Het Land van Hensden en AHena, de Langstraat en de Boinmelerwaard. En het strijdperk. M 2399 Werkeloosheid. Uitgever: L. J. VEERMAH, Heusden. ZATERDAG 18 FEBR. 1905. LAWS VA'N'IaU^ TOOK Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per S maanden f 1.09. franco per post zonder prjjsrerhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel meer 77i ot. Groote letters naar plaatsruimte. Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond ingewacht. II. Hoe moeilijk het vraagstuk is, is onlangs gebleken in Zwitserland. Daar werd in 1894 door de wetgevende Ka mers een voorstel aangenomen om den Bondsraad op te dragen te onderzoeken, en daarover bericht te geven, of en op welke wijze de medewerking van den Bond tot het oprichten van arbeidskan toren en ter bescherming tegen de ge volgen van werkeloosheid mogelijk en gerechtvaardigd zij. Men ziet uit de gestelde vraag, dat men 't al niet eens was of het mogelijk zou zijn eenig af doend middel te vinden. Eerst nu, na 10 jaar, is het rapport verschenen. De raad heeft daartoe tal van oflicieele en particuliere lichamen, de regeeringen van kantons en steden, vereenigingen op handels- en nijver- heidsgebied, tal van professoren en ar beiders-organisaties daarbij om voor lichting gevraagd en de meeningen over dit vraagstuk liepen zoover uiteen, dat de Raad niet anders heeft kunnen doen dan een overzicht er van te geven. Bij de aanvragen aan de regeeringen der kantons bleek al dadelijk een mach tige tegenzin tegen de bemoeiingen van den Bond. Het sterk sprekend provin cialisme wilde van geen inmenging we ten op wat men eigen terrein achtte en dit te meer, omdat de belangen der verschillende kantons zeer uiteenloopen en die van een industrieel kanton ge heel anders zijn dan van een land bouwend kanton. De antwoorden van het centraal be stuur der vakvereenigingen van patroons geven meer, zij geven althans een scherp belijnd program. Yolgens hen moet de regeering allereerst zorgen voor het aanleggen eener betrouwbare, uniforme statistiek der werkeloosheid in de ver schillende bedrijven en dan zorgen voor openbare arbeidskantoren, waar werk gevers en werklieden elkander ontmoe ten, welke onder contröle van de Bonds- regeering staan. Door wekelijksche op gaven en een geregeld onderling verkeer zullen deze kantoren het mogelijk ma ken zekere gegevens te verkrijgen, die kunnen dienen tot grondslag voor latere verzekeringen. Zij bevelen verder aan het oprichten van vereenigingen tot steun der werkeloozen, bepaaldelijk in den vorm van werkhuizen en arbeiders koloniën, zooals te Bazel bestaan. Maar zij achten de kwestie der verzekering nog niet vatbaar voor voldoende op- FEÜILLETON. Naar het Duitsch M. YON ESCHEN. 26) Dan bad hg haar wel in zjjn armen willen sluiten maar onder den blik van die oogen, die met znlk een reinen, op rechten glans in de zjjne straalden, bestierf die wensch met het besef, dat hg op dat oogen blik daartoe het recht niet had. Weg ging hg dan, dikwgls daarheen, waar men het leven lichter opnam, maar meestal naar zjjn werk terug, want de kunste naar moest Bcheppen wat in hem woelde en bruiste; en wat hg in die uren deed, gaf zgn werk den stempel van het genie, redde de schoonheid van zgn beeld, gaf het gloed en kleur en vestigde zgn roem. Van lieverlede kwamen er echter lange tusschenpoozen tusschen het »tot weder zien»,»tot morgen.* »De kunstenaar most vrg zjjn,* had hg eens zoo terloops gezegd, »hjj moet liefhebben, wil hg scheppen,* en een andermaal: wisseling is het behoud van de kunst, evenals van de we reld.* Misschien wist hg zelf nauwelgks wat hg gezegd had Doraliae zeide er niets op. Maar toen hg weg was, zonk zjj op de knieën neder, en een gloeiend rood be» lossing, zoolang niet de organisatie der vakvereenigingen verder is doorgevoerd. De Handels- en Nijverheidsvereeni- ging bestrijdt juist de noodzakelijkheid eener verzekering. Dit is verklaarbaar omdat in de handelskringen de werke loosheid vrg wel onbekend is en de nijverheid met hare sterke organisatie reeds voor een deel hierin voorziet. De vereeniging meent dat het niet aangaat de georganiseerde fabrieksnijverheid over één kam te scheren met het handwerk en zij meent, dat de zaak aan de kan tons moet opgedragen worden, terwijl de industrieele kantons dan van die verplichting zouden ontslagen worden. Overigens acht zij, indien er iets ge beuren moet, het wenschelijk het ver plichte spaarstelsel van prof. Schanz te Würzburg in te voeren, dat bij enkele nadeelen groote voordeelen biedt. Yierkant daartegenover staat het rap port der arbeidersorganisaties. Dat wil van het spaarstelsel niets weten, omdat de arbeiders van hun loon niets kunnen missen en onmogelijk de gelden kunnen bijeenbrengen, benoodigd voor den steun in tijd van werkeloosheid. Zij wenschen een verzekering tegen werkeloosheid, gebaseerd op de organisatie der arbei ders. De verzekering der afzonderlijke bedrijven behoort zoo te geschieden, dat mettertijd alle arbeiders daaraan deel kunnen nemen. De secretaris der orga nisatie meent echter, dat het nog jaren duren zal voor deze kwestie in den Bondsraad finaal aan de orde komt en vreest, dat de regeling dan toch slechts ten deele zal geschieden tengevolge van den grooten tegenstand, die zg onder vindt. Zij wil derhalve dat de steden, omdat daar het euvel het meest voor komt, de verplichte verzekering tegen werkeloosheid zullen ter hand nemen en hoopt wellicht op den invloed der arbeidersvertegenwoordigers in de ge meentebesturen. Yolgens haar moeten de arbeidskantoren, evenals de burger lijke stand, een tak van openbaar be stuur worden. Het rapport noemt dan vijf punten, die uitvoerig worden uit gewerkt: le de bestrijding der werke loosheid, 2e het verschaffen van arbeid aan werkeloozen, 3e het ondersteunen van deze, 4e de verzekering tegen wer keloosheid en 5e de arbeidskantoren. Het berekent de Bondssubsidie voor de verzekering op 300.000 francs, de or ganisatie der kantoren op 100.000. Uit deze gegevens en die van eenige particulieren trekt nu de Bondsraad de volgende conclusies. De verschillende gegevens wijzen er op, dat men hier dekte haar wangen; zg dacht aan zgn kns, sloeg de handen voor het gelaat, en het kwam haar voor, alsof zg onteerd was. Toch had zg haar neef nog altjjd lief al wilde zg het ook niet meer maar hg moest het niet bemerken. En hoe langer hoe ternggetrokkener ont moette zg hem nudaardoor werden zgn bezoeken in villa Sonnenfels zeldzamer; da omgang met zgn nicht werd hem meer en meer pp'nlgk. Maar nog altjjd waren er oogenblikken, dat beider blikken door fier heid en koelheid, gekrenktheid en vervreem ding heen, een straal van liefde schoten, Dan had hg wel, met tranen in de oogen, aan haar voeten willen vallen, zgn hoofd op haar knie willen leggen en kwam de uitroep: Doraline!* hem bgna snikkend op de lippen. Sn dan, ja dan, had zg haar armen wel om zgn hals willen slaan, zeggende: »Wees de mjjne 1 Blgf de mjjne!* Maar Doraline was veel te trotsch, dan dat zg een man om zgn liefde zou vragen, te edel om hem door de toovermaeht van een oogenblik te boeien. Zacht legden zich slechts de tengere vingers op zgn lokken en zgn gloeiend voorhoofd, en ernstig zagen die blauwe oogen, met den glans van ingehouden tranen, hem aan, en klonk het van haar lippen, met al de kalmte van krachtige zelfbeheer- sching: »Blgf het hoogste getrouw!* Daartoe alleen mocht zg hem altgd op nieuw dringen, zonder dat zg zich behoefde te schamen, en daardoor alleen zou zg hem ook niet verliezen! staat voor verschijnselen van het maat schappelijk leven van hooge en vér strekkende beteekenis, die het toezicht van den staat dringend vereischen. Er zijn twee wegen die men volgen kan, de directe bestrijding der werkeloosheid en de organisatie der arbeidskrachten, die beide nauw aan elkander zijn ver want en waarvan de eerste moet be reikt worden langs den laatsten weg. Buitenemdl De Belgische minister van arbeid, Fran- cotte, heeft 14 afgevaardigden van de mijn werkers ontvangen, onder welke verscheiden kamerleden waren, Mansart, Maroille, Lom bard, enz. Het oud-kamerlid Cavrot zette voor den minister den toestand uiteen, maar deze gaf ten antwoord, dat de regeering niet tussehenbeide kon komen in een strjjd, dien de mgnwerkers hadden aangevangen uit een gevoel van internationale solidariteit en meteen om verhooging van loon te ver werven. Wat de andere grieven betrof zeide de minister, dat deze grootendeels opgeheven souden worden, als de wetsontwerpen, die de regeering bjj de volksvertegenwoordiging aanhangig had gemaakt, wet zouden zgn geworden. De minister beloofde, dat hg een wetsbepaling in het leven zon trachten te roepen, voorschrijvende, dat loonkwesties aan het oordeel van de raden van njj verheid en arbeid zouden worden onderworpen. Het laatste nieuws uit Florence, is dat gravin Montignoso zich bereid heeft ver klaard, om haar kindje aan den koning van Saksen uit te leveren. Dit was te ver wachten, aangezien het goed recht des Ko- nings, ook al zou het verhaal van de mis dragingen der gravin een verzinsel blgken, vaststond, en de gravin vroeger een daar toe strekkende toezegging had gedaan. Het sebgut echter dat zg als voorwaarde stelt, dat zg af en toe hare kinderen zal mogen zien. Toen Justizr&t Körner echter met een secretaris van het Duitsche consulaat en eon kamerdienaar voor de villa aankwam om, overeenkomstig de met de gravin ge maakte afspraak, hot prinsesje Anna Monica Pia af te halen, vonden zg juffrouw Muth, de dubbelhartige bonne, in een dan ochtend gewaad bibberend buiten staan. Onder voor wendsel dat de Duitsche consul haar wilde spreken, had men haar buiten gelokt en daarna het hek achter haar gesloten. Dr. Dan was het, alsof die door de vrouwen reeds verwende jongeling uit «6n bedwelming ontwaakte. Beelden nit de kindsheid boeiden weder zgn geest maar zg vervlogen als een droom. Alles was anders geworden. Neuriënd liep hg een paar schreden haen en weer, en kortaf nam hg afscheid. Met een verscheurd hart zag Doraline hem heengaan. Wat zou er het einde van zgn? vroeg zg bg zichzelve dat vroeg zg eiken dag, dat vroeg zjj ook op dezen lentedag. De lente was gekomen, met haar bloei en jeugdig groen. De tonen van Nini's piano klonken in de zachte, heldere lucht; in den warmen zonnesehjjn stond Bella, bloeiend en vroolgk al* de herlevende na tuur, op de veranda, praatjes houdende met den papegaai op haar hand: een be vallig tooneeltje, rgk aan kleur en gloed, zooals Felix gaarne in zgn schilderstukken bracht. Zie, daar komt hg den tuin in. Hoe edel is zgn voorkomen, hoe slank die fijnge- boawde gestalte, hoe fier houdt hg het wel gevormd hoofd opgeheven, en welk een zegevierenden glans straalt er uit zgn oogen! Hg heeft juist de laatste penseel streek gedaan. Bgna zon hg, ouder ge woonte, naar Doraline gesneld zgn. Te rechter tgd herinnerde hg zich echter wat anders geworden was het deai zga hart zeer maar een blik op zgn werk, en het was voorbg. Felice?* riep het meisje hem familiaar van de veranda toe, als een woordspeling Körner nam de bonne in zgn rjjtuig op en schelde aan de villa aan. Yoor de huisdeur lagen de koffers en kleeren van juffrouw Mntb. Nadat de buiten staauden driemaal gebeld hadden, werd de schel vastgezet. De vertegenwoordiger van den koning van Saksen moest afdruipen en dreigt na met »andere stappen*. De toestand in Rusland. De Petersburgsche correspondent van de Daily Chronicle* beschrjjft in bizonder heden drie plannen, die den tsaar voor het bijeenroepen van een volksvergadering voor gelegd zjjn. Het eerste is Tolstoj's plan, het tweede het oorspronkelijke plan van Ignatjef, dat klaar lag toen Alexander II vermoord werd. Het »Nowoje Wremja* bljjkt dit plan te steunen, maar de Daily Chronicle* zegt, dat het derde het beste is en ook het meeste kans heeft. Een bekend schrgver heeft het uitgewerkt. Volgens dat plan zou het Rus sische Rgk in tien provinciëa verdeeld wor den: Finland, de Oostzee-provinciën, Polen, de Kritn, Klein-Rasland, de Kaukazas, Mid den-Rusland, Noord-Rusland, Siberië en Midden-Azië. Elke provincie zou onder verdeeld worden in vjjf districten. Elk dis trict zon een districtsraad kiezen, bestaande uit vertegenwoordigers van geestelijkheid, adel, kooplieden, grondeigenaars en boeren. Dia raden zouden wetsontwerpen betreffende het district kunnen aannemen, waarna die wetsontwerpen ter afdoening aan de volks vergadering te Petersburg gezonden zouden worden. Deze volksvergadering zou bestaan nit vjjf afgevaardigden van eiken districts raad. Berichten nit Petersburg verzekeren, dat de regeering de bewjjzen in handen heeft vaH een complot, dat ten doel heeft het in de lucht doen springen van alle bruggen van den Trans-Siberischen spoorweg, ten einde 't vervoer te beletten van aanvullings- troepem en levensmiddelen voor Koeropat- kine. Dientengevolge zjjn overal langs de ljjn wachtposten opgesteld en de bewakings troepen op de hoofdpunten versterkt. Men moet zich er over verwonderen, dat in Rusland de conservatieve partjj zoo hard nekkig bljjft weigeren, maatregelen te ne men, waardoor een einde kan gemaakt worden aan de ontevredenheid, die sedert maanden meer en meer zich uitbreidt, vooral tengevolge vaa de malversaties, dia in de militaire administratie voorkomen, 'fc Is zelfs zoo sterk, dat men weigert zgn penning op zjjn naam in de taal van het Land, waar zjj elkaar hadden leeren kennen terwjjl zjj hem aen ruikertje rersch geplakte vi ooltjes toewierp, dat zgn wang raakte eer het aan zgn voeten viel. In een oogwenk had hg de bloemen op genomen en sprong de treden van de ve randa op. Bella stak hem beide handen toe. De jonkman bracht die aan zgn lippen, langzaam, als om van het oogenblik ge bruik te maken om zgn oogen aan de schoonheid van dat meisje te vergasten. Doraline, die voor het venster zat, kon niet hooren wat hg daarbg zeide, of zien hoe Bella zich tot hem vooroverboog en hunne lippen elkander raakten in ean kus, even vurig als hg vluchtig genomen en gegeven werd; maar zjj weende droevig. XL Het middagmaal in de villa Braun was afgeloopen, en de jongelui maakten van den lentenamiddag gebruik om een partg crocket te spelen, maar Philip bleef bg zgn vader zitten onder een glas wjjn en een sigaar. Braun senior was goed geluimd, zooals gewoonlgk, en het meest op dit uur van den dag, Braun junior hield dit voor het gunstigste oogenblik, om zgn vast be- slait, dat hg de dochter van den baron ten huwelgk wilde vrageD, mede te deelen. Doraline had hem den vorigen avond voor de eerste maal een dans toegestaan; dat zjj dit alleen gedaan had omdat eon weigering in het kleine gezelschap niet mogeljjk was zonder opzien te baren, kwam niet bg hem op. bg te dragen voor het Roode Kruis. Een van de arbeiders, die den len Fe bruari in Tsarkoje Selo bjj den tsaar ont vangen werden, vertelt van dit bezoek: »Een opziehter*, zoo verhaalt hij, »kwam bjj mjj met het bevel, dat ik bij den direc teur van de fabriek in de werkplaats moest komen. Verschrikt, omdat ik niet wist, waarom ik geroepen werd, ging ik naar het kantoor van den directeur. Deze beval mb' m'n beste kleereen aan te trekken en zei er nog bg, dat ik met den opzichter naar de stad moest. Ik ging naar hnis en vertelde m'n gezin, dat ik naar de stad moest, op bevel van den directeur, zonder te weten waarom. Mjjn gezin verschrok evenals ik. Wjj namen afscheid. Toen ik in het kantoor gekomen was, reed er een rgtuig voor met den opzichter. Onderweg spraken wjj geen woord. Toen wjj in het Winterpaleis aankwamen, bracht men mjj naar de ontvangzaal, waar men opschreef van welken stand ik was, m'n voor- en familienaam en ook, waar ik werkte. Driemaal werd alles opgeschreven, voor ik in een andere zaal gebracht werd, waar arbeiders uit andere fabrieken bgeen waren. Hier werden wjj in een rjj geplaatst, jongen bjj jongen, en ouden bjj ouden. Toen wjj allen in het gelid stonden, kwam gouverneur Trepoff bg ons en vertelde, dat wjj naar den tsaar zouden gaan. Wjj verschrokken daar zeer van. Negen rijtuigen stonden er voor ons klaar. Gou verneur Trspoff reed vooruit. Wjj kwamen in een donkere voorkamer en van daarnit in een prachtige kamer van dan tsaar in het station. Er stond een extra-trein naar Tsarkoje Seloe klaar. In Tsarkoj» Seloe stonden zes rjjtuigen, die ons naar het pa leis brachten. In het portaal verwachtten ons zes lakeien, die ons in een groote ont vangzaal brachten. Officieren stelden ons in een rjj en zoo marcheerden wjj naar een andere zaal, waar wjj een half uur op den tsaar wachtten. Eerst kwamen de ministers binnen en toen de tsaar. Hjj groette ons. Wjj bogen diep voor hem. Hg hield een blad papier in de hand, waar hjj af en toe in keek en hjj las een redevoering voor. Toen hjj met die rede klaar was, draaide hg zich om -en ging weg. Er viel ons een steen van het hart en wg voelden ons vrjjer. Yan het paleis wer den wjj naar het lycenm gebracht, waar wjj middageten kregen. Bjj ieder bord stond een karaf met gewone wodki en een flesch bier. Na bet eten vroegen wjj, of wjj de 1 m JwmMHnwmTOMumeiig—KanOTUBfCMn nwnm 11 11 Ook was hjj achter een geheim gekomen, nameljjk, dat de fraaiste waaiers bg Brand Co., de grootste zaak in galanterie-arti kelen te R., hun sieraad aan de bekwame hand van Freule ron Sonnenfels te danken hadden. >Hm«, had hg gezegd, ea daarop met zgn gewoon gebrek aan tact zgn dan seres plompweg gevraagd»Zoudt gjj niet denken, freule, dat een meisje, dat voor haar brood werkt, liever glans en weelde met een aangebeden man zon deelen? In de opgewondenheid van het oogen blik had hg niet bemerkt, dat hjj zich ver sproken haden Doralina had, in haar eigen gedachten verzonken, nauwelgks op het zonderlinge van die vraag aGht ge slagen en slechts met een verstrooid »Wel, waarom niet?* geantwoord. Dus meende Philip, dat de vooruitzichten gunstig voor hem waren. Hg vond het daarom raadzaam den baron zgn wensch te kennen te geven want die zou de waarde van zulk een schoonzoon al was het maar om in geval van nood een goed bondgenoot te hebben wel inzien. Wat dankt u er van, papa?* 7roeghjj nu. »Hm," de zaak scheen Braun senior wat onverwacht, misschien wel wat raar voor te komen. »Hm, mg dunkt*, en met lang zame teugen dronk hg zjjn Johannisbarger, klapte met de tong, keek naar het goud kleurig vocht op den bodem van het kris tallen glas, en zette zgn neusgaten er boven in beweging. »Hm, mg dunkt, dat de wgn niet zoo goed als verleden jaar.* VAN (Slot volgt). (Wordt vervolgd

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1905 | | pagina 1