Het Land van Heusden en illeoa, de Langstraat en de Bommelerwaard. Onze Eenzijdigheid. Een verloren zoon. UitgeverL. J. VEERMAN, Heusden. Vo. 2062. ff oensdag 28 Augustus, FEUILLETON. i' ,1 VtH ALT^ VOOR Eht blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden l.OO, franco per post tonder prijsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. 1907. Advertentiën van 16 regels 50 et. Elks regtl meer 71/* et. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. Het is een eigenaardig verschijnsel dat er niet ééa mensch ter wereld is, wiens lichaam volkomen symmetrisch gebouwd is, dat wil zeggen dat de Linkerhelft joist dezelfde afmetingen heeft als de rechter. Er zgn zelfs, om zoo te zeggen twee soorten van men*chenbij de eene is de rechter, bij de andere de linker helft de sterkste. Men had deze beide soorten eigenlijk reeds in overoude tijdeo, zelfs de een voudigste mensch kon dit bemerken aan den bouw der band. Bij de meeste menschen is de rechterhand meer ontwikkeld daD de linker, bij slechts zeer weinigen is het omgekeerde het geval. Zoo maakte men reeds vroeg onder scheid tusftchen linksche en rechtsche menschen. Men vermoedde toen echter niet dat deze eenzijdige ontwikkeling niet alleen tot de hand werd beperkt, maar zich ook tot andere lichaams- deelen uitstrekte. Eerst in den laatsten tijd is het der wetenschap gelukt dieper in dit vraagstuk in te dringen. Talrijke metingen hebben aange toond dat bij de rechtsche menschen inderdaad ook de beenderen en spieren aan net rechtergedeelte des lichaams meer ontwikkeld waren, evenals de zenuwen. Ia overeenstemming hiermede is ook de schedel gevormd. De meeste zenuwen van het rechterlichaam gaan naar de linkerhersenen. Vandaar dat bij de rechtsche menschen de linkerhelft van den schedel iets grooter is dan de rechter. Bij linksche is het juist andersom. Deze feiten zijn bij bekwame kleeder- makers en schoenmakers reeds lang bekend. Kleedermakers en kostuumnaai sters hebben verklaard dat bij normaal ontwikkelde menschen het onderscheid tusschen de rechter en linkerhelft van het lichaam steeds duidelijk aan het licht kwam. Hun ervaring heeft geleerd dat de linkschheid bij vrouwen veelvuldiger voorkomt dan bij mannin; tegen 1 op de 100 mannen vindt men 2 op de 100 vrouwen die linksch zijn. De schoenmakers verklaarden dat in de lengte van de voeten bijna geen onderscheid is te bespeuren, maar wel in de breedte. Bij 95 op 100 mannen ie de rechtervoet sterker ontwikkeld dan de linker, onder de vrouwen hebben slechts 8 op de 100 een sterker ont wikkelden linkervoet. Volgens opgaaf van de handschoen maaksters zou bij 97 op de 100 menschen 6) „Wat moet er gebeuren, moedertje? Voor wien haalt u vandaag zoo uit?" vroeg Lucie, die haar bezig vond. „Je vader brengt een gast mede, kind." „Ja? Dat treft dan bizonder. Ik vond het vandaag hier juist zoo sarien Johan zegt ook geen woord. Wie is 't? Is hij oud of jong? Hoe heet hij en wat is hij? Toe, zeg eens vlug, moedertje." „Hij heet Stock, 't Is een Franache heer, dien ik vroeger gekend heb." „Dan ga ik vlug een ander japonnetje aantrekken en kom u helpen. Een kennis van u? Wat een verrassing!" Met een steek in 't hart liet Dora het meisje gaan. Die reine, schuldelooze Lucie toilet maken voor een aterling als dien Stock! O, 't was gruwelijk! Doch wat kon zij doen om dit te beletten? Niets. Wilde zij zich niet verraden, dan moest zij zich beheerechen en lijdelijk toezien. Lijde lijk moest zij later ook toezien, dat het meisje met haar pijniger een druk en le vendig gesprek begon over Brussel en over Pariishoe langer hoe meer kwam zij hierbg tot het bewustzijn, dat Lucie voor de vleie rijen en complimentjes, welke de ander haar maakte, volstrekt niet ongevoelig was. Ook de notaris was met zijn nieuwen ksnnii blijkbaar zeer ingenomen. de rechterhand ieta langer en breeder zijn dan de linker, dit verschil in ont wikkeling zon echter eerst op 14 of 15-jangen leeftgd zich openbaren. Maar dit is niet alleen het geval met onze beenderen en spieren, maar ook met de zenuwen. In het dagelijkache leven booren wij dikwijls de menschen zeggen dat zij met het eene oor beter hooren dai mot het andere, evenals bet eene oog meer dan bet andere ontwikkeld is. Somtijds ia een of andere ziekte van de uiterste zinsorganen h ervan de schuld, maar o<ik bij volmaakt gezonde menecben vinden wij hetzelfde. Men heeft bg 3000 menschen, zoowel rechtsche als linksche, de gezichtsscherpte onderzocht, en kwam tot de slotsom dat de recht- achen beter uit het rechter, de linkschen uit bet linkeroog zouden zien Niet één maal is het voorgekomen dat iemand die rechtsch was met het linkeroor beter kon hooren. De eene gehoorzenuw is dus veel fyner dan de andere. In verband met deze ontdekking heeft men onlangs den druk van het bloed onderzocht aan de linker-en rechterzijde. De uitslag was verrassend. Bij de recht- schen was de druk in de rechterhand i tiende sterker dan in de linker, en bij de linkschen in dezelfde verhouding omgekeerd Een van deze laatsten, die ten tijde van het onderzoek soldaat was, vertelde dat bij by het aanleeren van zijn ambacht en in dienst niet dan met de grootste moeite het gebruik van de linkerband bad afgeleerd, wat hg bij voorkeur deed en toch was de druk van de linkerhand sterker dan in de rechter. Wij zien dus hieruit dat het gebruik van de rechter of linkerhand eene diep liggende oorzaak heeft, die door oefening niet wordt verwijderd. Wel kunnen wy de bruikbaarheid van de door de natuur, om zoo te zeggen, verwaarloos de hand door oefening vergrooten. De rechtsche doet dit met zijn linkerhand door middel van piano of vioolspel. De linksche kan ook zijn rechterhand op een of andere wgze oefenen. Wij hebben das twee typen van menschen te onderscheidende recht sche en de linksche, en beide zijn normaal. By de Europeesche volkeren hebben echter de recbtscben verreweg de meerderheid; het is wel eigenaardig, na te gaan hoe dit by andere menschen rassen staat. Nauwkeurige gegevens daaromtrent bestaan niet. Merkwaardig is de mededeeling van dr. Wilson Johnstone, dat onder de inwoners van Pendschab ongeveer 70 op de 100 „Meneer Stock moest eens een geheelen dag op Blijdenstein komen doorbrengen, in elk geval eens komen dineeren. Dat zou zijn vrouw ook stellig veel genoegen doen. Den laatsten tijd was zij niet al te flksch geweest, maar een bezoek van een kennis uit vroeger jaren, niet waar vrouwtje? zou haar stellig een aangename aflei ding zijn." „O, als meneer Stock lust heeft, dan klonk het flauw. Meneer, Stock had zéér veel lust, maar dringende zaken riepen hem terug naar Parijs. In September echter, over een week of vijf zes dus, ja, dan kwam hij toch te Brussel en kon best eens overwippen." „U kunt hier logeeren. Ruimte hebben wij genoeg; niet waar, vrouwtjeV' ..O, ja! Rnimte genoeg! Bij 't geven van dit antwoord vroeg de ongelukkige vrouw zich in stilte af of haar echtgenoot en haar stiefdochter dan met blindheid waren geslagen, of zij in dien man, die zoo beleefd was, zoo innemende manieren had en zoo geestig wist te praten, dan niet den wolf in schaapekleedcren her kenden. die rondwaarde, zoekende naar een prooi. Oogenblikken kreeg rij, waarin zij wel had kunnen gillen van ellende. Toch moest zij zwijgen. Om geen achterdocht te wekken moest zij zelfs deelnemen aan 't gesprek; want zij was in de macht van den man daar schuin tegenover haar, en van tijd tot tijd verried een enkele blik, haar tersluiks van onder de zwarte wenk brauw toegeworpen, dat hij zich van die macht bewust was en dat hg deze niet uit de handen sou geven. linksch zyn. In onze omgeving wordt de rechtsche voor meer ontwikkeld gehouden, waarvoor echter geen de minste grond is aan te toeren. Het is bekend dat menschen die in een bosch, in den mist, of in een sneeuw storm zyn verdwaald, meestal in een een kring loopen. Zoo is het onlangs gebeurd dat iemand met paard en slede over een dicht gevroren water van de eene stad naar de andere wilde gaan. Hij had daarvoor slechts een rechu-n weg te volgende beide r-teden lagen een paar kilometer van elkander. Niet lang na zyn vertrek begint de sneeuw in dichte vlokken te vallen. Hy kan bijna niet zien waar hij is, maar meent dat hij het einddoel van zyn reis wel zal be reiken, wanneer hij maar rechtuit rjjdt. Nadat hy vier of vyf uren had go- reden, kwam een stud in het gezicht. Hy meende dat hij bet doel van zijn reis bereikt had, maar bemerkt tot zijn verbazing dat hij aan het punt van zijn vertrek is teruggekeerd. Hij had dus iu de sneeuwbui niet rechtuit gereden, maar had een cirkel beschreven. De scherprechters hebben dit ook meermalen ondervonden. Een landlooper komt aan een boeren hofstede. De nacht is donker; hij wil daar stelen. Maar nauwelijks heeft hij een begin van uitvoering aan zyn plan gegeven of hij wordt door de bewoners gegrepen en deerlijk toegetakeld. Bloe dend sleept hy zich voort en wil zich uit de voeten maken, maar beschrijft, zooals het spoor aanwijst, een kring en komt tegen den morgen terug op de plaats van zijn misdrijf waar hy ineenzakt en gevonden wordt. Dergelijke feiten worden verklaard door de ongelijke verdeeling d«r kracht in het meuschelijk lichaam. Als wij ons iu een bepaalde richting willen be geven zijn onze zintuigen onze leiders, het oog, het gehoor duiden ons den weg. Wanneer nu deze zintuigen bui ten werking worden gesteld, dan komt de ongelijkheid van onze lichnamadee- len aan tien dag. Wij meenen dat wy rechtuit g-ian, maar onwillekeurig zwen ken wij naar links of rechts, al naar de eene of andere zijde sterker ontwik keld is, en beschrijven aldus een boog. Maar niet alleen met de boenen is dit het geval. Het geldt ook voor de armen. Bindt men b.v. een roeier de oogen dicht, dan zal hjj niet in een rechte lijn gaan maar ook naar links of rechts afwijken, en ten laatsten spi raalvormige kringen beschrijven. Eveneens gaat het met zeer jonge dieren en vogels, die nog niet ban lede maten hebben leeren gebru ken. Wan neer deze om een of andere reden het nest verlaten, maken zij ook min of meer groote kringen, om ten slotte in het nest terug te keeren. Zoo gaat bet met elk levend wezen. Al naar mate men links of rechts meer ontwikkeld is, zyn ook de afwijkingen die men doet bij het zich voortbewegen. Hieruit volgt dus dat wy allen een zijdig ontwikkeld zyn. Wel hooren wy met beide ooren, zi- n wij met beide oogen, maar wanneer wij met buiten gewone aandacht naar een of ander hooren of zien, komt onwillekeurig het meer bevoorrechte oog of oor in wer king. Wanneer men das een mensch van bet hoofd tot de voeten in twee gelijke helften zdu doorsnijden, komen er geen twee helften die precies ain elk iar ge lijk zijn. Maar de afwijkingen zijn zoo klein, dat men ze bjj den mensch met het bloote oog niet merken kan. Ten laatste kwam aan haar foltering een einde. Stock nam afscheid. Hg wist den weg niet; dus souden de notaris en Lucie hem een eind wegbrengen. Johan veront schuldigde rich. „Hij verstond het Fransch niet heel best, sprak het bijna nooit en dus Mijnbeer Stock zou het hem niet kwalijk nemen, als hij thuis bleef." „Wel zeker niet! Wel zeker niet! Meneer Stock nam niets kwalijk, 't Was hem machtig aangenaam geweest kennis te kun nen maken met een der helden van Atieh. Tot weerziens! Tot weerziens in September!" Johan vergezelde het drietal tot aan het hek en keerde toen met langzame schreden terug naar huis. Hij wist niet waarom, maar die fr&nsche kwast kon hem niet bevallen. Instinctmatig, zonder dat bet bem mogelijk zou zijn geweest hiervoor een reden op te geven, had hg 1 land aan bem. In de voorkamer was Dora in tusschen bezweken voor het gevoel van namelooze ellende, dat haar overstelpte. Met den zakdoek voor 't gelaat, was zij schreiend op een stoel gezonken. Zoo vond haar Johan. In een ommezien was hij naast haar. Wat scheelt er aan? Zal ik rader terug roepen?" „Neen, neen 1 In Godsnaam niet't Is al vorbü. 't Was maar een vlaag van zenuw achtigheid. 't is al voorbij. Zie maar f" Dora had rich vermand. De vrees van rich te verraden schonk haar kracht. Ze stond op en deed een paar schreden. Doch eensklaps wankelde zg. Had Johan iiuii enlaiid. Uit Teheran worden talrijke geweld dadigheden gemeld, welke begaan zijn door de Turksche troepenmacht, die in bet begin dezer maand Perzië binnen trok. Firman Firma heeft 6 bataljons, die hg op Tiybatak en Oertnia doet aanrukken. Een aantal Turksche ge regelde soldaten mei artillerie, was 15 dezer binnen 6.6 K.M. van Oertnia aan het fourageeren. Een ander bericht meldt, dat een Turksche troepenmacht Meridan (Koer- distan) oostelijk van Soeleimanije heeft bezet. De geestelijkheid en de bevolking van Oertnia vroegen per telegram aan het parlement om hulp, inet <le bijvoe ging, dat als de regeering machteloos is, zg hun buurman (Rusland) zouden moeten verzoeken hen bij te staan. Het verluidt, dat er reeds Russische troepen op de grenzen worden samengetrokken. Het schgnt tegenwoordig een relletje te worden voer het rooversgilde in Rus land om treinen te laten stilstaan en vervolgens te berooven. In den trein van St. Petersburg naar Sestroresk was een kassier van een wapenfabriek ge zeten. De roovers waren er achter ge komen en sloegen hun slag. Zij lieten den trein stilstaan, (of weer, evenals bij den vroeger gemelden treinroof, een kameraad der roovers in den trein ge zeten was, die aan de noodrem trok, vinden we er niet bg vermeld). Ver volgens overvielen zg den kassier voor- haar niet opgevangen, dan zou zij gevallen zijn. Thans rustte zij, met het hoofd tegen zijn borat, als een kind in zijn armen. Johan haalde een paarmaal diep adem. Een zonderlinge gewaarwording doortin telde hem op eens. Het bloed vloog hem naar de hersenenzijn slapen bonsden, en voordat hij zich van zijn aaad rekenschap kon geven, hrd hij zijn stiefmoeder een langen, vurigen kus op het voorhoofd ge drukt. Als door een adder gestoken, richtte Dora zich op en rukte zich los. Haar oogen fonkelden. ..Johan! O, mijn God!" Een berouwhebbend zondaar gelijk, niet bg machte een woord uit te brengen, door dien kreet opeens uit zijn zwijmel ontwaakt, stond de voormalige soldaat voor haar. „Zijn al de mannen dan ellendelingen? Is er op de gansche wereld dan niemand meer, dien ik vertrouwen kan? Wat heb ik toch misdaan? Wat heb ik toch mis daan?" kreunde Dora. „Vergeef mij! Ik zag u schreien. Ik wist niet wat ik deed." „Stil maar! 't Is al voorbij. Ik wil trach ten het te vergeten." Met een alleijammerljjkst gevoel in rijn binnenste sloop Johan de deur uit. Het klamme zweet stond hem op 't voorhoofd. Op zijn kamer gekomen, liet hg zich in een stoel vallen. Nog klonk hem dat: „Ellendeling!" in de ooren. Die vrouw bad gelijk. Een ellendeling was hij. Terwijl zg in een aanval van zwaarmoedigheid als 't ware steun en troost zocht bg hem. bg den zoon van haar echtgenoot, bg den noemd en beroofden hem van een be drag van dertien duizend roebel. Een officier, die in den trein zat, werd ge dood. De roovers slaagden er weder in te ontkomen. Het rooverwezen neemt tegenwoor dig in Rusland zulk een omvang aan, dat in vele streken de landelijke be volking zelve een soort van weerbaar heidscorps heeft, om de roovers te keer te gaan. De leden van het korpe zijn verplicht indien een roover vlucht, hem minsteu8 ö0 werst te vervolgen. I>e onkosten worden uit gemeenschappelijke middelen bestreden. Te Pittsburg, nog niet zoo heel lang geleden geteisterd door een geweldige overstrooming, heeft Donderdag een vernielende brand gewoed. De brandweer slaagde er niet in het vuur meester te worden, vóór een schade was aangericht van, ruw geschat, een millioen dollars. Vier brandweerlieden werden bg 't blus- schingswerk zwaar gekwetst. Ook te Cincinnati woedde dienzelfden dag een reuzenbranden ook hier beliep de schade een millioen dollar of meer. Te Branswjjk is zekere Schlimme gestorven, die de twaalf laatste jaren van zgn leven in bet zoogenaamde per manente bad had gesleten. Hij was metselaar van beroepen had in Novem ber 1894 bij een val den ruggegraat bezeerd. De onderste ledematen hieven verlamd, en de maag en andeie inwen dige organen waren ook gekwetst. Daar het liggen hem ondragelijke pijn ver oorzaakte, legde men hem in een l>ad met lauw stroomend water, waarin hij met het hoofd op een luchtkussen rustte en door banden werd opgehouden Zoo bleef hg liggen. Het eeuige wat hij kon gebruiken, waren zijn handen. Hij leerde er breien en houtsnijden mede en werd gaandeweg zoo bedreven, dat hij zjju levensonderhoud verdienen en nog voor zijne oude moeder zorgen kon. Schlimme is ten slotte aan tering gestorven. Bij de laatste viering van den Onaf hankelijkheidsdag in de Vereenigde Sta ten zijn 164 menschen gedood en 4249 gewond, wat een tamelijk laag getal schgnt te zijn. De meeste slachtoffers waren als gewoonlijk kleine jongens die met vuurwapens en vuurwerk hadden gespeeld. Een en dertig kinderen ver brandden levend, twaalf menschen ver loren beide oogen, 725 een oog, 57 een arm of een hand en 237 een of meer vingers. De politie te Bellolampo op Sicilië vond «lezer dagen twee half verbrande kisten, die, bg onderzoek, de overblgf- selen bleken te bevatten van een men schel ijk lichaam, dat in stukken ge bouwen was. Het hoofd had wonden, bljjkba&r veroorzaakt door een vuur- broeder van haar kind, terwiil zij argeloos en vertrouwend tegen zijn schouder lustte, had hij gebruik gemaakt van den toestand en dat vertrouwen geschonden. Ba, wat een kerel 1 Wat een schurk! Haastig begon hij enkele voorwerpen bijeen te pakken. „Ik moet van hier weg. Ik telegrafeer aan Molé, en dan terug naar Harderwijk. De grond brandt me hier ouder den voet. Ik zou mijn vader niet onder de oogen durven tredenmijn gezicht zou mij ver raden. Zeg aan meneer, dat ik niet thuis kom etcD. Ik ga naar Arnhem," beval hg toen aan een «Ier dienstboden. Daarna ver liet hij het huis. Toen de notaris deze tijding ontving, keek hij verbaasd op. Hoe kwam Johan daar opeens toe? Zgn bevreemding steeg echter ten top, toen hem dien avond een briefje van zijn zoon werd overhandigd met de kennisgeving, dat deze te Arnhem een paar oude vrienden had aangetroffen en daar bleef logeeren. „Dat hij er eens uitgaat, is bret; maar hij had van zijn plan wel wat vroege k-n- nis kunnen geven," mompelde hij. „Heeft hij er jou iets van gezegd, Dora?" „Mg? Niets," klonk het aarzelend en ont hutst „Is er iets voorgevallen soms, dat „Niets" ..Aan de lunch was hg ook zoo stil." „'t Is mij niet opgevallen (Wordt l 11EDWSBLA» Bepaalde gegevens waaraan deze aan gelegenheid haar ontstaan te danken heeft, zijn er niet.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1907 | | pagina 1