Hel Land van Hensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. JV 2353. ZATERDAG 10 SEPT. 1904. lanb van ALT^ TOOS Dit blad versch^nt WOENSDAG en ZATEEDAG. Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO. franco per poet zonder prgsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Onlangs werd te Amsterdam het Congres gehouden der Sociaal-Demo cratische partij. Wel mag zij. trotsch zijn op den vooruitgang, sedert vóór 10 jaar in een vrij obscuur café in Den Haag hare vertegenwoordigers samenkwamen. Nu waren in een der grootste en aanzienlijkste gebouwen van Amsterdam uit alle landen bijeengekomen de woord voerders der partij, die zich de inter nationale noemt, omdat zij de „prole tariërs van alle landen" wil vereenigen voor eenzelfde doelhervorming, of wilt ge liever haar eigen woordver vorming der maatschappij. Toen was de vrees den eerzamen burgers om het hart geslagen en de vreemde bezoekers werden door de verveelvoudigde politie bijna aangezien als uitgebroken boeven. Nu liet men hen rustig vergaderen en onder elkander hun geschillen bespre ken waarbij 't bleek dat er toch onder die strevers naar hetzelfde doel heel wat verschil heerschte. Want al werd daar ook de vertooning ten beste gegeven van een Japanees en een Rus, die elkander omhelsden, ten bewijze dat de arbeiders dier landen 't volmaakt eens waren en in ware broederschap wilden leven, ondanks den oorlog die honderden hunner ten pleiziere der heerschers in den dood voerde ieder een weet, dat dit knaleffect is van uit gaand vuurwerk, dat er groot verschil van meening was tusschen de Duitsche fractie, aan wier hoofd Bebel stond, en de Fransche over de „taktiek." En zoo lang zij het daarover nog niet eens zijn en het blijkt, dat daar in die partij een vast geloof in het dogma der sociaal democratie wordt gevraagd, zoolang is het gewaande gevaar dier partij o. i. nog niet zoo groot. Maar één ding is zeker, die partij heeft aan de maatschappij ongetwijfeld groote diensten bewezen, door te wijzen op tal van misstanden en euvelen, die de oogen hebben geopend van vele slapenden en waardoor reeds veel ver betering is tot stand gebracht. En de rustelooze ijver der partij staat er ons borg voor, dat zij niet zal rusten vóór zij alles, wat naar haar oordeel ver keerd is en tot schade van den werk man, zooveel mogelijk zal hebben op geruimd. Of zij nu daarbij altijd de FEUILLETON. Een Poolsch verhaal. 19) Hanna legde haar blanke hand in de manen van Selim's paard; daarna begon zjj met Selim te zingen. Toen zjj ophielden, rispen de ouden achter on»: Bravo, bravo! Zingt nog eens iets!» Ik zong toen ook medeHanna en Selim hadden beiden zeer «choone stemmen, maar di« van Selim onder scheidde zich vooral; waaneer ik te valsch zong, lachten zjj mg uit. Kort daarna zon gen zjj nog een paar liederen, en ik dacht er inmiddels over na, Wftarom Hanna eigen lijk de manen van Selim's paard en niet die van het mjjne vasthield. Zjjn paard scheen op heel bjjsondere wjjze haar be langstelling te wekkea; nu en dan boog zjj haar hoofd op zjjn nek, of streelde het zachtjes, terwjjl zg fluisterde: >Och, lief diertjeHet zachtaardige dier begon dan te hinniken en scheen uit zjjn snuivende neusgaten naar saiker te zoeken. Door dit alles werd ik droevig en ter- nedergeslagen en zag niets dan de hand, welke op de manen van het paard rustte. Zoo bereikten wjj het einüe der lindenlaan en het kruis. Selim wensehte goeden nacht, kuste madame d'Yves de hand en wilde dit ook bjj Hanna doen; maar zjj trok haar hand terug en wierp te geljjker tjjd een bjjna angstigen blik op mg. Selim was reeds op zjjn paard gesprongen, toen Hanna hem nogmaals naderde en met hem begon goede middelen koos en kiest, laten wij in 't midden, maar haar streven kan niet anders dan loffelijk heeten. Ook in ander opzicht heeft zij zich verdienstelijk gemaakt, op het gebied der drankbestrijding. Het mag toch wel een feit worden genoemd, dat onder de aanhangers dier partij drankmisbruik in het geheel niet voorkomt en drank gebruik hoogst zeldzaam is. Niet lang geleden werd door een kastelein gezegd, dat hij geen verga deringen van die „rooden" meer in zijn lokalen wilde hebben, tenzij tegen be taling van zaalhuur. Want op een bij eenkomst van ruim 300 personen hij had de andere uitgangen afgesloten en aan den hoofdingang de vertrekken- den geteld was slechts f 3.15 ver teerd. En toch hadden die menschen daar eenige uren vergaderd, om hunne belangen te bespreken. Wat de wenschelijkheid en mogelijk heid betreft eener socialistische maat schappij, waarin alle gronden en voort- brengingsmiddelen, met name fabrieken enz., in plaats van in particulier bezit te zijn en daardoor den bezitter een overwicht te geven, waardoor hij de niet-bezittenden „proletariërs" overheerscht, in het bezit der gemeen schap komen, wij gelooven dat dit nog verre-toekomst-muziek is, zoodat wij die vraag aan een volgend geslacht kunnen overlaten. De vrije mededinging met onbeperkte kapitaalvorming en het on beperkte erfrecht moge ongetwijfeld groote bezwaren hebben, de schaduw zijden er van zijn zeker niet gering te achten. Maar of de staatsalmacht, die het gevolg moet worden van een sociaal democratische inrichting zij 't dan ook, dat deze niet in eens met geweld, maar geleidelijk tot stand komt over 't algemeen en voor het algemeen zooveel beter zal worden dat zal de tijd moeten leeren. Waren alle menschen volmaakt, zon der zelfzuchtige bedoelingen, ja, dan zou zulk een toekomststaat een Staat van geluk worden voor allen, al zouden de nu zeer bevoorrechten veel moeten af staan ten behoeve der gemeenschap. Maar dat is helaasniet het geval. En zoolang nog de zelfzucht en wel in twee harer meest onaangename verschijnselen, de hebzucht en de heerschzucht, in meerdere of mindere mate worden ge vonden in alle menschen, zoolang zal een socialistische gelukstaat een droom beeld blijven. te spreken. Bjj het scbjjnsel der maan, welke door de lindeboomen op de plek niet verborgen werd, kon ik duidelijk de uitdrukking van haar naar Selim opgeheven oogen en van haar bekoorljjk gezichtje onderscheiden. Vergeet meester Henryk niet,» zeide zjj tot hem; wanneer u weder terugkomt, zullen wjj ons recht vrooljjk amuseeren 1 En nu, goeden nacht!» Bg deze woorden reikte zjj hem haar hand, waarna de ouderen met haar naar huis terugkeerden en Selim en ik de weide inreden. Een poosje reden wg zwjjgend naast elkander op den breeden weg, die door lage boomen overschaduwd werd. Het was zoo helder in onze omgeving, dat men de afzonderlijke naalden van de langs den weg staande denneboomen had kannen tellen. Het eentonige stilzwggen werd slechts nu en dan door het gehinnik der paarden of het kletteren van een stggbeugel onder broken. Ik keek naar Selimhg was in ge dachten verzonken en zjjn blikken zweefden peizend over het nachtelgk landschap. Ik gevoelde een onweerstaanbaren lust, over Hanna te spreken, om de gevoelens te uiten, die mg heden bezielden, en haar woorden te herhalen, maar ik was niet in staat, met Selim een gesprek aan te kneopen. Plotse ling boog hjj van zgn paard naar mg, greep mg om mgn hals, kuste mg op de wangen ea riep uit: »Ach, Henryk, hoe bekoorlgk is uwe Hanna! Die Josephine mag naar de maan loopen Het bloed verstjjfde mg in de aderen het was, alsof de kille adem van den noor denwind over mg heen streek. Ik antwoordde niet, maar schoof zgn hand van mgn hals Verbeter de menschen, leer hen zich zeiven beheerschen en beperken en een open oog hebben voor de nooden van anderen, dan zullen de wanverhoudingen en misstanden, die nu soms ten hemel schreien, worden veranderd en verbeterd langs geleidelijken weg. En ieder op zijn plaats in de maat schappij, welke die zij, moet daartoe medewerken; dan komen we tot op lossing der sociale kwestie. Maar men vergete nietvan de ver betering van het individu moet men uitgaan. Het „herzie u zelf' moet ieders leuze worden. En allen die daartoe willen medewerken, onverschillig welke de naam is dien zij dragen of de partij waaronder zij zich scharen, zullen samenwerken om den vooruitgang der maatschappij te bevorderen in aller belang. Buitenland. Over de gunstiger en mildere bepalingen, ten aanzien van de positie der Joden in Rusland, dezer dagen openbaar gemaakt, wordt over het algemeen zeer scheptisch geoordeeld. Men is het er vrjjwel over eens, dat bier de sop de kool niet waard is. En zeer kras mag het beeten, dat zelfs een blad als de »Kreuzzeitung«, welks Russische sympathieën bekend zgn, nitermate koeltjes over de zaak oordeelt. De nkase beeft alleen betrekking op het verbljjf van Joden in het Russische rijk en bevat zeker enkele --nnetige bepalinaren, maar er is geen denken aan, dat den Joden eene positie gewaarborgd wordt, welke in overeenstemming is met moderne en billjjke eischen. En wat nog erger is zegt de »Kreuzzt.« de nieuwe bepalingen zgn dermate in gewikkeld en verward, dat zg, die met de uitvoering er van belast zgn, er feitelijk mee kannen doen, wat ze willen. Wie van de Russische toestanden ook maar iets kent, zal moeten lachen, wanneer hg ontwaart, dat in de ukase bjjna uitsluitend sprake is van de meer-gegoede en beschaafde deelen der Russische bevolking; over de arme, onontwikktlde massa wordt niet gerept. Wat anders wil dit zeggen vraagt de >Krenzzt.< dan dat men de citroen net zoolang knjjpen wil als er nog een dropje uit valt te halen. Bg de Russische Joden gaan rjjk- dom en ontwikkeling bjjna altjjd samen. Men wilde die elementen das afscheiden en keek somber voor mg ait. Ik bemerkte, dat hg zeer verlegen was gewordsnhjj zweeg nog eenige oogenblik- ken, maar vroeg toen: »Zjjt ge boos op mjj over iets?» »Je bent kinderachtig »3en je misschien jaloersch?» Ik liet mgn paard stilstaan. Goeden nacht, Selim!» Ik zag, dat hjj eigenljjk nog geen af scheid wilde nemen, maar toch reikte hjj mjj werktnigljjk de hand; daarna opende hjj zgn mond, alsof hjj mg iets wilde zeg gen, maar ik liet mgn paard koeren en reed in galop terng. Goeden nacht!» riep Selim mjj na. Hjj bleef nog een oogenblik op dezelfde plek staan, en daarna reed ook hjj naar het ouderljjk huis terug. Nu matigde ik den gang van mgn paard en reed stapvoets voort. Het was een scboone, kalme en warme nacht. De door den dauw bevochtigde weiden geleken op groote meren; men hoorde het geschreeuw der wachtels, en in het hooge riet bromden de kevers. Ik riehtte mgn blikken naar den eindeloozen sterrenhemel en gevoelde een brandenden lust, om te bidden en te geljjkertjjd te weenen. Plotse ling hoorde ik een hoefslag achter mg. Ik keek om en ontdekte Selim; hjj had mg ingehaald, reed mg nog een paar stappen vooruit, zoodat hjj mjj den weg versperde en zeide met bewogen stem: Henryk, ik moest terngrgden, want er scheelt iets aan bg u! Aanvankelgk dacht ik: als hg boos wil zjjn, laat hg het dan maar zgnDaarna gevoelde ik er spjjt over en kon deze gedachten niet verdragen. Zeg Advertentiën van 16 regels 60 et. Elke regel meer 71/» et. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond ingewacht. van hen, die niets hebben en dus ook niets kannen geven. Om deze laatste bekommert men zich niet. In Rusland geldt als regel, dat, hoe meer de wetgever zich met bepaalde verhoudingen en personen bezig houdt, de onduidelijkheid, de verwarring steeds toenemen en de mis bruiken sich steeds verder verspreiden. De Joden in Rusland konden dus eigen ljjk niets beters voor zich wenschen, dan maar zoo gauw mogeljjk vergeten te worden. Bjjzonder karakteristiek is het, dat den Joden thans het verblgf in grensstreken vergemakkelijkt wordt. Tot dusver was men bang voor smokkelarjj. Vanwaar die groot moedigheid P Volgens de >Kreazzt.« moet men ar niets anders in zien dan het streven van de donane - ambtenaren, om stelselmatig smokkelarjj ait te lokken en vervolgens hunne zakken te spekken, daar bjj verkoop van in beslag genomen waren een deel van de opbrengst de douane ten goede komt. In de allerhoogste kringen» zal men dergeljjke bedoelingen niet hebben, doch hoe lajer men komt op het bnreaneratische laddertje, hoe meer lieden men aantreft, die de knnst verstaan, om van bestaande wetteljjke bepalingen steeds een dusdanig gebruik te maken, dat het in hun voordeel uitkomt. Zslfs de sKreuzzt.» erkent, dat de mil der genoemde bepalingen met wezenljjk- humane bedoelingen inderdaad niets hebben uit te staanDe practjjk zal toonen, dat men hier eer met verergering dan verbe tering te doen heeft. De Turksche regeering zou een protest hebben ingediend bjj de mogendheden tegen de Kretenzer agitatie ten gunste van de inljjving van Creta bg Griekenland. Ver zocht wordt prins George in dat opzicht niet te stennen, omdat deze nieuwe arnpu* tatie alle revolutionnaire elementen vau den Balkan zou aanmoedigen en daardoor het geheel© Oosten in vuur en bloed worden gezet. Priases Louise van Koburg heeft aan hare hofdame een brief geschreven waarin zjj aan het slot schrjjftLieve Olga, ik ben weg. God heeft mgn gebed verhoord. Vaarwel.» De advocaat van Mattachich, dr. Stimnier te Weenen, is eenige dagen afwezig geweest en thans teruggekeerd. Hjj heeft Mattachich mjj nu, wat tr aan hapertHeb ik te veel met Hanna gesproken? Bemint ge haar misschien P Henryk, zeg 't mg Tranen verstikten mjjo stem, en ik was aanvankelgk niet in staat een woord nit te brengen. Had ik toen toch maar ge- boor gegeven aan de eerste opwelling van mgn hart! Had ik mij toen maar aan de borst van dien braven jongen geworpen om mgn verdriet uit te weenen en hem alles te bekennen t Maar telkens wanneer ik in de gelegenheid kwam om mgn hart voor iemand nit te storten en mgn inwen dige gevoelens te openbaren, drong mgn trots, mgn onbnigzame trots, die eerst ver nederd moest worden, de woorden op mgn lippen terng. Hoeveel gelukkige uren van mjjn leven heeft deze trots niet voor mg bedorven en hoe dikwgls heb ik dit later niet betreurd Selim bad geEegd Het deed mjj leed voor u!< dus hjj gevoelde medeljjdeH met mg. Deze gedachte alleen was reeds voldoende om mgn lippen nog vaster te slniten. Ik zweeghjj keek mg met zgn wonderschoone oogen aan en zeide met smeekende en spjj- ligestem: Henryk, bemint ge haar misschien? Kjjk eens, zjj is mjj alleen maar zeer goed bevallen, anders niets! Wanneer ge wilt zal ik geen woord meer met haar spreken. Maar spreekt toch! Bemint ge haar? Wat hebt ge dan tegen mg?» »Ik bemin haar niet en heb niets tegen n! Ik gevoel mg echter niet heel wel; misschien van mgn val; ik ben afgemat. Maar ik ben volstrekt aiet verliefd en ben eenvoudig vau het paard gestort! Goeden nacht!» »Henryk, Henryk 1» en de prinses gesproken, wier verbljjf hjj echter niet wil bekend maken. Naar hjj zegt, verklaarde de prinses dat zij niet gevlucht is om zich blijvend met Matta chich te verbinden, doch alleen om fat, hjj haar de middelen bood de vrjjheid te her- krjjgen en omdat zjj hem vertrouwt. Ook was het haar niet te doen om eene echt scheiding met prins Philip van Kobnrg, maar zjj wilde alleen zich onttrekken aan de csrateele. Het rapport, indertjjd uitgebracht en dat tengevolge had dat prinses Louise onder cnraleele gesteld werd, dateert van 13 Mei 1899. De te Antwerpen aangekomen passagiers van de >Philippeville< brengen bedankeljjke tjjdingen uit den Franschen Congo. Te Henga en aan de Neder-Ubanghi zjjn fac torgen vernield. De bewoners konden ont komen, maar een aantal inlandsche soldaten zgn gedood. Men verkeert ook zonder tjjding van een colonne, die nitgernkt is om de schuldigen te straffen. De kaffers hebben zich meester gemaakt van een groot aan tal geweren en patronen. Deze onlusten moeten een gevolg zjjn van de booge be lastingen en het ondoelmatig optreden van de handelsagenten. Dinsdagavond ora twintig minuten voor zessen gingen de Engelsche amateur-zwem mer John Albert Weidman en de Parjjsche zwemkampioen Burgess, beiden ongeveer 40 jaar ond, dicht bjj Dover te water om te trachten over het Kanaal te zwemmen. De zee was kalm, maar het regende hard. De temperatuur van het water was 17 graden. De eerste 800 meter werden ge zwommen in twintig minuten. Burgess was meestal voorop of zwom eens om Weidman heen. Zjj moesten wel bjjelkaar bljjven, om dat maar één boot hen volgde. Tegen half- negeu li«t Burgess zich iu de boot hjjschen; het ging hem te langzaam naar hjj zeide. En hjj zou later toonen, dat dit geen groot spraak was. Weidman is vervolgens alleen doorgezwommen tot even voor middernacht. Toen kreeg hg kramp. Met moeite werd bjj ia de boot geheschen. Hg had 24 kilo meter afgelegd. Woensdagmorgen om 8 nur is Burgess even ten Oosten van Folkestone weer to water gegaan. En bjj deze tweede poging heeft hg het ver gebracht. In het eerste uur zwom hjj ruim 4800 meter.'s Namiddags «Ik zeg je nog eons, het is alleen van den val!» Wg namen nogmaals afscheid van elkan der; Selim knste mjj en resd, eenigermate gerustgesteld, weder terug. Het was ook m®er dan waarsehjjnljjk, dat de val nog nawerkte. Ik bleef alleen mgn hart kromp smarleljjk ineen en de tranen snoerden mg bjjna de keel dicht. Selim's grootmoedigheid had mg diep ge troffen, en ik ergerde mg over mjj zeiven dat ik hem zoo teruggestooten had. De vensters van onze zaal waren verlicht en de toonen van de vlengelpiano kwamen mjj te gemoet. Ek gaf mgn paard aan Franz over en trad de zaal binnen. Hanna speelde een stuk, dat mjj onbekend was. Zjj speelde de melodie met die behoedzaamheid, welke dilettanten eigen is, waarbjj zjj nu en dan een verkeerden toon aansloeg, want zjj was nog niet lang geleden beginnen te leeren; maar mg klonk het verrukkelgk schoon toe, daar ik meer door liefde dan door muzikaal gevoel medegesleept werd. Toen ik binnen trad, glimlachte zg, zonder haar spel af te brekenik wierp mjj tegenover haar in een lenningstoel en hield mgn blikken onafge broken op haar gevestigd; baar schoon voor hoofd en haar fijngesneden wenkbrauwen staken boven den mnziekstandaard naar voren; haar oogen waren nedergcslagen, want zg keek naar baar vingers. Na nog een poosje gespeeld te hebben, hield zjj op, hief haar oogen naar mjj op en zeide met zachte, streelende stem: Meester Henryk]» »Wat verlangt ge, Hanna?» Wordt vervolgd). uavroaiPM*!*7,atai a **MBWBWBwawM—f—ioma- UB—BtMBBa—WH—yMIl Iff I BBHBaBMfflBBBMaBBMIi M MUM! ME K6-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1904 | | pagina 1