Hei Land van fleusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Door eigen octal t 1906 Schoolhygiëne. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 2J40. Woensdag 27 Juni FEUILLETON. land van alt er voor Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00, franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 77j ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Terecht spreekt men tegenwoordig van de eeuw van het kind, nu men meer en meer beseft, dat al wat aan het kind wordt ten koste gelegd, kapi taal is, dat later rijk zijn rente zal afwerpen midden in de menschheid. Wat later een boompje moet worden, behoort als aankomend plantje krachtig gekweekt en goed verzorgd te worden. De belangstelling in de jeugd uit zich steeds meer en onder allerlei vor men; paedagogisch wil men de school niet alleen een instituut doen zijn, uit sluitend voor de intellectueels ontwik keling, maar haar tevens dienstbaar maken aan de vorming van karakter en het gemoed; in materieelen zin wordt voor de arme schoolgaande kin deren gezorgd voor behoorlijke klee ding en voedselschoolspaarbanken openbare speeltuinen; de zorg voor de verwaarloosde jeugd, ziedaar een greep in de vele onderwerpen, welke tegen woordig op het kind betrekking hebben. Niet al te voorspoedig en niet al te vlug eischte de hygiëne op de scholen ook eindelijk een stem in het kapittel de schoolartsen zijn zelf kinderen der laatste dagen. De zorg voor de schoolhygiëne be gint al met den bouw van de school- localcngoede ventilatie, doch geen tocht; uitstekend licht en verlichting; goede speelplaats, drinkwater zijn fac toren van beteekenis. Belangrijke gegevens vindt men dien aangaande in een artikel, bewerkt door professor Gilbert Ballet. Men heeft bevonden, zooals Ballet mededeelt, dat in Duitschland 50 pCt. van de geletterde menschen bijziende is, terwijl men onder de werklieden slechts 5 pCt. en onder de landbouwers en visschers 0.5 pCt. bijzienden aan treft, een sprekend bewijs dus, dat de bijziendheid grooter wordt, naarmate men van de oogen meer arbeid vraagt. Zulks stemt ook overeen met het toenemen der bijziendheid naarmate men in de hoogere klassen komt. Ballet meent, dat de bijziendheid vooral te wijten is aan slechte verlich ting, kleinen druk in de boeken, ver keerde plaatsing van de banken en van de leerlingen, slechte houding van het hoofd bij het lezen en schrijven, onevenredige afmetingen en verkeerde constructie van de banken. Niets acht hij nadeeliger dan een 28) „Alles gelukt je toch, Ina," fluisterde zij haar heimelijk bij het heengaan toe, waar op de schoone vrouw slechts met een schalksch glimlachje antwoordde. „Ik wou, dat ik de prinses niet beloofd had te komen," zeide Arnold, die zich daar over niet op zijn gemak gevoelde„uit het een volgt weer het ander, maar er zijn zoo van die menschen, wien men niets kan weigeren." „Dan zullen wij maar thuis blijven," antwoordde Ilse bedaard, doch haar hart klopte er toch een weinig bij in de tegen woordige omstandigheden was elke aflei ding haar welkom, en zij zou ongaarne van dit bezoek afgezien hebben. „Wat men eenmaal beloofd heeft, moet men ook houden." besliste Arnold echter, en zijn vrouw had wel over dit eindbe sluit kunnen juichen. Rika was nog slechter gemutst dan ge woonlijk, toen zij dit vernam. Ilse, en zelfs Arnold, moesten er de scherpste aanmer kingen over hooren. „Zij had altijd ge meend, dat de rouwtijd overal een jaar duurde, maar mijnheer en mevrouw kon den in allen gevalle gerust gaan, want zij, de dienstbode, zou wel bij het kind waken," en dergelijke meer. Arnold hoorde dit alles met kalmte aan, maar de jonge vrouw scho ten van toorn de tranen in de oogen. slecht geconstrueerde bank; meestal zijn zij te hoog of te laag, nu eens te nauw, dan weer te wijd, zoodat zij daaren boven nog oorzaak worden van scheef groeien. Hiervan geeft hij een merk waardig voorbeeld. Twee zusters werkten aan eenzelfde tafel, de eene links, de andere rechts. Daar de tafel niet voldoende breed was, waren de meisjes genoodzaakt een hou ding aan te nemen, waarbij het eene voortdurend naar rechts, het andere naar links overhelde. Na verloop van eenigen tijd werd geconstateerd, dat de ruggegraat van het eene meisje naar links, die van de andere naar rechts afweek. Kwaliteit en de wijze van plaatsen der schoolborden zijn meermalen van dien aard, dat van de niet sterke oogen van het kind te veel gevorderd wordt, terwijl die oogen toch al zoo ingespan nen worden bij het schrijven op een zwarte lei en het onvoldoende licht, dat bij onze vele donkerige en druilige dagen, in de school valt. Behartigenswaardig zijn de opmer kingen van Ballet over de overlading bij het onderwijs Die klacht is trou wens algemeen en men mag wel aan nemen, dat er een causaal verband bestaat tusschen het bedenkelijk groot aantal zenuwlijders onder de volwasse nen en de examensport en overlading met huiswerk van de jeugd. Toetst men al die geleerdheid, welke nu door veel kinderen mot de grootste inspan ning slechts wordt verkregen, aan hare practische beteekenis voor het volgende leven, dan komt men tot veel ballast, die de kinderen na hun schooltijd wel spoedig als onnut kwijt raken, maar de geschokte gezondheid en zenuwen blijven hen bij, tot schade van zich zelf, de maatschappij en het nageslacht. Het wordt waarlijk tijd, dat meer aan dacht wordt geschonken aan een ge zonde ziel in een gezond lichaam, dan aan de voor de meeste kinderen totaal overbodige hoeveelheid wiskunde, met veel verdriet en moeite in het hoofd gestampt, om later als niet voldoende begrepen en verwerkt en a!s totaal nutteloos voor het practische leven, over boord te worden geworpen. Ballet toont zich ook op hygiënische gronden een voorstander van steilschrift. Bij het schuinschrift wordt eene bij zondere inspanning van het lichaam en van de oogen gevorderd en wel meer dan wenschelijk is. Hoe dikwijls ziet men niet kinderen schrijvende met den geheele bovenarm Ina had haar belofte gehouden. Het was maar een klein gezelschap, dat haar ver jaardag vierde, en de eerste op wien Ilse's blik viel, was Alldorff! Een plotselinge schrik joeg de jonge vrouw het bloed naar het hoofd. Hoe durfde Ina dat wagen! Maar glim lachend en coquet, bewoog deze zich met zooveel bevalligheid tusschen haar echtge noot en haar voormaligen minnaar, dat zelfs de meest ingewijde nauwelijks iets van die vroegere betrekking tusschen hen kon ont dekken. Het was een prachtig souper, dat de prinses in haar van verfijnde weelde ge tuigende kamers had laten opdisschen, en Ina, die voor haar elegant toilet geen beter effect had kunnen wenschen dan tegenover de eenvoudige netheid van Ilses kleeding, straalde van genoegen en trotschheid. Met de grootste vriendelijkheid had zij Arnold tot haar cavalier aan tafel gekozen, terwijl Ilse naast den prins zat. Alldorffs oogen schoten ter sluiks blikken naar de schoone, elegante vrouw aan de overzijde, terwijl zijn buurman, een Rus, zich meer een bewonderaar van de teere, kleine blondine betoonde. „Het schijnt, Mitroff," zeide Alldorff zacht, „dat die kleine mevrouw Schmidt je hart steelt. Ik moet bekennen, dat zulke Madonnagezichtjes nooit in mijn smaak zijn gevallen, ofschoon zij misschien wel de moeite waard zijn er nader kennis mee te maken." „Zie je, mijn waarde graaf," antwoordde Mitroff, „het heeft zoo zijn eigenaardigen prikkel in zachte blauwe oogen den eersten straal te zien flikkeren, dien wij er in ont dekt hebben, de bloem, die onder mijn lat op de tafel rustende, terwijl hét oofd bedenkelijk op den linker schou der gaat rusten. Naarmate hetvel papier of de lei vol geschreven wordt, moet het rechter boven gedeelte un het lichaam zich terugdraaien, waardoor een houding ontstaat, die niet alleen een gekromden maar ook een gedraaiden ruggegraat voor haar rekening krijgt. Het papier of de lei recht vóór het kind geplaatst, waarborgt al dadelijk een goede houding. Een goede schoolhygiëne moet z'ch verder niet alleen bepalen tot de con trole of de inrichting van de school en de omstandigheden waaronder de kin deren in de school verkeeren, zij be hoort zich ook uit te strekken tot con trole op de physieke en geestelijke ge steldheid der kinderen zelf. Eenigen tijd geleden werden met toestemming van het gemeentebestuur de leerlingen van drie scholen te Leiden door twee doktoren aan een geneeskun dig onderzoek onderworpen, ten einde gegevens te verzamelen om de noodza kelijkheid van medisch toezicht op de scholen aan te toonen. De kinderen werden niet ontkleed onderzocht op huid-, oog-, oor- en neus- ziekten en op hun lichaams- en gees testoestand. Bij een der scholen met 486 kinderen bleek toen het volgende: huidziekten bij 113 kinderen, waarvan 29 een besmettelijke huidziekte hadden. Aan oogziekten leden 159 kinderen, van deze ziekten waren er niet minder dan 77 besmettelijk, terwijl bij 69 kinderen een te geringe gezichtsscherpie werd geconstateerd. Aan een oorziekte leden 74 kinderen en 72 van hen hadden daardoor een verminderde gehoorscherpte. Niet minder dan 192 leerlingen wa ren behept met keel- of neusziekten en daaronder waren er 83 met de bekende adenoïde-vegetaties. Geestes- en zenuwziekten werden ge constateerd bij 95 leerlingenskelet afwijkingen vertoonden zich bij 28 kin deren, terwijl zwakte tengevolge van onvoldoende voeding bij 97 kinderen werd waargenomen. Dit laatste is wel een sterk sprekend cijferniet minder toch dan 20 percent of één vijfde van de kinderen zwak door onvoldoende voeding, m. a. w. op elke vijf kinderen één hongerlijder. Over het geheel zijn echter de cijfers van dit onderzoek spre kend en toonen zij afdoende de nood- zakelykheid van medisch schooltoezicht aan, eo zij zouden dit nog duidelijker oogen ontluikt, heeft voor mij den zoetsten geur, niet die reeds in vollen, weelderigen bloei is, en ik zou wel willen wedden, dat juist de oogen, die ik verrukkelijk vind, nog altijd droomend en zonder zelfbewust zijn de wereld hebben ingekeken, al draagt hun bezitster ook reeds den naam van vrouw." „Geraak maar niet al te erg in vuur. Ik ken Ilse een weinig van vroeger, en weet, dat zij reeds als balletdanseres vrij onge naakbaar was. Nu ontbreekt haar niets meer, en ik houd haar voor veel te slim neen, dat is het rechte woord niet voor veel te eenvoudig, dan dat het haar in de gedachten zou komen, het zeker bestaan, dat zij verkregen heeft, op het spel te zetten, voor een gevoel; bovendien geloof ik, dat Schmidt een zeer goed echtgenoot is." Ilse bloosde onder den blik, dien de Rus op haar wierpzij las er de bewonde ring in, die hij juist in zachte woorden betuigde, en voor de eerste maal bedwelmde haar het gevoel van bevredigde ijdelheid. Zonderling! Hetzelfde wat zij als meisje zoo ontvloden was, zoo diep verafschuwd had, hulde van vreemden, schitterend ver lichte gezelschapskamers, dit alles kwam haar dien avond verrukkelijk voor; zij zag den flikkerenden straal wel, dien Ina's oogen nu en dan schoten, en die door Alldorff beantwoord werdmaar zij ont stelde er niet meer vanals een nieuws gierig kind zag zij toe en wachtte op de oplossing van het groote raadsel der liefde. Zou zij ook eenmaal van dien Doom der kennis proeven Die lange, eenzame dagen, die nog langer, nog eenzamer avonden, wanneer Arnold óf niet bij haar was, óf in droevig gepeins verzonken naast haar zat, droegen giftige vruchten. hebben doen uitkomen, indien zij be halve de ziektegevallen ook eens ver meld hadden hoeveel der kinderen oigen- lijk wel absoluut gezond waren. Buitenland. Een onderzeesche uitbarsting heeft in de Beringzee, bij het eiland Bovslof, een nieuw eiland te voorschijn gebracht. De politie heeft te Hamburg een werkplaats van valsche munters ont dekt. Er werden stukken van een en twee mark nagemaakt. De drie valsche munters: een koopman, een herbergier dh een slaapsteehouder zijn in hech tenis genomen. Het rijksgerechtshof te Leipzig heeft het verzoek van Hennig, tot vernieti ging van zijn doodvonnis, afgewezen. De Times verneemt uit Fes: De Ma- rokkaansche regeering weigert de moor denaars van den Franschman Charbon- nier te straffen of aan zijne nabestaan den een schadevergoeding uit te beta len. In den grafkelder der Szechenyi's te Zinkendorf (Hongarije) waarin ook wij len de bekende Hongaarsche staatsman graaf Stephanus Szechenyi sedert 1860 rust, is ingebroken, naar eenige stu denten, die van Boedapest een uitstapje naar Zinkendorf maakten, hebben ont dekt. De inbrekers sloegen de marme ren platen, welke de nissen, bestemd voor de doodkisten, afsluiten, stuk en haalden er drie kisten uit. Hun doel was blijkbaar sieraden te rooven van de lijken, zooals afgescheurde ooren en gebroken vingers, waaraan kostbaarhe den nadden gezeten, toonden. Het lijk van wijlen aartsbisschop graaf Paul Sze chenyi werd verminkt door het de borst kas in te slaan en de armen stuk te breken. De boeren in de buurt van het kerk hof verklaarden in den nacht van Maan dag op Dinsdag j.l. lawaai gehoord te hebben in den grafkelder, maar vrees weerhield hen om te gaan kijken wat de oorzaak was. Het vleeschschandaal in Amerika blijkt geenszins alleen op Chicago be trekking te hebben. Een onderzoek, in de slachthuizen te Philadelphia inge steld, heeft aan het licht gebracht dat, van de 173, er 60 ongeschikt geacht moeten worden. Sommige waren sedert verscheidene maanden niet schoon gemaakt. De inspecteurs constateeren dat in de Russische jodenwijk zelfs slaapkamers gebruikt werden als slacht plaatsen. En hij vermoedde daar niets van als men het hem gezegd had, zou hij er om geglimlacht hebben. Ilse had een echtge noot, een kind, een huis, wat kon haar dan nog ontbreken Na het souper wenkte Ina Arnold haar te volgen. Mitroff zong vurige en tevens weemoedige volksliederen in zijn moedertaal, en Ilse stond er, met gebogen hoofd en een kleur op de wangen, naar te luisteren. Hij zag haar aan, en hoe langer hoe ver leidelijker en verlokkender schenen die sprekende, droomerige oogen hem toe, hoe langer hoe vuriger werden zijn liederen, die zij niet verstond, maar waarvan zij den zin wel vermoeden kon. „Mevrouw," zeide hij opeens, „ik kan niet begrijpen, dat gij niet zingt; uit uw oogen spreekt de ziel van een nachtegaal." Ilse hief het hoofd op. „Dan is die nachtegaal niet geboren," zeide zij droevig, „en misschien is dat het lot van velen, maar het is bedroevendik benijd allen, die zeggen of uitdrukken kunnen wat zij gevoelen. „O, gij bedoelt de uitdrukking van het gevoel, de aandoening? Ik weet niet of gij daarin wel gelijk hebt." Terwijl hij dit zeide, zag hij haar vlak in het gelaat, en Ilse gevoelde zich daar door wel eenigszins verlegen, maar niet zooals vroeger, zij herkende zichzelf nau welijks. Eensklaps vroeg hij „Houdt gij veel van uw echtgenoot, mevrouw? O, ik wilde mij aan geen onbescheidenheid schuldig maken," liet hij er dadelijk op volgen, toen Ilse hem vragend aanzag, „neem het mij dus niet kwalijk, ik dacht slechts aan het vraagstuk van de aantrekking der tegen De gezworenen te Kassei hebben Sippel, een bediende uit Schlitz, schul dig verklaard aan moord op zijn vrouw. Sippel had de ongelukkige naar den oever van een riviertje gelokt, haar daarin geworpen en haar laten ver drinken, om met een weduwe te trou wen. De schurk komt er gemakkelijk af, met 10 jaar tuchthuis en politie toezicht daarna. In de slaapkamer van een huis in de Elbinger Strasse te Berlijn i3 de 58-jarige koopman Robert König, met een kogelwond in 't hoofd, dood ge vonden. Zijn huishoudster Martha Lopp geb. Berndt, die sedert een paar maan den bij hem in dienst was, is in ver band met dezen moord in hechtenis genomen. Het geval wekt veel opzien. De weduwe Lopp stond zeer ongun stig bekend; do zedenpolitie oefende toezicht op haar uit. Maar zij is 34 jaar, een vrij knappe vrouw en wist König in haar macht te krijgen, zoodat deze zich niet alleen met zijn huishoudster verloofde, maar haar ook een volmacht verschafte en haar sedert 1 April wel 35.000 mark schonk. Bovendien wist zij hem een paar dagen geledon te bewegen tot verandering van zijn tes tament, zoodat zij tot universeele erf gename benoemd werd. De al te slimme weduwe is bovendien bij haar inhech tenisneming in 't bezit gevonden van een zakje met een paar honderd mark, dat de vermoorde onder zijn hoofd kussen had gelegd. Te Highgate, in het Noorden van Londen, is Zaterdagmiddag een ernstig ongeluk met een tramwagen gebeurd. De lijn gaat daar steil naar beneden. Terwijl een tramwagen, gevuld met rei zigers, daar afreed, raakte het remtoe- stel onklaar en -met al grooter snelheid vloog de wagen naar beneden. Een leege lijkwagen en een meubelwagen werden aangereden en omgeworpen. Steeds snel ler gleed de wagen. Er sprongen rei zigers uit en verscheiden bleven er op den weg liggen. Vervolgens reed de wagen een volle motoromnibus aan en wierp die in een winkelreed een rij tuig omyer en toen, uit de sporen springende, tegen een andere electrische tram en een zware lantaarn aan. Daar mee was 't afgeloopen. Drie menschen zijn bij 't ongeluk gedood of spoedig bozweken en 21 min of meer zwaar ge wond. Uit Petersburg werd Maandag gemeld Bij de behandeling van een interpel latie over den hongersnood, heeft de Doema met algemeene stemmen op drie na een door Nabokof en Aladjin op gestelde motie, aangenomen. In deze motie wordt gezegd, dat alJe hinder palen, die voortdurend de werkdadig- overgestelde uitersten. Niet waar, gij zijt er niet boos om?" Hij greep haar hand en kuste die; Ilse wendde zich, naar hulp zoekend, om, maar de kamer was ledig, Ina, Arnold en anderen waren verdwenen. Kasimir Mitroff stond van de piano op en trad naar haar toe. „Nu moet ge mij wel, of gij wilt of niet, weer in genade aannemen," zeide hij. Intusschen had de gastvrouw Arnold door verscheidene weelderig en smaakvol gestof feerde kamers, naar een klein, sierlijk bou doir gebracht, waar een rooskleurige hang lamp haar tooverachtig licht verspreidde. Dit vertrekje was in alle opzichten juist geschikt voor een zoo bekoorlijke vrouw als Ina, die er nu op haar gemak ging zitten en hoe weinig Arnold over 't algemeen op uiterlijkheden lette, kon hij nu toch niet nalaten zijn bewondering te kennen te geven. „En waarom schaft ge voor Ilse dan ook niet zoo'n boudoir aan?" vroeg Ina, haar hand op zijn arm leggende„waarom maakt ge uw huis niet tot wat het zijn moest, de trots en de vreugde der vrouw? Waarlijk, mijn waarde Schmidt, ik zou het Ilse niet kwalijk nemen, als zij het recht, dat haar toekomt, het recht van uw vrouw, van u vergde." „Alles in mijn huis is van mijn moeder afkomstig, prinses, en ik zou meenen aan den kinderlijken eerbied voor haar nage dachtenis en de piëteit te kort te doen, als ik daaraan iets veranderde," antwoordde Arnold. Kil» Uit het Duitsch. Wordt vervolgd,)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1906 | | pagina 1