[lel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
HUMEUR.
Een gevolg van den Strijd.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 2575. Zaterdag 27 October. 190G.
FEUILLETON.
M £T' LAN9 VAM ALï
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00,
franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Adyertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7 Va ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag»
avond ingewacht.
Tn den regel verstaat men onder dit
woord: de wijze waarop iemand zich
meestal gestemd gevoelt; b. v. opgewekt,
somber, kregel, vroolijk, bitter, enz.
Eindeloos is het aantal bijwoorden, dat
we hier zouden kunnen doen volgen
want het humeur der menscben loopt
verbazend uiteen, en daar we voort
durend en met ons zeiven en met hen
die ons omringen rekening hebben te
houden, is het menschelijk humeur waar
lijk geen onverschillige zaak.
Daarbij komt dat het humeur ont
zaglijk veel overeenkomst heeft| met
een barometer, die hoogst zelden gedu
rende langen tijd op hetzelfde stand
punt blijft staan, maar telkens rijst of
daalt em soms vrp onrustig is.
We bemerken dat heel goed aan ons
zeiven. Den eenen morgen zullen wij
ons meer opgewekt gevoelen en met
opgeruimder gelaat de wereld tegenblik-
ken, en met meer lust aan den arbeid
gaan, dan den anderen. Met onze me-
demenschen is het eveneens. Dat begint
's morgens vroeg al. We krijgen dan
allerhande gezichten aan de deur, wel
bekende gezichten, die dagelijks terug-
keeren, en dit laatste is oorzaak, dat
we elke verandering ia hun groet, hun
manier van spreken, hun heele doen
en laten opmerken. Den eenen dag zijn
ze anders dan den anderenze zijn, kort
en goed gezegd, beter of slechter ge
humeurd.
We behoeven, gesteld dat we zelt
nu eens aan dat euvel niet mank gin
gen, daarom de lui volstrekt niet dade
lijk voor weerhanen te houden, die met
alle winden meedraaien en absoluut
niet weten wat ze willen. Vols rekt niet.
Het staat vast, dat de mensch aan al
lerlei invloeden van buiten en van bin
nen onderworpen is, die wel degelijk
veel in zijn gemoedstoestand verklaren.
De uitdrukking „hij wordt door het weer
geregeerd", is soms niet geheel onjuist
en zeker is het dat onze gesteldheid
voor een aanzienlijk deel wordt be-
heerscht door onze levenswijze, door
spijs en drank en al wat daarmee in
verband staat.
Dit is een gelukkige wetenschap,
want nu weten we ook dat ons humeur
ten minste voor een deel van ons zei
ven afhangt en dat het al of niet in
acht nemen van de regelen der gezond-
2)
Hoewel zoo dikwijls in droomerijen ver
zonken, was Antoine Verdeau toch schram
der genoeg om in te zien, dat zijn dochter
weinig geestdrift bezat. Integendeel had zij
den kalmen aard der andere burgers over
genomen, en bij gevolg sprak hij zelden
over zijn gevoelens met haar. Maar die
laatste slag voor zijn trots als Franschman
het benoemen van een Duitschen stations
chef in eene stad als Angoldorf trof hem
zóó diep, dat hij wel moest spreken.
„Ik heb vandaag Pierre Michel voorbij
zien gaan," zei hij eenige dagen later. „Hij
had dien post moeten hebben."
„Maar is hij bekwamer dan Herr Bauer?"
was de eenigszins overbodige vraag van Vic-
torine, want zij wist, dat er aan Pierre niets
bijzonders was.
„Hij is een Elzasser," was het. kort be
scheid.
Die reden was te veel eene gevoelszaak
om Victorine te overtuigen, en vóórdat zij
recht wist wat zij deed, was zij bezig om
de rechten van den Beier eenigszins onhan
dig te verdedigen.
„Iedereen zegt, vader, dat Herr Bauer
goed is voor zijn werk," antwoordde zij,
met eenige gevoeligheid. „Hij is sergeant
geweest bij het leger en heeft goede getuig
schriften."
„Waar heb je dat alles gehoord, meisje?"
vroeg Verdeau ongeduldig. „O, ik zie het
al je hebt hem weer ontmoet."
heidsleer den toestand van ons lichaam
beheerscht. Men kan onmogelijk prettig
en opgewekt wezen, wanneer men den
dag reeds met hoofdpijn aanvangt; men
kan niet met een vriendelijk gelaat en
een aangenaam woord den dageljjkschen
arbeid verrichten, wanneer er steeds
iets is dat ons drukt of ontstemt. Dat
is zeer onpleizierig voor ons zeiven, te
ineer daar er gewoonlijk een heel klein
beetje zelfverwijt bijkomt; maar wij
mogen niet vergeten, dat het heel wat
onpleizieriger is voor hen, die met ons
moeten omgaan en die aan den toestand
van onze maag of van ons hoofd zoo
onschuldig zijn als een lam. En toch
staat het vast dat een onvriendelijk
woord, een booze blik, die zij aan niets
verdiend hebben, hun ganschen dag
bederven en henzei ven ongelukkig stem
men kan.
Niets is onaangenamer, dan wanneer
men vriendelijk en opgewekt, met de
beste bedoelingen van de wereld iemand
tegentredende, met een stuursch gelaat
en een norsche uitdrukking ontvangen
wordt.
O, 't is zoo'n goede gewoonte, even
tjes de gedachten te laten gaan, vóór
de altijd gedienstige tong haar werk
doet. Men is er zoo gauw bij, met iets
te zeggen wat beter verzwegen ware,
en in den regel is het met het humeur
niet zoo slecht gesteld, dat men, met
goed oppassen, er niet een beetje voor
waken kan, dat het ons geen parten
speelt.
Zelfkennis is ook hier zoo nuttig!
Wij weten in den regel wel wat we
doen of laten moeten om het lichaam
een beetje frisch en den geest onbe
neveld te houden, en dkn zullen we
van het ons altijd parten spelende ding
niet zóó veel last hebben.
Trouwens 't is niet heelemaal een
kwestie van natuurlijke gesteldheid
dat zij verre Onze ervaringen en levens
omstandigheden bepalen wel degelijk
ook voor een deel onzen gemoedstoe
stand en, in dit opzicht althans is de
mensch meer verschoonbaar, indien hij
zich niet altijd van de beste zijde toont.
Niet ieder is sterk genoeg om zich te
verheffen boven de slagen van het lot
en in zielegrootheid in de rampen van
het leven de beproevingen der hoogste
wijsheid, de ware leerschool der vol
making te zien. Maar het is een feit,
dat het juist de kleine verdrietelijkheden
en onaangenaamheden zijn, die ons het
meest ontstemmen. De menschelijke
Victorine vermeed haars vaders blik.
„Ja, gisteravond bij de Berniers," ant
woordde zij zacht.
„Waarom komt hij daar zooveel?" vroeg
bij driftig, „En waarom moedigt de oude
Bernier hem zoo aan? Misschien als min
naar van zijn Julie?"
„Ha, ha! Prachtig!" riep hij. „De Duit
schers hebben ons nu heelemaal overwon
nen. Wij geven hun onze zonen voor hun
leger en onze dochters tot vrouwZij heb
ben ons overwonnen naar lichaam en ziel."
Toen die uitbarsting gedaan was, waren
Victorine's wangen gloeiend rood.
„Wat zegt ge daar, vader?" riep zij. De
nieuwe stationschef trouwen met Julie Ber
nier? Eugène trouwen met haar? Nooit!"
De heftigheid van hare stem deed hem
plotseling het hoofd opheffen en hij zag
den verraderlijken blos op hare wangen.
Victorine had haar geheim verraden,
dat geheim, dat zij zorgvuldig verborgen
had, eene heele maand lang. Antoine Ver
deau zonk achterover in zijn stoel, als door
eene beroerte getroffen.
„Victorine," zei hijmet heesch gefluister,
„jij zelf hebt dien man lief, dien onder
daan van Pruisen?"
Zij wierp zich aan zijne voeten.
„Geen Pruis," antwoordde zij heftig, „maar
een Beier. Hij verschilt van alle Duitschers,
hij haat de Pruisen en bewondert Frank
rijk en zijne dappere zonen."
Blijkbaar hoorde hij haar hartstochtelijk
antwoord niet, zag hij niets van de droef
heid, die de plotselinge ontdekking van
hare liefde haar veroorzaakte. Hij keek al
leen droevig, verwijtend op haar neer, als
op iets zwaks en onwaardigs: er was een
uitdrukking in zijne oogen, als waarmede
een schoolmeester een kind zou kunnen
beschouwen, niet in staat iets te begrijpen,
dat voor hem zelf zoo eenvoudig was.
Hij Verliet haar in tranen en klom lang-
zwakhoid laat zich juist door de onbe
duidendste hinderpalen van den rechten
weg afbrengen.
Daarom moet het leven ons ook in
dezen een oefenschool zijn de school
waarin wij lceren,*dat de mensch hoo-
ger staat dan de tegenspoed en dat hij
te hoog staat om zijn mederaenschen
dagelijks te doen lijden door wat zij
niet konden voorkomen. Zij hebben ge
noeg aan hun eigen leed en zorg.
Slecht gehumeurde menschen, dezen
zullen wij dagelijks en in alle mogelijke
gedaanten ontmoetenmaar indien wij
dan niet. ons uiterste best doen om hun
zwakheid te verontschuldigen, dan is
het tien tegen een dat wij ons eigen
vonnis vellen.
Ons humeur zoo goed mogelijk te
houden, schijnbaar een onbeduidende
zaak, is er in tegendeel een die schatten
waard is. We doen er o zooveel goed
mee
Buitenland.
Te Koningsbergen verscheen Woens
dag een oudachtige, niet bijzonder deftig
gekleede dame, voor het paleis zij zeide
aan den dienstdoenden schildwacht dat
zij princes Charlotte van Mecklenburg
was, en haar neef prins Frederik Willem
van Pruisen (die in 't paleis woont)
wilde spreken.
De schildwacht liet daarop de paleis
wacht in 't geweer komen, en deze be
wees aan de oude dame het gebruike
lijke eerbetoon. Daar de prins niet te
huis was, vroeg zijn tante een stoel,
en ging in 't portaal zitten. Toen er
een eskadron kurassiers voorbijkwam,
groette zij hoffelijk, waarop de officieren
teruggroetten. Intusschen verzamelde
zich een groote menigte, die 't verkeer
belemmerde, op het plein voor het
paleis, om de prinses te ziendeze ver
zocht toen den sergeant-majoor van de
wacht, het volk, dat haar hinderde,
uiteen te jagen. De grenadiers die de
wacht vormden, trachtten tevergeefs
dat te doen; daarop werd de hulp der
politie ingeroepen. En toen zag do
commissaris van politie dadelijk, dat
's prinsen tante die punctueel ge
hoorzaamd was en de militaire eerbe
wijzen, aan vorstelijke personen toeko
mende, genadiglijk in ontvangst geno
men had een arme krankzinnige
oude juffrouw was, die toen zoo spoedig
mogelijk met een rijtuig naar t gek
kenhuis gebracht werd.
En nu lachen de Köpenickers over
dit kluchtspel.
zaam de krakende trap op. In zijne slaap
kamer gekomen, aan de achterzijde van het
huis, wierp hij het raam open en keek naar
buiten.
Het blanke maanlicht deed de voornaam
ste punten van het landschap duidelijk
uitkomen. Hij zag de open plekken in het
bosch, dat zich uitstrekte tot de grenzen
van Angeldorf, en in de nabijheid glinster
de een der witte steenen, die de grenslijn
aangaf. Eensklaps, als door toovermacht,
verdween zijn illusie, barstte de zeepbel
van zijne droomen. Voor het eerst sinds
den oorlog zag hij in, hoe onwezenlijk dat
alles was. De grenspalen, daar door de
Duitschers geplaatst de open plekken
in het bosch, de witte steenen zij ston
den daar stevig en onbewegelijk. La Re
vanche zou nooit komen. Het was
eene dwaasheid, dat hij die hoop zoo lang
had gekoesterd. Frankrijk gaf niets meer
om zijne verloren provinciën. Zijne glorie
was voorbij.
De troebelen aan de grenzen zoo nu en
dan, het verzet van enkele Elzassers tegen
de ijzeren wetten van den veroveraar, Bou-
langer, de man, die het niet ernstig meende,
het hoog opgevijzeld verbond met Rusland,
waartoe leidde dat alles? Tot niets! Het
ideaal was uitgedoofd en dit waren alleen
de opflikkeringen uit de smeulende asch.
In de aangrenzende kamer hoorde hij
Victorine snikken en zijn hart werd ver
vuld met een groot medelijden. Hij had
haar aan haar lot overgelatenhij had ge
leefd met La Revanche en zich om niemand
anders bekommerd. Geen wonder dus dat
Victorine, om zijn somber gezelschap te ont
komen, zich in de armen van den vijand had
geworpen.
Voordat hij in slaap viel, was hij weer
de Antoine Verdeau van de dagen voor den
oorlog geworden: de practische koopman,
vol van zijn zaken, steeds er op uit om te
Trepof is zoo arm gestorven, dat de
Tsaar zijn familie door een geschenk
in geld voor gebrek heeft moeten vrij
waren.
De „Matin" verneemt uit Londen,
dat de directeuren der maatschappij
voor een Engelsche tunnel onder het
Kanaal besloten hebben, dadelijk de
plannen voor zulk een tunnel in te
dienen, opdat nog in de volgende par-
lementszitting een wetsontwerp in be
handeling zou kunnen komen.
Het Russische departement van po
litie heeft aan het bestuur der poste
rijen te Petersburg last gegeven, alle
drukwerken, ter verzending buiten de
hoofdstad aangeboden, nauwlettend na
te gaan. De politie meent te weten dat
het verbond van spoorwegbeambten een
stelsel van briefwisseling in heel Rus
land er oj) na houdt, door middel van
overeengekomen teekens op drukwer
ken; de spoorwegstaking zou aldus wor
den voorbereid.
Tweehonderd politieke ballingen zijn
uit Petersburg naar Siberië gezonden.
Te Warschau hebben meer dan hon
derd officieren van het garnizoen hun
ontslag ingediend.
Zes hoogleeraren en tal van studen
ten hebben een gedrukt stuk thuisge
kregen, waarin zij met de doodstraf be
dreigd worden als zij tegen de zwarte
bende blijven werken. Reuter voegt
hier nog bij, dat de doktoren en leer
aren, bij de zemstwo's in dienst, me-
dedeeling ontvangen hebben dat zij on
verwijld afgezet zullen worden indien
zij zich bij de oppositie aansluiten.
Te Warschau is in een groot aantal
fabrieken werkstaking uitgebroken. De
socialisten hebben de algemeene werk
staking bevolen, maar wegens het uit
stellen van de terechtstelling der ter
roristen, is dat besluit ingetrokken.
De aanhoudingen in massa duren
voort, wegens het verraad van terroris
ten, die nu in de geheime politie dienen.
Te Lodz zijn Woensdagnacht huis
zoekingen gedaan in 143 huizen; 170
personen, waaronder doktoren, advo-
katen, handelaars en werden in hech
tenis genomen.
In een gevangenis te Moskou heeft
men den sedert weken gezochten bank-
roover ontdekt, die indertijd den aan
val op het kantoor van de credietmaat-
schappij te Moskou aanvoerde, doch
later, door uit den trein te springen,
wist te ontvluchten.
Hij bevond zich in voorloopige hech
tenis wegens diefstal met braak in een
dorpskerk en noemde zich Prokofiew.
De Duitsshe minister van Marine
verdienen en te sparen voor het welzijn
van zijn huisgezin.
Wat had dat wonder bewerkt Misschien
de droefheid van zijn dochter, misschien
de aanblik dier vreemde, onbewegelijke
grenspalen in het helle maanlicht. Hij wist
het zelf niet.
Toen hij wakker werd, voelde hij zich
verdoofd en lusteloos. De droom, die zijn
levenskracht gevoed had, was gevloden. Ook
in het meisje was een bepaalde verandering
waar te nemen. Haar levendigheid was weg.
Zij zamelde niet langer al die praatjes van
de stad op, zooals de bijen den honing
zij deed daaromtrent geen uitvoerige mede-
deelingen. Neergedrukt, door zorg gebogen,
vervulde zij werktuigelijk hare plichten,
en als haar vader haar wilde toespreken,
dan werd hij weerhouden dooreen stomme
bede om stilzwijgen in hare oogen.
Een heele week lang bleef zij thuis en
toen, op een zoelen zomeravond, verliet
zij het huisje, waar de oude man nog aan
het werk was.
Zij kwam laat terug en hare oogen droegen
de tranen van pas vergoten tranen. Toen
eindelijk voelde Verdeau zich genoopt het
stilzwijgen te verbreken.
„Ben je bij de Berniers geweest, Victorine?"
vroeg hij.
„Ja."
Hij aarzelde een oogenblik, en vroeg
toen.
„Heb je hem weer gezien den stations
chef?"
„Ja," antwoordde zij op doffen toon.
„Hij heeft mij gevraagd zijn vrouw te
worden."
Haar vader toonde geen verwondering.
„Heb je toegestemd
Zij hield den adem in. „Neen, ik heb
geweigerd."
Met een diepen zucht„Maar waarom
heeft de Deensche autoriteiten van de
Oostzeekust doen weten, dat een gela
den torpedo verdwenen is gedurende
de laatste Duitsche vlootmanoeuvres
er is 3000 mark belooning gesteld op
het terugvinden van het gevaarlijke
moordtuig.
Men vreest te Birmingham voor een
staking van 110,000 mijnwerkers, daar
de patroons geweigerd hebben, in een
loonsverhooging toe te stemmen.
De gebouwen van de Kamer van
koophandel te Kansas City zijn door
brand vernield. Er zijn 20 dooden en
50 gewonden.
Volgens de Daily Chronicle is in den
staat Pennsylvanië een groot politiek-
schandaal aan het licht gekomenuit
de staatskas zou 6 milioen dollars ver
dwenen zijn, vermoedelijk in de zakken
van eenige republikeinsche politici.
De „Standard" correspondent te Tan-
ger beweert, dat 't op aandringen van
den Spaanschen gezant is geweest, dat
Mohammed-el-Torres troepen naar Ar-
zila gezonden heeft.
Hij voegt er nog aan toe, dat de gou
verneur van die stad zonder ongeval
in Tanger is aangekomen, ofschoon hij
geen escorte had, maar dank zij een vrij
geleide van
Men commenteert in Tanger druk
het zonderlinge lieit, dat een sjerif de
bescherming heeft aanvaard van een roo-
verhoofdman, om zijn veiligheid te ver
zekeren.
Raissouli, die heeft hooren zeggen,
dat de sultan zijn hoofd aan den bui
tengewonen gezant van Amerika, Gum-
meré, beloofd heeft, wil zich wreken
door geweldadige maatregelen niet al
leen te Arzila, maar ook te Tanger.
De Marokkaansche overheid begint
zich ongerust te gevoelen.
Er zijn voorzorgsmaatregelen geno
men. Alle posten van de voorsteden
van Tanger zijn verdubbeld.
Tegen 182 ex-Doemaleden is het pro
ces wegens onderteekening van Wibor-
sche manifest reeds begonnen; de acte
van beschuldiging is beklaagden ter
hand gesteld. Het openbaar ministerie
eischt geen vrijheidstraffen, maar ont
zegging van alle politieke rechten. Daar
is het Stolypin om te doen: de meeste
leiders van de partijen der cadetten, ar
beiders en boeren uit te sluiten van
verkiesbaarheid voor de nieuwe Doema.
Het ruwe weer in Amerika, reeds
door ons vermeld, is vooral in Zuid-
Dakota en Colorado erg geweest. Uit Aber
deen in eerstgenoemden staat wordt mel
ding gemaakt van denzwaarsten sneeuw-
„Ik heb geen reden opgegeven," ant
woordde zij, steeds op denzelfden onder
drukten toon. „Maar" nu trilde hare
stem „ik geloof, dat hij het raadde. Hij
zegt, dat hij morgen bij u komt."
„Hij zal zijn antwoord hebben," zei
Verdeau kalm. „Heb je hem lief, Victorine?"
De ongewone teederheid in zijn stem
deed haar schielijk opzien. Er was een
nieuw licht in haars vaders oogenhet
toonde dat hij niet langer was alleen de
patriot, vervuld van zijn droomen, niet
langer de eenzelvige man, zijn last van
bittere herinneringen torsend, maar de
vader, verlangend om de wenschen en de
zwakheden van een vrouwenhart te be
grijpen en er in te deelen.
Zij wierp zich aan zijn voeten en kustte
hem hartstochtelijk de handen. „Vader
was al wat zij, door hare tranen heen,
zeggen kon.
Toen Eugène Bauer den volgenden dag
het huisje binnentrad, vond hij een heel
anderen Antoine Verdeau dan hem beschre
ven was door de inwoners van Angeldorf.
Hij werd hoffelijk ontvangen, aangemoedigd
om te spreken over al wat zijn hart dier
baar was: de heuvelen van zijn geboorte
land, de schoonheid van München, zijn
kunst, zijn muziek en zelfs zijn bier. Hij
sprak met al het vuur, al de bezieling van
den Zuid-Duitscher, zonder een spoor van
de Pruisische kalmte.
Maar toen al die onpersoonlijke zaken
waren afgedaan en de aandacht gevraagd
werd voor de hoofdreden van zijn bezoek,
toen verloor hij zijn welbespraaktheid en
eerst toen Victorine de kamer binnenkwam,
vatte hij moed om te spreken.
„Maar het was niet om over Beieren te
spreken, dat ik heden hier kwam," zei hij
aarzelend, „want er is tevens een andere
zaak, die mij veel meer ter harte gaat. Om
Naar het Engelsch.