Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. De Heilige Schelp. De ziel van de negotie. Uitgever: L.. J. VEERMAN, Heusden. M 2253. WOENSDAG 23 SEPT. 1903. IAN9 VAN ALIENS VOOB Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementaprga: per 3 maanden f l.OO. franco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke r« meer 7l/t ct. Groote lettera naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinadag- en Vrijdagavond ingewacht. I. De ziel van de negotie is, iedereen weet dit, in den volksmond het geld. „Geen geld, geen Zwitsers", zeide men voorheenen zoo is het vaak nog. Het geld is als het ware de spil der aarde, en toch heerschen omtrent de rol die het geld in de wereld speelt, zijn bestemming en beteekenis, zeer veel onkunde en wanbegrip. Inzonderheid is dit ook het geval met de wijze waarop het muntwezen in I et algemeen en die van het eigen land in het bp zonder geregeld zijn en met alles wat daarmede in nauw verband staat. Het geld is zeer oud, ofschoon men niet met juistheid kan zeggen, wanneer en waar het is uitgevonden. By de alleroudste volken bestond het zeer zeker niet. By hen was alleen ruil handel; met andere woorden, wanneer de een eene zaak noodig had die zijn buurman bezat en de buurman wilde hem die afstaan, dan gaf hij, in ruil daarvoor, eene aan hem toebehoorende zaak terug. Op die manier hielpen de menschen elkaar tot vervulling van hunne behoeften. By de wilde volken is het nog zoo en wanneer beschaafde men schen met die volken in aanraking komen en zaken met hen willen doen, dan handelen zij op dezelfde wijze. Met de toeneming van het aantal menschen en de menschelijke behoeften, werd het echter moeilijk, vooral in klei nigheden, om altijd te bekomen wat men noodig had en daarvoor iets te geven wat men niet noodig had. Langzamerhand is men toen begon nen om zijne waren af te staan, niet tegen andere waren, maar tegen iets waarvoor men zaken en waren van al lerlei aard steeds en overal kan bekomen. Het ruilen ging over in koopen en van lieverlede kwam de gewoonte in zwang om zeker voorwerp steeds in ruil aan te nemen, tegen afstand van alle be- noodigde dingen. Dat voorwerp was het muntstukje of, in het algemeen gespro ken, het geld. Het geld is dus een algemeen ruil middel. Gesteld b.v. iemand koopt een boek voor een gulden. De boekhandelaar koopt nu als het ware een gulden met zijn boek; maar het is hem niet om het bezit van dien gulden te doën, maar FEUILLETON. i) Van alle menschpn, die ik op mjjne vele zeereizen leerde kennen, ia gedurende lange jaren niemand grooter raadsel voor mg ge weest dan Michael Queniin. Hg had tegelgk met mg menige reis op de >North Star* gedaan, en ik wist nooit of het mg genoegen deed of dat het mg speet, als ik zjjn naam op onze passagiers- ljjst zag. Omtrent zgn persoonlijke aange legenheden was hg buitengewoon terughou dend. Hg bad altjjd zaken in Colombo, en nu en dan ging hg met ons mede tot Sydney, maar hg vertelde ons bjjna nooit waarom hg die reizen deed of die afgelegen streken bezocht. Bjj één gelegenheid even wel, deelde hg mg mede, dat hg een ge heim agent was van vele Earopeesche koop lieden in Oostersche schatten onder het spreken ging hg mij voor naar zgn hut, waar wjj een interessant uur doorbrachten met het beschouwen van zgn kunstschatten en curiositeiten. Daaronder waren een tal van ivoor-snjj- werken, kostbare edelgesteenten, zeldzame munten, vreemde muziek-instrumenten en zelfs oorlogswapenen van wilde stammen. «Besteedt gjj al uw tgd aan dit soort van voorwerpen?* vroeg ik onwillekeurig. «Hm... ik heb nog wel meer pjjlen op mjjn boog,* was zgn dubbelzinnig ant woord, en opziende ving ik een uitdrukking op in zgn oogen, die mg met verbazing vervulde. Er lag een scherpe, bgna bloed dorstige gloed in. Ik kwam toen opeens tot om er weer andere dingen voor te koopen die hy noodig heeft. By de tegenwoordige omvangrijkheid van het verkeer is het gebruik van geld volstrekt onmisbaar geworden. Men kan zelden meer ruilen. Als de boekhandelaar aan zyn deur van een koopman visch wilde koopen, ter waarde van een gulden, en hij trachtte den visch te betalen met een boek van dezelfde waarde, dan zou de vischkooper hem feestelijk bedanken. Neen, hy wil een gulden hebben. Daar mee kan hy weer andere door hem be- noodigde zaken koopen en met het boek immers niet? Het maken en in omloop brengen van gelden is in den aanvang niets anders geweest dan een particuliere onderneming. Men bezigde er stukjes goud en zilver voor, omdat ieder die gaarne bezat, want dat metaal had een blijvende waarde en men kon er munt stukken van maken zoo groot en klein als men wilde. In goud en zilver werd steeds een uitgebreide handel gedreven. Vele versierselen werden van deze edele metalen vervaardigd. Die deze metalen bezat kon er dus muntstukjes van maken of laten maken en dit geld alzoo tegen afstand van allerlei zaken in omloop brengen. Zóó hleef het geld in omloop en werd langzamerhand algemeen aan genomen. In zeker opzicht trouwens was hier ook sprake van handel, want men zorgde er voor, dat men voor de stukjes edel metaal eenige meerdere waarde ver kreeg, dan de eigenlijke waarde van het metaal, met de kosten van bewerking bedroeg. Eerst veel later is de munt een re- geeringszaak geworden en wel met het doel om, in het publiek belang, te zor gen voor het in voldoende mate aan wezig zyn van een ruilmiddel, dat aan zulke eischen voldoet, dat het volledig vertrouwen verdient en dus alle zaken vertegenwoordigt, zoodat men er steeds alles voor kan koopen. Op vertrouwen kwam het vooral aan van daar dat men de stukjes edel me taal, die voor ruilmiddel werden gebruikt, van een bepaald gewicht maakte en op een bepaalde wijze samensteldeterwijl men ze steeds voorzag van vaste ken- teekenen, als kenmerk van echtheid, om op die wijze gewaarborgd te zijn tegen vervalsching en andere kwade het besluit, dat ik niet hield van Quentin, maar toen ik later nog eens weer gelegen heid had om een langdurig gesprek met hem te voeren, ging weer de oude bekoring van hem uit, en wanneer hg niet op de boot was, betrapte ik er mgzelf menigmaal op, dat ik aan hem zat te denken. In het laatst van den borfst van 1897 evenwel trot mg het lot, den sluier te lich ten van deze zonderlinge persoonlijkheid en den man te leeren kennen, zooals hg wer kelijk was. Schijnbaar toevallig werd ik ver wikkeld in eenige aangelegenheden die op zoo treurige wjjza eindigden. Voordat ik weer een van mgn reizen naar Sydney aan vaardde, bracht ik een week in Londen door. Op een namiddag besloot ik eens een oud vriend te gaan opzoeken. Die vriend was niemand minder dan professor Birchell, de groote conchologist. Hg had een manie om schelpen te verzamelen, en hg had mg wel eens verteld, dat hg een van de fraai ste verzamelingen had, die er in Europa te vinden waren. Ik reed nu naar zjjne woning, en op mgn vraag of de Professor thuis was, ontving ik een bevestigend ant woord. Men bracht mg naar een ruim, vierkant vertrek, dat geheel bezet was met kleine tafeltjes, waarop verscheidene kistjes stonden met glazen deksels waarin zich een groote verscheidenheid van schelpen bevond. Birchell stond achter in het vertrek. Hg was juist met iemand in een ernstig gesprek gewikkeld. In het schemerlicht kon ik niet zien wie het was, maar naderbg komende herkende ik tot mgn verwondering Michael Quentin. »Wel, Conway,* zeide Birchell, «wat doet het mg een genoegen u eens te zien. Quentin, mag ik u voorstellen aan mgn vriend, den heer Conway. praktijken. Uit het vervolg onzer stukken zal het duidelyk worden, dat het vervaar digen of laten vervaardigen van gemunt geld toch volstrekt niet de uitsluitende taak der regeering is. In vroeger tijd was er allerlei soort van geld in omloop, hetwelk somtijds tot groote moeilijkheden aanleiding gaf. Ook was de samenstelling zeer gebrek kig en kwamen er allerlei knoeierijen voor. Eindelijk is men er in beschaafde Staten toe gekomen, voor de munt van het eigen land te zorgendus, een eigen ruilmiddel te hebben. Het zou wel ge in akkelyk wezen, wanneer alle landen dezelfde munt hadden, maar wanneer men er op let hoe uiteenloopend de maatschappelijke toestanden zyn, dan is het duidelyk, dat aan iets dergelijks niet te denken valtal ware het slechts omdat hetzelfde muntstuk op verschil lende plaatsen eene geheel verschillende waarde zou kunnen hebben. Zooals wij opmerkten zorgt de regee ring, voor zooveel noodig, dat het on misbare ruilmiddel er is, en, voorzoover particulieren ook geld kunnen laten maken (hierover nader) zyn zy aan de muntwetten onderworpen. Op die wyze is knoeien haast onmogelijk en zelfs het namaken van geld door zoogenaamde valsche munters komt by na niet meer voor. Wordt vervólgd). i JEtuit«n.lo.nd. Eugéaie Fougère, eene bekende vrouw uit de lichte wereld, en haar kamermeisje zgn vermoord te Aix-les-Baius, onder om standigheden, die aan den moord herinneren van Marie Regnault door Pranzini. Eugénie Fougère woonde te Aix-les-Bains met hare gezelschapsdame, mad. Giriat en met haar kamermeisje Lucie Mère. Zondagochtend hoorden voorbijgangers gekerm op de villa. Zjj drongen binnen en vonden de vrouw Giriat gebonden, met een prop in den mond, maar levend. Eugénie Foutere en Lueie Mère lagen in de nabg- heid gebonden en geworgd, beiden dood. Eugé iie Fougère, 40 jaar oud was een schoone, opgeschoten vrouw, altgd schreeu wend gekleed en bedekt met juweelen; zjj ha 1 er voor circa 200.000 fr. meegenomen naar Aix-les-Bains; alles is natuurljjk ge- «Wjj hebben elkaar reeds meermalen ontmoet,* zeide Qnentin, met dien bgna onmerkbaren glimlach, die aan zgn gezicht altjjd iets onaangenaams gaf. «Het treft al heel toevallig, dat gjj nü juist bg mg konjt,« zeide hg. «Gg zoudt mg een groot genoegen kunnen doen.* «Daartoe ben ik gaarne bereid,* hernam ik. «De «North Star* zeilt over een week uit, niet waar?* «Aanstaanden Donderdag,* hernam ik. «Mgn kleindochter, Lucy Borrodale, be hoort tot de passagiers. Zg reist alleen en ik heb zoo jui9t den heer Quentin verzocht een weinig op haar te letten, wat hg met genoegen wil doen, maar wanneer de admi nistrateur van de boot ook nog zorg draagt voor haar, behoef ik mg zeker hoegenaamd niet over haar te verontrusten.* «Ik beloof u zooveel mogelgk zorg te dragen voor mejuffrouw Borrodale,* hernam ik. «Maar wat hoor ik, Quentin,* vervolgde ik mg tot hem wendende, «gaat gjj al weer op reis naar Sydney?* «Ik ga dezen keer niet verder dan Co lombo,* gaf hg ten antwoord; «ik heb daar eenige zaken af te doen, die mg niet lang zullen ophouden. Hoogstwaarschjjaljjk ga ik weer met n mede, als de boot terug komt.* «En ik hoop vurig, dat Lucy ook weer mede terugkomt,* zeide de oude man. «Heeft mejuffrouw Borrodale kennissen in Colombo?* vroeg ik een poos later. «Daarop kan ik ja en neen zeggen, mgnheer Conway,* hernam Birchell. «Eenige onde vrienden van haar moeder znllen haar zeker vriendeljjk ontvangen. Zjj neemt in troductiebrieven voor hen mede, maar zg is belast met een belangrjjke zending, een hoogst belangrgke zending.* Bg die woor den keek hg naar Quentin. Om Quentin's stolen door de moordenaars, die alle schui ven en kasten doorsnuffeld hebben. Buiten rjjke vrienden had vrouw Fougère ook wel minder betrouwbare kennissen. Vrouw Giriat verhaalt dat zg in den nacht wakker werd door gerucht in de kamer van madame en dat zg met licht daarheen snelde in den gang liep zjj echter tegen twee mannen, die haar licht uitbliezen en haar de keel toenepen en een prop in den mond staken; zjj viel toen bewusteloos neer en weet verder van niets. Eugénie Fougère an Lucie Mère werden verworgd door middel van servetten, die de moordenaars om den hals hebben toege wrongen. Op aanklacht van den Ne lerlandsehen consul te Rjjsel, is wegens zwandel te Rjjsel gearresteerd de Belgische luchtschipp9r Goos- sens, wiens ballonreis van Berljjn naar Calais een verzinsel moet wezen. Uit Londen wordt gemeld: De »St. James's Gazette* zegt, te kunnen mededeelen dat de Koning heeft goedgekeurd de benoeming van Austen Chamberlain tot kanselier van de Schatkist. Men verneemt dat de Koning verder bekrachtigd heeft de benoeming van Lord Selborne tot minister van koloniën en van Arnold-Forster tot minister van oorlog. Brodrick is benoemd tot minister voor Indië. Te Munchen heeft men drie komieken die met October in een café chantant zou den optreden, gestikt gevonden in de kamer van hun hotel. Men veranedt dat zjj zelf moord gepleegd hebben. BI jjkens eon Renter-telegram uit Caracas, hebben de mogendheden thans bg de Venezo laan sche regeering eischen tot schadeloos stelling ingediend tot de volgende bedragen (in dollars) Vereenigde Staten: 10,900,000, Enge land: 2,500,000, Frankrgk 16,040,000, Italië 8,3000,000, Duitschland 1,417,309 België 3,093,800, Spanje 600,000, Mexiko 500,000 Nederland 1,048,451, Zweden 200,000. De troepen van den Saltan van Marokko mond kwam weer die onaangename glim lach en in zgn oogen zag ik opnieuw dien eigenaardigen gloed. «Daar Quentin er alles van weet en gg met hem bevriend zgt, mgnheer Conway, zou ik u ook gaarne op de hoogte brengen van de geheele zaak,* zeide de oude Bir chell. «Wat dunkt u, Quentin?* Qaentin antwoordde niet dadeljjk, dan zeide hg langzaam «Daar kan ik natuurljjk niets tegen hebben. En ik geloof eigenljjk ook, dat het wel goed „zou zgn als de heer Conway van alles op de hoogte was.* «Wees dan zoo goed plaats te nemen,* zeide Birchell, «dan zal ik trachten alles zoo kort mogelgk voor u uiteen te zetten.* Hg boed mg een stoel aan en ging zelf tegenover mg zitten. Qaentin bleef staan. «Hebt gg ooit gehoord, mgnheer Con way,* zeide mgn gastheer, van de groote Kalkana Chank?* «Van wat?* riep ik uit. «Van de groote Turbinella Fnsus met de spiraallgn ter rechterzgde, die vgftien jaar geleden gestolen werd uit den tempel te Kalkana in Indië?* «Nooit,* hernam ik; «uwe woorden klinken mg in de ooren, alsof ze Latjjn of Grieksch zgn.« «Dan zal ik het n uitleggen. De Turbi nella is een soort van schelp, die door dnikers werd gevonden in de nabjjheid van de Andaman-eilanden. Al die schelpen hebben een zekere spiraallgn, meestal van links naar rechts, die de linksche spiraal wordt genoemd. Doch groote schelpen met een rechtsche spiraal dat is van rechts naar links zgn zeer zeldzaam en daarom ook zeer kostbaar. De weinige exemplaren, die men heeft gevonden, worden in de Hindoe tempels door de priesters gebruikt om er ia de streek ten noordwesten van Oadjda, hebben een groote overwinning behaald op die van den troonpretendent, die op de vlncht werden geslagen, een aantal gevangenen achterlatend. De Sultan rukt op naar de kust. De stammen van Tazza hebben zich onderworpen. Uit Mozambique wordt gemeld dat in de bewaarplaats van baskrnit en granaten in het fort San Sebastian een geweldige ont ploffing heeft plaats gehad, waardoor een aantal personen gedood of gewond werden. Gelukkig bleef de ramp beperkt tot het fort, maar het gevaar voor verdere ontploffingen was nog niet geheel weggenomen. Volgens den correspondent van de «New- Vork Times* te Washington verzekert men, dat de schjjabare oppositie van het Colum- biaausche Congres tegen het Panama-traktaat niets is dan eene soort van m inosuvre, erop gericht om van de Fransche Maatschappij geld los te krjjgen, in ruil voor te verleenen privelegiën. De som, welke men op het oog heeft, wordt op tien millioen dollars geschat. Daarvoor zal aan de Ver. Staten uitstel worden gevraagd voor den termjjn van ratificatie van het verdrag. De gezant der Ver. Staten te Bogota heeft alle verwachting op ratificatie vaH het Kanaal-traktaat ver loren. De Porte heeft ODhings de aandacht van de Servische regeering gevestigd op het stre ven in Servië om benden opstandelingen voor Macedonië te vormen. De Servische regeering antwoordde, dat er maatregelen genomen waren om te beletten dat benden de grens overtrekken, en dat zjj reeds een talrjjke bende, die op het pnnt stond de grens over te trekken, verstrooid had. De Servische regeering voegde er eehter bg, dat als da vervolging van Christenen en de uitspat tingen van de Turksche troepen niat ophiel den en in Macedonië' geen ernstige hervor mingen ingevoerd werden, zg in Servië' de opwinding onder het volk niet zon kannen bedwingen. De Engelsche Balkan-commissie, waarvan de ond-minister James Bryce voorzitter is, heeft een manifest uitgevaardigd, waarin er op aangedrongen wordt dat Engeland in Macedonië tusschenbeide komt, in samen- wierook op te branden voor hunne afgoden. Zjj worden als heilig beschouwd en Chanks genoemd. Na moet ge weten, dat er in 't laatst van de vorige week een enorme Chank werd gevonden, die bjjna twaalf duim lang was. Die werd aan den Nizam te Kalkana verkocht voor vjjftig duizend gouden ropjjen dat is vjjfduizend pond. Maar laat ik na teragkomen op hetgeen mjj persoonlijk aangaat in deze geschiedenis. Ik heb één dochter gehad en die is tweemaal ge trouwd geweest. Toen zg nog heel jong was, trouwde zg met den heer Harrison, een ambtenaar bg' de belastingen, die eenige jaren later stierf en haar een zoon naliet; twee jaar later deed ze een haweljjk, dat van een fiaantieel oogpunt als zeer goed werd beschouwd. Haar echtgenoot heette Borrodale, en was Engelsch resident te Kalkana. Daar werd hun een dochter ge boren, dezelfde Lucy Borrodale, die da bootreis met h mede zal doen. Mjjne dochter erfde mjjne manie om schelpen te verza melen. De schelpen, die gg hier om u heen ziet, zgn grootendeels door haar verzameld. De groote Chank was toenmaals in den tempel te Kalkana; mjjne dochter wilde haar gaarne in bezit hebben, omdat het een geheel eenig exemplaar was. Wkt er mede gebeurd is, heeft nooit iemand vernomen, maar 't is sen feit, dat de groote Chank is verdwenen. Men voedde achterdocht omtrent mgn dochter, en de Nizam maakte er ont- zagljjk veel ophef van. Borrodale en zgn vronw waren zslfs genoodzaakt Kalkaaa te verlaten, en toen bleek dan ook werkeljjk, dat zjj haar in bezit had. Maar nog voordat zjj in Engeland kwam, was de schelp op- nienw verdwenen, doch niemand wist wie haar gestolen had. NIEUWSBLAD Aan Tolstoï is, volgens de «Echo de Paris*, hot verbljjf te Moskou verboden. Wordi vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1903 | | pagina 1