Hel Land van flensden en Altena, de Langstraat en de Bomeierwaard.
INKWARTIERING!
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No2989. Woensdag 19 October
HANDELEN
FEUILLETON.
191Ü.
UwD VAN
ALTEf'-
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
tneer 77, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Tegenwoordig is deze soort sport zoo
goed als geheel op den achtergrond
gedrongen door voetballen, lawntennis,
roeien en last not least vliegen. Toch
wordt hierbij geheel uit het oog ver
loren, dat het wandelen voor de ge
zondheid een van de beste oefeningen
is. Wanneer men werkelijk voor zijn
gezondheid op reis gaat en zich daarbij
natuurlijk voor overdrijving hoedt, is
het wandelen het meest aangewezen
middel, en van de verschillende ma
nieren is vooral het bergklimmen het
best, beter nog dan het marcheeren op
het vlakke land. Juist het telkens af
wisselende van klimmen en dalen brengt
alle spieren van het lichaam in bewe
ging, terwijl het loopen over een vlakte
allicht wat eentonig wordt. Ook voor
den geest is een matig bergklimmen
het meest verfrisschende en opwekkende.
Telkens nieuwe vergezichten^, houden
den wandelaar bezig en onttrekken zyn
gedachten aan de zorgen, die hij thuis
heeft achtergelaten. Het meest verster
kende voor lichaam en geest is dan
ook wel een tocht door een middelge
bergte, meer nog dan een Alpentocht.
Maar niet ieder kan zich de weelde
veroorloven van zulk een tochtje; hy
moet dichter bij huis blijven, daar zijn
beurs de dure reis niet toelaat. Deze
laat zich echter zyn wandeltochten niet
ontnemen. Wandelen en trekken door
bosch en veld is ook gezond, al is het
niet zoo heerlijk als bergklimmen. Wie
een dag of veertien marcheert door
veld en wei, over duin en hei, al is
de streek nog zoo saai en weinig bie
dend, hij verzamelt een schat van
kracht, voor het heele jaar nieuwe frisch-
heid voor den geest, nieuwe sterkte
voor de zenuwen en hij heeft voor zijn
gezondheid wat meer gedaan, dan de
rijke wereldling, die een maand lang
in een luxe-badplaats een doelloos en
lui leven leidt.
De voornaamste factor bij wandel
tochten is het voortdurend verkeeren
in de Irissche buitenlucht. De longen
die thuis, vooral 's winters, dikwijls
genoeg lucht van zeer twijfelachtige
samenstelling inademen, worden nu
verzadigd met zuurstofrijke spijze. Maar
hierbij komt nog ietseen stedeling, die
zich zelden of nooit lichamelijk behoeft
in te spannen, ademt gewoonlijk slechts
zeer ondiep. Hij neemt bij elke adem-
W. 11 EI 11 BUIIG.
4)
Des avonds stroomde Hedwig's klein rood
mondje over van den lof op luitenant
Krosky.
Het lieve meisje stond in een wijden
kapmantel voor den spiegel in haar slaap
kamer en verborg haar donkere lokken
onder een nachtmutsje, waaronder het fijn-
besneden gelaat allerliefst te voorschijn
kwam.
Zij ging op het bed van haar nichtje
zitten, terwijl Klaartje stil door het geopende
venster zag.
„Doe 't licht uit," zeide zij, waarmede zij
den stroom van Hedwig's loftuitingen af
brak. „Men kan den sterrenhemel veel beter
bewonderen als het hier donker is."
Gehoorzaam vervulde Hedwig den wensch
harer nicht.
„O, kijk toch eens naar dien hemel," zeide
deze, terwijl zij naar het heerlijke sterren-
flonkeren wees. „Hoe goddelijk!"
„Ja, heel mooi," antwoordde Hedwig ver
strooid „Zeg, vindt'je niet, dat Krosky
veel lijkt op Max Piccolomini in het drama
van Schiller, dat wij den vorigen winter te
Berlijn gezien hebben?"
„Je hebt geen gevoel voor natuurschoon,"
antwoordde Klara verdrietig. „Ik weet niet
eens meer hoe hij er uitzag
„Maar Kliartje! O, ik herinner het mij
zeer goed zijn stem, zijn houding,
zijn gebaren Zulk een heldengestalte
moet Schiller voor den geest gezweefd heb
ben, toen hy
haling slechts een klein gedeelte van
de lucht op, die zijn longen kunnen
bevatten, zoodat in een deel hiervan de
oude bedorven lucht blijft hangen. Daar
door ontvangen de zuurstofdragende
elementen te weinig van hun voedsel
de zuurstof zoodat de stofwisseling
vermindert, maar tevens schrompelen
de longblaasjes vooral aan de long
toppen, langzamerhand in, daar ze niet
gebruikt worden. Zij verliezen hun
weerstandsvermogen en vormen een
goeden voedingsbodem voor micro-orga
nismen, die hevige ziekten veroorzaken,
als longontsteking, tuberculose en an
dere. Daarom begint ook longtering
bijna altijd in de longtoppen, de uit
einden der long, waar de longblaasjes
door het niet'gebruiken verschrompeld
zyn. Het beste, wat men hiertegen
doen kan, is diep ademhalen en dist
diepe ademhalen brengt men bij mar
cheeren en vooral bij bergbestijgen
onbewust in toepassing. Zoo ineens kan
men langeu tijd in onbruik geraakte
longtoppen niet weer in werking zetten.
Dat moet meer langzamerhand gaan.
Men stelle zich de long voor als een
droge spons, waarvan een gedeelte met
lijm is aaneengekleefd. Brengt men
zulk een spons in water, dan zuigt
zij dit snel op, maar het aaneeuge-
kleefde deel doet dit niet, slechts lang
zaam lost de lijm zich op en kan het
water binnendringen. Zoo is het ook
met de long. Bij het gewoon dagelyks
ademhalen vullen zich telkens weer
dezelfde blaasjes met lucht, terwijl de
andere werkeloos blijven.
Gaat men nu dieper ademen, dan
nemen de aaneengtkleefde longblaas
jes het een na het ander lucht op,
zoodat telkens een grooter deel van
de long gaat ademen. Men bemerkt
dit op den wandeltocht dan ook zeer
goed.
Den eersten dag lijden kantoor- en
huismenschen aan luchtgebrek. Zij
moeten telkens eens diep ademhalen,
hun borst lijkt hun te eng. Dit komt
doordat ze bij het wandelen meer
zuurstof dan anders noodig hebben en
hun gebrekkige long nog niet vol
doende lucht kan opnemen. Maar met
den dag wordt dit beterde long schijnt
steeds ruimer te worden, de borst steeds
vrijer. Daarom is eenige weken wan
delen de beste longgymuastiek, die er
is en het beste wapen tegen aandoe
ningen van dit orgaan.
Maar naast de long trekt ook het
„Maar om 's hemelswil, houd je toch stil,
Hedwid! Luister toch! riep Klaartje
zacht, maar niet zonder drift uit.
Een heldere, welluidende tenorstem liet
haar klanken tot de ooren der luisterende
meisjes doordringen.
O, kom tot mij, als in den nacht,
Bij helderen maneschijn,
De sterren schitteren in fonkelpracht
Laat ons dan samen zijn
Toen verstomde het gezang en werden
een paar maten gefloten uit de bekende
wals van Strauss' populaire operette D e
Vledermuis.
Even daarna viel de stem weer vol en
krachtig in
Het vrouwenhart dient nooit het oor geleend,
Hetzij ze lacht, hetzij ze weent
„Geen vleiend compliment!" zeide Hed
wig.
„Luister verder!" fluisterde Klara.
Nu een traan en dan een lach,
Wie dit ooit vertrouwen mag
„Goddelijk!" fluisterde Hedwig weer.
„Wil ik het venster sluiten?"
Nu werd het gezang afgebroken om weidra
met een eenvoudige, teedere melodie opnieuw
aan te vangen.
Duidelijker dan zooevsn drongen de tonen
tot de luisterende meisjes door blijkbaar
boog de zanger zich uit het raam.
„Toe, sluit het venster maak het toch
dicht!" hield Klaartje op bijna driftigen
toon aan.
Toen Hedwig aan haar verlangen voldaan
had, vroeg zij angstig
hart, dit uiterst gewichtige orgaan, veel
nut uit voettochten. Met de hartspier
gaat het al evenzoo als met alle andere
spieren van het lichaamhoe meer
arbeid ze verrichten, hoe sterker ze
worden. Men kan echter bijv. arm
spieren niet plotseling sterk maken door
zware halteroefeningen. Hiervoor is
noodig langdurig en dagelijks werken
met deze spieren, waarbij men steeds
zwaarder gewichten of halters gebrui
ken kanzoo gaat het ook met de
hartspier bij het wandelen. Touristen
met een zwak hart lijden in den eersten
tijd, vooral bij het bestijgen van bergen,
vaak aan hartkloppingen, die ontstaan
door overspanning van het hart. Men
doet dan verstandig even te rusten tot
de hartklopping over is. Maar lang
zamerhand blijkt het, dat men grootere
tochten doen kan, hoogere en sterkere
bergen kan beklimmen. Het hart wordt
gaande weg sterker em meer geoefend.
Iemand met een zwak hart, dat aldus
onvoldoende „pompt", lijdt vaak aan
bloedovervulling in de aderen. Hiervan
zijn ontstekingen, aambeien, spataderen,
waterzucht enz., het gevolg. Zooals her
water van een beek, als men de af
vloeiing belemmert, zich dringt buiten
zijn bedding over de velden en lande
rijen, zoo dringt ook het bloed, als het
in de aderen gestuwd wordt, in de
aangrenzende weefsels en lichaamshol
ten. Indien nu het hart door een wan
deltocht versterkt wordt, begint het
sterker te pompen en te zuigen. Een
steun ondervindt het hart hierbij nog
in het sterke zweeten, dat bij het mar
cheeren en klimmen gewoonlijk optreedt
en door de verhoogde nierwerking,
waarbij het lichaam vanzelf veel over
tollig water kwijt raakt. Voor iemand
met een zwak hart, als hij geen bepaal 1
hartgebrek heeft, is dan ook een lauge,
matige wandeltocht het beste middel.
Daarom met den ransel op den iug
de vrije natuur in, de eeuwige en nooit
opdrogende bron van gezondheid voor
lichaam en geesf. Dat verwekt nieuwe
levenskracht en levensvreugd.
Buitenland.
Een cycloon, die Donderdag te Ha
vana groote schade heeft veroorzaakt,
is Zondagavond teruggekeerd met ver
dubbelde woede. De zee heeft een dou
anekantoor doen instorten en wegge
vaagd, en heeft over een afstand van
800 meter voor honderdduizenden dol
lars koopwaren weggesleurd. Het voor-
„Zou hij weten, dat wij hem kunnen
hooren?"
„Wel neen! Zoo goed is hij hier nog niet
bekend. Maar hij zingt toch prachtig, niet
waar? Had hij 't maar niet over vrouwen
harten gehad!"
„Ik ben zoo moe!" zei Klaartje.
Ze verborg haar kopje in het kussen.
Voor haar oogen dwarrelden ontelbare won
derlijke gestalten en in het hoofdje suisde
en bruiste het dooreen:
Alle schoone melodieën,
Gulden paden zijn ze mij,
Waarop liefde mij zal leiden,
Tot ik ruste aan uw zij.
Dat was de grondtoon, die zich steeds
en onophoudelijk boven dien chaos van
gedachten deed hooren.
„Goedennacht!" fluisterde Hedwig haar
toe, terwijl zij haar lippen drukte op de
gouden vlechten. Maar Klaartje verroerde
zich niet, zoodat haar nichtje verdrietig
haar legerstede opzocht.
„Wat zou het meisje toch schelen?" vroeg
zij zich af. „Zij is anders toch niet zoo
zoo slaperig."
Toen verscheen Krosky's beeld weder voor
haar oogen, die zij sloot in het aangenaam
vooruitzicht, dat het vervelende buitenleven
door eenige vroolijke dagen zou worden
afgebroken.
„Misschiea kan ik duetten met hem
zingen", was haar laatste gedachte.
Tante Stanze was reeds in diepe rust
het huishoudboek lag opengeslagen op de
tafel naast het bed en wie daarin den weg
wist, kon tot de ontdekking komen, dat
verscheidene posten ruimer waren opge-
teekend dan vroeger. Onderaan stond nog
een nota geboekt, waaruit bleek hoe hoog
de jonge officier reeds in tantes gunst was
naamste douanepakhuis te Batabano is
met zijn kostbaren inhoud onderge-
loopen. Te Regla zijn vele dooden te
betreuren.
Canalejaa, de minister-president van
Spanje, heeft in de Kamer verklaard,
dat hij, wanneer in de kazernes haar
den van samenzwering en onvaderlands
lievende propaganda mochten bestaan
en hij daarvan de bewijzen had, de
wet in haar volle gestrengheid zou toe-
passen.
Bij de verkiezingen te Petit Bourg j
zijn hevige onlusten ontstaan. Het ge
meentehuis is bestormd en ingenomen,
gendarmes zijn gewond en geslagen.
Zij gaven daarop na de verplichte som
maties vuur en doodden 6 personen.
Verscheidene betoogers zijn gewond.
In de schacht no. 1 van de mijn
Shamrock te Herne (Westfalen), is
Maandag de kabel van den ophaalbak
gebroken, terwijl vijf-en dertig mijn
werkers naar beneden gingen. Van hun
lot weet men niets. Het kan zijn, dat
de bak in de diepte in een poel zit.
De bak, die tegenhanger was, vloog
met geweld tegen de wins aan. De mijn
werkers, die daarin zaten, zijn min of
meer ernstig gekwetst.
De Amerikaansche journalist en Pool
reiziger Wellman heeft Zaterdag zijn
vermetelen ballontocht aangevangen.
Zoo men uit vroegere berichten weet,
heeft hij te Atlantic City een grooten
bestuurbaren ballon laten bouwen, met
het doel, daarmee den Atlantischen
Oceaan over te steken en ergens in
Europa te landen. Wellman had zich
daarbij voorgenomen, gebruik te maken
van de heerschende winden en zich
daardoor in de goede richting te laten
voortdrijven. Met zijn motoren zou hij
dan trachten, den ballon zooveel moge
lijk te houden boven de route van de
groote transatlantische stoomschepen.
Dat zou het dubbele voordeel hebben,
dat bij een eventueel verongelukken
van den ballon de kans op redding
grooter zou zijn, en dat Wellman c. s.
door middel van hun toestel voor draad-
looze telegrafie, tijdens den overtocht
met naburige schepen in verbinding
zouden kunnen blijven.
Wellman's ballon heet de „America";
het is, als men de Zeppelin's uitzon
dert, de grootste bestuurbare ballon, die
in de vaart is.
Het plan lijkt in zijn opzet bijna
misdadig roekeloos. Wellman moet, wil
hij slagen, met zijn bestuurbaren ballon
afstanden afleggen om Europa te be
reiken, zooals er boven het vasteland
bij verre na nooit gehaald zijn. Een
gestegen. „Voor het ontbijt van den luite
nant 'n beefsteak en een flesch Rüdeshei-
mer", stond op de nota.
„Die heeft hem goed gesmaakt!" mom
pelde de oude freule in den slaap. Toen
legde sij zich vergenoegd op de andere zijde.
In Otto's kamer brandt de lamp nog.
De jongeheer zit voor een met boeken be
dekte tafel, met het hoofd op beide handen
geleund.
Naast een lijvige foliant ligt een blad fijn
wit, met allerlei krullen versierd papier.
Als wij over zijn schouder heen konden
zien, zouden zijn diepe zuchten ons duidelijk
worden, want daar staat in keurig schrift
„M'n lieveling, eenige die ik min,
Voor altoos klopt voor u mijn hart,
Ik hoor u toe, schenk mij uw min,
Mijn liefde is een, die eeuwen tart.
Sla geen geloof aan d' ij delen gek
Zoo mild in loftuit' en gevlei
Denk dat
Tot zoover was de jonge dichter gekomen.
Maar nu ontbrak hem een rijmwoord op
„gek".
Hij wilde zijn nicht deze dichterlijke
liefdesverklaring doen toekomen, doch nu
bleef hij plotseling steken.
„Gek rek lek drek
niets van dat alles paste in het kader van
deze poëzie.
Verdrietig wierp hij de pen uit de hand
en zichzelf op de kanapee. De lamp ging
half uit en onder het peinzen vielen hem
de oogen dicht.
Gek rek lek mompelde
hy, reeds half in den slaap, en toen„Klaar
tje, lieve Klaartje!"
mankement aan motor of schroef, een
defect aan den ballon of het stangen-
werk, die boven het vasteland na daling
kunnen worden verholpen, is boven
den Atlantischen Oceaan natuurlijk
noodlottig. Daar beteekent elk groot of
klein mankement menschelijker wij 9 ge
sproken de dood.
Dan zijn er met den ballon na-»!-
voltooiing veel te weinig proeftochten
ondernomen. Wellman c. s. zijn ver
trokken met een luchtvaartuig, welks
mogelijke gebreken zij niet voldoende
kennen.
De bestuurbare ballon is geen Zep
pelin het is er een van het slanoe
stelsel. De grootste lengte bedraagt 22
Eng. voet. Het gevaarte heeft dn
motoren, twee groote van 80 P.K. elk
en een kleinen van 10 P.K. Elke groote
motor brengt 2 voorstuwingsschroeven
in beweging. De ballon kan bij stil
weer een snelheid ontwikkelen van "O
knoopen, misschien zelf iets meer. Er
is voor een maand proviand aan boord
Aan het schuitje, dat 150 Eng. vt. lang
is, is een reddingsboot bevestigd, welk-
bij een eventueel vergaan van den
ballon als laatste toevlucht zal moeten
dienen. Die reddingsboot is o.m. voor
zien van een zoeklicht.
Aan boord van de America bevinden
zich zes personen: Wellman, de inge
nieur Vaniman, een scheepsofficier Mur
ray Simon, een bedienaar van het toestel
voor draadloozs telegrafie Irwin en twee
machinisten Albert Loud en John Auberl
Zaterdagochtend is de America ver
trokken, nagestaard en toegejubeld door
duizenden, die aanvankelijk dachten, dat
een gewone oefentocht werd gehouden.
Maar het weer was goed, mistig maar
stil; en Wellman, in allerijl gewaar
schuwd, besloot, in overleg met Vani
man, dan maar te vertrekken.
De eerste marconigrammen, die van
de America werden ontvangen luidden
gunstig. Daarna kwam bericht dat er
iets haperde aan de schroeven, maar
dat Wellman hoopte dit in orde te-
krijgen; hij zou er in geen geval de
reis voor afbreken, want de wind was
gunstig.
Een later marconigram behelsde, da'
de motoren voortreffelijk werkten blijk
baar was dus het defect hersteld.
Het laatst ontvangen bericht luidde
„Alles gaat goed; wij houden noorde
lijker teneinde boven de route van de
transatlantische booten te komen. Wij
weten niet precies waar wij zijn. Wij
bevinden ons tusschen de 300 en 800
mijlen uit de kust."
Maandagavond werd uit Nevv-York
gemeld: Het gevaar, waarin Wellion-
verkeert, wordt als zeergroot beschouw
omdat het luchtschip bijna vanaf he.'
Maar hoe ging het intusschen met het
gegalonneerde voorwerp van zooveel be
wondering, zorg en verachting?
De luitenant lag te bed en snorkte zoo
prozaïsch mogelijk. Hij had een stevigen
marsch achter den rug, voorts behoorlijk
het hof gemaakt, zooals hij zichzelf bekende,
en daarbij geenszins den Rüdesheimer van
tante Stanze verwaarloosd.
Ja, hij was bek-af geweest, toen hij ein
delijk zijn kamer opzocht. En daarop waren
in de stilte van den avond de stemmen
der beide meisjes van uit de benedenver
dieping tot hem doorgedrongen. Hij kon
ze wel niet verstaan, maar toch had hij
het buigzame, welluidende stemmetje van
het bekoorlijke blondje herkend en toen
was hij op de gedachte gekomen, haar een
kleine verrassing te bereiden.
Vroolijk was hij begonnen te zingen. Hij
wist, dat hij een algemeen bewonderd, bi
zonder fraai tenorgeluid had.
„Men moet zijn licht niet onder een
korenmaat zetten," dacht hij en hij zond
de lieve kleine liedjes naar omhoog, in de
stilte van den zoelen Augustusnacht. Zonder
twijfel zouden zij de kleine meisjesooren
daar beneden bereiken.
Welken indruk zijn gezang zou maken?
Och, daarover pijnigde hij zijn her
senen niet.
Nu echter genoot hij van den diepen,
rusiigen slaap en stilte heerschte in de vil
op Klein-Hermsdorf.
En de kleine pijlen-scherpende Am
het marmeren voetstuk midden in het t
perk, lachte schalksch tegen de rauien
het huis, alsof daar geschiedenissen wei
voorbereid, waarin hem de hoofdrol z
worden toebedeeld.
O, jou kleine slimme guit!
fltVHIRMn
door
Aan Klara
(Wordt vervolgd).