Del Land van Heusden en iltena. de Langstraat en de Bommelerwaard. Mijlpalen. Door Schade en Schande. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. No. 3344. W7oensdag IS Maart. 1914. FEUILLETON. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag middag 12 uur ingewacht. Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75, franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Wanneer de eenzame reiziger langs de groote heirwegen zijn langen tocht reeds uren aaneen heeft voortgezet en nog altijd in het wijde verschiet, zoover de blik reikt geen einddoel te bespeuren is, dan zet hij zich nu en dan eens terneder langs den kant van den weg, om eenige oogenblikken te rusten. Hy zit daar eenzaam, terzijde van den weg dien hij afkwam en dien hij nog verder moet atgaan. Hoe gevoelt hij zich reeds verre van het begin, maar verre ook nog van het einde van zijn tocht. Hoeveel hij reeds aflegde, wie zou het hem anders kunnen zeggen, dan de enkele mijlpalen, die hij voorbij schreed en terzijde waarvan hij nu en dan de moede leden strekte. Het zijn deze merkteekenen, die hem vertellen van den afstand door hem sedert het begin van zijn tocht afge legd, maar die ook spreken van den tijd en de ruimte die hem van zijn einddoel nog verwyderd houden. En de spraaklooze mijlsteenen worden door hem als met zijn tocht vereenzelvigd, zij krijgen als het ware stem en klank, waar zij spreken van de vele uren die hij langs hen voortliep, schrijdend van mijlpaal tot mijlpaal. Als eenmaal, wel licht na lange tijden de herinnering aan zijn moeizamen tocht hem voor den geest komt, dan zal deze onaf scheidelijk verbonden zijn aan de merk- steenen, die hem het schier eiudeloos verschiet hielpen verkorten, en daarbij duidelijk maakten wat hij reeds aflegde van den langen weg en ook wat hij nog af te leggen had. Wat dezen eenzamen reiziger op den langen weg overkomt, dat valt ook de meesten onzer ten deel op den levens weg. En het is zaak voor ieder, goed acht te geven op de teekenen dier mijlpalen langs zijn pad, wil hij den weg blijven verkennen en geen vreem deling zijn in eigen land. Reeds staan daar mijlpalen op dien weg als wij nog te jong zijn de beteekenis er van te beseffen; het eerste schoolbezoek, later de wisseling van kleine, naar „grootere" scholen. Elk dezer mijlpalen sluit een reeds afgelegd deel van onzen weg af en doet een nieuw beginnen. Weder later houdt het schoolbezoek voor goed op en wordt, dikwerf reeds onder te groote verantwoordelijkheid in verhou ding tot zoo luttel ervaring nog, de reis in het volle maatschappelijke leven aanvaard. Ziedaar een mylpaal langs door ALICE en CLAUDE ASKEW. 49) „Je kunt dadelijk bij mij komen, als je mij noodig mocht hebben, ofschoon ik niet geloof, dat dit bij dan Squire het geval zal zijn," zeide hij. „Ik blijf vannacht in de kamer naast die van Launcelot. Zij zullen mij dadelijk waarschuwen als er eenigtee- ken, is, dat het einde nadert, en dan laat ik je roepen. Ik heb afgesproken, dat zuster Geertruida, die nu rust, gereed zal zijn, om je plaats bij den Squire in te nemen, zoodat jij naar Launcelot kunt gaan. Hij heeft mij verteld, dat je beloofde, bij hem te zullen blijven. Ik heb Launcelot weer laten brengen naar de kamer waar hij eerst lagde andere is te dicht bij die van den Squire, en men kan elkanders woorden verstaan," voegde hij er ter verklaring bij. Hornby vergezelde Veronica naar de ka mer van den heer Holt, en sprak zijn patiënt een paar bemoedigende woorden toe. Des namiddags was Veronica even bij hem ge weest, maar zij had niet lang mogen blijven, want hij wilde gaan slapen. „Het doet mij goed, dat ik je gezicht weer even zie, Veronica," zeide hij, haar zijn hand toestekend. „Ik heb je altijd als een dochter beschouwd." Hij zuchtte diep. „Was het maar in wer kelijkheid zoo geweest! Wie weet, of je den weg, die wel een der meest betee- kenende mag genoemd worden. Immers van hoeveel belang is het niet, dat het deel van den weg, dat daarop volgt, met lust en met een beider hoofd, maar niet minder met een ernstig hart worde afgelegd. Luchthartigheid toch deed zoovelen reeds by den aanvang strui kelen, en al vermag soms jonge veer kracht spoedig de begane fouten te her stellen, allicht is bij anderen te verge lijken een achterstand ingetreden, die niet zoo dra en zoo gemakkelijk weder in te halen is. Dan nadert na een meer of minder aantal jaren het tijdstip, waarop een ander leven zich met het onze vereenigt, om voortaan samen den weg te vervol gen; een nieuwe mijlpaal op den weg, door zoovelen met vreugde tegemoet gezien, met dankbaarheid later herdacht. De kinderen die komen en opgroeien, in het leven hun weg bereiden en zelf zich weder een gezin stichtende zaken, die begonnen worden, zich welhaast uitbreiden en bloeien, het zijn alle evenzoovele gebeurtenissen, die zich om een jaartal of een datum heen groepee- rend, en als de belangrijke merkteeke nen van onzen levensweg zijn te be schouwen, waarnaar deze zich laat af meten. En dan, als straks het ziekbed ODzer dierbaren gespreid moet worden, dat wellicht een doodsbed worden zal, hoevelen zullen dan dien dag, dat uur van onvergetelijke spanning, in hun herinnering bewaren, als een mijlpaal op den weg, die een der liefste gedeel ten voor goed voor ons heeft afgesloten. Dit alles zijn slechts enkele grepen uit den rijken voorraad van gebeurte nissen, die den levensweg als het ware in aparte vakken voor ons verdeelen. Ook als volk, doch dan niet tot den tyd van één menschenleeftijd beperkt, komen soortgelijke mijlpalen voor, die den weg waarlangs de ontwikkeling van den staat ging, in ongelijke, maar niet minder duidelijk afgebakende peri oden verdeelen. Hoe is niet als een der vele mijlpalen op dien weg der ontwik keling van ons eigen gemeenebest, b.v. het jaartal onzer vrijmaking van de Spaan8cheo»erheersching te beschouwen, die een periode van gansch anderen aard in onze geschiedenis deed volgen, als daaraan vooraf gegaan was. En veel later het vei lies dier vrijheid in Napoleontische handen, gevolgd weder door een hernieuwd, ais het ware her boren volk. En zoo wij over de grenzen een blik werpen en naar de wereldge beurtenissen zien van den laatsten tyd, zelfs Mark niet tot een behoorlijk mensch had gemaakt. Maar je hebt nooit van hem gehouden en je hadt gelijk ondanks alles bleef je aan Launcelot gehecht. O ja, dat weet ik. Was ik maar zoo verstandig geweest, om mij naar jouw opvattingen te richten! Ik herinner mij nog," hij lachte even „hoe je mij aanvloog toen Laun celot voor het eerst de deur uitgestuurd werd; je zei mij vlak in mijn gezicht, dat Launcelot was, wat wij van hem gemaakt hadden, dat hij dat ik de Bchuld droeg van al zijn afdwalingen en eigenaardig heden zijn oproerigen geest en je hadt gelijk, Veronica, ai kon ik dat toen niet inzien." Het was een harder taak voor Veronica, het ontroerde gemoed van den Squire tot rust te brengen, dan dat van Launcelot; zij slaagde slechts gedeeltelijk. Wat zij ook deed, zij kon zijn rusteloosheid niet over winnen, die minder voortkwam uit zijn pijnen, ofschoon die soms ontzettend waren, dan uit den angst, die hem folterde, en waarvoor zij geen troost of raad vond. Hij had een slaapmiddel ingenomen, doch dit had niet de minste uitwerking. Hij woelde roud in het groote bed, en ofschoon Veronica hem het stilzwijgen oplegde, ge hoorzaamde hij haar telkens maar een paar minuten. „Wat doet het er toe, of ik spreek of zwijg?" vroeg hij. „Noch het een, noch het ander zal den dood één minuut vroeger doen komen." Zij moest hem laten begaan. Zij zat naast zijn bed en stond slechts op, wanneer zij het een of ander voorschrift van den dokter moest ten uitvoer brengen. En zoo slopen de eindelooze uren voorbij. wie zal dan kunnen ontkennen, dat hetgeen in het vorige jaar in het Oosten van dit werelddeel te aanschouwen viel, niet als een belangrijk merkteeken, als een mijlpaal van groot gewicht aange duid moet worden, op den weg van eeuwen, die leiden moest van Turksche overheersching en chaostische verwar ring, naar een staat van zaken op den Balkan, Europa hopelijk niet langer onwaardig. Waar het steeds op aankomt, dat is op het ontcijferen der vaak onduide lijke hiërogliefen, die op de mijlpalen langs den levensweg van volk of indi vidu zijn ingegrift. Men moet zich moeite geven om die teekenen van het oogenblik, dat ons rasch voorbij snelt te verstaan en te verklaren. Eerst dan zal de reiziger zich op zijn weg vol doende kunnen orienteeren, teneinde zich te vergewissen, of hij op het goede pad is en waar hij zich bevindt, om evenals de eenzame man die langs de groote heirbanen zijn langen tocht vol brengen moet, eeD wijle terzijde van den weg zich neder te zetten, en eenige oogenblikken te rusten. Dan eerst kan hij, de mijlpalen tellend die hij voor- bijschreed op- zijn langen weg, krachten verzamelen voor den verderen tocht, den tocht naar het einddoel, dat het oog in het verre verschiet vaak nog wel niet ontwaart, doch dat, wie weet, hoe nabij reeds ligt. Buitenland. Koning Albert van België heeft brie ven gezonden aan de voorzitters der Kamers om hun geluk te wenschen met hun plan om een nationale betooging ter eere van den vorigen koning, Leo pold II, op touw te zetten. Koning Al- bert zegt zich van ganscher harte bij hun plan aan te sluiten en herinnert er aan, dat zijn voorganger het bestaan van België hecht en duurzaam maakte door de stichting van het onvergelijke lijke koloniale rijk. De Koning verzoekt ten slotte aan het hoofd der inschrij vers geplaatst te worden met een in schrijving van 100,000 frank. De New-Yorksche Luchtvaartclub maakt bekend, datzij binnenenkeledagen aan het bestuur van de tentoonstelling te San Francisco toestemming zal ver- leenen voor de wereldrondvlucht. De duur van de vlucht zal worden verlengd tot 120 dagen. Vliegers, die niet geneigd zijn over den Oceaan te vliegen, mogen hun machines per boot verzenden. De kust van de Zee van Azof, bij het Hij legde zijn geheele ziel voor haar open. Het was alsof geheel zijn verleden voorbij zijn geest trok en uiting verlangde. Hij ijlde niet zijn gedachtengang was ge regeld in zijn zelfveroordeelingin de be kentenis van zijn dwalingen en misslagen; in zijn scherpe aanklacht tegen hen, die hem hadden misleid, zoodat hij zijn hart verbard had, totdat het te laat was. De Squire stierf, zooals hij geleefd had. Zijn driftige, vurige aard beheerschte hem nog steeds. De nadering van den dood bracht hem geen vrede met alle menschen. Hij had gespot met de vermaning van den predikant een zoon van den Eerwaarden Nathaniël Hawkins dat hij niet mocht rekenen op de goddelijke vergeving, indien hij met vijandschap in het hart stierf. Evenals vroeger vader, was de dominee zeer bevriend met mevrouw Holt, die hem waarschijnlijk ten gunste van haar zoon bewerkt had. Want zelfs bij den naderenden dood van haar man weigerde mevrouw Holt de zaken van zijn standpunt te bezien, en verklaarde zij openlijk, dat Mark volkomen in zijn recht was, door eiken stuiver te weigeren voor „die straatmeid en haar jong". De Squire duldde haar in zijn kamer, of schoon elke toespeling op Mark hem woe dend maakte; en meer dan eens had me vrouw Holt gesidderd van angst, dat zijn toorn zich ook tegen haar zou richten. „U verlangt dat ik vrede zal sluiten met mijn zoon Mark, die onder mijn eigen oogen zijn broeder besteelt zijn broeder Laun celot, die zijn leven voor mij heeft opge offerd, en dien ik jarenlang verkeerd be oordeeld heb? Staat er niet iets in den bijbel over het bestelen van weduwen en weezen Ga terug naar degenen die u sturen, kozakkendorp Achtyrskaja in het Koe- bangebied, is tengevolge van een or kaan door een hoogen vloed over stroomd; 200 op het strand slapende werklieden zijn weggespoeld en ver dronken. Nadere berichten stellen het totaal aantal personen, die door het opzetten van de vloedgolf zijn omgekomen, aan zienlijk hooger. Bij Achtyrskaja alleen verdronken er 200, bij Jasanskaja 150, en het totaal aantal slachtoffers schijnt op ca. 1000 te moeten worden gesteld. Dijken, spoorwegen en talrijke huizen zijn door het water vernield. Niettegenstaande de tegenspraak, dat het Duitsche ministerie zich zou bezig houden met het ontwerpen van nieuwe militaire wetten, nemen de berichten in de Duitsche pers vasteren vorm en spreekt men o.a. van een vermeerdering van het aantal officieren en een uit breiding der cavelerie. Zes Engelsche kiesrechtvrouwen, ge wapend met ploertendooders en zware hamers, hebben Zaterdag bij den mi nister Mc Kenna de ruiten ingeslagen en de deur zijner woning geforceerd. Zij werden direkt voor den rechter ge bracht en tot 2 mai nden gevangenis straf met dwangarbeid veroordeeld. Mevrouw Pankhurst is na een honger en dorstkuur weer uit gevangenis los gelaten. Uit Temora (Nieuw Zuid-Wales) wordt dd. 14 dezer geseind: Te middernacht is aan het station Exeter bij Moss Vale aan den spoorweg naar het Zuiden een posttrein in botsing gekomen met een losse locomotief. Dertien reizigers en leden van het personeel werden gedood, drie zwaar en twaalf minder ernstig gewond. Een echtgenoot en twee doch ters, die het lijk van de moeder verge- zeldsn, werden op slag gedood. Een zoon afschuwelijk gewond. De R.-K. kerk te Neuss (Duitschland) is Zaterdag bijna geheel door brand vernield. Dit gebouw dagteekende uit het begin van de 13e eeuw en bevatte een schat van kunst. De uit den ge- heelen omtrek te hulp geroepen brand weer vermocht weinig tegen den vuur gloed, toch kon het middenschip ge deeltelijk gered worden. Uit Athene seint men van 14 dezer aan de N. R. Ct Honderd gendarmen, onder bevel van Hollandsche officieren, hebben gisteren middag Starowa bezet. De Hollanders zijn daarna gevangen genomen. Er zijn versterkingen gevraagd. Albaneesche dorpelingen zijn vertrokken om hun hulp te verleenen. vriend, en predik hun Christelijke liefde voor. Als u mij wilt wijsmaken, dat ik mij met God moet verzoenen, door aan zulk een onrechtvaardigheid en wreedheid mee te doen, dan sterf ik liever zonder uw troostredenen dan moet ik er niets van hebben." Dat had hij den predikant toegeschreeuwd en wel in zulke bewoordingen, dat de ach tenswaardige, doch bekrompen man vol afschuw en ontzetting het vertrek verliet. Ook hierover sprak de Squire met Vero nica. Vol bitterheid verklaarde hij, dat de kerk zich tegen hem partij had gesteld, en vertelde hoe zijn eerste vrouw, Lady Betty, op haar sterfbed de diensten van een geeste lijke had afgewezen. „Ik herinner mij nog haar eigen woor den: „Wij weten niet, hoe God over ons zal oordeelen, John. Misschien is Zijn maat staf niet van Hawkins, of zelfs die van de familie Holt. De God, dien jullie vereert, is er een, dien jullie naar je eigen behoefte geschapen hebt en met zulk een God wil it niets te doen hebbenDat zeide zij, Veronica, de arme Betty, wier leven ik bedorven heb, evenals dat van Launcelot, door „plicht" och, wat heb ik dat woord misbruikttoen er slechts „liefde" noodig was geweest. En het is waar, wat zij zeide. „Een God", dien wij naar onze behoefte geschapen hebben. Het zou gemakkelijk zijn voor Mark en zijn vrouw en zijn moeder, als ik in vrede met hen stierfzijdenken niet graag aan den vloek van eendoode en daarom sturen zij mij den dominee op het dak om mij voor te praten van de Goddelijke vergeving op bepaalde voor waarden! Zij maken God tot deelgenoot van hun hebzucht en hun wreedheid! Betty i Dit blad teekent hierbij aan: Men houde er bij al deze berichten rekening mede, dat zij uit Grieksche bron komen en de moeilijkheden waar mee de nieuwe Albaneesche regeering te kampen heeft, er allicht overdreven in zullen worden voorgesteld. Volgens een later bericht uit Athene verkeeren de twee Nederlandsche offi cieren, die te Starowa gevangen zijn genomen, in levensgevaar. De Nederlandsche officieren die in Koritza door aanhangers van Essad pasja waren gevangen genomen, zijn weer op vrije voeten gesteld, maar de Albanee sche gendarmerie is niet bij machte om de plundering van Christelijke gemeen ten door Albaneesche benden, te on derdrukken. De opstand breidt zich uit. De oproep van de voorloopige regeering der opstandelingen waarbij alle mannen van 18 tot 30 jaar worden opgeroepen om zich .onder de vaandels der rebellie te scharen, is met geestdrift ontvangen. Van alle zijden stroomen de giften bin nen ten bate van de schatkist der auto nome regeering. De correspondent van de N. R. Ct. te Boedapest schrijft dd. 14 Maart: Op den langen en kouden winter is zonder overgang een zonnig en warm voorjaar gevolgd, waardoor de geweldige hoeveelheden sneeuw ia het hoogge bergte plotseling zijn begonnen te smel ten. En evenals in het vorige jaar ver keeren de bewoners van een deel der naburige laagvlakten weer in groot ge vaar. In Hongarije grenst het hoogge bergte onmiddellijk aan het laagland, zoodat de rivieren, die in de vlakte bijna geen verval meer hebben, in haar mid denloop de groote hoeveelheid water niet kunnen opnemen en afvoeren, die zij in zulke tijden in haar bovenloop uit het gebergte naar beneden brengen. De Theisz, Iza, Roua, Torac, Talabor en Viso hebben reeds een deel van de provincie Maramaros overstroomdhet land tusschen Maramaros-Sziget en Huszt staat IVj meter onder water. De Theisz stroomt zelfs in een andere richting en wel naar Izlatina, waar een aantal ge huchten in groot gevaar zijn; de wilde stroom is met ontwortelde boomen, deelen van huizen, huisgereedschap en verdronken vee bedekt. Het spoorweg verkeer van Boedapest naar Galicië is gedeeltelijk verbroken; de spoorwegdam tusschen Taraczköz en Nyeresh&z is weggespoeld. De lager gelegen deelen van Maramaros-Sziget staan eveneens onder water. De spoorbrug bij Mojszin werd vernietigd. De regeering heeft aan den gouverneur der provincie 30.000 kronen gezonden, om in de eerste be hoeften der noodlijdende bevolking te kunnen voorzien. In Zevenburgen is de toestand even had gelijk, Veronica. Als God zóó is, wil ik niets met Hem te maken hebben." Met de grootste verontwaardiging sprak de Squire dat protest uit tegen het eenvou dige geloof, dat hij zijn leven lang onvoor waardelijk had aangenomen, en Veronica huiverde, want op dit oogenblik scheen Mark's zonde haar nog grooter toe, dan zij gemeend had: niet alleen dat hij zijn vader zijn geld ontnam hij ontroofde hem ook zijn God. De groote klok op de binnenplaats sloeg twee. In huis heerschte diepe stilte. Al den tijd dat zij bij het bed van den Squire had gezeten, had zij in spanning geluisterd naar het minste geluid. Hornby had beloofd haar te laten roepen, zoodra het noodig mocht wezen, en dat kon ieder oogenblik gebeuren. Zij verlangde ernaar, bij Launcelot te zijn. Elk oogenblik was kostbaar voor haar. Doch zij kon niet gaan zij moest blijven zitten, en luisteren naar hetgeen de Squire vertelde, en kijken naar de lange schaduwen, die haar lamp wierp op de wanden, en de tranen uit haar oogen houden, door haar gedachten bij haar patiënt te bepalen. Maar het was hard, heel hard, dat. zij niet kon gaan tot den man dien zij liefhad, nu hij aan den rand der eeuwigheid stond. Onder het raam schreeuwde een pauw. De Squire lachte grimmig. „Dat doen zij altijd, wanneer er een Holt sterft," zeide hij. „Dezer dagen zijn zij bij zonder luidruchtig, omdat wij met ons bei den zijn." (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1914 | | pagina 1