Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommeierwaard. Door tigen schuld. Aluminium. Uitgever L. J. VEERMAN, Heusden. FEUILLETON. IANÖ VAM.ALTtN^ VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00, Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7Vj ct. Groote letters naar plaatsruimte. No. 2526. Woensdag O Mei. 19Q6. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Groot is het aantal metalen, waar van de ontdekking in de negentiende eeuw aan de industrie ten goede is ge komen en dat het doorslaand bewijs heeft geleverd van de enorme vorde ringen op het gebied der chemie. Uit den aard der zaak was de be langstelling bij het vinden van een nieuw metaal grooter of kleiner, al naar mate de eerst bekend geworden eigenschappén van meer of minder be lang bleken voor het algemeen gebruik, en toen dan ook in het begin der 19de eeuw bekend werd, dat het gelukt was, uit klei een metaal af te scheiden, dat glanzend was als zilver en tevens veel lichter was dan dat metaal, en boven dien bestand bleek te zijn tegen velerlei invloeden, toen openbaarde zich e* ne meer dan gewone belangstelling voor dit product. Aluminium, hoewel betrekkelijk jong bekend, komt van alle metalen het veelvuldigst op onze aarde voor; in zijn zuurstofverbinding komt het overal voor als aluinaardede bekende klei is kie- zelzure aluinaarde of kiezelzure alumi- nium-oxydemen men vindt 't in iederen steen. Men heeft dus het fraaie alumi nium als het ware maar voor het grijpen. Doch zoo eenvoudig gaat dat niet, want eerst na veeljarige proefnemingen is het gelukt een gemakkelijke en goed- koope methode te rinden «na het metaal uit zijn verbindingen af te scheiden. Het eerste werd het aluminium af gescheiden door Oenstedt en wel in 1824, terwijl het in 1827 aan den scheikundige Wöhler gelukte het me taal zuiver te verkrijgen. Zijn methode werd verbeterd door den Franschen scheikundige Sainte-te-Claire Deville en hoe hoog de verwachtingen destijds om trent het nieuwe metaal gespannen waren, blijkt wel uit het feit, dat aan Deville door de Academie des Scien ces en door Napoleon III fr. 36000 werden geschonken om zijne proeven voort te zetten en uit te breiden. Yeel bracht hiertoe bij, dat men ver meende een metaal gevonden te hebben, dat op den duur voor de kurassen der Fransche cavalerie zou gebruikt kunnen worden, en dat bij een even groot weer standsvermogen, slechts 1/3 van het gewicht der stalen kurassen zou hebben. Deze en nog vele andere itlusie's van het nieuwe metaal werden echter En nu stond daar opeens een man voor haar, wiens lichaamsgestalte haar reeds een zekeren schroom aanjoeg; zij moest zoo hoog tot hem opzieneen man, met een goedig gezicht, met smeekende oogen, maar zonder uitdrukking, en die man vroeg haar „Ilse, wilt ge mijn vrouw worden?" Nog nooit had zij hem zoo onknap ge vonden als in dit oogenblik, nu verlegen heid en ongerustheid over haar antwoord op zijn gelaat te lezen stonden, en het vlaskleurig haar hem klam op het voor hoofd en de Blapen kleefde. Dat alles zag zij, maar niet de innige liefde, die in zijn grijze oogen lag, niet den zielsadel, die zijn gestalte omzweefde daartoe was zij te on ervaren, nog te weinig met gemeenheid in aanraking gekomen. En dat zou het einde harer droomen, harer hoop zijn? Schuw drukte het jonge meisje zich tegen het venster aan en liet haar hoofd hangen. „Ilse," hernam hij smeekend, op zachten toon, „zeg niet neen, misschien vindt ge op de geheele wereld geen trouwer hart dan het mijne! Van nu aan zal uw levens pad zonder doornen zijn, want ik ben rijk. Maar, niet waar, niet mijn geld zal uw antwoord beslissen Zeg mij of ge mij ook een weinig kunt liefhebben Zijn stem klonk zoo roerend, zoo ver trouwen wekkend, Ilse gevoelde zich be wogen. „Wat gy gezegd hebt, heeft my Yerrast, in den eereten tijd niet verwezenlijkt, en wel, omdat bi) alle goede eigen schappen, die het nieuwe product bezat, van eene algemeene aanwending geen sprake kon zijn door de omstandigheid, dat het metaal te kostbaar was en men het niet kon soldeeren. Als reductiemiddel voor het verkrij gen van aluminium werd destijds ge bruik gemaakt van natrium, dat 2000 francs per kilogram kostte, terwijl men 3 K.G. natrium noodig had voor het verkrijgen van 1 K G. aluminium. Wel daalde door de onvermoeide po gingen van Deville de prijs van het natrium binnen 10 jaren van 2000 tot 15 francs per K.G., doch dit nam niet weg, dat de bewerking der aluminium- ertsen op deD duur het metaal zelf nog te kostbaar ma kte. Het was ten slotte de electrometal- lurgie, die het metaal de plaats ver schafte, die het thans in de industrie inneemt en die den prijs, welks in 1855 nog f 600 per K.G. bedroeg, heett doen dalen tot de tegenwoordige van f 1.50 per K.G. Tegenwoordig bereidt men het alu minium uitsluitend langs electrolytischen weg. Het eerst werd het metaal op deze wijze in het groot bereid door de ge broeders Co wies. Aluminiuraoxyde wordt in een gesmolten mengsel van krijolit en feldspaat gebracht en door dat bad wordt een eledrische stroom geleid, waardoor de aluminiumoxyde in alu minium wordt omgezet, dat gesmolten op den bodem zinkt en in zuurstof, die in gasvorm ontsnapt. De voornaamste landen voor de alu- miniumfabricatie zijn thans Frankrijk, Zwitserland, Engeland en de Yereenigde Staten van Noord-Amerika. Een eerste plaats neemt de fabriek te Neuhausen in, waar de Rijnstroom wordt gebruikt voor het opwekken van den electrischen stroom. Trok het aluminium in het bijzonder de aandacht door zijn fraaien zilvor- glans, waardoor het scheen aangewezen voor de vervaardiging van sieraden en luxe-voorwerpen, zijn eigenschap van niet te oxydeeren (roesten) maakte het geschikt voor tal van aanwendingen van practisehen aard. Zure of alcoholische toffen oefenen er geen of slechts een onbeduidenden invloed op uit, waardoor het metaal van betcekenis werd voor huishoudelijk gebruik; tal van huishoudens en mili taire ménages gebruiken nu aluminium pannen en ketels, terwijl de aluminium veldflesschen in alle legers de glazen fle8schen hebben verdrongen. Het is een der lichtste metalen, die wij kennenbij gelijk volume weegt het driemaal minder dan ijzer en vier maal minder dan zilver, doch is even hard als dit metaal. Tegenover al de genoemde voordeelen van aluminium staat echter een groot nadeel, namelijk dat het niet gesoldeerd kan worden. Tal van voorschriften werden en worden dienaangaande gegeven, doch geen enkele wijze van soldeereü bleek tot nu toe afdoende. Meestal heeft de bewerking veel meer van plakken dan van eene innige vereeniging der metaaloppervlakten. Gewoonlijk gebruikt men voor de tot nu toe nog onvolledige wijze van soldeeren, een mengsel van 45 deelen tin en 10 deelen aluminium, maar de soldeerplaats is dan niet sterk en biedt geen weerstand aan den hamer of de pletrollen. Het laatste woord is echter in deze industrie nog niet gespr ken en met recht kan verwacht worden, dat de ijverige nasporingen en proeven op den duur wel een geschikt soldeermiddel voor aluminium zullen doen vinden. ltuitenlaiid. In Mecklenburg-Schwerin is groot opzien gewekt door een huiszoeking die de justitie op het kasteel van de Base- dows tusschen Malchin en Teterow, dat aan Prins Wrede verhuurd is, gedaan heeft. Een door den prins ontslagen bediende, die uit Spanje, waar zijn heer nog vertoeft, terug is gekeerd, moet verteld hebben, dat er onder het zilver goed van de Wredes heel wat stukken waren die elders buitgemaakt waren. Op grond van deze geruchten heeft de ambtenaar van het O. M. te Güstrow op het kasteel een onderzoek ingesteld. Hierbij moet, goed weggesloten, allerlei tafelgerei ontdekt zijn, dat uit verschil lende hotels afkomstig was. Zeer be zwarend bij de doorzoeking van de zilverkamer was de volgende vondst: Onder het zilvergoed werden twee sol- deerkisten met gereedschappen voor het soldeeren van zilver gevonden. Het O. M. heeft daarmede een corpus delicti in handen gekregen, omdat beweerd werd, dat de merkteekens van de hotels met soldeer bedekt werden, om ze on kenbaar te maken. Onder den buit is vooral veel uit het hotel d'Orsay te Parijs gevonden. Met een kist zilver, die aan de familie Basedow toebehoort, van wie de Wredes het kasteel inhuur hebben, moeten ook vreemde dingen gebeurd zijn. De rechterlijke ambtenaren zeiden, dat het een „psychologisch raadsel" was, waarmede zij wilden aanduiden, dat het onverklaarbaar was, hoe rijk met goederen gezegende menschen din gen, van zoo weinig waarde voor hen, konden kapen. De sleutel tot het raadsel moet nog gevonden worden. De Wredes hebben het kasteel alleen gehuurd, om het als zomerverblijf te gebruiken. Zij zijn meest op reis in Spanje en het zuiden van Frankrijk. Zij zien slechts weinig gasten en leiden een afgezonderd leven. Het in beslag genomen zilver ia in twee kisten gepakt, en naar Güstrow gebracht, waar deskundigen het zullen onderzoeken. Verder moeten in binnen- en buitenland vele getuigen gehoord worden. Het ontvreemde tafelgerei zou, naar de correspondent van de „Lokal- anzeiger" verzekert, bij verkoop slechts weinig opbrengen. De huishouding van de Wredes moet zeer ordelijk zijn, de huur van het huis wordt geregeld be taald en de groote reizen naar verre landen, in gezelschap van een indruk- wekkenden stoet bedienden, zouden niet mogelijk zijn, als de prins over geen ruime vlottende middelen beschikte. De prins doet zich voor als een groot heer en houdt, naar men zegt, met de stiptheid van een gewoon koopman, toezicht op zijne uitgaven. Hij is van zijn eerste vrouw af en voor de tweede maal getrouwd met een rijke Argen- tijnscbe weduwe. Men schijnt haar voor de dievegge of kleptomaan te houden. Merkwaardig is, dat er onder het tafel gerei ook veel onecht zilver van luttel waarde moet zijn. Uit Petersburg wordt gemeld De „Regeeringsbode" deelt mee, dat graaf Witte is ontheven van zijn post ran voorzitter van den ministerraad. Hij heeft de Alexander Nefski-orde met briljanten gekregen. Voorts is Doernowo ontslag verleend als minister van bin- nenlandsche zaken. Goremykin is be noemd tot eerste minister. De berichtgever van de „Daily Te legraph" zegt, dat de toestand nog altijd een gevaarlijken chaos gelijkt. Verschil lende bladen meenen, dat Witte's on hebbelijke afdanking de botsing tusschen het volk en de ambtenaarabent zal verscherpen. Zelfs velen zijner tegen standers hebben te elfder ure nog zijn heenzending trachten te verhoeden. Een paar regimenten kozakken zijn uit Oost-Azië te Orenburg aangekomen mijnheer Schmidt, ik weet niet wat ik er op zal antwoorden J" „Wat uw hart u ingeeften als het zwijgt, dan dan laat ge mij heengaan." Ademloos zag hij haar aan, zij zweeg Toen wendde hij zich naar de deur. „Vaarwel, IlseHij zag er zoo mis troostig uit, dat het haar aan 't hart ging snel liep zij naar hem toe. „Neen, ga niet heen zoo niet, mijnheer Schmidtdat kan ik niet verdragenop de heele wereld heb ik geen anderen vriend dan u. Laat mij tijd tot morgen." Een glans van geluk kwam op zijn op recht gelaat te voorschijn. „Ge hebt gelijk, Ilse, het was te onver hoeds voor u, en ik wil u tijd laten om alles te overleggen. Als ik het maar kon uitdrukken hoe ik u liefheb Het meisje liet het hoofd hangen, terwijl hij na deze woorden haar hand vatte en die zacht drukte. „Dus kan ik morgen mijn antwoord halen „Ja," zeide zij zacht. Arnold ging voorzichtig de hooge trappen weder af, wel zorgende geen gerucht te maken, en kwam gelukkig onbemerkt op straat. Vervuld van de gedachten, die hem de verwezenlijking van zijn vurigst verlangen toeschenen, kwam hij thuis. Daar lag de onheilspellende brief nog, en met een mee lijdende glimlach nam Arnold dien nu op. „Of de schrijfster is zelve misleid," dacht hij, terwijl hij het schrift beschouwde, „en dan zou zij zich over den uitslag van haar bemoeiing verheugen, of zij had boosaardige, slechte bedoelingen, en dan is het kwade ten goede uitgevallen, wat, helaas, in het leven niet altijd het geval is. Ilse zal echter nooit iets van die belastering te weten komenach, ik zou alles, wat naar zou kunnen kwetsen, wel voor haar uit den weg willen ruimen, i Hij stak een licht aan, hield den brief in de vlam, en zag toe totdat het laatste stukje tot asch verbrand was. HOOFDSTUK VIII. Als Gundula geweten had hoe haar plan zou afloopen, zou zij zich wel gewacht hebben, tijd aan haar brief te verspillen. Nadat Arnold was heengegaan, stond Ilse als bedwelmd in haar kamertje en hield i de handen tegen haar voorhoofd. Had zij werkelijk niet gedroomd? Was mijnheer Schmidt er geweest en had hij haar tot vrouw begeerd? Haar gedachten dwarrelden door haar hoofd, en slechts was het haar duidelijk, dat dit aanzoek, eerlijk en recht- I schapen gedaan, eigenlijk beter gewaardeerd verdiende te worden. Zij kon er echter niet verheugd over zijn, het maakte haar inte- I gendeel droevig, en zij moest iemand heb ben, met wien zij er over spreken kon. j Juffrouw Falkenberg? Neen, die zou slechts i de handen samenslaan van verrukking over het groote geluk, dat haar ten deel viel, en elke andere gedachte zou zij dwaasheid gevonden hebben. Maar Ina? Ja, dat was iets anders Even snel als die gedachte bij haar was opgekomen, sloeg zij een donkeren doek om hoofd en schouders, en liep stil de trap af. De motregen hinderde haar niet, zij liep wat zij loopen kon en kwam buiten adem in Ina's woning aan. Toen zij gescheld had en de deur haar werd opengedaan, zag zij met bevreemding den helder verlichten corridor, en op haar vraag naar juffrouw Eckhardt, trok het kamermeisje een eenigszins twijfelachtig gezicht, eer zij er toe kon besluiten haar aan te dienen. Maar dit was reeds overbodig geworden, want Ina zelve stak haar hoofd buiten de deur. Zij was zeer elegant gekleed, zooals Ilse met verbazing bespeurde, en een weinig verhit. Verschrikt wilde Ilse terugtreden, maar Ina sloeg lachend haar beide armen om haar heen en zeide schalks „Gevangen, schuwe vogel, ie bent vanzelf in het net geloopen; kan het je dus ver wonderen dat je vastgehouden wordt?" „Ach, Ina, laat mij liever weer heengaan. Het schijnt dat je bezoek hebt en ik wilde je maar een oogenblik spreken; dat gaat nu niet." „Is het dan iets zoo gewichtigs?" „Ja, en jij alleen kunt mij raden!" „Kom dan binnen. We zitten juist aan het souperdaarna vind ik wel een kwar tiertje voor jou. Je treft het gelukkig, we hebben nog pas de soep gehad." „Ik in gezelschap? En in deze kleeding? Zie mij toch eens aan, Ina, en dan zul je begrijpen dat het onmogelijk is." „Gekheid! Kom!" Meteen wilde zij Ilse het salon binnentrekken, maar in haar aangeboren schuwheid voor vreemde ge zichten, stribbelde het meisje ernstig tegen. „Alldorff, Goldstein, Ninette! Komt eens dadelijk hier!" riep Ina met luider stem, en oogenblikkelijk waren de geroepenen in den corridor. Ilse werd het salon binnen getrokken, eer zij het zelve wist. Degenen, die aan tafel waren blijven zitten, wendden bij dit luidruchtig binnen komen het hoofd naar de deur, en al die oogen vestigden zich vorschend op het ver legen gelaat van het jonge meisje, dat in haar eenvoudig, zwart kleed voorzeker een sterk contrast met de anderen opleverde. Een der aanwezigen, een Franschman, zeide tot zijn buurvrouw: „een allerliefst kind, als een kleine fteWie mag het zijn Ninette zag om. „Een van het corps, Ina's beschermeling. Wij bemoeien ons anders niet veel met haar." en ontbonden. Zij kregen echter de boodschap, dat de Russische regeering binnenkort hun diensten kon noodig hebben voor de handhaving van de orde in het binnenland. Elders hebben de troepen een dergelijke mededeeling ge kregen. De militaire overheid stelt in de Peter-en-Paulsvesting nieuw geschut op. Voorbijgangers mogen niet in den omtrek blijven. Toen de directeur der Weiehsel-spoor- wegen te Warschau met twee ambtena ren in een rijtuig stapte, werd een bom naar hem geslingerd. Proskoerjakof, bedoelde directeur, werd gewondde beide anderen gedood. Acht omstanders werden zwaar gewond. De paarden werden beide dood ge slagen en tallooze vensters in de buurt vernield. Gouverneur-generaal Jeoltanofsky is Zondagavond te Jekatarinoslaf door zes onbekenden, die tegelijkertijd hun re volver op hem afschoten, gedood. De moordenaars zijn ontkomen. Toen gouverneur-generaal Doebassof Maandagmiddag om een uur terug keerde uit de Oespenky-kathedraal te Moskou, is er een bommen-aanslag op hem gepleegd. Doebassof werd aan een zijner voeten gekwetst, zijn adjudant en een schildwacht zijn gedood. De dader van den aanslag, die ook gedood moét «ijn, droeg een officiers-uniform. De Standard verneemt uit Odessa: Er dreigen op vele plaatsen in Zuide lijk Rusland weer Jodenonlusten. Al lerlei oude betichtingen worden op nieuw tegen de Joden ingebracht. Uit Durban wordt gemeld: De Engelschen deden Zaterdag van Fort Yolland uit een verkenningstocht in Nkandhla en werden daarbij door tweehonderd Zoeloes aangevallen. Deze verloren zestig man dooden en vele gewonden. Van de Engelschen werden drie man gewond. De vuurspuwende berg Stromboli werpt met zware knallen asch en stee non op. De bevolking in de buurt is er zenuwachtig van, omdat dergelijke beroeringen in het ingewand van den Stromboli dikwijls samengaan met aard bevingen in Calabrië. Er is te Barcelona een anarchistisch complot ontdekt. De politie nam 16 personen gevangen en legde de hand op 8 bommen. De Köln. Ztg. meldt: Anderhalfjaar geleden viel een jongen te Halver Overal hoorde Ilse uitroepen van bewon dering, die haar nog meer verlegen maak ten, maar de andere dames niet bijzonder bevielen. „Zie je, Honefif, nu kun je ook een dame aan tafel hebben. Hier, Ilse, ga daar tus schen die twee heeren in zitten, en laat het je goed smaken." Bereidwillig schikten de aanwezige heeren op en, terwijl het kamermeisje een nieuw couvert bracht, trad Ina weder naar Ilse toe. „Je ziet er waarlijk uit als een nonnetje, kind," zeide zij schertsend; „kom, ik zal je eens wat opknappen." Dit zeggende trok zij, zonder dat Ilse het kon beletten, met een snellen greep de haarspelden uit haar weelderig, blond haar, dat nu als een mantel los om haar neder- viel. Twee kammen van lava, die Ina droeg, werden er in gestoken, een roode roos op haar borst, en toen werd Ilse op den stoel, die voor haar gebracht was, gedrukt. Nu eerst begon zij van lieverlede het gezelschap, waarin zij zich bevond, in oogen- schouw te nemen. In de eerste plaats waren er Ina en All dorff, haar schoone Inavervolgens Ninette met den jongen Franschman naast zich. Thérèse, Agnes, en haar cavaliers, en ein delijk zijzelf tusschen dengene, die door Ina als „Honeff" was aangesproken, en een bankier met een kaal hoofd, wiens vleezige vingers met flonkerende ju weel en versierd waren, maar wiens geheele voorkomen, on danks zijn ten toon gespreiden rijkdom, al zeer weinig innemend was. Met wellustig welgevallen vestigde hij zijn kleine, scheels oogen op het verlegen, stille meisje naast hem, dat een instinct matige huivering voor dien blik gevoelde, en eindelijk de oogen nauwelijks meer durfde opslaan. IIHSIUB franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Uit het Duitsch. 14) Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1906 | | pagina 1