Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommeierwaard.
Door tigen schuld.
Aluminium.
Uitgever
L. J. VEERMAN, Heusden.
FEUILLETON.
IANÖ VAM.ALTtN^
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00,
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7Vj ct. Groote letters naar plaatsruimte.
No. 2526.
Woensdag O Mei.
19Q6.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
avond ingewacht.
Groot is het aantal metalen, waar
van de ontdekking in de negentiende
eeuw aan de industrie ten goede is ge
komen en dat het doorslaand bewijs
heeft geleverd van de enorme vorde
ringen op het gebied der chemie.
Uit den aard der zaak was de be
langstelling bij het vinden van een
nieuw metaal grooter of kleiner, al
naar mate de eerst bekend geworden
eigenschappén van meer of minder be
lang bleken voor het algemeen gebruik,
en toen dan ook in het begin der 19de
eeuw bekend werd, dat het gelukt was,
uit klei een metaal af te scheiden, dat
glanzend was als zilver en tevens veel
lichter was dan dat metaal, en boven
dien bestand bleek te zijn tegen velerlei
invloeden, toen openbaarde zich e* ne
meer dan gewone belangstelling voor
dit product.
Aluminium, hoewel betrekkelijk jong
bekend, komt van alle metalen het
veelvuldigst op onze aarde voor; in zijn
zuurstofverbinding komt het overal voor
als aluinaardede bekende klei is kie-
zelzure aluinaarde of kiezelzure alumi-
nium-oxydemen men vindt 't in iederen
steen. Men heeft dus het fraaie alumi
nium als het ware maar voor het grijpen.
Doch zoo eenvoudig gaat dat niet, want
eerst na veeljarige proefnemingen is
het gelukt een gemakkelijke en goed-
koope methode te rinden «na het metaal
uit zijn verbindingen af te scheiden.
Het eerste werd het aluminium af
gescheiden door Oenstedt en wel in
1824, terwijl het in 1827 aan den
scheikundige Wöhler gelukte het me
taal zuiver te verkrijgen. Zijn methode
werd verbeterd door den Franschen
scheikundige Sainte-te-Claire Deville en
hoe hoog de verwachtingen destijds om
trent het nieuwe metaal gespannen
waren, blijkt wel uit het feit, dat aan
Deville door de Academie des Scien
ces en door Napoleon III fr. 36000
werden geschonken om zijne proeven
voort te zetten en uit te breiden.
Yeel bracht hiertoe bij, dat men ver
meende een metaal gevonden te hebben,
dat op den duur voor de kurassen der
Fransche cavalerie zou gebruikt kunnen
worden, en dat bij een even groot weer
standsvermogen, slechts 1/3 van het
gewicht der stalen kurassen zou hebben.
Deze en nog vele andere itlusie's
van het nieuwe metaal werden echter
En nu stond daar opeens een man voor
haar, wiens lichaamsgestalte haar reeds een
zekeren schroom aanjoeg; zij moest zoo
hoog tot hem opzieneen man, met een
goedig gezicht, met smeekende oogen, maar
zonder uitdrukking, en die man vroeg haar
„Ilse, wilt ge mijn vrouw worden?"
Nog nooit had zij hem zoo onknap ge
vonden als in dit oogenblik, nu verlegen
heid en ongerustheid over haar antwoord
op zijn gelaat te lezen stonden, en het
vlaskleurig haar hem klam op het voor
hoofd en de Blapen kleefde. Dat alles zag
zij, maar niet de innige liefde, die in zijn
grijze oogen lag, niet den zielsadel, die zijn
gestalte omzweefde daartoe was zij te on
ervaren, nog te weinig met gemeenheid in
aanraking gekomen. En dat zou het einde
harer droomen, harer hoop zijn?
Schuw drukte het jonge meisje zich
tegen het venster aan en liet haar hoofd
hangen.
„Ilse," hernam hij smeekend, op zachten
toon, „zeg niet neen, misschien vindt ge
op de geheele wereld geen trouwer hart
dan het mijne! Van nu aan zal uw levens
pad zonder doornen zijn, want ik ben rijk.
Maar, niet waar, niet mijn geld zal uw
antwoord beslissen Zeg mij of ge mij ook
een weinig kunt liefhebben
Zijn stem klonk zoo roerend, zoo ver
trouwen wekkend, Ilse gevoelde zich be
wogen.
„Wat gy gezegd hebt, heeft my Yerrast,
in den eereten tijd niet verwezenlijkt,
en wel, omdat bi) alle goede eigen
schappen, die het nieuwe product bezat,
van eene algemeene aanwending geen
sprake kon zijn door de omstandigheid,
dat het metaal te kostbaar was en men
het niet kon soldeeren.
Als reductiemiddel voor het verkrij
gen van aluminium werd destijds ge
bruik gemaakt van natrium, dat 2000
francs per kilogram kostte, terwijl men
3 K.G. natrium noodig had voor het
verkrijgen van 1 K G. aluminium.
Wel daalde door de onvermoeide po
gingen van Deville de prijs van het
natrium binnen 10 jaren van 2000 tot
15 francs per K.G., doch dit nam niet
weg, dat de bewerking der aluminium-
ertsen op deD duur het metaal zelf nog
te kostbaar ma kte.
Het was ten slotte de electrometal-
lurgie, die het metaal de plaats ver
schafte, die het thans in de industrie
inneemt en die den prijs, welks in 1855
nog f 600 per K.G. bedroeg, heett doen
dalen tot de tegenwoordige van f 1.50
per K.G.
Tegenwoordig bereidt men het alu
minium uitsluitend langs electrolytischen
weg. Het eerst werd het metaal op deze
wijze in het groot bereid door de ge
broeders Co wies. Aluminiuraoxyde wordt
in een gesmolten mengsel van krijolit
en feldspaat gebracht en door dat bad
wordt een eledrische stroom geleid,
waardoor de aluminiumoxyde in alu
minium wordt omgezet, dat gesmolten
op den bodem zinkt en in zuurstof,
die in gasvorm ontsnapt.
De voornaamste landen voor de alu-
miniumfabricatie zijn thans Frankrijk,
Zwitserland, Engeland en de Yereenigde
Staten van Noord-Amerika. Een eerste
plaats neemt de fabriek te Neuhausen
in, waar de Rijnstroom wordt gebruikt
voor het opwekken van den electrischen
stroom.
Trok het aluminium in het bijzonder
de aandacht door zijn fraaien zilvor-
glans, waardoor het scheen aangewezen
voor de vervaardiging van sieraden en
luxe-voorwerpen, zijn eigenschap van
niet te oxydeeren (roesten) maakte het
geschikt voor tal van aanwendingen
van practisehen aard.
Zure of alcoholische toffen oefenen
er geen of slechts een onbeduidenden
invloed op uit, waardoor het metaal
van betcekenis werd voor huishoudelijk
gebruik; tal van huishoudens en mili
taire ménages gebruiken nu aluminium
pannen en ketels, terwijl de aluminium
veldflesschen in alle legers de glazen
fle8schen hebben verdrongen.
Het is een der lichtste metalen, die
wij kennenbij gelijk volume weegt
het driemaal minder dan ijzer en vier
maal minder dan zilver, doch is even
hard als dit metaal.
Tegenover al de genoemde voordeelen
van aluminium staat echter een groot
nadeel, namelijk dat het niet gesoldeerd
kan worden.
Tal van voorschriften werden en
worden dienaangaande gegeven,
doch geen enkele wijze van soldeereü
bleek tot nu toe afdoende.
Meestal heeft de bewerking veel
meer van plakken dan van eene innige
vereeniging der metaaloppervlakten.
Gewoonlijk gebruikt men voor de
tot nu toe nog onvolledige wijze van
soldeeren, een mengsel van 45 deelen
tin en 10 deelen aluminium, maar de
soldeerplaats is dan niet sterk en biedt
geen weerstand aan den hamer of de
pletrollen.
Het laatste woord is echter in deze
industrie nog niet gespr ken en met
recht kan verwacht worden, dat de
ijverige nasporingen en proeven op den
duur wel een geschikt soldeermiddel
voor aluminium zullen doen vinden.
ltuitenlaiid.
In Mecklenburg-Schwerin is groot
opzien gewekt door een huiszoeking die
de justitie op het kasteel van de Base-
dows tusschen Malchin en Teterow, dat
aan Prins Wrede verhuurd is, gedaan
heeft. Een door den prins ontslagen
bediende, die uit Spanje, waar zijn heer
nog vertoeft, terug is gekeerd, moet
verteld hebben, dat er onder het zilver
goed van de Wredes heel wat stukken
waren die elders buitgemaakt waren.
Op grond van deze geruchten heeft de
ambtenaar van het O. M. te Güstrow
op het kasteel een onderzoek ingesteld.
Hierbij moet, goed weggesloten, allerlei
tafelgerei ontdekt zijn, dat uit verschil
lende hotels afkomstig was. Zeer be
zwarend bij de doorzoeking van de
zilverkamer was de volgende vondst:
Onder het zilvergoed werden twee sol-
deerkisten met gereedschappen voor het
soldeeren van zilver gevonden. Het O.
M. heeft daarmede een corpus delicti
in handen gekregen, omdat beweerd
werd, dat de merkteekens van de hotels
met soldeer bedekt werden, om ze on
kenbaar te maken. Onder den buit is
vooral veel uit het hotel d'Orsay te
Parijs gevonden. Met een kist zilver,
die aan de familie Basedow toebehoort,
van wie de Wredes het kasteel inhuur
hebben, moeten ook vreemde dingen
gebeurd zijn.
De rechterlijke ambtenaren zeiden,
dat het een „psychologisch raadsel"
was, waarmede zij wilden aanduiden,
dat het onverklaarbaar was, hoe rijk
met goederen gezegende menschen din
gen, van zoo weinig waarde voor hen,
konden kapen. De sleutel tot het raadsel
moet nog gevonden worden.
De Wredes hebben het kasteel alleen
gehuurd, om het als zomerverblijf te
gebruiken. Zij zijn meest op reis in
Spanje en het zuiden van Frankrijk.
Zij zien slechts weinig gasten en leiden
een afgezonderd leven.
Het in beslag genomen zilver ia in
twee kisten gepakt, en naar Güstrow
gebracht, waar deskundigen het zullen
onderzoeken. Verder moeten in binnen-
en buitenland vele getuigen gehoord
worden. Het ontvreemde tafelgerei zou,
naar de correspondent van de „Lokal-
anzeiger" verzekert, bij verkoop slechts
weinig opbrengen. De huishouding van
de Wredes moet zeer ordelijk zijn, de
huur van het huis wordt geregeld be
taald en de groote reizen naar verre
landen, in gezelschap van een indruk-
wekkenden stoet bedienden, zouden niet
mogelijk zijn, als de prins over geen
ruime vlottende middelen beschikte.
De prins doet zich voor als een groot
heer en houdt, naar men zegt, met de
stiptheid van een gewoon koopman,
toezicht op zijne uitgaven. Hij is van
zijn eerste vrouw af en voor de tweede
maal getrouwd met een rijke Argen-
tijnscbe weduwe. Men schijnt haar voor
de dievegge of kleptomaan te houden.
Merkwaardig is, dat er onder het tafel
gerei ook veel onecht zilver van luttel
waarde moet zijn.
Uit Petersburg wordt gemeld
De „Regeeringsbode" deelt mee, dat
graaf Witte is ontheven van zijn post
ran voorzitter van den ministerraad.
Hij heeft de Alexander Nefski-orde met
briljanten gekregen. Voorts is Doernowo
ontslag verleend als minister van bin-
nenlandsche zaken. Goremykin is be
noemd tot eerste minister.
De berichtgever van de „Daily Te
legraph" zegt, dat de toestand nog altijd
een gevaarlijken chaos gelijkt. Verschil
lende bladen meenen, dat Witte's on
hebbelijke afdanking de botsing tusschen
het volk en de ambtenaarabent zal
verscherpen. Zelfs velen zijner tegen
standers hebben te elfder ure nog zijn
heenzending trachten te verhoeden.
Een paar regimenten kozakken zijn
uit Oost-Azië te Orenburg aangekomen
mijnheer Schmidt, ik weet niet wat ik
er op zal antwoorden J"
„Wat uw hart u ingeeften als het zwijgt,
dan dan laat ge mij heengaan."
Ademloos zag hij haar aan, zij zweeg
Toen wendde hij zich naar de deur.
„Vaarwel, IlseHij zag er zoo mis
troostig uit, dat het haar aan 't hart ging
snel liep zij naar hem toe.
„Neen, ga niet heen zoo niet, mijnheer
Schmidtdat kan ik niet verdragenop
de heele wereld heb ik geen anderen vriend
dan u. Laat mij tijd tot morgen."
Een glans van geluk kwam op zijn op
recht gelaat te voorschijn.
„Ge hebt gelijk, Ilse, het was te onver
hoeds voor u, en ik wil u tijd laten om
alles te overleggen. Als ik het maar kon
uitdrukken hoe ik u liefheb
Het meisje liet het hoofd hangen, terwijl
hij na deze woorden haar hand vatte en
die zacht drukte.
„Dus kan ik morgen mijn antwoord
halen
„Ja," zeide zij zacht.
Arnold ging voorzichtig de hooge trappen
weder af, wel zorgende geen gerucht te
maken, en kwam gelukkig onbemerkt op
straat.
Vervuld van de gedachten, die hem de
verwezenlijking van zijn vurigst verlangen
toeschenen, kwam hij thuis. Daar lag de
onheilspellende brief nog, en met een mee
lijdende glimlach nam Arnold dien nu op.
„Of de schrijfster is zelve misleid," dacht
hij, terwijl hij het schrift beschouwde, „en
dan zou zij zich over den uitslag van haar
bemoeiing verheugen, of zij had boosaardige,
slechte bedoelingen, en dan is het kwade
ten goede uitgevallen, wat, helaas, in het
leven niet altijd het geval is. Ilse zal
echter nooit iets van die belastering te
weten komenach, ik zou alles, wat naar
zou kunnen kwetsen, wel voor haar uit
den weg willen ruimen,
i Hij stak een licht aan, hield den brief
in de vlam, en zag toe totdat het laatste
stukje tot asch verbrand was.
HOOFDSTUK VIII.
Als Gundula geweten had hoe haar plan
zou afloopen, zou zij zich wel gewacht
hebben, tijd aan haar brief te verspillen.
Nadat Arnold was heengegaan, stond Ilse
als bedwelmd in haar kamertje en hield
i de handen tegen haar voorhoofd. Had zij
werkelijk niet gedroomd? Was mijnheer
Schmidt er geweest en had hij haar tot
vrouw begeerd? Haar gedachten dwarrelden
door haar hoofd, en slechts was het haar
duidelijk, dat dit aanzoek, eerlijk en recht-
I schapen gedaan, eigenlijk beter gewaardeerd
verdiende te worden. Zij kon er echter niet
verheugd over zijn, het maakte haar inte-
I gendeel droevig, en zij moest iemand heb
ben, met wien zij er over spreken kon.
j Juffrouw Falkenberg? Neen, die zou slechts
i de handen samenslaan van verrukking over
het groote geluk, dat haar ten deel viel,
en elke andere gedachte zou zij dwaasheid
gevonden hebben. Maar Ina? Ja, dat was
iets anders
Even snel als die gedachte bij haar was
opgekomen, sloeg zij een donkeren doek
om hoofd en schouders, en liep stil de trap
af. De motregen hinderde haar niet, zij
liep wat zij loopen kon en kwam buiten
adem in Ina's woning aan.
Toen zij gescheld had en de deur haar
werd opengedaan, zag zij met bevreemding
den helder verlichten corridor, en op haar
vraag naar juffrouw Eckhardt, trok het
kamermeisje een eenigszins twijfelachtig
gezicht, eer zij er toe kon besluiten haar
aan te dienen. Maar dit was reeds overbodig
geworden, want Ina zelve stak haar hoofd
buiten de deur. Zij was zeer elegant gekleed,
zooals Ilse met verbazing bespeurde, en
een weinig verhit. Verschrikt wilde Ilse
terugtreden, maar Ina sloeg lachend haar
beide armen om haar heen en zeide schalks
„Gevangen, schuwe vogel, ie bent vanzelf
in het net geloopen; kan het je dus ver
wonderen dat je vastgehouden wordt?"
„Ach, Ina, laat mij liever weer heengaan.
Het schijnt dat je bezoek hebt en ik wilde
je maar een oogenblik spreken; dat gaat
nu niet."
„Is het dan iets zoo gewichtigs?"
„Ja, en jij alleen kunt mij raden!"
„Kom dan binnen. We zitten juist aan
het souperdaarna vind ik wel een kwar
tiertje voor jou. Je treft het gelukkig, we
hebben nog pas de soep gehad."
„Ik in gezelschap? En in deze kleeding?
Zie mij toch eens aan, Ina, en dan zul je
begrijpen dat het onmogelijk is."
„Gekheid! Kom!" Meteen wilde zij Ilse
het salon binnentrekken, maar in haar
aangeboren schuwheid voor vreemde ge
zichten, stribbelde het meisje ernstig tegen.
„Alldorff, Goldstein, Ninette! Komt eens
dadelijk hier!" riep Ina met luider stem,
en oogenblikkelijk waren de geroepenen in
den corridor. Ilse werd het salon binnen
getrokken, eer zij het zelve wist.
Degenen, die aan tafel waren blijven
zitten, wendden bij dit luidruchtig binnen
komen het hoofd naar de deur, en al die
oogen vestigden zich vorschend op het ver
legen gelaat van het jonge meisje, dat in
haar eenvoudig, zwart kleed voorzeker een
sterk contrast met de anderen opleverde.
Een der aanwezigen, een Franschman,
zeide tot zijn buurvrouw: „een allerliefst
kind, als een kleine fteWie mag het zijn
Ninette zag om. „Een van het corps,
Ina's beschermeling. Wij bemoeien ons
anders niet veel met haar."
en ontbonden. Zij kregen echter de
boodschap, dat de Russische regeering
binnenkort hun diensten kon noodig
hebben voor de handhaving van de orde
in het binnenland. Elders hebben de
troepen een dergelijke mededeeling ge
kregen. De militaire overheid stelt in
de Peter-en-Paulsvesting nieuw geschut
op. Voorbijgangers mogen niet in den
omtrek blijven.
Toen de directeur der Weiehsel-spoor-
wegen te Warschau met twee ambtena
ren in een rijtuig stapte, werd een bom
naar hem geslingerd. Proskoerjakof,
bedoelde directeur, werd gewondde
beide anderen gedood. Acht omstanders
werden zwaar gewond.
De paarden werden beide dood ge
slagen en tallooze vensters in de buurt
vernield.
Gouverneur-generaal Jeoltanofsky is
Zondagavond te Jekatarinoslaf door zes
onbekenden, die tegelijkertijd hun re
volver op hem afschoten, gedood. De
moordenaars zijn ontkomen.
Toen gouverneur-generaal Doebassof
Maandagmiddag om een uur terug
keerde uit de Oespenky-kathedraal te
Moskou, is er een bommen-aanslag op
hem gepleegd. Doebassof werd aan een
zijner voeten gekwetst, zijn adjudant
en een schildwacht zijn gedood. De
dader van den aanslag, die ook gedood
moét «ijn, droeg een officiers-uniform.
De Standard verneemt uit Odessa:
Er dreigen op vele plaatsen in Zuide
lijk Rusland weer Jodenonlusten. Al
lerlei oude betichtingen worden op
nieuw tegen de Joden ingebracht.
Uit Durban wordt gemeld:
De Engelschen deden Zaterdag van
Fort Yolland uit een verkenningstocht
in Nkandhla en werden daarbij door
tweehonderd Zoeloes aangevallen. Deze
verloren zestig man dooden en vele
gewonden. Van de Engelschen werden
drie man gewond.
De vuurspuwende berg Stromboli
werpt met zware knallen asch en stee
non op. De bevolking in de buurt is
er zenuwachtig van, omdat dergelijke
beroeringen in het ingewand van den
Stromboli dikwijls samengaan met aard
bevingen in Calabrië.
Er is te Barcelona een anarchistisch
complot ontdekt. De politie nam 16
personen gevangen en legde de hand
op 8 bommen.
De Köln. Ztg. meldt: Anderhalfjaar
geleden viel een jongen te Halver
Overal hoorde Ilse uitroepen van bewon
dering, die haar nog meer verlegen maak
ten, maar de andere dames niet bijzonder
bevielen.
„Zie je, Honefif, nu kun je ook een dame
aan tafel hebben. Hier, Ilse, ga daar tus
schen die twee heeren in zitten, en laat
het je goed smaken."
Bereidwillig schikten de aanwezige heeren
op en, terwijl het kamermeisje een nieuw
couvert bracht, trad Ina weder naar Ilse toe.
„Je ziet er waarlijk uit als een nonnetje,
kind," zeide zij schertsend; „kom, ik zal
je eens wat opknappen."
Dit zeggende trok zij, zonder dat Ilse het
kon beletten, met een snellen greep de
haarspelden uit haar weelderig, blond haar,
dat nu als een mantel los om haar neder-
viel. Twee kammen van lava, die Ina droeg,
werden er in gestoken, een roode roos op
haar borst, en toen werd Ilse op den stoel,
die voor haar gebracht was, gedrukt.
Nu eerst begon zij van lieverlede het
gezelschap, waarin zij zich bevond, in oogen-
schouw te nemen.
In de eerste plaats waren er Ina en All
dorff, haar schoone Inavervolgens Ninette
met den jongen Franschman naast zich.
Thérèse, Agnes, en haar cavaliers, en ein
delijk zijzelf tusschen dengene, die door
Ina als „Honeff" was aangesproken, en een
bankier met een kaal hoofd, wiens vleezige
vingers met flonkerende ju weel en versierd
waren, maar wiens geheele voorkomen, on
danks zijn ten toon gespreiden rijkdom,
al zeer weinig innemend was.
Met wellustig welgevallen vestigde hij
zijn kleine, scheels oogen op het verlegen,
stille meisje naast hem, dat een instinct
matige huivering voor dien blik gevoelde,
en eindelijk de oogen nauwelijks meer
durfde opslaan.
IIHSIUB
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Uit het Duitsch.
14)
Wordt vervolgd.)