el Land van Heusden en Altena. de Langstraat en de Bommelerwaard.
J. C. JANSSEN
Comb. PEEK CLOPPEKBURG,
Spel en Sport.
NORFOLK-PAKJE3,
Uitgever: L. J.-VEERMAN, Heusden.
No. 3245. ff7oensdag 2 April.
FEUILLETON.
De Geheimen eener
kleine stad.
's-H ERTOGEN BOSCH.
1913.
Hd VAN ALTENi"
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag;
middag 12 uur ingewacht.
Hoe snel leven wy in deze moderne
tijden van verandering op elk gebied
In verscheidene takken van ons econo
misch leven, van wetenschappen en
kunst zijn luttel jaren voldoende om een
algeheele wijziging, soms een volslagen
omwenteling te brengen. Ervaringen en
methoden, die reeksen van jaren gekost
hebben aan opbouw en toepassing, wor
den in een korten tijd geheel gerevolu
tioneerd en men behoeft waarlijk niet
tot de ouden van dagen te behooren, om
getuige geweest te zijn van een algehee-
len keer in dingen en zaken en denk
wijzen die ons, in jonger jaren, als on-
omstootelijk vaststaand en beproefd in
geprent werden. Wie met zijn tijd mee
wil doet het beste met niet al te lang aan
vele vroegere opvattingen te blijven han
gen, die op eenmaal als verouderd
en afgedaan uitgekreten worden, en
bovenal hy verwondere zich niet te veel,
want onderwijl men de handen in elkan
der slaat en zich ternederzettend ver
wonderend afvraagt waartoe dat alles
dient en leiden mag, is de opdringende
tijd alweder met iets anders doende ter
voorbereiding, waarvan ge aanstonds de
ontplooiing, straks reeds de voltooiing
kunt aanschouwen.
Een voorbeeld uit velen wordt ons
dezer dagen aan de hand gedaan. Wie
zou voor luttel jaren hebben kunnen be
vroeden, dat de uren tusschen dagtaak
en rust door velen aan ontspanning en
spel besteed, in de oogen van duizenden
onzer uren zouden worden van belang
stelling en nationale beteekenis. Hoe is
in weinig jaren een onmetelijk verschil
ontstaan tusschen de spelen waarmede
toen de gemiddelde Nederlander zich
bezighield en, om er een te noemen, het
voetbalspel van nu! Vergenoegde men
zich destijds met ontspanningen die
slechts zelden bovenmate inspanning
kostten, kom daar nu eens om
Toen voor enkele tientallen jaren de
Engelsche openlucht spelen ook in ons
land hun intrede deden, waren er wei
nigen die geloofden, dat dit uitheemsch
vermaak op den vaderlandsch bodem
wortel zou schieten jaar op jaar nam
de beoefening dier spelen hand over
hand toe, verwekte geestdriftige beoefe
naars en dezen weder geestdriftige
toeschouwers en belangstellenden.
Van den beperkten vrienden- en be-
(8
Toen sprak hg op wel willen den toon:
„Ik bedacht, dokter, hoe zegenrijk uw
werk in ons stadje zou kunnen zijn, en
wellicht ook worden kèn, als u den moed
bezit om de toestanden, die hier helaas den
bloei belemmeren, met ijzeren wilskracht
te bestrijden. De burgerij is bekrompen,
metvooroordeelenbehept, wantrouwend
„Dat heb ik ook gehoord", viel de dokter
hem in de rede. „Maar burgemeester Zipfel
moet toch een man zijn van goeden wil
en edel karakter."
„Dat is hij ook, dokter. De burgemeester
wil 't goed. maar ook zijn horizon is eng,
en dan staat hij vreeselijk onder den in
vloed van zijn vrouw en zijn dochter. Hij
is zwak, zweer zwak
„Ook dat is mij gezegd", merkte de dok
ter op. „Maar ik hoop hem te overtuigen
Overtuigen? Ja, dat is goed en
wel, maar dat heeft ook zijn bezwaren.
Want de omgang met den braven ouden
heer wordt zeer bemoeilijkt door zijn hard-
hoorigheid. Men moet vervaarlijk luid
schreeuwen om zich bij hem verstaanbaar
te maken."
„Dat is lastig."
„Zeer lastig!" beaambde de barbier, ter
wijl hij treurig het hoofd schudde.
De dokter begon belang te stellen in de
toestanden, al was die belangstelling ook
niet juist van aangenamen aard.
„Is de invloed van zijn vrouw en zijn
kenden-kring, die weleer onze vader-
landsche spelen, „met hun tegenwoor
digheid vereerden" wanneer het iets
extra's gold, is geen spoor meer over
gebleven. Ge hebt slechts de verslagen
te lezen in de dagbladen over de geest
drift, welke zich nu weder op Paasch-
maandag van een ontzaglijk? menigte
in de Residentie meester gemaakt heeft
toen zij getuige was van een dier spe
len, om het reusachtig verschil tusschen
het verleden en het heden in te zien»
Daar speelden ruim 20 jongemannen
met elkander.... een spel? neen zij
bevochten een overwinning, van naar
men gelooven moet, internationale be
teekenis, want Engeland trad tegen
Holland in het krijt en Hollaud
won. Het beste wat beide landen op
dit gebied te leveren haddeD, werd ge
leverd en duizenden en nog eens dui
zenden hebben de overwinnig op het
terrein en na afloop in de stad gevierd,
als gold het hier een eindelijke ver
lossing van den vijand.
Waarlijk niet ten aanschouwe van
enkele tientallen vrienden en bekenden
pleegt de hedendaagsche voetbalspelende
Nederlander zijn groote prestaties „ach
ter het bruine monster" af te leggen,
neen daar is een bevolking bij tegen
woordig, grooter dan menige provinciale
stad van beteekenis de hare mag noemen.
Achttienduizend leden onzer samenleving
waren binnen de hekken van het strijd
terrein aanwezig en ettelijke duizenden
tehmrgestelden daarbuiten. En het ge
halte der toeschouwers? Van af minis
ters uit het zittend kabinet,oud-ministers,
tal van hooge staatsambtenaren, vreemde
gezanten, burgemeesters en leden der
vroedschap uit verschillende gemeenten,
leden uit de hoogste kringen der maat
schappij allen met hunne dames, tot
den kleinen burgerstand toe, oud en
jong uit verschillende deelen van ons
land, zij volgden spel en spelers, juich
ten en manifesteerden by spannende
oogen blikken en begroetten den uitslag
met een schier ongekende geestdrift.
En dat alles, vraagt ge, om een
spel? Blijven wy niet al te conserva
tief aan een woord vasthouden. Het
spel is ongetwijfeld de grondslag dezer
prestaties, doch de uitvoering vereischt
ontzaggelijk meer dan wij indertijd aan
spel beoefening plachten te wijden. Elke
vergelykiug tusschen wat er destijds
noodig was om het in ontspannings
spelen tamelijk ver te brengen, en wat
doohter werkelijk zoo groot op den burge
meester?" vroeg hij.
„Invloed is een te zwakke uitdrukking.
De beide vrouwen beheerschen hem geheel
en al; zonder haar toestemming mag hij
in z'n eigen huis geen woord spreken. De
vrouw is dom, trotsch en 'n feeks; zij
maakt den armen geduldigen man het huis
tot een hel; zij vefbiedt hem het rooken,
maar zij zelf steekt elk oogen blik den neus
in de snuifdoos?"
„Snuift ze?"
„OntzettendU kunt niet beter bij haar
in de gunst komen dan haar elke vijf
minuten 'n snuifje aan te bieden, vooral
Spaansche rappé; de enkele lucht werkt
betooverend op haar zenuwen. Als u bij
hen uw plichtvisite maakt, raad ik u aan
om, inpiaats van parfum, 'n beetje rappé
op uw jabot te strooien. Dan hebt u de
burgemeestersvrouw gewonnen. En zij re
geert de stad."
„Wat u zegt!" antwoordde de dokter
met steeds stijgende verbazing. „Nu, ikzelf
snuif niet, maar ik zal uw raad opvolgen
en mij 'n doos aanschaffen en ook rappé
op m'n jabot strooien. Men mag niets na
laten om een gunstigen indruk te maken."
„Ja, ja," knikte de barbier. „In 't begin
zult u hier een harden dobber hebben, maar
met weerstandsvermogen en geduld zult
ge u er mettertijd wel doorheen slaan. Wat
in mijn zwakke krachten staat zal ik gaarne
doen om u de doornvolle loopbaan te ver
lichten."
De dokter reikte den barbier de hand.
„Dank u van harte. Reken op mijn volle
erkentelijkheid Zou ik vandaag nog
mijn opwachting bij den burgemeester
maken?"
„Zeker, zeker", verklaarde de barbier
gewichtig. Als u daarmee zoudt wachten
werd u dit zeer kwalijk genomen. Maar
nu moet ik heengaan. Myn talrijke klanten
er thans geeischt wordt van hen, die
de eer van hun clubbanier, straks zelfs
de eer van hun land hooghouden, gaat
uiteraard mank. Niet alleen de zaak
maar ook het individu is veranderd.
Het spel van weleer, de spelen en
8peelgenooten, zij zijn verdwenen en
hebben plaats gemaakt voor sport en
sportsman. De eerste was en bleef, hoe
verdienstelijk hij zich ook kweet maar
een dilettant; de laatste heeft iets van
de volmaking der „professionals" zich
eigen gemaakt en streeft er naar zijn,
liefst buitenlandseh, voorbeeld te eve
naren. De sporttaal, zeden en
manieren zijn dan ook zoozeer van
over de grenzen geborgd, dat we er
niet versteld van behoeven te staan,
hoe ook het sportpubliek zijn Hollandsch
flegma gaandeweg heeft afgelegd en
bij sommige sportieve heldenfeiten een
enthousiasme aau den dag legt, weinig
minder, ja zoo niet meer, dan het
pleegt te toonen by gebeurtenissen in
den lande van grootscher beteekenis.
Moeten wij derhalve naar de dagen
van weleer terugverlangen, toen spel
nog geen sport geworden was en de
spelers geen sportsmen Geenszins, want
met velerlei dat uit den vreemde hier
geïmporteerd werd en wy men lette
slechts op de taalverbastering, gevolg
van het sportieve idioom volgaarne
missen kunnen, heeft de nieuwe wijze
van spelbeoefening ook wagenwijd de
deuren opengezet, voor het doen weg
trekken van veel dufheid en lauwheid,
van waanwijsheid en slaperigheid, van
domheid en zelfgenoegzaamheid uit de
nevelen van sleur en slenter in deze
lage landen.
fin mits de vervoering waarmede
een waarlijk niet gering deel onzer be
volking de overwinningen pleegt te
vieren door de helden van de sport
op inheemsche of buitenlandsche tegen
standers behaald, mits zij geen afbreuk
doe aan nationale geestdrift voor zaken
van edeler gehalte, wel dan hebben
wij er in het geheel geen bezwaar
tegen, dat nu en dan tienduizenden
onzer landgcnooten hun hart eens aan
een luidruchtige begeestering ophalen,
omdat „het bruine monster" nog juist
op tijd in het net gevangen raakte.
Buitenland.
Het Frausche departement van Seine
en Marne is rijk aan adders. Er zijn in
staan zoo de een na den ander op en ik
heb genoeg te doen om allen te bedienen.
Tot ziens, dokter!"
De barbier nam zijn hoed en wendde
zich naar de deur, doch toen hij de kruk
in de hand had, bleef hij eensklaps staan,
alsof hem iets van het grootste gewicht
was ingevallen. Toen keerde hij om, legde
den dokter welwillend de hand op zijn
schouder, keek rond alsof hij vreesde dat
de muren ooren hadden en fluisterde daarop
zijn beschermeling geheimzinnig in het oor:
„Bijna had ik iets vergeten Als u
naar den burgemeester gaat, neem u dan
in acht voor z'n dochter Ze is wel
niet piepjong meer, maar nog erg verliefd
aangelegd. Zij dringt zich op aan eiken
heer, vooral aan vreemden, om maar aan
den man te komen Maar pas op, ze
is met 'n leelijke ziekte behept!"
,,'n Ziekte?
„Ja, 't Is een eigenaardige toestand.
Epilepsie kan men het eigenlijk niet noe
men, want ze krijgt geen schuim voor den
mond en haar beten zijn niet gevaarlijk."
„W&tblief riep de dokter verschrikt
uit. „Bijt ze?"
Tragisch knikte de barbier het hoofd.
,,'t Is een groot ongeluk," zei hij droef
geestig. „Neem u voor haar in acht en blijf
uit haar nabijheid."
Nu knikte hij den dokter nogmaals toe
en schreed opnieuw naar de deur.
Dokter Goss was doodsbleek geworden.
„Maar dan ben ik in 'n afschuwelijk
nest belandriep hij vol ontzetting uit.
„Domme burgerij die familie en dan
dit huisDit huis
Hij herinnerde zich met steeds stijgen
den schrik de eerste mededeelingen van
zijn bezoeker.
„Dit huis!" ging hij voort. „Zeg mij er
toch iets naders van. Waarom mag ik niets
drinken zonder my in gevaar te begeven?
ONTVANGEN de nieuwste modellen in
Model als nevenstaande met 1 Rij en 2 Rij knoopen,
voor den leeftijd van 3 tot 16 jaar.
De kleuren, die we hiervan in voorraad hebben
zijn Blauw, Bruin, beige GrQs enz.
In prijzen van
f 3 - 3.50 - 4 - 4.50 - 5 - 5.50 - 6 - 6.50
7 - 7.50 - 8 - 8.50 - 9 - 9.50 - 10 tot f 16.
De zaak is Zondags geopend van 9—12 uur.
het jaar 1912 aan de prefectuur van bet
departement 20.462 gedoode adders aan
gegeven, een veel hooger aantal dan in
vorige jaren. Voor elke gedoode adder
wordt een premie van 35 centimes uit
betaald, in het geheel is er dus ruim
7161 frank aan premies uitgekeerd. In
het arrondissement Fontainebleau, dat
voor 't grootste deel droog en beboscbt
is, zijn de meeste adders gevangen:
18.457 door 900 adderjagers gedood. Een
hunner heeft er alleen 2284 gevangen,
een ander 2212, waarvoor zij premies
van bijna 800 en 774 frank gebeurd
hebben.
De correspondent van de N. R. Ct.
te Boedapest schrijft:
Uit de Hongaarsche stad Fünfkirchen
wordt bericht, dat aldaar op de visch-
markt een snoek van 14 pond is ver
kocht, die bij opening in zijn maag bleek
te hebben een reeds half verteerde beurs,
waarin zich 6 goudstukken van 20, 3
goudstukken van 10 kronen, voorts 11
kronen in zilver en 14 nikkelstukken
van 20 en 10 heller bevonden. De visch
was voor kr. 24.80 verkocht, en de kooper,
eigenaar van een volkskeuken, was de
gelukkige vinder van de beurs, die het
vraatzuchtige dier in den Donau moet
hebben opgeslokt.
Terwijl de toestanden in het aan
vankelijke overstroomingsgebied van
Amerika verbeteren, worden zij ongun
stiger in de Ohio vallei, met name in
West-Virginië en Kentuckie, in welke
Waarom mag ik niet uit bed stappen zon
der de kans te loopen mijn nek te breken
Zeg mij toch in hemelsnaam wat er aan
de hand is."
Nogmaals wendde de barbier zich naar
zijn beschermeling en fluisterde opnieuw
op geheimzinnigen toon en met gerimpeld
voorhoofd
„De koffie in „De Zachte Duif' is een
afschuwelijk brouwsel. Men wordt er on
passelijk van En met bloote beenen uit
bed te springen alle huizen zijn hier
vochtig, maar dit logement is 'n ware kel
der. De minste verkoudheid, en u hebt
rheumatiek."
Nu sloop de barbier voor de derde maal
naar de deur.
„Meer niet?" mompelde de dokter, ter
wijl hij Lawendel nastaarde. „Ik dacht dat
ik in een moordhol was geraakt, waar men
mij wou vergiftigen of worgenMaar
er blijft mij genoeg onheil over... Ik zal
hier een harden dobbel krijgen
Nadat meester Lawendel de huisdeur van
„De Zachte Duif" achter zich gesloten had
en zich weer op straat bevond, waar thans
de sombere morgen grauwde, nam hij zijn
kippedrafje weer aan, wreef vergenoegd
de handen en mompelde glimlachend voor
zich heen
„Dat heb je flink aangepakt, Lawendel
De doove burgemeesterz'n snuivende
vrouw en z'n bijtende dochterHaha,
mijn doktertje zal een prachtigen eersten
indruk maken... Nu kan ik me vrij 'n
kummeltje in „De Blauwe Beer" tracteeren.
En dan naar den burgemeester, om ook
hem op een kleine beschrijving van den
nieuwen dokter te vergasten'n Knap
jongmensch, maar de gebogen neus
Zwart krulhaarRonde, volle baard
Verduiveld daar kom ik op 'n idee!"
staten het water duizenden menscben
heeft verjaagd. In vele streken zijn
handel en bedrijf stopgezet.
Te Hunting, in West Virginië, zijn
15.000 menschen dakloos gemaakt. 12
Personen worden vermist. De stoffelijke
schade wordt op een 2VS millioen gulden
geraamd. De gebouwen staan er in de
zakenwijk tot aan de tweede verdieping
onder water.
In Kentuckie staan Covington en
omstreken onder water. Cairo, in den
staat Illinois, is door het water afge
sneden van de nabijgelegen gebieden.
In Cincinnati is de toestand onver
anderd. Waarschijnlijk beloopt de schade
daar drie millioen dollar.
Vier ingenieurs van den waterbouw
kundigen dienst zijn uit Antwerpen
naar Belgisch-Kon go vertrokken.
Zij gaan ter plaatse de mogelijkheid
bestudeeren, om de Congorivier bevaar
baar te maken tusschen Léopoldville
en Matadi.
Men zou den stroom in rechte rich
ting willen kanaliseeren en sluizen
bouwen om te voorzien in het verschil
van diepte. Het vaarwater zou dan 11
maanden van het jaar bruikbaar zijn.
Twee jagers hebben op de Italiaan-
sche Alpen in een adelaarsnest de been
deren van een kind gevonden. In het
rond lagen de overblijfselen van 200
eenden, 40 hazen, een vos, een gems
8n een groot aantal vogels.
Tot opvolger van Lépine op den bu-
En de barbier versnelde zijn tred en
trippelde als 'n dol geworden windhond
de deur van „De Gouden Beer" in.
VI.
Wanneer men „De Zachte Duif' ver
laat en rechts de straat afloopt, komt men
eerst de apotheek voorbij en dan, door een
dwarsstraat, rechtsaf bij de poort.
Het grijs geverfde huis aan den anderen
kant van de straat, met 'n bordes van drie
treden, waarnaast de ziekelijke hoog opge
schoten rozenstruik tegen de vensters van
de eerste verdieping opkruipt, is de woning
van den edelachtbaren burgemeester Zipfel.
Treden wij dit huis met den verschul-
digden eerbied binnen.
Het was ongeveer acht uur 's morgens.
De schemering veroorloofde reeds een blik
in de naaste omgeving.
Als men de drie treden van het bordes
bestegen en de deur zacht achter zich heeft
gesloten, komt men in een zindelijke en
met- fijn zand bestrooide gang, die niet
één van de huisgenooten waagt te betreden
tot Zijn Edelachtbare met zijn afgemeten
tred ia verschenen.
Als wij de trap naar de eerste verdieping
zijn opgegaan komen wij weer in een gang,
welke echter, in tegenstelling tot die ge
lijkvloers, een toonbeeld biedt van onzin
delijkheid.
Daar werd nooit geveegd of gestrooid
de spinnewebben bleven ongestoord in de
hoeken, de verf van de deuren was ge
blakerd en voor één dier deuren, waar
het burgerlijk wapenschild prijkte, lag een
oude stroomat.
De aanblik door de open keukendeur
was nog treuriger.
Het bed van het dienstmeisje was nog
niet opgemaakt en op 'n paar stoelen lagen
de nog niet geborstelde kleeren van zijn
Edelachtbare. (Wordt vervolgd.)