Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. lor eip schuld. Aigeciras. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. IVo. 2525. Hater dag 5 Mei. ESerste Blad.. FEUILLETON. 19Q6. UNB VAM ALlWh VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Adrertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7'/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Nu de conferentie te Algeciras is geëindigd, zal deze stad weldra in ver getelheid g3raken, maar in de geschie denis van de 20e eeuw zal zjj een be langrijke bladzijde vullen. Aller oogen waren den laatsten tijd gevestigd op Algeciras, waarvan naar veler meening 't wel en wee van Europa afhing. Algeciras zelf is een bekoor lijke stad van 18000 inwoners, met ruime, frissche straten en een goede waterleiding, aan den oever van de golf van Gibraltar gelegen, en zij staat in rechtstreeksche stoombootgemeen schap met Gibraltar. Uit een historisch oogpunt was zg merkwaardig, omdat in 711 de Arabieren of Mooren er landden op hun zegevierenden tocht door Spanje. Maar algemeene bekend heid kreeg de tot dusver buiten Spanje vrgwel onbekende stad door het Con gres, dat ten koste der verschillende volken daar nu gehouden wordt, zoo 't heet ter bevordering van den vrede. Men weet dat al jaren lang het doel was van Engeland om een weg door Afrika te hebben van het Noorden naar 't Zuiden, van Egypte tot de Kaap. Frankrijk wilde eveneens een weg heb ben van het Westen naar 't Oosten, uit het Congogebied naar den Nijl en de Roode Zee. Op een gegeven punt moesten die wegen elkander krnisen en dat gebeurde, toen te Fashoda de Franschen hun vlag hadden geheschen en Engeland eischte dat zij zouden terugtrekken. Dit geschiedde en ofschoon er eerst donkere wolken aan de lucht waren, zij trokken af en er werd tus- schen beide landen een overeenkomst gesloten, dat voortaan Engeland geheel de vrije hand zou hebben in Egypte, waar tot nu toe Frankrijk zich steeds verzet had tegen de opperheerschappij der Engelschen, maar intusschen Frank rijk eveneens de vrije hand in Marokko. Nu was het zeker van belang voor Frankrijk, dat in genoemd land een zeer lastigen buurman had van zgne kol nie Algiers, dat het daar wat m< e te zeggen kreeg, om de rust in zijn eigen gebied te verzekeren. Maar dat was Spanje zeker maar half naar den zin, dat ook begeerige oogen had ge slagen op den overkant en dat in den loop der eeuwen al even vaak, zoo niet vaker dan Frankrijk, moeite had gehad met de bekende zeeroovers van het Rif, een der vele onafhankelijke 13) Het was hem, alsof er een smet op ge vallen was, die hij er niet van kon uit- wisschen en die hem diep in zijn ziel griefde. Zijn Ilse, tot wie hij het nauwe lijks gewaagd had op to zien zou dat mogelijk zijn Maar zij was bij het ballet, in een omgeving, die juist geschikt was om haar ingetogen leven moeielijk voor haar te maken en haar den grond onder de voeten weg te trekken. Waarom had hij met haar herhaaldelijk te kennen ge geven wensch, om van het tooneel te gaan, geen rekening gehouden, haar niet geholpen om een andere betrekking te vinden Had hij er eigenlijk niet zelf schuld aan, als zij gevallen was Wat had hem weerhouden Zijn beschroomdheid, en de wensch om in Ilses oogen niet de „rijke Schmidt" te zijn, maar een eenvoudig mensch, wien zij uit echte genegenheid eerst haar vriendschap en daarna haar hart schonk. Bij het laatste afnemende daglicht las hij nog eens den brief. Ja, hij wilde zelf zien, zelf onderzoeken, en als een dief sloop hij om half acht het huis uit. Het regende nog altijd fijn en doordringend, maar daar sloeg hij geen acht op. Het verre eind tot aan de Bergstrasze legde hij in doodelijke ongerustheid, tusschen hoop en vrees af, totdat hij tegenover de deur van Ilses woning stond. Zij behoefde dien avond niet te dansen, stammen, die zich daar steeds hebben weten te handhaven. Maar zie, onverwacht meDgde zich een derde in den strijd, iemand, die naar men zeggen zou niets met het i geheele geval te maken had, de Dnitsche keizer. Deze verbeeldde zich, dat men hem had moeten kennen in die ver deeling van andermans land en onver wacht verscheen hij voor Marokko's haven met een paar oorlogsschepen om den Sultan een bezoek te brengen en hem te overreden, zoo 't heette natuur lijk in zijn eigen belang, om aan Frank rijk geen voorrechten te verleenen en, als het op 't uitdeelen van gunsten aankwam, hem dan niet te vergeten. Dat gaf een gespannen toestand tusschen de beide rijken, 't heette zelfs een poosje, dat het een dubbeltje op zijn kant was of er oorlog komen zou. Maar het ge val werd doordat Frankrijk zijn Minister van Buitenlandsche Zaken als zondebok vallen liet, bijgelegd, ten minste in schijn. En nu eischte Wilhelm, die aan de geheele wereld zijn wil wil voorschrij ven, en, als men niet dadelijk hoort, met zijn sabel rammelt en met de ge pantserde vuist op de tatel slaat, een conferentie over de zaken in Marokko In 1880 was er ook eene geweest te Madrid, om de zaken te regelen en hij vond het noodig dat er weer eene kwam; het waren, naar hij beweerde, niet alleen Fransche of Engelsche belangen, die op het spel stonden, maar internationale. De Duitsche grootnijverheii heeft steeds meer afzetgebied noodig en hij begreep, als Frankrijk de baas werd in Marokko, het dan voor zijn fabrikanten daar een prachtigen uitweg zou hebben en dat mocht niet. Er moest vrije concurrentie zijn, de theorie der open dsur moest worden gehandhaafd; in mijaconcessies, in bankwezen, enz. mocht niet de een worden begunstigd boven den ander. Dat in dit geval Frankrijk er veel meer belaDg bij had, dat er bij zijn buurman in plaats van anarchie een geregeld bestuur bestond en de onaf hankelijke rooversstammen in het ge bergte werden onderworpen, werd wel niet ontkend, maar niet zoo zwaar ge rekend, of hij wilde er zijn woord in meespreken en juist door zijn steun zette hij den Sultan op tegen zijn buren. WaDt waarlijk, Marokko's toestanden zijn niet zoo rooskleurig dat men maar alles over zijn kant kon laten gaan in dat groote rijk, dat zich van Algiers tot aan den Atlantischen Oceaan uit- dat had hij op de schouwburgbiljetten ge zien, dus was zij thuis. Hij liep een donker poortje aan de overzijde in, vanwaar hij het oog kon houden op de zoldervensters. Zij waren verlicht, maar geen schaduw was te zien, waaruit hij kon afleiden achter welk venster Ilse zathoe opmerkzaam hij ook keek, hij bleef in twijfel. Bij den doordringenden regen was nu ook een koude wind opgestoken, die hem, ge paard met zijn opgewondenheid, deed hui veren, maar hoe hij ook met gespannen blik in de eenzame straat tuurde, nergens was iemand te bespeuren, en het was toch reeds acht uur geslagen. Nog een kwartier verliep, hij wachtte te vergeefsDiep schaamde hij zich over zijn wantrouwen Ilse moest eens weten, dat hij hier zoo stond te loerenNog vijf minuten wilde hij wachten, en dan zou hij heengaan. Hij hield het horloge in de hand twee minuten waren reeds verloopen daar hoorde hij snelle en vaste voetstappen aan de overzijde der straat aankomenzij gaven hem een dolksteek door het hart, hoewel hij nog niet eens wist waar zij heen gingen. Voor zichtig trad hij een weinig buiten het poortje, om naar den aankomende te zien. Een slanke, mannelijke gestalte, was alles wat hij kon ontdekkenmaar nu nu hield hij voor Ilses woning stil, stapte vlug de drie treden op en verdween in de duisternis van het portaal. Ziedend steeg het bloed Arnold naar het hoofd, en het gonsde hem in de ooren. Het was waar wat in den brief stond, anders kon die ook niet met zulk een zekerheid geschreven zijndiepe smart, gloeiende jaloezie, sloegen haar klauwen in zijn tot dusverre zoo ver trouwelijk gemoed. Hij zag naar de zolder venster* op: een daarvan was nu donker. strekt en waarvan de eigenlijke grootte niet eens bekend is, omdat de zuide lijke grenzen aan de woestijn niet zijn bepaald. Het Atlasgebergte doorsnijdt het geheele land en daar wonen nog eon aantal kabylen (bergbewoners), welke stammen van roof leven en hun onafhankelijkheid tot nu toe hebben bewaard. De geheele bevolking is Ma- homedaansch en leeft hoofdzakelijk van landbouw en veeteelt. De nijverheid bestaat in zijdeweverijen en fijn leder bereiding (z.g. marokijn) en de handel is deels karavanenhaodel met het bin nenland van Afrika, deels zeehandel met de Europeesche havens, deels Levanthandel, gedreven door de pel grims naar Mekka. Maar bijna de ge heele handel is Kroonhandel, waarvan de inkomsten ten goede komen aan den Keizer of Sultan. Ook de inkom sten der douanen vloeien voor 't grootste gedeelte in zijn kas. Nu is hij wel niet onbeperkt gebie der, hij heeft zelfs een concu rent, den zoogenoemden pretendent, die de laatste jaren geregeld oorlog tegen hem voert en met wien zelfs enkele weken ge leden nog een gevecht werd geleverd, dat echter geen beslissing bracht, zoo dat ieder zijn eigen kamp weer betrok. Maar met dat al heeft de Sultan toch geen zin om zich „stadskind" te laten maken. En daar gaat het heen, al wordt hem ook zijne souvereiniteit en de zelfstandigheid van zijn rijk gewaar borgd. Want er is een souvereiniteit en zelfstandigheid, die niet veel meer beteekent dan een vorm. Zoo is de keizer van Korea souverein, maar al leen onder beding dat hij altijd zal luisteren naar zijn Japanschen raads man. En zoo zou 't hier ook gaan. Dat de keizer al heel weinig heeft te zeggen blijkt wel hieruit, dat een hadji openlijk in de Moskee te Tandjer tegen de bemoeizucht der Christenen predikte en beval te eischen de gezanten van de conferentie terug te roepen. De kei zer verbood hem dit te doen, maar moest om de ontevrodenheid de» volks dat verbod op aandrang der vreemde gezanten gegeven weer intrekken. Nu zijn er inzonderheid vierpunten waaromtrent Europa besloot in dit land op de zaken orde te stellen, te weten finantiën, belastingen, staat bank en politie. En over het aandeel dat elk daarin hebben zal, is weken gekibbeld. Eerst zou Frankrijk in 4 havens de politie uitoefenen. Spanje ook in 4 en in de 9e een door de internationale Een onuitsprekelijke toorn greep hem aan hij wilde haar zien haar tot eiken prijs in de armen van een ander zien Nauwelijks wetende, wat hij deed, liep hij de vier trappen naar Ilses kamertje op. Hier stond hij in een donker portaaltje, maar door het sleutelgat viel een flauw lichtschijnsel. Bevend van opgewondenheid, luisterde Arnold, met gespannen oplettendheid. Geen geluid was te hooren. Hij gevoelde, dat de toestand, waarin hij zich bevond, zijner onwaardig was, maar om alles ter wereld had hij niet willen terugkeeren. Daar, slechts door die dunne deur gescheiden, was zij, die hij, zooals hij nu eerst wist, meer dan zijn leven liefhad, zij, die hem bedrogen, hem zijn blijmoedig vertrouwen ontnomen zou hebben, tot dank dat hij haar zijn ge heele hart had geschonken Zij, zijn Ilse Hij voelde zijn oogen vochtig worden. Overstelpt van smart, legde hij de hand op de klink van de deur. Zonder eenig gerucht ging die open. Daar zat Ilse, met het hoofd op den arm rustende, en sliep. Het blonde haar golfde los tot over den stoel, en het schijnsel van het lamplicht viel zoo helder op haar kinderlijk gezichtje, dat hij eiken trek duidelijk zien kon. Zij glimlachte als in een droom. Een fijn naaiwerk lag, half van de tafel afgegleden, bij haar, en aan de rechterhand had zij nog den vingerhoed. Roerloos stond Arnold aan de kamerdeur. Al de bittere, smartelijke gedachten van de laatste uren waren vervlogen, als weg geblazen door de ademhaling, die over de rooskleurige, half geopende lippen kwam. Een gevoel van geluk en vrede, zooals hij zelf nauwelijks mogelijk had geacht, ver vulde zijn hart; zacht, zoo zacht als hij het met zijn forschen lichaamsbouw vermocht, commissie aan te wgzen opperbevel hebber, tevens controleur. Dit laatste baantje zou dan aan een Zwitsersch of Nederlandsch officier worden opgedra gen. Maar beide landen hebben beleefd voor het baantje bedankt. Het politie toezicht zal aan Marokkanen worden opgedragen in de 8 genoemde havens onder officieren en onderofficieren van Spanje en Portugal, in de 9e aan het diplomatieke corps. Ook op 't punt der bank is na lang haspelen een soort van overeenstemming verkregen. Er zullen 4 leden zijn van een raad van toezicht, aan te wgzen door de staats banken van Frankrijk, Spanje, Enge land en Duitschland, terwijl de bauk- aandeelen ook onder die landen zoo veel mogelijk gelijk verdeeld zullen worden. Ook voor de regeling der douane is een soort van internationale half Marokkaansche, half Europeesche commissie voorgesteld. Of nu de zaak werkelijk ten uitvoer zal komen, zal voor een goed deel afbangen van Ma rokko. Want het zal een groot verschil zijn wie daar de baas wordt: de Sul tan of de pretendent. Voorloopig schijnt het, dat de con ferentie den storm zal hebben bezworen en den vrede bewaard, maar of niet juist de besluiten der conferentie een bron voor nieuwe moeilijkheden zullen opleveren, moet de tijd leeren. En daaromtrent zijn we nog lang niet gerust. ■Buitenland. Havas meldt uit Melilla dat de troe pen van den Sultan van Marokko slaags zijn geweest mot die van den preten dent. De eersten gebruikten een krijgs list, door kwansuis terug te trekken; maar daarna overrompelden zij de op standelingen en dreven hen naar den anderen oever van de rivier terug. De opstandelingen moeten een ernstige nederlaag geleden en 30 dooden op het veld gelaten hebben. Het kanonvuur was te Melilla te hooren. Mooren kwa men later in de stad om berries te ha len, waarop spoedig talrijke gewonden naar het ziekenhuis werden gebracht. De Duitsche Rijksdag heeft het wets voorstel van het centrum betreffende de vrijheid van godsdienst in tweede lezing behandeld. Het Huis nam het eerste artikel aan, zooals dit gewijzigd werd overeenkom stig het amendement van de vrijzinnige volkspartij. Volgens dit artikel is volle vrijheid van geloof en geweten binnen het rijk aan een ieder gewaarborgd. sloop hij aan haar zijde en zag haar in het lieftallig gelaat. Zij glimlachte nog altijd in den slaap. Als in een zwijmel, zichzelf niet meer meester, boog hij zich over haar heen, en kuste haar op den mond. Ilse sprong overeind, en zag verward, met groote oogen om zich heen. Droomde zij dan nog? Hoe kwam mijn heer Schmidt hier? Zij streek zich eenige malen met de hand over het open voor hoofd, en staarde hem verschrikt aan. Ar nold zag eensklaps ook het ongepaste van zijn gedrag in, en verlegen sloeg hij de oogen neder. „Juffrouw Ilse, vergeef mij," stamelde hij. „Mijnheer Schmidt," zij was nu volko men wakker, en de toon harer stem klonk verwijtend, „hoe kondet ge mij zoo iets aandoen? Als juffrouw Falkenberg u nu eens hier zag, wat zou zij wel van mij den ken „Ge hebt gelijk," zeide hij verpletterd, den hoed in de hand houdende, „maar aan dat alles heb ik volstrekt niet gedacht, lieve Ilseik gevoelde mij zoo ongelukkig, omdat ik dacht stotterend hield hij op. „Ga liever dadelijk heen," hernam zij, met de eene hand het loshangende haar bij een vattende. „Misschien heeft niemand u gezien." „Neen, niemand," verzekerde hij, „maar zóó kan ik niet heengaan, Ilse; ik weet het niet, ik ben door u geheel in de war geraakt; zoo mag het niet voortgaan.Laat mij hier nog wat blijven, Ilse." „Mijnheer Schmidt," een donkerrood kleur de haar gelaat, „wat ge daar zegt, doet mij leedIk beschouwde u als mij n besten vriend, en dacht niet, dat ge in mij het weerlooze balletmeisje zoudt zien, dat vroeg of laat toch ala iemands slachtoffer moest vallen." Verder is het genot van de burgerlijke en staatsburgerlijke rechten onafhan kelijk van de geloofsbelijdenis. Voorts nam het Huis, overeenkom stig het amendement van de sociaal democraten, het voorschrift aan, dat verbiedt een kind tegen dan wil zijnor ouders tot het bijwonen van gosdienst- onderwijs of godsdienstoefeningen te uoodzaken. Zuid-Nigerië is eergisteren plechtig tot een Engelsche kolonie verklaard. Walter Egerton, de nieuwe gouverneur, legde den eed af in handen van den opperrechter Nicoll. De dag is te Lagos met feestbedrijf gevierd. De nieuwe kolonie heeft eene begrooting van ruim 1 millioen, een handel van meer dan 5 millioen pond sterling en een bevol king van 6 millioen zielen. Een zekere Nafiz, een jongen van goeden huize te Saloniki, is daar terug gekomen na vier maanden in handen van roovers te hebben gezeten. Hij is niet ontsnapt, maar losgelaten nadat zijn ouders 30.000 francs losgeld heb ben betaald. Op uitdrukkelijk verzoek van dezen werden de roovers niet na gezet door troepen omdat men in dit »geval vreesde voor het leven van den gevangene. Nu wordt er jacht gemaakt op de schelmen, maar dezen zitten al lang in de haast ontoegankelijke Bal kan-passen. Nafiz werd 's avonds vóór het slapen gaan gebonden en dan tusschen zijn ontvoerders neergelegd, den meesten tijd op den kouden grond in de bos- schen. De jonge man was een gemak kelijker te hanteeren slachtoffer dan indertijd de vermaard geworden Miss Stone, de geschaakte Amerikaansche zendelinge. Te Palerma heeft de 30-jarige Paola Rizza zelfmoord gepleegd door hare kleederen met petroleum te begieten en daarop in brand te steken. Evenals haar familieleden was zij zonaanbidster, iemand die den zonnegod Apollo en het vuur vereerde. Haar moeder heeft zich eenige jaren geleden te Chicago in een vlaag van godsdienstwaanzin op dezelfde wijze van 't leven beroofd, evenals haar zuster Antonietta. Paolo woonde samen met een broer, die ook zonaanbidder is. De Daily Mail verneemt uit Durban: De wildste maren zijn in omloop over een algemeenen kafferopstand. Men spreekt zelfs van een aanval op Dur ban. De geheele militie uit de stad is te velde. Daarom heeft de regeerig be sloten de reservisten te Durban te wa penen, hetgeen de bevolking nog on geruster maakt. De Natalsche pers gaat heftig te keor, nu er verluidt, dat de Twee groote tranen vloeiden langs haar wangen. „Ilse, lieve Ilse!" zeide hij verschrikt, terwijl hij haar hand vatte. „Hoe kunt ge zoo iets denken? Voor hoe slecht en zelf zuchtig moet ge mij wel houden, na het geen ge mij zooeven gezegd hebt Maar ik kan niet langer zwijgen, na de foltering, die ik vandaag heb uitgestaan; ik moet een recht bezitten om u tegen elke belas tering te beschermen, maar niet zooals gij denkt, Ilse! Ziet ge, ik heb u lièï! Mis schien weet een ander dat beter uit te druk ken dan ik; ik vind slechts dat ééne korte gezegde voor alles wat in mijn hart om gaat, wat toch zooveel is! Het drukt mijn geheele leven, al mijn gedachten uit, die altijd van u vervuld zijn, en ik vraag u of ge mijn vrouw wilt worden?" Hij hield haar kleine hand vast, en zag haar in angstige spanning aan. Ilse schudde zijn hand driftig af, en week voor hem terug tut aan het venster. Hij wilde met haar trouwen! Deze ont dekking was zoo nieuw voor haar, zoo on verwacht gekomen, dat zij er onuitspreke lijk van schrikte. Zij had mijnheer Schmidt wel als haar vriend beschouwd, maar nooit in een ander licht. Ilse had romans gele zen; veel goeds en kwaads had daardoor zijn weg tot haar gevonden, en zij had ook haar droom van geluk. Maar zij verwacht te geen prins, die haar in een gouden koets uit haar nederige sfeer zou halen, hoe ha telijk deze haar ook was; op liefde had zij haar zin gezet, liefde, die overweldigend, bedwelmend, als een onweerstaanbare macht ieder met zich medesleept, waarheen om 't even. Op die liefde hoopte zij, aan die liefde geloofde zij. 1IIHÏÏIBMD Uit het Duitsch. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1906 | | pagina 1