Het Land van Neusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. M 2237. STATISTIEK. De Goudgraver. Uitgever: L. J. YEERMA.H, Heusden. WOENSDAG 29 JULI. 1903. land van aliens VOOR Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementaprgi: per 3 maanden l.OO. franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 ct. Elke regel meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Het zou moeielijk vallen met weinige woorden aan te geven, wat men onder Statistiek heeft te verstaan. Immers de geleerden zijn het er volstrekt nog niet over eens, of het in de eerste plaats een methode, dan wel een wetenschap is. Zeker is het, dat de meesten er mede bedoelen het in Cijfers voorstellen van eenig verschijnsel, en zoo spreekt men van bevolkings-, landbouw-, tuinbouw- statistiek enz. De graphische statistiek tracht de getallen, die zij bespreekt, door lijnen of vlakken voor te stellen, omdat deze beter dan cijfers het behan delde aanschouwelijk kannen maken. Soms is het mogelijk het voorstellings vermogen te hulp te komen door ver gelijking en velen zullen zich nog her inneren, hoe men in 1871 de oorlogs lasten, door Frankrijk aan Duitschland betaald, o.a. voorstelde in bankbiljetten van Duizend Gulden. Die som van 5 milliard francs of 2500.000.000 Gulden (zegge vijf en twintig honderd millioen) kon dus betaald worden met twee en een half millioen (2.500.000) papiertjes, ieder groot f 1000, en maakte men daar van een stapel, waarbij er 10 gerekend worden op de dikte van 1 millimeter, dus tien duizend in de Meter, dan ver kreeg men een hoogte van 250 Meter. Om ze te tellen, gesteld, dat men er elke seconde een neerlegt, zou het ba gatel van 695 uren beooodigd zijn. Dezelfde som in zilv.r h f50 het kilo gram, vertegenwoordigt 5000 (vijfdui zend) wagons, ieder met een laadver mogen van tien duizend kilogram. En in zuiver goud h f1700 de kilogram, een pyramide, waarvan het grondvlak 4 bij 4 M., dus 16 M.3 groot is, bij eene hoogte van ongeveer 15 Meter. Wanneer we aan deze voorstelling nog iets wenschen toe te voegen, dan is het een welgemeend eere-salut aan de Fransche natie, die na zulk een offer en na nog grootere, om de ver woeste steden en dorpen weder te res- taureeren en verdere wonden van den oorlog te heelen, reeds na korte jaren kon aantoonen, dat haar welvaart en rykdom niet minder waren, dan bij het uitbreken van den geweldigen strijd, die den val van het tweede Keizerrijk met zich sleepte. Gelukkig zijn er niet minder belang wekkende cijfers te noemen, die met de zegeningen des vredes in betrekking staan en die wijzen op toenemende wel- FEUILLETON. 24) >Geef mjj uw adres,c zei Trent, langzaam opstaande, >ik zal doen wat ik kan.* Francis voldeed daaraan. •Nog een woord, Trent,* zeide hjj, »ik zag u straks in gezelschap van eene dame haar gelaat kwam mjj zeer bekend voor. Mag ik vragen, wie zjj was?* Miss Ernestine Wendermott,* antwoordde Trent aarzelend. •Ik dank u,« zei Francis, zich snel ver wijderend. XX. Het kantoor van Da Souza was verre van weelderig ingericht, en in een der achter straten van Londen gelegen. Trent, die het voor de eerste maal bezocht, keek dan ook met eenige bevreemding en teleurstelling om zich been. Hg kwam regelrecht van Ascott, onmiddellijk na zjjn onderhond met Francis. Nadat de eenige klerk hem had aangediend, trad Da Souza met de gewone grjjnslach op het gelaat, binnen, met de woorden •Ik ben ten zeerste vereerd, Mr. Trent Welkom in Engeland. Wanneer zjjt gjj aangekomen?* •Gister,* antwoordde Trent. •En nu brengt ge mg terstond na uwe overwinning bjj de wedrennen, een bezoek?* >Ik kom wel van Ascott, maar mjjn paard ■«mart op eigen bodem. "Wel heeft de landbouw een zwaren strijd achter zich doch tuinbouw, veeteelt, handel en nij verheid ontwikkelde zich des te krach tiger en zullen dit ongetwijfeld nog in hooger mate, wanneer in alle standen vakkennis op den waren prijs gesteld wordt. Tuinbouwland bij uitnemenheid is het Westland in Zuid-Holland, hetwelk de dorpen Naaldwijk, 's Gravenzande, Monster, Wateringen, de Lier en Loos duinen omvat. Volgens het tijdschrift voor tuinbouw 1898 bezitten deze dor pen o.m. 408130 M2. muur voor de teelt van fijne vruchten, in hoofdzaak druiven en perziken, benevens 342215 M2. glas voor vruchten en groenten. De muren, die in den regel 2 M. hoog zijn, hebben dus eene lengte van 204065 M. of in uren gaans uitgedrukt 36. Wil men in ons land een weg van 36 uren afleggen, dan kan men dit doen door in rechte lijn te gaan van Alkmaar, over Amsterdam, langs Utrecht en 's Bosch tot Maastricht, terwijl met het glas eene oppervlakte van ruim 34 Hectaren overdekt kan worden. Beter dan woorden, ziin zulke cijfers in staat zich een beeld te vormen van den om vang van het tuinbouwbedrijf in dit kleine hoekje van Nederland. Doch de zuivelbereiding geeft cijfers, die nog in hoogere mate verdienen onder de aandacht gebracht te worden; im mers boter en kaas, margarine niet medegerekend, brengen het samen tot ongeveer 100 millioen K.G. per jaar. Volgens opgaven van het laudbouw- comité bedroeg de prodructie in ons land over 1895 Boter: 43,357,545 K.G. Kaas: 55,015,980 Als de boter niet zoo zacht was, wenschte ik u voor te stellen voor ons waterlandje eens een stuk dijk aan te leggen, en daartoe de natuurboter te gebruiken, die in een jaar, zoo in de zuivelfabrieken als op de boerderijen wordt gemaakt, 't Zal een kluit zijn van zoo ongeveer 50,000 M3. Nemen we dien dijk aan de kruin 4 M. en aan den voet 12 M. breed bij een lood rechte hoogte van 4 M., dan krijgen we een lengte van 1500 M., dus ruim een kwartier gaans. Of wilt ge liever op uw gemak de massa eens bewonderen, dan zouden we er een zuil van kunnen maken, 25 M. lang en breed en 80 M. hoog! De kaas zullen we maar per spoor vervoeren in wagons, ieder be vracht met 10,000 K.G., dan hebben heeft niet overwonnen. Ik ben echter niet hier, om over de wedrennen te redeneeren, ik wenschte je wel alleen te spreken. »Met genoegen,* zd Da Sonz», de deur van zjjn spreekkamer wjj 1 openzettend, •treed binnen.* Hier zag het er zoo mogelgk nog scha meler, en zelfs onzindelijker nit, dan in 't kantoor. •Je weet zeer goed,* zei Trent, waar voor ik hier gekomen beD. 't Spreekt van zelve, dat jjj het znlt loochenendaarom zal ik het je zeggen, dat zal minder tjjd kosten Wat heb je met Monty uitge voerd?* »Monty? Altjjd over dien Monty!* riep Da Sonza: »Wat heb ik met dien man te maken? Jij moet op hem letten; ik niet 1* Trent stond bedaard op en sloot de deur. Da Sonza kon van schrik geen geluid ge ven. Hg werd doodschbleek en zjjne knieea beefden. Trent greep hem bg den schouder, zoodat hg als een slang ineen kromp. »Als je schreeuwt, worg ik je,« zei Trent, »en na, luister: Francis is in Engeland, en zal, zoo Monty niet te voorschjjn wordt gebracht, de geüeele geschiedenis bekend maken. Ik zal alles doen, wat in ons aller belang noodzakelijk is, maar ik wil Monty niet uit den weg geruimd hebben. Welaan, zeg de waarheid!* In radelooze angst wegens het verlies dat hem bedreigde, fluisterde Da Sonza •Trent, mgn beste vriend, luister naar rede. Ik verklaar je, dat Monty reads half dood is; zgu leven hangt aan een draad. Laat alles aan mg over! Morgen zal hg we een trein, waarvan de 5531 wagons eene lengte hebben van even veel uren gaans, als de lengte van één wagon in Meters uitgedrukt! Dat onze uitvoer naar Engeland nog steeds van groote beteekenis is, kan blijken uit de volgende cijfers, die ont leend zijn aan de „Economist" van Maart 1899. Hoewel bovenstaande cijfers doen zien, dat de uitvoer naar Engeland verre van onbeduidend is, zoo is het niettemin treurig te moeten constateeren, dat de knoeierijen in den boterhandel ons pro duct hebben teruggezet en sedert dertig jaren de Deensche boter aan de Engel- sche markt hooger in prijs is dan de onze, en wat meer zegt, deze zoozeer overvleugeld heeft, dat zij in 1898 reeds 45 pCt. van den geheelen invoer bedroeg, d. i. 5 Va maal als dien uit Nederland. Uit deze cijfers blijkt tevens, dat de margarine, al wordt die bijna uitsluitend in ons land gefabriceerd, de prijs der natuurboter onmogelijk kan drukken, daar goede waar in het buitenland vol doende plaatsing kan vinden en tevens neme men hierbij in acht, dat de Deen sche boter bijna uitsluitend geleverd wordt door coöperatieve fabrieken, en dat het landbouwonderwijs en wat hier mede in verband staat door den Deen- schen boer op hoogen prijs wordt gesteld. Slot volgt. Buitenland. Te Parijs wordt de vraag besproken of de Eiffeltoren behoort te verdwijnen. De concessie werd ind^rtjjd tot het jaar 1909 verleend en nu die termjjn nadert en po gingen worden gedaan verlenging met 10 jaren te erlangen, komt men met allerlei bezwaren aandragen. Velen vinden den toren leeljjk en anderen beweren dat het jjzeron gevaarte gedoemd is tot een spoedigen dood. Niet door het roesten, dat zoo langzaam gaat dat hg nog wel een paar eeuwen staan kan, maar omdat gebleken zou zjjn dat hg door windstooten ernstig gevaar loopt en reeds bovenaan door stormen de bindten hebben geleden. De geweldige storm, die in den nacht van 17 op 18 dezer gewoed heeft, bljjkt geheel dood zjjn! Trent! Trent!* trachtte hg nog te roepen, want deze had hem bg de keel gegrepen. Luister, ellendige sluipmoordenaar,* fluisterde Trent, »breng me oogenblikkeljjk bjj hem, of ik worg je! Je weet, dat ik altgd doe wat ik zeg!* Da Souza greep vloekend naar zjjn hoed, en wenkte Trent hem te volgen In de huishoudkamer zaten moeder en dochter in angstige spanning te luisteren. In de kamer boven hnn hoofd vernamen zjj het schreien van oen onde man. •Ik kan het niet langer aanhooren, moe der,* riep Julie, »ik weat waar de sleutel is, en ik ga bg hem.* Ach kind, doe het niet!* smeekte Mrs. Da Sonza, »als je vader 't verneemt. Maak u om mg niet beangst, moeder; ik ga!« Toen zjj de verboden kamer binnenbad, en de man die zich daar bevond overeind rees en haar met bloedige, uit huune kassen puilende oogen aanstaarde, deinsde het moedige meisje ontzet achternit; want Monty's verschijning was inderdaad angst wekkend. De kamer was met een benau wende lacht van jenever en tabaksrook ge vuld. Monty verkeerde in verregaande staat van onzindelijkheid, en scheen beschonken te zjjo. Haar eerste gedachte was dus, te vluchten; maar zjjn lange zilverwitte lok ken, en de bjjna kinderlijke angst, waar mede hjj haar aanstaarde, deed haar aarzelen, en daar hjj bleef zwjjgen, zeide zjj »Wjj hoorden u in uzelve spreken, en in de Fransche wjjnbergen groote verwoes tingen te hebben aangericht. Te Cantenac werd de geheele oogst vernield en moeten tal van stokken herplant wordente Ludon staan de planten kaal; te Labarde is drie vierden van den oogst verloren, enz. Ook in Medoe is de gansche wjjnoogst vernield. De Pruisische regeering begint bjj te draaien in de kwestie van de leniging van den nood in Silezië. De ministers hebben vergaderd ën besloten, dat wegens den om vang van de schade de staat met buiten gewone middelen te hulp diende te komen, voorzoover het vergoeden van de schade de krachten van de provincie te boven ging. "Voor de vpreischte maatregelen zjjn de noodige middelen onverwjjld door de schat kist beschikbaar gesteld. Van alle districten bljjkl Oppeln het zwaarst geteisterd te zjjn. In den kreits Ratibor werden 10,000 HA. akker- en wei deland overstroomd, 8 plaatsen Btonden geheel, 27 gedeelteljjk onder water. In den kreits Oppeln werden 15,000 HA. over stroomd. De schade die alleen aan djjken, bruggen en wegen is aangericht, beloopt meer dan 700,000 mk. In den kreits Leob- scbütz zjjn vele brnggen en woonhuizen weggespoeld en zeer vele gebouwen bescha digd. In den kreits Falkenbnrg zjjn in zeven plaatsen gebouwen ingestort. Over stroomd werden 7000 H.A. akker- en. 1800 H.A. weideland. Van de vele Dnitsche steden waarin men te klagen heeft over machtsmisbruik vaa de politie is er geen zoo treurig vermaard als Marienburg, in West-Pruisen. Daar moeten 8 sergeanten van politie en een commissaris waken voor de veiligheid van ongeveer 12,000 inwoners. Deze ambtenaren hebben in den laatsten tgd herhaaldelijk vergissingen* begaan, en zoodoende zjjn er van hen in den tgd van 7 maanden niet minder dan 5 veroordeeld tot gevangenis straffen van 3 tot 6 maanden. Een van hen, die op proef was aangesteld, is reeds ont slagen, een ander is een straf van 6 maanden gaan uitzitten, terwjjl de overige 3 hnn straf nog moeten ondergaan. Nadere berichten uit Sofia bevestigen, dat vorst Ferdinand naar Coburg vertrokken is met het oog op den gedenkdag, waar van wjj reeds melding maakten. De kinderen van den Coburger bevinden zich op het vreesden dat gjj niet wel waart.* •Er is das niemand achter u?« stamelde bij, •niemand die mji komt halen?* Er is niemand in huis, behalve mjjna moeder en ik,« verzekerde zjj. Ziet gjj,< hernam hg, diep ademhalend, •ik zit hier uur op nor alleen, en verbeeld mg gedurig, de stem van Mr. Walsh te hooren, die om de kas van het Zendeling- Genootschap komt vragen. Is 't niet dwaas van mg voegde hg er angstig lachend bg, terwjjl zjjn lange beenige vingers zich om het jeneverglas sloten. Vastberaden naderde zg hem, en zeide: •Ik zou niet drinken; 't is doodoljjk vergif!* »Ja,« antwoordde hij, »'t is vergif; daar om drink ik het jnist!* »'t Zon beter voor u zjjn, dat ellendig vocht weg te werpen,* zeide zjj op vrien- deljjken toon. •Ik durf niet,* fluisterde hjj, »men zoekt mg. O! ik moet mjj verbergen altgd Wie zoekt naar n Mr. Walsh en diens vrouw! Zjj zjjn mg nagekomen!* Waarom?* Weet gjj dan niet, dat ik een dief ben? Neen, dat wist ik niet; het doet mjj zeer leed. Zoudt gjj 't mjj ook willen vertellen Was 't zeer veel?* •Ik kan 't mjj niet goed herinneren. Ik schjjn heel lang geleefd te hebben, en nit het vèr verleden staan mjj nog enkele feiten voor den geest, maar dan is er een gaping en wordt alles als in een nevel gehnld, en als ik dien wil doorgronden, wordt het zoo akelig in mgn hoofd 1* riep hjj schreiend. kasteel Murany, in Hongarjje. Over veertien dagen zal de Vorst in Sofia terng zjjn. De Bnlgaarsche legatie te Parjjs spreekt op de mee9t besliste wjjze tegen alle ge- rnchten, welke aan Ferdinand's reis zjjn vastgeknoopt. Misschien zal de Vorst zjjn jaarljjksche kuur op een der Enropeesche badplaatsen gaan maken. Verschillende bladen te Weensn stellen organen te Belgrado aansprakelgk voor de valsche geruchten, welke verspreid zjjn; toch erkennen zjj, dat de tegenwoordige toestand in Bulgarjje en de ontevredenheid die daar heerscht, de taak van den Vorst uitermate moeiljjk en lastig maken. Wat de naaste toekomst das brengen zal is niet bjj benadering te zeggen, doch voor het oogenblik schjjnt er van abdicatie of vlocht wezenljjk geen sprake te zjjn. Oeer het beweerde complot tegen vorst Ferdinand van Bulgarjje, loopt to Weenen het volgend gerncht: Het complot zou een internationaal karakter dragen. Er zon een overeenkomst zjjn gesloten tusschen Bnl gaarsche parlementsleden en Macedonische notabelen uit Servië. Zoodra Ferdinand van den troon was gedrongen, zou Bulgarjje zich veroenigd hebben verklaard m:t Servië, onder bestuur van Peter I, zoodat beide landen een belangrjjken Slavischen staat vormden, machtig genoeg om de Tarkscbe regeering iu Macedonië omver te werpen. Naar de »Standard< nit New-York ver neemt, heeft de Amerikaansche regeering een concessie-aanvrage ontvangen voor den aanleg van een spoorweg naar Alaska. Deze nieuwe Ijjn zou aansluiten bjj het Siberische spoorwegnet, met een tannel onder de Be- ringstraat door De Russische regeering zou verlangen dat die tunnel eerst tot on- zjjdig gebied verklaard werd, ook de aan sluitende Siberische ljjn zou dan neutraal worden. Fransche, Russische en Amerikaan sche kapitalisten interesseeren zich voor het planonder de concessie-aanvragers bevindt zich de Fransche graaf Lobet, de voorzitter van het aardrjjkskundig genootschap te Pa rjjs, en de Klondyksche millionair Healy. Te Shreveport (Louisiana) heeft het grauw een negerin, zekere Jennie Steer, opgeknoopt een haar ljjk met kogels doorboord. De negerin werd beschuldigd, een jonge dame vergeven te hebben. Zjj ontkende hare schuld, maar heeft vermoedeljjk bovendien ook nog eene mevrouw Matthews vergiftigd, voor •Dan moet gjj 't niet meer beproeven. Ik zal n een poosje voorlezen, en dan moet gjj bedaard toeluisteren.* ejj scheen haar niet gehoord te hebben, en vervolgde: »Eens, vóór ik stierf, hoorde ik haar lieve stem, en zag ik mgn kleine lieveling tot een schoone dame opgroeien en de zee was altgd in 't verschiet, en oom Sam kwam eiken dag met die vervloekte rumToen kwam Trent op zekeren dag, en sprak van geld en Engeland, en toen hjj was heengegaan, hoorde ik haar mjj dag en nacht roepen van over de zee. Ik sloop toen stil weg, en daar lag de groote stoom boot en ik werd krankzinnig! Zjj riep mg, om tot haar te komenen toan stal ik het geld!* Met betraande oogen Btreelde zjj zjjn hand, en vroeg Was het uwe dochter, waarnaar gjj zoo zeer verlangdet?* •Ja; mgn lief, klein dochtertje!* ant woordde hg, »ik hoorde haar Vader I* roepen, en toen nam ik het geld!* Deswegens zal niemand n al te hard beoordeelen,* troostte zjj, >gjj maakt n noodeloos boaDgst. Ik zal met mgn vader spreken, en hjj zal n helpen.* Hjj hondt mjj verborgen,* fluisterde hjj, door bèm weet ik, dat men mjj op het spoor was. 't Is niet voor mjjzelve, maar o, zij mocht het eens vernemen, en ik heb reels genoeg schande over haar gebracht Luister Wat is dat?* Er klonken voetstappen op de trap. In radelooze angst klampte hjj zich aan haar vast. Wordt vervolgd). lIEIimBLt» ■Baa—n—gr*. Vleesch 12,750,000 KG. i« 60 pet. v/d. invoer. Varkensvleeech 11,373,000 40 Schapen vleescb 13,566,000 8 Boter 13,719,000 8 Kaas 4,943,Of 0 12^/, Margarine 43,044,000 94

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1903 | | pagina 1