Hel Land van Hensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Tweede
Uitgever: E. J. VEERMAN, Heusden.
M 2353
Oorlog tusschen Japan en Rusland.
ZATERDAG 10 SEPT.
1904.
7001
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementaprjjz: per 8 maanden f 1.00.
franco per poet zonder prj/sverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
BUITENLAND.
Volgens een berieht uit Konatantinopel
heeft het Armenische opperhoofd Andreanik
zich van de stad Tan meester gemaakt.
Er zjjn troepen nitgezondan om genoemde
stad te hernemen.
Sedert eenige dagen iB de Vesivius in
hevige werking. Uit den grooten kegel vloeit
een lavastroom, die in sterkte toeneemt.
Op de spoorbrug over de Arve bjj Etrem-
biére, in de Ijjn Geneve- La Roche, zjjn
Dinsdagavond 2 treinen in botsing gekomen.
De beide locomotieven werden in elkaar
geschoven. Een stoker, een machinist en
een vrouw zgn dood, en ongeveer 30 pas
sagiers werden gewond.
De correspondent van de >Times« geeft
bijzonderheden over den middeleeuwschen
toestand waarin Marokko weer schjjnt te
vervallen. De gouverneurs-posten worden
weer openljjk verkwanseld. Men laat de
gevangenen van honger om komen in de
gevangenis, en een paar dagen geleden zgn
te Tandzjer, op last van den gouverneur,
in 't openbaar duizend zweepslagen toege
diend aan esn onschuldigeu Moor.
Te Weenen heeft de advocaat dr. Ludwig
Herz zelfmoord gepleegd. Eeu door de po
litie naar zjjn zaken ingesteld onderzoek
heeft aan 't licht gebracht, dat hg alle
onder hem berustende deposito's ten bedrage
van f 600,000 hoeft verduisterd Deze ont
dekking leidde tot onbeschrjjfeljjke toonee-
len in Herz' hureau; vooral van zgn eigen
familie zgn er verscheidenen tot den bedel
staf gebracht.
Men deelt aan de »L. K.« mede dat
Dinsdagavond op de hoogte van Riehterich
de personentrein uit Dusseldorf achter op
den goederentrein MaastrichtAkan is ge-
loopen.
De locomotief van den personentrein is
geheel in gruizelementen gereden.
De remmer, die achter op den goederen
trein zat, en die, naar men aan genoemd
blad meldt, in 't naburige Limmel woon
achtig is, zou op slag zjjn doodgereden.
Er was veel materieele schade, zoo zelfs,
dat Woensdagmorgen te 8 uur de lgn nog
niet vrjj was.
De trein uit Aken, welke te Maastricht
te 9.20 's avonds moet arriveeren, kwam
eerst middernacht aan.
De luchtreiziger Spelterini zal op den
eersten mooien dag na 12 September, wan
neer de windrichting gunstig is, met zgn
ballon de «Vega* weer over de Alpen trek
ken. Steeg hg verleden Jgar tejïermatt op,
ait jaar zal hg aan het station Eigerwand
van de Junfrau-lgn de lucht ingaan. Zgn
ballon en 210 jjzeren fl*sschen, ieder met
zeven kubieke meter waterstof, bg een druk
van 150 atmosferen gevuld, zgn reeds boven.
Het doel is: door vogelvlucht-fotografieën
nog de laatste geheimenissen van de berg
wereld der Berner hoogalpen te ontsluieren.
Geen ballon is nog ooit op 2800 meter
boven de zee, 8oo midden in de machtige
wereld van rots, graniet en eeuwige sneeuw
opgelaten.
Spelterini rekent tot boven de 5000 meter
over de Alpen te trekken en in Noord-Italië
te landen.
Daily Mail* verneemt uit Kaapstad, dat
prinses Christiaan vooralsnog van de zaak
onkundig is gelaten. De Kaapscke bladen
kwamen overeen niets te melden. Eenige
hoofdbladen hier te Londen, o.a. de >Times«,
zwjjgen het mede dood.
De publieke opinie in Amerika moet, naar
uit New-York wordt geseind, hoe langer
hoe meer ten gunste gestemd worden voor
de candidatuur van rechter Parker. Terwjjl
voor eenige maanden de herkiezing van
president Roosevelt absoluut zeker scheen,
is zjj thans twijfelachtig.
Verscheidene bladen die tot de candidaat-
stelling van den heer Parker de oandida-
tuur-Roosevelt hadden gesteund, zgn thans
warme voorstanders van den demoeratischen
rechter. De verkiezingen, die in den Staat
Vermont hebben plaats gehad, bevestigen
de meening, dat president Roosevelt terrein
verliest.
Uit Londen wordt gemeld
Prinses Christiaan, naar Zuid-Afrika ge
gaan om het graf van haar zoon te Pre
toria te bezoeken, zal het graf ledig vinden.
Het ljjk is geroofd, vermoedelijk om er geld
mede af te persen. De Daily Telegraph*
verneemt uit Johannesburg, dat de daders
waarschjjnlgk Australische bandieten zgn:
hst is geen wraakneming van Boeren. De
Naar de Daily Chronicle uit Tsifoe ver
neemt, is er in Sjantoeng een wjjdvertakte
volksbeweging ontstaan tegen den verderen
uitvoer naar den Rand. De taoti ontvangt
veel dreigbrieven waarin gezegd wordt, dat
het Chineesche volk onkundig gelaten is
van de waarheid, dat de koelies veel minder
verdienen dan de Kaffers, dat de sterfte
onder hen 25 pet. is en dat zg als slaven
behandeld worden. In tallooze aanplakbil
jetten wordt hevig te keer gegaan tegen
de Engelschen die Chineesche koelies naar
Zuid-Afrika lokken met valsche voorspie
gelingen. De taotai, hiernaar gevraagd
zjjn de, bevestigde het bovenstaande, erbjj
voegend dat Sjantoeng nu voor de aan
werving van koelies gesloten was, en dat
geheel China er voor gesloten zon worden,
tenzjj de voorwaarden van het aanwerven
aanmerkelgk werden gewgzigd.
New-York heeft tegenwoordig een gras
eter. De man beweert dat hg zoo ernstig
ziek gewenst is, dat geen dokter meer kon
helpen. Hg was toen op de gedichte ge
komen, enkel op gras en water te gaan'
leren. Dat had hem zgn gezondheid terug
gegeven. Met groote minachting spreekt
hjj na vooral van vleeschspgzen. Hg gebruikt
dageljjks zes poud gras en twee gallon
water. Als dessert neemt hg wel eens distel.
Te Marseille komt langzamerhand verbe
tering in den toestand. De vrachtrijders
hebben besloten den arbeid te hervatten
bg de patroons die den negen-uren-dag
voor de laders en lossers en den tien-uren-
dag voor de vrachtrijders, zonder salan's-
verhooging volgens het contract van 1903
willen instellen.
Naar aanleiding van dat besluit wordt
Diet meer gepatrouilleerd.
De Oesterr. Fisscherei-Zeitung meldt, dat
eï üèuert iiair Juni in de Adriatische zee
buitengewoon veel haaien worden gezien.
En ook in andere Europeesche zeeën moe
ten dezen zomer veel meer haaien voorko
men dan andere jaren. Er wordt vermoed, atd
men hier te doen heeft met een gevolg van
den oorlog tnsschen Rusland en Japau
nn er ia de Oostaziatische wateren zooveel
zeemjjnen springen, zouden de haaien, die
daar gewoonlgk rerbljjf houden, de voor
keur hebben gegeven aan de meer vreed
zame Europeesche wateren.
Monsieur de Paris*, zooals Dei bier de
beul, in de wandeling werd genoemd, is
Woensdag op zgn kleine villa, waar hg
woonds met zjjn zoon en opvolger, te Parjjs
overleden. Sedert de zes jaren dat hg zich
uit de zaken had teruggetrokken, lsidde bg
het kalme leven van een rentenier.
Een aanvullend rapport van Koeropatkin
aan den Czaar meldt:
Vrjjdag, in den loop van den dag, heeft
Advertentiën van 16 regels 60 et. Elke regel
meer 71/, ot. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
het leger zeer zware verliezen geleden.
Stackelberg was toen, met zgn dapper
vechtend le korps, door de schuld van
Orlot meegesleept tot een verkeerde bewe
ging, die roor de Japanners den weg opende,
en tot den algemeenen terugtocht leidde.
Dien dag verloor het regiment van Nisjenski,
tot Stackelberg's korps behoorende, zgn 61
officieren met inbegrip van den kolonel;
allen werden gedood of zwaar gewond. De
oudste der overlevende onder-officieren moest
het bevel over het regiment aanvaarden.
Men schat de Russische verliezen op 31
Augustas, 1 en 2 September op 21,300
dooden en gewonden.
Een bericht uit Petersburg luidtEr
zullen onverwjjld bevelen gegeven worden
tot het oproepen van massa's reservisten.
Yan goed ingelichte zjjde wordt gemeld
dat behalve de troepen die den Siberiscben
spoorweg bewaken 315,000 man naar Man-
tsjoerjje gezonden zgn sedert het begin van
den oorlog (met inbegrip van het le leger
corps); deze troepen zjjn nog niet alle op
het gevechtsterrein aangekomen. Tegen het
einde van October zullen het 4e, 8e en 13
corps gezameljjk 192,000 man sterk, op
het oorlogsterrein aangekomen zjjn, ook
krjjgt Koeropatkin nog 1100 kanonnen
voor het einde van September.
Koeropatkin seint, dd. 8 dezer, dat het
leger zonder hindernissen Moekden heeft
bereikt, in welks omstreken het nu is op
gesteld met zjjn achterhoede op 25 K.M.
zuidwaarts. De terugtocht had plaats onder
pressie der Japanners, die met de Russische
achterhoede een reeks gevechten hadden,
waarbjj echter geen ernstige slag werd ge
leverd. De generale staf acht een grooten
slag onder de muren van Moekden binnen
kort onvermjjdeljjk.
Een Dnitsck marine-deskundige, kapitein
v. Pustan schrjjft
Onder al de gevolgen die de overwin
ning te Liao-jang voor de Japanners heeft
of nog kan hebben, is ve rreweg het belang-
r jjkstede onomstooteljjke zekerheid dat
er binnen afzienbaren tjjd geen sprake
meer zgn kan van het ontzet van Pert-
Arthur. Vermoedeljjk is de tgd thans
voorbjj van de heftige bestormingen van
de vesting, waarbjj de soldaten van den
Mikado bg massa's het leven moesten
laten. De honger, het gebrek aan munitie,
en de voorzichtig voortgaande arbeid der
geniesoldaten en minenrs zal vermoedeljjk
trachten gedaan te krjjgen wat aan de
doodsverachters der aanvallers mislukt is.
Met bewondering hooren wjj van den hel
denmoed van de verdedigers der vesting,
maar hoe lang kan hun tegenstand nog
duren tegen belegeraars, die in staat zgn,
tenminste een viervoudige overmacht te
stellen tegenover hnn reeds zoo gedunde
gelederen? Zoo komt dan het tjjdstip al
nader waarop de Japansche vlag opnienw
over Port-Arthur zal wapperen, en het lot
beslist zal zgn van het daar liggende Rus
sische eskader, van welks vernietiging voor
Japan niet de uitslag afhangt van den
veldtocht van dit jaar, maar bovendien de
beslissing over de vraag of zjj het ver
overde kan behouden of niet.
De nitzending van de Oostzee vloot, die
een ernstige bedreiging vormde voor de
Japanners, zoo lang nog een goede oor
logshaven, het geheele jaar door vrg van
jjs, en een aantal groote pantserschepen
zulk een vloot opwachtten, wordt een
spooksel dat niemand meer verschrikt, als
het doel der reis nog slechts Wladiwostok
kan zgn, omringd door den vjjand en
bovendien eenige maanden lang versperd
door het jjs. Ook het veiuntrnsten van de
Japansche kustplaatssn ea de belemmering
van den handel zullen spoedig gedaan zgn,
als Togo's vloot, die het met znlk een taai
geduld tot nu toe voor Port Arthur uit
gehouden heeft, eenmaal de vrg» hand
krjjgt voor een andere taak.
De correspondent van deLokal-Anzeiger
te Tsjifoe meldt dat in Japan sedert 1
dezer het spoorwegverkeer geheel stilstaat,
om aan 40.000 man gelegenheid te geven
zieh te Kobe en andere havens saam te
trekken.
De bestemming van deze versche troepen
is oogenschjjnljjk Wladiwostok, maar het
is ook wel mogeljjk, dat zjj elders op het
oorlogsterrein als versterkingen moeten
dienen.
De Staodard verneemt nit Tientsin, dat
regeeringsloosheid en roovarjj snel toene
men in het gebied ten westen van den
Mantsjoerschen spoorweg, daar de over
heden niets meer knnnen uitrichten.
De »Nuwi Kraj«, die te Port Arthur ver-
schjjnt, meldt in het nnmmer van den 3en
dezer, dat een Japansche kolonne, 700 man
sterk, die door een dal in den omtrek van
Port Arthur marcheerde, tengevolge van
het springen ejner electrische mjjn in de
lucht gevlogen is. Slechts enkelen kwamen
er heelhnids af.
De Chineesche regeering heeft een ver
zoek van de Rassen, om 20.000 koelies te
mogen werven teneinde aan het boawen
van versterkingen bjj Charbin te helpen,
afgewezen.
Volgens een telegram uit Tokio zon een
herziene raming aan het licht gebracht
hebben, dat de Russische strjjdmacht bg
Liao-jang bestond uit 284 bataljons infan
terie en 128 eskadrons cavalerie, met 572
stnkken geschut.
BINNENLAND.
Uit Havre is te Londen een telegram
ontvangen, dat het Nederlandache stoom
schip Titan door het van Corbette naar de
Seine bestemde Zweedsehe stoomschip Flan-
dria is aangevaren en daardoor gezonken.
Een gedeelte der bamanning is gered.
Te Leur, in Noord-Brabant, werd Don
derdag feest gevierd. Daar werd n. 1. het
standbeeld onthuld van Adriaan van Ber
gen, een man, die indertjjd een rol van
beteekeais heeft gespeeld in de verrassing
van Breda door het turfschip. En daarvoor
was 't in zgn geboortestad feest. In drom
men waren de menschen van uit den om
trek gekomen.
Het zandsteenen standbeeld is vervaar
digd door Bart van Hove en geplaatst op
een arduinen voetstuk. Het heeft een hoogte
van 31/, M. en stelt den schipper voor met
de hand aan het roer. Aan de voorzyde
staat een opdracht: »Van het dankbare
nageslacht*, aan den rechterkant wordt het
feit vermeld van de inneming door het
turfschip, terwgl aan de achter- en linker-
zjjde eveneens opschriften staan. Onder het
voetstHk is een oorkonde ingemetseld, waar
in ook melding wordt gemaakt van de gif
ten van de Vorsteljjke personen, e.a.
Om ongeveer 2 uur werd in tegenwoor
digheid van jhr. M. A. Snoek van Hintham,
kamerheer in buitengewonen dienst van
H. M. de Koningin, die de Vorstin bjj deze
plechtigheid vertegenwoordigde, in een feest
lokaal door de verschillende commissiën een
vergadering gehouden, waar de heer S. J.
C. Heer ma van Voss, voorzitter van het
nitvoerend comité, een toespraak hield, de
Koningin dank betuigende voor het bewjjs
van belangstelling ook nn weer gegeven en
op H. M. een dronk instellend.
Daarna vertrok men naar het feestterrein,
waar de heer J. B. Meerkerk nit Sappemeer
de feestrede uitsprak.
Spr. ging de oorzaak van dit feest na en
trad in historische beschouwingen, waarbjj
hjj gelegenheid kreeg den moed vau den
turfschipper Yan Bergen te prjjzen. Na in
bjjzonderheden de dappere daad van dezen
te hebben beschreven, eindigde spr. het
eerste deel van zjjn rede, waarna de ver
tegenwoordiger van H. M. tot de onthulling
overging. Het Breda's Mannenkoor zong
hierbjj Hollands Glorie* van Riohard Hol.
De heer Meerkerk vervolgde daarna zjjn
toespraak.
Aan 't eind daarvan werd het monument
overgedragen aan 't gemeentebestuur door
den heer Heerma van Voss, waarop de
burgemeester van Leur, de heer Yan Glab-
beek, het standbeeld in dank namens de
inwoners aanvaardde.
Breda's Mannenkoor zong daarna nog
eenige liederen, terwgl later op den dag
volksspelen met maziak en illuminatie
volgden.
Daitsche bladen verbalen het volgende
van een onzer landgenooten
Bjj Remagen (Dnitschland) heeft een
automobiel schrik en ontsteltenis verspreid.
Een vrouw werd overreden en doodelgk
verwond. Het paard van een gendarm, die
den automobilist wilde aanhouden, ging bg
het zien van hst voertuig op hol, doch de
beambte wist nog juist de auto te ontwjjken.
Verder ging het voertuig, dat op het halt
roepen van den gendarm nog sneller werd
aangezet. Bjj het station werd een hond
overreden, terwgl de menschen ternauwer
nood het leven redden. Bjj een der straten
was de spoorwegovergang afgesloten, zoodat
de automobiel omkeerde en weder den straat
weg insloeg. De gendarm reed in gestrekten
galop het voertnig achterna en arresteerde*
den antomobilist, toen de anto door een
defect aan de machine tot stilstand kwam.
De antomobilist was de heer W". J. Jochems,
uit Den Haag. Hg wilde een hoogen borg
tocht stellen, doch dit werd geweigerd.
De »N. Winsch. Ct.« meldt:
Woensdagavond om ongeveer 8 uur wierp
te Oudepekela nabij de cartonfaoriek Ceres,
een schipper, die zjjn pjjpje had aangesto
ken, een nog brandenden lucifer buiten
boord in de vaart, die, sedert de fabrieken
hier maar ongestoord hnn afval daarin la
ten vloeien een breed, onbedekt en stinkend
riool is geworden en die vooral dezen zo
mer tengevolge van den lagen waterstand
bjjzonder zwaar bedekt is met een vnil
geel-groene, grauwe, vieze massa, waarop
het stuifzand, de afgevallen boombladeren
en zelfs zwaardere voorwerpen rustig bljj-
ven liggen.
Een lichte ontploffing volgde, blauwe
vlammetjes schoten her- en derwaarts tns
schen het schuim door en weldra stond een
deel van het Pekelder diep gewoonweg in
brand. Pogingen om de vlammen te dooven
mislukten.
Eenige schippers beproefden met boomen
de vlammen uit te slaan, doch dan volgden
telkens hevige explosies, waarbjj de vlam
men wel een meter hoog en zelfs meer op
flikkerden. Ook toen getracht werd het vnnr
te smoren door er zand op te werpen, ver
hief zich een lichte laaie op de plekken
waar het zand werd gestort. Dit maakte
dan in 't schuim openingen voor het daarin
ontwikkelde moerasgas, en waar dit ont
snappen kon en met een vlammetje in aan
raking kwam, ontplofte het als buskruit.
Dit moerasgas of mjjngas is licht kool wa
terstofgas, dat zich in mjjnen of in slooten
of plassen ontwikkelt, waarin planten tot
verrotting overgaan.
Honderden van menschen sloegen aan
weerszjjden van de vaart het zeldzame scuonw-
spel gade. De onbezonnen jeugd vond het
•een lenke boel*, doch de meer bedacht-
zamen sloeg de angst om 't hart. Er lagen
zooveel stroo- en turfschepen in de vaart,
onmiddelljjk in de baart-, waar ue vlammen
over 't water speelden.
Ze lekten langs de zgden van een met
stroo geladen vaartuig, ze verhieven zich
