Hel Land van flensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. DE LEERPLICHT. Trouw als goud. Uitgever: L. JL VEERMAN, Heusden. No. 27251 Zaterdag 4 April FEUILLETON. 190S. •4**. LAND VAM ALT^ VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00, franco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7ys ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag avond ingewacht. {Slot.) Wij eindigden ons vorig artikel met de opmerking, dat het wenschelijk zou zijn om de kinderen geleidelijk voor de school voor te bereiden. Waarom zou dit niet kunnen? Men brengt dan immers slechts een in de natuur overal gehuldigde wet in toe passing: die der geleidelijke ontwikke ling. Om tot verwezenlijking hiervan te komen moeien er inrichtingen gesticht worden, waar het kind door aanschou wing schrede voor schrede voor de ge wone school wordt klaar gemaakt. Frö belscholen zijn daarom van zoo'n groot gewicht, omdat zij juist dit doel be oogen en zich aanpassen aan de ont- wikkelingsphasen van den kinderlijken geest. Bij dergelijke voorbereiding is een noodzakelijke voorwaarde dat aan 't kind niet. meer geboden wordt, dan het kan verwerken en dat meer op de richting der ontwikkeling dan op de vorderingen gelet wordt. Het spreekt vanzelf, dat deze inrichtingen moeten voldoen aan hygiënsche eischen. Veel bewaarscholen, die in den tegen woor- digen tijd bestaan en hoofdzakelijk dienen om een juffrouw een bestaan te verschaffen en aan de ouders het gemak, dat zij gedurende een gedeelte van den dag niet hebben te zorgen voor hun jeugdig kroost, zijn niet genoeg af te keuren, daar behalve 't gemis aan de nafeest elementaire maatregelen van hy giëne ook nog al te vaak verspreiding plaats heeft van verschillende kinder ziekten. Het ware zeer te wenschen, dat de Staat, waar hij de schooldwang heeft ingesteld, tevens zijn aandacht vestigde op deze voorbereidende iniich tingen. Zooals gezegd, is het voor een aantal kinderen, en dit is niet gering, wensche lijk, dat de leerplicht later begint, voor die kinderen nl. welke door den aard van hun ontwikkeling, niet bestand zijn tegen de inspanning van het schoolleven. In de eerste plaats zijn dit de zoogenaamde erfelijk gedisponeerden. Kinderen van ongezonde ouders, zelfs al zijn ze zelf schijnbaar geheel gezond, hebben steeds een teere constitutie, minder weerstand en behoeven daarom veel meer voor zorg dan andere. Een ziekte, welke van de grootste beteekenis is, is de tuber culose. Kinderen van teringachtige ouders moeten steeds zeer voorzichtig behan deld worden, en beslist is het goed en wenschelijk, dat ze later naar school ROBERT BUCHANAN. (16 „O, dus u maakte enkel maar een wan deling? Ja? Nu, het komt er niet op aan, het doet mij toch genoegen u ontmoet te hebben. Het is bij ons vreese- lijk saai, zooals u wel kunt begrijpen. Een Cr geëngageerde luidjes en een oude kenwurm ha, ha, haGeen amu sant gezelschap, Laird 1 Weet u nog van dien avond en van dat leuke tochtje over de heide Het was heel aardig van u, dat ge u destijds zooveel moeite hebt willen geven voor mij." Dit alles werd gezegd in één adem, vlug en vroolijk. Maar toch, terwijl zij sprak, sloeg zij haar hoorder nauwkeurig gade en dacht„Ik had wel goed gezien, hij is een echte Boschjesman." Geen enkel woord liet zij echter verluiden over een verden king, die zij had opgevat en die haar Dou glas in verband deed brengen met de grie zelige verschoning op Hallow-nacht. Maar bij zichzelve dacht zij„Als je hebt dur ven wagen, om mij dien streek te spelen, dan zal ik het je betaald zetten, Laird o' Douglas 1" Deze ontmoeting liep af, zonder dat er iets bijzonders gebeurdemaar er volgden meer dere samentreffingen, op ongeregelde tijden. gaan. Fouten in de opvoeding, de te vroege inspanning van de geestelijke kracht, wreken zich bij deze kinderen niet dadelijk, maar hebben pas later gevolgen, die in een groot aantal der gevallen te voorkomen waren geweest. Het tijdstip, waarop dergelijke kinde ren naar school kannen, is niet in 't algemeen te zeggen; voor elk afzon derlijk geval moet hier de medicus ge raadpleegd worden, terwijl zij ook on der 't schoolgaan steeds onder controle dienen te blijven. (Even willen wij op merken, dat het toezicht en de con trole dezer kinderen zeer gewichtig is voor de bestrijding der tuberculose). Behalve deze kinderen, moeten ook uitgezonderd worden, in elk geval scherp nagegaan, zij die stammen van ouders met ziels- en zenuwziekten, v.n.l. epi lepsie. Ook hier moet de medicus be slissen. Vooropgesteld dient echter te worden, dat de sociale verhouding der ouders zoo is, dat de gezonde ontwik keling der kinderen mogelijk kan zijn. Wanneer de kleinen zouden moeten toeven in slechte woningen, is het beter, ze naar de school te zenden, waar ze het dan in elk geval beter hebben. Zoo zou met behulp van het medisch inzicht een bepaalde groep van kinde ren van de leerplicht vrijgesteld moeten worden. Dat dit niet zoo'n onbelang rijke zaak is, blijkt hieruit, dat bij het onderzoek van de kinderen in steden als Wiesbaden, Darmstadt, Leipzig, etc., ongeveer de helft naar huis werd ge stuurd, waarvan pl.m. 9 pCt. reeds ziek was. Behalve die erfelijk belasten komen ook nog andere kinderen in aanmer king. In de eerste plaats zij, welker lichamelijke ontwikkeling blijkt achter lijk te zijn, die kleiner zijn dan nor male kinderen, wier gewicht onder 't uormale is, wier musculatuur slecht ontwikkeld is, e. d. Met deze lichame lijke groei gaat gewoonlijk de geestelijke op en neer, en daaruit heeft men dus een goed middel om te bepalen of een kind rijp is of niet voor de school. Vervolgens die, welke geleden hebben of lijden aan rachitis, bloedarmoede, scropulose, huiduitslag, klierzwellingen, oogaandoeningen. In het kort hebben wij willen aantoo- nen, dat. een slaafsche toepassing der leerplichtwet uiterst nadeelige gevolgen kan hebben voor 't kind, en dat het zeer gewenscht is, dat er deskundige ambtenaren, in dit geval geneeskundi gen, noodig zijn om de jeugdige school candidatcn te beschermen tegen de gevol Toen de herfst afscheid nam en de sneeuw begon te vallen, vertrok Effie Hetherington naar Edinburg, in gezelschap van Arthur Lamont en Lady Bell. Daar, in het volle, woelige season-leven genoot zij volopzij danste veel en had aan zooveel dingen te denken, dat zij bijna nooit tijd kon vin den, om een gedachte te wijden aan haar somberen bewonderaar, daar ginds aan de Solway-fii th. Toch ontving Douglas in dien tijd nog twee briefjes van haar, en die be gonnen met „Waarde Mr. Douglas," en eindigden, na een paar stadsnieuwtjes te hebben overgebriefd, met een„Uw toegenegen Effie Hetherington." De laatste van deze briefjes behelsde het volgende postscriptum„Wij komen begin Februari op Lindsay terug ik hoop, dat u dan thuis zult zijn en dat wij el kander weer eens zullen ontmoeten. Nog steeds herinner ik mij uw vriendelijkheid jegens mij, jegens mij, die ternauwer nood een enkelen vriend of vriendin in de wereld zou kunnen aanwijzen. Hoe gaat het met de oude Elspeth Wilt u haar mijn groeten doen? Ik denk, dat u op Douglas wel zult zijn ingesneeuwd." Dat was alles, maar het was voldoende om de vlam in het hart van den kluizenaar brandende te houden. Douglas bewaarde de snippertjes papier als kostbare reliquiën, las en herlas ze en bedwelmde zich er door. Zou zijn voorstelling in vervulling gaan? Zou hij dit bekoorlijke wezentje inderdaad eenmaal de zijne mogen noemen Hij dacht aan haarer bestond niets anders voor hem, dan haar lief gezichtje, haar mooie oogen. Zoo kwam het, dat het verlaten huis hem nu niet meer verlaten leek en de eenzame man zich niet meer eenzaam ge- gen van te vroeg begonnen onderwijs. Terwijl de Staat den jeugdigen fabrieks arbeider bescherming verleent door de veiligheidswet en arbeidswet, en amb tenaren aanstelt, welke toezicht op de naleving dier wetten houden, is het niet anders dan billijk, dat hij ook aan de schoolgaande jeugd, die toch eigen lijk ook arbeiders zijn, al verschilt hun werk dan ook van industrieele, eenigen waarborg schenkt, dat de school niet j nadeelig werkt. Heeft deskundig toe- j zicht plaats, dan zullen zoowel de kin- j deren als het onderwijs zeker daarvan spoedig de zegeningen ondervinden het zoo remmende schoolverzuim zal grootendeels wegvallen, en bij minder inspanning zullen in korten tijd meer j vorderingen gemaakt worden, dan nu, nu de leerplichtwet zoo goed als zender uitzondering wordt ten uitvoer gebracht. flStiiteHlaiid. Thollensbeek, een dorp in de Bel gische provincie Brabant, wordt voor een groot deel bewoond door smokke- j laars en stroopers. Bloedige vechtpartijen, diefstallen en nachtelijke aanrandingen 1 komen daar zoo veelvuldig voor dat er een brigade gendarmerie in het dorp j gevestigd is. Om de vechtpartijen watj te beteugelen, had de burgemeester, Vanderhouwelingen genaamd, bevolen, dat de herbergen om 11 uur 's avonds moesten sluiten. Een kastelein, gesteund door een deel der bevolking, trachtte dit bevel te overtreden. De gendarmes rukten aan om de heiberg, die na 11 uur nog vol gasten zat, te ontruimen, maar de bezoekers weigerden heen te gaan en dreigden de gendarmes met revolvers. Deze schoten daarop met hun 1 karabijnen en een man, Pierre Weemsel genaamd, viel, in het hoofd getroffen, neer. Zaterdag stierf hij in het hospitaal te Edingen. Des nachts werd een dyna- mietaanslag gepleegd op het huis van den burgemeester. Verscheidene dyna- mietpatronen waren om het huis heen gelegd, die bij de ontploffing de muren deden scheuren, alle ruiten breken en j de meubelen in de benedenverdieping beschadigden, maar gelukkig werd nie mand verwond. De justitie heeft reeds een spoor van de daders gevonden. de eerste. Vijftig mannen, die een p' - ging deden om ds slachtoffers der eerste ontploffing te bereiken, werden door een instorting bedolven en men vreest, dat al de mannen, die zich in de mijn bevonden, ongeveer zeventig, terstond gedood of door den rook gestikt zijn. De voornaamste beurzen van New-York, ook die van Wall street, waren Dinsdag voor het publiek gesloten. Een verkla ring voor dien maatregel is niet opge geven, maar men denkt, dat die te wijten is aan gebeurtenissen sedert de jongste outploffing van een bom op bet Unie plein. De politie moet bij de huiszoekingen bij de anarchisten zekere ontdekkingen hebben gedaan, die bet noodig hebben gemaakt aan vreemdelingen den toegang tot de beurzen te ontzeggen. De politie beeft te St. Petersburg den zetel ontdekt van de sociaal-democrati sche vereeniging van militairen, waar tevens de groote geheime drukkerij gevestigd was. Ze heeft daar een lijst gevonden van de leden met hun adres sen. Die vondst heeft geleid tot een reeks van huiszoekingen en de inhechtenis neming van twee honderd werklieden en studenten, alsmede van verscheidene soldaten. Uit de bureau's van den staf van het militaire district Kiëf zijn belangrijke stukken gestolen, die geheime plannen en aanwijzingen bevatten omtrent de grensvestingen. Die stukken hadden moeten toegezonden worden aan groot vorstNikolaasNikolajewitsj. Men vreest, dat een en ander reeds zijn weg gevonden heeft naar den vreemde. Een noodlottig mijnongeluk wordt uit de Vereenigde Staten bericht. In een steenkolenmijn van de Union Pa cific Ceal-Company, bij Hanna (Wyo ming), waarin brand was sinds een week, zijn twee mannen, die trachtten de vlammen te blusschen, door een ont ploffing gedood. Kort daarna kwam er eer. tweede ontploffing, veel erger dan Pawlof, vroeger Russisch gezant aan 't bof van Korea, staat onder verdenking zijn land eenige millioenen roebels ont nomen te hebben. Na het uitbreken van den oorlog tusschen Rusland en Japan werd hij naar Sjanghai gezonden om daar berichten aangaande de Japanscbe ver richtingen uit te vorschen. Hij ging zich echter op allerlei handelsondernemingen toeleggen, o. a. bet transporteeren van Russische soldaten naar huis. Vooral met daarvoor te boog te rekenen, schijnt bij schatten verdiend te hebben. Een com missie heeft dit en meer bezwarends voor Pawlof uitgebracht. De tsaar zal nu beslissen of Pawlof vervolgd zal worden, dan wel de zaak opgeborgen zal worden in den grooten Russischen ambtelijken doofpot. Uit Rome werd Donderdag gemeld Bij de begrafenis van den tengevolge van een arbeidsongeval omgekomen metselaar Premucci, welke door ver scheidene socialisten werd bijgewoond, wilde de lijkstoet in strijd met de ge voelde. Storm of zonneschijn, hij zag ze niet; hij was ongevoelig voor alle», wat daar lag buiten zijn alles-overheerschende hartstocht. Hetzij hij dwaalde langs het zeestrand, of over de dorre heidevlakte of hij waakte, of droomde, steeds vervulde enkel één verlangen zijn geheele zijnhet verlangen naar Effie's terugkomst. Meer dan eens was hij op het punt, om haar op te zoeken, en haar te vragen zijn vrouw te worden. Hij schreef haar briet op brief, lange, wild gestyleerde brieven, zooals een verliefde schooljongen die zou hebben ge schreven, maar die epistels werden nooit verzonden. Een enkel briefje ging tot haar, in ant woord op het postscriptum, zooeven aan gehaald en dit bevatte alleen de woorden „Kom terug Februari was voorbij gegaan, toen Effie Hetherington terugkeerde op Castle Lindsay. En de vogels van het woud brachten het bericht van haar komst tot Douglas zij zelve liet niets van zich hooren. Eerlijk gezegdhaar mooie kopje was te vol van andere gedachten. Lady Bell en zij, afge mat door de vermoeienissen van de „season" waren beide een beetje prikkelbaar en uit hun gewonen doen. Veertien dagen gingen voorbij en Douglas, die wist, dat zij in zijn nabijheid was, luisterde, maar altijd te vergeefs, zonder ophouden naar haar voetstap, die zich maar niet wilde laten hooren. Toch wachtte hij geduldig. „Morgen, morgen zal zij wel komen 1" Eindelijk werd het hem toch te machtig. Hij zadelde zijn paard, liet dit achter in een nabijgelegen herberg en stapte op Castle Lindsay toe. Nauwelijks was hij het park hek gepasseerd toen hij Effie zag naderen. Zij lachte hem toe; haar gelaat straalde van genoegen en het leek Douglas, of zich de hemel voor hem geopend had. „Eindelijk 1" liet zij hooren. Ik dacht al, dat u ons nooit een visite zoudt komen maken 1" „Ik wachtte op u," antwoordde hij. „Ik dacht „Dat ik bij u zou komen Nu, ronduit gezegd, ik heb er over gedacht, maar ik heb het zoo volhandig gehad, en Lady Bell is weer zoo onaangenaam, dat Enfin, u weet, dat ik niet kan doen, zoo als ik wel zou willen, ik ben niet onaf hankelijk." „Waar gaat u heen?" vroeg Douglas, na een lange pauze, terwijl hij haar met zijn blikken verslond. „Naar het dorp of ergens anders heen. Ik ging alleen maar wat wandelen, om een oogenblik van Lady Bell ontslagen te zijn." „Dan kunnen we wel samen gaan," zeide Douglas. „Ik moet u spreken. Ik heb al die maanden gewacht, en nu moet ik spreken." Zij keek hem van terzijde aan; zij wist als bij instinct, wat er komen zou. Stil zwijgend schreed zij voort aan zijn zijde. Hij beefde als een blad, zijn lippen waren wit, zijn mond droog als perkament en verscheidene malen moest hij zijn lippen met zijn tong bevochtigen alvorens hij een woord kon uitbrengen. Geen enkele van die blijken van zenuwachtige overspan ning ontging aan Effie. Maar ofschoon zij gevleid was, door haar macht over dien man, toch gevoelde zij niets anders dan afkeer voor hem. „Wat een verschil," dacht zij „hij en Arthur Lamont 1" Zij waren reeds een eindweegs den straat geven bevelen het Venetieplein over trekken. Men trachtte met geweld van den kant van het Venetieplein zich een doortocht te banen. De lijkwagen werd tegen de troepen opgedrongen, die den stoet wilden tegenhouden. De agenten werden met steenen gegooid, waardoor een commissaris en verschei dene agenten gewond raakten. Op dat oogenblik weerklonk een schot, datf naar de commissaris beweert, door de betoogers werd gelost. De openbare macht, zich in gevaar ziende, deed een paar schoten, waardoor 3 betoogers gedood en 12 gewond werden. Dooden en gewonden werden naar het hospi taal gebracht. In de buurt van San Felipe (Guatemala) is een vulkaan in hevige werking ge komen. De inwoners van San Felipe hielden zich gereed, om de wijk te ne1 men. Ook werd gevreesd voor de vei ligheid van Qaezaltenango. Den juisten datum van dit bericht weten wij nietmaar de hevige werxing van den vulkaan in quaestie moet da teeren van eenigen tijd geleden. Het bericht toch werd van Panama per stoom boot overgebracht naar San Francisco en Dinsdag 1.1. van daar verder geseind. Te Bonn werden Donderdag drie man nen achter elkaar onder (1e valbijl om't leven gebracht, drie Kroaten, van dat ruwe volk, dat tegenwoordig in Duitsch- land komt werken en er soms wor st huis houdt. Vijf van die kerels hadden een waard en waardin en nog een oude vrouw beroofd en vermoord. Een ter dood ver oordeelde hing zich in de gevangenis op. Uit vrees, dat de drie, welke dien ochtend onthoofd zijn, zich, na de ver werping van hun verzoek om genadé, ook zelf om hals zouden brengen, wer den zij streng bewaakt. Twee van de mannen lieten zich gedwee ter slacht bank leiden, de derde moest er naar toe gesleurd worden. De plechtigheid had plaats op het gevangenispleiu. Buiten stonden duizenden menschen te grie zelen. Een /an de vijf ter dood veroor deelden kreeg gratie. Het is een stomp zinnig man, die geheel onder invloed der anderen leek gehandeld te hebben. Hij zal nu levenslang moeten zitten. Telegrammen uit Konstnntinopel mel den, dat de Turksche overheid eene sa menzwering heeft ontdekt om het ge-1 bouw eener groote Fransche bankin stelling aldaar in de lucht tedoen vliegen. Verscheidene Armeniërs en Grieken, onder wie bekende personen, zijn gear resteerd. De samenzweerders hadden getracht dynamiet uit den Piraeus te laten komen, maar die poging was mis lukt. weg oj>gewandeld eer Douglas kon spreken. „Effie," begon hij, „wil je mijn vrouw worden Zonder te antwoorden schreed sij voort, de oogen naar den grond gericht Zij scheen noch verbaasd, noch ontroerd. Bevende over al zijn leden trachtte hij haar hand te vatten. „O neen, doe dat niet!" riep sg driftig uit, zich van hem afwendende. „Heb je niet gehoord, wat ik je gevraagd heb, Effie?" vioeg hij, tevergeefs moeite doende, om haar in de oogen te zien. „Ja, Mr. Douglas," antwoordde zij, licht huiverende. „Ik heb het gehoord en het spijt mij, dat ik het gehoord heb. Ik heb zoo innig gehoopt en gebeden, dat u onze vriendschap nooit in gevaar zoudt brengen, door zulke woorden." Hij stond stil, als verlamd van verba zing. Hij begreep niet wat zij bedoelde. „Effie," zeide hij, „je hebt van het begin af geweten, dat ik je liefhad, en daarom ben ik vandaag gekomen, om je antwoord te vernemen. Zeg het, zeg het vrijuit 1 Ja, of neen! Maar laat het „ja" zijn, mijn meisje, en je maakt me tot ae gelukkigste man op aardel" Zijn oude flinke manier van zeggen was weer boven gekomen en de krachtbron in zijn binnenste overwon de linkschheid van den man, die niet gewoon is zulke be- kentenisssn te doen. Haar ontzag voor hem keerde terug inplaats van hem kortaf af te wijzen, zooals haar plan was geweest, trachtte zij tijd te winnen. „U hebt mij overvallen, met uw aanzoek, Mr. Douglas. Ik heb u niet willen ant woorden, omdat, omdat u mij nog wat tijd moet laten om er over na te denken." Naar het Engelsch VAN Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1908 | | pagina 1