Het Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
M 2307.
1904.
PaasdigedachteiL
Broeder en Zuster.
ZATERDAG 2 APRIL.
Oorlog tusschen Japan en Rusland.
H* HM
li 1 t 5
Ti Spi-
5? t f 1
i
«siEi-vS&
p
J
voos
Uhd van ALT^
□it blad versch^nt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementipr ji: per S maanden f 1.09.
f anco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
Uitga verL. J. VEERMAN, Heusden.
Adrertentien ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer T1/, et. Groote letters naar plaatsruimte.
Adrertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Na een heel jaar vol zorgen heeft
moeder natuur haar hoofd ter ruste
gelegdbloem en plant, boom en akker,
alles slaapt; sneeuw en storm, wisse
len af met regen en vorst; echter niets
deert haar in haar vasten slaap; de
duisternis zegeviert, hoewel tijdelijk,
over het licht, zelfs de zon tracht niet
hare levenaanbrengende kracht aan te
wenden, wetende dat alles zijn eischen
heeft: rust na arbeid!
De winter is thans baashij ketent
de vroolijke beek in zijn boeien, be
roert met zijn ijzigen adem alles wat
leven heeft, tracht zijn macht te doen
gevoelen en te vernietigen alles wat
zijn voorgangers opgebouwd hadden.
Maar de dood is niet zijn dienaar,
de herfst heeft de slaap uitgestort over
al wat moeder natuur zoo lief was,
en deze maakte dit alles gevoelloos
voor het leed dat de booze winter zou
kunnen brengen.
Hoe de winter ook raast en tiert,
de natuur bekommert zich niet om zijn
bar optreden, overtuigd dat na de slaap
een blij ontwaken haar wacht; straks
als de zon zich hooger aan den hemel
trans verheft, zal de winter het onder-
sp t moeten delven en een blijde lente
lacht de natuur tegen. Terwijl de zon
en de winter elkander bekampen, maakt
de lente zich gereed, overziet hare
schatten en verdeelt ze reeds in hare
gedachten, om gereed te zijn bij den
eersten oproep.
Eindelijk mag zij zich vertoonen en
eerst bij kleine beetjes, spoedig bij han
denvol, strooit zij hare kostbaarheden
over de aarde.
Het licht zegevierde over de duis
ternis
En gelijk met deze overwinning valt
ons schoon Paaschfeest, dat ons her
innert aan den strijd die 19 eeuwen
geleden plaats greep tusschen waar
heid en leugenweken van lijden, van
hoon en bespotting waren voorafgegaan,
vóór de waarheid zegevierde.
Met hoeveel geestdrift waren de jon
geren hun Meester gevolgd, die opkwam
voor de waarheid, voor het goede en
het reinein eenvoudige woorden ver
kondigde Hij de waarheid, en zij die
haar aannamen, waren êenvoudigen van
hart, de armen naar de wereld. Zij ge
loofden, dat allen evenals zij de waar-
FEUILLETON.
Roman antwoordde niet. Zjjn gezicht bad
weer de droomige, vreemde uitdrukking.
»Wat 'n prachtige ochtend riep Cato
zorgeloos uit, »hoor toch de vogels zingen
en ruik den frisschen geur tan de bedauwde
bloesems. Mt.ar alles is later dan hg ons.
In Duitschland was de vlier al uitgebloeid,
en ik wed, dat hier in de buurt nog een
bloeiende vlierboom staat. Herinnert ge a
nog diin Zondagmiddag, drie weken geleden,
toen de brief uit Karpilowka aankwam
Hg keek haar aan met oen blik, alsof
bet al een onrecht was, te denken, dat hg
slechts een kwartier in haar inabjjheid had
kunnen vergeten.
»Wat zon ik gaarne een frissche bouquet
vlier hebben, om mg te herinneren aan
onzen prettigen tuin en aan nijjn lieven
papa; maar misschien verbeeld ikj mg wel,
dat ze hier zgn, ik zie ze nergens jgroeien.*
Zjj keek onderzoekend naar alle Jkanten,
terwjjl Roman onbewegelgk tegen eek
schommelpalea geleund stond.
>En gij zoekt niet eens, om rnjj een ge
noegen te doen, mjjnheer Roman? Waarljjk,
ik herken u niet meer, sedert wg hier zjjn
aangekomen.*
Waarom zou ik zoeken,* antwoordde
hg. >Alles komt mg zoo bekend voor en
toch weer vreemd 1* is'adenkvnd streek hg
7
heid zouden aannemen en liefhebben.
Hoe bitter werden zij teleurgesteld.
Smaad, hoon en bespotting was het loon
en het einde de kruisdood aan Hem,
die het durfde wagen de waarheid te ver
kondigen. Is het wonder, dat zij die
de waarheid liefhadden, terneergeslagen
warendat zij weenden nu hun Meester
was heengegaandat zij vreesden dat de
leugen had overwonnendat de duisternis
plaats maakte voor het licht?
Maar ziet, op den heerlijken Paasch-
morgen, terwijl zij bedrukt van hun
legerstede oprezen, vervuld met droeve
gedachten aan de afgeloopen dagen, geen
licht ziende in de duisternis, gaat van
mond tot mond de blijde mare: De
Heer is opgestaan; de waarheid heeft
overwonnen, de duisternis heeft moeten
wijken voor het licht.
Telken jare keert dit schoone Paasch
feest weder, dat ons leert van menschen-
liefde en dat we de waarheid moeten
liefhebben bovenaldat de leugen verre
van ons zij. Door alle eeuwen heen
heeft de waarheid gezegevierd maar als
in Jezüs dagen was spot en dikwijls
vooraf hoon haar deel.
En heden ten dage, wij allen die de
waarheid liefhebben, gedragen wij ons
waarheidlievend
Ziet op het groote wereldtooneelGe
wetenloos worden de furiën van den
krijg losgelaten. Onuitsprekelijke ram
pen over tal van huisgezinnen gebracht.
Waarom Om macht is het te doenEn
daarom moet zooveel ellende worden
gestichtMaar is er dan geen mensche-
lijk rechtsgevoel en erbarmen dat tus-
schenbeide treedt en dit duivelswerk
belet? Dwaze vraag! Staatkunde is niet
zoo naïef te rekenen met recht en be
ginselen.
En denk eens aan u zelf! Al zijt gij
niet schuldig aan grove vergrijpen, dan
ook niet aan laakbare zwakheden Ge
voelt ge u niet verontrust over uwe
ijdelheid, uwen naijver, uw eerzucht?
Wat is er van uw waarheidsliefde ge
worden, als, zooals vaak gebeurde, laf
heid, behaagzucht zich deden gelden?
En toch niettegenstaande dit, sluimert
er in den mensch iets voor het goeds,
voor de waarheid. Ieder mensch wil het
goede al doet hij het vaak niet, hij
verfoeit het kwade, al maakt hij er zich
vaak aan schuldig.
Terecht kunnen wij met den dichter
zeggen
Daar woont geweten en gevoel,
Bewustheid van een hooger doel,
met de hand door 't haar. »Daar ginder
gchjjnen alleen hooge boomen te staan,*
zei hg naar een eind verder wjjzend, >en
toch zon ik willen wedden, dat er hier in
de nabjjheid een afgesloten kindertuin is en
misschien ook de vlier, die gjj wenscht.*
Zonder dralen ging hg naar de heg, duwde
met eenige moeite de takken weg en kwam
handig door de genaakte opening. Nieuws
gierig volgde Cato. Oamiddelljjk achter de
haag was een dicht boschje van wild op
groeiende struiken, maar eenige schreden
verder nitte het jonge meisje een kreet van
bigde verrassing bjj den aanblik van een
prachtigen, met bloeiende vlier bedekten
atrnik. Roman verbleektehet ontroerde
hem, zgn vermoeden bewaardheid te zien.
Verscheiden kleine stukken hout, die daar
lagen, waren klaarbljjkeljjk vroeger bankjes
geweest; een half vergaan mosperk kon als
zitplaats gediend hebben. Ja, hier hadden
eens kinderen vrooljjk gespeeld. Maar zg
waren gestorven en de tuin was verlaten;
niemand scheen hem ooit weer betreden te
hebben.
»Ge zjjjt een toovenaar, mgnheer Roman,
zoo dadel jjk door een bjjzondere ingeving
het mooiste plekje van heel Karpilowka te
vinden!* riep Cato. >Hierbjj verklaar ik
dezen kleinen verborgen hoek voor rajjn
ï^gelingsplaats en ik zal niet rusten, voor
ge m&hier een zitplaats hebt gemaakt. Daar
voor si10 u dan ook toe, mg te bezoeken.*
Ro.pan had niet vier en twintig jsar moe
ten rV1 en niet onder den stort machtigen
indrnk zBaer eerste, krachtige liefde moeten
staan, om bg deze woorden nog aan iets
anders te kunnen denken dan aau zgn be-
En drang naar beter dingen.
Laat dan dit Paaschfeest er toe bij
dragen ons waarheidlievender, vrede
lievender en reiner te maken, dan zal
ook deze Paschen iets er toe hebben
bijgedragen tot onze volmaking.
Buitenland.
Het rapport van admiraal Togo zegt, na
verslag te hebben gegeven van de wjjze
waarop de vier stoomschepen die den 21 sten
waren uitgezonden om den ingang van
Port Arthur te verstoppen, in den grond
werden geschoten of opzetteljjk tot zinken
werden gebrachtHet is te betreuren dat
tengevolge van een zekere tusschenrnimte
die tneschen de stoomschepen Jehiko Maroe
en Tonegawa Maroe overbleef, de versper
ring niet volledig is. De zeelui die deel
namen aan de operatie, waren dezelfde als
bg de eerste maal. l)e verliezen van de
Japanners warenkapitein Hirose en drie
onderofficieren gesneuveld; een luitenant,
een machinist en zes onderofficieren licht
gekwetst. Alle overige leden van de be
manningen zgn opgenomen door onze tor
pedo-jagers.
Kapitein Hirose en de bootsman Soegino
die den dood vonden, gaven bljjken van
bewonderenswaardigen moed. Soegino ging
naar de kruitkamer om de Poekoei Maroe
in brand te steken, toen het schip werd
getroflfan door een vjjandeljjke torpedo. Hi
rose liet zgn mannen in de sloepen klimmen,
maar toen bg Soegino miste, ging hg hem
tot drie keer toe zoeken. Toen hg echter
zag dat het schip naar den kelder ging,
moest hg aan boord van de sloep gaan.
Op het oogenblik dat deze vertrok, trof een
bom Hirose aan het hoofd, zgn romp werd
weggeschoten. Onze flotielje torpedo-jagers
deed haar best, om de stoomschepen te be
schermen en hun bemanningen te helpen,
onder een hevig geschutvuur van den vg-
and. Twee van onze torpedo-jagers drongen
o. a. ongeveer een mgl den haveningang
binnen en ontmoetten een torpedo-jager van
den vgand dien zg aanvielen. Zg berok
kenden hem ernstige averjj. De Russische
torpedo-jager scheen beschadigd te zgn in
de ketels en ging weg. Toen de Japan sche
matrozen de haren verlieten, bemerkten zg
onder den Gouden Berg een schip van den
wendering voor haar. Als twee gelukkige
kinderen spraken zg af, niemand iets van
hun ontdekking te vertellen, om de vreed
zame stilte van dat stnkje grond voor zieh
alleen te behouden.
Na eenige dagen had Roman het kleine,
groene nest van een eenvoudige bank voor
zien, de al te wilde takken afgesneden en
een gemakkei jj keren ingang gevonden.
Er brak een gelukkige tjjd voor hem aan.
Dageljjks ging Roman met Cato door
veld en woud eu vermaakte zich met haar
naieve opmerkingen over de vreemde din
gen, die zg zagen, of hg zat met haar in
den stillen, vertrouwelgken hoek onder den
vlierstruik haar lievelingsboeken te lezen,
of leerde haar lachend de eerste beginselen
der rnssisehe taal. Dagelgks ook keek hg
dieper in haar braine oogen en had zichzel-
ven reeds lang bekend, dat een leven zon
der haar in de toekomst voor hem onmoge
lijk was gewordsn.
En waaraan dacht intusschen Atilla, dat
zg haar dochter zoo in onbegrensde vrjj-
heid den vrede van haar jonge hart liet
verliezen?
In het begin van haar verbljjf aldaar
was er slechts één begrip voor het leven
in het onbekende land, nameljjk rgkdom,
glans en weelde, zooals zg het in Karpilow
ka had gevonden. Zg was geheel verblind
en wiegde voor korten tgd haar geest in
het nieuwe gevoel van behageljjke zorge
loosheid. Ook benam de geheele onbekend
heid met de russische taal haar het juiste
inzieht in de verhoudingen. Maar spoedig
zon het anders worden.
Jaren lang had Loaise Martinowna al
vjjand dat geheel buiten gevecht gesteld
scheen.
Behalve de ambtelijke Russische lezing
zgn er nn ook twee Japaucche lezingen
over het gevecht bg Tsjung-dzjoe, van welke
lezingen de door de Japansche legatie te
Londen openbaar gemaakte als de officieels
Japansche mag gelden. Het Japansche leger
bestuur geeft als verliezen aan Japanschen
kant op: 5 dooden, o. w. een laitenant, en
13 gewonden, o. w. een ritmeester, allen
van de rniterjj, daar de infanterie geen
verliezen leed. De Russen verloren een aan
zgne wonden bezweken stafkapitein, drie
gesneuvelden minderen en drie officieren
en twaalf manschappen aan gewonden. De
verliezen aan weerskanten zgn dns ongeveer
Kolonel Werestsjagin waarschuwt iu de
Petersburgsche Wjedomosti zgn landgenoo-
ten tegen zelfoverschatting.
Naar het algemeene gevoelen, zegt hij,
zouden de Japanners niet meer dan 250,000
man op het vaste land kunnen overbren
gen. Maar indertijd dachten wg ook dat
de Turken slechts 200,000 man in het veld
zouden knnnen brengen, zoodat wjj den
oorlog begonnen met slechts vier legercorp
sen. Maar ten slotte bleek dat wg 600,000
man noodig hadden.
En Tnrkge is Japan niet. Turkije telde
geen 50 millioen inwoners, en het ligt vlak
bg. Thans hebben wg zoowel den afstand
voor onze troepen als de nabjjheid van het
oorlogsteirein voor den vgand, tegen ons.
Wg hebben bovendien met een sin wen en
vastheraden vgftnd te doen.
Werestsjagin gelooft dat de Japanners
>even vindingrijk en sluw* zijn als de
Boeren, en dezen dwongen met geen 30,000
man de Engelschen, 250,000 man te zen
den. Waarom zouden wg niet erkennen dat
^de Japanners tusschen da 60 en 70,000
man tegenover ons kunnen stellen?
De »Daily Express* verneemt nit Naga
saki
De Japansche. regeering is vast besloten
de haven van Port Arthur toch te versperren.
Tot dat doel zgn niet minder dan 28
oude en waardelooze stoomschepen gersqui-
reerd. Zjj worden ontdaan van alles behalve
van de machines die noodig zgn om ze te
laten varen, en gereed gehouden voor ad
miraal Togo.
Men moet er in Rusland ernstig over
haar verdriet, al hare vernederingen zwij
gend gedragen tot aan het tijdstip, waarop
haar geestkracht bjjna uitgeput was, eu daar
door kou zg de lang gemiste zuster niet
tegemoet treden met hetzelfde vertrouwen
van vroegere dagen. Maar de band om haar
hart smolt allengs en nauweljjks was Atilla
een week op Karpilowka geweest of zg er
kende met schrik de diepte van de schitte
rende ellende, van het zedelijk gebrek, waar
door in haar huwelijksleven uit de vroolijke,
luchthartige Louise Wehrmann de vroeg
verwelkte Louise Martinowna geworden was.
Deze klaagde niet, zg jammerde niet, maar
met een soort wellust genoot zg de vreugde,
onbedwongen haar hart te mogen lucht
geven. Wat haar tot na toe een vergoeding
was geweest voor velerlei ontberingen, ver
loor op 't oogenblik zgn waarde, nn zjj zich
weer geheel terug verplaatste in haar jengd.
Nadenkend kon haar oog op Cato rasten,
en weemoedig zei zjj dan tot Attilla:
>Alle vreugde zal mg weer verlaten, als
ik het kind niet meer zie; maar neem haar
maar weg van hier, zoolang zjj onschuldig
en argeloos is; wg staan op een bodem en
ademen een lacht, waardoor jong leven ver
nietigd wordt.*
Zoo kwam het, dat de professorsvrouw
langzamerhand de oogen epen gingen. Niet
alleen beschonwde zjj de menschen en din
gen nn met juisteren blik, maar haar bekroop
ook de algemeene schuwheid, bjjua angst
rour haar zwager Iwan, den onverbidde-
ljjken, alle grenzen vertrappenden man. En
dit te meer, daar Iwan reeds eenige dagen
na haar aankomst, het niet meer de moeite
waard vond, zich in het bjjzjjn der duit-
denken om aan Makarow te Port Arthur
een bekwamen onderkommandant toe te
voegen, omdat man ongerust is, dat da ad
miraal, die zoo voortvarend optreedt, daar-
bjj misschien bniten gevecht gesteld zal
worden. De Russische admiraliteit zon voor
adjanct van Makarow het oog hebben op
vice-admiraal Tsjoeknin, kommandant van
de marine-academie.
Enkele dagen geleden hoorde men in de
Possjet-baai een hevige ontploffing, waarvan
niemand de oorzaak kon verklaren. Twee
dagen later dreef echter een doode, reus
achtige walvisch aan het strand aan, die
blgkbaar een torpedo heeft doen ontploffen
en daar niet tegen kon. Eenigen tgd ge
leden is zoo'n zeerens door een oorlogsschip
geramd, met hetzelfde voor hem noodlottige
gevolg.
Uit Essen wordt gemeld dat een ge
spannen geest heerscht onder de mijnwerkers
in het district Hattingen, waar een aantal
arbeiders werd ontslagen en de overige
werklieden over loons-verlaging klagen. Er
worden vergaderingen gehonden, waarin de
ontevreden geest zich openbaart en men
vreest voor een staking.
De vliegende colonne, welke door de En-
gelsche Thibet-expeditie werd uitgezonden,
is Dinsdag te Tuna aangekomen.
Het is Macdonalds colonne bestaande
uit 1000 man met 6 kanonnen waar
mede hjj den grooten Tangla-pas, hooger
dan de Mont Blanc, is overgetrokken.
Te Tuna big ven de manschappen nu
eenige weken kampeeren.
Omtrent den marsch der troepen wordt
aan de Daily Mail* bericht:
>De landstreek, waar de Britsche colonne
door trekt, is zeer onvruchtbaarer groeit
niets anders dan gras.
>De tocht door dat bergachtige land is
zeer vermoeiend en vele soldaten zgn ziek
geworden door de plotselinge veranderingen
van temperatuur. Daar zjjn er die zonne
steek kregen en anderen stierven bjjna van
konde.*
De spiegelgladheid van sommige wegen,
lezen wg elders, is voor vele lastdieren
noodlottig geworden.
Kolonel Young-Hnsband, het hoofd Tan
het zoogenaamd politieke gezantschap, is
voorloopig achtergebleven. Aan iets wat op
eene militaire bezitting geljjkt, heeft de Re-
sche professorsvronw eenigen dwang aan te
doen.
Wat Roman betreft, dreef een onweer
staanbaar gevoel Iwan tot verwondering
van het heldere verstand, de edele houding
en de jeugdige kracht van den jongen man;
maar juist deze lichameljjke en geesteljjke
hoogheid beleedigde hem; hjj was niet ge
woon, geljjke aanspraken naast zich te
dulden.
Slechts jegens Cato was hjj beleefd en
opmerkzaam en daardoor bewaarde het
jonge meisje haar gansche onbevangenheid
tegenover hem. Zonder het te willen of te
vermoeden, werd zjj ook hier de zonnestraal,
die alles in verkwikkende, verwarmende
macht om zich vereenigde.
YL
Bloedrood zonk de zon in het westen na
een gloeiend heeten dag. Atilla had met
Cato juist een wandeling gemaakt in de
beschaduwde lanen van den tuin, maar
duizenden muggen en andere kleine insec
ten hadden hen weer naar 't terras terug
gedreven. Beiden gingen langzaam de breede
trappen van 't terras op, dat er juist bi
zonder verlokkend uitzag. De groote, ge
bakken Baba in bet midden der gedekte
tafel verspreidde een heerljjken geur van
versch gebak, en met een zekeren trots zette
Afdotja een schotel met de eerste bosch
bessen van 't jaar er naast.
Alle hnisgenooten, ook de ljjfarts, Modest
Iszidorowitsch hadden zich inmiddels aan
tafel gezet.
i
B L\ ft
(Wordt vervolgd).