Hel Land van Heusden en Ailena, de Langslraal en de Bommelerwaari
L e v e n s s t r ij d
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 30S0 Zaterdag ÏO Juni.
Een Volksgeesel.
FEUILLETON.
lAUD VAN ALTEN/
VOOR
Dit blad verschijnt "WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zonder prijsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
1911.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7 7» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Dezer dagen hielJ de vereeniging tot
bevordering van het herstel van drank
zuchtigen te 's Gravenhage een ver
gadering, waartoe een 40-tal sociaal-
hygiënische, medische en andere ver-
eenigingen waren uitgenoodigd. De
voorzitter noemde de drankzucht een
even groote volksgeesel als de tuber
culose, doch eene, die minder nog be
streden wordt dan de tuberculose, terwijl
de besmettelijke ziekten in kracht af
nemen en de drankzucht zich uitbreidt.
Hij noemde het een volksbelang in de
eerste plaats, een zaak, die den uitge-
noodigden vereenigingen aanging, en
het was over de kwestieverplichte
opneming in sanatoria, een zekere aan
tasting dus van de persoonlijke vrijheid,
dat men het gevoelen van de uitge-
noodigden wenschte te vernemen.
Een commissie van onderzoek had
een rapport opgemaakt over deze zaak
en een der voornaamste conclusies was,
dat die drankzuchtigen, welke thans
gemeenschappelijk met landloopers en
bedelaars worden behandeld, in een
afzonderlijke inrichting thuis behooren
en dat de beslissing daarover door deD
rechter moet worden genomen na me
disch advies. In zulk een sptciale in
richting zou niet straf, maar verbetering
op den voorgrond moeten staan.
Hoe onze meening in deze is? Wel,
wij zouden het toejuichen, indien het
eenmaal nog eens zoo ver kwam, dat
er onderscheid werd gemaakt tusschen
drankzuchtigen èn drankzuchtigen. Wij
zijn het eens met den heer J. Kat,
arts te Grave, afgevaardigde ter ver
gadering van de Ned. Ver. voor psychia
trie en neurologie, waar deze waar
schuwde tegen de behandeling van
krankzinnige drankzuchtigen hls drank
zuchtigen. Physische minderwaardigen
moeten als zoodanig worden behandeld,
oordeelde hij. Onze meening is niet
anders. Immers, het gaat toch niet aan
dat menphysisch minderwaardige drank
zuchtigen gelijk behandelt als andere
drankzuchtigen. Straffen opleggen aan
physisch minderwaardige drankzuch
tigen zal niet helpen. Een opneming
van zulke menschen in een speciale
inrichting hiervoor, waar ze verpleging
zouden vinden en door goede verple
ging genezen, achten ook wij hèt mid
del, het eenige goede middel, om die
menschen van hun drankzucht te ver-
(8
Toen de jongen buiten het bereik was
gekomen van de blikken van hem, die hem
nastaarde, trof het ruischen van de Frutt-
nellerbeek zijn oor. Schuimend stortte het
vlugge water zich dalwaarts. Lieni dacht
aan Christiaan, die van hem afhankelijk
was en onwillekeurig greep hij naar den
brief. Als hij hem eens in de beek gooide,
in plaats van hem aan Rosi te geven. Geen
haan zou ei ooit naar kraaien. Hij keek
naar omlaag in de diepte, waar het borrelde
en schuimde, maar zijn besluit kwam niet
tot rijpheid.
Toen hij de eerste huizen van het dorp
bereikt had, maakte de weg een bocht en
verloor hij de beek uit het oog. Met de
handen in de broekzakken, fluitende en
zingende, ging hij verder.
Op den Hochfluhhof was het stil, toen
Lieni het erf opstapte. De knechts waren
aan het werk en hij ontmoette niemand, toen
hij om het huis heenliep en de houten trap
besteeg, die naar de Raadskamer voerde.
Alleen de oude Heinrike, de keukenmeid,
stak haar leelijk hoofd naar buiten, toen
hij de keuken voorbijging. Lieni mompelde
een groet en klopte toen aan de deur van
het kantoor. De stem van den Praeses riep
Binnen!" Eensklaps greep hij verschrikt
naar zijn brief: ja, die was er nog.
„Goeden morgen 1" groette hij, vriendelijk
en beleefd. Lieni kon zich goed voordoen,
als hij dit wilde. En het werk bij Furrer
had voor hem nog te veel de bekoring der
lossen. De gevangenis is voor zulke
menschen de plaats niet, om ze te ver
beteren. De thans gevolgde methode
van drankzuchtigen-behandeling is niet
goed, is niet de juiste, omdat ze alle
drankzuchtigen, ziekelijke zoowel als
niet-ziekelijke, gelijk behandelt. Dit
mag niet; men moet in deze onder
scheiden.
Daarom dan ook willen wij onze
stem verheffen voor oprichting van
staatsinrichtingen voor ziekelijke drank
zuchtigen, waar zulke drankzuchtigen
verpleging en genezing van hun kwaal
zouden vinden of, beter gezegd waar
ze zouden worden verpleegd, zóó, dat
genezing van de kwaal mogelijk zou
zijn, wat bij opsluiting van zulke men
schen in gevangenissen, zooals nu, niet
het geval is. Nog beter zou het zijn,
indien er heelemaal geen alcohol meer
mocht worden gebruikt, zooals dit bij
voorbeeld hier en daar in Amerika het
geval is. Dóór is van overheidswege
het gebruik van alcoholische dranken
verboden. Dan zouden ziekelijke en
niet-ziekelijke drankzuchtigen vanzelf
van hun kwaal verlost worden. Want
zoo als de gelegenheid den dief maakt,
zoo maakt ook de gelegenheid de drank
zuchtigen. Ontneem de drankzuchtigon
de gelegenheid tot drinken, zoo lang
zamerhand zal ook de zucht tot alcohol
gebruik verminderen, tot dat eindelijk
die zucht in het geheel niet meer zal
bestaan. Dit zou een middel zijn, wel
veel krasser dan oprichting van staats
inrichtingen voor ziekelijke drankzuch
tigen, maar het zou er tevens een zijn,
dat ook veel meer aan het doel zou
beantwoorden.
Wat een verschrikkelijke gevolgen
toch heeft het alcoholgebruik bij velen
Vooreerst, zoo heefr, dr. B. H. Vos,
geneesheer-directeur van het volkssana
torium voor borstlijders te Hellendoorn,
gezegd, werkt het 't ontstaan van de
tuberculose, de ziekte die jaarlijks dui
zenden ten grave sleept, in de hand,
en al was het dus alleen om deze ge
vaarlijke ziekte te bestrijden, dan reeds
zou de strijd tegen de alcohol met nooit
te veel kracht en macht kannen worden
gestreden.
Maar het alcoholgebruik heeft nog
zooveel meerdere slechte gevolgen.
De gezondheid van den mensch wordt
er door aangetast, want volgens des
kundigen vinden vele ziekten vaak hun
oorzaak in alcoholgebruik, 's menschen
nieuwheid, om hem nu reeds, zooals zooveel
anders, te vervelen.
Lieni lag zijn muts op de breede venster
bank en keek raar Furrer, die maar even
het hoofd had opgeheven om zijn groet te
beantwoorden, en toen weer ijverig was
voortgegaan met schrijven. Krassend vloog
de pen over het papier. De jongen keek
rond. De deur, die naar de woonkamer
leidde, was evenals de andere waardoor hij
was binnengetreden, gesloten en dienten
gevolge was het licht in de kamer, die maar
twee vensters had, gedempt. Behalve de
tafel en een rij stoelen bevatte de kamer
maar een enkel, groot meubelstuk, dat in
een der hoeken stond en waarin het Ge
meentearchief bewaard werd, dat duidelijk
getuigenis aflegde van de alleenheerschappij
der Furrers.
Lieni had, naar hij dacht lang genoeg
gestaanin afwachting, dat Furrer hem
werk zou geven, schoof hij daarom een
krukje bij en ging zitten.
Eensklaps wierp de groote man in de
leunstoel zijn pen neder. Zijn brief was af
en hij had zijn naamteekening er onder
geplaatst met zware hand en kriebelige
letters. Een tevreden lachje gleed over zijn
gezicht; zijn brief was een dankbetuiging
op een vleiend schrijven van Regeeringswege.
Terwijl hij zand over de vochtige inkt strooi
de, hief hij de bebrilde oogen op en keek
naar Lieni.
„Zoo, ben je daar," liet hij hooren.
„Je kunt wel weer heengaanvoor vandaag
heb ik niets te doen. Maar morgen is er
heel wat te pennen; neem het er vandaag
dus maar van."
Lieni keek verrast. Furrer sprak anders
geen woord meer dan hoogst noodzakelijk
was. En nu sprak de geweldige man zelfs
vriendelijk met hem, met hem, die
anders heel wat te hooren kreeg van Furrer
zelf en van ieder ander ook. Hij stond op)
verstand wordt er door geknakt, enz.
En dande vele vechtpartyen, welke
soms wel eindigen met een ernstige
verminking van een der vechtenden, of
ook wel met den dood, zijn die ook
niet menigmaal het gevolg van een
beneveld brein, veroorzaakt door alco
holgebruik? Wij zullen niet méér ge
volgen van het gebruik van alcoholische
dranken opnoemen, ze zullen den lezer
wel bekend zijn, immers, de couranten
maken dagelijks melding van een of
ander. We willen echter eindigen met
te constateeren dat het tegenwoordige
menschengeslacht gelukkig meer en meer
begint in te zien dat de alcohol in vele
gevallen de oorzaak is van veel jammer
en ellende, welke voorkomen had kun
nen worden door geringer of heelemaal
geen gebruik van alcoholische dranken.
Buitenland.
Donderdag werd uit Brussel gemeld
In de Kamer deelde de minister
president mede, dat liet kabinet den
koning om ontslag heeft gevraagd, en
stelde voor de Kamer te verdagen.
De rechterzijde juichte den minister
president toe.
De ontslagaanvrage is het gevolg van
besprekingen, die de koning met de
ministers en andere politici heeft gehad
over den politieken toestand, die is
voortgevloeid door de onverbiddelijke
oppositie die de linkerzijde in Kamer
en Senaat tegen de nieuwe schoolwet
heeft gevoerd.
Men zegt dat Cooreman, de Kamer
voorzitter, opdracht heeft ontvangen
het nieuwe ministerie te vormen.
Cooreman heeft om persoonlijke rede
nen afgezien van de vorming van een
ministerie.
De Koning zou aan Schollaert, den
eersten minister, hebben gevraagd, of
hij niet in het belang van den open
baren vrede zou kunnen toestemmen
in verdagir g van het ontwerp-schoolwet.
Schollaert was daarop van meening dat
zijn aftreden geboden was.
Men neemt algemeen aan, dat het
nieuwe ministerie aan de Kamer zal
voorstellen de schoolwet naar de af-
deelingen te zenden en een centrale
sectie in te stellen. De wet zou dan niet
in behandeling kunnen komen dan in
1912 na de verkiezingen.
Op het congres van Duitsche vak-
vereenigingen, dat binnenkort te Pots
dam zal bijeenkomen, zal een voorstel
tot afschaffing van het Mei-feest inge
diend worden. De afgevaardigden van
met een kleur als bloedhij dacht aan den
brief in zijn zak. Er was nu een mooie
gelegenheid, om zich een wit voetje te halen
bij zijn patroon. De jongen was slim; hij
wist, dat de boer nu in een stemming was
om een dienst, die hem bewezen werd te
beloonen. Aarzelend greep hij naar zijn muts
en keek rond; de Praeses vouwde zijn brief
dicht.
„Ik heb dezen brief van Christiaan Russi
gekregen," liet de knaap hooren, terwijl hij
met zijn muts in de eene en den brief in
de andere hand op den boer toetrad, „om
hem aan uw dochter te geven. Maar ik mag
niets achter uw rug doen, dacht ik, en
daarom geef ik hem aan u."
Het gezicht van Furrer betrok.
„Goed gedaan," liet hij hooren, terwijl
hij met de vlakke hand een klap gaf op
den brief, dien hij den jongen afgeno
men en voor zich op de tafel neergelegd had.
Toen stond hij op.
„Nou waar wacht je nog op vioeg
hij ruw, toen de jongen nog talmde, alsof
hij verwachtte, dat de boer hem den brief
zou voorlezen.
Als een hond, die slaag gehad had, ver
dween Lieni; hij had zich zijn belooning
anders voorgesteld.
VI.
De sluizen des hemels stonden wagewijd
open.
Er hingen zware nevels over berg en dal,
die zich onafgebroken oplosten in dichte
regenbuien.
De aarde kon het hemelwater niet meer
verzwelgen.
Van alle kanten traden witte, gele, bruine
beekjes te voorschijn, die zich brullend en
bruischend dalwaarts stortten. Van tijd tot
tijd weerklonk een luide knal, of een ge
knetter als van klein geweervuur. Dat was,
wanneer bergsteenen losraakten en donde
rend naar heneden vielen.
het verbond van Duitsche boekdrukkers
zullen het voorstel toelichten. Behalve de
boekdrukkers zijn ook andere groote vak-
vereenigingen (metaalbewerkers, schil
ders, zadelmakers, enz.) ten deele tegen
standers van de viering van den lsten
Mei, die aan de kassen groote eischen
stelt en voortdurend wrijving met de
patroons verwekt.
Döblin, de voorzitter van het boek-
drukkersverbond, is van meening dat
het Mei-feest meer kwaad dan goed
sticht. Legien en v. Elm, de bekende
leiders, moeten dezelfde meening zijn
toegedaan.
Te Weenen is uit Cettinje bericht
ontvangen, dat koning Nikolaas aan
den hoofdredacteur van een Montene-
grijnsch blad had gezegd: Als de Turken
de Albaneezen dwingen Montenegro in
te vluchten moet er oorlog op volgen.
Naar de Times uit Cettinje verneemt,
blijkt het dat slechts 800 Mirdieten
aan den opstand hebben deelgenomen.
Het eenige doel van dien opstand was
de aandacht van de Turken af te leiden,
zoodat er een groote hoeveelheid wape
nen en munitie ten zuiden van San
Giovanni en Di Medua geland kon
worden.
De Albaneezen zijn verbitterd, omdat
het plan van Ttaliaansche hulptroepen
onder Garibaldi is opgegeven.
Van andere zijde wordt gemeld, dat
koning Nikolaas tegen ten diplomaat
heeft gezegd
De vrees van de Balkanvolkeren voor
een oorlog met de Turken ligt hun in
het bloed. Alleen de Bulgaren kenden
vroeger geen angst, maar thans schijnen
ook zij voor een oorlog terug te deinzen.
Indien ik ook maar den geringsten
waarborg had, dat Griekenland tegen
Turkije zou optrekken, zou mij niets
terughouden om liever vandaag dan
morgen erop te slaan. Tot nu toe heb
ik naar de groote mogendheden geluis
terd, thans zullen ze van mij hooren.
Te New-York is een merkwaardig
vonnis geveld in een eigenaardige straf
zaak. Een der bekendste advocaten van
New-York, Dan O'Reilly, die o. a. tot
de verdedigers heeft behoord vaD Thaw,
stond nu zelf terecht wegens heling
van gestolen goed. Een paar maanden
geleden was een bejaard makelaar,
Bancroft, aangerand en beroofd. Men
had hem een aanzienlijk bedrag aan
geldswaardige papieren afhandig ge
maakt. Enkele dier waarden kwamen
terecht; maar het grootste deel bleef
zoek. Het was toen uitgekomen, dat
O'Reilly, die den dieven als advocaat
ter zijde stond, zelf als heler was op-
In het woonhuis van boer Furrer was het
nog killer, nog vreugdeloozer gesteld.
Het was nog vroeg in den ochtend.
De boerin had zooeven een langdurig en
gewichtig gesprek gevoerd met haar man
en strompelde nu heen, om haar dochter
te gaan halen.
„Breng haar hier," had Furrer bevolen,
met een stem, heesch van ingehouden drift.
En de vrouw was heengegaan, aarzelend,
met zenuwachtige trekkingen om den mond
van angst en ingehouden tranen. Zij had
nog even stilgestaan en nog eens, terwijl zij
de deurknop al in de hand had gehad, alsof
zij nog iets vragen moest, doch niet durfde
spreken.
Furrer had zich toen opgericht en strak
gekeken naar de wand, alsof hij daarop iets
bijzonders onderscheidde. Hij zat aan de
tafel, akelig kalm, maar zijn wenkbrauwen
schenen door het herhaaldelijk samentrekken
nog dikker en borsleliger dan anders en de
korte wimpers bedekten ten halve de scherpe
oogen.
Hij zat nog in dezelfde houding en on
bewegelijk, toen zijn dochter binnentrad,
Zij stond daar tegen de deurpost geleund,
de tengere vingeis zenuwachtig frommelende
aan haar rok, als zocht zijn steun. Minuten
lang was het doodstil in de kamer. Einde
lijk waagde Rosi het hoofd op te heffen.
Uit haar groote staalblauwe oogen sprak
alleen vrees voor 't oordeel, dut haar wachtte.
De man, die daar zat, haar vader, had in
zijn leven al bitter weinig tijd gehad, om
zich om vrouw en kind te bekommeren.
Zijn vrouw was ziekelijk; voor haar zuchten
en weeklagen had hij geen ooren gehad.
Hij had het altijd te volhandig gehad met
zijn bezigheden als groot landbouwer en als
openbaar persoon. En wat zijn dochter betrof,
die kende in hem slechts den strengen,
onbarmhartigen tuchtiger, dien zij vreesde.
„Vader," bracht het meisje nauw hoorbaar
getreden, het gestolen goed van de
dieven had in ontvangst genomen en
voor hen had verborgen.
Dan O'Reilly werd tot vijf maanden
gevangenisstraf en ontzetting uit den
advocatenstand veroordeeld.
Er gebeuren in Mexico krasse dingen.
En de middelen, die de nieuwe dictatuur
toepast, zijn al niet minder hardhandig
dan die, welke onder het regime-Diaz
wel aangewend werden.
Redo, een bevelhebber van de vroe
gere regeeringstroepen te Culiacon, is
op last der nieuwe regeering gefusilleerd.
Hij had geweigerd zich over te geven
aan de troepen der nieuwe overheid
maar zijn eigen manschappen waren
tegen hem in verzet gekomen en de
stad gaf zich over. Redo kreeg den kogel.
In Tucson (Arizona) werd bericht
ontvangen uit het district Altar, dat
daar 28 aanhangers van Magon, z g.
liberalen, na summier geding zijn neer
geschoten.
In Mexico (stad) kwam het dezer dagen
naar aanleiding van de quaestie der deel
neming van vrouwen aan de verkie
zingen tot onlusten, waarbij de geudar-
mes van hun vuurwapenen gebruik
maakten. Er vielen 9 dooden.
Woensdagmorgen om 4 u. heeft een
aardschok verschillende gebouwen waar
onder deartilleriekazerne in Mexico (stad)
doen instorten. Zeventig artilleristen
zijn onder de puinhoopen bedolven.
Men neemt aan, dat er vijftig a zestig
dooden en gewonden zijn.
Volgens de Evening Sun heeft de
aardschok in de stad Mexico zes minuten
geduurd. Behalve de kazerne ligt ook
de gevangenis gedeeltelijk in puin en
zijn vele huizen ingestort. De paniek
had groote afmetingen aangenomen,
maar de bevolking werd kalmer op den
duur. Een groote menigte was aan het
station om Madero te begroeten, die
naar het Nationale Paleis reed en van
daar naar het huis van zijn vader. Hij
werd gevolgd door een grooten stoet
met muziekkorpsen.
Volgens latere berichten zijn bij de
aardbeving 63 personen omgekomen en
75 gewond. De materieele schade wordt
geschat op 100,000 dollars. Meer dan de
helft der dooden waren soldaten in de
San Cosma-kazerne. Ook 12 vrouwen
van artilleristen, die zich in de kazerne
bevonden, zijn omgekomen.
Te Tsarytsin in het Russische gou
vernement Saratof heeft de politie een
misdadiger gepakt die 57 moorden op
zijn geweten moet hebben, waaronder
den moord op een dokter te Kazar,
uit, terwijl zij een paar schreden voorwaarts
deed.
„Blijf staan, waar je staat," snauwde de
boer haar toe. Zijn stem klonk zwaar en dof.
Rosi ontstelde en spalkte de oogen open
van doodelijken angst.
De man keek haar aan, vertrok de mond
tot een leelijken grijns en spuwde op den
grond I
„Ellendig schepsel!" hoonde hij.
Rosi sloeg de magere handen voor de
oogen, vol schaamte en vertwijfeling en
schreide zachtjes. Het kwam haar niet in
de gedachten tegen te spreken, ofschoon
zij er lang over gepeinsd had, hoe zij haar
vader te voet zou vallen, om hem te smeeken
haar en Christiaan Russi te vergunnen een
paar te worden. Geen geluid kwam evenwel
over haar lippen.
Furrer sprak opnieuw
„Wat moet ik met je beginnen? Moet
ik je het huis uitjagen? Of moet ik je
opsluiten in mijn stal, bij mijn vee, dat
reiner is dan jij bent? Moet ik
Het meisje viel hem in de rede, half
gillende van angst.
„Om Godswil, vader, sla mij dood,
sla mij dood, maar spreek niet zóó!"
Met gevouwen handen had zij zich naar
hem toegekeerd; zij wankelde en dreigde
te vallen. Toen greep zij zich vast aan de
wand en hield zich met moeite staande.
Op dit oogenblik werd het gestommel
van zware voetstappen vernomen op den
trap, die naar de Raadskamer voerde. Er
werd geklopt en daarop traden verscheidene
menschen binnen; geschuifel van stoelen
en banken, spreken op half luiden toon,
hier brommerig diep, daar hoog en piepend.
De Gemeenteraad van Fruttnellen was bijeen
ter vergadering.
Roman naar het Duitsch.
(Wordt vervolgd).