Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Boramelerwaard.
De misdadige jeugd.
M 2351.
Uitgever: L. J. YEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 3 SEPT.
1904.
Oorlog tusschen Japan en Rusland.
"T UNB VAN AtfÖ"*
VOOS
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abomementiprgi: per 8 maanden f l.OO.
franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
"Wie het kind redt, redt een geslacht.
Zoo is terecht eenige jaren geleden
op een vergadering der „Ned. Juristen-
vereeniging" gezegd. Yan die gedachte
is ook de wetgever uitgegaan, toen hij
zijn Kinderwetten uitvaardigde, waar
van de eigenlijke inwerkingtreding al
thans een begin van uitvoering begint
te krijgen. Maar op dit-gebied is den
wetgever toch al jaren zoo menig men-
schenvriend voorgegaan, die den stoot
gaf aan inrichtingen tot verbetering der
misdadige jeugd, tot opvoeding van ver
waarloosde knapen en meisjes.
Van jongeren datum nog zijn de
pogingen, in enkele groote steden van
ons land aangewend, om op het voet
spoor van België, onder den naam „Pro
Juventute" te vereenigen mannen en
vrouwen, met liefde voor de jeugd be
zield, die trachten zouden knapen en
meisjes buiten de handen van den straf
rechter te houden. Al dadelijk onder
vonden deze 'vereenigingen, die o.a. te
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag
bestaan, de medewerking van rechter
lijke ambtenaren. Rechters zoowel als
officieren van justitie hebben bij menige
gelegenheid gehoor gegeven aan het
verzoek van den verdediger om een
weerbarstigeD knaap, die in allerlei
kattekwaad zijn lust, in diefstallen zijn
bestaan vond, te ontslaan van rechts
vervolging, omdat „Pro Juventute" be
loofde de zorg voor zoo'n boefje op zich
te nemen.
Haar kracht zoeken en vinden deze
vereenigingen in het opsporen en zoo
mogelijk wegnemen van de oorzaken,
welke zulke knapen, kinderen feitelijk
nog, tot misdaad voeren. Armoede, ge
brek aan tucht thuis, omgang met slechte
kameraden, de verleiding om te stelen,
welke in groote steden vooral door ge
brekkige voorzorgsmaatregelen in de
hand wordt gewerkt, hebben al zoovele
jongens in opvoedingsgesticht of gevan
genis gebracht. En wie nagaat wat
tragische tooneeltjes er alzoo in de
Rechtzaal worden afgespeeld, kan weten
dat er in een groote stad altijd heel wat
jongens dakloos rondzwerven, van huis
verjaagd, die dan langs oneerlijken weg
in hun onderhoud voorzien.
Wordt zoo'n knaap aan zijn omgeving
FEUILLETON.
Een Poolsch verhaal.
17)
>Hier het paard beval ik Frauz, die
het vermoeide dier langzaam op en neder
liet loopen. Henna sprong eensklaps overeind.
Meester Henryk, het is zeker mgn schuld,*
riep zg, »dat u dat waagstuk wilt beproeven 1
Dat wil ik echter niet, neenl O, doe het
niet, ter wille van mg
Te gelgker tgd richtte zij een blik op
mg, die haar woorden moest voltooien. O,
voor dezen blik had ik gaarne iedere minuut
mjjns levens, mjjn laatsten bloeddruppel ge
geven, maar ik kon en wilde nu niet meer
van mgn plan afzien. Mgn gekrenkte trots
behield de overhand boven alle andere ge
voelens. Ik beheerschte mgn ontroering en
antwoordde droogjes: »Gjj vergist u, Hanna,
wanneer ge denkt, dat gg mg tot dit be
sluit aanleiding hebt gegeven; ik wil den
sprong alleen tot mjjn eigen vermaak pro-
beeren.
Ik sprong op het paard, ofschoon alle
aanwezigen, mgn vader uitgezonderd, er in
levendige bewoordingen tegen opkwamen.
Daarna reed ik stapvoets de lindelaan in.
Franz opende het hek en sloot het ontnid-
delljjk weer achter mg. Mgn hart was met
bitterheid vervuld, en ik zou den sprong
gewaagd hebben, ook al waren de spglen
driemaal zoo hoog geweest. Na ongeveer
driehonderd stappen gedaan te hebben, li-U
ik mgn paard keeren, reed eerst op een
drafje, en zette het vervolgens op een galop.
Plotseling voelde ik, dat de zadel onder mg
en zijn omgang onttrokken, in een ge
sticht geplaatst, vèr weg, op de hei of
in een boschrijke omgeving, aan tucht
gewend en behoorlijk onderwezen, dan
bestaat de kans er nog een degelijk
mensch van te maken, zij het dan ook
minder avontuurlijk, minder snaaksch,
minder gevat.
Beter nog dan zulk een gestichts
opvoeding, met zijn reglementair-een-
tonigen levensgang, blijft het toch altijd
den knaap verre te houden van de ver
leiding tot kwaaddoen, van „de uitnoo-
diging tot stelen" zouden we haast
zeggen. Dat een groote stad uitnoodi-
gingen van dien aard „op ruime schaal
verspreidt", wordt aangetoond in een
lezenswaardig boekje: „De misdadige
jeugd en het havenbedrijf", een verslag,
opgesteld door eene commissie uit de
vereeniging „Pro Juventute" te Rot
terdam.
Hierin lezen wij
„Katendrecht is een nest van jonge
boeven".
Daarom heeft de commissie haar aan
dacht bepaald tot Katendrecht. Uit dat
gedeelte van de groote koopstad komen
telkens heel wat kwaaddoeners voor den
rechter, en nu heeft de commissie
bij haar onderzoek duidelijk kunnen
zien, dat de woonplaats een machtige
factor is geweest bij de vorming van
deze jonge menschen. Als ooit de ver
leiding tot stelen een dief maakt, dan
d&kr; de omgeving lokt uit tot „weg
nemen" wat immers toch niet wordt
meegenomen door den eigenaar of recht
hebbende. 't Is zoo verleidelijk: de spoor
wagens rijden zóó maar in de straten,
langs de perrons der pakhuizen voorbij,
de kaden zijn grootendeels toegankelijk
en missen bijna elke afsluiting, de pak
huizen met tal van breede deuren komen
aan de straat uit, en tusschen al die
verleiding groeien de kinderen op. Hun
speelplaats is om de volgeladen wagens
en pakhuizen; daar breekt een plank
van een kist met sinaasappelen, zal
het kind de vallende vruchten niet op
rapen en in den zak steken Daar
siepelt wat stroop uit een ton zal
het kind er niet aan gaan likken En
als het toeval niet gunstig is, dan lee-
ren de kinderen wel met een mesje een
opening maken om zich het lekkers toe
te eigenen, een plank weg te breken,
een zak open te snijden en het snoep
lustige kind is een „dief' geworden.
bewoog er haperde zeker iets aan. Mis
schien was de zadelriem bjj den eersten
sprong gebarsten, of Franz had hein losge
maakt en er nit domheid of vergeetachtigheid
niets van gezegd.
In ieder geval was het nn te laat om mg
te bezinnen. Het paard naderde reeds in wilde
vaart het hek; ik wilde en kon het niet
meer weerhouden.
Moet ik van het paard storten en mg
dood vellen, weina, in Godsnaam 1* dacht
ik, door vertwijfeling aangegrepen. Kramp
achtig druk ik de flanken van het paard;
de wind fluit mg om de oorenik zie eens
klaps de spglen vóór mg, ik sla met mgn
rgzweep op h«t paard los en voel mg in de
lucht geheveneen kreet dringt in mgn ooren
door, ket wordt zwart voor mgn oogen,
en uitgestrekt op het gras, ontwaak ik
uit een bezwijming.
Wat is er gebeurd P< riep ik, overeind
springend. »Ben ik gevallen en buiten kennis
geraakt
Mgn vader, pater Lodewjjk, Selim, madame
d'Yres en Hanna, die doodsbleek was en
tranen in haar oogen bod, omringden mg.
Wat scheelt er aan? Wat is u over
komen riep men van alle zijden.
•O, niets, volstrekt niets, ik ben gevallen,
maar het was mjja schnld nietde riem
was gebroken Na de lichte bezwpming
gevoelde ik mg werkeljjk tamelgk welalleen
mgn ademhaling was een weinig beklemd.
Hebt ge nergens pijn?* vroeg mgn va
der, terwgl bg mgn armen, beenen en scaon-
der3 betastte.
•O neen, ik ben geheel ongedeerd I*
Weldra kon ik ook gemakkelijker adem
halen. Maar ik was slecht gehumeurd, om
dat ik meende, mg belacheigk te hebben
gemaaktik zag er ook komiseh genoeg uit.
Allerlei gebruiken werken dit in de
hand. Een waggon kolen is gelost, maar
leeg is hij nog niet. De jongens mogen
de restanten bij een vegen, maar hoe licht
gaan ze, vlug als jongens zijn, niet even
naar boven klauteren om ook uit den
vollen waggon daarnaast grootere stuk
ken steenkeel weg te nemen Dat z.g.
„kolenvegen" leidt er toe, dat de jongens
een waren handel gaan dry venopkoo-
pers zijn er genoeg om hen van de
kolen af te helpen voor een prijsje
natuurlijk, maar voor de jeugdige han
delaars een heele schat, dien zij in pol-
kabrokken en sigaretten omzetten. Op
die wijze wordt ook heel wat stroop en
sinaasappelen „verhandeld," voortgeko
men uit toevallig of opzettelijk gebroken
kisten en vaten.
Men mist daar trouwens elke omhei
ning wel is het terrein der Staatsspoor
afgesloten met een hek, maar zóó laag,
dat de jongens er als katten overheen
klauteren kunnen en over het hek heen
elkaar de volle zakken met geroofd goed
kunnen overreiken. De bewaking door
politie en belanghebbenden is absoluut
onvoldoende. En de groote menschen, die
daar aan het werk zijn, zien er zóó
weinig kwaad in, dat „zoo'n jongen een
kleinigheid wegneemt", dat de knapen
gesterkt worden in hun meening,,'tmag
immers!"
Daar komt nog bij, dat de bootwer
kers, de vaders, al even uithuizig zijn
als de kinderen, die op hun 13e jaar
nog ongeschikt zijn voor het bedrijf van
bootwerker en dus tfct hun 20ste aldoor
over de straat blijven zwerven, maar
toch aan den kost willen komen. Ze
worden dan vaak knecht bij een kistjes-
man, d.w.z. iemand die in een boot de
rivier opvaart en aan het scheepsvolk
negotie: bier, eetwaren en sterkedrank
verkoopt. Zoo'n kistjesman doet ook vaak
wat een opkooper doet en dat kunstje
leeren de jongens aldra ook.
Onder de middelen tot verbetering die
het verslag aangeeft behooren: het af
sluiten der omgeving, die tot stelen
verleidt; het verbieden van het „kolen-
vegen;" doelmatige bewaking der ter
reinen het bestrij den der opkooperij door
openbaarmaking van den toestand, en
vooral opvoeding der schoolgaande kin
deren buiten de schooluren. Dat laatste
kan men bevorderen door vaste arbeids
tijden en betere loonregeling, door Toyn-
bee-werk, en door betere opleiding voor
In mgn val was ik over de volle breedte
van den weg sreslingerd geworden en op
het gras gevallen, waardoor mgn licht kos
tuum aan knieën en ellebogen met groene
vlekken geteekend was; ook mgn overige
kleederen en mgn haar waren in wanorde
geraakt. Toch had mgn ongeval ook zgn
goede zjjde. Zooeven nog was Selim, die
kort te voren als gast was aangekomen,
het voorworp geweest van de algemeene
belangstelling, terwgl ik nn het middenpunt
van het gezelsehap vormde, al moest ik
hem dezen rang bestrijden ten koste van
mgn ellet ogen en knieën. Hanna, die zich
nog steeds, en niet ten onrechte, als da
eenige oorzaak van het ongeluk beschouwde,
dat voor mg zulke noodlottige gevolgen
had kunnen hebben, zocht door vriendelijk
heid en teederheid haar fout weder g08d te
maken.
Onder dergelgke omstandigheden keerde
mgn goed humeur spoedig terug en deelde
het zich ten slotte ook mede aan het ge
heele gezelsshap, dat inderdaad hevig ont
steld was geweest. Men bracht eenige ver-
verschingen, Hanna speelde de gastvrouw
en daarna gingen wg den tuin ia. Daar
stoeide Selim weder als een knaap en haalde
allerlei grappen nit, waarbjj Hanna hem naar
baar krachten ondersteunde. Eindelgk zeide
Selim: >Aeh, hoe vrooljjk zouden wg nu
met uns drieëa bg elkander zgn 1*
•Ik zou wel eens willen weten,* zeide
Hanna, >wie van ons drieëen de vroolgkste
is.*
Dat ben ik, zonder eenigen twgfell*
zeide Selim.
Als ik het ten minste niet benl De
natanr heeft mg namelgk met een zeer
opgeruimd karakter bedeeld 1* riep Hanna uit.
Henryk is in ieder geval de minst
Advertentiën van 16 regels 60 et. Elke regel
meer T1/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
het bedrijf.
Buitenland.
Een bericht uit Liao-jang, dd. 30 Aug.,
luidt: De strgd op den tweeden dag is in
den vroegen ochtend begonnen. De Russen
deden herhaaldelijk bajonetaanvallen op de
Japanners, die op den weg vlak ten zuiden
van Liao-jang naderden. De Japanners be
schoten met kanonvunr de stellingen in de
Russische linie tot 's namiddags vier nor
toen werd het gevecht, dat in het geheele
zuiden en zuidoosten woedde, beperkt tot
de voorn aamste stelling. De Japanners rakten
uit het zuidoosten op, den weg van Feng-
hwang-tsjeng volgende, tot vlak voor Tsjia-
fan-tin; zg deden wanhopige pogingen om
een kegelvormige hoogte te veroveren, die
echter door bet Russische granaatvuur zoo
hevig bestreken werd, dat men 't er on
mogelijk kon uithouden. Het zware artille
rieduel duurde tot 's avonds zeven uur; de
uitslag bleef onbeslist; geen der partgen
scheen een bepaald voordeel behaald te
hebben. De tegenstand der Russen in de
vlakte ora de hoogte van Wen-tsj ie-ejan
heen was zoo hardnekkig mogelgk. Het
gevecht van heden heeft bewezen, dat de
Rassen op alles voorbereid zgn. Yeel Rus
sische artilleristen werden aan stukken ge
schoten bg hun kanonnen, die geheel met
bloed bespat zgn.
Uit Liao-jang wordt van 31 Aug. gemeld:
Het gevecht duurt voort, maar het geschut
vuur is niet zoo hevig als gisteren. De
Japanners beproeven om de Russische lin
kerflank heen te trekkenmeer dan een
half millioeu manschappen en 1300 stuk
ken geschat zjjn, aan beide kanten gerekend,
in dan strgd betrokken. Feiteljjk bevindt
zich de geheele troepenmacht van beide
legers thans in het vunr.
De Daily Chronicle* verneemt nit Tsji-
foe: Yolgens de laatste berichten uit Port
Arthur hebben de Japanners den laatsten
tgd de beschieting vooral op de oorlogs
schepen in de haven gericht, zonder even
wel veel schade toe te brengen, aingezien
de Rassen de schepen telkens verhalen,
teneinde Japansche verspieders, zoo die
binnen de veste zgn en de ligging der
vrooljjke,* beweerde Selim; »hg is zeer
ernstig van karakter en helt min of meer
over naar zwaarmoedigheid. Had hg in de
middeneeuwen geleefd, dan zon er zonder
twjjfel een ridder van avonturen uit hem
gegroeid zjjn. Jammer, dat hg niet kan
zingen 1 Maar wjj,« voegde hg er bg,
zich tot Hanna richtend, »wjj zgn als het
ware voor elkander geschapen!*
Daar kan ik niet geheel medeinstemmen,*
antwoordde ik; »bjj elkander passende
karakters noem ik dezulke, die geheel
tegenovergestelde neigingen bezitten, want
dan vult het eene karakter aan wat het an
dere ontbreekt.*
•Nu, dat kan ik mg denken,* hernam
Seliuiveronderstellen wg eens, dat ejj
van nature geneigd zjjjt tot weenen en juf
frouw Hanna tot lachen; veronderstellen
wg beiden nog eens, dat gg met elkaar
trouwt
•Selim
Hg keek mg aan en begon te lachen.
Wat steekt daar dan achter, ha, ha?<
•Ik zeg u, juffrouw Hanna, hg verstaat
de kunst van te blozen, en op het oogen-
blik doet het voor twsel*
Maar, Selim 1*
•Goed, goed! Ik kom op mgn bewering
terug 1 Dus gg, als mgnbeer Tranenvgver,
en Hanna als juffrouw Lachduifje, trouwt
met elkander. Wat zou daarvan bet ge
volg zgn Gg zoudt grienen, zg zou lachen,
en gjj zoudt elkander nooit verstaan en n
altjjd van elkander verwjjderen. Daar zouden
wg dan twee bg elkander passende karakter»
hebben. Daarentegen zou het met Hanna
en mg heel anders gesteld zgn. Wg zouden
tot cns zalig uiteinde altgd met elkander
lachen en schertsen 1*
•Ach, wat weet u dat mooi bgeen te
schepen aan de belegeraars seinen, in de
war te brengen. Intnsschen hebben de Ja
panners het bombardement gestaakt, om
tot een geregeld beleg zonder bestormingen
over te gaan, gelgk in telegrammen uit
Tokio voorgegeven wordt. Sommigen mee-
nen, dat het wegzenden van een deel der
belegeraars naar Liaojang de reden is voor
die verandering van taktiek, die de Rassen
inmiddels een welkome verademing bezorgt.
Als een bewjjs van de voorbaaldelooze
geheimhouding, die de Japanners in acht
weten te nemen, vermeldt de oorlogscorres
pondent van de Daily Telegraph* dat hg
den 24en Jnni, met de »Mantsjoe Maroe*,
een bezoek gebracht heeft aan de haven
van Hai-dzjoe. Niemand had tot dusver ooit
van die haven gehoord, en de kaarten wezen
land aan op de plek, waar ze zgn moest.
Maar toen men een nan we spleet tusschen
de rotsige eilandjes aan de westkust van
Korea doorgevaren was, bevond men zich
in een groote watervlakte, aan de landzijde
door hooge bergen bescbnt. En nu bleek
dat do Japansche regeering deze haven
reeds tgdeas den vorigen oorlog met China
gebruikt heeft als maritieme basis, en dat
ze in dezen oorlog een verzamelplaats ge
weest is voor de transportschepen, die uit
gezonden werden. Maar niemand in Europa
heeft iia al die jaren iets geweten van het
bestaan der Japansche oorlogshaven Hai-
dzjoe op do Koreaansche kast.
Uit Tokio, dd. 1 dezer: Heden bg het
aanbreken van den dag, heeft de Japansche
linkervleugel een hevigen, met goed gevolg
bekroonden aanval gedaan op d< hoogten
ten westen van Hsioe-li-toen, ten westen
van Sjoe-sjan-pao gelegen. (Eerstgenoemde
plaats ligt op 10 K.M. ten Z.O. van Liao-
jang). De Russische linie werd hier doorge
broken vermoedelijk had dit ten gevolge
dat daarna het centram en de rechterflank
moesten terugtrekken. Men gelooft hier dat
Koeropathin geheel verslagen is. Ojama
seint, dat zjjn verliezen bg de aanvallen op
Liao-jang zeer groot zgn geweest: Koeroki's
verliezen tusschen 24 en 28 Augustus be
liepen 2255 raan.
Aan den Russischen kant werd generaal
Mrozofski, van de 9e divisie, ernstig gewond.
Uit Petersburg, dd. 1 dezer: Een gedeelte
van Koeroki's leger trekt de Tai-tse over
brengen!* zeide Hanna, en beiden barstten
in een schaterlach uit. Ik voor mg gevoelde
geen lust om mede te laeben. Sslim ver
moedde niet, hoeveel verdriet hg mjj aan
gedaan had, door het onderscheid van ka
rakter tusschen Hanna en mg in zulk een
scherp daglicht te stellen. Ik was vertoornd
en zeide tamelgk boos tot Selim: »Je hebt
bjjzonder eigenaardige opvattingen, die mg
des te meer verbazen, na ik meen bemerkt
te hebben, dat ge tot dusverre een zekere
voorliefde aan den dag legdet voor melan
cholieke lieden!*
»Ik?« vroeg hg met ongekunstelde ver
wondering.
•Ja, ggGe znlt u toch nog wel dat
venstertje herinneren, met een paar fuchsia's
er voor, en een gezichtje, dat tusschen da
bloemen doorkeek? Ik kan u heilig ver
zekeren, dat ik nooit een meer zwaarmoe
dige nitdrukking gezien heb, dan op dat
gezichtje.*
Hanna klapte in de handen.
Mooi, mijnheer Selim, mooi, dat is al
leraardigst I*
Ik dacht, dat Selim verlegen zon wor
den, maar hg zeide slechts: Henryk 1*
Nn, wat dan?*
Weet je, wat men doet «net degenen,
die een te lange tong hebben?* En mid
delerwijl begon hjj opnieuw te lachen. Han
na begon hem nu te plagen en vroeg hem
onophou Jeljjk, of hg haar den naam van
zgn uitverkorene eens wilde zeggen? Zon
der zich lang te bezinnen, zeide hjj: •Jo
sephine*. Als het hem ernst ware geweest,
zon zjjne openhartigheid hem daar te staan
zgn gekomen, want Hanna liet hem er den
geheelen avond geen rust over.
Wordt vervolgd).
EUWSBLAI
c .'iusttwuKt
