Het Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
KALMTE.
WOENSDAG 9 DEC.
1903.
Uitgever: R. J. VEERMAN, Heusden.
M 2275.
UNö van alten*
VOOB
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Adyertentien yan 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
Van oudsher heeft men in de men
schen onderscheiden vier temperamenten
het cholerische, het sanguinische, het
melancholische en het flegmatische.
De temperamenten ontstaan of zijn
het gevolg van eene eigenaardige men
ging van het bloed of de gal, zeiden
de ouden.
In die wetenschappelijke kwestie wil
len we ons niet verdiepen. Hoe het
ontstaat, blij ve voor de geleerden om
aan te toonen.
Wel kunnen we, de mensehen en de
volken beoordeelende, zeggen, dat ze
nog altijd gevonden worden. Natuurlijk
kunt gij niet alle menschen plaatsen
onder één dier vier soorten, want heel
dikwerf treft gij bij denzelfden mensch
een vermenging van het eene en het
andere temperament aan.
Dat zulk een temperament als een
noodlot op het leven drukken zou, dat
een mensch het temperament, van na
ture hem geschonken, niet zou kunnen
beheerschen en leiden, acht ik onwaar.
Indien ze uit stoffelijke oorzaken ont
staan zijn, dan is de geest daar, om
ze te beheerschen.
Een temperament heeft een licht- en
een schaduwzijde. Het goede er van te
bewaren en het kwade te onderdrukken,
is de groote plicht, die op ieder rust.
Het beste is, als men, naar de be
hoefte des levens, in verschillende tijden,
het'goede van elk temperament in z'n
handelen kan neerleggen.
In stormachtige tijden, als de stroom
van het maatschappelijk leven woest,
bruisend om ons gaat, als de omstan
digheden donkere wolken doen samen
pakken boven ons hoofd, is het een
geluk, het flegmatische temperament,
wat zijn goede zijde betreft, over zich
te laten beheerschen.
Op den voorgrond stellen wij, dat dit
flegmatisme ook zijn schaduwzijde heeft
en kan leiden tot koelheid en onver
schilligheid. Maar die klip moet ont
weken worden. De lichtzijde dient op
den voorgrond gesteld. Zij is weer te
geven in de volgende bewoordingen
kalm overleg, nuchtere bezonnenheid,
rustige volharding.
Wie die openbaring van het fleg
matisch temperament in z'n geheele zijn
en doen kan neerleggen, bezit een groo-
ten schat.
Ja, er zijn tijden in het maatschap-
FEUILLETON.
15)
C, PARKER.
Hg was bigde zoo'n goede sshuiiplaats
te vinden en harteljjk bedankte hjj zjjn
gastvrouw voor de goede zorgen.
Nauwelijks hadden de mannen de her
berg verlaten of vrouw Doore ruimde alles
haastig op en liep naar haar man.
«Ik moet dadeljjk naar het kasteel,
zeide zjj tot dezen.
«Wat moet je daar uitvoeren? En in
zulk een verschrikkelijk weer wil je uit
gaan?*
«Ik moet mjja moeder spreken,* ant
woordde de vrouw.
»Het moet en ik zal er naar toe gaan;
mjjn moeder noch ik zjjn bevreesd voor
spoken.*
>Dan zal ik wel de boodschap voor je
doen, of ten minste met je meegaan, als je
bljjft volharden toch te gaan.*
«Geen van beiden,* antwoordde zjj. «Ik
wil op dit oogenblik bjj mjjn moeder zjjn
om haar te troosten en gezelschap te hou
den.*
De man moest ten slotte er in berusten
en haastig verwjjderde zjj zich.
Buiten adem en rood geworden door den
wind kwam zjj aan het kasteel.
pelijk en persoonlijk leven, dat men die
kalmte noodig heeft als brood.
Verwar haar niet met ijskoude on
verschilligheid bij dat kalm overleg
ontbreekt niet innige belangstelling in
wat er geschiedt, ook niet gevoeligheid
voor de menschen om ons of de om
standigheden maar die kalmte wenscht
stuur te houden, als de maatschappij
of het huikje van het persoonlijk leven
dobbert op felbewogen zee.
Wie dan melancholisch gestemd is,
vervalt licht tot zwaarmoedigheid, som
berheid en is ongeschikt tot handelen;
wie door een cholerisch temperament
wordt voortgezweept, geeft gemakkelijk
plaats aan den duivel der heftigheid en
onverdraagzaamheid en komt tot het
doen van dwaze dingen, waarover
later, wijl het zoo dwaas en ongemo
tiveerd was, diep berouw wordt gevoeld.
Maar de flegmaticus, de man of vrouw
van kalm overleg, houdt, gelijk een
volksspreekwoord zegtden kop er voor.
Dat mag werkelijk in onzen ernstigen
tijd, nu de arbeidersbeweging, hier en
daar eigenaardig geleid, vraagt om maat
schappelijke wijziging, wel eens aan allen
herinnerd worden.
Bedriegen wij ons niet, dan ontbreekt
dat gezond flegmatisme bij velen, hetzij
dat zij door vrees of door haat bewogen
worden.
Maar is het wenschelijk met het oog
op den maatschappelijken toestand, ook
voor ons persoonlijk leven is die wijze
kalmte zoo broodnoodig.
Wiens leven blijft vrij van stormen
Weinigen, die altijd varen op effen,
kalme levenszee.
Daar hebt ge allereerst de wisseling
der fortuin. Ieder kent zijn dagen van
voorspoed, maar ook maakt hij kennis
met het tegendeel.
Wie niet kalm is, wordt door den
voorspoed zoo spoedig verleid tot ij del
heid, opgeblazenheid, tot hardheid ook.
Ja, de ijdelheid zal straks wellicht de
oorzaak zijn, dat de voorspoed hem of
haar den rug toekeert, wijl allerlei
dwaze dingen worden gedaan.
Als de tegenspoed komt, slagen wor
den gebracht aan het fortuin, zit me
nigeen in zak en asch, gaat toornen
op de samenleving, waar zoo iets moge
lijk is, stemt zich zoo verdrietig, dat
slapheid, lusteloosheid ontstaat en dien
tengevolge gesproken wordt van een
schipbreuk, die niet alleen het goed,
maar ook den mensch heeft gebroken.
Zjj klopte aan en de oude weduwe, met
«en nachtmuts op het hoofd, keek door het
venster naar buiten.
«Wie is daar,* vroegr zjj zachtjes.
«Ik ben het, Annie! Moeder, laat mg
binnen
«Zoo laat?* vroeg de oude vrouw ver
schrikt. Is er iets ernstigs gebeurd?*
«Maak gauw open, moeder, dan zult ge
alles hooren.c
Spoedig daarna werd de groote eiken
houten deur, onder het gekraak der ver
roeste scharnieren, geopend.
»Kom binnen, mgn kind,* riep de oude
vrouw. «Er is toch niets gebeurd? Dreigt
er gevaar?*
«Ik vrees van wel, moeder,* antwoordde
vrouw Doore, «anders zou ik op dit uur
niet bg u zgn gekomen. Lord Alton
«Hjj is toch niet hier?* riep de moeder uit.
«Ja, hg is hier en is op dit oogenblik
in onze hut.*
De oude vrouw werd bleek, toen zjj dit
bericht vernam.
»Wat wil hg? Wat komt hg hier doen?*
vroeg zjj vertwjjfelend, met schorre stem.
«Ik weet het niet. Men vertelde hem van
het licht, ik keek hem oplettend aan, maar
ik kon niets bijzonders aan hem bemerken.*
«Misschien komt hjj zgn eigendom zien.
Hg is vroeger nooit hier geweest* hernam
de oude vrouw.
«Dat is mogeljjk, maar hg heeft het licht
gezien en hg zal ook die kamer willen zien.
Het beste is, dat u dadeljjk naar boven
gaat en hem waarschuwt en alles in orde
maakt.*
De oude vrouw begon te beven.
«Wat moet ik beginnen, als hg lang
Hoe is in beide gevallen het kalm
onder de oogen zien van dergelijke er
varingen in het eerste geval een middel
om wijs te handelen, in het tweede een
drang om de schouders te zetten onder
de ervaring en met wijze bezonnenheid
uit de schipbreuk nog te redden de
binten, die voor een nieuw scheepje
noodig zijn?
Zoo bly ve ons ook de kalmte bij elke
ervaring, die met de fortuin niets te
maken heeft, maar toch de tranen ons
uit de oogen perst.
O, zie, hoe sommigen daar heengaan,
niet alleen ontroostbaar, omdat een der
hunnen door den dood werd weggerukt,
maar onder dien slag bijna wezenloos.
Het is voor hen, alsof alle licht is uit
gedoofd, nu zij verloren het voorwerp
hunner liefde. Dien slag komen zij nooit
weer te boven. Tranen zijn hun tot
spijze, dag en nacht een gebroken leven.
Tot hen moet ook gezegd worden:
weest kalm! Uw leed is zwaar, maar
het is de wet des levens, die aan u
voltrokken wordt. Ziet die wet aan, ook
waar gij den traan niet kunt weer
houden, met hooge kalmte. Luistert
naar dat lied van „komen en gaan"
met ernst, met rustige bezonnenheid.
Vraagt niet altijd naar wat verloren
ging, maar naar wat ge, als mensch,
te doen hebt bij deze ervaring, wat
Hooger Wil u voorschrijft.
Die kalmte brengt u tot verzoening
met de smart.
Ja, hooge kalmte hebben wij noodig
in dit drukke, door velerlei stormen
zoo vaak bewogen leven.
De hand aan het roer, een oog in
het zeil, gestevend door de stormen
heen en door de stormen geleerd, naar
de haven, die het heldere hoofd, het
reine hart ons wijst!
slagen, waarin mat haftige woorden tegen
revisie van het Drejfus-proces wordt te
keer gedaan. Deze beweging gaat uit van
een viertal nationalistische en een socialis
tische vereenigingen.
Ia deze biljetten wordt de revisie een
«gerechteljjke staatsstreek* genoemd, en
wordt gezegd dat Dreyfus' schuld volkomen
aangetoond zou zgn.
Ten slotte heet het daariD, dat men thans
wel eens.de processtukken vervalschen
en de getuigen omkoopen kon!
Bui tenlsuricf -
Het dagblad «La Patrie* (nationalistisch)
publiceert een interview met kolonel Deme-
port, die verklaard moet hebben, dat vol
gens de mededeeling van wjjlen den afge
vaardigde Chaulin Serviere, kapitein Lebrun-
Renault do verzekering zou hebben gegeven,
dat Dreyfus bekend heeft, stukken aan den
vjjand te hebben geleverd, met het doel er
meer gewichtige stukken voor terug te
zullen krjjgen.
Volgens de Fransche bladen zgn in alle
plaatsen van Frankrjjk plakkaten aange-
bljjft? Mgn God, mgn God, wat moet ik
nu beginnen?* snikte zjj.
«Spreek toch niet zoo dwaas, moeder.
Niets zal gebeuren wanneer u oppast. U
laat hem uit de kamer big ven, zoolang de
lord hier is.«
Vrouw Doore vertelde haar, hoe de lord
in de klippen was verdwaald geraakt en
het gevolg daarvan en hoe hjj den wensch
had uitgesproken, den volgenden dag naar
het kasteel te gaan.
Vrouw Doore ging weer weg toen de
morgen begon te schemeren, na haar moe
der nog eens op het hart gedrukt te hebben,
voorzichtig te zgn.
XVI.
Het was omstreeks middag toen lord
Alton, ademloos van het klimmen, voor de
poorten van het kasteel stond.
Met een gevoel van heiligen eerbied en
met tranen in de oogen, beschouwde hjj het
erfgoed, dat sedert eeuwen van geslacht op
geslacht was overgegaan.
De oude weduwe liep hem tegemoet en
eerbiedig lispelde zjj een welkomstgroet.
«Is u vrouw Smith?* vroeg hjj.
«Zoo heet ik, mjjnheer.*
«Dat dacht ik wel. Ik ben lord Alton.
«Dat is gemakkeljjk te zien, mylord. Ik
ben zeer bigde en gelukkig u te zien. U
zult echter gezien hebben, hoe vervallen
het kasteel is. Slechts twee kamers beneden
en een in djn toren zgn nog bewoonbaar.
Zjj ging hem voor naar binnen en toonde
hem dadelgk de twee kamers beneden.
«Ik zou gaarne de kamer in den toren
zien. Mgn vader was immers gewoon die
te gebruiken als hg hier was?*
In het bosch van Vincennes zijn Zater
dag twee oude vrouwen doodgevroren ge
vonden. Dit feit, hoe droevig ook, is helaas
geen zeldzaamheid. Maar er kwam hier iets
bizonder tragisch bg. Deze beide oudjes, die
alom bekend waren onder de bjjnamen van
Reine de Madagascar en Reine des Carrières,
waren eenmaal beroemde schoonheden, die
in de elegante wereld onder het tweede
knzerrjjk alom van zich en haar avonturen
deden spreken. Men zou denken dat de
bei le vrouwen, die samen de bewondering,
de vleierjj en de rjjkdommen van die dagen
gedeeld hadden in bjjna roerende vriend
schap achtereenvolgens samen armoede en
ellende hadden gedragen en ten slotte den
dood gevonden. Niets is minder waar; de
beide mededingsters van weleer, die op de
zelfde plaats, denzelfden dag éénzelfden
dood stierven, waren onverzoenljjke vjjan-
dinnen.
De betoogers tegen de pl&atsbureaux te
Parjjs vielen Zondag het gebouw van de
«Dépêche* aan. Alle leden der redactie
war n met revolvers gewapend. De betoo
gers wierpen met steenen naar de politie
en de troepen, die aanrukten.
De commissaris Senal loste zeven revolver
schoten tegen de manifestanten. Deze laat-
sten richtten zich op het centraal politie
bureau en wierpen er de rniten in, terwjjl
gene esheeren de gekwetsten behandelden.
De prefect sprak de menigte toe en maande
tot rnst aan, doch hjj werd zoodanig uit
gejouwd en men nam tegenover hem znlk
een dreigende houding aan, dat hjj zich in
het politiebureau moest terugtrekken. Ver
scheiden personen zgn gewond.
Vrjjdagnacht is het benedengedeelte der
woning van een mjjn-ingenienr te St.
Etienne grootendeels vernield door het sprin-
«Ja mylord,* was het antwoord.
«Ik kan niet begrjjpen, dat mgn vader
zooveel genoegen er in vond, hier te vertoe
ven. Het is hier niet veel meer dan een
rnïue. Maar zeg eens vrouwtje, je gezicht
komt mg niet onbekend voor, ik meen nog
kort geleden precies een zelfde gezicht te
hebben gezien.*
«Dat kan wel, mylord*, antwoordde zjj,
»u heeft zekar vrouw Doore gezien, de vrouw
van den herbergier van het dorp, die is
mgn dochter.*
«Ah, zoo! Gelukkig dat je nog familie
leden in het dorp hebt, anders zou het le
ven hier niet uit te houden zgn. Maar laat
ons na een kjjkje gaan nemen in de kamer
daar' boven.*
Door verschillende gangetjes en over
zware eikenhouten trappen kwamen zjj in
den toren.
«Hier is de kamer, mylord,* zeide de
oude vrouw, buiten adem geraakt door het
klimmen.
Toen overhandigde zjj hem den sleutel,
die altjjd beneden in haar kamer hing.
«Is er slechts één sleutel van deze deur
vroeg lord Alton, «of is er nog een?*
Zjj schudde ontkennend met het hoofd
en antwoordde
«De eenige die er is, heb ik n gegeven.*
«Ik veronderstel, dat je ook wel eens
zult hebben gehoord van een geheimzinnig
licht, dat hier 's avonds in deze kamer
schjjnt?* vroeg hjj.
«Ik heb daarvan gehoord, mylord, maar
het visschersvolk is zeer bjjgelcovig en ver
telt allerlei wonderljjke dingen.*
«Dat kan wel, vronwtje, maar hoe kan
je dan verklaren, dat er gisterenavond een
gen van een helsche machine. De bewoner
en zjjn gezin kwamen er echter ongedeerd
af. De dader is onbekend gebleven.
Tjjdens een jachtpartij te Casa Campo,
waaraan de koning vaa Spanje deelnam,
heeft een bosch wachter met een karabjjn-
scbot een herder gedood, die wrok koesterde
tegen de koninkljjke familie.
Volgens de officieel® lezing ging (terwjjl
de koning op de jacht was) een karabjjn,
die een herder bezig was te laden, onver
wachts af en kreeg de herder de volle la
ding in zgn eigen lichaam, tengevolge waar
van de man werd gedood. Een boschwachter
deed van een en ander mededeeling aan
den koning, die onmiddelljjk naar Madrid
terugkeerde.
Volgens mededeeling uit particuliere bron
had het slachtoffer een wrok tegen de
koninkljjke familie. Hg had de karabjjn op
den koning aangelegd, toen hjj door den
boschwachter werd doodgeschoten.
De Berljjnsche correspondent van de »N.
R. Ct.« seint:
Te Dessau is de 26-jarige leeuwentemster
mevrouw Fischer, gedurende een vertooning
in een kooi mat tien leeuwen, door de
woedende wilde beesten verscheurd, terwjjl
hare kleine kinderen, dia in den circus
zaten, bjj den afgrjjseljjken dood van hare
moeder moesten toekjjken.
In een machine-fabriek te Halle is een
gietvorm met 130 centinaars vloeibaar me
taal ontploft, tengevolge waarvan vjjftien
arbeiders, onder wie een doodeljjk, gekwetst
werden.
De Japansche minister Tokalnra heeft
een bezoek ontvangen van mevr. Mae Gee,
presidente der vereeniging van ziekenver
pleegsters uit den Spaansch-Amerikaanschen
oorlog, die hem de hulp aanbood van 600
verpleegsters die zich naar Japan zouden
begeven in geval een oorlog met Rusland
mocht uitbreken. Elke verpleegster zou zich
verbinden voor den tjjd van 6 maanden,
zoo dat noodig mocht bljjken.
De minister heeft geantwoord, dat hjj
zeer getroffen was door deze aanbieding, en
zeide: «Hoewel ik ervan overtuigd ben, dat
mgn rageering de edele beginselen, die gjj
huldigt, zeer op prjjs stelt en zjj uw offer
en dat van de uwen hoogeljjk waardeert,
licht hier in de kamer was, want dat heb
ik met mgn eigen eogen gezien.*
De vrouw bleek op deze vraag voorbereid,
want zonder dralen antwoordde zjj
«Als het weer zeer stormachtig is, my
lord, dan ben ik gewoon een lantaarn aan
den vlaggestok buiten dsn toren te hangen.
Mgn neef vaart op een kolenschip van
Mewlton en komt dikwgls in deze haven.
Aan hem beloofde ik, bjj stormweer een
lantaarn op te hangen, die hem tot weg-
wjjzer dienen kan
«Was de lantaarn gisterenavond opge
hangen?*
«Jawel, mylord.*
Hjj keek een oogenblik, alsof hjj niet
wist wat te zeggen, toen trok hjj zgn
schouders onverschillig op.
«Och, ik moest wel begrepen hebben,
dat het zoo iets zou zgn* zeide hjj, «maar
laat ons na de kamer eens bekjjken.*
Hjj opende de deur met moeite en b -
merkte, dat eenige spinnewebben daardoor
verbroken werden, wel een bewjjs dat de
dear sedert lang niet geopend was gewor
den. Een dikke laag stof lag over den
grond.
Hg stond op den drempel en keek nieuws
gierig naar binnen. De kamer was klein,
had een zeskantigen vorm en werd ver
licht door ramen, aan iederen kant aange
bracht. Het meubilair was meer modern
dan dat der kamers beneden. Een paar
oude schildergen hingen aan den muur
en niets bjjzonders was hier op te merken.
*<.»Is n van plan eenige dagen hier door
te brengen?* vroeg vrouw Smith.
DOOR
«Alweer je moeder* bromde hjj. «Wat
heb ja met je moeder te maken, die niet
besluiten wil yan dat spookkasteel weg te
gaan?*
1—wr
[WorcU vervolgd
