Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Sominelerwaard.
In bet strijdperk.
Uitgever: L.. J. YEERMAN, Heusden.
JA 2444. WOENSDAG 26 JULI
1905.
i
UNB van alten/--
▼00*
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f 1.00.
franco per post zonder prgsyerhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/» et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
De nieuwe Loterij wet,
Op den lsten Juli j.l. is een nieuwe
wet op de loterijen in werking getreden.
't Is ieder bekend, hoe in den laat-
sten tijd het aantal loterijen in allerlei
vorm hand over hand toenam en hoe
daaronder vele niet altijd den toets der
critiek konden doorstaan. Winstbejag
door particuliere personen was enkele
loffelijke uitzonderingen buiten beschou
wing gelaten in den regel de drijf
veer waarom deze op touw werden ge
zet, tot schade van velen, die door de
uitlokkende hooge prijzen, waarvan
maar zelden de winners bekend werden,
aan de verleiding geen weerstand kon
den bieden.
Tot heden was tegen deze praktijken
weinig te doen, omdat aan het besluit
van 22 Juli 1814, die het houden van
dergelijke loterijen verbood, de straf
bepaling ontbrak. Ze waren dus wel
verboden, maar straf kon niet worden
opgelegd, vandaar dat het onkruid welig
tierde.
Dit is nu gelukkig anders geworden.
De overheid heeft begrepen, dat er tot
bescherming van het individu, dat op
die wijze door allerlei speculanten werd
geëxploiteerd, iets moest gedaan worden.
De nieuwe wet is dus niet tegen den
speler gei icht, maar tegen dengene die
misbruik zou willen maken van de
speellust van het publiek. Zij denkt dit
doel te bereiken door allereerst alle
loterijen om geld te verbieden, terwijl
loterijen, waarbij de prijzen en premiën
uit goederen bestaan slechts dan geoor
loofd zullen zijn, indien hiervoor de ver-
eischte toestemming is verkregen.
Vooraf zij echter medegedeeld, dat
de Staatsloterij hiervan is uitgezonderd.
Deze blijft bestaan, tenzij de wet tot
afschaffing die nog steeds bij de Tweede
Kamer aanhangig is, mocht worden aan
genomen, waarop echter onder de tegen
woordige omstandigheden weinig uit
zicht bestaat. Ook zijn kansovereen
komsten bij levensverzekeringen en pre-
mieleeningen onder zekere voorwaarden
niet in deze wet begrepen.
De toestemming tot het houden eener
verloting kan worden verleend door Bur
gemeester en Wethouders als de geza
menlijke waarde der prijzen en premiën
niet meer dan t 100 bedraagt; is die
meer dan honderd gulden, dan geeft
de Koningin den minister van Justitie
FEUILLETON.
M. VON ESCHEN.
70)
Meisenbach, met zjjn stilte en zjjn ver
kwikkende lucht, was naar haar meening
jaist de plaats voor znlk een asyl; het geld,
dat met zooveel moeite en strjjd bgeenver-
zameld, slechts hartverscheurend verdriet
had aangebracht, kon niet beter besteed
worden dan tot dit doelde smart, die zjj
er zelve om verduurd had, zou daarin haar
schoonste loon vinden, en bjj, de held ia
den strjjd met zichzelf en het noodlot, was
de aangewezen persoon voor znlk een taak.
Daar zeide zjj echter niets vanzjj mocht
door haar wenschen geen invloed op hem
uitoefenen, maar zg vroeg voor dit plan
zjjn raad, want zonder zjjn gevoelen er
over vernomen te hebben, wilde zg niete
doen.
Reeds langer hadden Doraliae en Helmut
Werner briefwisseling gehouden.
Reeds in de eerste dagen na den dood
van den Majoraatsheer was hg' vertrokken
hg moest zgn aangegane verplichtingen na
komen. Wel bloedde nu zgn hart bg de
scheiding, maar hg wilde zgn woord houden,
wat het hem ook kostte; hg wilde, zooals
ba zich had voorgenomen, zich daar de
middelen voor een later ouafnankeljjk be
staan verschaffen, hoe zwaar het hem ook
viel in den vreemde werkzaam te zgn. Mis
schien was het voor beiden zoo ook maar
het beat.
gehoord de toestemming.
Deze wordt echter alleen dan ver
leend als de opbrengst der loterij geheel
komt ten bate van een liefdadig doel,
of strekken zal ter bevordering van
wetenschap, kunst of eenig ander alge
meen belang; de bevordering van den
bloei eener markt, het welslagen eener
tentoonstelling etc. In geen geval wordt
dus de toestemming verleend wanneer
persoonlijk winstbejag het doel is.
De wet onderscheidt het aanleggen
of houden zelf van een loterij en het
exploiteeren (verkoopen of te koop aan
bieden, afleveren, uitdeelen, ten verkoop
of ter uitdeeling in voorraad hebben
van loten of op eenige andere wijze de
deelneming in een loterij openstellen of
openlijk bevorderen). Alleen voor het
houden van een loterij is de toestem
ming noodig. Is die verleend dan is
het exploiteeren (verkoopen enz.) van
zelf ook geoorloofd.
De exploitatie van een loterij is ver
boden als de toestemming voor een loterij
niet is verleend.
De verkoopers van loten hebben zich
dus goed te vergewissen of de toestem
ming voor de loterijwaarvan zij loten
verkoopen, is verleend, anders stellen
zij zich bloot aan straf, want de straf
bepaling ontbreekt bij deze wet niet.
Deze straf kan bestaan in hechtenis
van ten hoogste 6 maanden of geld
boeten ten hoogste tot f 3000.
Gelijke straf wordt ook bedreigd tegen
dengene, die een loterij op 't touw zet
waarvoor de toestemming niet is ver
leend. Richt iemand een loterij in,
waarvoor de toestemming niet verkre
gen is, doch doet hij het voorkomen
alsof dit wel het geval is, dan kan hij
zelfs tot een jaar gevangenisstraf ver
oordeeld worden.
Ook de uitgevers van couranten, die
advertentiën van niet-goedgekeurde ver
lotingen opnemen stellen zich aan straf
bloot.
De toestemming tot het houden van
een loterij is aan verschillende voor
waarden verbonden. Per sé wordt als
voorwaarde gesteld, zonder dat dit na
drukkelijk bij de toestemming behoeft
te worden gezegd, dat op alle loten en
in alle aankondigingen (advertentiën,
strooibiljetten enz.) worde vermeld, dat,
door wie en wanneer de toestemming
werd verleend. Laat de houder of aan
Ja, God was barmhartig geweest: er
stond uiets tusschen hen om hen. te schei
den, en toch was er veel wat eerst over
wonnen, vergeten moest worden, voordat
zg in alles te zanaen konden gaan met een
vrjj hart, en vrg konden denken aan zich-
zelven en hun geluk.
Dus vertrok hg, zonder Doraline nog
slechts eenmaal te ziende vrouw, die hg
beminde, was, meende hg, wel het offer
waard, dat hg, de omstandigheden in aan
merking nemende, haar eer bracht; zg be
greep zgn han&elwjjze en waardeerde zgn
bedoeling. Hg wachtte ook een poos, al
vorens haar te schrgven; toen werd de
briefwisseling tusachen Tokio en Meisen-
bach geregelder. Maar zg schreven weinig
over zich zei venvan liefde werd niet ge
sproken; het scheen, dat het jongst verle
den nog als een sluier over hun gevoel
lag; de liefde, die onder zooveel leed en
strjjd in stilte ontkiemd en gerjjpt was,
wilde nu ook wachten totdat de tjjd was
gekomen, dat zg zich in haar vollen glans
met woord en daad kon ontwikkelen.
Maar evenals de geur uit de bloemen
opstjjgt, ademde alles, wat zg elkander
meededeeldeD, dat zg elkander toebehoorden,
dat zg vereenigd waren in den geest, die
hen had samengebracht. Zoo gat hg haar
ook nu raad, en maakte het plau voor
haar, maar van de toekomst zwegen beiden
nog. Als hg terugkwam, zou hem de weg
gebaand zgn tot het luchtkasteel van zgn
leven, als een welgesteld man zich aan de
wetenschap te kunnen wjjden, en om alles
ter wereld wilde Doraline dat niet aanroe
ren. Evenmin zou hg uit haar hand aan
nemen, wat daarmede dit gewenscht gevolg
reeds zon bevatten, eer hg in staat waa
het zichzelf door eigen krachten te ver
legger zich aan deze en alle andere
te stellen voorwaarden niets gelegen
liggen, dan beloopt hij weer de kans
op straf; in dat geval loopt ook de
verkooper gevaar, die dus zich maar
moet overtuigen of de gestelde voor
waarden zijn nagekomen.
Artikel één, dat bepaalt wat onder
loterij wordt verstaan, luidt als volgt:
„Deze wet verstaat onder loterij elke
„gelegenheid, door iemand opengesteld,
„om tegen voldoening aan zekere voor
gaarde mede te dingen naar prijzen
„of premiën in geld of goed, uitgeloofd
„ten behoeve van de deelnemers, die als
„winners worden aangewezen door het
„lot of eenige andere kansbepaling,
„waarop zij geenen overwegenden in-
vloed kunnen oefenen".
De voorwaarde, waaraan men moet
voldoen om mede te kunnen dingen
naar de uitgeloofde prijzen bestaat in
den regel in het koopen van een lot
of het betalen van een inleg; zij kan
echter ook bestaan in het koopen van
een bepaalde hoeveelheid winkelwaar,
zooals dit veeltijds geschiedt in sigaren
winkels met tombola's, manufacturen
winkels, enz. Ook deze loterijen zullen
dus voortaan verboden ziju.
De kansbepaling, waarvan in ge
noemd artikel nevens de gewone toe
wijzing doör het lot sprake is, kan ook
geschieden door b.v. dobbelsteenen, het
trekken van een kaart enz., mits maar
vaststaat dat de deelnemer geen over
wegenden invloed daarop kan uitoefenen.
Zoo zal het bekende prijsbiljarten ge
oorloofd blijven omdat daarbij het be
palen van uitgeloofde prijzen geheel of
grootendeels afhankelijk is van de be
hendigheid van den mededinger.
Ook de prijsraadsels vallen onder de
wet, omdat het oplossen dier raadsels
de voorwaarde is tot mededinging naar
de prijzen, terwijl dit verder geen in
vloed uitoefent op het lot of de kans
bepaling, waardoor de winner wordt
aangewezen.
Ook is het verboden aandeelen te
verkoopen, te koop aanbieden enz. van
een loterij die buiten het Rijk in Europa
is aangelegd of wordt gehouden.
Zooals men ziet zal door deze wet
heel wat ongerechtigheid uit de wereld
worden geholpen. In de toekomst toch
zullen alleen die loterijen bestaanbaar
zijn, die een goed doel beoogen, en die
schaffen.
Zoo dachten beiden er slechts aan een
werk te ondernemen, dat een toekomst zon
hebben.
En op Meiaenbach hadden de noodigs
verbouwingen plaats; Helmut kendi elk
vertrek alsof hg het voor zgn eigen oogen
zag; Doraline wist nanwkeurig, dat alles
zoo was als hjj het hebben wilde.
Reeds vjjfmaal na den tgd, dat de Ma
joraatsheer overleden was hadden de boomen
ia zgn park met jong groen geprjjkt, de
bloemen gebloeid, de grashalmen en koren
aren op da velden in den wind gewuifd ea
waren de vruchten gerjjpt.
In de colonnade langs het middelfront
van het kasteel, liep Doraline peinzend heen
en weer. Zg was alleen.
Haar broeder Hans, haar lieveling en
haar trots, had bereikt wat hg zich als
knaap, onder het leed der omstandigheden
tot jongeling opgroeiende, ten doel had ge
steld. Zonder eenige toelage, ook niet van
zgn rjjke zuster, had hg zich door al de
verlokkende verzoekingen zjjner omgeving
heengeslagen; was nu, misschien juist door
dat hg alleen op zichzelf moest steunen,
reeds leeraar aau een krjjgsschool ea mede
werker aan een militair blad geworden, en
had zich de achting en genegenheid van
zgn meerderen en zgn leerlingen verworven.
Ja, hg was een broeder, op wien zelfs een
zuster als Doraline trotseh mocht zgn, een
broeder, die elk offer, dat zg hem gebracht
had, hoewel zg hem daar nooit iets van
gezegd had, waardig was.
Maar Koenraad en Alexe waren ook
goei opgegroeid, al hadden zg ook niet de
hoogte van haar lieveling bereikt. Alexe
had zich tot een behoorljjk meisje ontwik
keld, wier hoofdgebrek slechts daarin be
bovendien aan een contröle van over
heidswege zijn onderworpen.
Op loterijen, die vóór 1 Juli 1905
reeds wettiglijk zijn aangelegd, is deze
wet niet van toepassing.
(Z. N. en A.)
Buitenland.
Uit Petersburg wordt d.d. 24 dezer ge
meld De Duitsche keizer en tsaar Nikolaas
hebben elkander gisterenmiddag in de in
hammen bg Bjoerkoe (Finland) ontmoet,
's Avonds was op de Poolster een galadiner.
Heden om twee nnr gebruikte de Tsaar
de lunch op de Hohenzollern. Na de lnnch
trokken de Keizers zich terng, waarop de
Poolster de Hohenzollern een eindweegs
uitgeleide deed.
In de toongevende Russische kringen
verhengt men zich over de samenkomst.
Volgens een bericht uit Bioerkoe is de
Tsaar met grootvorst Michael van gister
avond 11 uur tot vanochtend half twee aan
boord van de Hohenzollern geweest.
De Tsaar is hedenavond op Peterhot
teruggekeerd.
Wat op deze samenkomst behandeld is,
zal bg gissingen moeten big ven. We laten
bieronder daarom volgen wat eenige buiten-
Iandsche bladen er over schrgven:
De Daily Graphic zegt: Hoe men de
ontmoeting ook uitlegge, zeker is het dat
de samenkomst geen goede vooruitzichten
biedt, zoo min voor Europa als voor Rus
land zelf.
De Daily Chronicle daartegen meent dat
de Tsaar in de huidige omstandigheden
van niemand beteren raad zou kunnen krjj-
gen dan van keizer Wilhelm.
Jaurés schrjjft in de Humanité dat keizer
Wilhelm tegenover de wereld een zware
verantwoordelijkheid op zich laadt. Daar
ieder weet dat de zwakke wil van den
Tsaar geen weerstand kan bieden aan den
sterkeren wil van keizer Wilhelm, zal de
wereld de beslissingen van hem toeschrijven
aan de bezieling van Wilhelm. Wat zal de
Keizer hem aanraden?
De Siècle zegt: Men mag alles vreezen
van den invloed die een sterke geest en
wil als die van Wilhelm kan uitoefenen op
een zwakkeling als de Tsaar.
De Libre Parole: 't Is een historisch
stond, dat zg het met getrouwheid aan
haar zuster vrg luchtig opnam. Maar daar
was haar juist geen zwaar verwjjt van te
maken; de heer von Kalten, het eerste
officiers-ideaal van Hans en nu zgn beste
vriend, heeft er de voornaamste schuld aau.
Doraline zelve verheugt zich over de jonge
lieden, en heeft reeds eenmaal lachend ver
klaard, dat zg de mama is, en dat, wie
Alexe weghaalt, daarbjj ook den bruidschat
uit haar hand moet aannemen, want dat
hg anders dat dochtertje niet krggt. En
broer Hans heeft met zgn flink karakter
ook mg die kiesche fijngevoeligheid behou
den, die hem reeds als knaap eigen was.
Vroeg in den ochtend had hg Koenraad,
die, evenals hg, de herfst-vacantie op Mti-
senbach doorbracht, en Alexe weten te be
praten om een uitstapje te doen, met een
blik op Doraline, die spottend had kunnen
schgnen, zoo vrooljjk was hg, als er niet
tevens zooveel har telg ke sympathie uit ge
sproken had, en op een toon, die beiden
wel wat vreemd klonk, maar die toch een
aangenamen indruk op hen maakte, zoodat
zg het voorstel van broer Hans gaarne
aannamen.
Doraline had aan die zjjde van het kas
teel, waar zg thans liep, het gezicht op
het park.
Terwijl zg, met de hand boven de oogen,
om beter te kannen zien, het park stond
te beschouwen, klonken er zacht, doch hoor
baar in de stilte, voetstappen op het kie
zelzand. Een trilling ging Doraline door
de leden en zjj legde haar hand op het
onstuimig kloppend hart; daar, onder de
kruinen van de lindeboomen, kwam een
man van een rjjzige gestalte te voorschijn.
Reeds was Doraline de trap af hem te ge-
moet gesneld.
feit, dat heel de Europeesche politiek kan
wijzigen.
De Gil Bias gelooft dat de Tsaar de hulp
wil inroepen van de Duitsche troepen in
Polen, ingeval de revolutie mocht zegevieren.
De Parjjsche Matin verneemt nit Peters
burg: De vrienden van den vrede vreezen
dat de Tsaar van de reis zal terugkeeren, aan
gemoedigd tot voortzetting van den oorlog,
Te Petersburg beweert men dat Keizer
Wilhelm bet initiatief tot de ontmoeting
zou genomen hebben wat zeer onwaar
schijnlijk ljjkt en misschien alleen bestemd
is om in Rusland geloofd te worden.
Omtrent den aanslag op den Sultan van
Turkije wordt uit Konstantinopel nader
gemeld
Als de ontploffing maar een halve minuut
later gebeurd was, zouden de Sultan, zjjne
zoons en het grootste gedeelte van de ho
velingen er het slachtoffer van geworden
zgn. Op het oogenblik dat de Sultan uit
de moskee naar buiten kwam, presenteerden
de troepen, onder het commando «Selam
doer«, het geweer. Nauweljjks had dit weer
klonken, of men hoorde een ontzettenden
knal, die zich op vjjf korte afstanden her
haalde. Er werden znlke dichte rook- en
zandwolken omhoog geslingerd dat het een
minuut lang donker was. Et ontstond een
onbeschrijfelijke verwarring, waarbjj de
troepen binnen en buiten de moskee door
elkaar liepen. Men hoorde onverstaanbaar
geroep, geschreeuw en velen zochten een
heenkomen. De menschen in de onmiddel
lijke omgeving van den Sultan waren ver
lamd van schrik, daar zjj niet begrepen
wat er gebenrd was. Er vlogen stukken
van menschen en paarden de lucht in, alle
ruiten op het plein werden verbrijzeld en
zelfs van de hooge minarets van de Hamidie-
moskee, waar de Saltan pas zgn gebeden
verricht had, ploften stukken pain naar
beneden. Toen de knal weggestorven en
de rookwolken weggetrokken waren, zag
men iets vreeseljjks. Een aantal menschen
en paarden waren in stukken gescheurd en
meer dan tachtig waren gekwetst.
Al dien tgd stond de Sultan bleek, maar,
volgeDS de eenstemmige verklaring van oog
getuigen, moedig en vastberaden op de
kleine stoep van de moskee. Hjj weigerde
den raad van zgn omgeving te volgen, om
En zjj vatten elkanders handen, zjj zien
elkander in de oogen, als om daarin op
nieuw te lezen wat toch altjjd hetzelfde ge
bleven is.
Bjjna ongemerkt zgn zjj de bréede stee-
nen trap opgegaan en Doralines kamer bin
nengetreden.
Doraline,zeide hg nu zacht, bjjna aar
zelend, terwjjl hjj zich diep over de han
den boog, die zg hem gewillig voor zgn
kus liet, »ik ben ginds niet slechter en
niet beter geworden; ik kom als de oude
terug, en breng mjjn oude liefde, mgn ou
de wenschen mede.<
En weder ging er een trilliug door haar
edsde gestalte; hg voeld8 de toppen harer
vingers in zgn hand beven, maar hjj ge
voelde ook, dat dit beven slechts van schroom
vallige, zoete ontroering was. Hjj sloeg zgn
arm om haar middel; zjj leunde met het
hoofd tegen zgn borst, en zag met een blik,
waarin haar gansche ziel lag, tot hem op.
»Dat zgn de oogen,fluisterde hg, «waar
in de droomen mjjner jeugd heb wederga-
vonden dat is de blik, die voor mg de
vervulling is van het geloof door het licht,
dat uit die sterren spreekt.
En Doraline het s.heen dat met het
gloeiend rood op haar wangen, waarin de
kuiltjes bevalliger dan ooit te voorschijn
kwamen, in dit oogenblik van liefde en ge
luk ook al de levendigheid en vrooljjkheid
der eerste jeugd wedergekeerd, alle leed ver- j I
geten was, in haar vast vertrouwen op het.
hart, dat zjj had weten te waardeeren, zelfs
wanneer de mond, die haar nu zoo vurig
kustte, haar door bittere levensbeschouwing
gen geërgerd had.
NIEUWSMAK
Naar het Duitsch
VAN
Wordt vervolgd