwoord op dit vragen zal
later blijken verkeerd te zijn, toch zijn
de drang, waarmede gevraagd, de ijver
waarmede geantwoord wordt, goede
teekenen.
Langzamerhand ziet men, dat op de
vraag: Wat is de hoogste voortbren
gingskracht van den mensch? geant
woord wordt: dat mag thans de vraag
niet meer zijn, vraag lieverhoe komen
wij aan het hoogst mogelijke mensch-
zijn 1
Want overal wordt het verlangen ge
voeld naar een krachtig gemeenschaps
leven, en bij allen schijn van materia
lisme, die zich over onze samenleving
heeft uitgespreid, drijft een zedelijk-
heidsdrang, die onder den druk van
vroegere traditiën en toestanden onbe
staanbaar was, den mensch thans voor
waarts.
FEUILLETON.
53)
•Ik vertrek morgen in de vroegte,» ant
woordde zjj dof. Zjj stonden nu voor bet
hotel. Al vaster klemde ze zich aan zgn
arm vast als een drenkeling, die een plank
grjjpt om zich te redden.
Wjj zjjn er,c sprak hg ongedwongen.
Het bevrjjdt me van een zwaren lust, dat
g« me vrgspreekt van alL schuld aan uw
ongeluk.»
Hoe zou ik u ooit iets verwgten, Char
les? Al was er nog zooveel gebeurd
Dan dank ik het toeval, dat ik u ont
moet heb. Het doet me goed te weten, dat
ge rjjk en gelukkig zjjt en dat u een schit
terende toekomst wacht.» Hg greep haar
hand, drukte die harteljjk en besloot: »God
beware u, als wjj elkaar nooit wederzien,
en vaarwel, Bertha
Toen las hg in haar diep treurende
oogen de waarheid. Zjj beminde hem nog
altjjd. Er ging hem een gloeiende pjjl door
het hart.
Een voetganger liep hen bjjna tegen het
Ijjf. Dat deed ben bedenken, dat ze op
straat stonden en de aandaeht der voorbij
gangers trokken.
Vaarwel!» sprak hg nogmaals. Kramp
achtig drukte hg haar hand, liet ze op
eens los en ging heen met de woorden:
•Vaarwel Bertha, voor eeuwig I»
De gedachten van velen vormen de
openbare meening, daarom moet ook de
enkele juist leeren denken. Is dus onze
gedachte rein, verheven, schoon, dan
zal hierdoor een kracht de wereld worden
ingezonden, die in de eerste plaats op
ons eigen leven en op dat van onze
omgeving, van grooten invloed zijn kan,
en, vereenigd met de gedachten van
anderen, van velen, van de meerderheid
onzer, zal zij een onweerstaanbaren in
vloed uitoefenen op ons allen.
Wij zijn in zooverre dus de bouw
meesters van on3 eigen verstand, van
ons eigen leven, want wij zijn in staat
het goede te denken, en tot het begrijpen
van al wat in de natuur en in het men-
schelijk gemoed is.
Elke gedachte schiet wortel, brengt
haars gelijke voort en vermenigvuldigt
zich. Is zij goeddan zal zij goed uit
werken, is zij verkeerd, dan voert zij
het kwade met zich.
In den dagelijkschen tredmolen van
het leven worden wij, helaas, dikwijls
bestormd door beslommeringen, door
ongunstige invloeden, die ons beletten
ons voldoende te wijden aan de ver
heffing en veredeling van ons leven,
doch de gedachten van den enkelen
mensch, van zoo grooten invloed als zij
is, kunnen ons op den weg helpen.
Overweeg daarom in welke richting gij
uw gedachte sturen zult.
Buitenland.
De Engelsche regeering schijnt met Ier
land groote plannen te hebben. Niet alleen
verwacht men eerlang de indiening van
een wetsontwerp tot regeling van de land
kwestie, maar zelfs schrjjft men haar het
plan toe, Ierland iets te geren in den geest
van Home Rule. Zoo heeft zich, volgens
de Belfast Evening Telegraph, T. W. Rus
sell uitgelaten. En nu verneemt de Daily
Express uit Dublin, dat op aandringen van
den koning de regeering een soort Home
Rule overweegt, »dat wel niet zoo ver
gaat als de nationalisten verlangen, maar
dat zg toch dankbaar zullen aanvaarden.»
Niet ver van de haven van New-York
is de passagiersboot »PIymouth« met 500
passagiers en 200 man equipage aan boord,
aangevaren door 't vrachtstoomschip de
•City of Taunton.Slechts met moeite kon
de Plymouth» drjjvende gehouden worden.
Voor zoover op het oogenblik van afzending
van het bericht bekend was, zjjn er 6 per
sonen in hunne hutten verdronken. Men
Zg sprak geen woord om hem terug te
houden, hjj ging heen. Maar zg kon niet
spreken, zg stond als vastgenageld aan den
grond, zg zag hem uit haar oog verdwjj-
nen, haar laatste sprankje hoop vervloog.
Met hem verdween haar levensgeluk 1 Het
was voorbjj, alles, alles!
XXXVII.
Ongeveer een week later was Charles
Stuart in zgn nieuwe betrekking. Zgn bezig
heden lieten hem weinig tjjd tot overden
kingen, ofschoon Bertha's beeld hem telkens
voor den geest zweefde.
Den zesden dag van zgn verbljjf te St.
Louis ontving hg een telegram uit Naw-
Yerk. Wat was er gebeurd?
Hg scheurde den omslag open en las
Bertha is stervende, geen hoop meer.
Kom dadel jjk hier. Beatrice.
Als wezenloos staarde Charles naar die
Jobstjjding! Bertha sterveBds! Dat beroofde
hem bgna van zgn verstand. En tegeljjker-
tjjd zag hg in, dat zgn onverschilligheid
slechts valsch was geweest, niets, niets dan
trots, gekwetste jjdelheid en kleingeestige
wraak, die geheel verdween nu hjj Bertha
zou moeten verliezen! De oude liefde slui
merde in hem; nu greep ze zgn hart met
grooter geweld aan. Zou hg Bertha moeten
verliezen? O, neen! dat mocht, dat kon
niet zgn!
Hg keek op de klok. Als hg zóó weg
liep zonder van kleeding te verwisselen,
dan kon hg nog juist den trein halen. Hg
verloor geen minuut, nam een plaatskaartje
en spoorde nacht en dag door.
vreest echter dat het aantal slachtoffers
grooter is. De »City of Taunton» liep zeer
veel averjj op.
Te Marienbad is een personentrein uit
Pilsen, toen hg het station binnenreed, op
een gedeelte van een voor zjjn tgd vertrok
ken Karlsbader trein ingereden. De hoofd
conducteur van den eersten trein werd ge
dood en bovendien werden de 2 machinisten
en 5 andere menschen gekwetst.
Aan de New-York Herald» wordt uit
Port of Spain gegeind, dat de Engelsche
kruiser Pallashet Venezolaaneche oor
logsschip »Restaurador« wegens zeeroof
heeft opgebracht.
Pe gouverneur van de Kaapkolonie heeft
er in toegestemd overwjjld alle staatkundige
gevangenen in vrjjheid te stellen. Er zgn
maatregelen getroffen om ze naar hun woon
plaatsen terug te zenden. Een aantal zgn al
losgelaten, tegen het einde der week zullen
allen vfjj zgn. In de amnestie zjjn ook ge
kleurde politieke gevangenen begrepen, die
bjj verschillende opstanden betrokken zgn
geweest.
Een bericht dat uit Belgrado komt is
stellig in hooge mate geschikt alom ver
bazing te wekken. Er wordt daarin namelijk
gezegd, dat de radicalen van plan zjjn over
den moordaanslag op wjjlen koning Milan
onthullingen te doen, waaruit zou bljjken,
dat koning Alexander zelf dit plan zou
beraamd hebben. In de öervLche couranten
is daarover natunrljjk niets te vinden, daar
de strenge eensuur dit niet toeliet, maar
wanneer men terugdenkt aan de gebeurte
nissen der laatste dagen van dat drama,
dan kan men zich niet voorstellen hoe eene
zoo afschuweljjke combinatie mogeljjk zou
kunnen geweest zjjn. De dader Kuezevits
twjjtelde geen oogenblik of bjj had zjjn
leven verbeurdmet hem waren als opsto-
kers de meest invoedrjjke radicalen aange
klaagd en ex-koning Milan verlangde met
nadruk ook voor hen de doodstraf, die de
krjjgsraad zeker ook zou hebben uitge
sproken wanneer niet koning Alexander
één dag voor het uitspreken van het vonnis
zjjn invloed had doen gelden. Kuezevits
evenwel verklaarde eenige minuten voor de
executie, reeds aan het graf staande, aan
den geedeljjke die hem bijstond, dat hg
voor God verklaren kon, dat alle medebe
schuldigden onschuldig waren, en dat hjj
alleen zonder medeplichtigen het plan be
raamd en ten uitvoer gebracht had. Pasjits
New-York! riep de conducteur eindeljjk,
eindeljjk! Charles nam een rjjtuig en bjj
het vallen van den avond bereikte hjj de
woning van zjjn mama.
Beatrice ontving hem onder een stroom
van tranen.
»Is het reeds te laat!» vroeg hjj dadelgk.
»Neen 1 Nog leeft zeluidde het antwoord.
Vermoeid zonk hjj op een stoel neer, hjj
bon niet goed meer big ven staan, zoo ver
moeid en overspannen was hjj.
Wat scheelt haar?» vroeg hg.
•Ja, wat? De geneesheeren weten het
eigenljjk zelf niet. Maar wat geeft dat, of
we den naam van de ziekte weten Ze heb
ben alle hoop opgegeven.»
Zjj barstte in snikken uit. Charles zat
als verlamd.
sis er geen hoop meer?»
Waar leven is, is altgd nog hoop,» zei
ze, alleen om hem wat op te beuren. >Het
droevigste is, dat ze naar den dood verlangt.
Ik geloof, dat ze niets meer aan het leven
hecht. Kort geleden zei ze: Yan den be
ginne af is mjjn leven mg tot last geweest.
IJdelheid en verkeerde eerzucht hebben me
verleid om aan jjdelen glans meer waarde
te hechten, dan ze verdienen. Ze heeft haar
testament gemaakt, zoodra ze ziek werd,
Charles. Ze heeft u tot haar universeelen
erfgenaam benoemd.»
Hg antwoordde niet, zgn blik zwierf over
het drukke gewoel op straat.
>Arme Bertha,» hervatte Beatrice weer.
•Ze heeft aan allen gedacht, ook aan mg.
Ea 's nachts, als zjj git, roept ze onophou-
deljjk om u en dan smeekt ze zoo hartroe-
en met hem de overige radicalen die hun
leven aan koning Alexander te danken
hadden, zwoeren daarop eeuwige trouw en
dankbaarheid aan den koning. En nu zou
den zjj het zgn die den koning willen aan
klagen
Hoewel het bericht door vele Hongaarsehe
en Kroatische dagbladen opgenomen is,
moet men de waarheid sterk betwjjtelen,
omdat op het doen van zulk een aanklacht
bovendien een zware straf zou staan.
Volgens de »Tribuna« hebben twee Ita-
liaansche ingenieurs, Turchi en Brune ge-
heeten, een uitvinding gedaan, die het moge-
ljjk maakt tegeljjkertjjd langs eenzelfden
draad te telegrafeeren en te telefoneeren.
De Italiaansche minister van postergen stelt
groot belang in deza uitvinding.
Uit Salzburg wordt aan het Berliner
Tageblatt» gemeld dat prinses Louise buiten
zichzelve is over het laatste manifest van
den Koning van Saksen, vooral over de zin
snede betreffende de »diep gevallen vrouw».
Haar omgeving verliest haar geen oogen
blik uit het oog. De prinses riep uit: »Hoe
is het mogeljjk, dat men mjjn zwjjgen op
deze .wjjze beloont!» Zg dreigt met onthul
lingen om te zaggen, waarom zjj tot de
vlucht heeft besloten. De opgewondenheid,
waarin de prinses verkeert, moet naar de
meening van de geneesheeren van zeer on-
gunstigen invloed zgn op den toestand van
de prinses.
Een ander bericht meldt:
De gewezen Kroonprinses van Saksen
moet ernstig ziek zgn van aandoening over
het manifest van koning George. Haar vader,
de Groothertog van Toskane, is over dat
stuk zoo boos, dat hjj besloten moet hebben,
voortaan de zaak zjjner dochter te verde
digen. In dat geval kan het Saksische Hof
dus een antwoord verwachten, dat verre
van aangenaam zal zgn.
Uit Caracas wordt dd. 22 dezer gemeld
In de Boodschap, waarin president Castro
Zaterdag aan het Congres zgn ontslagaan
vrage deed, wordt gezegd, dat krachtige
pogingen werden aangewend om hem door
de opstandelingen te laten verjagen, nadat
hjj geweigerd had, zich aan de eischen van
Engeland en Duitschland te onderwerpen.
Maar nu de souvereiniteit van het land
niet meer in gevaar is, dient hjj zjjn ont
slagaanvrage met een rustig geweten in. Zgn
eenige wensch is, om Venezuela in voor
spoed te zien.
rend om vergiffenis, dat ik besloot, spoedig
om u te telegrafeeren.»
Weet ze dat?» stamelde hjj.
»Neen,« antwoordde Beatrice, die wel be
merkte, hoe hjj was aangedaan, >zjj heeft
uitdrukkeljjk bevolen, u niet te waarschu
wen voor het met haar afgeloopen was. Dan
moest ik u ook vertellen, van haar huwaljjk
en van het noodlottige geheim, waarvoor de
graaf met zgn geluk en ten slotte met zgn
leven moest boeten. Wilt ge dat nu hooren,
Charles?»
Hjj knikte en toen verhaalde zjj het treu
rig noodlot van de familie Norton, het on
geluk van den vader en van den zoon. Zjj
sprak van den dag, waarop het huwelijk
gesloten was en wat er vervolgens met bei
den was voorgevallen. Het was geheel don
ker geworden, toen het verhaal ten einde
was.
Er volgde een poos van drukkends stilte.
Toen vroeg hjj zacht:
Wanneer kan ik haar zien?»
•Elk oogenblik,» antwoordde zg bedroefd.
Alles, wat zjj nog verlangt, wordt toege
staan. Als er nog redding mogeljjk is, dan
moet die van u komen! Mama en Stella
zjjn bjj haar.» Zjj draalde een oogenblik.
•Charles, ge moet er niet boos om worden,
maar zjj denkt, dat ge met Stella verloofd
zgt!»
Die woorden troffen hem smarteljjk, maar
hjj antwoordde niets. Zga gedachten waren
bjj Bertha, die hjj zou terugzienals
een stervende.
Weinige minuten later waren zjj reeds
op weg naar het hótel, waar Bertha haar
In de nachtzitting van het Congres werd
eenstemmig besloten de ontslagaanvrage van
president Castro niet aan te nemen. Heden
werd dit besluit den president medegedeeld.
Een bericht van 23 dezer luidt
De president weigert op zjjn besluit terug
te komen. Hjj werkt aan eene nieuwe pre-
sidentieele boodschap.
In sommige gemeenten van het Zwit-
sersche kanton Bern zjjn reglementen vast
gesteld betreffende een oorlog, dien men
daar dit jaar voeren wil tegen de meikevers.
Meestal wordt bjj deze reglementen het ver
zamelen en dooden der meikevers voor het
heele grondgebied der gemeente verplichtend
gesteld. Per hectare moeten 5 kilogram
kevers worden verzameld, op het kilo
gaan ongeveer 2000 stuks. Voor het inle
veren van meikevers boven de 5 kilogram
per hectare worden premies uitgeloofd; wie
daarentegen de voorgeschreven hoeveelheid
kevers niet inlevert, vervalt in een boete
en moet bovendien voor elk kilo, dat hjj
te weinig heeft, 40 rappen in de gemeente
kas storten.
Te Dusseldorp verschenen op het hoofd
kantoor van de belastingen twee hoogge
plaatste ambtenaren uit Keulen om de kas
te inspecteeren. Er werd een groot tekort
ontdekt. De le secretaris heeft daarop zelf
moord gepleegd.
Te Maintz heeft de kassier van de Volks
bank, iemand die deze betrekking vele jaren
bekleed had, 25,000 mk. verduisterd.
Te Christburg, in West-Pruisen, is een
commies van de posterjjen in hechtenis ge
nomen, wegens verduistering van ten naaste
bjj duizend postwissels.
Nu Chamberlain erkend heeft, dat de ver
halen over d8 slechte behandeling die de
Kaffers van de Boeren ondervonden over
dreven zgn, herinnert Frederick Mackarness
in de Daily News» aan de heftige rede
voering, waarmede de minister den 19en
October 1899 zgn politiek verdedigde. Daar
in zeide hjj: »De behandeling van de in
boorlingen in Transvaal was sehandeljjk.
Zjj was wreed (brutal). Zjj was een be
schaafde mogendheid onwaardig.» Wie zgn
de mannen, op wier inlichtingen Chamber
lain zoo heeft gesproken? vraagt Mackar
ness. Dezelfde die hem nu aanbevelen de
veelwjjverjj der Kaffers als slavernjj van de
vrouwen te behandelen?
Volgens een officiëele mededeeling is te
intrek had genomen.
Eerst trad Beatrice de ziekenkamer bin
nen en trof daar den geneesheer aan.
Beatrice deelde hem mede, dat haar broeder
uit St. Louis was overgekomen en slechts
op de toestemming van den dokter wachtte
om binnen te treden.
Laat hem gerust binnenkomen,» ant
woordde de geneesheer. »Men behoeft niets
meer te laten, uit vrees van haar toestand
te verergeren.»
•Zou zjj hem nog herkennen?» vroeg
Beatrice.
•Ja, nog wel.» Beatrice snelde heen
om haar broeder te halen. Charles waggel
de naar binnen en trad voor het bed!
Barmhartige God, was dat Bertha? Ker
mend zonk hjj bjj het bed op een stoel
neer en vatte haar hand. Die aanraking
deed haar de oogen opslaan..
•Charles!» fluisterde zjj en een straal
van vreugde verhelderde haar vervallen
gelaat.
»Hm,« mompelde de dokter, niet weinig
verrast door de plotselinge verandering,
die hjj opmerkte. Laten wjj deze twee niet
storen,» fluisterde hjj Beatrice toe, >dat
schjjnt haar goed te doen.»
Ia alle stilte verlieten zjj de kamer, zon
der dat Charles of Bertha het bemerkten.
Zjj waren aan de wereld ontrukt en lieten
hun oogen in elkaar ziel lezen.
Zoo verliepen eenige minuten.
Charles,» fluisterde Bertha toen, »ik
wenschte u zoo gaarne nog eens te zien
voor mjjn dood. En ge zgt gekomen! Haat
ge irtjj niet meer?» Wordt vervolgd).
IIEIÏÏIBLAD
•aBSaWMMWWMa—ÖMM—MMMMS