Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Tweede Blad.
voos
Uitgever: L.. J. VEERMAN, Heusden.
M 2248.
ZATERDAG 5 SEPT.
1903.
land van _alt^
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden l.OO.
franco per post zonder prjjsverhooging. Aftonderljjke
nummers 5 cent.
BUITENLAND.
Telkens wanneer geruchten werden ver
spreid aangaande de pogingen der Duitschers
om vasten voet te krjjgen in Zuid-Amerika,
werd daar vanuit Berljjn zeer krachtig t*»
gen geprotesteerd. Van iets anders dan be
vordering der handelsbelangen voegde
men er dan aan toe was nooit sprake.
In de »KöId. Ztg.c vindt men weer over
deze kwestie eenige interessante gegevens.
In Brazilië, wordt medegedeeld, bevindt
zich thans de meest belangrgke Duitsche
kolonie. De Duitsche invloed laat zich over
al gevoelener zjjn Duitsche scholen, kerken
en schouwburgen. Het verkrjjgen van grond
wordt den Duitschen kolonist gemakkeljjk
gemaakt. Te Rio-Grande do Sul, met een
millioen zielen, is een vierde der bevolking
Duitsch. En voorts wjjst de »Köln. Ztg.«
er op, hoe bjjna uitsluitend Duitsch kapitaal
bjj de spoorwegen, de groote openbare wer
ken, de njjverheid betrokken is. Twee derde
van Brazilie's buitenlandsche schuld is in
Duitsche handen.
Het is bekend, dat de Vereenigde Staten
er zich steeds op toeleggen om invloed te
winnen in Zuid-Amerika. Dat men te Was
hington met leede oogen het voortschrijden
van den Duitschen invloedaldaaraanschouwt,
ligt voor de hand. Dat men te Berljjn be
paalde veroveringsplannen zou nastreven,
komt natntfrljjk bjj niemand op, maar wan
neer er moeilijkheden, bijvoorbeeld van gel-
delg ken aard, in Brazilië zouden rjjzen, dan
ware het zeer stellig Dnitscbland's recht
om zich te doen gelden.
Wat in Venezuela gebeurt is toont trou
wens genoegzaam, dat men te Berljjn in
een dergeljjk geval niet aarzelt. Een con
flict met de Monroe-leer zou dan geschapen
zjjn!
Het ontstaan van een feilen en hartstoch-
telgken wed jj ver om den voorrang tusscben
Duitschland en de Vereenigde Staten in de
Znid-Amerikaansche landen kan men das
in elk geval tegemoet zien.
Door beambten der Amerikaansche ge
heime politie is een krankzinnige in hech
tenis genomen, dien men met een revolver
gewapend in den tuin van Roosevelt's huis
aantrof.
In het Zwitsersche bergdorp Amden, in
het kanton St. Gallen, heeft zich een eenigs-
zins geheimzinnige Duitsche kolonie geves
tigd. Ze staat onder leiding van iemand
uit Bremen, Klein geheeten, en schjjnt over
veel geld te beschikken; ze heeft althans
groote stukken land aangekocht. Deze kolo
nisten, onder wie verscheidene Duitsche
Amerikanen, moeten er een wonderljjk men
gelmoes van mystieke, katholieke en com*
munistische ideeën op na houden. Zjj ver
wachten de terugkomst van Christus met
Pasehen van het volgende jaar. Hjj zal,
gelooven zjj, verschgnen te Amden en van
daar uit zjjn rjjk veroveren.
Acht jaar geleden, bjj de verovering van
Madagascar, werd een Fransch officier ern-
•tig gewond. De dood nabjj voelende gaf
hjj zjjn ordonnans zjjn papieren met opdracht
die met zjjn laatsten groet aan zjjn vrouw
in Algiers te doen overzenden. Toen het
gevecht was afgeloopen, zocht de soldaat
naar het ljjk van den officier, maar te ver
geefs. Hg gaf hiervan bericht aan de vrouw
van den officier, maar ook alle pogingen
door deze gedaan bleven vruchteloos. De
officier werd daarna als overleden ingeschre
ven en drie jaar geleden ging zjjn vrouw
een tweede huweljjk aan. En nu heeft de
vader van den >overledene< van het depar
tement van oorlog bericht ontvangen, dat
zjjn zoon nog leeft. Deze was gevangen
genomen door den vjjand en had eerst na
8 jaar uit de binnenlanden van het eiland
kunnen ontkomen om zich als levend aan
te melden.
Uit Mandchoerjje is naar Petersburg ge
seind, dat wegens de plunder- en verniel-
partjjen der Toengoezen sterker bewaking
van den spoorweg noodig is. Een mooi
argument om nog meer soldaten op deze
landstreek te werpen.
Nn de Macedonische opstand overgeslagen
is naar het gebied tusschen Adrianopel en
Konstantinopel, zoodat aanslagen gepleegd
worden op de enkele spoorwegljjnen in dit
deel van Turkjje en de verdediging van het
rjjk dientengevolge verlamd zon kunnen
worden, terwjjl dicht bjj de hoofdstad, aan
de kast van de Zwarte Zee, de streek om
Tinowo heen een brandpunt is geworden
van het verzet nu kan de Porte be-
zwaarljjk nog langer met een vertoon van
luchthartigheid zich afmaken van dezen op
stand, en tot de maatregelen die zjj in de
laatste dagen neemt, behoort ook de ver
dediging van Konstantinopel zelf. Wel is
waar is de boog van versterkingen die op
30 tot 40 kilometer afstands de stad aan
de landzjjde omringt, tot aan Tsjataldja
toe, zoo goed in orde dat ze een geregeld
leger zou kannen tegenhouden, nuar men
gelooft, maar een ernstig gevaar bedreigt
de waterleidingen, die door een paar dyna-
mietaanslagen zwaar beschadigd kunnen
worden, en dat zon een ramp zjjn voor
Pera en Galata.
Niettegenstaande de Porte beloofd heeft,
en deze belofte herhaald heeft toen Rus
sische oorlogsschepen in Turksche wateren
verschenen om de ambtenaren te ont
slaan die door de Russische en Oosten-
rjjksche consuls te Uskub beschuldigd zjjn
van het misbruiken van hun ambteljjke
bevoegdheid, meldt de Bulgaarsche agent te
Uskub, dat de Porte slechts 9 van de 15
gewraakte ambtenaren uit hun ambt ontzet
heeft. De overigen zjjn nog op hnn post,
drie hunner zjjn zelfs bevorderd.
Naar luid van een ambteljjk telegram,
dd. 31 Augustus, is kolonel Edhem bei het
dorp Klissoera in het district Kesrich bin
nengetrokken, na een gevecht waarin de
opstandelingen 200 man aan dooden en ge
wonden verloren. Het overschot der Bul
garen vlood in het gebergte, krachtig ver
volgd.
Een telegram nit Adrianopel aan de Patrie
meldt, dat opstandelingen Turksche posten
tusschen Alankaraik en Oaroemkeuïin brand
gestoken en e9n aantal dorpen genomen
hebben. Ook hebben zjj in drie wjjken van
Adrianopel brand gesticht, hetgeen een on-
beschrjjfljjke paniek veroorzaakte.
Een telegram uit Salonika aan de Francais
meldt, dat de Turken twee Christen-dorpen
in brand hebben gestoken en de opstan
delingen het station te Eksjisoe in de lacht
hebben laten vliegen.
De Sultan is doodsbenauwd voor aan
slagen op zjjn persoon of op de gezant
schappen. Het feit dat de opstandelingen er
in geslaagd zjjn om aan hem persoonljjk
hunne eischen, met bedreigingen daaraan
toegevoegd, te doen toekomen, geeft trou
wens te denken. Langs denzelfden weg kan
een helsche machine binnen gesmokkeld
worden.
Aan de Russische legatie heeft men even
eens dreigbrieven ontvangen.
BINNENLAND.
Tot 30 Augustus bedroeg de geheele aan
voer van dit seizoen bjjna 300,000 tonnen
pekelharing of ongeveer 9000 tonnen meer
dan het vorige jaar en omstreeks 200,000
tonnen meer dan in 1900. De afgeloopen
week kwamen dan ook te Vlaardingen al
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaateruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
leen 200 haringschepen binnen, waarvan
78 bommen voor de eerste reis, gezaraealgk
aanbrengende 69,567 tonnen pekelharing,
terwjjl op de overige reederjjplaatsen in den
zelfden tjjd te zamen 37,485 tonnen zjjn
aangebracht, hetwelk een week-totaal geeft
van 107,052 tonnen.
Yoor de rechtbank te 's Hertogenbosch
stond Donderdag terecht A. H. M., oud 16
jaren, geboren te Roermond, wonende te
's-Bosch, thans gedetineerd, beklaagd dat
hjj op 6 Augustus te 's-Hertogenboseh opzet-
teljjk met het doel die stallen te doen af
branden, de stallen der bereden artillerie,
waarin zich eenige paarden bevonden, heeft
in brand gestoken.
Het O. M. eischte 5 jaren gevangenis
straf.
Een zonderlinge historie wordt nit Haar
lem gemeld:
Een juffrouw uit de Tetterodestraat heeft
bjj de politie aangifte gedaan van een zon
derlinge geschiedenis. Toen se Woensdag
avond thuis kwam en de dear met den
sleutel wilde openen, kwam een onbekend
heer, dien zjj een uur vroeger te Bloemen-
daal in een café had ontmoet, met een
motor-rjjwiel bjj zich, aangeloopen.
Hjj nam haar den sleutel af, maakte
open en ging met de juffrouw naar binnen.
Yolgens haar maakte hjj zich meester van
een bankbiljet van f 60, een drietal gouden
ringen, een gouden armband en een broche.
Later werden de kostbaarheden verstopt in
het huis teruggevonden. Met het bankbiljet
is de heer evenwel verdwenen.
De politie is begonnen in deze merk
waardige zaak een onderzoek in te stellen.
De gezamenljjke collecten in ons land
voor de noodljjdenden van den KethelpolJer
hebben tot nu toe ruim f 12000 opgebracht.
Te Groenlo kregen tjjdens de kermis
feesten twee scharensljjpers met elkander
rnzie over het tracteeren op een borrel. In
de slaapstee van Mnjjs bracht de een den
ander in verren staat van dronkenschap een
aantal messteken over neus, aangezicht en
het lichaam toe, zoodat de toestand van den
getroffene hoogst bedenkeljjk is. De dader
is ter beschikking der justitie.
Het tekort in de gemeentekas van Baflo,
ontstaan door de wanordeljjkheden, in de
administratie enz. van den gemeente-ont
vanger van H. te Baflo, is pl.m. f5000
groot.
Men schrjjft uit Haarlem aan »Het Yolk*
H. A., bestuurslid der afdeeling Haarlem
van den Opperliedenbond, wordt aanspra
kelijk gesteld voor een vrjj belangrijk tekort
in de financiën dezer afdeeling. Meerdere
zaken van soortgeljjken aard zjjn tegen hem
aanhangig gemaakt. Er is sprake van een
justitieele vervolging. A. was iemand die
jaren lang werkte in de arbeidersbeweging,
lid van de Yrjje Socialistische Yereeniging,
en placht vaak te zeggen dat het den po
litiekers* om een gemakkeljjk leventje te
doen was!
De Raad der gemeente Wageningen heeft
goedgekeurd een besluit van B. en W. om
aan te koopen een paar honderd ex. der
brochure over de verzorging van zuigelingen,
uitgegeven door de Nederl. Vereen, voor
Paediatrie, welke gratis zullen worden uit
gereikt bjj het doen van geboorteaangiften.
In die gemeente stierven in 1900 Tan de
280 kinderen er 55 beneden 1 jaar.
Tegen een bewoner van de Oranjestraat
te Utrecht, is door de politie proces-ver baal
opgemaakt, wegens het bezigen van oneer
biedige uitdrukkingen in het openbaar, ten
opzichte van H. M. de Koningin.
Door Herman de Jong, daglooner te Fer-
woude, gemeente Wonseradeel, is in zee
drjjvende gevonden een gesloten flesch,
waarin een met potlood geschreven briefje
van den volgenden inhoud:
>Vaarwel lieve ouders, gjj zult uw zoon
Gerrit Rekker, matroos op het voldriemast-
schip »Ariette«, wel nooit weerzien, want
wjj zjjn vergaan in den Oceaan. Gegroet
lieve ouders weest niet treurig.*
Betrokken ouders kunnen bovenbedoeld
briefje aanvragen bjj den burgemeester van
Wonseradeel, onder wien het berust.
Aan het verslag van de Nederlandsche
Heidemaatschappij ontleenen wjj het vol
gende
De werkzaamheden van de Mg. worden
steeds belangrjjker. De heide wordt voor
particulieren en vereenigingen, maar ook
voor het Rjjk ontgonnen, duinen beplant,
zandstnivingen vastgelegd, waardelooze plas
sen voor vischcnltnnr geschikt gemaakt, bin
nenwateren daarmee bevolkt. De heide wordt
b.v. in Limburg, bg Heerlen, nn eerst 40
c.M. diep geploegd, daarna in dezelfde voor
door 8 ossen nog 50 c.M. dieper, dus
90 c.M.
De geploegde grond wordt met kunst
mest bemest en dan met naald- of loofhout
beplant, of met lupinen bezaaid tot groene
bemesting, om daarop aardappelen te plan
ten, rogge te zaaien of weide aan te leggen.
Yooral van da vloei weide wordt veel werk
gemaakt. Aan boorazaden werd voor f6787,95
afgeleverd, aan gras- en klaverzaden voor
f 13.944.02, aan plantsoen enz. f 6180.45,
aan scheikundige meststoffen f 25.452.19.
Uitgegeven aan arbeidsloon f 136.654.18,
tegen f 80.640.94 in 1901, waarvan voor
boschwezen f 62.317.74, voor bevloeiing
en grondverbetering f37.306.08, voor kunst
matige vischteelt f 383.31, voor loon van
de werkbazen f 15.390.24. Bovendien werd
voor minstens f 90.000 werk voor parti
culieren uitgevoerd, dat niet over de kas
der maatschappjj liep.
Het aantal leden neemt langzaam, maar
zeker toesteeds meer personeel wordt op
geleid en de werkkring der vennootschap
breidt zich sterk uit.
Te Bangert nabjj Hoorn is een over-
bljjfsel van een vroeger klooster ontdekt,
Betlehem genaamd, dat daar eenige eenwen
geleden moet hebben gestaan. De merk
waardigheid betreft een put, welks bodem
geheel uit teenen is gevlochten. Bjj de eerste
gravingen, die gedaan zjjn, vond men een
paar hengsels van emmers van bjjzonderen
vorm.
Te Zundert (N.-B), is de bouwhoeve »de
Ooievaar* van J. van den Berg, geheel af
gebrand. Huis, schuur, stal en wagenhuis,
benevens 60,000 kg. hooi, landbouwwerk
tuigen en inboedel, zjjn een prooi der
vlammen geworden. Het vee is met levens
gevaar gered. Alles was verzekerd.
Men schrjjft den brand toe aan kwaad
willigheid.
Te 's Hertogenbosch gaan stemmen op
om voor Z. M. Koning Willem III een
standbeeld op te richten en daarmede zjjne
nagedachtenis als held van 1866 te eeren.
Uit Amsterdam meldt men
Ten postkantore alhier is heden wederom
een aangeteekende brief met f 1000 in ver
keerde handen geraakt door misdrjjf. De
brief, aan een Amsterdamsche firma ge
adresseerd, is in ontvangst genomen door
iemand, die in het bezit der kennisgeving
van aankomst was geraakt en een valsche
handteekening plaatste.
De misdadiger die niet goed op de hoogte
der formaliteiten scheen, zoodat de afgifte
van den brief tot tweemaal toe werd uitge
steld, schroomde niet ook nog een derden
keer terug te komen. Toen was schgnbaar
alles in orde en de brief werd hem ter hand
gesteld.
Te Scheveningen heeft Donderdag in den
laten namiddag een ernstig ongelnk plaats
gehad.
Een man, die met zjjn kinderen, ter
hoogte van het Yolkszeabad was gaan ba
den, heeft zich vermoedeljjk te ver gewaagd
en is verdronken.
Op last van den officier vau justitie te
Breda is te Oudenbosch juffrouw C. G. in
arrest genomen. Zjj wordt verdacht als ver
pleegster bjj een 80-jarig man ruim f 1700
aan bankbiljetten te hebben ontvreemd. Door
den wachtmeester der marechaussee in ver
hoor genomen, heeft zjj den diefstal bekend
en het door haar verborgen geld aangewe
zen, waaraan geen cent ontbrak. Zjj is
onder politiegeleide naar de gevangenis te
Breda overgebracht.
Uit Amsterdam meldt men:
Woensdagavond kwartier over zevenen,
werden de bewoners in den omtrek van de
waskaarsenfabriek aan de Ruyidaelkade op
geschrikt door een hevigen slag. Onmiddel-
ljjk daarop zag men een dichte wolk nit de
fabriek opstjjgen. De grootste der drie
schoorsteenen was ingestort. Het gevaarte
kwam voor het grootste deel als pain neder
in de sloot, die 't fabrieksterrein aan de zuid-
zjjde begrenst, maar beschadigde in zjjn val
tevens twee kostbare distilleermachines en
een bjjgebouwtje van het ketelhuis. Per-
soonljjke ongelukken vielen er gelukkig
niet bjj voor. Reeds verleden jaar bemerkte
men eene verzakking, welke echter door den
Duitschen bouwmeester, die den schoorsteen
had gebouwd, verholpen werd. In de laatste
dagen werd opnieuw overhelling waargeno
men en men seinde wederom den eonstrnc-
teur, die morgen uit Duitschland hierheen
zon komen. Heden werd het overhellen van
den schoorsteen zóó bedenkeljjk, dat het
stokerspersoneel voor gevaar gewaarschuwd
werd. Men liet de vuren tegen den avond
uitbranden. Eer echter de haarden waren
gedoofd, greep de instorting plaats, zoodat
door het vuur nog eene kleine brand ont
stond, die echter spoedig door de brand
weer werd gebluscht. De nog staande brok
stukken van den schoorsteen werden door
de brandweer omvergetrokken. De te her
stellen schade is nog niet onder cjjfers te
brengen, maar de opstal der fabriek is na-
tuurljjk behoorljjk verzekerd. Men had bjj
de fnndamenten van den schoorsteen scheu
ren in het metselwerk waargenomen; men
gelooft daarom aan verzwakking der fun
damenten, welke dan het gevolg zon kun
nen zjjn van de verlaging van het polder-
peil in deze buitenwjjk der stad.
Zondagmiddag om halfrjjf had te Beek
een brntale aanranding plaats. Twee rjjtui-
gen van de Njjmeegsche familie D., bevat
tende het voorste rjjtuig twee dames en het
achterste twee heeren en een dame, bevon
den zich omstreeks dien tjjd ter hoogte van
de school, waar de tramsporen den weg
oversteken, toen een groepje fietsers, op een
sextnplet, voorafgegaan door een motorfiets
en eenige andere, van Beek kwam aan
snorren. Onder het voorbjjrjjden balden de
berjjders van de sextuplet reeds de vuist
tegen degenen, die in de rgtnigen zaten,
onder het geroep van »op zjj.« Reeds was
door de rjjtuigen anderhalve meter van de
tramsporen uitgehaalddoch dit scheen den
fietsers nog niet voldoende. Na eerst een
tien 5 twaalf pas de rgtnigen te zjjn voor-
bjjgereden, keerden zjj terng en gingen bru
taalweg den koetsier te ljjf, de twee dames
van het voorste rjjtnig er nit duwende. In
een oogenblik tgd stonden vgf aanranders
in en op het rjjtuig en hielden niet op den
koetsier af te ranselen, waarbjj van zjjn
eigen zweep werd gebruik gemaakt.
De heeren uit het tweede rjjtuig konden
dit natnurlgk niet werkeloos aanzien, en
kwamen geducht tusschenbeide, met het ge-
NIEUWSBLAD
mars
