Hel Land van Hensden en Altena. de Langstraat en de Bomraelenvaard. Nieuw Leven. Buiten verwachting. FEUILLETON. Uitgever: L. J. YEEHMAH, Heusden. M 2474 WOENSDAG 8 NOV. 1905. lAND VAM A ITEM VOOK L/it blad rergch^Ht WOENSDAG en ZATERDAG. Abonaementsprgi: per 3 maanden f l.OO. franco par poat zonder prgarerhooging. Afzonderlijke QUcaKaars 5 cent. Advertentien ran 16 regels 50 et. Elke regel meer 71/, Groote lettere naar plaatamimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Ondanks de groote beroering, die het volk nog bezielt, moest alles juichen en jubelen in het grooten Czarenrijk over de groote overwinning, die het recht over het onrecht heeft behaald. De moegewerkte slaven hebben hun ketenen verbroken; een nieuwe lente is aangebroken. Het is er koud, het is er kil in dat ontzagwekkend groote Rijk, dat een wereld is op zich zelf met zijn milli- oenen inwoners. We denken, als we 't over Rusland hebben, aan de guurheid van sneeuwstormen, die aanjagen tegen de menschen, kleintjes gedoken in pels jas en bontmuts. Aan onmetelijke ijs velden, aan de ijzige kilheid van Siberië. Het waait als een ijswind over ons heen, wanneer we aan Rusland denken, en sterk verbeelden doet er ons van huiveren. Maar, hebben we nog niet meer ge huiverd, hebben we niet ineengekrom pen van pijn, alsof we bij de verkleuming der felle kou nog de kozakken zweep ons voelden striemen over de huid, wan neer we lazen van het gruwelijk onrecht, van de knevelarijen, van de verdruk king en gansch de tragische levens ellende, waaronder de autocratie, waar onder de kliek van het Czarendom de menschen trapt en beukt en martelt, tot ze liggen als moede slaven? Dat is de kille ijswind, die over de Russische velden waait en het guurst over het duistere Siberië! Alle uiting van recht en gerechtig heid wordt er uitgeslagen met de zweep. Opkomen voor de allereerste men- schenrechten wordt er uitgegeeseld met verbanning. Slaven, slaven heeft de autocratie en het ambtenarendom van de menschen gemaakt, slaven die zwoegen en werken en zorgen en ploeteren moeten om dan maar weer van nieuws afaan te beginnen, altijd door onderworpen, altijd door ge dwee. Want beter gevoel wordt er uitge- striemd. Yoelt ge den ijswind, voelt ge van ver de huivering om wat van dichterbij te naderen den ijskorst waarin de Rus sische maatschappij verkild ligt? En nu heeft een nieuwe lente den rüwen winter verdreven, om straks plaats te maken voor volle zomerweelde. De moede werk-slaven, die in lange, afmattende werk-uren juist zooveel ver dienen, dat het leven een marteling is, hebben lang hun „Vadertje" gesmeekt om hun te verlossen van het despo- U- Oude Piet was eigenlijk volstrekt nog niet oud, hij had dien naam al gekregen toen hij nog een jongen was, in dien tijd toen hij bij Andries den visscher in dienst kwam Andries' dochter Anna had hem dien gegeven, omdat zijn gezicht zoo vol rimpels zat; en daar die naam met zijn doen en laten overeenstemde had hij dien behouden. Hij kwam ook juist van pas, daar men eigenlijk geen anderen bijnaam voor hem had gevonden, die doel trof. En waarlijk, hij had er al wat rimpelig en zorgelijk uitgezien, toen hij ter wereld kwam, alsof hij er een voorgevoel van had, dat hij wel wat ongelegen was gekomen. In zijn eerste jaren kwam hij ten laste der diaconie en dat mocht er wel weinig toe bijdragen om de rimpels te verdrij ven, want toen hij op veertienjarigen leeftijd bij vis scher Andries in dienst kwam, zag hij er uit als een veteraan en toen had Anna, die vlug van oog en begrip was, hem aan stonds dien naam gegeven. Het was alsof zijn huid hem in te groote hoeveelheid was toebedeeld, niettegenstaan de zijn breed gezicht, of misschien wel op wat meer gezondheid of een meer behage- lijk leven moest wachten om gevuld te wordendaar het toeval dit echter niet had gewild, hielden de rimpels stand en tisme en willekeur, om hun de rechten te geven, die hun als menschen toe kwamen. En „Vadertje" heeft eindelijk hun beê verhoord. De ijzige Russische winterkou heeft het moeten afleggen tegen het ontwa kend lenteleven. De nieuwe lente is aangebroken, de blijde juichkreten begroeten haar, die aan de diep geknechten komt brengen menschelijkheid en recht. Moeilijk zal men kunnen beweren, dat de Czaar geen groote concessies heeft gedaan. Want hij belooft, dat hij voortaan zal regeeren volgens wetten, door de volksvertegenwoordiging goed gekeurd, en niet langer bij willekeurige besluiten. Hij schaft den politiestaat af, en belooft de invoering der vier bur gerlijke vrijheden. De wetgevende macht komt aan do Doema en de Doema zal worden gekozen door een zuiver ge formuleerd algemeen kiesrecht. Het is moeilijk voor Westersch- denkenden een begrip te krijgen van de groote verandering die deze beloften zoo zij worden uitgevoerd voor Rusland zullen hebben. Want zij maken het noodig, dat het onmetelijke leger van bureaucraten, die tot dusver re geerden, in naam van den Czaar, maar naar hun eigen willekeurige op vattingen, wordt afgeschaftdat het stelsellooze en reusachtige aantal oeka- ses, waarvan de meesten niet we. den uitgevoerd, of ingetrokken voordat zij uitgevoerd werden, en zoo zij kracht van wet kregen werden beperkt door meer uitzonderingen dan regels wor den ingetrokken, om plaats te maken voor een geregelde wetgevingdat een einde wordt gemaakt aan den ramp zaligen invloed van de grootvorsten en hun omgeving Juist de grootte van dezen ommekeer maakt, dat velen in Rusland daaraan nog niet gelooven. De ervaring is er bovendien om dit wantrouwen te recht vaardigen. Men voege daarbij het ver schijnsel, dat de revolutionairen, die thans zoozeer aan de winnende hand zijn, in toegeven een aansporing zien om nog meer te eischen en wat men thans in Rusland ziet heeft zijn logische verklaring gevonden. Maar deze storm moet uitwoeden, want een storm is het, die thans htt Russische volk beroert, welke alleen door alle weidenkenden kan worden bezworen. Een medewerking met de regeering, die het goede wil, is thans een eerste eisch, en dan zal bewaarheid worden hetgeen wij in het begin van groeiden vast. Zij hadden zich hoofdzake lijk om de oogen en in de mondhoeken verzameld om de oogen, die klein en goedig waren, maar waaraan zij een be kommerde uitdrukking gaven en om den mond, die groot en breed was, waaraan zij een eigenaardigen lach verleenden, een lach die noch vreugde noch gedruktheid te kennen gaf, maar een blijde gelatenheid, die hem dan ook scheen aangeboren. Overigens was hij flink van postuur en goed gebouwd en hoewel niet over gezond, was hij toch onbegrijpelijk taai en sterk. Hij was een matig kostganger en een flink arbeider, zoodat visscher Andries zeer met hem ingenomen was. Visscher Andries was van klein af begonnen, maar had geluk gehad en verkeerde nu in gunstige om standigheden. Toen Oude Piet twee jaar bij hem in dienst was geweest, begon hij met twee schuiten te visschenin de grootste roei den hij dan zelf met zijn vrouw, in de kleinste Anna en Piet. Hij had dus altijd twee schuiten gereed en als er eens over vloed van visch was, kon men zeker zijn, dat Andries er niet bij te kort schoot. Verscheidene jaren roeiden Pieten Anna dus te samen en zij deden menig gelukkige vangstzij brachten meestal een paar man den meer binnen dan de groote boot. Dat beweerde Anna altijd haar verdienste te zijn en Piet sprak haar niet tegen, zooals hij dat over 't algemeen eigenlij k niemand deed. Zij konden het overigens best met elkander vinden. Anna hield Piet wel eens wat erg voor den gek, maar verre van daar boos over te worden, liet Piet zich dat met een zeker welgevallen steeds aanleunen. ons artikel schrevenalles juicht en jubelt in het groote Czarenrijk. ttuiteiiland- Oc toestand in Rusland. Hei telegraafagentschap meldt uit Petersburg De uitgevaardigde amnestie omvat ook alle vergrijpen vóór 30 October tegen den persoon des Keizers of tegen leden van het keizerlijk huis gepleegd; evenzoo het vergrijp van deelneming aan geheime vereenigingen, die den gewelddadigen ommekeer van zaken ten doel hebben. De Roes bevat een heftig artikel tegen Trepof, die als hoofdschuldige op staan- den voet dient weggejaagd te worden. Er is weer heimelijk een revolutio nair arbeidersblad verschenen, waarin de Tsaar, Trepof en anderen zeer hevig worden aangevallen. Het blad voorspelt dat een commune ophanden is, tenzij onmiddellijk een republiek met alge meen stemrecht wordt ingevoerd. Te Petersburg is een samenspanning tot het uitmoorden van de joden ontdekt. In den Kaukasus duurt de burger oorlog voort. De oproerlingen plunde ren stations, houden treinen aan en pakken enkele rijken op, die dan een ontzaglijk losgeld moeten bieden, om vrijgelaten te worden. Volksbenden houden te Kiëf de rij tuigen op straat aan en verlangen van de daarin zittenden dat zij bewijzen, geen joden te zijn. Zij scheuren de klee- ren van dames open, om te zien of zij een kruis dragen. Bijna alle huizen ver- toonen heiligenbeelden of kruisen. Het Engelsche consulaat is met kogols door boord. De soldaten laten de verwoes ting van de joodsche huizen toe en het gepeupel veilt openlijk zijn buit, be staande uit bedden, schilderijen, piano's en huisraad, dat ook overal in 't rond ligt. Drie voorsteden van Odessa en ge heel Kisjinef moeten verwoest zijn. De arbeiderspartij, die uitgaat van de redeneering dat het manifest van den Tsaar gelijk staat met de zegepraal van de burgerklassen, die thans de ar beiders laten schieten, wil de bekende eischen ten volle handhaven. Daaronder behoort ook de spoedige invoering van een achturenwerkdag in het geheele rijk. Als die eischen, welke de partij van Witte niet voor inwilliging vat baar acht, niet worden toegestaan, wei gert de volkspartij aan de ernstige be doeling van het manifest te gelooven of het werk te hervatten. Inderdaad is die hervatting op het oogenblik nog maar gedeeltelijk, zelfs op de spoor wegen. Het anti-semietisme wordt met den dag heftiger. Telkens verschijnen er anti-joodsche vlugschriften. Een ervan Piet zat bij het roeien altijd op de ach terbank en Anna op de voorbank, zooals dat het gebruik is als een knaap en een meisje te samen roeien; maar Piet richtte zijn riemslagen altijd naar de hare, een attentie waarop Anna hoogen prijs stelde, ofschoon zij er nimmer iets van zeide. Maar daar hij koers moest houden, moest hij daar bij aanhoudend op haar letten en het deed hem dan telkens genoegen haar in het frissche rood bloeiende aangezicht te zien. Niemand hield dan ook zoo nauwkeurig koers als hij. Op die wijze gebeurde het dat Piet heel veel van Anna ging houden. Dat kwam zoo langzamerhand, zonder slag of stoot, zonder dat hij er haar iets van zeide, ja zonder dat hij het bijna zelf wist hij begon enkel maar te voelen, dat er geen grooter vreugde voor hem bestond dan de schuit op te tuigen en dat had hij vroe ger nooit zoo gezien; het kwam hem ook voor, dat hij de oude boot begon lief te krijgen en dat trof hem altijd, als hij daar op de achterbank zat en het maakte hem zoo vertrouwend en zeker, ja bijna een weinig trotsch als hij daar zat en roeide met Anna daar tegenover hem. Zooals gezegd, stil en rustig, zonder schok of stoot ontwikkelde zich zijne liefde, had zij haar tijd van stil geluk, een tijd toen Anna's wezen tegenover hem begon te ver anderen, waarin zij hem niet langer voor den gek hield, ook niet meer zoo spraak zaam was als te voren, maar zwijgend aan haar roeispaan, zat, maar toch een vroo- lijke glans in haar kwam als Piet naar het roer keek; en even stU en kalm daalde toont, op historische gronden, breed voerig aan dat de joden de schuld heb ben aan alle euveldaden, door de eeuwen heen, wat bewijst dat het jodendom een gevaar voor den staat is. De Standard verneemt uit Odessa, dat een reusachtige volksmenigte Vrij dagnacht de gevangenis trachtte te be stormen, teneinde duizenden gevang >- nen te bevrijden. De troepen, van ka nonnen voorzien, wierpen de aanvallers terug. Deze tastten toen weer de loden- wijken aan en richtten daar een bloed bad aan. Kaulbars en de burgerlijke gouverneur zeggen, dat 25,000 man troepen onvoldoende is om de orde te handhaven, maar ondertusschen vallen politie en soldaten alleen liberalen en Joden aan. De soldaten plunderen stel selmatig mee. Kaulbars zegt: de burgers moeten zich zelf verdedigen. Ook wil hij de burgers dwingen voor bewaking door de politie te betalen. Het aantal dooden wordt thans op 3500 geschat; dat der gewonden op 12000. De schade schat men op twaalf millioen gulden. De Daily Mail verneemt uit Peters burg De vertegenwoordigers van de democratische en van de revolutionaire partij hebben samen de omwenteling afgekondigd en Witte daarvan kennis gegeven. De geheele pers is nu gede mocratiseerd en weigert verder de re- geeringsproclamaties af te drukken. Zij eischt de onmiddellijke verwijdering van Trepof en invoering van het al- gemeene stemrecht, en anders de re publiek. Zij beschuldigt Trepof dat hij een dictatuur uitoefent; dat hij mapi- festen van den tsaar laat afscheuren en door eigen proclamaties vervangen. Een botsing tusschen de partijen van Trepof en Witte is nog alleen te ver mijden, wanneer beiden aftreden. De correspondent van de Standard te Odessa seint, dat duizend dooden en gewonden alleen in de voorstad Moldawanka op straat hebben gelegen van Zaterdagnacht tot Zondagmiddag. Toen liet de overheid haastig de lijken bijeenrapen en heimelijk begraven. Overal zijn onmenschelijke wreedheden gepleegd, ook vrouwen en kinderen werden gedood. De terroristen achter volgden de joden op de daken en wierpen hen naar beneden op straat; anderen haalden de joden uit de trei nen waarmee zij trachtten te vluchten. Toen Zondag te Tiflis een aantal reactionairen met portretten van den Keizer door de stad trokken, werd er met revolvers op hen gevuurd en met bommen geworpen. De troepen, die den stoet vergezelden, vuurden terug en doodden tien en verwondden onge veer dertig personen, terwijl tijdens deze voorvallen twee inlanders, die een mand met bommen droegen, door de ook het ongeluk op hen neder. Het begon daarmede, dat Anna soms onvriendelijk en vreemd tegen hem werd, dat haar stem een scherpen klank aannam, en wat Piet eigenlijk het meest hinderde, dat zij, die anders zoo flink tegen hem oproeide, steeds gelijk en maatvast, in dat alles be gon te verslappen, nu eens veel te haastig uitsloeg, dan weer bij hem achterbleef, zoodat Piet alle moeite had om de boot recht te houden. Hij begreep niet, wat er aan haperde, maar dat er iets niet in den haak was, dat voelde hij en zijn blik werd zorgelijker en zijn lach verdween. Na eenigen tijd ging Anna zelfs in haars vaders boot over, terwijl haar plaats in de zijne door de moeder werd ingenomen, eene verandering, die Piet's hart zwaar maakte en waarover hij natuurlijk met niemand kon spreken en het eind van dit alles was, dat Anna zich verloofde met een vis scher uit de buurt wiens erf bij na aan dat van hare ouders grensde. Hij heette Akerström, was al wat op jaren maar hij had geld in de kist. Dat kon Piet begrijpen en hij zei de er dan ook niets over hij vond, dat alles ging zooals het gaan moest en hij zweeg hij leed misschien ook wel een weinig, maar zorgde, dat men hem dat niet kon aanzien. Het eenige wat hij deed was, dat hij Andries zijn dienst opzegde, en zich bij een ander verhuurde, en dat was geen ge ringe opoffering, want het was een beste dienst en het loon en de kost beter, dan hij die ergens anders kon verwachten. Toen dit alles vijfjaren geleden was, kwam hij terug met een kleine spaarpenning en huurde een klein vertrek op hetzelfde eiland, waar Andries woonde en waar Anna sinds ontploffing daarvan den dood vonden. Een voorbijganger werd gekwetst. Er heerscht een groote paniek in de stad. Ook te Bakoe hielden Zondag Rus sische en Muzelmansche arbeiders een betooging, waarbij uit de huizen van Armeniërs op hen geschoten en met bommen gegooid werd. De verbitterde werklieden staken daarop het huis van een Armeniër in brandhet vuur plantte zich voort op twintig andere, waarin vijftien bommen ontploften, evenzoo een menigte kisten patronen. Voorts ontdekte men Mauser-geweren en dum- dum-patronen. De betoogers plunder den vier winkels. Tijdens de gebeurte nissen zijn ongeveer twintig personen gedood of gewond; verscheiden plun deraars zijn gevangen genomen. Het Berliner Tageblatt verneemt uit Petersburg dat de revolutionaire propa ganda onder het leger op schr kbarende wijze veld wint. In den loop van tien dagen zijn tegen officieren wegens het houden van oproerige toespraken 92 aanklachten ingediend. Te Petersburg zijn 150 matrozen van de 14de en 18de afdeeling gevangen gezet. De Duitsche regeering heeft, met eenige andere regeeringen samen, te Petersnurg vertoogen laten houden over de noodzakelijkheid dat hare onderda nen beschermd worden. Voor de huizen van Duitschers, die zich bedreigd achten, zullen dienten gevolge militaire wachten geplaatst wor den. Hoe ernstig de toestand te Riga is, blijkt uit een bericht dat daar voort durend vier Duitsche booten ter be schikking van den consul zijn, om zoo noodig de daar wonende Duitschers en hun roerende goederen aan boord te nemen. Volgens een bericht uit Petersburg, d.d. 3 dezer, heeft Finland vrijheid ver kregen. De Tsaar is gezwicht voor de vreedzame revolutie. Het manifest be helzende de inwilliging van alle eischen van het volk is hedennacht te Peterhof door den staatssecretaris Lin Ier aan den Tsaar ter teekening voorgelegd. Met de aanwezigheid van oorlogs schepen ie Helsingfors bedoelt de Tsaar te beduiden, dat, ofschoon Z.M. toestemt in de grondwettige vrijheid van het Finsche volk, hij de afscheiding van het groothertogdom van het keizerrijk wil verhinderen. Het manifest bevat ook de bepaling, dat de staatssecretaris voortaan aan den landdag en niet langer aan den keizer verantwoordelijk zal zijn. De Tsaar heeft tevens het verzoek ingewilligd om den Finschen landdag in buitengewone zitting op den 20en December bijeen te roepen, ten einde dien getrouwd was. Hij wilde nu op eigen gelegenheid uit visschen gaan hij had zelf eenige netten gebreid en had tegen billij ken prijs een boot overgenomen. Het was dezelfde boot, waarin hij als jongen tegen over Anna gezeten en geroeid had die was nu als wrak afgedankt en verkocht. Natuurlijk kwam hij Anna ook spoedig tegen. Zij was groot en wat zwaarder ge worden, en was vlugger en frisscher dan ooit. Zij had zich naar de luimen van haar man leeren schikken en had het overigens opperbest. Het terugzien was geheel onge dwongen vriendelijk, bijna hartelijk. Piet schudde haar de hand, sprak over oude tij den en vroeg hoe zij het maakte. Daarna spraken zij over de visch vangst en verdere onverschillige onderwerpen en bij het schei den zeide Anna: „En dus heeft Piet vaders oude bootje- kocht?" „Ja," antwoordde Piet, „ik kon hem gped- koop krijgen en een boot moest ik 'toch hebben. En zoo oud zal hij toch wèl niet zijn, of ik zal 'm nog wel kunnen oplappen." „Ja," zeide Anna al lachende, „als je nu maar zorgt, dat je er niet mee naar den kelder gaat „O neen," antwoordde Piet ook lachend, „zoo erg zal het wel niet worden Later troffen zij elkander bijna eiken avond en spraken dan een poosje samen. Anna plaagde hem weder als te voren en noemde hem weer Oude Piet en nooit ver zuimde zij te vragen, hoe het met de oude boot ging. Deze boot was zoo te zeggen een vereenigingspunt tusschen hen. flEUWSBLAD Naar het Zweedsch. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1905 | | pagina 1