Het Land van Heusden en Allena. de Langstraat en de Bommeierwaard. Vrede door recht. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3240. Zaterdag 13 Haart. FEUILLETON. De Geheimen eener kleine stad. IKF*r'jji w VOOR Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75, franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. 1913. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag middag 12 uur ingewacht. Is de oorlog verdedigbaar? Neen Immer», Diets is vóór den oorlog te zeggen en ólles er tegen De oorlogen kosten millioenen en millioenen aan geld, die óoders, nut tiger besteed kunnen worden. De oor logen bezorgen aan duizenden en duizen den mannen in de kracht huns levens een ontijdigen dood, waardoor niet al leen rouw en droefenis in hunne fa milies, maar ook nog gebrek en ar moede onder de volkeren gebracht wordt. En werd nu door den oorlog nog recht gedaan aan de partij die het recht aan zijn zijde heeft! Maar ook dót is het geval nog niet eens. Immers, de win nende partij, dat is in de meeste ge vallen die partij, welke over de meeste kanonnen en soldaten beschikt, dus d« sterkste partij, die partij immers wordt gerekend het recht aan zijn zijde te hebben! Want in den oorlog is het recht aan den sterkste! De zwakkere partij moge in werkelijkheid het recht aan zijn zijde hebben, verliest hij door zijn zwakheid den strijd, dan heeft hij daarmede ook zijn recht verloren, al thans dan wordt gerekend dat hij he* recht niet aan zijn zijde heeft. Want, zooals gezegd, in deu oorlog is het recht aan den sterkste, aan die partij, die door zijn overmacht de overwin ning behaalt in den strijd! De oorlog is dus op geen enkel punt verdedigbaar! Wèl is ze, zooals we aangetoond hebben, op alle punten te veroordeelen Maar mag ze dan nog telkens en telkens weer uitbreken, nu hier, dan daar in de wereld? Neen Er moet een einde gemaakt worden aan het oorlogen, aan dit grootste der bestaande ongerechtigheden, die boven dien millioenen en millioenen aan geld en duizenden en duizenden aan men- schenlevens kost/ Hóé een einde aan de oorlogen ge maakt moet worden? Leo Tolstoï meende dat het zou kunnen, indien alle landen tot ont wapening besloten. Zeker, dan zouden de oorlogen tot het verleden behooren, want dan zou een oorlog onmogelijk r geworden zijn. Maar zou dan voor deu strijd met de wapenen niet een an deren strijd in de plaats komen, een strijd tusschen de staten op economisch gebied? Wij vreezen er voor Ook zóó'n strijd mag niet mogelijk zijn. De oor logen dieneD dus ónders voorkomen te worden! Er zijn er, die willen dat één der groote mogendheden met zijn ont wapening zou beginnen. De andere mo gendheden zullen dan wel volgen, meenen ze. Maar welk land zou hierin de eerste willen zijn? Zelfs Engeland durft het niet aan, ondanks zijn mach tige positie. Ook zou zoo'n ontwape ning in haar gevolgen vrijwel gelijk zijn als die, welke Leo Tolstoï propa geerde. Een ander voorstel is, dat de staten zich zouden verplichten hun be langen bij verdragen te regelen en alle geschilpunten aan een scheidsgerecht te onderwerpen. Op de laatste Haagsche Vredescon ferentie, waarbij dit voorstel ingediend was, waren alle staten in beginsel het met dit voorstel eens. Het is dezen weg dan ook dien het op moet met het willen voorkomen van oorlogen. De 9tateu moeten hun belangen regelen bij verdragen en mocht het dan toch nog eens gebeuren dat er een geschil ontstond tusschen twee of meerdere staten, dan moest er een scheidsgerecht zijn, hetwelk die geschillen zou hebben te behandelen en er uitspraak over zou hebben te doen. Dan zou er recht ge- laan woideü in zulke geschillen. Jam mer dat de staten meenden dat niet alle geschilpunten aan de beslissing van een scheidsgerecht onderworpen konden worden. De geschilpunten, waarbij de levensbelangen van een staat betrokken zijn, zouden niet voor een scheidsge recht gebracht kunnen worden, meen den ze. Toch zouden ook zulke geschil punten voor het scheidsgerecht moeten komen, want gebenrde dit niet, dan zou het tóch nog enkele malen op oor log uitdraaien. Wel zou dan toch be reikt zijn, dat de oorlogen tot enkele beperkt bleven, maar, dit ia het doel niet, want de oorlog moet gehéél ver dwijnen en daarvoor is het dan noodig dat ólle geschilpunten aan de beslissing van het scheidsgerecht onderworpen worden. De totstandkoming van zoo'n internationale rechtstoestand zou na tuurlijk medebrengen dat die rechtstoe stand gevestigd moest worden op de basis dat de levensbelangen van eeD staat onaantastbaar zijn, dat wijzigin gen in de politieke kaart alleen aan gebracht zouden mogen worden na uit spraak van het scheidsgerecht, na over weging of die wijzigingen al of niet noodzakelijk zijn, en aldus op de been (3 Het kleine, pittige vrouwtje van den redac teur meende weliswaar, dat zij zich zooiets van de officieren niet kon voorstellen en dat zij 't met het volste vertrouwen op een proef durfde laten aankomen, maar haar geleerde ega vertelde haar dan zulke ver schrikkelijke verhalen uit de Napoleontische oorlogen en hoe toen de onmenschelijke soldateska met de schoone sekse was om gesprongen, dat het kleine vrouwtje ten slotte haar pittige fantazie het zwijgen oplegde. En zóó was 't ook beter. De soldaten, en vooral de kavalleristen, zouden zich in Posemuckel nooit gelukkig hebben gevoeld. Het plaatsje was nu een maal niet geschikt voor een eskadron. Niet dat 't te klein en te vervelend was, verre van dienl Maar huzaren-officieren leggen een geheel eigenaardigen maatstaf aan, wat betreft de eischen van een goed garnizoen. Soms voelen zij zich meer thuis op een dorp dan in 'n residentie. Rare lui, die kavalleristen n. In een klein achterhuisje aan een afgelegen steegje te Posemuckel zat het gezin van den barbier Lawendel aan den avonddisch. Op de groote, ronde tafel walmde een dik talklicht, dat wedijverde met den damp van een grooten schotel aardappelen. En de handen en handjes tastten gretig toe, opdat hun eigenaren niets te kort zouden komen bij deze gewichtigste levenstaak. Waar het hart vol van is, vloeit de mond van over. Maar als de mond vol is, dan zwijgen allebei. Zoo ook hier. Eerbiedige stilte heerschte in. de kleine, mat verlichte kamer. Het gezin bestond uit zes personen. Met den rug naar de met blinden gesloten vensters zat de heer des huizes, de barbier Lawendel. Met bewonderenswaardige han digheid bevrijdde hij de aardappels van hunne dunne schil, brak ze dan met de vingers open, doopte de eene helft in het reusachtige zoutvat, wierp de spijs met 'n zekere gratie in den mond en trok dan rare gezichten, als het heete brokje op de tong brandde. Zijn geest scheen echter niet aan dezen arbeid deel te nemen; zijn kleine, listige oogjes, die uit het magere vossegezicht tuur den, schenen de naaste omgeving niet te zien, doch staarden rond in de ijle ruimte en bewezen duidelijk, dat zijn gedachten ver toefden van den aardappelschotel. Naast hem zat zijn wederhelft, die een volkomen tegenstelling met haar heer en gebieder vormde, want terwijl hij er klein, mager, nietig en listig uitzag, was juffrouw Sabine kogelrond en vet, met een 'n weinig afgezakte buste, een hoofd welks haardos eerder deed vermoeden dat haar man er dagelij ks pogingen tot verwoestingop pleegde, dan dat hij dien liefderijk en beroepsmatig verzorgde en coiffeerde. Ook haar gezicht was rood en dik, plomp, eentonig, en om den mond en de kin lag een trek van ver beten ergernis en kijfzucht; uit de grijze oogjes spraken stelselmatige ontevredenheid en onverstoorbare slechte luim. De overige vier kauwende huisgenooten gesteld, zou er, dunkt ons, geen bezwaar tegen kunnen zijn om ook de geschil punten, waarbij de levensbelangen van een staat betrokken zijn, aan het scheids gerecht voor te leggen. Het geval zou zich kunnen voordoen dat een staat zich niet hield aan een tusschen deze en een andere staat gesloten verdrag. Wat dan gedaan moest worden Niet naar de wapens grijpen, natuurlijk Volgens mej. Anna B. Eckstein, uit Boston, die hier in ons land een aantal lezingen gehouden heeft ten voordeele van de vredesbeweging, zouden de staten moeten besluiten tot een economischen boycot van zoo'n staat. Mej. Eckstein gelooft dat zoo'n maatregel stellig af doende zou zijn. Het is een tweesnij- Iend zwaard, hetgeen ons hiermede in de haud gegeven wordt, want ook óndere staten worden er door getroffen, hetgeen mej. E. toegeeft, maar ver schrikkelijker wonde dan de oorlog brengt het niet toe. In ieder geval moe ten de oorlogen verdwijnen en de weg, om hiertoe te komen, is het sluiten van verdragen tusschen de staten en de instelling van een scheidsgerecht, werkeude als hierboven beschreven. Mannen van naam op het gebied van de vredesbeweging zeggen het ons. Buitenland. Omtrent de wet op den driejarigen dienstplicht in Frankrijk, meldt de Figaro, dat de begrootingscommissie uit de Kamer in haar gisteren gehou den vergadering de aanvraag der regee ring om een buitengewoon militair cre- diet van 500 millioen frank afgewezen heeft. Het is waar, zegt het blad, dat slechts ld ledeD van de commissie aan wezig waren toen gestemd werd. Acht waren tegen, vijf leden vóór het crediet. Een aantal academici en hoogleeraren van de universiteit te Parijs aan wier hoofd Anatole Franoe staat, publiceert een manifest, waarin voor overijling bij de beraadslagingen over het militaire wetsontwerp gewaarschuwd wordt en ook gewezen wordt op de ernstige ge volgen van den algemeenen driejarigen dienstplicht. In het manifest wordt o.a. gezegd, dat de legerwet invloed zal heb ben op het intellectueeleen economische Frankrijk, terwijl het tevens een terug gang der Fransche beschaving met zich brengen zal. Hedenavond wordt er in het Panthéon te Parijs een betooging tegen den drie jarigen dienstplicht gehouden, die door professoren van de Sorbonne bijeenge roepen is. Vele bekende hoogleeraren bastonden uit de zichtbare gevolgen vau de liefde hunner ouders. In de eerste plaats een groot, dik meisje met 'n dom gezicht, van zoowat twintig jaar. Al haar hartstochten schenen zich te hebben geconcentreerd in de maag Verder zaten er drie slappe bengels tus schen de zestien en dertien jaar, die even eens begeerig de aardappels verslonden, alsof ze een langen vastentijd tegemoet gingen. Sabine onderbrak het lange zwijgen en zei, terwijl ze haar man een nijdigen blik toewierp „Laat voor de wurmen toch ook wat overJij wilt altijd alles voor jou alleen hebben; aan vrouw en kinderen denk je van je leven niet." De barbier haalde onverschillig de schou ders op en stak nu, inplaats van een halven, 'n heelen aardappel in den mond. Sabine's wangen werden nog een tint rooder. Kijvend riep ze haar echtvriend toe: „Zul je nu haast ophouden met eten?" „Ja!" En de barbier wierp een aardappel, dien hij juist had opgenomen, weer in den schotel en stak kalm zijn handen in de zakken. „Eindelijk," ging Sabine hoonend voort. „Meneer heeft zich opgeofferd 1 Als men zich zat heeft gegeten, dan zet men 'n zalvende tronie, steekt de handen in de zakken en de beenen onder de tafel alsof men zeggen wil: zie je wel wat ik al niet voor jelui doel"... Bah, huichelaar! Zelfbewust glimlachte de barbier voor zich heen en keek Sabine uit de hoogte aan. En die keef lustig voort. „Ja, ja, dat is zoo je manier I Als jij je niet zullen het woord voeren. Men vreest voor onlusten in het Quartier Latin. Op de Fransche onderzeeboot Foucault is bij Cherbourg een ontploffing in de machinekamer ontstaan, waarbij 8 man gekwetst zijn. De autoriteiten hebben een onderzoek bevolen, omdat reeds eerder een dergelijk ongeval op de Foncault heeft plaats gehad. Ook op de Fransche onderzeeboot Coulomb, van 't zelfde type als de Fou cault, is een ontploffing voorgekomen. Er is niemand gewond, doch de ma- terieele schade moet zeer groot zijn. Het Engelsche parlementslid King wil den minister van binnenlandsche zaken een middel tegen de hongersta king aan de hand doen. Hij zal in het Lagerhuis onder 's ministers aandacht brengen, dat volgens de jongste weten schappelijke proefnemingen met patiën ten die niet in staat zijn, om voedsel op te nemen, traan vaD zeekoeien, eiken dag goed in de poriën van de huid in gewreven, zulke patiënten weken lang in het leven kan houden. King zal vragen, of deze behandeling niet in de plaats zou kunnen komen van het ge dwongen voeden van hongerstakers. Na de verwoede pogingen van Garros, die het steeds maar hooger en hooger bracht, is Edmond Perreyon, verbonden aan de school van Blériot, er Dinsdag in geslaagd 6000 M. hoog te vliegen. Tegen 11 uur haalde hij zijn eendekker uit de loods en 25 minuten later steeg hij op met het doel het hoogterecord te breken. De gracieuze vogel verdween uit 't gezicht en na korten tijd ontwaarde men weer aan den blauwen hemel een stip. Langzamerhand werd het vliegtuig zichtbaar. De kranige vlieger landde vlot na een vlucht van 1 uur 7 min. Toen bekend was, dat hij de 6000 M. bereikt had heeft het publiek Perreyon gehuldigd. Perryon is den 14den Juli 1882 te Parijs geboren. Den 17den December 1910 haalde hij zijn getuigschrift op een Blériot en is een van de eersten geweest, die het militaire brevet gehaald heeft. Woensdag is een poging tot brand stichting in het Britsch Museum te Lon den ontdekt. Ze wordt op rekening der kiesrechtvrouwen gesteld omdat ze is ge pleegd in een alleen voor vrouwen toe gankelijk waschlokaal. Het museum bestuur heeft een onderzoek ingesteld om de brandstichters te ontdekken. De Engelsche kiesrechtvrouwen zijn aardig op weg om zich in het geheele land gehaat te maken. Zij hebben nu tal van menschen op kosten gejaagd kunt verantwoorden, dan houdt jij je van den domme, maar je fouten verbeteren, zorgen voor vrouw en kinderen, ho maar! O, 't is afschuwelijk, aan zoo'n man geketend te zijn... Wie en wat ben je eigenlijk, met je praats?... Een verloopen slagersknecht, die z'n vak eraan gaf omdat het hem niet deftig genoeg toescheen en een nog slechter barbier werd. Als ik had geweten, dat je zoo'n doeniet was, zou ik me wel tienmaal bedacht hebben eer ik je hongerlijdersleven ging deelen!" Met de grootste kalmte keek Lawendel z'n vrouw aan. „Je bent onbillijk, Sabine, 'n Poosje is't ons slecht gegaan, dat ontken ik niet, maar alle begin is moeilijk. Ik geef toe, dat ik'n slecht barbier was, daar mijn hand door het eeuwige vleeschhakken slecht was geworden en ik haast evenveel menschenbloed vergoot als ossenbloed. Mijn klanten kregen altijd souvenirs mee op 't gezicht. Maar dat is eigenlijk maar bijzaak." „Zóó? Voor ons niet, hoorantwoordde Sabine. „Wat waren de gevolgen van je onhandigheid? Dat de andere barbiers de heele cliënteele kregen en hun vrouwen in fluweel en zijde kleeden, terwijl jij metter tijd tot den bedelstaf vervalt „Ho, ho, niet zoo voorbarig!" viel La wendel, nog altijd kalm, haar in de rede. „Denk je, dat mijn eerzucht bevredigd is met het barbierschap Dan ken je mij niet. Ik bén een barbier van den geest, en daar om hij wierp zijn vrouw een triomfan telijken blik toe en daarom zullen al mijn vakgenooten spoedig voor mij in het stof buigen, eerder dan je denkt. Nög staan de armzalige schilaardappels en het groote zoutvat op tafel, maar weldra komt de tijd, dat 's middags en 'a avonds hier de vleesch- potten van Egypte zullen dampen naast een door hun ongefrankeerde brieven te zenden, waarin een gedrukt pleidooi voor vrouwenkiesrecht was gesloten. De geadresseerden hadden voor die brieven 30 cent strafport te betalen. Te Nottingham heeft een verbitterde menigte een lokaal waar kiesrechtvrou wen spraken, bestormd en de spreeksters en hun aanhang afgerost. UitGenève wordt gemeld, dat Schiebli, de thesaurier van de Oud-katholieke kerk, tevens gevolmachtigde van de EidgenossischeBank, gevlucht is wegens door hem gepleegde verduisteringen ten bedrage van 200.000 frs. Hij had o. m. geld moeten afdragen aan de Roomsch- katholieke kerk voor het verhuren van de Onze-Lieve-Vrouwe-kerk aan de Oud katholieken. De Times ontving uit New York weer een bericht over de misstanden welke in het politiekorps daar nog schijnen te bestaan. Een onlangs tot gevangenisstraf ver oordeelde bordeelhoudster, zekere juffr. Hertz, heeft bij den ambtenaar van het O. M. een volledige bekentenis afgelegd over haar betrekkingen met de politie. Twintig jaar lang waren hare bordeelen met oogluikende toestemming van de politie geopend gebleven. Al dien tijd was haar door de politie de hand boven het hoofd gehouden; maar zij had er flink voor moeten betalen en wel volgens een vast schema. Haar onthullingen, die door schrif telijke bewijzen gestaafd worden, zijn naar het heet uiterst compromittant voor tal van hooggeplaatste politieman nen in N. Y. en bekende locale politici. De commissie voor de verzoekschrif ten uit den Duitschen Rijksdag heeft de regeering in overweging gegeven de wetgeving op de schadeloosstelling aan onschuldig veroordeelden te herzien. Aanleiding daartoe gaf het geval van een Thuringsch leerlooier, August Brehm, in 1892 veroordeeld wegens brandstichting in zijn zaak met het oogmerk de verzekeringssom op te strij ken. De man kreeg 5 jaar, werd echter na 4 jaar vrijgelaten om zijn goed gedrag. Twee jaar later wist hij revisie van zijn proces te bewerken en werd on schuldig verklaard. Tijdens zijn gevangenschap was zijn zaak, geschat op een waarde van f 240.000, geheel verloopen. Na zijn onschuldig- verklaring is hem een schadeloosstelling van f 1356 toegekend. Brehm, die nu 65 jaar en arm is, heeft destijds dat luttele bedrag geweigerd. In een Dinsdag te Mexico (stad) ge houden ministerraad werd hel besluit schuimende flesch bierHet begin is er al, Sabine Kijk maar! En dit zeggende tastte hij in zijn wijden broekzak en hield zijn vrouw op de vlakke hand vijf blinkende thaler voor. Zij bekeek het geld met verbijsterende belangstelling. „Man, hoe kom je opeens aan dat vele geldriep ze uit, en haar stem klonk ietwat angstig. „Cliënteele, vrouw, cliënteele," antwoord de hij met stralenden blik. „Eerlijk verdiend. Pin ik zeg je, dat er nog meer komt, dat ook jij in zijde en fluweel kunt gekleed gaan. De menschen beginnen zich al met waren hartstocht door mij te laten scheren, al krab ik ze ook 'n beetje." „Maar hoe „Hoe dat in z'n werk gaat?... Heb je nooit van den steen der wijzen gehoord? „Jawel, jawel, in 'n oud sprookjesboek De steen der wijzen, dien iedereen zocht en nooit vinden kon „Precies!" viel Lawendel haar in de rede, terwijl hij de vijf thaler weer in z'n zak 1 iet rinkelen. „Maar ik heb hem gevonden." Sabine greep haar man bij den arm. „Hoe? Waar? Wanneer? Hij keek haar uit de hoogte aan. „Dat is mijn geheim. Geniet jij maar van de weldaden die mijn geest over je uitstrooit, maar vraag verder niets. Vrouwentongen zijn praatziek. En als je babbelt zou alles weer in het niet terugzinken en werden wij armer dan te voren Doch nu zullen wij 'steeds hooger stijgen, tot duizelingwekkende hoogte Maar nu genoeg. De plicht roept mij Goedennacht. Gaat allen slapen ik moet gaan UïmQ VAN ALTEN* (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1913 | | pagina 1