Het Land van Hensden en Lltena, de Langstraat en de Bommeierwaard.
Misdaad en Boete.
Uitgever: L. J. YESRMAN, Heusden.
M 2325.
DE VOORGESTELDE VERHOOGDE
TABAKSBELASTING.
n (Slot).
ZATERDAG 4 JUNI.
Oorlog tusschen Japan en Rusland.
1904.
UNB'VAN ALTE^
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f 1.06.
nunasner* 5 cent.
Om elders te concurreeren, moeten
onze tabaksfabrikanten dus alle krachten
inspannen. Hooge arbeidsloonen kunnen
zij niet betalen, in geen tak van nijver
heid zijn de loonen geringer. Onder
deze omstandigheden is ieder invoer
recht reeds een bezwaar, in het belang
der tabaksindustrie zou men zelfs de
nu geheven 70 cent afgeschaft willen
zien. Dit recht tot f 2.50 te verhoogen
ware zeer verkeerd. Het zou den groei
onzer sterk toenemende uitvoeren van
gefabriceerde tabak en sigaren niet alleen
stremmen, maar hoogstwaarschijnlijk
dien groei in kwijning doen verkeeren.
Onze tabaksnijverheid is voor een
gedeelte huisnijverheid. Men denke aan
het strippen van tabak, hoofdzakelijk
bestemd voor Engeland, alwaar wegens
de hooge rechten van f 1.80 per En-
gelsch pond, (een Engelsch pond is 453
gram), de fabrikanten eenige soorten,
ontdaan van den middensteel, en buiten
dien kunstmatig gedroogd, verlangen,
om zoodoende geen rechten over de voor
fabrikanten niet dienstige stelen en de
overtollige vochtdeelen te betalen.
Onder de alzoo bewerkte soorten
neemt Seedleaf, uit Amerika hier inge
voerd, de hoofdplaats inin groenen
staat betrokken, wordt dat blad in de
daartoe „ingerichte etablissementen te
Druten, Slijk-Ewijk, Wageningen, Rhe-
nen, Eindhoven, Woensel, enz. gefer
menteerd, daarna ter stripping aan de
huisgezinnen uitgegeven, om vervolgens
in gezegde etablissementen gedroogd en
verpakt te worden.
Dit strippen, of ontdoen van den steel,
vindt in huisgezinnen plaats, en wel in
Druten, Puiflijk, Afferden, Leeuwen,
Maas-Bommel, Sipk-Ewijk, Wagenin
gen, Rhenen, Eindhoven, Woensel en
andere plaatsen.
Het aantal gezinnen in genoemde
plaatsen hieraan werkzaam kan men ge
rust op 700 stellen, makende, elk gezin
op ten minste vijf personen aangenomen,
een totaal van 3500 mannen, vrouwen
en kinderen, waarbij nog circa 100
mannen dienen gevoegd te worden, die
bij het fermenteeren, drogen en ver
pakken werkzaam zijn.
Daar nu elk gezin gemiddeld f 5 per
week en elke man in gezegde etablis
sementen f 8 verdiend, zoo komt men
FEUILLETON.
3)
Hg zweeg en zag somber in het mar.
>Is dat alles vroeg zjj zacht.
>Is het niet genoeg, om verdriet te heb
ben?*
Misschien wel. Maar niet genoeg, om
er ons beider hniseljjk geluk door te bena-
deelen, Johan.*
»En als ik n nu eens zeide, dat ik over
eenige dagen doodarm kan zjjn, armer, dan
de geringste werkman
>Dan zon het onze plicht zjjn, in het on-
vermjjdeljjke te bernsten en te hopen op
brtere tjjden.c
Hg zag haar even aan en zweeghg
huiverde temg voor de toekomst, die hem
zoo donker scheen, zonder geld, zonder
vooruitzicht.
»Laat mjj alleen, Jeanne,* vervolgde hjj
bindeljjk, >ik moet thans weder aan den
arbeid.*
»Is de toestand zoo hopeloos?* vroeg zjj
langzaam. »Zou er niets meer aan te ver
anderen zjjn, bjj voorbeeld door ons te ont
doen van enkele kostbaarheden?*
Hg aarzelde eventoen antwoordde hg
zacht: vEr is nog ééa middel, dut misschien
redding zon kannen aanbrengen. En dat
middel schjjnt mg door de Voorzienigheid
zelve gezonden te zjjn, Jeanne. Wat dunkt
u, moet ik, mag ik er gebruik van maken?*
»De Voorzienigheid zendt geene oneer-
op een totaal looncijfer van ongeveer
f 250.000 per jaar, zoodat het niet te
verwonderen is, dat de bovengenoemde
gemeenten den winter, waarin op het
platteland elk ander bedrijf stilstaat,
met minder zorg tegemoet zien, en de
armbesturen vrij van lasten blijven.
Deze tabak wordt tegenwoordig in
consumptie gedeclareerd, omdat bij een
recht van 70 cent per 100 kilo het
verlies op het door strippen en drogen
verloren gegaan gewicht niet van groote
beteekenis is, maar bij de verhooging
van het invoerrecht tot f 2.50 per 100
kilo zal deze huisindustrie niet alleen,
maar ook de bewerking van de tabak
in' de etablissementen ophouden, want
dit recht zal dan in zijn geheel druk
ken op de 55 kilo, welke na bovenbe
doelde bewerking van elke ingevoerde
100 kilo overblijven, hetgeen neerkomt
op ruim 2 cents per half kilo, of te
veel voor een artikel, dat zich beweegt
in de prijzen van 6 tot 8 stuivers per
half kilo. Daardoor zal het voortaan
niet mogelijk zijn te concurreeren met
de nu reeds in Amerika bestaande strip-
perijen en drogerijen, die reeds nu op
ons voor hebben de lagere vrachtprijzen
van New-York naar Engeland, welke
daarbij slechts drukken op het tot de
héltt gereduceerde product, en door een
en ander zal de voorsprong, welke de
lagere werkloonen ons nu geven, geheel
verloren gaan.
Buiten Seedleaf wordt ook veel infé
rieure Java en andere tabak voor En
geland hier gestript, waarop het voor
gestelde recht eveneens zeer zwaar zou
drukken.
Het gevaar zou bestaan dat de hier
omschreven werkzaamheid verplaatst
werd naar Hamburg en Bremen, waar
zij in het vrijhavengebied kunnen ge
schieden.
Het arbeidsloon, dat deNederlandsche
werkman in fabrieks- en huisindustrie
gezamenlijk in de tabaksfabrikage ver
dient, kan als volgt onder cijfers ge
bracht worden
De minister neemt aan dat het thans
in Nederland tot verbruik ingevoerde
kwantum, ook onder het nieuwe tarief
zal blijven 20,000,000 kilo tabak.
In Duitschland is het verbruik 1.7
kilo per hoofd, en ofschoon wij over
tuigd zijn dat de consumptie in ons
land per hoofd niet hooger is, willen
wij zekerheidshalve dit aannemen op
2 kilo, makende op 5,500,000 inwo
ners een totaal verbruik van 11,000,000
kilo tabak; er blijft dus voor export
ljjke middelen,antwoordde zjj ernstig, >en
het komt mjj voor, dat eene eerljjke poging,
om een goed doel te bereiken, te allen tjjde
geoorloofd is. Meer kan ik n niet zeggen,
Johanwant zooals gjj weet, heb ik geen
verstand van koopmanszakeo. Handel das,
geljjk gjj meent, met eer, plicht en geweten
te kannen overeenbrengen. En na zal ik
n niet langer ophonden. Maar bljjf niet te
laat op. Gjj neemt in den laat sten tjjd te
weinig rast.*
Zjj drnkte een kas op zjjn voorhoofd
toen zweefde zjj heen, even onhoorbaar, als
zjj gekomen was. Hg zag haar na en zacht-
te. Zjjnen strjjd tegen de menschen had hg
haar openhartig medegedeeldzjjnen strjjd
tegen eigen eer en overtniging had hg voor
haar geheim gehoudenzjjne nederlaag
daarin vernam zjj niet en vermoedde zjj
nimmer.
Eindeljjk stond hjj op en streek met de
hani over het klam bezweete voorhoofd.
9,000,000 kilo tabak, die hier bewerkt
en waarvan de rechten betaald zijn.
Welk weekloon verdient de Neder-
landsche werkman aan deze 9.000.000
kilo?
De kosten zijn voor transport van
boord tot fabriek laag genomen, 17* c.
per kilo, voor het verwerken tot gekor
ven tabak en het fabriceeren van ge
stript blad 10 c. per kilo, voor bet
verwerken tot sigaren f 1,20 per kilo.
Men mag aannemen dat van elke 10
kilo tabak 6 kilo tot sigaren en 4 kilo
tot gekorven en striptabak verwerkt
wordt.
Deze 4 kilo geven dus aan werkloon
voor transport 47< X 1 c. f 0.05, voor
kerven of strippen 4 X 10 c. f 0.40,
de 6 kilo sigarentabak aan werkloon
voor transport 6 X 17* c. f 0.077#,
de 6 kilo sigarentabak aan werkloon
voor fabriceeren van sigaren 6 X f 1,20
f 7,20dus voor 10 kilo tabak resp.
12 kilo onbewerkte waar (aangezien er
voor stelen en afval in doorsnee ruim
2 kilo verloren gaat) f7.727#, hetgeen
voor de 9,000,000 kilo zal bedragen
f 5,793,750, dus circa ö8/* millioen
gulden werkloon, dat uitsluitend door
het buitenland betaald wordt, behalve
nog het loon van werklieden in kisten-,
papier- en etiketten-fabrieken en alle
voor de verpakking van tabak benoo-
digde artikelen, welke hier in het land
worden gefabriceerd"
Duidelijk blijkt uit het bovenstaande
hoe groote belangen bij onzen tabaks-
handel en onze tahaksnijverheid zijn
betrokken en hoe slecht de minister
van financiën geadviseerd werd, toen
hij tot het voorstel ter verhooging der
tabaksbelasting die toch bovendien
slechts een betrekkelijk geringe bate
zal afwerpen overging. (W. Y.)
Buitenland-
De Daily Express* verneemt nit Peters
burg, dat nn de waarheid betreffende Kin-
tsjou eindeljjk uitlekt, daar groote versla
genheid heerscht. De Tsaar heeft den mi
nisterraad bijeengeroepen en met de ministers
gernimen tjjd overlegd. Er wordt luider en
onverholener aangedrongen op terugroeping
van Alexejef en Koeropatkin.
Een ambteljjk rapport van generaal Okoe,
Woensdag nit Tokio verzonden aan de Ja-
pansche legatie te Londen, brengt beves
tiging van het bericht, dat Dalni door de
Advertentiën van 16 regels SO «t. Elke regel
meer 77# ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
»Het moet!* prevelde hjj znchtend, »het
moet; dit is mjjn eenige uitredding.*
Hjj schoof de papieren, die op de tafel
dooreen lagen, ter zjj de, trad naar de ge
heime bergplaats in den muur en eenige
oogenblikken later stond het kistje geopend
voor hem. Gond, zilver, edelgesteenten en
papier lag in wilde wanorde op en door
elkander; bljjkbaar was dat alles in de
grootste haast gegrepen en had de eigenaar
ervan zich niet den tjjd gegund, de kost
baarheden ook maar eenigszins ordeljjk in
te pakken of te rangschikken. Gernimen
tjjd bleef Berkels in gedachten verzonken
op den iahond van het kistje staren; toen
sloot hg dit weer dicht en bracht het naar
de geheime bergplaats in den mnnr terug.
Maar zjjn beslnit was genomen, de woorden
zjjner vrouw hadden daarin geene verande
ring gebracht en, zich langzaam naar zjjne
slaapkamer begevende, mompel le hjj nog
maals zacht: >Het moet! Het moet!*
II.
Twee jaar later bewoog zich op de uitge
strekte vlakte, eenige nren gaans van Arnhem
eene menschelgke gedaante langzaam voort.
Het was in het hartje van den winter;
er lag buitengewoon veel sneeuw en de
koude was onuitstaanbaar voor elk, die zich
niet terdege ingepakt had.
De avond begon reeds te vallenhet werd
donkerder en kouder, nergens was op de
eindelooze sneeuwvlakte eenig spoor van
eene woning of iets dergel jjks te vinden.
De gedaante scheen met moeite voort te
komen en stond nn en dan stil. De sneeuw
kraakte en piepte onder de onzekere voet-
Rassen ontrnimd is. Okoe meldt: Onze
afdeeling heeft Dalni den 80en bezet. Meer
dan 100 winkels, magazjjnen en kazernen,
het telegraafkantoor en het spoorwegstation
waren onbeschadigd. (Het bericht in ons
vorig no. luiddebeschadigd.) Meer dan
290 spoorwegwagons zjjn nog te gebrniken.
Alle kleine spoorbrnggen in den omtrek
zjjn vernield. De aanlegsteigers en dokken
zjjn onbeschadigd, met uitzondering van het
groote havenhoofd, dat vernield is. Ook heeft
men stoomsloepen laten zinken aan den
ingang van het dok.
Belangrjjk nienws over het Japansche
veldtochtsplan, dat sedert den slag van Kin-
tsjon door de Russische militaire overheid
is ontvangen, vestigt de overtniging zegt
een Rentertelegram nit St. Petersburg
dat generaal Koeroki's opmarsch en de jjver
zjjner verkenners naar hst noordwesten en
zuidwesten van Feng-wang-tsjeng niets was
dan een goed gelokte schjjnbeweging om
Koeropatkin te weerhouden een sterke macht
af te zenden om generaal Okoe op het schier
eiland Liao-tong in zjjn bewegingen te
hinderen.
De nn ontvangen inlichtingen toonen aan,
dat het hoofddoel van den veldtocht altjjd
door Port-Arthur is geweest, en dat de Ja
panners, als zjj eenmaal deze vesting in
handen hebben, eenvondig van plan zjjn
zich daar stevig te verschansen en Koero
patkin te dwingen tot een offensieve taktiek
over te gaan, tenzjj een buitengewoon gun
stige gelegenheid zwh opdoet om den Rns-
sischen bevelhebber aan te vallen.
Men zegt verder, dat de Japanners van
plan zjjn Port Arthur met de minst moge-
ljjke vertraging te bestormen. Eerst echter
willen zjj de haven versperren om de Rus
sische schepen te beletten te ontsnappen.
Zoo dwingen zjj den Ras, naar zjj hopen,
om zjjn oorlogsschepen te vernielen, zonder
dat zjj zichzelf bloot stellen aan de onver-
mjjdeljjke verliezen, die gepaard zonden
moeten gaan met een laatste gevecht, voor
dat het eskader van Port Arthnr naar den
kelder gaat. De herhaalde pogingen der
Japanners om den haveningang te verstop
pen, hadden zoowel ten doel die opsluiting
tot stand te brengen als om de landingen
te beveiligen.
Uit Petersburg wordt aan de >Matin«
gemeld
De leveranciers van de vloot hebben last
ontvangen, eerst in Angnstns de levens-
stappen, en meer dan eens was er eene
vrjj lange tjjdsruimte tusschen twee op el
kaar volgende schreden.
Zwjjgend, met gebogen hoofd en hoog
opgetrokken schouders bewoog de gedaante
zich voort, schjjnbaar ongevoelig voor de
felle konde en onbevreesd voor de doodeljjke
verlatenheid der landstreek.
Het begon te sneeuwen, de vlokken vielen
steeds dichter en belemmerden ten laatste
door de talrjjkheid het uitzicht, doch de
gedaante scheen er zich niet om te bekom
meren.
Er stak een jjzig konde wind op, die de
fjjne sneeuwvlokken in wolken over de
vlakte joeg en het merg in de beenderen
dreigde te doen verstjjven, maar de eenzame
sloeg er geen acht op en waggelde voort,
totdat plotseling het kraken en piepen der
sneenw ophield. Er klonk een bange, kreu
nende zucht over de vlakte, toen eene zachte,
schorre snik, en alles werd stil. De sneeuw
viel nog immer dichter, de wind echter
ging spoedig weer liggen, en eer een kwar
tier voorbjj was, had eene witte sluier de
roerlooze gedaante aan het oog ontrokken.
Langzamerhand hield ook het sneeuwen
op, de lucht werd helder, de sterren wer
den zichtbaar, de maan verscheen boven
den horizon.
Daar bewoog zich iets onder de gevallen
sneeuw; de gedaante scheen uit den slaap
of de bezwjjming, waarin zjj straks klaar-
bljjkeljjk had neergelegen, te ontwaken.
De maan verlichtte de als ait den dood
berrezenede gedaante stond langzaam op
't was eene vrouw.
Zjj zag als verbgsterd in het rond en
middelen, het materieel en de steenkolen
af te leveren die besteld zjjn. Aangezien
deze bestellingen bjjua uitsluitend geschied
den ten behoeve van de Oostzee-vloot die
uit Kroonstad naar Oost-Azië moet ver
trekken, onder bevel van admiraal Rodjes-
twenski, voorziet men dat d» vloot niet voor
December in de Chineescbe wateren zal
aankomen. En misschien zal ze in 't geheel
niet vertrekken als Port Arthur intns-
schen den Japanners in handen valt.
Het Petit Journal verneemt uit St. Pe
tersburg, dat er een keizerljjke oekase is
uitgevaardigd, waarbjj generaal Stoessel
wordt opgedragen om ingeval Port Arthnr
niet te honden is de vestingwerken, de
bank en de voornaamste gebouwen in de
lucht te laten vliegen. Da vloot moet alles
in 't werk stellen, zelfs op gevaar dat er
eenige schepen verloren gaan, om zich een
uitweg te banen en Wladiwostok te berei
ken. Zjj mag zich in geen geval overgeven.
Het Russische Telegraaf-Agentschap ver
neemt uit Moekden: Zooals na bekend wordt,
hebben de Rassen te Kin-tsjou, voor zjj na
een gevecht van acht uur den overmach-
tigen vjjand de stelling overgaven, de onbe
schadigd gebleven kanonnen onbruikbaar
gemaakt. De Russen verloren in dat geveeht
30 officieren en 800 minderen aan dooden
en gewonden.
De »Daily Mail* verneemt nit Nioetsoh-
wang d.d. 30 Mei, dat «es Cbineezen nit
Port-Arthnr aangekomen, melden, boe zjj
Donderdagnacht ontsnapt zjjn. Te Port-
Arthur worden thans prjjzen als in tjjd van
hongersnood gevraagd, en elke week stjj-
gen de prjjzen voor levensmiddelen. Velen
zjjn genoodzaakt, Chineesch voedsel te ge
bruiken, ofschooa ook dat duur is gierst
en meel kosten 25 shilling per zak.
Geheele straten en verschillende openbare
gebouwen zjjn vernield door het Japansche
vuur, de gasthuizen zjjn vol zieken en ge
wonden. De garnizoenen der fortea bjj zee
zjjn geslonken tot het kleinst mogeljjk getal.
De gezondheidstoestand der inwoners is over
het algemeen bevredigend, met uitzondering
van dien der Chineezen, onder wie de hongers
nood tal van slachtoffers maakt.
Diefstal is verklaard een misdaad te zjju,
waar de doodstraf op staat. Mjjne zegslieden
mochten de Japansche liniëa passeeren, welke
zich van het oosten naar het westen dwars
door de landtong van het schiereiland uit-
strekken.
stond eenige oogenblikken besluiteloos, welke
richting zjj nemen zon. Toen hervatte zjj
haren moeilgken tocht en schreed andermaal
over de onafzienbare sneeuwvlakte voort.
Zjj was uiterst armoedig en zeer onvol
doende gekleed en hield iets, dat op een
pak geleek, in hare armen.
Eenige aren lang had zjj weer geloopen,
toen zjj op eenigen afstand eene hnt be
merkte, waaruit een licht door de openingen
van een vensterluik naar buiten scheen. Zjj
richtte hare schreden daarheen, doch op on
geveer vjjftig passen van de kleine woning
dreigde zjj opnieuw neder te zinken. Bjj
eiken voetstap waggelde zjj als eene be-
schonkene, en toen zjj de kleine dear be
reikt had, zonk zjj op de knieëjn neder bjj
hare poging om aan te kloppen.
Naar alle waarscbjjnljjkheid had men
daarbinnen de aanwezigheid van eenig levend
schepsel bjj de woning vernomen, want in
hetzelfde oogenblik werd de denr geopend
en een reeds bejaard man stak het hoofd
naar bniten. Zoodra hjj de donkere massa
voor zjjn hnt op de sneenw bemerkte, trad
hg daar heen, boog zieh naar de vrouw
over en vroeg op zochten, vriendeljjken
toon: >Zjjt gjj het, Martha?*
>Help mjj,« sprak de vrouw met nau-
weljjks hoorbare stem, >ik kan niet meer.*
>Het is Martha niet,* mompelde de
grjjsaard, teleurgesteld en wrevelig zich op
richtende, »waar bljjft zjj dantoeh? Waarom
komt zjj nn niet?* En hg tnnrde, als in
gedachten verzonken, over het groote sneeuw
veld, dat in het maanlicht schitterde.
Wordt vervolgd).
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
- HfcoBTOiwmr wr i»w-
HÖ luister Je weder naar het balderen
van den wind en bet knetteren van den
regen, en in de vlammen zag hg andermaal
gedaantenzjj dansten en sprongen en grjjns-
den tegen elkander en wenkten hem toe.
En hg zag weder de scboone vrouw voor
zich; zjj hield na de eene hand op het hart
en de andere op eenen rensachtigen hoorn
des otervloeds, die hg haar geschonken had.
Zjj Lehte hem vrieadeljjk toe en zag de
slang niet, die in den hoorn verscholen lag
en telkens de oogen op hemnimmer op
haar richtte. Hjj poogde vergeefs dit akelige
visioen te verdrjjven, hg trachtte zjjne ge
dachten bjj iets anders te bepalen, maar
telkens keerd n die gedaanten terug.
