Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommeierwaard.
Pensioenbeweging.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 2477. Zaterdag IS November. 1Q03.
FEUILLETON.
Het uitzicht ontnomen.
land van alten**
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00,
ranco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7y2 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Het Hoofdbestuur van den „Bond
voor Staat8pensionneering" verzoekt ons
onderstaand Manifest op te nemen.
Aan de mannen en vrouwen
van Nederland I
De verkiezingsdagen waarin over zoo
veel, ook over ouderdomspensioen werd
gesproken, zijn gelukkig voorbij, en nu
heeft de Bond voor Staatspensioneering
een ernstig woord aan U allen te
zeggen
De Bond heeft ten doelvoor alle
Nederlanders ouderdomsellende weg te
nemen door een wet in het leven te
roepen, waarbij recht op ouderdoms
pensioen wordt verzekerd, zonder pre
miebetaling, de kosten te vinden uit
de bestaande of nog te heffen belas
tingen, maar zóó, dat ieder Nederlan
der naar draagkracht zal hebben te
betalen.
AlzooWie veel heeft, betale veel,
wie weinig heelt, weinig, wie niets
heeft, week in week uit te kort komt,
betale ook niets, maar allen op nader
vast te stellen leeftijd Staatspensioen
Ziedaar wat den Bond wil
En nu erkennen wij dankbaar de
ervaring in ons vijfjarig bestaan, dat
ieder weldenkend Nederlander 't een
schromelijk onrecht noemt, dat er oude
menscben zijn, die:
gebrek moeten lijden, of de eenmaal
krachtige arm moeten uitstrekken om
een aalmoes te ontvangen
weggestopt worden in gestichten, waar
't meestal wel niet aan liefdevolle be
handeling ontbreekt, maar dat toch een
verbanning is uit de maatschappij, die
nog alleen rekening met hen houdt
voor wat zij kosten aan liefdadigheid
een last zijn geworden voor volwas
sen kinderen, die hun kinderplicht met
liefde, maar meestal met te groote gel
delijke opoffering vervullen, omdat ze
hun inkomen zoo hard noodig hebben
voor eigen gezin;
tot op zeer hoogen leeftijd dikwijls
nog moeten sloven en ploeteren, omdat
de gestichten geen echtparen opnemen,
dan op voorwaarde van een vreeselijke
scheiding
in stille armoede, honger lijden, om
dat eergevoel hen belet te bedelen, of
zich moeten aanmelden voor bedeeling
bij Kerkelijk of Burgerlijk Armbestuur.
En wij bedoelen niet alléén of in
't bijzonder de oude armen uit den
werkmansstand, doch de arme ouden
uit alle rangen en standen der maat
schappij.
Opdat nier/tand vergete worde en
opdat geen onderzoek naar meerdere
of mindere armoede zal behoeven te
worden ingesteld, daarom Staatspensi
oen voor iedereen.
Waarlijk, wiens hart nog maar eenig
medelijden kent, zal instemmen met
onzen eischweg met de ouderdoms
ellende, die voortkomt uit gebrek aan
geld!
En nu wordt het doel van den Bond
ook allerwege toegejuicht, maar de
vele millioenendie een zeer matig pen
sioen voor alle oudjes zou kosten, schrikt
velen af, om als openlijke medestan
ders op te treden.
Wij willen daarom trachten die mil-
lioenen-vrees voor U weg te nemen,
en U daarna vragen óók lid van onzen
Bond te worden, mèt ons te strij
den tegen de allervreeselijkste kwaal
ouderdomsellende.
a-
Zij bewoonden eenige kleine, eenvoudige
vertrekjes aan de achterzijde van het huis
de moeder, de dochter en een reeds be
jaarde bloedverwante der moeder, een tante
en oud-tante, voor wie zij juist gastvrij
een plaatsje in hare woning hadden inge
ruimd.
Het meisje was nog zeer jong, in den
frisschen bloei harer achttien jaren, toen
zij zich door geldelijke tegenspoeden ge
noodzaakt zagen zich hier in het meest
afgelegen hoekje harer groote woning op
te sluiten. Het overige gedeelte van het
huis, waaraan zij zoo gehecht waren, de
vroolijke vertrekken, die op de straat uit
zagen, hadden zij moeten verhuren aan
vreemdelingen, d' 1 et ontwijdden, er een
geheel ander aai tan en en alles,
wat aan de tij dei >o: te» herinnerde,
uit den weg ruii - i.
Een gerechtelijk. x>pi ;g had de meer
weelderige meut c k* t oeger in haar
bezit waren gewe u handen doen
Rtiitenland.
Ja, we erkennen, een pensioen, waar
van niemand zal buitengesloten zijn,
kost vele millioenenals we aanne
men, dat ieder mensch van 65 jaar en
ouder zou ontvangen f 3.per week,
werd 't een totaal bedrag van 48 mil-
lioen gulden per jaar.
Maar die 48 millioen gulden jagen
óns geen vrees aan, en dat niet, omdat
wij dat bedrag niet groot, kolossaal
groot vinden, maar eenvoudig omdat
dat bedrag voor het grootste gedeelte
aanwezig is.
Want wij redeneeren zóó: Al de
oude menschen van 65 jaren en daar
boven, die niet ineer in hunne eerste
levensbehoeften kunnen voorzien, leven
nu toch ook.
Al die oude menschen leven nu ook,
en dat leven, een aaneenschakeling van
verdriet en bedelarij, kost immers ook
niet te berekenen millioenen?
Het geval is niet zóó: Daar zijn
zóóveel duizenden ouden van dagen,
die geen geld meer kunnen verdienen,
daardoor niet meer kunnen leven en
voor wie dus, als hun recht op het
leven, geld bijeengebracht moet worden.
Maar het geval is zóó: Daar zijn
zóóveel duizenden ouden van dagen,
wier kommervol bestaan aan de lief
dadigheid vele millioenen guldens per
jaar kost; immers, in allerlei vorm
wordt voor ouderdomsverzorging een
belasting geheven; men denke maar
aan wat vereischt wordt voor de bur
gerlijke en kerkelijke Armbesturen, ge
stichten voor oude lieden, aan wat in
alle stilte wordt gedaan, en vooral aan
de zware offers, door kinderen gebracht,
om in het ondethoud van een vader
of moeder, soms van beiden te voor
zien. Bovendien telle men daarbij het
bedrag, dat jaarlijks noodig is voor
arme ouden, die thands in bedelaars
koloniën onderhouden worden, of wel
in de gevangenis op algemeene kosten
leven.
(Slot volgt)
overgaan en het salon der kleine kluizenaars
woning hadden zij met allerlei saamge-
raapte voorwerpen gevuld relieken harer
grootouders, oude prullen, opgegraven uit
den rommel, die zich langzamerhand op
de zolder vergaderd had. Maar dadelijk
hadden zij het liefgehad, dit eenvoudige
zitkamertje waar zij zich nu gedurende
vele, vele jaren op de lange winteravonden
alle drie bij hetzelfde haardvuurtje, onder
hetzelfde lamplicht, vereenigd zouden zien.
Men gevoelde er zich behagelijk, het ver
trek had een gezellig aanzien. Wel was
men er eenigszins van de wereld afgezonderd,
maar zonder dat men er daarom somber
gestemd 'werd, want de ramen met hunne
eenvoudige tulle gordijnen zagen uit op
een helder door de zon verlichte binnen
plaats, met lage muurtjes, die door rozen
en klmop begroeid waren.
En reeds begonnen zij het vroegere com
fort, de vroegere weelde te vergeten en wa
ren gelukkig in de nederige woning, toen
zij op een morgen eene mededeeling ont
vingen, welke een groote verslagenheid te
weegbracht één der buren was besloten
zijn huis met twee verdiepingen te verhoo-
gen een muur zou vlak voor de vensters
verrijzen, de frissche lucht en de heldere
zonnestralen voor goed uitsluiten.
En er was, helaas, geen enkel middel
Voor de gezworenen te Keulen heeft
een ontaarde kinderbeul, zekere Kört-
gen terecht gestaan wegens het dood
martelen van een voorkind van zijne
vrouw.
In de laatste veertien dagen voor
haren dood had de woestaard het meisje
geslagen met een riem met een ijzeren
gesp, haar bij de haren door de kamer
gesleurd en elkon dag in een kuip met
koud water gedompeld. Dagen lang
kreeg het wicht niet te eten. Toen het
kind ten gevolge van zwakte en ont
bering niet meer kon staan, werd het
met een touw aan den muur gehangen,
zoodat de voetjes nog juist den grond
raakten. Daarna weer hing hij het kind
met een riem aan de klink van de deur,
de mond werd opengespalkt en met
geweld een groote pruim tabak in de
keel geduwd. Ten slotte sleepte hij
het naar een stroozak en drukte zoo
lang op het lichaampje, tot er bloed
uit den mond kwam. Het meisje is
spoedig daarna door den dood van
haren kwelgeest verlost. De ravenmoe-
der had haar man bij zijne mishande
lingen bijgestaan.
Körtgen is tot den strop veroordeeld,
zijn vrouw komt er af met een jaar
gevangenisstraf.
De schepenrechtbank te Blankenburg
in Brunswijk heeft de weduwe Rappe,
een huishoudster, wegens onmensche-
lijke kindermishandeling tot vijf jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
Deze beklaagde is al eens voor het
zelfde misdrijf in 1891 te Göttingen
tot zeven jaar gevangenisstraf veroor
deeld.
Een Grieksche bende van een hon
derd man heeft dezer dagen in Gorno-
Nevoljan in het wilajet Monastir een
Bulgaarsche bruiloftspartij overvallen
en het huis, waarin deze zich bevond,
in brand gestoken. Twaalf mannen en
een meisje zijn gedood; acht vrouwen
en kinderen gewond. De meeste slacht
offers waren exarchisten en men ver
moedt, dat het hier een wraakneming
voor de vermoording van een Griek-
schen priester in de kerk aldaar gold.
De toestand in Rusland.
Volgens een bericht uit Petersburg,
zou de Tsaar voornemens zijn, tot be
daring van de gevaarlijke gisting onder
de Russische boeren, staatslanderijen
tegen lage prijzen voor de boeren be
schikbaar te stellen. De koopsom kan
in honderd jaar termijnsgewijs terug
betaald worden.
Bij anarchisten, die te Moskou in
hechtenis zijn genomen, zijn vele brie
ven gevonden, waaruit zou blijken, dat
er een samenzwering tegen het leven
van den Tsaar gesmeed is.
De keizerlijke familie is van Peter
hof naar Tsarskoje Tselo verhuisd.
De Kroonstadsche matrozen dreigen
dat zij een officier zullen dooden, te
beginnen met admiraal Birilof, voor
om dit onheil af te weren, dat misschien
harder te dragen viel dan de geldelijke
slagen, welke haar eerst hadden getroffen.
Zij konden'er niet aandenken het huis van
den buurman te koopen iets wat vroe
ger zulk een gemakkelijke oplossing zou
zijn geweest! Nu, in hare armoede, bleef
haar niets anders te doen over dan zich te
onderwerpen.
En de steenen werden aangedragen en
op elkaar gestapeld, laag voor laag. Met
een bezwaard hart zagen zij dit schouwspel
aande stilte van een sterfhuis heerschte
er in het kleine salon, dat somberder werd,
naarmate dat groote gevaarte daarbuiten,
dat het licht meer en meer onderschepte,
zich verhoogde. En dan het vooruitzicht,
dat dit gevaarte, dat daar verrees, weldra
de heerlijke, blauwe lucht en de gouden
wolkjes en den lagen muur van het bin
nenplein, waar zich een kantwerk :n tak
ken en bladeren tegen afteekende, v r goed
aan het oog zou onttrekken!
Binnen een maand waren de m>
met hun werk gereed; het was een
effen muur, uit ruwe steen opgetro t i.
daarna door een grijsachtig witte ut
laag gedekt, welke herrinnerde aan r.
duisteren Novemberhemel, van een i
eentonige, doodsche tinten in de sc
hiervan zouden voortaan de rozen b n
en de bladeren der heesters zich ontpl
eiken muiter die den kogel krijgt. Alle
matrozen zijn ontwapend en tien afdee-
lingen zijn in het fort opgesloten. Ka
nonnen bestrijken de stad. De officieren
dreigen, uit lijfsbehoud, met desertie,
wanneer de doodvonnissen tegen de
matrozen voltrokken worden.
De Standard meldt, dat in Peters
burg Woensdagmiddag de algemeene
werkstaking weder is afgekondigd en
zich met groote snelheid ook over het
binnenland heeft uitgebreid.
Het besluit van het centrale werk
stakingscomité om de algemeene sta
king weder door te zetten, is opgevolgd
door het grootste deel der spoorweg
beambten, haast alle fabrieksarbeiders,
boekdrukkers, zetters, alsmede door de
werklieden van de verschillende onder
nemingen op electrisch gebied. Patrouil
les doorkruisen de stad. In eenige stads
gedeelten moeten op bevel der politie
de ingangen der huizen en koetspoor
ten van 's avonds acht uur af gesloten
gehouden worden.
Volgens een particulier telegram uit
Wladiwostok is de muiterij daar ont
staan doordien men een aantal soldaten
nad opgesloten, die hadden durven
reclameeren tegen het slechte voedsel.
Hunne kameraden sloegen toen tot mui
ten over, bevrijdden hunne gezellen
uit de gevangenis en staken deze in
brand. Matrozen sloten zich bij de mui
ters aan en het gepeupel begon de stad
te plunderen.
Men zegt dat al de magazijnen, het
postkantoor en de woning van den
garnizoenscommandant zijn afgebrand.
Vrouwen, kinderen en talrijke koop
lieden hebben de vlucht genomen op
schepen in de haven.
Naar luid van de laatste berichten
waren de muiters nagenoeg meester van
de geheele stad.
De kruiser Askold, die tijdens den
oorlog te Sjanghai was geïnterneerd,
is naar Wladiwostok vertrokken. De
Mandzjoer, Gromoboj en Bobr, die ook
daar zijn, hebben last ontvangen om
ook zoo snel mogelijk daarheen te gaan,
teneinde den opstand te onderdrukken.
Particuliere telegrammen, te Londen
Woensdagavond ontvangen, stellen den
toestand erger voor dan de correspon
denten der bladen doen. Te Petersburg
staakten reeds 90,000 man. Engelsche
en andere vreemde werklieden vertrek
ken, omdat zij de regeering niet in
staat achten voor hunne veiligheid in
te staan.
Volgens den correspondent ran de
Daily Tel. dreigen de herhaalde werk
stakingen een gevaarlijken terugslag
onder de werklieden zelf uit te lokken
en kan de tsaar er een voorwendsel
in vinden om Witte te ontslaan en
het bewind van staat weer aan reactio
naire bureaucraten op te dragen.
De correspondent van de Times seint,
dat er op Tsarskoje Selo een gewichtige
Kabinetsraad wordt gehouden om te
beraadslagen over de noodige maatre
gelen.
In Juni en Juli drongen de koesterende
zonnestralen nog wel in het vertrekje door,
maar 's ochtends lieten zij langer op zich
wachten, 's avonds waren zij spoedig weer
heengegaan; de schemering viel een uur
vroeger dan voorheen, om alles in diep
sombere, grauwe schaduwen te hullen.
En de dagen, de maanden, de jaargetij
den verliepen. Tusschen licht en donker,
als de avondschemering viel en de drie
vrouwen één voor één het borduur- of
naaiwerkje, dat zij onder handen hadden,
neerlegden, alvorens zij er toe kwamen de
lamp aan te steken, dan richtte het jonge
meisje dat spoedig reeds niet meer jong
zou zou altijd de oogen op dien muur,
dien zij nu in plaats van de blauwe lucht
van voorheen zagen, als zij naar buiten
1 ekenen het werd bij haar een soort van
van melancholiek, kinderachtig spelletje,
dat was als de zucht van een gevangene,
<u telkens weer op een bepaalde plaats
t< gaan, waar zij de rozeboomen en de
uiken zich zag afteekenen tegen dien
itergrond van grijsgepleisterde steenen
e dan trachtte zij zich te verbeelden, dat
a achtergrond een hemel was, maar een
iel, veel lager, veel meer nabij dan die,
welken zij eerst zagen een hemel als die
vui een droomvisioen, dat ons de werke-
1:. "..eid in verwrongen vorm weergeeft.
Uit Kirsanof in de provincie Tambof
meldt men, dat de onlusten onder de
boeren steeds meer en meer om zich
heengrijpen in den vorm van brand
stichtingen, plundering van grondbezit
en diefstal van graan. Er zijn 25 staats
domeinen vernield; andere zijn door
het krachtig verweer der bewoners voor
verwoesting bewaard. De troepen blij
ken ontoereikend.
Een politieambtenaar te Libau, een
zekere Kluge, die na een nachtelijke
braspartij met behulp van geld ophitste
tot Jodenvervolgingen, is door het volk
voor een geïmproviseerd gerecht ge
bracht en daarna doodgeschoten.
De toestand schijnt in geheel Rus
land allertreurigst. Nauwelijks is Kroon
stad gedaan, of Wladiwostok is begon
nen.
Van alle punten langs den Transsi-
berischen spoorweg komen dergelijke
berichten over gebeurtenissen bij het
leger in Mantsjoerije. Maar moeilijk kan
men zich een juist denkbeeld vormen
van den treurigen toestand, waarin zich
die horde van 800,000 man zonder
brood en zonder kleeren bevindt, een
toestand, die honderdmaal erger zal
worden bij de stoornis in het verkeer
en het invallen van den winter.
Witte beeft tot de arbeiders van alle
werken en fabrieken een telegram ge
richt van den volgenden inhoud„Broe
ders, arbeidersNeemt den arbeid weder
op! Houdt op met het deelnemen aan
onlusten! Hebt medelijden met uwe
vrouwen en kinderenLuistert niet naar
de inblazingen van slecht gezinde lie
den De Keizer heeft ons opgedragen
het werkliedenvraagstuk met bijzondere
b dangstelling in behandeling te nemen
en heeft voor dit doel een afzonderlijk
ministerie van handel en nijverheid
ingesteld, dat rechtvaardige verhou
dingen tusschen werkgevers en werk
lieden zal scheppen. Geeft ons tijd, en
alles wat mogelijk is zal voor ulieden
gedaan worden. Hoort naar den raad
van een man, die u genegen is en u
alles goeds wenscht. Graaf Witte.
Een vereeniging van 72 Russische
fabrieken maakt bekend, dat de door
de arbeiders geëischte achturige werk
dag onmogelijk is toe te staan. Dit zou
de fabrieken te gronde richten en de
arbeiders broodeloos maken.
De Europeesche fabrieken hebben
een werkdag van 10 tot 10 /2 uur, waarbij
nog in aanmerking moet genomen wor
den, dat Rusland meer feestdagen heeft,
de winst van de Russische fabrieken
minder en hunne onkosten grooter zijn.
Verkorting van den werktijd zou de
concurrentie met Europeesche fabrie
ken uitsluiten, waardoor de waren duur
der zouden worden en de bestaande
nood van het Russische volk nog zou
toenemen. De vereeniging heeft be
sloten, alle fabrieken te sluiten, voor
het geval de arbeiders hun eisch be-
treffenden den achturigen werkdag niet
laten varen.
Zij hadden het vooruitzicht op een erfe
nis, waarover zij, als zij 's avonds met haar
naaiwerk bij het lampzicht zaten, dikwijls
spraken, als over iets zoo vaag en ver, als
behoorde het tot een wereld van droomen
en sprookjes. Maar als zij haar eenmaal
gekregen zouden hebben, de erfenis uit
Amerika, dan zouden zij het huis van den
buurman koopen, tot welken prijs ook, en
het nieuwe gedeelte laten afbreken, alles
weer doen worden zooals het geweest was
en aan de struiken en klimrozen het zon
netje, waarin zij zich vroeger gekoesterd
hadden, terug geven. Dien muur te doen
slechten dit was thans haar eenig aardsch
verlangen, een voortdurende droom gewor
den.
En de oude tante had de gewoonte van
te zeggen:
„God geve, kinderen, dat ik oud genoeg
zal worden om dien gelukkigen dag te be
leven."
Zij bleef wel lang weg, «ie erfenis.
Langzamerhand veroorzaakten de regens
op de effen oppervlakte regelmatige, zwart
achtige strepen, somber, somber om op te
zien en die een soort V vormden en soms
geleken op het halfuitgewischte, vage sil
houet van een vogel in zijn vlucht. En
altijd, altijd door, «lag in, dag uit, zag het
jonge meisje hierop.
(Slot volgt.)
ilEUWSBLAD
Oud en arm! treuriger
toestand is niet denkbaar!
Naar het Fransch.