et Laad van flensden en iliena. de Langstraat en de Sommelerwaari
Door Schade en Schande.
Waarom ook geen Hollandseh?
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3343.
Zaterdag 21 Maart.
1914.
FEUILLETON.
Hsr
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 77j ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
Behalve Nederlandsche, rijden op de
spoorweglijnen hier te lande ook veel
buitenlandsche, zoo o.a. Duitsche wa
gons. De reizigers, die van die wagons
gebruik maken, hehben zich natuurlijk
aan zekere bepalingen te onderwerpen.
Omdat die wagons Daitsche wagons
zijn en daarmede meest Duitsche rei
zigers vervoerd worden, heeft men een
paar van de voornaamste bepalingen,
in de Duitsche taal gedrukt, in die
wagons aangehecht, opdat het reizende
publiek met die bepalingen rekening
zal kunnen houden. Een prijzenswaar
dige maatregel voorwaarMaar nu
maken nntuurlijk ook wel veel Neder
landsche reizigers van die Duitsche
wagons gebruik. En ook dezo hebben
zich, zooals begrijpelijk is, aan die
bepalingen te houden. Nu zou men
meenen dat in die Duitsche wagons,
welke geregeld hier ook in Nederland
komen rijden, en waarvan door het
Nederlandsche reizende publiek zoo
veelvuldig gebruik wordt gemaakt, die
bepalingen, behalve in de Duitsche taal,
ook in het Nederlandsch zouden zijn
kenbaar gemaakt. Zoo is het evenwel
niet. Dat dit voor vele van die Neder
landsche reizigers, vooral voor hen, die
de Duitsche taal niet machtig zijn, zeer
ongemakkelijk is, behoeven we haast
Diet te zeggen.
Onlangs was er een student uit Utrecht
die zich er niet mede kon vereenigen
dat die bepalingen in die wagous alleen
in de Duitsche taal waren kenbaar ge
maakt, in plaats van, behalve in het
Duitsch, ook in het Nederlandsch. Die
student was lid van het Algemeen
Nederlandsch Verbond, dat zich, zooals
men weet, ten doel stelt het stam be
wustzijn van Nederlanders in het eigen
land en daarbuiten te verdiepen. Deze
student zat eens op een keer in een
Duitschen wagon, die ingeschakeld was
in een Hollandschen trein, en wel van
die wagon in een coupé, waarin het
bordje prijkte: „Nicht rauchen". Hoe
wel hij heel goed wist dat dit betee-
kende dat hij in die coupé, waarin hij
zat, niet mocht rooken, stak hij heel
deftig op het traject Baambrugge-Ab
coude een sigaar aan en begon er lus
tig op los te dampen. De dienstdoende
spoorwegbeambte betrapte hem op die
overtreding en maakte er proces-ver
baal van op. Het gevolg hiervan was
dat de student do«r den kantonrechter
teBreukelen-Nijenrode veroordeeld werd.
IDe student was evenwel van meening
dat hij geen strafbare daad had ge
pleegd, omdat zijns inziens in Neder
land de wet in de Nederlandsche taal
geschreven moet zijn. En dus ging hij
in hooger beroep.
Nu dezer dagen werd de zaak voor
de arrondissementsrechtbank te Utrecht
behandeld. En de officier van jus
titie bij die rechtbank eischte bevesti
ging van net door den kantonrechter
te BreukelenNijenrode gewezen von
nis. Naar we echter meenen gelezen te
hebben, zal de student het nu „nögj
hooger-op" probeeren. Met belangstel
ling wachten we het einde der zaak
afmet belangstelling, zeggen we, om
dat we het een kwestie van zooveel
beteekenis achten, hoe luttel en ónbe-
teekenend ze ook moge schijnen.
Z^er belangrijk was de verdediging
van den student door mr. Bilderdijk,
waaruit duidelyk bleek dat het in deze
zaak ging „niet om de knikkers, doch
om het spel", m.a.w.niet om den stu
dent voor straf te besparen, doch om
uitgemaakt te zien of rooken in een
coupé „niet rooken" (in het Duitsch
geschreven) al of niet door een veroor
deeling gevolgd zou kunnen worden,
duidelijker nog: of de wet in Neder
land al of niet in de Nederlandsche
taal aan het volk moet worden voor
geschreven.
Het „Utrechtsen Dagblad" gaf, ge
deeltelijk hier weergegeven, het volgen
de verslag van de verdediging:
In den spoorwagen, die door Neder
land gaat, behoort het Nederlandsche
publiek in zijn eigen taal de noodige
aankondigingen te kunnen lezen. Uit
het algemeen reglement van vervoer
op de spoorwegen blijkt dat in coupé's
gewoonlijk mag worden gerookt en dat
de uitzonderingstoestand deze is: dat
niet gerookt mag worden. Deze coupé's
worden speciaal voorzien van bordjes:
„niet rooken", en in 't reglement staat
nadrukkelijk dat deze aanwijzing duide
lijk zichtbaar moet geschieden. Nu waren
er in de betrokken coupé twee asch-
bakjes en twee bordjes „nicht rauchen",
zeker duidelijk zichtbaar, maar was het
een duidelijk-zichtbare aan wijzing? Dat
moet ten stelligste worden ontkent. Het
wèu geen aanwijzing, want zulk een
aan wy zing behoorde te geschieden in
de Nederlandsche taal, zooals onze wet
ten in de Nederlandsche taal moeten
zijn gesteld, en zooals tractaten met
vreemde landen, afgesloten in de diplo
matieke (Fransche) taal, worden over
gezet in het Nederlandsch, om in de
Nederlandsche taal ter kennis van het
Nederlandsche volk te worden gebracht.
ALICE EN CLAUDE ASKEW.
50)
Een aanval van pijn deed hem kreunend
rondwoelen.
„Waarom is hiernaast alles zoo stil?"
croeg hij opeens. „Anders kan ik de zuster
imooren loopen."
Met een achterdochtigen blik greep hij
Veronica bij de hand.
„Zeg, Launcelot is toch niet dood?"
Zij haastte zich hem gerust te stellen.
„Neen, wij hebben hem ergens anders
gebracht. Dat was beter voor allebei."
„Maar vermindert hij?"
„Ja."
„Zal hij vóór mij sterven? Misschien van-
znacht nog?"
„Ja."
Hij liet haar hand los en viel achterover.
„En je wilt, dat ik aan Gods rechtvaar
digheid zal gelooven!" riep hij. „Als er
zoarmhartigheid in den hemel is, dan moet
—k ik hedennacht worden weggenomen
niet Launcelot. Weet je het dan niet,
Veronica, begrijp je het niet? Mark wacht
ZDp den dood van Launcelot. Hij weet, dat
_k hem moet volgen. En dan krijgt Mark
alles. Mijn kleinzoontje, mijn wettige erfge-
naam, zal het huis uitgezet worden en
sijn moeder ook, zonder een stuiver! Is
dat Gods rechtvaardigheid?" Woest rukte
hij de sprei heen en weer. „Waarom kan
ik niet sterven?" kermde hij. „Als er wer
kelijk een God was, zou Hij mij laten ster
ven."
Groote druppels stonden op zijn voor
hoofd. Half werktuigelijk, want zij had een
haastigen voetstap op de trap gehoord,
trachtte Veronica hem tot bedaren te bren
gen, doch nogmaals omklemde hij haar
hand.
„Veronica", fluisterde hij heesch, „je
Went een verstandige vrouw. Het schoot
mij juist daar straks te binnen, wat je eens
jaren geleden op den avond toen
Launcelot en ik zoo woedend tegenover
elkander stonden, gezegd hebt. Jezeide
„O, neen, neen," viel zij hem in de rede,
want zij wist wat er komen zou. Zij had
er immers wel voortdurend aan moeten
denken, sinds z? vernomen had, welk voor
stel de Squire aan Sir Frederick gedaan had.
„Luister," hijgde hij, „je moet naar mij
luisteren. Dien avond spraken wij over
moord. Je zeide toen, dat iemand te doo-
den soms geen moord was dat het soms
volkomen gerechtvaardigd was. Ik lachte
je toen uit. Ik kon mij zooiets niet voor
stellen maar nu denk zelf eens na
Zij trachtte zich los te rukken, doch hij
hield haar stevig vast. Het was niet stil
meer in huis. Zij was overtuigd, dat men
haar binnen weinige oogenblikken zou kun
nen roepen.
„Ik zou er zelf wel een eind aan g
maakt hebben," ging hij voort, „maar
de middelen ontbraken mij. En zij hebben
mij in het oog gehouden zij vermoedden
zeker wel iets." Hij richtte zich zoover op,
In strafrechtzaken wordt bij het ver-
hooren van vreemdelingen een tolk ver- j
eischt. Vordert men niet dat een aan-
wyziug, als hierboven bedoeld, in de
Hollandsche taal moet geschreven zijn,
dan is men verplicht iedere vreemde
taal toe te laten, zoowel het Italiaansch
als het Hongaarsch. Het ongereimde
hiervan zou wezen dat in een coupé,
met een aanwijzing in een dergelijke
taal, zij, die de taal verstaan, het ver
bod hebben op te volgen, maar zij, die
haar niet kennen, niet. De talenken
ners zouden strafbaar worden, maar de
niet-talenkenners zouden mogen dam
pen „alsof er geen wetboek bestond".
Dit is toch kl te ongerijmd. Het verbod
„nicht rauchen" moet öf geldig zijn
tegenover iedereen, öf het heeft geen
waarde, en daar vier-vijfde van het
Nederlandsche volk de Duitsche taal
niet kent, kku het niet tegenover ieder
een geldig zijn en heeft het dus geen
waarde.
Is het niet precies als mr. Bilderdijk
zeide?
Maar zooals gezegd, heeft de officier
van justitie bij de Utrechtsehe arron
dissementsrechtbank bevestiging van het
door den kantonrechter te Breukelen-
Nijenrode gewezen vonnis geëischt.
En de uitspraak van de rechtbank
was diensvolge»8.
Zoodat het rooken in een coupé
„nicht rauchen" van een Duitschen
wagon, loopende in een trein op Ne
derlandsch gebied, volgens het kanton
gerecht te Breukelen-Nijenrode en de
arrondissementsrechtbank te Utrecht,
strafbaar moet worden geacht.
Met belangstelling wachten we de
behandeling der zaak voor het gerechts
hof te Amsterdam nu af
Buitenland.
De Engelsche minister van marine,
heeft in zijn begrootingsrede ook ge
sproken van de grootte der dread
noughts. De neiging om ze al maar
grooter te bouwen schijnt ten einde
gekomen. Op het oogenblik wordt er
voor de Engelsche vloot gebouwd aan
vijf linieschepen van de klas der Royal
Sovereign. Ze zijn gemiddeld 26,000
ton groot. In het buitenland worden
er nog grooter gebouwd. Rusland heeft
er een in aanbouw van 32,000 ton.
Amerika een van 31,400, Japan een van
40,000, Italië van 29,500, Duitschland
van 29,000 en Brazilië, Chili en Argen
tinië van 28,000 ton. Het nieuwe kanon
van 37.5 cM. van de Engelsche vloot
doorboort het zwaarste pantser, dat nog
gebruikt wordt.
dat zijn verwrongen gelaat vlak bij het hare
was. „Veronica om Godswil als je wilt
dat ik aan een God gelooven zal mis
schien heeft Hij in Zijn barmhartigheid jou
tot mij gezonden doe het, doe het!"
Het klonk ontzettend. Veronica beefde
over haar geheele lichaam. Haar vrije hand
hield zij voor haar oogen, om dat gelaat
niet meer te zien, dat haar beangstigde door
de vreeselijke spanning die erop te lezen
stond.
„Wat heb ik eraan, of ik een paar uur
langer leef? Sterven moet ik toch bin
nen zeer kort moet ik voor God verschijnen.
Laat mij geloovig tot Hem gaan niet
met een vloek op de lippen. Veronica
het is zoo gemakkelijk voor jeniemand
zal het vermoeden hier hier
Met de eene hand trok hij een kussen
onder zijn hoofd weg.
„Meer heb je niet noodig," fluisterde hij.
„Ik zal stil blijven liggen. In een paar
seconden is alles voorbij. Veronica, het is
voor Launcelot je hebt hem lief, niet
waar? Denk aan zijn kind! Doe het, Vero
nica, ter wille van Launcelot."
Zij wrong haar hand los er zat bloed
pan haar pols, waar zijn nagels in haar
vleesch waren gedrongen. Doch zij deed
geen poging om zich van het bed te ver
wijderen; ais betooverd bleef zij staan. De
Squire was achterover gevallen, uitgeput
door de heftigheid van zijn ontroering. Zijn
lippen bewogen zich, doch er kwam geen
geluid smeekend was zijn blik op haar
gericht en de zwijgende bede was welspre
kender dan woorden, hoe hartstochtelijk
ook, konden zijn.
Zij had gevreesd voor de mogelijkheid,
Wat de heerschappij der dreadnoughts,
ondanks hun zware pantsering, zwaar
geschut en snelheid, ernstig bedreigt
is vooreerst, dat de nieuwe onderzeesche
booten tegenwoordig zooveel sneller
varen en zooveel verder in zee kunnen
gaan dan de oude, en bovendien dat
de nieuwste torpedo's ruim elf kilometer
lang een vaart van 29 knoop kunnen
houden. Dit vermindert de waarde van
de zware vuurmonden van de dread
nought aanmerkelijk. Kleinere schepen
met lichter geschut kunnen vernield
zijn voor zij de dreadnoughts kunnen
raken, maar met de nieuwe torpedo's
is het anders.
Wat kunstenaars verdienen blijkt wel
uit een bericht omtrent den beroemden
zanger Caruso, die een inkomen genoot
van f 6000.per speelavond, doch dit
te weinig vond. Zijn salaris is thans
gesteld op f 7200,per avond.
Onder leiding van de Russische ver-
eeniging voor de luchtvaart heeft zich
een vrijwilligerkorps van heeren-vlie-
gers gevormd, dat zich in geval van
oorlog ter beschikking van den minis
ter van oorlog zal stellen.
Men meldt uit Metz aan de „N. R.Ct.":
Toen Dinsdagavond de eerste-luite-
nant Bongard van het 12de Saksische
regiment artillerie te voet op het vlieg
terrein Freskati met zijn vliegtuig wilde
landen, sloeg het toestel, dat te steil
daalde, om. De luitenant viel er uit
en werd met gebroken schedel opge
nomen. Den volgenden dag is hij over
leden.
Vrijdag ontstond voor de groote koop
huizen van de firma Siegel en Co., te
New-York, een tumult, toen het bekend
werd, dat tengevolge van het failliet
der bankfirma van denzelfden naam de
kantoren den volgenden dag gesloten
zouden worden. Bij dat bankroet zijn
2500 bedienden en reizigers der firma
betrokken, die bijna al hun spaarpen
ningen verloren hebben. Hetziekenfonds,
waarvoor zij 2 pCt. van hun loon
moesten afstaan, is totaal verdwenen.
De firma hield er geheime boeken op
na, die met de andere vergeleken, ver-
valschingen van millioenen aantoonden.
Het Duitsche stoomschip Kaiser Wil
helm der Grosse bevond zich in den
nacht van 18 op 19 dezer in de Noord
zee in de buurt van het vuurschip Haaks
toen het met een driemast schoener in
aanvaring kwam. Het zeilschip zonk
na ongeveer 50 minuten. Het stoomschip
bleef ongeveer twee uur in de buurt
van den schoener en zocht de plaats
van het ongeluk af, zonder echter iets
van de bemanning van het gezonken
schip te ontdekken. Het stoomschip
heeft zijn reis onbeschadigd voortgezet.
dat die ontzettende eisch aan haar zou
gesteld worden. Den geheelen namiddag
had zij eraan moeten denken. Hoe zou zij
handelen, als die vrees bewaarheid werd?
Zij herinnerde zich zeer goed, wat zij dien
avond gezegd had, en hoe zij verteld had
van den spoorwegbeambte, die tusschen de
planken beklemd was, en levend verbran
den moest, omdat niemand den moed had.
hem dood te schieten, en zoo een einde aan
zijn lijden te maken.
De Squire leed eveneens ontzettende pij
nen, en zooals Sir Frederick haar verteld
had, bestond er niet de minste kans, om
hem te behouden. Doch dit was niet de
voornaamste reden waarom hij naar den
dood verlangde. De Squire wilde sterven
om een groot onrecht te verhinderen de
vrouw van zijn zoon met haar kind mochten
niet arm de wereld ingestuurd worden. Dit
onrecht voelde Veronica evenzeer als de
Squire, maar mocht zij dit beletten door -
een moord?
Veronica wist nog meer meer zelfs dan
Launcelot. Madge Holt was niet zoo krach
tig en gezond als haar man meende. Zij
had reeds de teekenen van een kwaal be
speurd, die met den dood moest eindigen,
doch dit had zij aan niemand toevertrouwd
dan aan Veronica. Launcelot verkeerde dus
in een dwaling, dat zij voor haarzelf en
haar kind het brood zou kunnen verdienen
dat zou in geen geval lang duren. En wat
moest er dan van hen beiden worden
Madge was te trotsch om aalmoezen aan te
nemen. De eenige oplossing was de dood
van den man daar vóór haar die om den
dood smeekte. En toch zij had nooit
een leven wezen kunnen dooden. En
De naam van het zeilschip is onbekend.
De sneltrein LondenBerlijn, over
Oostende en Luik, die Dinsdagavond
te 8 uur 24 uit Luik naar Duitschland
was vertrokken, is in het station te
Dolhain dwars aangereden door een
goederentrein.
Van de reizigers zijn verscheidene
licht gewond.
Een Duitsch spoorwegambtenaar is
gedood en een remmer zwaar gewond.
De stoffelijke schade is aanzienlijk.
Wegens het opruimen van het ver
brijzeld materieel is de dienst der trei
nen verscheidene uren belemmerd ge
weest.
De orkaan, die Zaterdag en Zondag
in Zuid-Rusland woedde, heeft, volgens
Moskousche bladen, aan duizenden men-
schenlevens een eind gemaakt. De be
woners van de kusten van de Zee van
Azof zijn het zwaarst getroffen; van
Jeïsk tot de straat van Kerstsj werd
de kust geteisterd door een vijf-meter-
hoogen springvloed.
Tn Astrakan worden 2 stoombooten
en 15 zeilschepen vermist. Alle spoor
lijnen van den spoorweg, die van Kazan
naar den Oeral voert, zijn onder de op
gewaaide zandhopen bedolven. Een trein
met gewonden ontspoorde dientenge
volge. De ongeloofelij ke massa's stof en
zand, die opgejaagd werden, maakten
het verkeer te Tiflis onmogelijk en ver
duisterden het licht.
In Milaan dreigt een spoorwegsta
king; volgens de „Avanti", het orgaan
der sociaal-democraten, wil de regeering
deze staking bezweren, door het geheele
spoorwegpersoneel tot den militairen
dienst op te roepen.
Het Japansche vlootschandaal heeft
een slachtoffer geëischt. Yoshida, em
ployé van de firma Siemens en Schuc-
kert, wiens verklaring naar het heet,
de aanleiding zijn geweest tot de in
hechtenisnemingen en die zelf daarin
betrokken was als tusschenpersoon tus
schen de firma en de marine ambte
naren, heeft te Tokio door ophanging
een einde aan zijn leven gemaakt.
Het is voor de aanvoerders der Mexi-
caansehe regeeringstroepen zooals
trouwens voor alle militaire bevelheb
bers een zaak van het hoogste ge
wicht, de orde en tucht onder hun
manschappen te handhaven. In zeer
hooge mate geldt dat voor de leiders
van de troepen te velde.
Thans is in Mexico (stad) bericht
ontvangen uit Jojutla, dat daar in de
kazerne op gruwzame wijze de tucht
onder muitzieke troepen is hersteld.
Het middel was hard maar afdoende
149 muiters werden terechtgesteld. Zij
werden bij ploegen van 12 tegen den
Squire Holt was sinds haar kindsheid een
vriend voor haar geweest, een lieve vriend,
Eenige oogenblikken een eeuwigheid,
naar het haar toescheen stond zij daar
bij het bed, onafgewend den Squire aan
starend, wiens wanhopig smeekende blik
haar niet losliet.
„Dood mij toch dood mij scheen
hij te zeggen. „O, hoe lafhartig ben je
dat je wel durft praten en niet handelen
Als je mijn verzoek weigert, zullen deze
oogen je tot je dood blijven vervolgenl"
Zij boog zich over den stervende heen.
Hij lag onbewegelijk achterover, zijn lippen
waren half geopend, doch bewogen niet
meer; een grauwe tint breidde zich uit over
zijn wangen; zijn armen schokten nu en
dan even, en zijn ademhaling was rochelend.
Al het leven scheen zich samen te trekken
in de oogen en die oogen smeekten haar
om den dood.
Wanhopig stak zij de handen uit; daar
raakte zij het kussen aan, dat de Squire
onder zijn hoofd had weggetrokken. Met
een rilling nam zij het op
Opeens keerde haar bezinning terug. Kalm
en vastberaden legde zij het kussen naast
zich op de kanapee. Weer schreeuwde de
pauw en Veronica gijg naar het raam om
naar het dier te kijken.
Toen zij naar het bed terugkeerde, lag
de Squire doodstil geen beweging geen
geluid de oogen waren nog geopend,
doch hun blik was niet langer dreigend
kalm en dankbaar scheen hij haar aan te
zien de strijd was gestreden
(Slot volgt).
•■AND VAN
ALTEN/-
DOOK
