Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. In het strijdperk. M 2433 Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. ZATERDAG 17 JUNI 1905. Oorlog tusschen Japan en Rusland. T UNQ VAN AH^ VOOB Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per S maanden f 1.00. franco per poat zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 eent. AdvertentiSn van 16 regels SO et. Elke regel meer 77, et. Groote letters naar plaatsruimte. AdvertentiSn worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. een Het is een niet te ontkennen feit dat op het gebied van wetgeving de land bouw nog al stierfmoederlijk bedeeld is. Schaarschte van wetten, minder prak tische bepalingen en het niet kunnen uitoefenen van voldoenden invloed op het stuk van landbouwwetgeving zijn rechtmatige grieven van den landbouw- stand. Mogen er ook al gevonden worden die zóó wars zijn van inmenging der overheid, dat ze nagenoeg alles aan het particuliere initiatief zouden willen over laten, het valt nu eenmaal niet te loochenen, dat waar particulier initia tief niet voldoende bleek om misbruiken op te heffen of verbeteringen aan te brengen, de machtige arm der wet on ontbeerlijk is. Doch, gegeven deze om standigheid, mag het alleszins verklaar baar heeten dat dan de landbouwstand ook recht van medespreken wil hebben bij het tot stand komen der wetten, die juist zijn leden betreffen. Wij noemden boven drieërlei bezwaar, waarover de landbouw terecht klaagt. Yoor vele is het laatst genoemde, het niet voldoenden invloed kunnen uit oefenen op het stuk van landbouw wetgeving, het grootste der drie bezwa ren. Wel niet ten onrechte beweren zij dat, wanneer vakmannen hun stem kon den doen gelden, men minder kans zou loopen dat met de eischen der praktijk geen voldoende rekening zou gehouden worden in desbetreffende wetsbepalingen, terwijl nieuwe wetsvoorstellen eerder kans zouden hebben ons wetgevend lichaam te bereiken, wanneer de nood zakelijkheid ervan door deskundigen met bewijzen en feiten werd aangetoond. Met andere woorden, de gelegenheid tot gedachtenwisseling en voorlichting, die de handel bezit in de „Kamers van Koophandel" en de visscherij in „'t College voor de Zeevisseherij", wenBcht de landbouw te verkrijgen in raden van landbouw, die de belangen van dezen voornamen tak van ons volksbestaan, kunnen ter harte nemen. Een twintigtal jaren geleden gelukte het aan de „Maatschappij van Land bouw, Tuinbouw en „Yeeteelt", te Breda gevestigd, eene bijeenkomst te beleggen van afgevaardigden van verschillende provinciale landbouw-maatschappijen, teneinde de mogelijkheid der instelling van een landbouwraad te bespreken. Men kon het echter niet eens worden, FEUILLETON. Naar het Duitsch TA» M. VON ESCHEN. 59) En dat visioen greep hem aan, en deed hem rillen en klappertanden als van koorts. Zoo zon hg zichzelf in zjjn eenzame aren zien. Dat spook zou h6m overal volgen het zou hem tegengrjjnzen uit alles in zgn omgeving, nu hg zjju weelderige leefwjjze onbezorgd kon voortzetten. Op het bureau stond een langwerpig vierkant kistje. Werktuigelijk strekte de 07erste de hand er naar uit, zvtte het op de opengetrokken lade en draaide den sleu tel in het slot om. Daar lagen tg, glad en blinkend, die pistolen, het eerste geschenk van zgn vader aan den nieuwbenoemden officier, een wa pen voer den dienst der eer. En een huive ring voer hem over de ledensomber staarde hg er op; die fiere gestalte dreigde ineen te zinken, een onuitsprekelijk smartelijke uitdrukking verwrong zgn gelaat. Langzaam, schnw bgna, omvatten zgn vingers den gladden loop, het blinkende slot: de haan was gespannen. Snel, als geëlectriseerd, hief de matte arm zich omhoog; in zgn volle lengte richtte de overste zich op, een woest vuur straalde uit de sombere oogen, en de bijeenkomst leidde niet tot het gewenschte doel. Pogingen vóór en na dien tijd aan gewend, werden al evenmin met succes bekroond- Het mag daarom zeer zeker een ver blijdend teeken heeten, dat onze tegen woordige regeering een wetsontwerp heeft ingediend tot het instellen van landbouwraden. De inhoud is, in hoofd trekken, de volgende. In iedere provincie zal een provinciale landbouw-raad worden ingesteld, be staande uit ten minste 11 en ten hoogste 17 leden. Zij houden minstens een en hoogstens twee vergaderingen van ten hoogste vier dagen, elk jaar en in de plaats waar zij gevestigd zijn. Behalve deze provinciale raden, zal ook worden ingesteld een „Rijksland bouwraad", bestaande uit ten minste 12 leden, en waarvan de Directeur- generaal van den Landbouw (afdeeling van het Ministerie van Waterstaat) van rechtswege lid is. De leden hiervan worden gekozen door de provinciale landbouwraden en moeten den leeftijd van 30 jaar bereikt hebben. Deze leden, evenals die der provinciale landbouwraden, worden voor zes jaar verkozen. Het doel met deze raden beoogd, is het volgende. De prov. landbouwraden geven, uit eigen beweging or op verzoek, aan den Rijkslandbouwraad, aan de Gedepu teerde en Provinciale Staten, aan de gemeentebesturen en aan de landbouw- vereenigingen, voorlichting in zake den landbouw betreffende. De Rijksland bouwraad geeft, ook uit eigen bewe ging of op verzoek, voorlichting aan de Regeering die dezen raad zooveel moge lijk hoort voor alle onderwerpen van landbouwkundigen aard. Met opzet hebben wij onvermeld ge laten op welke wijze en door wie de leden der provinciale landbouwraden gekozen worden. Dit is een punt van groot belang en waarin de Regeering haar standpunt, gelukkig, gewijzigd heeft. Oorspronkelijk was door den Minis ter voorgesteld dat de prov. landbouw raden voor de eene helft benoemd zouden worden door landbouw-vereenigingen in de provincie, die zich uitsluitend met land- of tuinbouw bezig houden, min stens 2 jaar bestonden en ten minste 25 leden telden. De andere helft der leden zouden verkozen worden door landbouwers, die aan bepaalde eischen van grondbezit of belastingopbrengst voldeden. en het pistool werd op het brandend voor hoofd gericht. - Daar knalde een schot in de wjjk, waar de rijken en gelukkigen dezer wereld woon den; en in de villa Sonnenfels, een der fraaiste villa's onder de fraaie, ligt een rjj- zig man onbeweeglijk op dsn grond uit gestrekt. XXIII. Tot ver in de vlakten werpen de lichten van het kasteel Meisenbach hun schjjnsel. Bloemen en groen omkransen de verlichte vensters en slingeren zich omhoog tegen de maren tot aan het dab. Licht en onhoorbaar op de fijne vloer- steenen, rollen de wielen met gutta-percha buitenrand onder de portiek; het rgtuig, dat Pkilip Braun naar huis heeft gebracht, houdt stil. Hg helpt Doraline er uit; de dienstbode ontvangen haar op de stoep met een zeer korte begroetinghun heer houdt niet van uithaal. Philip biedt zgn vrouw den arm, en ge leidt haar de trap op. Overal in de ver trekken waar zg doorgaan, glans en pracht, bloemen en licht. De kamerstoffieerder heeft eer van zjjn werk. Philip gevoelt zich hier heer en meesterhg drukt zelfs den arm zgner vrouw, die in den zjjnen beeft. Nu staan zg stil, hg slaat de portière open zgn ademhaling is gejaagd, zgn gelaat gloei end rood, en stotterend zegt hg: >Over een half unr zal ik n wederzien. Marie wachtte op den drempel de bevelen barer meesteres af. Wat de verkiesbaarheid tot lid van den raad betreft, iedereen die manne lijk ingezetene des Rijks is, den leef tijd van 25 jaar heeft bereikt en zijn woonplaats heeft in provincie, kan gekozen worden. De landbouwers zonden dus op deze wijze slechts ten deele rechtstreeks medewerken tot de samenstelling der Prov. Landbouwraden, die niet nood zakelijk uit landbouwers behoefden te bestaan. Hiervan nu verwachtte men geen afdoende verbetering. De leus was: Landbouwraden door en uit de land bouwers. Men vreesde anders te zeer den invloed der theoretici, van de man nen die wel van de theorie van den landbouw op de hoogte zijn, maar het bedrijf niet practisch uitoefenen en daarom meer dan eens niet vrij te plei ten zijn van een zekere eenzijdigheid. Aan dit bezwaar is de Regeering nu tegemoet gekomen door een gewij zigd ontwerp, waarin wordt bepaald Artikel 16. Kiesgerechtigd vooreenen provincialen landbouwraad, zijn de in gezetenen des Rijks, tevens Nederlan ders, die noch bij onherroepelijk ge worden rechterlijke üitspraak de be schikking of het beheer over hunne goederen hebben verloren, noch in ge vangenschap of hechtenis zijn, den leeftijd van vijf en twintig jaren heb- hen bereikt en in de provincie, hetzij voor zichzelf, hetzij voor een ander, het landbouwbedrijf uitoefenen op een stuk grond ter grootte van ten minste eene hectare. Zoo wordt tegemoet gekomen aan het eene gedeelte van den eischLand bouwraden door de landbouwers. Blijft nog het bezwaar dat men in de raden zelf een te grooten invloed vreest van mannen die niet tot het landbouwbedrijf behooren maar door hunne ontwikkeling veel kans zouden hebben lid van zulk een raad te worden: notarissen, pre dikanten, onderwijzers enz. Zeer zeker zal niemand willen ont kennen, dat ook dergelijke personen van groot nut zullen kunnen zijn by beraadslagingen omtrent den landbouw, maar het zou toch niet te prijzen zijn, wanneer zij een overwegenden invloed zouden krijgen in lichamen, waar aller eerst met de eischen der praktijk reke ning dient gehouden te worden. Ook op dit punt hopen sommige leden van ons Wetgevend Lichaam de Regee ring van standpunt te kunnen doen veranderen, om toe te geven aan het beginsel: Landbouwraden uit deland- bouwers. »Ik zal mg zelve wel helpen, dank je, kind,< zeide Doraline; en bescheiden ver wijderde het meisje zich. In de vensternis teruggetrokken, stond Doraline, eenigen tjjd later haar echtgenoot op te wachten. Nog altjjd omsloot het wit satjjn haar schoon* gestalte: alleen was de slaier haar afgenomen door de handen der vriendinnen, die, als altijd ook hier met vreoljjke scherts op haar gelukkig recht hadden gestaan. Haar gelaat was ontbloot, de lang volgehouden kalmte was uit haar trekken verdwenen: de natuur deed haar recht geldentranen glinsterden in haar oogenkoortsachtige angst deed haar wangen gloeien. Het was te veel, te veel 1 Het was de jonge vrouw, alsof de lucht in de kamer haar den adem benam; zg deed het venster open, maar dat was nog niet genoeg; ook de geur van den ruiker oranjebloesem was verstikkend. Zjj nam dien van haar borst, zg ademde ruimer en zag nit het venster. Kalmer werd het in Doralinea hart, en zjj zonk op de knieën. «Help mg, mjjn God, dat ik overwin,* wilde zg bidden. Daar kwam een windvlaag, die over den tuin streek en de oude boomen het hoofd deed schudden alsof zg toornig waren. Een vrooljjk gejuich vermengde zioh met het ruischen van den wind: het waren onder- hoorigen van Philip, die de bruiloft van hun heer vierden. »God, mgn God,« bad de jonge vrouw, «ontferm u over mg, verlaat mg niet!* Een zware hand werd op haar schouder Buitenland. Een echtpaar uit Grenoble (Frankrjjk), de heer en Mevrouw d'Albi, gaat een fiets tocht maken naar Konstantinopel, waarmee het 9000 pond sterling (f 108,000) verdie nen kan. Er is nameljjk in de Turksche hoofdstad een excentrieke oom van hen ge storven, die hun deze som hesft vermaakt, onder de voorwaarde, dat zg per tandem naar Konstantinopel moeten rjjden om het legaat in ontvangst te nemen. De afstand bedraagt ongeveer 2400 kilometer. De Daily Telegraph verneemt nit Kopen hagen: De Zweedsche regeering weigert niet alleen, een afgescheiden Noorwegen te er kennen, maar traeht de groote mogend heden over te halen, hetzelfde te doen. Etteljjke Zweedsche bladen pleiten voor een gewapenden inval in Noorwegen teneinde het Noorden van het land te bezetten, voordat de Rassen het doen. De socialisten verklaren echter eenstemmig dat zg niet van zins zjjn tegen de Noren te vechten, omdat deze, volgens hen, volkomen recht hebben zich van Zweden los te schenren. Aan het Hand. van Antwerpen wordt nit Brussal geseind Een verschrikkelijke ether-ontploffing had dezen namiddag plaats in de magazjjnen van den Auerbek, Anspaehlaan. Al de mi- ten zgn in stokken geslagen en de schade binnen het huis is overgroot; drie voorbij gangers werden gekwetst. Ia den kelder vond men het Ijjk van eenen werkman; een zgner gezellen werd zwaar gewond. Een begin van brand werd spoedig nitgedoofd. De Flensbnrgsche Stoom vaart- Maatschappij heeft telegrafisch bericht gekregen dat het Duitsche ijzeren sohroefstoomsehip Tetartos, groot 1812 registerton, den 30tn Mei op reis van Japan naar Tientsin in het Noorden van de Chineesche Z< e door den Russische hulpkruiser Don in den grond is geboord. De bemanning werd gered en is te Batavia geland. Het schip had geen oorlogscontra - bande aan boord, maar was met honten balken geladen en had zgn bestemming naar een onzjjdige Ohineesche haven. Uit Londen wordt d.d. 14 dezer gemeld Het vanmiddag openbaar gemaakte ver slag van de commissie van onderzoek naar de legerrchandalen in Zuid-Afrika wekt hier geweldig opzien, ofschoon de inhond groo- tendeels al uitgelekt was. De door de com missies van Bntler vastgestelde misbruiken gelegd, en haar echtgenoot stond naast haar; het dikka tapjjt had zgn voetstappen onhoorbaar gemaakt. Een hartstochtelijk vuur gloeide in zgn oogen, bjjna vlaraden zg, als van toorn, dat hg zgn vrouw nu biddend vond. «Doraline!* Hg bood haar de hand werktuigelijk volgde zjj hem naar de sofa. En Doralines nabjjheid oefende ook op den echtgenoot haar oude macht weder nit. «Mag ik?« Bjjna schuchter strekte hjj de andere hand naar de hare nit. «Zjj behoort u immers toe,* zeide zg, en gehoorzaam als een hond aan het bi- vel van zgn meester, legde zjj de tengere vingers in de breede handen van Philip Brann. Arme Doraline, mocht gjj op dit oogenblik maar het groot onderscheid tus- schen het eigen noemen en het eigen zjj a bekennen! Gelukkige bezitter, zoudt gjj de verheven fijnheid en toch onverdelgbare macht van dat onderscheid leeren gevoelen De handen der jonge vrouw waren ijs koud, maar zjj verkoelden den druk uiet, die zs warm wilde maken. Hjj sloeg zgn arm om haar middelhaar tanden klap perden. «Doraline,* riep hg onwillekeurig, «ben ik dan zoo verschrikkelijk voor u?« Slechts een diepe zueht was het antwoord. «Doraline, zou je me niet een weinig kannen lief nebben?* vroeg hg hartstochte- lgk. «Daar is tusschen ons nooit sprake van geweest.* «En toch kun je warm worden!* barstte hjj los. zgn erger dan iemand vreesde. De commis sie noemt de schuldigen van etteljjke knoeie rgen bjj de leveranties aan het leger ia Znid-Afrika, maar vindt dat kolonel Mor gan de verantwoordelijke hoofdsehnldige is. Morgan stond aan het hoofd van het liqui datie-departement, opgericht door Kitche ner in het voorjaar van 1902 om de nog opgehoopte legervoorraden geleidelijk op te ruimen. De commissie beschrjjft in bijzon derheden, hoe men met die oprniming te werk ging. Zjj geschiedde door middel van eenige leveranciers, samenspannende om de goederen bjj de veilingen voor esn prikje te bemachtigen en weer met grove winsten van de hand te zetten. In vele gevallen werden groote voorraden noodeloos naar Pretoria overgebracht, waarbjj de kosten van vervoer de opbrengstsom van de veiling verre overtroffen. De commissie brandmerkt Morgan's broeder als den hoofdknoeier onder de leveranciers, maar veroordeelt ook Mor gan streng, omdat hg de praktjjken van zgn broer oogluikend toeliet, wat in strjjd was met zgn krijgsmanseer. De commissie wjjst etteljjke andere hoog geplaatste knoeiers aan, maar zegt dat het moeieljjk is allen op te sporen, aangezien vele compromittearende stukken verdwenen zgn. De commissie detailleert zes typische gevallen van knoeierjj. Het rapport van de enquête waarin zjjn opgenomen de getui genissen van 34 getuigen, gehoord in 58 zittingen, is een dikke bundel. Arnold Forster heeft een voorrede voor het verslag geschreven, waarin hjj de schan dalen tracht te verzwakken, door op te merken dat het onderzoek onvolledig is ge weest en geen rechtskracht heeft, aange zien de er in genoemde beschuldigden geen gelegenheid tot zelfverdediging hebben ge had. Men berekent dat de knoeiergen het En- gelscbe volk alles te zaam een verlies van 72 millioen guldens berokkend hebben. Volgens telegrammen nit Mantsjoerge, te Petersburg ontvangen, is de Russische lin kervleugel na herige gevechten moeten wjj- ken voor de Japanners. Het Russische mi nisterie van oorlog gelooft dat er een al gemeens botsing aan den gang is, maar anderen denken dat maarschalk Ojama enkel v.jjne stellingen krachtiger maakt voor de vredesonderhandelingen beginnen. De Rnssisehe overheid heeft last gegeven om twee legercorpsen en een aantal batte- rjjen veldartillerie te mobiliseren. «Om Godswil, herinner mjj niet wat voor mg begraven moet zjjn!< Hartstochtelijkheid had Doraline ook overweldigd. Een gloeiend rood kleurde haar bleeke wangen, haar oogen glinster den, zg breidde de armen nit, als naar een verdwjjnend schaduwbeeld. Zoo had hjj haar gezien, toen zg naast Werner stond; zoo had zjj haar hoofd op diens schouder laten leunen, tot hem opgezien en gezegd, dat zjj hem beminde. Bjj dit folterend denkbeeld ontwaakte weder al de hardnekkigheid van Philips karakter. «Maar je zult me liefhebben, Doraline; want ik heb ja boven alles lief!* Opnieuw sloeg hjj deu arm om haar middel, en kwam haar zoo nabjj, dat zg zgu borst hoorde zwoegen, zgn adem gloeiend langs haar wangen voelde strjjken. Dat was te erg. Een rilling voer haar door de leden, strak werden haar gelaat strekken, alleen haar greota oogen schenen te leven, en akelig glinsterden zjj in dat bleeke, strakke gelaat. Langzaam zonk de jonge vrouw op de knieën, en met moeite, als de laatste ademtocht van een stervende, kwam het over haar lippen: «Heb geduld met mjj ik moet eerst overwinnen wat achter ligt. Philip deinsde terug. Zgn gelaatstrekken werden verwrongen en hjj balde de vuis ten. Morgen zal hjj hem dooden, die hein dat gedaan heeft! Hjj lachtte schel, en spoeade zich heenwant hg schaamde zich voor zgn vrouw. (Wordt vervolgd) NIEUWSBLAD ""TT-—*" - ■OB——waa—1MB—BS—————om-

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1905 | | pagina 1