Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Zorg voor onze oogen.
Uitgever: L.. J. VEERMAN, Heusden.
M 2363
ZATERDAG 15 OCT.
1904.
Oorlog tusschen Japan en Rusland.
LAN9 VAN ALT^*
TOOK
Dit blad verschijnt WOENSDAG an ZATEBDAG.
Abon*ementsprjjs: per S maanden f 1.00.
franco per post zonder prjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Adrertentien ran 16 regels 60 et. Elke regel
meer 71/* ot. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Door een Amsterdamschen oogarts
Dr. G. J. Schoute is een werkje ge
schreven over „de zorg voor onze oogen",
uitgegeven bij de firma J. J. H. van
Heteren te A'dam, en naar aanleiding
van dat geschrift achten wij het nuttig
een en ander mede te deelen.
Wij volgen in het bosk den mensch
van zijn wieg tot in zijn ouderdom, en
vooral dat begin is noodig, omdat juist
bij onze intrede in de wereld bijzondere
groote gevaren dreigen, ook als er geen
kwaad gebeurd is, en alles zoo normaal
mogelijk is afgeloopen.
Moeders kunnen zich soms ongerust
maken over de kleur van de oogen harer
kinderen, omdat die verrassende veran
deringen vertoonen kan, maar daar zit
het kwaad niet. De kleur is bij alle
pasgeborenen blauw, en als het kind
bruine oogen krijgt, komt dat pas later
en niet altijd regelmatig op de beide
oogen tegelijk, zonder dat dit verder
iets beteekent. Wel heeft men zijn zorg
te wijden aan de groote lichtschuwheid
van het kind in zijn eersten levenstijd.
Men kent de zoogenaamde albino's. Zij
hebben oogen zonder kleurstof, alles even
licht van kleur en doorschijnend, en
daarom zijn zij zeer gevoelig voor licht.
Bij gewone oogen komt het licht alleen
binnen door de pupil, bij de albino's
komt het naar binnen van alle kanten.
Zij hebben niets om het af te weren
en raken pas op hun gemak als het
helle daglicht verdwijnt. Een gelijke
toestand vindt men bij het pasgeboren
kind, niet zóó in een uiterste, want de
kleurstof ontbreekt niet geheel, maar
toch veel daarop gelijkend en eerst
langzamerhand, na één of twee jaren,
in den blijvenden, normalen toestand
overgaande. En dat maakt, wat wel
eens vergeten wordt, dat het kind schel
licht niet kan verdragen en er tegen
beschermd moet worden. De dikke groene
gordijnen om de wiegen van vroeger
hadden haar goeden hygiënischen grond,
want groen is zacht voor de oogen, en
al de fraaiheden om de tegenwoordige
bedjes zijn voor de kinderoogen geen
verbetering.
Blindgeboren wordt een kind maar
zelden, en nog veel zeldzamer komt het
FEUILLETON.
Een Poolsch verhaal.
29)
Ik gevoelde, dat ik het bjj een dergeljjk
gesprek niet langer kon uithouden. Vnur-
roode krans*n begonnen mjj voor de oogen
te flikkeren. Ik sprong overeind en snelde
door verscheidene kamers naar de eetzaal,
waar ik een waterkaraf greep, die op de
tafel stond en de inhoud er van over mjjn
hoofd uitgoot; ik wist niet meer wat ik
deed, slingerde de ledige flesch op den grond,
zoodat zjj in duizend scherven vloog, en
liep daarna de gang in.
Ik ging naar mjjn kamer, om mjjn hoofd
af te drogen, en keerde daarna weder naar
de bniskamer terug, waar ik Selitn en pater
Lodewjjk alleen en in de grootste verslagen
heid aantrof.
»Wat is er gebeurd?* vroeg ik.
»Hanna is ongesteld; zjj is in onmacht
gevallenonmiddelljjk nadat gjj waart weg
gegaan, brak zjj in luide snikken los en
zonk bewusteloos neder. Madame d'Yves
heeft haar bjj zich op baar kamer genomen.*
Ik zeide Diets, maar snelde naar de ka
mer der FraEjaise.
Hanna was werkeljjk in tranen losge
barsten en in onmacht gevallen; de toeval
was echter reeds voorbjj, toen ik binnen
kwam. Bjj haar aanblik vergat ik geheel
mjjn omgeving, wierp mjj neder voor het
bed, waarop zg lag uitgestrekt, en riep uit,
zonder acat te slaan op de aanwezigheid
van madame d'Yves: Hanna, dierbare, ge-
voor dat ten opzichte van het aantal
oogen afwijkingen worden waargenomen.
Maar dat kan toch welin zeer enkele
gevallen heeft het kind, als de Cyclopen
ten tijde van Odysseus, maar één oog,
boven den neus, of wel drie, of zelfs
vier oogen. Zulk een kinderhoofd wordt
bewaard in het Boerhave-laboratorium
te Leiden. Gelukkig gaan zulke kin
deren, bijna altijd ook op andere wijzen
misvormd, spoedig te gronde.
Als een kind blind is, is het dus
meestal blind geworden en op de voor
koming daarvan dient altijd de eerste
zorg te zijn gericht. Het kind kan de
kiemen die het oog vernietigen, mee ter
wereld brengen, en daar men nooit met
zekerheid kan zeggen dat dit niet het
geval is, doet men goed steeds te han
delen, alsof het gevaar bestond. Een
enkele indruppeling, op zich zelve zonder
eenig bezwaar, is voldoende om het
mogelijk kwaad te bezweren. En als
dat niet mocht gedaan zijn, en er ver
toont zich maar eenig verschijnsel van
ontsteking, dan den arts gehaald, zonder
verwijlIn den beginne kan alles nog
gered worden; als men een oogenblik
verzuimt, kan het te laat zijn en is
blindheid onvermijdelijk. In Amerika
weet men er weg mee, daar is men
voor krasse maatregelen niet bang. Als
daar een verloskundige verzuimt binnen
de eerste zes uur na het uitbreken der
ziekte een arts te ontbieden, beloopt zij
zes maanden gevangenisstraf en honderd
dollar (250 gld.) boete. Ook door andere
oorzaken kan een kind blind worden,
maar deze oorzaak is zeker de voor
naamste. Yooral nu de andere, in be-
teekenis aan haar gelijk, de besmetting
met pokkengif, nauwelijks meer voor
komt. De oogen die door de koepok
inenting gespaard zijn, zijn niet te
tellen.
Later, als het kind ouder wordt,
dreigen andere gevaren. Sommige van
zeer ernstigen aard weer, zooals de net
vliesziekte, die veel bij huwelijken tus-
schen bloedverwanten wordt waarge
nomen, anderen van minder belang, al
kunnen de gevolgen soms onaangenaam
genoeg zijn. Zoo het scheelzien. Kin
deren doen dat veel uit aardigheid,
maar dat moet men tegengaan. De
spieren van het kinderoog zijn zeer ge
willig, maar nog teer tevens, en als ze
telkens tot al te groote inspanning ge
prikkeld worden, bestaat gevaar, dat
zij minder goed gaan werken. En steeds
liefde Hanna, wat scheelt er aan?<
»Niets, volstrekt niets meer antwoordde
zjj met zwakke stem, en een even zwakke
poging om te glimlachen.
Ik bleef een kwartier lang aan haar bed
zitten, daarna kuste ik haar de hand en
keerde naar de anderen terug. Het was dns
niet waar, dat ik haar haatteIk beminde
haar meer dan ooit! Daarentegen gevoelde
ik grooten last, Selim te worgen, toen ik
hem zag. Hem, hem haatte ik Hit den grond
van mjjn hart!
Pater Lodewjjk en hg snelden mjj aan
stonds te gemoet.
»Nu, hoe gaat het daar boven?*
•Alles is weer in orde!*
Daarna richtte ik mjj tot Selitn: >Bjjd
naar huis, morgen zullen wjj elkander bjj
de heuvelen aan den zoom van het boseh
ontmoeten. Ik verlang dat ge niet meer
hier komt; onze relatiëu moeten een einde
nemen.*
Selim steeg het bloed Haar het hoofd.
Wat moet dat betsekeuen?*
»Dat zal ik u morgen verklaren; van
daag heb ik er geen lust toe, verstaat ge,
volstrekt geen lust! Dus, morgenochtend
vroeg, om zes uur!*
Na deze woorden begaf ik mij weder
naar de kamer van Madame d'Yves. Selim
volgde mjj op een paar stappen afstauds;
eenige minuten later door het venster kjj-
kende, zag ik hem wegrjjden.
Bjjna een uur laag zat ik iu de kamer,
welke aan die van Hanna grensde. Binnen
gaan kon ik niet, want zg was, vermoeid
van het weenen, ia slaap gevallen. Madame
d'Yves was met pater Lodewjjk naar mjjn
vader gegaan om over een en ander te be
raadslagen; zoo bleef ik dus tot aan thee-
blij ffc het jonge oog voor ontstekings
prikkels zeer gevoelig, en de moeders,
die ten diepste vertoornd worden als
men zich niet aanstonds neerlegt bij
haar uitspraak dat alles maar komt van
de klieren, die men volgens oud vader-
landsch gebruik, moet laten uitrazen,
maken de genezing van ontstoken kinder
oogen meestal niet gemakkelijk.
(iSlot volgt.)
Buitenland.
Uit Tsjifoe verneemt de» Daily Telegraph*
De Japanners voor Port Arthar hebben
weinig op met het denkbeeld van een beleg
in den winter, vooral daar de Chineezen
sen buitengemeen strengen winter verwach
ten. Men denkt dat de Japanners hun be
stormingen znllen hernieuwen, zoolang het
weder ze toelaat. Ambteljjke berichten die
na den 8sten dezer nit Port Arthur zjjn
gekomen, zeggen dat de geest van de be
zetting nog steeds voortreffelijk is. De Rus
sische troepen zjjn vooral verkwikt door
de herhaalde bemoedigende telegrammen
van het keizerljjke hnis. Het laatst ont
vangen telegram was er een van de Tsa-
ritsa, dat in zeer gevoelvolle bewoordingen
was gesteld. De bezetting kwam er door
in geestdrift. Zjj is overtaigd dat óf de
Oostzeevloot 51 Koaropatkin haar hnlp zal
brengen.
De oorlogscorrespondent van de Roes
geeft de volgende beschrjjving van het voor
komen der Russische soldaten op marsch
Het geweer op schouder; de groote,
zware ransel op den rag; op de lendenen
de theeketel; van voren de patroontasch
en de waterfleschop da eene heup de zak
op de andere bjjl en houweel, en nog een
en ander, met den mantel mee ter zwaarte
van meer dan drie poed bjjna 50 K.G.
zoo marcheeren de soldaten langzaam,
gebogen onder de zwaarte van die bepak
king; zjj zien er meer nit als lastdieren
dan als strjjders.
In militairs kringen te Londen verklaart
men Koeropatkin's opmarsch uit zjjn wensch,
om de bezetting van Port Arthar met over-
winningsberichten nieuwen moed in te spre
ken. Volgens een bericht in een van de
Engelsche bladen uit Petersburg, zou de
tjjd alleen.
Bjj den thee bemerkte ik, dat mjjn vader,
de priester en madame d'Yves plechtige,
ernstige gezichten zettenik kan niet ont-
kenneB, dat mij toen een ernstige ontgernst-
heid overviel. Zouden zij iats vermoed hebben?
Dit was niet onwaarschjjnljjk, want wat
er tnsschen ons, jongeren, voorviel, was
was maar al te duideljjk.
»Ik heb vandaag een brief van mama
ontvangen,* zeide mjjn vader tot mjj.
»Hoe gaat het met mama's gezondheid?*
»Zeer bevredigend. Maar zjj wil terug
komen, omdat zjj zich ongerust maakt, hoe
het hier in hnis gaat. Ik stem daarmede
echter niet in; zjj moet minstens nog twee
maanden wegbljjven.*
Waarover maakt mama zich dan onge
rust?*
>Je weet immers, dat de pokken in het
dorp heerschea; ik ben zoo onvoorzichtig
geweest, haar dit te schrjjven.*
»Gaat u zelf niet eens naar mama?*
vroeg ik.
>Ik zal eens zien; daarover zullen wjj
nog wel eens praten.*
>Het zal binnenkort een jaar zjjn, dat
onze geliefde meesteres in het buitenland
verbljjft,* zei de pater.
>Het was noodzakeljjk voor haar gezond
heid; den volgenden winter zal zjj weder
bier kannen doororengen. Zjj schrjjft, dat
zjj zich veel beter gevoelt, maar zjj verlangt
naar ons allen en maakt zieh ongerust over
ons,* antwoordde mjjn vader; daarna wendde
hjj zich tot mjj en voegde er bjj
>Kom na de thee op mjjn kamer; ik heb
met je te spreien.*
•Goed, papa
Ik stond op en begaf mjj in gezelschap
Tsaar aan Koeropatkiu een aanmoedigend
telegram gezonden en hem opgedragen heb
ben, tot den laatsten man te strjjden, teu-
einds den vjjafld te verslaan.
Volgens den Pet«rshurcrschen correspon
dent van de »Echo de Paris* bestaat 'e
Russische Oostzeevleot thaus uit zeven slag
schepen, acht kruisers, negen torpedojagers
en lien transportschepen. Verscheidene van
déze laatste zjjn bewapend om als hulpkrui
sers te kunnen dienen. De schikkingen om
de vloot van steenkolen te voorzien, zjjn
nu voltooid.
Reuter verneemt uit Sjanghai, dat een
voorgenomen uitval der Russische vloot
van Port Arthur, die den len October zou
plaats hebben, verjjdeld is door het vuur
van de Japansche batterjjen die de oosteljjke
haven bestrjjken; de Retwisan zou bjj die
gelegenheid zwaar beschadigd zjjn.
Naar het Petit Journal* uit Petersburg
verneemt zou de Tsaar tot personen uit
zjjn omgeving gezegd hebben dat naar zjjne
meening de oorlog vóór de lente geëindigd
zou zjjn indien Port Arthur het nog twee
maanden uithield.
Naar luid van een officieuse mededeeling
heeft prins Chilkof den dienst op den Si-
berischen spoorweg in dier voege gereor
ganiseerd, dat men voortaan maandeljjks
35,000 man naar het oorlogsterrein zal
kannen overbrengen, zonder de verzending
van levensmiddelen en krjjgsvoorraad te
belemmeren.
De Fransche ambassade te Petersburg
laat in den laatsten tjjd aan het Russische
legerbestuur geregeld een aantal pakjes
overhandigen, waarin allerlei voorwerpea
van waarde: horloges, kruisen, sigarenko
kers, beurzen en brieventasschen met geld
enz. zorgvuldig verpakt zjjn; deze voor
werpen bjj de Russische militairen gevonden
die op bet slagveld worden begraven, wor
den door de Japanners naar da ambassade
opgezonden.
De Rassen, zoo zegt de berichtgever, zjjn
zeer getroffen door deze loffeljjke handel-
wjjze van den vjjand.
Renter seint uit Tokio, dat de Japansche
bevolking, voor zooveel uit de stemming ta
Tokio opgemaakt kan worden, verheugd
schjjnt te zjjn, dat de Russen tot den aanval
zjjn overgegaan. Tot dusver hebban de Ja-
van de andereu naar Hanna. Zjj was weder
hersteld en wilde opstaan, maar mjjn
vader verbood het haar. Omstreeks tien
uur hield er een britsohka voor ons huis
stil; het was doker Stanislaus, die sedert
den middag werkzaam was geweest in de
boerenwoningen van den omtrek. Nadat
hjj Hanna onderzocht had, verklaarde hjj,
dat zjj niet ziek was, maar verstrooiing
en ontspanning noodig had. Hjj verbood
haar te studeeren en raadde haar aan, zich
goed te ontspannen en opgeruimd te zjjn.
Mjjn vader won zjjn raad in, of hjj injjn
kleine zusjes gedurende de epidemie te huis
zou houden of nit deze omgeving wegzen
den. Stenislaus stelde hem gerust, verklaar
de dat er geen gevaar bestond, en schreef
zelf aan mjjn moeder, dat zjj volkom-n ge
rust kon zjjn. Daarna begaf hjj zich ter
ruste, want van nitpntting kon hjj zich
nanweljjks staande houden. Zelf gevoelde
ik eveneens grooten lust, mjj neder te vljjen,
want de gebeurtenissen van dien dag had
den mjj bovenmate vermoeid, toen Franz
binnentrad en zeide: >De oude meester
verzoekt den jongen meester bjj hem te
komen
Ik begaf mjj onmiddelljjk naar de kamer
mjjus vaders, waar pater Lodewjjk en ma
dame d'Yves zich ook reeds bevonden. Mjjn
hart bons ie angstig zooals dat van een be
schuldigde, die voor het gerecht geroepen
wordt, want ik was vast overtuigd, dat ik
omtrent Hanna ondervraagd zou worden.
Maar mjjn vader begon over andere aan
gelegenheden te spreken. Hjj had het be
sluit gevormd, mjjn zusjes met madame
d'Yves naar mjjn oom te Koytphan te
zenden, om daardoor mgn moeder gerust
te stellen. In dit geval moest Hanna alleen
panners altjjd moeten aanvallen, en zoader
veel bedekking sterke stellingen moeten be
stormen. Men gelooft dat de toestand n*
veranderd is, en dat de Japansche troepen
weldra den opmarsen der Russ«n zullen
teg^nb ouden.
Uit Tokio, 13 dezer: Het verslag van
het hoofdkwartier in Mantsjoerjje toont aan,
dat de Japanners in den Blag van gisteren
over het geheel geslaagd zjjn. Alle drie
legers behaalden besliste voordeelen. De
bewegingen, uitgevoerd om de Russen te
Pensihoe te omsin gelen, vorderen goed. Het
aantal troepen, die in bet gevecht betrokken
zg», is grooter dan dat in den slag van
Liaojang en op verscheiden punten was het
gevecht wanhopiger. De verliezen zjjn in
dezen oorlog zeer groot. De aanvallen van
deH vjjand in de buurt van Pensihoe zjjn
op alle punten afgeslagen. De vervolging
van den vjjand is ondernomen door de
hoofdmacht van het rechter leger. Het cen
trum rnkt op merkwaardige wjjze op. De
Japansche troepen hebben een ljjn van
Maërajan naar Mansjoeafoen bereikt. De
Russen, die zich daar bevonden en geschut
hadden, werden omsingeld en in groote
verwarring gebracht, terwjjl een ander deel
der Russische troepen naar het Noorien
vluchtte. Het centrnm van het linkerleger
nam, na de Rnssen verjaagd te hebben,
stelling ia de buurt van Langtsjo-sjiën. De
Russen vluchtten in wanorde naar het Noor
den. Een eolonne van den rechtervleugel
slaagde er in, den vjjand nit zjjn stellingen
ten N. van Jendonioela te verdrjjven.
De twee tegenaanvallen van den vjjand
tegen de middelcolonne van het linkerleger
waren zeer stoutmoedig, maar werden afge
slagen met zware verliezen, toegebracht door
ons geschut- en hevig geweervuur. Iu het
geheel zjjn er door het linkerleger 25 ka
nonnen buitgemaakt. Versterkingen en ar
tillerie-reserve rokken op naar de buurt van
Koesjo8tsoe. Een deel hunner drjjft de Russen
van Hoengtsjiatiëu. De rechtervleugel van
de linkercolonne van het middelleger heeft
150 krjjg8gevangenen gemaakt.
Een telegram van Koeropatkin aan den
Keizer, dd. 13 dezer, meldt: In den nacht
van den llen op den 12en, en den geheelen
dag heeft het leger in Mantsjoerjje een hef-
tigen strjjd doorstaan. De Japanners trok
ken aanzienljjke strjjdkrachten tegen ons
bjj ons bljjvan, wat mgn vader volstrekt
niet wenscheljjk achtte. Hjj gaf bjj deze
gelegenheid te kennen, zeer goed te weten,
dat er tusschen ons jongens dingen gebeur
den, die hjj wel is waar niet nader wilde
onderzoeken, maar die hjj toch evenmin
goedkeurdehjj hoopte echter, dat het op
handen zjjnde vertrek aan alles een einde
zou maken.
Bij deze woorden keken allen nsjj met
doordringende blikken aan en waren er
niet weinig over verwonderd, dat ik, in
plaats van mjj zooals zij verwacht had
den vol vertwjjfeling te verzetten tegen
het vertrek van Hanna, vol vrengde op die
gedachte inging. Ik was al spoedig tot het
inzieht gekomen, dat Hanna's vertrek aan
allen omgang met Selim een einde zou ma
ken. Bovendien flikkerde er in mgn ziel
en zwakke hoop, dat ik Hanna naar mijne
moeder mocht vergezellen, omdat .njju vader
zich, wegens den ophanden zjjnden oogst,
niet kon verwgderen en pater Lodewjjk
nog nooit in het buitenland geweest was.
Maar, deze hoop bleek weldra even jjdel
te zjjn als een dwaallicht, toen mgn vader
ons mededeelde, dat Ustrycha, die dezer
dagen naar een badplaats vertrok, zich be
reid had verklaard, Hanaa mede te nemen
en naar mgn moeder over te brengen. Over-
morgennacht zou Hanna reeds op weg zjjn.
Ik was er wel is waar zeer bedroefd over,
maar toch was het mjj veel aangenamer,
dat zjj zonder mg vertrok, dan dat zg hier
bleef. Ik moet halaas bekennen, dat de ge
dachte, wat Selim zou doen en hoe hjj dit
bericht, dat ik hem zelf wilde medeieelen, zou
onivaugen, mg met leedvermaak vervulde.
Wordt vsrvolgd).
M4D
orw T. 'v