Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommeierwaard. ARBITRAGE. Broeder en Zuster. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M 2318. WOENSDAG 11 MEI. Oorlog tusschen Japan en Rusland. 1904. Urn VAN aueh' TOOK Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Aboniementiprji: per 3 maanden f 1.00. franco per poet zonder prjjsrerhooging. Afzonderljjke nummers 5 cent. Er is onlangs heel wat geredekaveld over de beteekenis van een verdrag, gesloten tusschen Engeland en Frankrijk, waarbij werd vastgesteld dat allerlei geschillen voortaan langs den weg van scheidsgerecht (arbitrage) zouden wor den uit den weg geruimd. Het waren wel is waar slechts geschillen van min der beteekenis, daar men de ernstige kwesties buiten sloot. Al spoedig ver nam men ook van een Nederlandsch- Fransch verdrag, (dat trouwens, om waarde en geldigheid te krijgen, nog de goedkeuring der Kamers behoeft) en reeds waren er onverbeterlijke opti misten die den tijd zagen aanbreken, waarop tusschen alle volken dergelijke verdragen gesloten werdenen wanneer dus de oorlog zooal niet geheel afge schaft werd, dan toch tot een uiterste zeldzaamheid zal zijn geworden. In schrille tegenstelling zeker met die verwachtingen is de thans in het verre Oosten gevoerd wordenden oorlog, waar de nieuwste resultaten der weten schap worden toegepast op het gebied der vernieling, en een enkel oorlog schip, dat millioenen heeft gekost, met den geheelen staf en een bemanning van 800 man in twee minuten tijds met zijn geheelen inhoud door de zee wordt verzwolgen. En dat moet dan juist den persoon gebeuren, die den eersten stoot gaf aan de Vredesconfe rentie bijna schreven we vredesco- medie in Den Haag. Wij, voor ons, gelooven nog niet veel van die vredesverschijnselen. Zoolang de grondtoon van alle politiek is eigen belang en zelfzucht, onder welken vorm dan ook, zoolang zal wel macht blijven gaan boven recht. En zoolang de regee- ringeo, 't zij dan met of zonder mede werking van een parlement, het in de hand hebben oorlog en vrede te decre- teeren en niet deze beslissing aan het volk zelf komt, waarbij de regeeringen eenvoudig de uitvoerders zijn van den verklaarden volkswil, zullen er altijd onrechtvaardige en schandelijke oorlo gen blijven bestaan. Had men in den beruchten Zuid- Afrikaanschen oorlog den volkeren hun wil gelaten, Duitschland en Frankrijk en Rusland zouden gezamenlijk den Brit voor goed uit Afrika gejaagd heb ben. Nu is hij er te brutaler door geworden. Trouwens, een tractaat met Engeland FEUILLETON. 19) De duistere verschijning der spreekster, de scherpe toon harer woorden oefenden op Roman een verkoelenden invloed nit. Op dat oogenblik was zjj voor hem niet de liefhebbende moeder, maar de naar wraak dorstende vrouw, die de vlammen van haat opnieuw aanwakkerde. »Laat mg, moeder. Deze nacht heeft mg veel geleerd, ik moet eerst mjjn gedachten regelen. •Zoo ontkom je rug niet, Roman,zei zjj en hield hem met een gebiedende bewe ging terug. »Een zoon naar mgn hart moest niet eerst noodig hebben zich te bedenken om te weten wat hem te doen staat. Beken maar, dat ge je naast mjjn vganden plaatst.* De jonge man keek haar in de oogen. •Jnist omdat ik dit niet doe, moeder,* antwoordde hg met vaste stem, »wil ik niets van dat vervloekte geld hebben, noch van dat recht, waarop het ongeluk drukt. De naam Adaduroff is te zeer met schande bedekt, om hem te willen dragen. Ik zal den naam, dien ge mg gegeven hebt, met eerljjken arbeid verder voeren.* •En je het vervloekte geld als een aal moes in den schoot laten werpen, als hu welijksgift eener tweede Louise Martinow- na,« viel zjjn moeder hem heftig in de reden. Dweper, ik geloof waarachtig, dat Iwan heeft onzes inziens nooit veel meer waarde dan scheurpapier, omdat de er varing van eeuwen lang leert dat Enge land er zich nooit aan houdt, als zijn belang meebrengt om er zich af te maken. Dat heeft het verdrag van den vrede in Zuid-Afrika opnieuw geleerd, waarvan nagenoeg elk artikel door En geland is geschonden. Zoolang er niet op eene of andere wijze een middel is gevonden om con- tractbrekende mogendheden te straffen en de door een Hof van Arbitrage ge geven uitspraken bindend te doen wor den, lijken ons die heele arbitragever dragen niet veel meer dan speelgoed en wel gevaarlijk speelgoed. Gevaarlijk: wij zeggen dit met het oog op het Fransch-Engelsch verdrag. Immers daarin is overeengekomen, dat Frankrijk Engelands onbeperkten in vloed in Egypte erkent en zich dus daarbij verbindt nooit bezwaar te maken tegen de bezetting van dat land, die tot dusver altijd een tijdelijke heette. Rusland heeft dan ook al eens een paar malen gevraagd, wanneer die tijde lijkheid nu zou ophouden. Maar als het er op aankomt, heeft noch Engeland noch Frankrijk iets over Egypte te zeggen. De Khedive is een aan den Sultan van Turkije onderworpen schat plichtig vorst. En nil wordt zoo maar buiten hem om beschikt over het zijne Met Marokko is 't een ander geval. Dat land, nog steeds onaf han kei ijk, maar dat door zijn rooftochten te land en te zee noodig onder scherp toezicht behoort te staan, was tot dusver altijd gerekend min of meer onder den sfeer van in vloed te behooren van Spanje. Vooral nadat dit land al zijn koloniën had ver loren, had het daarop de oogen gericht, om er een uitvoerterrein voor zijn nij verheid te krijgen; en de tegenover Gibraltar gelegen kust bood bij verster king een prachtige gelegenheid om En geland de alleenheerschappij over den ingang der Middellandsche Zee te be twisten. Nu wordt daar plotseling door twee contractanten, zonder dat Spanje, dat er ontegenzeggelijk de meeste be langen heeft, er in gekend wordt, be paald dat Frankrijk daar alleen baas zal wezen. Tevens verzekert Engeland er zich van, dat tegenover zijn gewapende kust geen gevaarlijke tegenstander komt. Wel wordt, om de pil te versuikeren, er bij geschreven, dat Spanje's bestaande voorrechten zullen worden ontzienmaar ieder begrijpt, dat dit zoo ver gaat als het voeten heeft. Iwanowitsch geljjk had, toen bjj je »onecht« noemde, zgn ware zoon zou geen zwakke ling zjjn.* Wanneer gjj het zwakheid noemt, terug te treden voor de aanraking van het schan delijke, dan kan ik mg niet verontschul digen,* zei Roman somber. »Ik gruw van den rgkdom, die van menschen ondieren maakt. Wanneer ge mg als werktuig wilde gebruiken, moeder, hadt ge mg anders moeten opvoeden. Hadt ge mg niet in on wetendheid omtrent mgn herkomst gelaten en van mgn jeugd af de wraakzucht in mgn jonge hart geplant, dan zoudt ge mg geschikter vinden.* En denk je, Roman, dat ik het uur zou laten ontglippen, waarop ik zooveel jaren wachtte Tot heden dacht ik slechts aan jon, ik wilde j^ rjjk zien, machtig en getierd, al 't andere was mg onverschillig. Je verwerpt mgn voorslagwat ik geleden en gedragen heb, laat je koud, welnu, dan zal ik zelf handelen. Ik heb eens ge zworen, dat ik als Mawra Romanowna Adaduroff burgerljjk dood wilde zgn en big ven. Ik zal mgn eed breken, het masker vau mg werpen, en door mgn verschgning schinde en vertwijfeling om me heen verspreiden en dat alles zal jou werk zgn, Romw Steeds heftiger had zg gesproken,; zg geleek een furie met de opgeheven handen en het fladderende grjjze haar, dat uit den doek te voorschjjn kwam. >Houd op, moedert* riep Roman uit en greep haar handen, >houd op, heb mede lijden met rag, ik zal doen, wat ge wilt, Men is in Spanje dan ook begrijpe lijkerwijze zeer slecht te spreken over dit verdrag. Maar wij begrijpen niet, hoe er ten onzent nog kunnen zijn die dat toejuichen. Als daar zoo maar tus schen twee machtigen wordt afgesproken hoe zij met het bezit van een derde zullen doen, zonder- dat deze er zelfs in gekend wordt, dan wordt door een dergelijke „vredelievende" handeling de toestand voor de zwakken en kleinen nog veel gevaarlijker dan ze reeds was. Als morgen Duitschland en Frankrijk samen nu ook zulk een verdrag sluiten, waarbij Duitschland Nederland, en Frankrijk België aan zijn buurman af staat, dan is de slotsom voor die beide landen tamelijk wel dezelfde als wanneer zij in een oorlog werden veroverd. De „vredesverdragen" van de soort als dit laatste tusschen Engeland en Frankrijk, maken op ons den indruk van een verfijnde roofpolitiek, waarvan nu Turkije en Spanje de slachtoffers waren, morgen anderen het zullen zijn. Te hopen, dat de onderlinge wangunst zich zoo ver zal uitstrekken, dat tus- schenkomst van een derde, die den an deren het kluifje niet gunt, te wachten is, is ook zeer onvoorzichtig. Dat heeft Z.-Afrika geleerd. Het eenige voor de kleine staten van Europa, voor Nederland, België, (Zwit serland), Denemarken en Scandinavië is, zich te vereenigen tot een bond. Mogelijk dat zij met vereende krachten in staat zijn een gewelddadig of vrede lievend plan tot vernietiging hunner zelfstandigheid en vrijheid te verijdelen, waar elk hunner daartoe absoluut on machtig is, al koopt het nog zooveel snelvuurgeschut en bouwt het voor mil lioenen oorlogschepen. Beslissing van internationale geschil len door arbitrage is een kostelijk denk beeld, maar de uitvoering er van zal eerst werkelijkheid kunnen worden, wanneer we geheel andere politieke en sociale toestanden hebben verkregen. Zoolang is zij toekomstmuziek. Buitenland. In zgn rapport van de landing der Ja panners op Liao-tong zegt admiraal Hosoja, dat de mariniers onder kapitein Nomoto, die wegens de eb een kleine duizend meter Fan de schepen naar het strand moesten waden, tegen half acht aan land stapten Advertentiën ran 16 regel» 50 et. Elke regel meer T1/* ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond ingewacht. maar laat mg den tjjd.« Bjjna twintig jaren werd iedere minuut mg een eeuwigheid en jij verlangt nog tjjd, om je moed bgeen te rapen? Bedenk, wat je doet, stel mgn geduld niet te veel op de proef. Voor de avond aanbreekt, moet jjj in je reebt op Karpilowka hersteld zgn, of ik herinner mij, dat slechts eenige mi nuten mg van Adaduroffs huis scheiden. Ga nn, ik zie, dat je mjj geen dank zegt voor de nachten, die ik in rouw en verdriet om jon heb doorgebracht.* Met een bevelend gebaar strekte zjj de hand nit en wees den zoon van zich, die met wankelende schreden het smalle voet pad naar het heerenhnis insloeg. Zg keek hem na, tot hg uit het oog was verdwenen. »Ik moest mg zeer vergissen,* flnisterde, zg, »of het genot van onverwachte weelde zal zgn weake ziel weldra boven die eerste fantastische denkbeelden verheffen. Ik ben tevreden, als ik slechts voor Iwan Adadn- roff en zgn onwettige vrouw een steeds dreigend schrikbeeld ben. Als een dreigende wolk zal de ontdekking van schande en oneer boven haar hangen en haar elk oogen- blik vergallen 1 Ja, in Moskon kon ik wach ten; maar in 't gezicht van het hnis, waar in ik als meesteres moest wonen, heb ik het verleerd en in geval van nood zal ik weten, wat mg het spoedigst tot mgn doel voort!* Zg was de kamer binnengetreden, raapte zorgvuldig de verstrooide papieren samen en liet ze in haar tasch gigdentoen keek zg op de beschilderde klok aan den wand. •Nauweljjks vier uur,* zei zg zacht, >het en zonder een schot te voren een rjj heu vels bezetten en de Japansche vlag er plant ten. De kanon neer booten Anagi, Osjima en Tsjokai leidden intnsschen de aandacht der Rnssen af, en bombardeerden een hon derd hnnner, waarvan zjj er verscheiden in 't zand deden bjjten. Zoodra de eerste vloot van transport schepen de Japansche vlag op da heuvels zag waaien, begon om 8 uur het landen der troepen. Alles moest wegens den lagen waterstand naar land waden, maar er heerschte een voortreffelijke geest onder de soldaten en allen plasten goedsmoeds naar het strand. Vlag als gewoonlgk begon da Japansche genie, geholpen door de marine, intnsschen aanlegsteigers te bonwen voor de landing der overbljjveude manschappen en het materiaal. Uit Port Arthnr wordt gemald Generaal Stoessel heeft Zaterdag een dagorder uitge vaardigd waarin hjj wjjst op het aanstaande beleg ven de vesting Port-Arthur door de Japanners, die bjj Pitsewo geland zjjn. Hg spoort de bezetting aan, zich, tot er ont zet opdaagt, waakzaam en omzichtig te verdedigen, wat er intnsschen ook gebenre, en kalm te big ven, gedachtig dat in den oorlog alles raogelgk is en de bezetting met Gods hulp haar zware taak zal kannen volvoeren. Alles wjjst er op, dat de Rassen van plan zjjn, Nioe-tsjwang te ontruimen. De forten worden ontmanteld. Reeds is een groot aan tal troepen vertrokken. De Russische groote staf heeft Liao-jang verlaten en is naar Moekden getrokken. De burgerbevolking, voorzoover Rassen, ont ruimt Nioe-tsjwang. Admiraal Togo meldt, dat de toegang tot de haven van Port Arthnr volkomen ver sperd is behalve voor kleine booten. De Japanners verloren bjj het versperren geen oorlogsschip, maar de aanval kostte veel menschenlevens. Te St. Petersburg is een commissie be noemd om de mogeljjkheid te overwegen om het Russische Oostzee-eskader naar het Verre Oosten te zenden om de Noord. Deze commissie moet verklaard hebben dat de voorgestelde zeeweg gedurende twee zomer maanden inderdaad bruikbaar is, maar de zaak moet, met het oog op de onnauw keurigheid der kaarten van de poolstreken, aan een grondige studie onderworpen wor den. is te vroeg, het kind slaapt nog; zjj weet niet, wat het beteekent, als de kwellende gedachten den slaap van de moede oogleden verwijderd hondt.* Roman richtte zich intnsschen naar het huis, rillend als door koorts overvallen. De doorwaakte nacht met de vreeseljjke, aan grijpende ontroering lag als een droom achter hemwas niet alles, zooals het al- tjjd geweest was? Ginds de vensters met dichtgeschoven witte gordjjnen, waarachter Cato in argeloozen slaap rustte, terwjjl hg naderde, ons met den komenden dag onrust en twjjfel in haar reine ziel te verwekken. En dan weer zag hjj zich als kleine jongen op het gras spelen, zgn vader stootte hem met den voet weg en noemde hem moeders zoontje.* Het zweet brak hem nit, iedere boom, iedere struik, die in den morgenwind knikte en rnischte, riep hem toe, dat hg de verstooten zoon des hnizes was ea dat thans het nnr voor hem gekomen was, dat de vloek, die op de erven drnkte, zich ook op hem zon vervallen. Hg kon niet besluiten, het hnis te be treden het was hem, als moesten de muren, de stomme getnigen van de schuld zjjns vaders, over hem instorten, en langzaam, bjjna zonder te weten wat hg deed, richtte hg zgn schreden naar de bank onder de vlierstrnik en viel daar doodmoe neer. Hier had hg als argeloos kind gespeeld, terwjjl om hem heen de losgebroken harts tochten raasden, hier had hg de gelukkigste uren zjjns levens aan Cato's zjjde doorge bracht en de zoste bekentenis harer liefde ontvangen, hier vond hg ook nn rast en Vrjjdasr heeft, na hevige echprmatseliHgen van de rniterjj bjj Er-tai-tie en San-tai-tse en nog andere plaatsen, een afdeeling in fanterie van Koeroki's leger Feng-hwang- tsjeng in bezit genomen. Voordat de vjjand de plaats ontruimde, heeft hjj zjjn magazgn in de lacht laten vliegen, maar een grooten voorraad hospitaalbenoodigdhoden liet hg achter. Deze worden nn gebruikt in de Japansche hospitalen. Volgens een telegram van Koeropatkin aan den tsaar bedroegen de Rnssische totaal-verliezen aan de Yaloe, den 30en April en den len Mei, aan doodan zes staf officieren, 20 hoofdofficieren, 564 man. Ge wond zjjn twee stafofficieren, 36 hoofdoffi cieren, een geesteljjke, een kapelmeester, 1081 man. Op het slagveld zjjn gebleken, men weet niet of deze laatsten gedood of gewond zjjn een stafofficier, vjjf hoofd officieren, een arts en 674 man. De totaal-verliezen bedragen 70 staf- en hoofdofficieren, en 3224 man. De artillerie verloor 221 paarden. Bjj de ernstige ver liezen aan manschappen en paarden was het der artillerie niet mo*eljjk het geschut en de geweren te bergen. De 11e, 12e en 22escherpschnttersregimenten hebben groote verliezen geleden. Eenige compagnieën ver loren meer dan de helft harer manschappen. Den 30en April werd gener.-majoor Kasch- halinski door een steen aan het hoofd ge kwetst. Gesneuveld zgn o. a. kolonel Iieine- ring, de oversten Muller, Pachomow, Donali, Jablotschkin, Urjadow, Marawski. De over ste Rajewski bleef op het slagveld achter. Generaal Koeropatkin, zoo seinde de Petersbnrgsche correspondent van sCentral News* heeft besloten 100,000 man te Liao- jang bgeen te trekken, om met die macht een der Japansche troepenafdeelingen op het lgf te vallen. De »Standard« verneemt uit Sjanghai, dat volgens een bericht uit Peking de Rns- Ben forten bouwen ter weerszjjden van de Liao bjj Hsin-ming-ting, bljjkbaar met het doel, den Chineeschen spoorweg in bezit te knnnen nemen. De »Standard« verneemt uit Tiëntsin De Rassen bezigen krachtige dreigementen te Peking, bjjaldien China met Japan samen gaat. De Chineesche generaal Ma is niet temin vast besloten Jinkon krachtig tegen de Rassen te verdedigen, wanneer «jj daar opereeren en de spoorwegljjn bezetten willen. vrede. Was het dan noodzakelijk, dat de zonden des vaders aan de kinderen gewroken wer den? Wat was voor hem de vreemde, on beminde vader en de eer van het hnis Ada duroff? Als zgn moeder hem met geweld wilde dwingen, als aanklager voor den har den man te treden, het zjj zooMaar dan wilde hg bet stof van zgn voeten schudden, zgn Cato bleef hem toch, geen wereldsche macht kon haar ternghouden naar 't vader- ljjke hnis weer te keeren, en dan Roman zag weer de vertrouweljjk* woonkamer van den professor en zgn vriendelgk gezicht, zgn echtgenoote, zoo moederljjk bezorgd; hjj meende in de bekende lanen van den tain te zgn. De glinsterende zonnestralen kwamen hem voor als de lange, knikkende takken van den gonden re^en, zwaarder en zwaarder werden zgn oogleden, hg was ingeslapen. Hoe lang hg daar slapende had doorge bracht, wist hjj niet, toen het lichte rnischen der takken hem wekte. Cato stond aan den ingang, met hoogroods wangen en sporen van tranen in de brnine oogen. Roman,zei ze met verheugde verras sing en tegeljjkertjjd biddend en klagend. Met een liehten kreet wierp zjj zich in zgn armen. >0, Roman, jjj bent bjj me, dan is alles goed,* flnisterde zjj, terwgl toch de tranen opnienw nit haar oogen kwamen. •Cato, wat is er?« vroeg hg bezorgd en streek liefkozend door hare blonde lokken. NIEUWSBLAD (Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1904 | | pagina 1