flel Land van Bensileo <;n lilena. de Lanirstraal en de Rommeierwaard.
Selangen-stryd.
De Visscher en zijn Ziel.
free
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
No. 3359, Woensdag 13 Hei.
1914.
FEUILLETON.
LAND VAN alteh^
VOOB
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 0.75,
franco per post zender prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdag
middag 12 uur ingewacht.
De wereld-geschiedenis biedt op haar
allerjongst geschreven bladzijde weder
om een ernstige lei aan allen, die deze
niet willen misverstaan. Want indien
ooit theorie en praktijk ver van elkander
verwijderd waren, dan zeker in het
politiek beleid en het staatsmans-door
zicht van den eersten burger der Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika.
President Wilson is, gelijk alom bekend,
door zij» hooge karakter-eigenschappen,
zijn persoonlijken goeden wil en stipte
eerlijkheid een eerbied waardig hoofd
der Amerikaan8che republiek, gelyk
wellicht nimmer voor hem op het Witte
Huis te Washingto», het presidentieel
paleis van het gemeentebeet, gezeteld
heeft. Daarbij beschikt de president
over een zeer uitgebreide kennis, en
was hij jaren lang een zeer gezien
proffeisor aan een der groote Ameri
kaansche hoogescholen. Toen deze op
volger van president Taft dan ook de
teugels van het bewind aanvaardde,
waren de verwachtingen op een nieuw
bloeiend tijdperk in den lande niet
weinig gespannen.
Hoe bedrogen echter is men, nu Wil
son reeds geruimen tijd aan het roer
van Staat is, uitgekomen Want wat toch
bleek een man van karakter en kennis
te missen, dat in zijn hooge positie,
even onmisbaar is, als genoemde beide
eigenschappende echte staatsmans-
wysheid. Het zoude ons te ver voeren
hier in bijzonderheden den teruggang
in de economische welvaart der Ver-
eenigde Staten, in den laatsten tijd
duidelijk aan het licht getreden, uiteen
te zetten. Bovendien is Wilson voor
dezen achteruitgang, die onder zijn be
wind groote vorderingen gemaakt heeft,
niet aansprakelijk, al mag niet worden
verheeld, dat al zyne kunde en voort
varendheid het proces niet heeft kunnen
tegenhouden, integendeel dit wel
licht, zy het ook tegen zyn bedoeling
in, nog heeft doen toenemen. Maar
waarvoor wel de president in het bij
zonder aansprakelijk is, dat is, dat
nevens den minder gunstigen binnen-
landschen toestand, nog een scherp
buitenlandeeh conflict gekemen is, een
conflict, dat zelfs tot een oorlogstoe
stand tusschen de beide groote naburige
republieken van Noord-Amerika geleid
heeft: Mexico en de Ver. Staten. Waar
de buitenlandsche politiek te Washing-
ton geheel in hsnden van den presi
dent en zijn minister van buitenlandsche
zaken berust, is hij voorzeker voor den
gang van zaken aansprakelijk te stellen.
De gebeurtenissen, onze lezers zijn
deze bekend, hebben het allereerst en
het allermeest wel niemand anders zoo
verrast en bedroefd, als president
Wilson zelven. Wat toch is het geval?
Het is dit, dat deze man van de studeer
cel, van de theorie, te weinig rekening
met het leven daar buiten, met de
praktijk gehouden heeft. Mexico, dat
een land is waar millioenen, totaal met-
onderwezen menschen van halt-blank
of half-lndiaansch ras wonen, heeft
vóór alles behoefte aan de vaste hand
van een beerscher. En nu schijnt wer
kelijk de huidige dictactor zulk een man
te zijn. Maar, Huerta heeft waarschyn-
lijk de hand gehad in de vermoording
van zyn oumiddellyken voorganger, pre
sident Madero; althans hij heeft zich
nimmer van de verdenking voldoende
kunnen vry pleiten. En ziet, in theorie
volkomen begrypelijk, weigert Wilson
zulk een man als president van een
naburig rijk te erkennen. Hij geeft dus
de voorkeur aan Huerta's tegenstander,
generaal Villa. Maar achteraf blijkt
deze een nog veel verwerpelyker indi
vidu te zyn, en niet anders te wezen,
dan een struikroover en moordenaar
op groote schaal. En dien heeft een
inan als Wilson, maanden lang met
zijn gezag gesteund! Tot ten leste een
schynbaar geringe reden, den vorm
betreffende van het beantwoorden van
Mexicaansche saluutschoten in de haven
van Taoiptco door Amerikaansche oor
logsschepen, de breuk deed gapen tot
een opeulyk conflict tusschen de beide
ryken.
Zoo zien wij den vredelievenden Wil
son, en zijn niet minder vredelievenden
minister Bryan, gedreven wordeu in de
engte van een gewapend optreden, van
een oorlogstoestand, die geen van beiden
gewild noch vermoed hadden, dat zou
ontstaan. Hoe schel is hier de theorie,
van president en minister, op wier aan
dringen juist in den laatsten tijd weder
verschillende arbitrage-verdragen tus
schen de Ver. Staten en tal van anderen
landen afgesloten werden, en depraktyk,
die hen tot een ooi log dreef, zoodra ais
maar daarvoor een aanleiding zich ver
toonde.
Nochthans de aanleiding moge gering
zyn geweest, de eigeniyke oorzaak van
het gebeurde ligt veel dieper. Zy is deze,
OSCAR WILDE.
3)
De heks lachte spotachtig en raakte
hem even aan met haar bloeienden tak van
dolle kervel.
„Ik kan de bladeren van den herfst in
goud veranderen," zeide zij, „en ik kan de
bleeke stralen van de maan tot zilveren
Iraden weven, wanneer ik dat wil. Hij,
lien ik dien, is rijker dan alle Koningen
van de aarde, en hij beheerscht al hunne
anden."
„Wat zal ik u dan geven," riep de jonge
visscher, „wanneer uw prijs niet uit goud
?n niet uit zilver kan bestaan
De heks streek met hare dunne witte
hand over het roode los-zwierende haar.
„Gij moet met mij dansen, schoone knaap"
Qurmelde zij en zij lachte hem toe, terwijl
->ij dit zeide.
„Anders niet?" vroeg de jonge visscher
/erwonderd, en verheugd sprong hij op.
„Anders niet," antwoordde zij en wederom
lachte zij hem toe.
„Dan zullen wij op een stille plaats gaan
dansen, wanneer de zon zal zijn ter kimme
gedaald," zeide hij, „en wanneer wij gedanst
hebben, zult gij mij dan zeggen, wat ik
verlang te weten?"
Zij schudde het hoofd.
„Wanneer de maan vol is, wanneer de
maan vol is," murmelde zij.
Toen keek zij spiedend om zich heen en
luisterde. Een blauwe vogel vloog krijschend
uit zijn nest en cirkelde boven de duinen,
en drie bontkleurige vogels ritselden door
het stoppelige gras en floten elkaar toe. En
anders was er geen geluid, dan het geluid
van de golven, die daar beneden over de
gladde kiezelsteenen bruisten. Toen strekte
zij haar hand uit, trok hem dicht naar
zich toe, en legde hare dunne lippen aan
zijn oor.
„Heden nacht moet gij met mij naar den
top van den berg gaan," fluisterde zij, „het
is Sabbatdag en Hij zal komen."
De jonge visscher huiverde en zag haar
vragend aan, terwijl zij lachte en hare witte
tanden liet zien.
„Wie is Hij van wien ge spreekt?"
vroeg hij.
„Dat doet er niet toe," antwoordde zij.
„Kom dezen nacht, blijf staan onder de
takken van den witten beuk en wacht tot
gij mij ziet. Wanneer een zwarte hond op
u toe komt geloopen, sla hem dan met een
wilgentak en bij zal van u gaan. Wanneer
een uil tot u spreekt, antwoord dan niet.
Als de maan vol is, zal ik bij u zijn, en
wij zullen op het gras dansen."
„Maar wilt ge mij zweeren, dat ge me
dan zeggen zult, hoe ik mijn ziel van mij
kan zenden?" vraagde hij.
Zij trad naar buiten in het zonlicht, en
de wind speelde met het lokkige roode haar.
„Ik zweer het bij de hoeven van de geit,"
antwoordde zij.
„Gij zijt de beste van alle heksen", riep
de joDge visscher „en ik zal gaarne heden
nacht met u dansen op den top van den
berg. Liever ware 't mij wel geweest, wan
neer ge goud of zilver van mij hadt ver
langd. Maar wét ook uw prijs moge zijn,
gij zult dien ontvangen, want het zal mij
een geringe prijs zijn."
En hij zwenkte zijne muts voor haar en
boog diep het hoofd en liep terug naar de
stad, van groote vreugde vervuld.
De heks zag hem nè, terwijl hij zich
dat een hevige belangen-strijd tusschen
de verschillende groote mogendheden
wordt gevoerd om het bezit van Mexico's
petroleumbronnen. Petroleum toch moet
de steenkool in de toekomst op de oor
logsvloten geheel verdringen, daar het
oneindig grooter voordeelen biedt. Het
komt er dus op aan, voor de toekomstige
machtspositie der groote rijken zich van
te voren voor hun vloten van voldoende
installaties te verzekeren, en Mexico
komt daarvoor in de eerste plaats in
in aanmerking. Bovendien bevat het
land nog talrijke onontgonnen schatten
in zijn bodem. Ook deze lokken het
buitenlandsch kapitaal. Engeland en
Frankrijk hebben er reeds elk ruim
duizend millioen gld. in gestoken, Ameri
ka zelf het dubbele van deze ontzagge
lijke bedragen.
Het is dus voor de toekomst der Ver.
Staten van het grootste belang invloed
te kunnen uitoefenen in het Mexicaansch
gemeenebest, er de grootste voordeelen
voor zich te behalen en te behouden,
en zich den voorsprong, die zij thans
hebben, niet te laten ontglippen. Daartoe
moet een president komen, die een ge
willig oor leent aan de belangen der
groote Amerikaan8chen financiers, en dat
doet Huerta niet. Om dezen te dwingen
hebben zij met alle middelen, die hen
ten dienste stonden, op de omverwerping
van Huerta's bewind aangestuurd, moes»
het zijn, desnoods ten koste van een
oorlog. Noch Wilson, noch Bryan heb
ben zich vermogen te verzetten, tegen
dien alles overweldigenden aandrang van
de altijd achter de schermen blijvende
belanghebbenden in den wedloop der
volkeren. De felle en niets ontziende
praktijk van dien grooten belangenstrijd
die thans iu en om Mexico wordt ge
streden is zoowel de theoretisch ge
schoolde geleerde, die Wilson heet, te
sterk gewe-st, gelijk zij de arbitrage-
verdragen van zijn vredelievenden mi
nister van buitenland-che zaken als kaf
voor den wind doet vertsuiven.
De macht der feiten, hoog uitgaande
boven de schoonste bespiegelingen, dat
is de les, die de wereldgeschiedenis op
haar jongste bladzijden geschreven heeft
en ons voorhoudt.
Ituitenland.
De crisis in Mexico is de laatste dagen
weer zoo erg geworden, dat het er thans
op gaat lijken dat de oorlog werkelijk
onvermijdelijk is. Aan de „Vossische
verwijderde, en toen hij uit hare oogen
verdwenen was, ging zij terug naar de
spelonk, nam een spiegel uit een kistje van
uitgesneden cederhout, plaatste dien op een
voetstuk, en brandde daarvoor ijzerkruid
op kooien vuur. En zij keek aandachtig
naar het uitwolken van den rook. Na eene
poos balde zij toornig de hand.
„Den mijnen had hij moeten zijn", mur
melde zij. „Ik ben even schoon als zij."
En 's avonds, toen de maan hoog aan
den hemel stond, steeg de jonge visscher
naar den top van den berg, en wachtte
onder de takken van den witten beuk. Als
een schild van blank zilver lag de ronde
meer boezem aan zijne voeten, en de scha
duwen der visschersbooten wiegelden zich
zacht in de kleine bocht.
Een groote uil, met zwavel-geele oogen
riep hem bij zijn naam, maar hij antwoordde
niet. Een zwarte hond kwam op hem toe
en gromde. Hij sloeg naar hem met zijn
wilgentak en de hond liep kwispelstaartend
heen.
Te middernacht kwamen de heksen als
vledermuizen door de lucht gevlogen.
„Phoenl" riepen zij, toen zij den grond
raakten, „hier moet er een zijn dien wij
niet kennen."
En zij snuffelden overal in 't rond, kakel
den onderling en gaven elkaar teekens Als
laatste kwam de jonge heks. Heur roode
haar zwierde in den windzij had een kleed
aan uit goudstof geweven, waarop pauwen-
oogen geborduurd waren, en op het hoofd
droeg zij een kleine muts van groen fluweel.
„Waar is hij Waar is hij riepen de
heksen, toen zij haar gewaar werden. Maar
zij lachte als eenig antwoord, liep naar den
witten beuk, nam den jongen visscher bij
de hand, trad met hem naar voren in het
heldere maanlicht en begon te dansen.
Zeitung" wordt meegedeeld, dat het
ministerie van oorlog onderhands trans
portschepen koopt voor zendingen van
nieuwe troepen, die inderdaad reeds
worden aangekondigd.
In Tampico zijn de petroleumbronnen
in brand gestoken, zoodat de schepen
moesten worden weggetrokken uit de
haven. Velen beschouwendoor de ongun
stige berichten de vredesonderhandelin
gen in Niagara Falls reeds bij voorbaat
als mislukt. De door Huerta benoemde
onderhandelaars kwamen gisteren om
half elf te Vera Cruz aan en namen on
middellijk passage naar de Vereenigde
Staten, waarheen zij op het stoomschip
„Kronprinzessin Cecilie", via Havannah
zullen vertrekken. Het aanbod van gene
raal Funston en admiraal Bradger, bij
hen aan boord te komen, wezen zij van
de hand.
In een telegram van het slagschip
„California" d.d, 8 Mei, wordt medege
deeld, dat op bevel van Huerta de vuren
op de westkust van Mexico gedoofd zijn.
Op bevel van het departement van
marine te Washington zal de „Ozark"
met twee 12-duimB kanonnen zich aan
sluiten bij de vloot van schout-bij-nacht
Mayo te Tampico. Daar dit schip weinig
diepgang heeft, zal het de Panuca-rivier
kunnen opstoomen.
In een rapport aan liet departement van
marine spreekt admiraal Howard het
bericht tegen, dat Mazatlan in handen
der constiiutionalisten gevallen zou zijn.
De strijd aldaar duurt nog voort.
Minister Bryan heeft medegedeeld, dat
de oorlogsmunitie aan boord van de
„Kronprinzessin Cecilie", die thans te
Puerto Mexico ligt, naar Duitschland
teruggezonden zal worden.
Schout-bij-nacht Mayo meldt, dat de
rebellen in allerijl zich gereed maken
tot een wanhopigen aanval op Tampico.
Het Amerikaansche departement van
Marine gelastte daarop schout-bij-nacht
Mayo, alle Amerikanen uit Tampico en
omstreken te verwijderen. De Engelsche
vice-consul heeft aan zijne ambassade te
Washington gemeld, dat twee Engelschen
en een Amerikaansch mijnbeambte door
de troepen van Huerta gedood zijn, in
de buurt van Guadalajara.
De lijken der zeventien Amerikaan
sche matrozen, bij de landing te Vera
Cruz gedood, zijn Dinsdag door het slag
schip Montana te New York aangebraent
en op affuiten van kanonnen naar het
stadhuis gereden, waar de burgemeester
kransen legde op de lijkkisten.
President Wilson heeft den stoet op de
marinewerf toegesproken. Hij gaf uiting
aan zijn gevoelens van smart over den
dood dezer dapperen, op wier edele
plichtsbetrachting hij met trots wees.
Met nadruk verklaarde hij, dat de
Om en om keerden zij zich in dollen I haar in de rondte.
overmoed en de jonge hsks sprong daarbij
zoo hoog, dat hij de scharlaken hakken van
hare schoentjes kon zien. Toen hoorde hij,
dwars door de dansenden heen, duidelijk
het geluid van een galoppeerend paard,
maar men zag geen paard, en het werd hem
onrustig te moede.
„Vlugger," riep de heks, sn zij sloeg wild
hare armen om zijn hals, en hij voelde haar
warmen adem op zijn aangezicht. „Vlugger,
vlugger!" herhaald-a zij, en de aarde scheen
onder zijne voeten te draaien, en zijn blik
werd beneveld en een groote angst beving
hem, alsof een booze geest hem in het aan
gezicht blikte.
En toen eerst zag hij onder de schaduw
van een vooruitspringende rots eene gestalte,
die er tevoren niet gestaan had.
Het was die van 'n man in een gewaad van
zwart fluweel, naar Spaansche dracht ge
sneden. Zijn gelaat was uitermate bleek,
maar zijn mond geleek een trotiche roode
bloem. Hij scheen vermoeid en leunde tegen
de rots, terwijl zijn hand achteloos met het
gevest van een dolk speelde. Naast hem op
het gras lag een met veeren getooiden hoed
en een paar rij handschoenen, die met gouden
koorden versierd, en met paarlen beetikt
waren, in figuren van zonderling symbool.
Een koter, met sabelbont gevoerde mantel,
hing over zijne schouders, en zijne fijne witte
handen waren met ringen bezet. Zwaar
vielen hem de oogleden over de oogen. De
jonge visscher zag hem aan, en hij gevoelde
zich als iemand die onder de macht van
eene zonderlinge betoovering geraakt was.
Eindelijk ontmoetten beider blikken elkaar,
en toen gebeurde het, dat, wéür hij ook
danste, hij steeds de oogen van den som
beren man op zich voelde rusten. Hij hoorde
ho de heks lachte, krachtiger omvatte hij
haar lijf, en wilder nog draaide hij met
Amerikanen niet naar Mexico zijn ge
gaan om oorlog te voeren, maar om de
menschheid, ook de Mexicanen zelf, eeu
dienst te bewijzen.
Blijkens een nader rapport van den
Engelschen vice-consul te Guadalajara
door de Engelsche ambassade te Wash
ington, ontvangen, zijn de Engelsche
onderdanen Williams en Hoadley door
mijnwerkers uit de Elfavor mijn gedood
bij een onderzoek naar gestolen baren
zilver. Toen het onderzoek aan den gang
was werden de buitenlanders, in de mijn
werkzaam, aangevallen. Williams en
Hoadley gaven hun wapenen over, den
kende dat zulks de mijnwerkers zou kal-
meeren, zij werden echter onmiddellijk
doodgestoken en vreeselijk verminkt.
Anderebuitelanders zijn in de gevangenis
geworpen, doch later weer vrijgelaten.
De politie te Hamburg heeft c-en
vrouwelijke kantoorbediende, die van
een aldaar gevestigde werf een deel van
het plan voor een oorlogsschip had
gestolen en het aan een Fransch spi-
onagebureau verkocht, gevangen ge
nomen. Zij had bovendien getracht een
andere vrouw te overreden haar meer
materiaal voor hetzelfde doel te ver
schaffen.
Uit Stettin wordt gemeld
Op het Kreckower exercitieveld zijn
twee militaire vliegers, de luitenants
Faber en Kurtz, die tijdens een oefe-
ningsvlucht van Scbwerin naar Posen
daar wilden landen, van een hoogte
van 200 M. gevallen. Beiden waren ter
stond dood.
Lilian Lenton, een Engelsche kies
rechtvrouw, die indertijd met een andere
bij Doneaster in een huis was gebroken
met het kenlijke doel er brand te stichten
is te Leeds tot een jaar gevangenisstraf
veroordeeld. De andere schuldige, die
eerder in hechtenis was genomen, is
al vroeger gestraft.
Het Fransche ministerie van buiten-
laudsche zaken maakt bekend, dat de
Franschen Taza (Marokko) zijn binnen
getrokken. De vijand bood wtinig weer
stand. De Franschen hadden 4 dooden
en dertien gewonden. De verliezen van
den vijand moeten aanzienlijk zijn.
Naar de Echo de Paris uit Oedsjda
verneemt, zou de kolonne van Gourand
negen-en dertig dooden en twee-eu-twin-
tig gewonden gehad hebben.
Naar uit Oedsjda gemeld wordt, schijnt
het gerucht, dat de Rogi gestorven is
aan de verwonding, die hij in het ge
vecht van 1 dezer heeft opgeloopen,
bevestigd te worden.
Mevrouw v. Bethmann Hollweg, de
gemalin van den Duitschen rijkskan-
Plotselijg blafte een hond in het bosch,
de dansenden stonden stil en bewogen zich
paarsgewijze, knielden toen neder voor den
man en kusten hem de hand. Terwijl tij
zoo deden, speelde een vluchtig lachje over
zijne trotsche lippen, zooals eens vogels
vleugelpaar lichtelijk over het water scheert.
Maar verachting lag in dien lach, en voort
durend bleef zijn blik op den jongen vis
scher gevestigd.
„Kom, laten wij gaan en hem aanbidden,"
fluisterde de hsks, en zij voerde hem met
zich mede. En een groot verlangen om te
doen wat zij gebood greep hem aan, en hij
volgde haar. Maar toen hij naderbij kwam,
maakte hij, zonder dat hij wist waarom,
op zijn borst het teeken des kruizes, en
noemde den heiligen naam.
En nauwelijks had hij dit gedaan, of de
heksen krijschten luid als wilde valken en
vloden heen naar alle richtingen, en het
bleeke gelaat dat hem voortdurend had aan
gezien, vertrok zich in een kramp van pijn.
De man verdween in het kreupelbosch en
floot. Een klein Spaansch ros, met zilver
opgetuigd, sprong hem tegemoet. Hij wierp
zich in het zadel, keerde zich om, en zag
met droeven blik naar den jongen visscher.
En de heks met het roode haar beproefde
eveneens te ontvluchten, maar de visscher
greep haar bij den pols en hield haar tegen.
„Laat mij los," riep zij, „en laat mij gaan
Want gij hebt genoemd wat niet genoemd
mag worden, en het teeken gemaakt, dat
niet gemaakt mag worden."
„Neen," antwoordde hij, „ik laat u niet
los, alvorens gij mij het geheim gezegd hebt."
„Welk geheim?" vroeg de heks, en zij
worstelde met hem als een wilde kat en
beet zich op de met schuim bedekte lippen.
„Gij weet wat ik meen," antwoordde hij.
DOOR
Wordt vervoigti.)
