Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
HET GELE GEVAAR.
In het strijdperk,
Uitgever: L. J. YEERMAK, Heusden.
M 2416 WOENSDAG 19 APRIL
1905.
LANS VAN ALTE^
YOOB
L)it blad verschijnt WOENSDAG en ZATEBDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
franco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regele 50 et. Elke regel
meer 71/, ot. Groote lettere naar plaatsruimte.
AdrertentiSn worden tot Dinsdag- en Yrjjdagavond
ingewacht.
Een karakteristiek verschil tusschen
China en Japan is wel dit, dat Japan
altijd een militair volk is geweest, ter
wijl China juist het tegenovergestelde
is. Daar toch vormen de geleerden de
arristocratie, zij die de hoogste letter
kundige examens hebben gedaan be-
kleeden er den hoogs ten rang. In Japan
daarentegen zijn het de krijgslieden, die
de voornaamste rol spelen. En de over
geërfde militaire geest had spoedig de
nieuwe oorlogskunst begrepen en zich
daarvan op de hoogte gesteld, 't Waren
voaral de Duitschers die hun deze kunst
hebben geleerd en uit dankbaarheid
daarvoor hebben de Japanners dan ook
de Duitsche nijverheid begungtigd, door
hun kanonnen en ander oorlogstuig te
laten leveren, tot zij 't zelf even goed
konden maken. Onlangs wees de Duit
sche Keizer er den Japanschen gezant
op, dat zij eigenlijk hun succeg in den
oorlog aan Duitschland hadden te dan
ken, waarop deze zeer geestig maar
min of meer pikant antwoordde, dat
de Japanners alles van de Duitschers
geleerd hadden, behalve vrees voor de
Russen.
De Chinees is volstrekt geen mili
tair; ondanks de beste leermeesters is
er van hem geen goed soldaat te maken.
Hij heeft geen begrip van militaire eer
en vindt in vluchten in den oorlog vol
strekt geen schande, zoodat het niet
zeldzaam is dat de soldaten met stok
slagen moeten worden gedwongen om
stand te houden. Worden de Chineezen
door vreemde officieren aangevoerd dan
zijn zij dragelijk, zoolang deze er b
zijn, maar zonder hen zijn ze niets
waard. De Chineesche generaals zijn
ook meer leveranciers van legerbehoef-
ten dan aanvoerders en gebruiken hun
baantje, zooals trouwens de meeste amb
tenaren daar te lande, als middel om
het Rijk te bestelen. De generaal krijgt
van de regeering een groote som voor
onderhoud enz. van het leger. Hoe
kleiner dit is hoe veel te meer hij in
zijn zak kan steken. Daarom bestaan
dan ook de troepen meer op papier dan
in werkelijkheid en de lijsten der sol
daten en officieren worden eenvoudig
vervalscht. Komt er dan een inspecteur,
dan huurt de generaal het benoodigd
aantal koelies, om zoolang het cijfer
voltallig te maken. En niet alleen wor
den de lijsten der manschappen ver
valscht, maar die der voorraden en be-
noodigdheden eveneens.
FEUILLETON.
M. YON ESCHEN.
43)
•Ik duld niet langer, dat ge u onbehoor
lijk gedraagt.*
Bjj dit trotsch en toornig gezegde trad
Bella wel een weinig terzjjde, maar zjj zou
zich toch niet laten overbluffen.
Onbehoorlijkherhaalde zjj. >Dat is
zeker een aanmerking van juffrouw Dora-
line. Ik heb u immers ook gereden toen
ik a voor de eerste maal zag? Toen vond
je 't alleraardigst en allerliefst!*
De baren zuchtte diep bjj de herinne
ring aan dien dag, toen een stap over de
grens zjjn trotschheid voor die vrouw had
doen zwichten; in dat ééne oogenblik sa
mengedrongen en daardoor des te sterker,
doorleefde hjj weder wat hjj tegenover haar
zinbedwelmende toovermacht gevoeld had
en wat die hem telkens weer had doen
vergeten. Maar, verwonderlijk, bij die her
innering greep hem plotseling het denk
beeld aan dat die lokken wel zoo verward,
die wangen zoo gloeiend, die lippen zoo
rood konden zgn van iets anders dan van
den winterwind.
»Vreuwl« Hjj greep haar hand, boog
Is de Japanner een soldaat in zijn
hart en is zijn beroep in zijn land eene
eer, in China is het veeleer een schande
soldaat te zijn. Vaderlandsliefde is er
een onbekend begrip. Men heeft er alleen
liefde voor de familie, niet voor zijn
land. Vandaar is er geen idee van con
centratie, het eerst noodige begrip voor
een leger. De familie gaat boven de
omgeving, deze boven de provincie en
de laatste boven het Rijk. Een Chinees
zal zich opofferen voor zijn familie, een
Japanner voor zijn land.
Zoo is 't honderde geslachten door
gegaan. China is volstrekt niet oorlog
zuchtig en meer vijandig aan de vreem
den, die in hun land komen en die
hen dwingen hun eeuwenoude zeden
en gewoonte te wijzigen, dan in 't minst
belust om tot die vreemden te gaan.
Men heeft er onder den invloed van
vreemden scholen geopend voor wes-
tersche wetenschappen en ook Chineezen
naar Europa gezonden, om zich daar
te bekwamen. Maar 't was van korten
duur, de vreemde leermeesters zijn ont
slagen en bij de examens bleken zij
verreweg de bevoorkeurden te wezen,
die de heilige boeken der ouden kenden
boven hen die zich in de westersche
wetenschappen hadden bekwaamd.
China wordt door den schrijver on
overwinnelijk geacht, omdat het niet te
regeeren is volgens westersche begrip
pen, het is niet aan een regeeringsvorm
gewend. Al zou Japan China verove
ren, 't zou een waardeloos bezit zgn,
omdat het zich niet zou laten regeeren.
zoo geheel tegenstrijdigen aard
is een samengaan van de twee groote
volken van Oost-Azlë en niet met
oorlogzuchtige bedoelingen, volstrekt
ondenkbaar. En Japan zelf verklaart
geen stuk van China te begeeren, om
dat het er niets dan moeite en kosten
van zou hebbenhet begeert er alleen
handel te drijven en een afzetgebied te
hebben voor zgn nijverheid. China be
geert ook geen land, geen koloniën,
het heeft land genoeg en vindt niets
onaangenamer dan de opgedrongen na
buurschap der Westersche Staten die,
om hun landhonger te stillen, zich daar
hebben genesteld. Wordt China zich
zijner groote kracht bewust, komt het
zoover, dat het werkelijk zich veree-
nigt tot één volk, dan zal het gevolg
zijn, dat het niet zal trachten zgn
grenzen te verleggendoor anderer
land in te nemen, maar door de vreem
den uit eigen land te drijven.
Yan een „geel gevaar", in den zin
van een vereenigd optreden van Japan
en China tegenover het buitenland,
zich tot haar neder, en zag haar scherp
in de oogen, smaak mg niet razend!*
Bal* Zjj schudde zgn handen af. »Mjjn-
heer mjjn gemaal vergreet zich.*
•Je hebt geljjk.* Hjj deed zich geweld
aan, >maar je doet me vergeten dat ik een
edelman ban.*
Zg lachte; het klonk als spot, en weder
bedwong de baron zgn toorn.
Bella, voor de laatste maal verzoek ik
u binnen de perkeu te blgren, zooals je
mg, mgn stand en de maatschappij ver
schuldigd beat, anders
Anders?* vroeg zg, ea wendde het hoofd
een weinig, als in 't voorbjjgaan, naar
hem toe. Haar oogen glinsterden, en zg
trok de lippen spotachtig eu vrooljjk tege-
Ijjk op, alsof alles maar een grap was.
Anders slinger ik je terug in je niet,
waarnit ik je heb opgeheven!* balderde
njj los. Toorn sn verontwaardiging hadden
hem overmeesterd.
Een oogenblik stond de jonge vrouw
verbaasd. »Dauk je kosteljjkl* zeide
zg, en zg lachte fiiog luider; voor da eerste
maal klonk er in dsn haar eigen helderen
lach iets ais haat en wraak. >Litusschen
zuilen we toilet maken. Het bezoek van
het opera-bal is op hoog bevel, dns zal
mgnheer de trotsche kommaadant met fa
milie wel alleronderdanigst moeten gehoor
zamen.* Dit zeggende, verdween zg, spot
achtig knikkend, in haar bondoir.
Eu somber in zichzelf gekeerd, dacht de
baron er over na, wat zgn positie van hem
met name tegen Europa, is bij de be
staande verhoudingen, in jaren, wellicht
in eeuwen geen sprake.
Maar iets anders is, Japan heeft be
hoefte aan uitbreiding en koloniën.
Slechts V8 deel van het uitgestrekte
land is geschikt voor landbouw en het
zal in Korea voor den eersten tijd zeer
zeker voldoende uitbreiding erlangen.
Wat de einduitslag is van den oorlog,
kan niemand voorspellen. Maar dit is
wel zeker, zoo 't op dit oogenblik tot
vrede komt, dat het Korea voor zich
zal opeischen en Port-Arthur en Dalni
maken tot zijn invoerhavens. Duurt de
oorlog nog langer dan zal waarschijn
lijk ook Wladiwostok worden genomen
en daarmee Rusland voor goed zijn
afgesneden aan die zijde van de zee,
terwijl Mandschoerije aan China wordt
teruggegeven, natuurlijk onder de voor
waarde, dat Japan er de thans aan
Rusland verleende concessie ontvangt
en voor zich de beste kansen bedingt
voor zijne nijverheid.
Terwijl China nog zeer lang zal ge-
isoleerd blijven, zal Japan zich uitbrei
den en of dan ook na verloop van tijd
de Amerikaansche en ook onze koloniën
geen gevaar zullen loopen, is volstrekt
niet te zeggen, maar onmogelijk is het
niet, tenzij een zeer vrijgevige staat
kunde aan Japan volkomen vrijheid van
handel en bedrijf waarborgt.
In een ander opzicht is Japan reeds
thans een bedreiging der Europeesche
nijverheid in het Oosten. De zeer goed-
koope werkkrachten waarover het be
schikt en de groote handigheid waar
mee het Europeesch fabriekswezen in
ongelooflijk korten tijd is inheemsch
geworden, doet zeer zeker het gevaar
ontstaan, dat Japansche producten die
van andere natiën verdringen. Reeds
nu is in Indië de scherpe concurrentie
van Japan op het gebied der weef
nijverheid, der lampenfabricage enz.
duidelijk merkbaar. En wanneer het,
vooruitstrevend als het is, Europa en
Amerika met zijn producten wil gaan
overstroomen, dan zal het in dat op
zicht een gevaar kunnen worden. Want,
indien om deze te weren hooge be
schermende rechten geheven worden,
dan wordt niet de fabrikant maar de
verbruiker het kind van de rekening.
Doch ook daarvan zij gezegdGeen
zorgen voor den tijd!
Buitenland.
Het is Zater 'ag en den nacht van Zater
dag op Zondag onrustig geweest te Limo
ges (Frankrgk).
vorderde, wat hg er reeds voor gedaan had,
wat hg zich daardoor berokkend had
wat hem te doen overbleef.
Zgn vrouw had ditmaal een weinig meer
tjjd noodig dan gewoonljjk voor haar toilet.
Tnsachen haar echtgenoot en Felix had
zg haar kens gedaan. Na dacht zg na over
het leven in de groote wereld en het vrije,
ongebonden leven van het toekeren aan een
gloeienden hartstocht. En telkens ging de
poederkwast over het rood, dat haar bjj
Ge voorstelling naar de wangen steeg.
Het was geen kleinigheid, de groote dame
in de schitterende kringen van R. te spelen!
En dan dacht zg weder aan haar meisjes-
dagen, toen zg na hier dan daar gewoond
had, en hoe prettig dat toch geweest was
hniten dien uitgelezen krin met zgn
vervelende sleur en zjjn knellende wetten,
waar men niet aan elke gril mag toegeven.
•Naar den drommel daarmee!* En zg knipte
met de hand, die zg vrjj had, en lennde
op haar gemak in haar rood bekleeden
stoel achterover.
Eindeljjk was zg met haar toilet in zoo
verre gereed, dat het kleed werd vastge
snoerd. Bella trok de lange handschoenen
aan haar kamenier knoopte ze vastBella
zocht nit haar juweelkistje een sieraad uit:
de kamenier plaatste een grooten toiletspie
gel voor haar.
•Mevronw zal weer de schoonste van
allen zgn zeide de kamenier. Een tevreden
Knikje van haar meesteres beloond* haar
voor haar vleierg.
De minister van binnenlandsche zaken
had het plan gemaakt troepen te zenden
naar het terrein van de werkstaking der
glasblazers. De burgemeester van Limoges,
tevens socialistisch kamsrlid, heeft al zgn
best gedaan om dien maatregel te verhin
deren. Hij heeft met den minister getelefo
neerd en getelegrafeerd. De burgemeester
wilde den minister beduiden, dat de stakers
niet gevaarlijk waren en dat hnn eenigs-
zins onrustige houding de schnld was van
sommige patroons, die ondanks dat zjj ver
klaard ha Iden mee te doen aan de uitslui
ting, toch nog een aantal werklui aan 't
werk hadden gehouden. Hjj li«t door de
stad 6en proclamatie aanplakken, waarin
bjj het gedrag der patroons scherp afkenrt.
Hjj begreep dan ook, dat de werklui ver
ontwaardigd waren, maar spoorde toch de
stakers aan, zich rustig te honden. De
burgemeester en de gemeenteraad waren
zeer tegen de toezending van troepen, maar
daar konden zjj mats aan doen. De minis
ter had wM is waar er in toegestemd, dat
de troepen vooreerst zonden wegbljjven,
maar die toezegging was slechts voorwaar
delijk, van de houding der stakers hing het
af, of er de troepen zonden komen ja dan
neen.
Deze proclamatie heeft haar doel gemist.
Zaterdag zgn de stakers in optocht de
fabrieken rondgetrokken en hun gedrag
maakte het optreden der geudarmerie nood
zakelijk. Zjj trokken rond met de roode vlag.
Yooraan ging een troep brooddronken op
geschoten jongens, die een zwarte vlag, de
vlag der anarchie, lieten wapperen. Onder
het zingen van de Iuternationale ging het
naar de fabriek van Haviland. Een auto
mobiel, die op de binnenplaats stond, werd
in brand gestoken, de beambten en de pa
troon zelf werden uit de kantoren verdreven,
D* burgemeester kwam aangesneld, maar
tevergeefs maande hjj de stakers aan tot
ordentelijkheid. Voort trok de schreeuwende
bende naar e«n andere fabriek. De burge
meester is toen naar den prefect gegaan om
hem het politiegezag over te dragen. De
prefect was voorbereid geweest op een wil
den dag, en weldra werden de stakers op
hun tocht gestuit door raiterjj. De stakers
wierpen met steenen, zjj versperden in alle
haast den weg met barricaden, de huzaren
reden met de blanke sabel op de manschen
in, en vrouwen en kinderen huilden en
sohreeuwden.
In de stad is 'a avonds een wapenwinkel
opengebroken en geplunderd, en 's nachts
om 11 nar een andere wapen winkel. Zoo
Met eea klein masker van floers in de
haod, trad Bella na weder in de kamer,
waar haar echtgenoot nog altjjd, ia somber
gepeins verzonken, op dezelfde plaats zat
en slechts als een kwelling gevoelde wat
hjj meende aan zgn positie verschuldigd
te zgn.
Bella kon toeh eigenljjk niet haatdragend
zgn, daar was zg te lichtzinnig voor; zjj
kon niemand ontstemd of treurig zien, daar
was zjj te goedhartig voor, maar wat zjj
wild*, moest gebeuren, dat ging boven al
les, en zjj was zelve gaarne vroolgk. Zg
keade ook haar macht, en daar wilde zjj
gebruik van maken.
Zjj gaf haar echtgenoot een tikje met
den waaier op zgn schouder, dat de witte
marabouts zgn wang aanraakten. Hg schrikte
nit zgn gepeins op.
Bjj het aanzien van haar begon het oude
vaar weder in de oogen van haar eahtge-
noot te gloeiensjj draaide zich om en om
•n glimlachte. Beval ik u?< vroeg zjj.
Hg las de zegepraal in haar blik; hg
vermande zich neen, hjj mocht zich door
die vrouw niet laten beheerschen! Hg best
op zgn tanden. »Wjj rjjden dadeljjk heen,*
was het eenig antwoord, dat hjj op haar
vraag naar haar schoonheid en haar toilet
voor haar over had. Daarop sloeg hjj een
domino om.
Dat was de jonge vronw nog nooit ge
baard. Na scheen het ernst te zgn. Zich
ergeren, berouw gevoelen, zich schikken,
wm haar zaak niet. Ëa! andere beelden,
hadden de stakers geweren, patronen en
krnit. Het kruit hebben ze in een ijzeren
kist gedaan en daar ook patronen in en
zoo is die helsche machine voor de voordeur
gezet van den heer Chadal, directeur van
de fabriek van Havilland. Omstreeks mid
dernacht ontplofte de geïmproviseerde bom.
De voordeur is er niet zonder schade afge
komen, maar daar bljjft het bjj. Op den
knal kwamen de soldaten aanloopen, die
een fabriek in de bnnrt bewaakten. Zjj zagen
twee menschen hard wegloopan.
De stakers hebben Zondag beproefd de
gevangenis open te breken om de kameraden
te bevrjjden, die Zaterdag waren opgesloten,
maar dat mislukte.
Zjj gingen het kermisterrein op, waar
zjj de boel vernielden, daarna plunderden
zjj de hnizen. De soldaten maakten gebruik
van hun vuurwapens. Er moeten één doods
en drie gewonden zjjn, onder deze laatsten
één doodeljjk gewonde. Yoor de botsing
werden de gebruikeljjke sommatiëa gedaan,
maar de betoogers antwoordden met een
hagelbui van steenen, toen schoten eenige
soldaten in hnn opgewondenheid zonder
bevel af t« wachten. Dertig personen zjjn
in hechtenis genomen. Verscheidene soldaten
zgn door steenworpen gewond.
Te Kief is een geheime drakkerjj ont
dekt, waarbjj duizenden proclamaties zjjn
gevonden, alle onderteekendHet comité
der sociaal-democratie. Een jonge men en
een jeugdige vrouw werden in hechtenis
genomen.
De krjjgsraad te Warschau heeft drie
personen, betrokken bjj de Jannari-oproeren,
ter dood veroordeeld.
Het Telegraafagentschap meldtKottajef,
de moordenaar van grootvorst Sergius, is
ter dood veroordeeld. De beschuldigde heeft
zjjn moeder en zuster verboden een verzoek
om genade in te dienen.
De vnlkaan Pelé bjj Martinique is weer
in werking. In den nacht van 9 op 10
dezer was de berg bjjna geheel in rook
gehuld, terwijl zich voortdurend stoom ont
wikkelde. Den volgenden dag werd dat nog
sterker en hadden electrische ontladingen
plaats. Den llen werd een kleine lavastroom
in het dal der Witte-rivier gezien. Den 13
en 14 d«zsr werd voortdurend ondergrondsch
gerommel gehoord en werden aan de zuid-
zjjde van den krater steenblokken en witts
wolken nitgestooten. 's Avonds van den 14n
herhaalde zich dat en stegen ook vlammen
uit den krater.
schoone, lachende beelden rez9n haar ver
lokkend voor den geest.
Met onverstoorbare onverschilligheid liep
Bella op het tapjjt heen en weeren nog
eenmaal ging zjj voor den spiegel staan,
om een haarlok, een bloem op haar borst
te verschikken, totdat men het rjjtuig in
stapte.
XVII.
De maskers wemelen door elkaader op
het groote bal in den Koninklijken schouw
burg, alsof een vrooljjke kinderhand alle
volkeren en tjjden in een kaleidoskoop
dooreen heeft geschnd.
Alles woelt en schuift en dringt door
elkaar; het glinstert en fonkelt en flonkert
overal waar het licht maar op straalt; doch
het eneeuw.jostunai overtreft alles in schit
terende pracht. Overal waar dit masker
zich slechts vertoont, wordt het door be
wonderende blikken gevolgd.
Esn jonge riddsr in een blanw wambuis
met gele doffen, en een baret met lange
golvende 7eder op het hoofd, die zich een
weg door de menigte had gebaand, wist
dadeljjk dat masker te herkennen.
Snel treedt hjj op de ssneenw* toe, schrjjft
iets in de hand, die hem gewillig gegeven
wordt, en het masker lachte vroolgk. Hjj
slaat den arm om haar middelhet orkest
speelt Gounod's wals van Faust.
lIEUWStUB
(Slot).
Naar het Duitsch
TAN
i i ii^j-wnwiwiuwi n
-i•^"*••*■11 M TS 'lMTSMga—BUK Mir mr
(Wcrif vervolgd.
